Pirtûkxane Pirtûkxane
Lêgerîn

Kurdîpîdiya berfrehtirîn jêderê zaniyariyên Kurdîye!


Vebijêrkên Lêgerînê





Lêgerîna pêşketî      Kilaviya


Lêgerîn
Lêgerîna pêşketî
Pirtûkxane
Navên kurdî
Kronolojiya bûyeran
Çavkanî - Jêder
Çîrok
Berhevokên bikarhêner
Çalakî
Çawa lê bigerim?
Belavokên Kurdîpêdiya
Video
Sinifandin
Babeta têkilhev!
Tomarkirina babetê
Tomarkirina Babetê nû
Wêneyekê rêke
Rapirsî
Nêrîna we
Peywendî
Kurdîpîdiya pêdivî bi çi zaniyariyane!
Standard
Mercên Bikaranînê
Kalîteya babetê
Alav
Em kî ne
Arşîvnasên Kurdipedia
Gotarên li ser me!
Kurdîpîdiyayê bike di malperê xuda
Tomarkirin / Vemirandina îmêlî
Amarên mêhvana
Amara babetan
Wergêrê funta
Salname - Veguherîner
Kontrola rastnivîsê
Ziman û zaravayên malperan
Kilaviya
Girêdanên bikêrhatî
Berfirehkirina Kurdîpêdiya ji bo Google Chrome
Kurabiye
Ziman
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی - کوردیی سەروو
Kurmancî - Kurdîy Serû
هەورامی
Zazakî
English
Française
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
Hesabê min
Çûna jûr
Hevkarî û alîkarî
Şîfre ji bîr kir!
Lêgerîn Tomarkirina babetê Alav Ziman Hesabê min
Lêgerîna pêşketî
Pirtûkxane
Navên kurdî
Kronolojiya bûyeran
Çavkanî - Jêder
Çîrok
Berhevokên bikarhêner
Çalakî
Çawa lê bigerim?
Belavokên Kurdîpêdiya
Video
Sinifandin
Babeta têkilhev!
Tomarkirina Babetê nû
Wêneyekê rêke
Rapirsî
Nêrîna we
Peywendî
Kurdîpîdiya pêdivî bi çi zaniyariyane!
Standard
Mercên Bikaranînê
Kalîteya babetê
Em kî ne
Arşîvnasên Kurdipedia
Gotarên li ser me!
Kurdîpîdiyayê bike di malperê xuda
Tomarkirin / Vemirandina îmêlî
Amarên mêhvana
Amara babetan
Wergêrê funta
Salname - Veguherîner
Kontrola rastnivîsê
Ziman û zaravayên malperan
Kilaviya
Girêdanên bikêrhatî
Berfirehkirina Kurdîpêdiya ji bo Google Chrome
Kurabiye
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی - کوردیی سەروو
Kurmancî - Kurdîy Serû
هەورامی
Zazakî
English
Française
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
Çûna jûr
Hevkarî û alîkarî
Şîfre ji bîr kir!
        
