Pirtûkxane Pirtûkxane
Lêgerîn

Kurdîpîdiya berfrehtirîn jêderê zaniyariyên Kurdîye!


Vebijêrkên Lêgerînê





Lêgerîna pêşketî      Kilaviya


Lêgerîn
Lêgerîna pêşketî
Pirtûkxane
Navên kurdî
Kronolojiya bûyeran
Çavkanî - Jêder
Çîrok
Berhevokên bikarhêner
Çalakî
Çawa lê bigerim?
Belavokên Kurdîpêdiya
Video
Sinifandin
Babeta têkilhev!
Tomarkirina babetê
Tomarkirina Babetê nû
Wêneyekê rêke
Rapirsî
Nêrîna we
Peywendî
Kurdîpîdiya pêdivî bi çi zaniyariyane!
Standard
Mercên Bikaranînê
Kalîteya babetê
Alav
Em kî ne
Arşîvnasên Kurdipedia
Gotarên li ser me!
Kurdîpîdiyayê bike di malperê xuda
Tomarkirin / Vemirandina îmêlî
Amarên mêhvana
Amara babetan
Wergêrê funta
Salname - Veguherîner
Kontrola rastnivîsê
Ziman û zaravayên malperan
Kilaviya
Girêdanên bikêrhatî
Berfirehkirina Kurdîpêdiya ji bo Google Chrome
Kurabiye
Ziman
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی - کوردیی سەروو
Kurmancî - Kurdîy Serû
هەورامی
Zazakî
English
Française
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
Hesabê min
Çûna jûr
Hevkarî û alîkarî
Şîfre ji bîr kir!
Lêgerîn Tomarkirina babetê Alav Ziman Hesabê min
Lêgerîna pêşketî
Pirtûkxane
Navên kurdî
Kronolojiya bûyeran
Çavkanî - Jêder
Çîrok
Berhevokên bikarhêner
Çalakî
Çawa lê bigerim?
Belavokên Kurdîpêdiya
Video
Sinifandin
Babeta têkilhev!
Tomarkirina Babetê nû
Wêneyekê rêke
Rapirsî
Nêrîna we
Peywendî
Kurdîpîdiya pêdivî bi çi zaniyariyane!
Standard
Mercên Bikaranînê
Kalîteya babetê
Em kî ne
Arşîvnasên Kurdipedia
Gotarên li ser me!
Kurdîpîdiyayê bike di malperê xuda
Tomarkirin / Vemirandina îmêlî
Amarên mêhvana
Amara babetan
Wergêrê funta
Salname - Veguherîner
Kontrola rastnivîsê
Ziman û zaravayên malperan
Kilaviya
Girêdanên bikêrhatî
Berfirehkirina Kurdîpêdiya ji bo Google Chrome
Kurabiye
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی - کوردیی سەروو
Kurmancî - Kurdîy Serû
هەورامی
Zazakî
English
Française
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
Çûna jûr
Hevkarî û alîkarî
Şîfre ji bîr kir!
        
 kurdipedia.org 2008 - 2024
 Em kî ne
 Babeta têkilhev!
 Mercên Bikaranînê
 Arşîvnasên Kurdipedia
 Nêrîna we
 Berhevokên bikarhêner
 Kronolojiya bûyeran
 Çalakî - Kurdipedia
 Alîkarî
Babetên nû
Pirtûkxane
Têketina felsefeyê
12-06-2024
Sara Kamela
Jiyaname
Cemal Nebez
12-06-2024
Burhan Sönmez
Pirtûkxane
NÎQAŞÊN FELSEFEYÊ 43
11-06-2024
Sara Kamela
Jiyaname
Şermîn Cemîloxlu
11-06-2024
Burhan Sönmez
Pirtûkxane
Felsefeya presokratîk
07-06-2024
Sara Kamela
Partî û rêxistin
Xoybûn
04-06-2024
Burhan Sönmez
Jiyaname
Şukrî Muhemmed Sekban
04-06-2024
Burhan Sönmez
Wêne û şirove
Pêşewa Qazî Mihemed, tevî çend serkirdeyên Komara Mahabadê, 1946
02-06-2024
Aras Hiso
Wêne û şirove
Sê şehîd ji kesayetiyên navdar ên Komara Mehabadê Qadî Mihemed, Seyf Qadî û Sadrî Qadî
02-06-2024
Aras Hiso
Cih
Qumlix
02-06-2024
Aras Hiso
Jimare
Babet 518,450
Wêne 105,226
Pirtûk PDF 19,478
Faylên peywendîdar 97,493
Video 1,394
Kurtelêkolîn
DESTPÊKA ROMANA KURDÎ
Kurtelêkolîn
JI MEKANÊ SIRGÛNÎYÊ BER BI ...
Kurtelêkolîn
Yekemîn rasthatina min a bi...
Jiyaname
Şermîn Cemîloxlu
Jiyaname
Cemal Nebez
لمحة تاريخية عن مدينة كرداغ “عفرين” ومقاومتها ضد الانتداب الفرنسي
Kurdîpêdiya û hevkarên wê çavkanî û referansên pêwîst pêşkêşî xwendekarên zanîngehan û xwendina bilind dikin!
Pol, Kom: Kurtelêkolîn | Zimanê babetî: عربي
Par-kirin
Facebook0
Twitter0
Telegram0
LinkedIn0
WhatsApp0
Viber0
SMS0
Facebook Messenger0
E-Mail0
Copy Link0
Nirxandina Gotarê
Bêkêmasî
Gelek başe
Navîn
Xirap nîne
Xirap
Li Koleksîyana min zêde bike
Raya xwe li ser vî babetî binivîsin!
Dîroka babetê
Metadata
RSS
Li googlê li wêneyan girêdayî bigere!
Li ser babeta hilbijartî li Google bigerin!
کوردیی ناوەڕاست0
Kurmancî - Kurdîy Serû0
English0
فارسی0
Türkçe0
עברית0
Deutsch0
Español0
Française0
Italiano0
Nederlands0
Svenska0
Ελληνική0
Azərbaycanca0
Fins0
Norsk0
Pусский0
Հայերեն0
中国的0
日本人0

عفرين

عفرين
لمحة تاريخية عن مدينة كرداغ “عفرين” ومقاومتها ضد الانتداب الفرنسي
محمود عبد القادر نيو (الأومري)