 kurdipedia.org 2008 - 2024
 Em kî ne
 Babeta têkilhev!
 Mercên Bikaranînê
 Arşîvnasên Kurdipedia
 Nêrîna we
 Berhevokên bikarhêner
 Kronolojiya bûyeran
 Çalakî - Kurdipedia
 Alîkarî
Babetên nû
Wêne û şirove
MEDRESEYA QUBAHAN
19-05-2024
Sara Kamela
Pirtûkxane
Lenînîsm
15-05-2024
Sara Kamela
Pirtûkxane
Felsefeya marks
15-05-2024
Sara Kamela
Pirtûkxane
NÎQAŞÊN FELSEFEYÊ 41
07-05-2024
Sara Kamela
Pirtûkxane
ZÎMANÊ DUYEM
01-05-2024
Sara Kamela
Pirtûkxane
6 STÛNÊN ZIMAN Û ZIMANNASIYA KURDÎ
01-05-2024
Burhan Sönmez
Pirtûkxane
Felsefekirin û zarok
29-04-2024
Sara Kamela
Pirtûkxane
Di ziman de xêv û hevoksazî
28-04-2024
Sara Kamela
Jiyaname
Şekroyê Xudo Mihoyî
26-04-2024
Burhan Sönmez
Jiyaname
Firîca Hecî Cewarî
26-04-2024
Burhan Sönmez
Jimare
Babet 519,055
Wêne 106,716
Pirtûk PDF 19,304
Faylên peywendîdar 97,339
Video 1,392
Pirtûkxane
Di ziman de xêv û morfolojî
Kurtelêkolîn
Xişr û bedewiyên jinên Kurd...
Pirtûkxane
Lenînîsm
Kurtelêkolîn
RÊBERA HÎNKIRINA KURDÎ
Wêne û şirove
MEDRESEYA QUBAHAN
مع لوزان أم ضدّها: حيرة تركيا الكبيرة
Bi rêya kurdîpêdiya hûnê bizanin ku her roj ji rojên salnameyê çi bûyer diqewime!
Pol, Kom: Kurtelêkolîn | Zimanê babetî: عربي
Par-kirin
Facebook0
Twitter0
Telegram0
LinkedIn0
WhatsApp0
Viber0
SMS0
Facebook Messenger0
E-Mail0
Copy Link0
Nirxandina Gotarê
Bêkêmasî
Gelek başe
Navîn
Xirap nîne
Xirap
Li Koleksîyana min zêde bike
Raya xwe li ser vî babetî binivîsin!
Dîroka babetê
Metadata
RSS
Li googlê li wêneyan girêdayî bigere!
Li ser babeta hilbijartî li Google bigerin!
کوردیی ناوەڕاست0
Kurmancî - Kurdîy Serû0
English0
فارسی0
Türkçe0
עברית0
Deutsch0
Español0
Française0
Italiano0
Nederlands0
Svenska0
Ελληνική0
Azərbaycanca0
Fins0
Norsk0
Pусский0
Հայերեն0
中国的0
日本人0

مع لوزان أم ضدّها: حيرة تركيا الكبيرة

مع لوزان أم ضدّها: حيرة تركيا الكبيرة
=KTML_Bold=مع لوزان أم ضدّها: حيرة تركيا الكبيرة=KTML_End=
شورش درويش

أواخر عام 2020، عرضت تركيا على اليونان التفاوض بشأن تعديل الحدود التي رسمتها معاهدة لوزان في يوليو/تموز 1923 بين البلدين. عللت تركيا رغبتها تلك بأن هناك مسائل غير واضحة وردت في المعاهدة التي مضى عليها عهدئذ 97 عاماً. حينها، وصف برلمانيون وأكاديميون يونانيون رغبة تركيا بالخروج من إسار المعاهدة التي استمدت قوتها من القانون الدولي بأنه يتشابه و«سلوك هتلر» زمن ألمانيا النازية التي ما كانت تعنيها الترسيمات الحدودية ولا المعاهدات والاتفاقيات، والتي حين بدأت بالخروج على معاهدة فرساي أخذت معها العالم كله إلى حرب عالمية ثانية.
وفي أغسطس/آب عام 2020 أيضاً، وقبل العرض التركي على اليونان، كانت الخارجية الأرمينية استذكرت بألم معاهدة سيفر بمناسبة مرور مئة عام على توقيعها، الأمر الذي استصحب غضباً تركياً تبدى في لغة الخارجية التركية الخارجة عن الأعراف الدبلوماسية قائلة إن لوزان «مزقت سيفر ورمتها إلى مزبلة التاريخ»، فيما العرض التركي على اليونان بإعادة ترسيم حدود لوزان واحتلالها للجوار السوري والتموضع العسكري في إقليم كردستان العراق وشمال العراق (الانتشار العسكري داخل حدود ولاية الموصل العثمانية)، إنما يعني أن تركيا ضاقت بحدود لوزان وتريد رميها أيضاً في «مزبلة التاريخ».
بات انقسام الأتراك حول وثيقة تأسيس الجمهورية (لوزان) بين من يصفها بالانتصار، ومن يجدها تكريساً للهزيمة والانصياع للأمر الواقع، واحداً من النقاشات التي انزاحت لها الأحزاب التركية خلال العقد الأخير، لاسيما التحالف الحاكم. ولئن كان التوسّع متعذراً في مكان ومتاحاً في آخر، فإن محاولة تمزيق معاهدة لوزان داخلياً تجري على قدم وساق، من ذلك جاء تاريخ 24 يوليو/تموز في ذكرى مئوية لوزان مناسبة لتحويل متحف آيا صوفيا إلى جامع. وقبل ذلك انتهكت أنقرة مضمون المادة 1/42 من معاهدة لوزان التي تنصّ على موافقة تركيا على قوانين الأسرة والأحوال الشخصية للأقليات غير المسلمة، بمعنى أن الزواج الكنسي بخلاف الزواج المدني ينبغي أن يكون صحيحاً. غير أن تركيا اعتبرت مثل هذا الزواج غير المقيّد في البلدية زواجاً غير رسميّ، بخلاف اليونان التي أجازت صحة واقعتي الزواج والطلاق وحضانة الأطفال والميراث، وفق الشريعة الإسلامية للأقلية المسلمة. ولعل التزام أثينا عبّر عن انحيازها الإيجابي لصالح الأقليات، والذي كان واحداً من السمات القانونية الصريحة والروحية لمعاهدة لوزان التي لم تلتزم بها أنقرة منذ عام 1925.
وكجزء من حركة التعمية الشعبوية وإغراء الناخب التركي بالسؤدد واستعادة أمجاد الأسلاف، بثّ حزب العدالة والتنمية والرئيس التركي رجب طيب أردوغان وهماً مفاده أن حركة التاريخ والجغرافيا ستختلف حال مضي مئة عام على معاهدة لوزان، وأن الاستعداد لمضي قرن عليها يعني في مكان ما استعادة أراضي الأسلاف، لا سيما في الموصل العراقية وحلب السورية. وبات الحديث عن أراضي الميثاق الملي جزءاً من ديناميات العمل الحكومي وخطابه الشعبي، بل تجاوز الأمر البرّ حين شرع أردوغان في تبني عقيدة مريبة مخالفة للقوانين والأعراف الدولية لوصف الحدود الساحلية المحيطة بتركيا وتسميتها ب «الوطن الأزرق» (Mavi Vatan). غير أن الهوس بلغ منتهاه حين تحدّث الرئيس التركي عن حماية الحقوق التركية في الفضاء أيضاً!
على أن نزعة التوسّع وإنكار حدود لوزان لها أسباب أخرى. فثمة ما هو ذاتي قائم على طبيعة الروح العثمانية التي ظهرت مع صعود العدالة والتنمية، ورغبة الحزب في استعادة شيء من أملاك السلطنة البائدة، ذلك أن الخطاب الذي يستعير روح الماضي إنما يحاول أيضاً أن يكرر سيرة الماضي. ففي عام 2018، مع احتلال عفرين، طالب نائب عن الحزب الحاكم منح أردوغان لقب «غازي»، درّة الألقاب العثمانية والذي أُعطي لمصطفى كمال كأحد أواخر من حظوا بهذا اللقب. بذا، كان ثمة نزوع لتحويل تركيا إلى دولة غزو و«فتح»، وهي إيديولوجيّة تخالف سياسة إغلاق الباب التي خطّها أتاتورك. ولعل المركّب القومي الإسلامي الذي تعمّق بعد فشل الإنقلاب عام 2016 دفع باتجاه توسيع مساحة المستعمرات العسكرية في الخارج.
أما الجانب الموضوعي لسياسة التجاسر على الحدود الدولية في سوريا والعراق، جاء نتيجة الفوضى والاحتراب الطائفي في عراق ما بعد صدام حسين، فيما أفسحت الحرب الأهلية في سوريا المجال لمسح خطوط لوزان أمام تركيا. وجدير بالملاحظة أن طرفين فقط قاما بإزالة الحدود خلال الأعوام الماضية ووصل أراضي دولتين ببعضهما: تنظيم داعش الذي مسح خطوط سايكس- بيكو ووصل مناطق نفوذه في العراق بسوريا، وتركيا التي مسحت خطوط لوزان وحدودها الفاصلة مع سوريا.