– كرداغ (#عفرين# ):
في العهد الروماني، كان یمر من موقع مدينة عفرین الحالية، طريق روماني معبَّد، وذلك كان من المرجح أن يكون هناك جسر، وقد كشفت الحفريات التي كانت تجري قديما أحجار القاعدة، في ذلك الطريق الروماني القديم. في الحي الجنوبي من المدينة القديمة، وكانت عبارة عن أحجار بناء ضخمة، ربما كانت أساسات لأبنية وتذكر كتب التاريخ أنه في القرون الوسطى -القرن الرابع عشر للميلاد- كان في موقع المدينة جسر يسمى (جسر قِیبار) Qîbar، باسم المدعو “علي قِیبار” صاحب (حِصن قيبار)، ولا تزال آثار ذلك الحصن قائمة في شمال غربي قرية (عرش قیبار) الحالية.
وفي أواخر الاحتلال العثماني للمنطقة؛ كان في موقع مدينة عفرین خانٌ لإيواء المسافرين وحيواناتهم، وكان موقعه بجانب الجسر في مكان مبنى البلدية الحالي تقريبا، أما منطقة كُرْد داغ (منطقة عفرین بعدئذ) فكانت تابعة بأجمعﮪا لقضاء (كِلِّس) إداريا، وكِلِّس الآن مدينة تقع على الجانب التركي شمالي مدينة اعَزاز السورية، وما زالت كثير من الوثائق أرشيفات (كِلِّس). الإدارية والعقارية وسجلات قید النفوس القديمة المتعلقة بسكان كرد داغ.
تقع منطقة جبل الكرد أو الكرد أو كرداغ، ذات الأغلبية السكانية الكردية في أقصى الزاوية الشمالية من الساحل الشرقي للبحر المتوسط، وتشغل الزاوية الشمالية الغربية من سوريا، وتُعّد مرتفعاتها من النهايات الجنوبية الغربية لجبال طوروس.
تبدأ مرتفعات كرداغ من المنابع العليا لنهري عفرين والأسود غربي مدينة “ديلوك” في باكور كردستان، وتتجه من الشمال الشرقي إلى الجنوب الغربي بطول يبلغ نحو 100 كم، حتى غربي بلدة جندريسة بعفرين، بعرض يتراوح ما بين 25و45 كم.
كانت منطقة كرداغ تتمتع ب (إدارة ذاتية)، وتشير التقسيمات الإدارية لبعض الوثائق إلى أن المنطقة كانت لواءً كردياً مستقًلاً، يتبع ولاية حلب. وشكلت خلال قرون عدة مركزاً إدارياً عشائرياً كردياً، تُعّد مدينة كلس عاصمتها التي كانت بدورها سنجق، وتذكر تلك الوثائق، كثيراً من العائلات الكردية التي حكمت منطقة كرداغ باسم الدولة العثمانية، ولعل من أشهرها (عائلة جان بولات)، التي حكمت كلس لأجيال عدة، قبل أن يصبح علي جان بولات حاكماً لحلب، الذي قام سنة 1607م بثورة ضد الدولة العثمانية، انتهت بلجوئه إلى لبنان بعد فشل ثورته.
كما ورد في أرشيف الاحتلال العثماني، أسماء عدد من العشائر الكردية التي كان تسكن في منطقة كرداغ/ كلس، من بينها أوقجي عزالدينلي، وشيخلي، وجوم، وبكداشلي، وقليجلي.
المقاومة الكردية ضد الانتداب الفرنسي
إطلاق الرصاصة الأولى من قبل محو إيبو شاشو، ومحو إيبو شاشو ولد عام 1875 في قرية كوميته في باكور، والدته جنة من عشيرة رشوان.
وبعد اتفاق فرنسا وبريطانيا عام 1919 بتسليم دمشق وحلب وحمص وحماه إلى القوات الفرنسية، بدأت فرنسا بالتوسع العسكري في سوريا فدخلت إلى سوريا عن طريق مدينة مرسين الساحلية باتجاه مناطق جبل الكرد وحلب وكيليكيا، ولكنها شهدت معارك عنيفة في المناطق التي احتلتها، وبدأت بعدها سلسلة من الثورات الكردية المباشرة بالرفض القاطع للاحتلال الفرنسي وكانت أحياناً على شكل اجتماعات بين قيادات هذه الثورات، وأحياناً المظاهرات والمقاومة المسلحة.
لاقت القوات الفرنسية في سوريا أول مقاومة ضدها في منطقة عفرين، من قبل “محو إيبو شاشو” الذي أطلق الرصاصة الأولى على الفرنسين، وكانت مجموعته هي النواة الأولى لتشكيل الثوار السوريين، وأرسلت الحكومة المحلية في حارم قوة من الدرك لمطاردته والقبض عليه، لكنهم لم يتمكنوا من ذلك، فقبضوا على زوجته ولكن محو إيبو شاشو لاحق رجال الدرك واشتبك معهم بمعارك وقتل عدداً من جنود الدرك وعاد هو وزوجته، فكان رد الفرنسين على هذا الحادث إرسال قوة مؤلفة من أربعين جندياً لمطاردة محو إيبو شاشو ورفاقه، فتصدى محو ورفاقه لهم ولاذ الفرنسيون بالفرار تاركين وراءهم قتلاهم.