حضرت لوزان خلال العقد الأخير في النقاشات الداخلية التركية مثلما لم تحضر من قبل، خاصة في انتخابات مايو/أيار 2023، إذ صرّح مستشار الرئيس التركي ياسين أقطاي عن وجوب تسليم إدارة حلب لتركيا، فيما ركّز أردوغان على «محاربة الإرهاب» بما تستبطنه هذه العبارة من دمج لهواجس الأتراك الأمنية بفكرة التوسع خارج الحدود. فيما كان تركيز المعارضة (طاولة الستة)، عكس خطاب الحكومة، لجهة الحفاظ على انتصار مصطفى كمال الأثير وظفره بمعاهدة لوزان، أي إغلاق تركيا أمام مشكلات الجوار وتدفق اللاجئين وتصفية المشكلات مع سوريا والعراق عبر حكومتيهما لا عبر الاحتلال ومراكمة المشاكل. ويمكن كذلك قراءة موقف الكرد وتعبيرهم السياسي الأكبر، حزب الشعوب الديمقراطي، بأنهم باتوا أكثر تقبّلاً للعمل تحت سقف الحدود السياسية للدولة، على أن تصبح تركيا جمهورية لكل مواطنيها وما يستتبعه ذلك من حل للقضية الكردية بشكلٍ عادل وديمقراطيّ.
في هذه الأوقات، يمكن الحديث عن تركيا أتعبتها طموحاتها الأوسع من إمكاناتها، وكذلك يمكن النظر إلى تركيا الحائرة: بين أن تلتزم بأراضي لوزان وما يتطلّبه ذلك من تصفير فعلي للمشكلات مع اليونان والعراق وسوريا، والكف عن النظر إلى الخلف حيث أراضي الاتفاق الملّي المتخيّلة، وبين تركيا السعيدة في أنها باتت تستحوذ على أجزاء من أراضي سوريا والعراق وتخلّصها تالياً من شعورها ب«عقدة الخصاء» التي نجمت عن لوزان، رغم أن ما حازته وقتذاك جاء على حساب شعوب أخرى باتوا إما مواطنين أتراكاً بالإكراه، أو هجّروا من تركيا.[1]
Ev babet bi zimana (عربي) hatiye nvîsandin, klîk li aykona bike ji bu vekirina vî babetî bi vî zimana ku pî hatiye nvîsandin!
دون هذا السجل بلغة (عربي)، انقر علی ايقونة لفتح السجل باللغة المدونة!
Ev babet 761 car hatiye dîtin
Haştag
Çavkanî - Jêder
[1] Mallper | عربي | https://nlka.net/ - 07-08-2023
Gotarên Girêdayî: 39
Belgename
Kurtelêkolîn
Pirtûkxane
Weşanên
Pol, Kom: Kurtelêkolîn
Zimanê babetî: عربي
Dîroka weşanê: 07-08-2023 (1 Sal)
Cureya belgeyê: Zimanî yekem
Cureya Weşanê: Born-digital
Kategorîya Naverokê: Doza Kurd
Kategorîya Naverokê: Gotar & Hevpeyvîn
Welat- Herêm: Kurdistan
Meta daneya teknîkî
Kalîteya babetê: 99%
99%
Ev babet ji aliyê: ( Aras Hiso ) li: 07-08-2023 hatiye tomarkirin
Ev gotar ji hêla ( Ziryan Serçinarî ) ve li ser 08-08-2023 hate nirxandin û weşandin
Navnîşana babetê
Ev babet li gorî Standardya Kurdîpêdiya bi dawî nebûye, pêwîstiya babetê bi lêvegereke dariştinî û rêzimanî heye!
Ev babet 761 car hatiye dîtin
Kurdîpîdiya berfrehtirîn jêderê zaniyariyên Kurdîye!
Jiyaname
Kerim Avşar
Cihên arkeolojîk
Kereftû
Pirtûkxane
NÎQAŞÊN FELSEFEYÊ 41
Cihên arkeolojîk
Mezarê Padîşehê Kurd ê Mîdî (Kî Xosraw- Kawa) 632-585 BZ
Jiyaname
RONÎ WAR
Jiyaname
AYNUR ARAS
Wêne û şirove
Kurdên gundê Meydan Ekbezê, Çiyayê Kurmênc- Efrînê
Pirtûkxane
ZÎMANÊ DUYEM
Pirtûkxane
Lenînîsm
Kurtelêkolîn
Pirên pêwendiya di navbera Başûr û Rojhilat û nebûna baweriyê
Wêne û şirove
Bav û diya nivîskar: Wezîrê Eşo, Tbîlîsî 1930
Kurtelêkolîn
Mezopotamya û şaristaniyetek bo hemû mirovahiyê
Jiyaname
Elî Îlmî Fanîzade
Kurtelêkolîn
Gelo pirsa Kurd, pirsek navdewletiye?
Cihên arkeolojîk
Dalamper
Cihên arkeolojîk
Temteman
Jiyaname
Viyan hesen
Wêne û şirove
Ji xanên bajarê Silêmaniyê
Jiyaname
Firîca Hecî Cewarî
Kurtelêkolîn
Xebateke kesk di rêya Kurdistanê de Êko-nasyonalîzma Şerîf Bacwer û hevalên wî
Kurtelêkolîn
RÊBERA HÎNKIRINA KURDÎ
Jiyaname
İbrahim Güçlü
Jiyaname
Necat Baysal
Cihên arkeolojîk
Qoşliyê
Pirtûkxane
6 STÛNÊN ZIMAN Û ZIMANNASIYA KURDÎ
Wêne û şirove
MEDRESEYA QUBAHAN
Jiyaname
KUBRA XUDO
Wêne û şirove
Ev wêne di sala 1973 an de li Qelqeliyê ya ser bi Wanê ve kişandiye
Jiyaname
Dîlan Yeşilgöz-Zegerius
Pirtûkxane
Felsefeya marks