قاد محو إيبو شاشو القتال في كرداغ ضد الفرنسين، وبمشاركة العديد من الرجال معه مثل: أخوه علي إيبو شاشو، المقاتل باباز، بكر إيبو، بريم أفندي، وسواهم، ودامت انتفاضتهم أكثر من خمس سنوات (1918-1923)، وكان مركزها “جبال قاز قلي وحج حسنلي” شمال بلدة جندريسه، و بعد ذلك امتد نفوذهم فشمل القرى وجبال منطقة كرداغ، وخاضوا أكثر من عشرين اشتباكاً ضد القوات الفرنسية.
وبعد فترة من المقاومة ضد الفرنسين اغتيل محو على يد الغدر وسط جبل قازقلي وسلمت جثته الى الفرنسيين عام 1937.
​المصدر: صحيفة روناهي
[1]
Ev babet bi zimana (عربي) hatiye nvîsandin, klîk li aykona bike ji bu vekirina vî babetî bi vî zimana ku pî hatiye nvîsandin!
دون هذا السجل بلغة (عربي)، انقر علی ايقونة لفتح السجل باللغة المدونة!
Ev babet 112 car hatiye dîtin
Haştag
Çavkanî - Jêder
[1] Mallper | عربي | https://kurd-online.com/ - 04-03-2024
Gotarên Girêdayî: 5
Pol, Kom: Kurtelêkolîn
Zimanê babetî: عربي
Dîroka weşanê: 12-02-2024 (0 Sal)
Bajêr: Efrîn
Cureya belgeyê: Zimanî yekem
Cureya Weşanê: Born-digital
Kategorîya Naverokê: Gotar & Hevpeyvîn
Kategorîya Naverokê: Dîrok
Welat- Herêm: Rojawa Kurdistan
Ziman - Şêwezar: Erebî
Meta daneya teknîkî
Kalîteya babetê: 99%
99%
Ev babet ji aliyê: ( Aras Hiso ) li: 04-03-2024 hatiye tomarkirin
Ev gotar ji hêla ( Ziryan Serçinarî ) ve li ser 05-03-2024 hate nirxandin û weşandin
Ev gotar vê dawiyê ji hêla ( Aras Hiso ) ve li ser 04-03-2024 hate nûve kirin
Navnîşana babetê
Ev babet li gorî Standardya Kurdîpêdiya bi dawî nebûye, pêwîstiya babetê bi lêvegereke dariştinî û rêzimanî heye!
Ev babet 112 car hatiye dîtin
Kurdîpîdiya berfrehtirîn jêderê zaniyariyên Kurdîye!
Wêne û şirove
Serokên çend eşîrên kurdan, 1898
Cihên arkeolojîk
Kereftû
Cihên arkeolojîk
Dalamper
Jiyaname
AYNUR ARAS
Kurtelêkolîn
JI MEKANÊ SIRGÛNÎYÊ BER BI CIHÊ NASNAMEYÊ VE: TEMSÎLÊN WÊJEYÎ YÊN BAJARÊ AMEDÊ DI WÊJEYA KURDÎ YA NÛJEN DE
Wêne û şirove
Kurdên gundê Meydan Ekbezê, Çiyayê Kurmênc- Efrînê
Cihên arkeolojîk
Temteman
Cihên arkeolojîk
Qoşliyê
Jiyaname
Dîlan Yeşilgöz-Zegerius
Pirtûkxane
NÎQAŞÊN FELSEFEYÊ 43
Wêne û şirove
Ji xanên bajarê Silêmaniyê
Kurtelêkolîn
Encamnameya Hefteya Wêjeyî ya sala 2024 an li bajarî Dêrikê
Jiyaname
Şermîn Cemîloxlu
Jiyaname
Firîca Hecî Cewarî
Jiyaname
İbrahim Güçlü
Pirtûkxane
LI TIRKIYEYÊ LÊGERÎNEKE HEQÎQETÊ YA AŞTIYANE Û RARÛBÛNA BI NIJADPERESTIYÊ RE
Pirtûkxane
Felsefeya presokratîk
Cihên arkeolojîk
Mezarê Padîşehê Kurd ê Mîdî (Kî Xosraw- Kawa) 632-585 BZ
Jiyaname
Elî Îlmî Fanîzade
Kurtelêkolîn
Hevberkirina şaş a du kesayetiyên Kurd di pirtûka Jinên Navdar ên Kurd de
Jiyaname
RONÎ WAR
Pirtûkxane
Têketina felsefeyê
Jiyaname
Kerim Avşar
Kurtelêkolîn
Yekemîn rasthatina min a bi Bedîuzzeman û şopînerên wî re
Jiyaname
Ferhad Merdê
Wêne û şirove
MEDRESEYA QUBAHAN
Kurtelêkolîn
Wergêra mirovê Kurd an wergêra dirûşma Kurdî
Jiyaname
KUBRA XUDO
Pirtûkxane
NÎQAŞÊN FELSEFEYÊ 42
Wêne û şirove
Bav û diya nivîskar: Wezîrê Eşo, Tbîlîsî 1930

Rast
Kurtelêkolîn
DESTPÊKA ROMANA KURDÎ
30-05-2024
Sara Kamela
DESTPÊKA ROMANA KURDÎ
Kurtelêkolîn
JI MEKANÊ SIRGÛNÎYÊ BER BI CIHÊ NASNAMEYÊ VE: TEMSÎLÊN WÊJEYÎ YÊN BAJARÊ AMEDÊ DI WÊJEYA KURDÎ YA NÛJEN DE
30-05-2024
Sara Kamela
JI MEKANÊ SIRGÛNÎYÊ BER BI CIHÊ NASNAMEYÊ VE: TEMSÎLÊN WÊJEYÎ YÊN BAJARÊ AMEDÊ DI WÊJEYA KURDÎ YA NÛJEN DE
Kurtelêkolîn
Yekemîn rasthatina min a bi Bedîuzzeman û şopînerên wî re
01-06-2024
Sara Kamela
Yekemîn rasthatina min a bi Bedîuzzeman û şopînerên wî re
Jiyaname
Şermîn Cemîloxlu
11-06-2024
Burhan Sönmez
Şermîn Cemîloxlu
Jiyaname
Cemal Nebez
12-06-2024
Burhan Sönmez
Cemal Nebez
Babetên nû
Pirtûkxane
Têketina felsefeyê
12-06-2024
Sara Kamela
Jiyaname
Cemal Nebez
12-06-2024
Burhan Sönmez
Pirtûkxane
NÎQAŞÊN FELSEFEYÊ 43
11-06-2024
Sara Kamela
Jiyaname
Şermîn Cemîloxlu
11-06-2024
Burhan Sönmez
Pirtûkxane
Felsefeya presokratîk
07-06-2024
Sara Kamela
Partî û rêxistin
Xoybûn
04-06-2024
Burhan Sönmez
Jiyaname
Şukrî Muhemmed Sekban
04-06-2024
Burhan Sönmez
Wêne û şirove
Pêşewa Qazî Mihemed, tevî çend serkirdeyên Komara Mahabadê, 1946
02-06-2024
Aras Hiso
Wêne û şirove
Sê şehîd ji kesayetiyên navdar ên Komara Mehabadê Qadî Mihemed, Seyf Qadî û Sadrî Qadî
02-06-2024
Aras Hiso
Cih
Qumlix
02-06-2024
Aras Hiso
Jimare
Babet 518,450
Wêne 105,226
Pirtûk PDF 19,478
Faylên peywendîdar 97,493
Video 1,394
Kurdîpîdiya berfrehtirîn jêderê zaniyariyên Kurdîye!
Wêne û şirove
Serokên çend eşîrên kurdan, 1898
Cihên arkeolojîk
Kereftû
Cihên arkeolojîk
Dalamper
Jiyaname
AYNUR ARAS
Kurtelêkolîn
JI MEKANÊ SIRGÛNÎYÊ BER BI CIHÊ NASNAMEYÊ VE: TEMSÎLÊN WÊJEYÎ YÊN BAJARÊ AMEDÊ DI WÊJEYA KURDÎ YA NÛJEN DE
Wêne û şirove
Kurdên gundê Meydan Ekbezê, Çiyayê Kurmênc- Efrînê
Cihên arkeolojîk
Temteman
Cihên arkeolojîk
Qoşliyê
Jiyaname
Dîlan Yeşilgöz-Zegerius
Pirtûkxane
NÎQAŞÊN FELSEFEYÊ 43
Wêne û şirove
Ji xanên bajarê Silêmaniyê
Kurtelêkolîn
Encamnameya Hefteya Wêjeyî ya sala 2024 an li bajarî Dêrikê
Jiyaname
Şermîn Cemîloxlu
Jiyaname
Firîca Hecî Cewarî
Jiyaname
İbrahim Güçlü
Pirtûkxane
LI TIRKIYEYÊ LÊGERÎNEKE HEQÎQETÊ YA AŞTIYANE Û RARÛBÛNA BI NIJADPERESTIYÊ RE
Pirtûkxane
Felsefeya presokratîk
Cihên arkeolojîk
Mezarê Padîşehê Kurd ê Mîdî (Kî Xosraw- Kawa) 632-585 BZ
Jiyaname
Elî Îlmî Fanîzade
Kurtelêkolîn
Hevberkirina şaş a du kesayetiyên Kurd di pirtûka Jinên Navdar ên Kurd de
Jiyaname
RONÎ WAR
Pirtûkxane
Têketina felsefeyê
Jiyaname
Kerim Avşar
Kurtelêkolîn
Yekemîn rasthatina min a bi Bedîuzzeman û şopînerên wî re
Jiyaname
Ferhad Merdê
Wêne û şirove
MEDRESEYA QUBAHAN
Kurtelêkolîn
Wergêra mirovê Kurd an wergêra dirûşma Kurdî
Jiyaname
KUBRA XUDO
Pirtûkxane
NÎQAŞÊN FELSEFEYÊ 42
Wêne û şirove
Bav û diya nivîskar: Wezîrê Eşo, Tbîlîsî 1930
Dosya
Pend û gotin - Welat- Herêm - Bakûrê Kurdistan Pend û gotin - Welat- Herêm - Rojawa Kurdistan Peyv & Hevok - Ziman - Şêwezar - Kurdî Kurmancî Bakûr - T. Latîn Peyv & Hevok - Welat- Herêm - Bakûrê Kurdistan Peyv & Hevok - Welat- Herêm - Rojawa Kurdistan Çand - Mamik - Welat- Herêm - Bakûrê Kurdistan Çand - Mamik - Welat- Herêm - Rojawa Kurdistan Pirtûkxane - Kategorîya Naverokê - Bîografî Pirtûkxane - Cureya belgeyê - Zimanî yekem Pirtûkxane - Cureya Weşanê - Çapkiraw

Kurdipedia.org (2008 - 2024) version: 15.58
| Peywendî | CSS3 | HTML5

| Dema çêkirina rûpelê: 0.828 çirke!