Rast
Pirtûkxane
Di ziman de xêv û morfolojî
15-04-2024
Sara Kamela
Di ziman de xêv û morfolojî
Kurtelêkolîn
Xişr û bedewiyên jinên Kurd li ber çavên geştyarên bîhanî
05-05-2024
Aras Hiso
Xişr û bedewiyên jinên Kurd li ber çavên geştyarên bîhanî
Pirtûkxane
Lenînîsm
15-05-2024
Sara Kamela
Lenînîsm
Kurtelêkolîn
RÊBERA HÎNKIRINA KURDÎ
19-05-2024
Sara Kamela
RÊBERA HÎNKIRINA KURDÎ
Wêne û şirove
MEDRESEYA QUBAHAN
19-05-2024
Sara Kamela
MEDRESEYA QUBAHAN
Babetên nû
Wêne û şirove
MEDRESEYA QUBAHAN
19-05-2024
Sara Kamela
Pirtûkxane
Lenînîsm
15-05-2024
Sara Kamela
Pirtûkxane
Felsefeya marks
15-05-2024
Sara Kamela
Pirtûkxane
NÎQAŞÊN FELSEFEYÊ 41
07-05-2024
Sara Kamela
Pirtûkxane
ZÎMANÊ DUYEM
01-05-2024
Sara Kamela
Pirtûkxane
6 STÛNÊN ZIMAN Û ZIMANNASIYA KURDÎ
01-05-2024
Burhan Sönmez
Pirtûkxane
Felsefekirin û zarok
29-04-2024
Sara Kamela
Pirtûkxane
Di ziman de xêv û hevoksazî
28-04-2024
Sara Kamela
Jiyaname
Şekroyê Xudo Mihoyî
26-04-2024
Burhan Sönmez
Jiyaname
Firîca Hecî Cewarî
26-04-2024
Burhan Sönmez
Jimare
Babet 519,055
Wêne 106,716
Pirtûk PDF 19,304
Faylên peywendîdar 97,339
Video 1,392
Kurdîpîdiya berfrehtirîn jêderê zaniyariyên Kurdîye!
Jiyaname
Kerim Avşar
Cihên arkeolojîk
Kereftû
Pirtûkxane
NÎQAŞÊN FELSEFEYÊ 41
Cihên arkeolojîk
Mezarê Padîşehê Kurd ê Mîdî (Kî Xosraw- Kawa) 632-585 BZ
Jiyaname
RONÎ WAR
Jiyaname
AYNUR ARAS
Wêne û şirove
Kurdên gundê Meydan Ekbezê, Çiyayê Kurmênc- Efrînê
Pirtûkxane
ZÎMANÊ DUYEM
Pirtûkxane
Lenînîsm
Kurtelêkolîn
Pirên pêwendiya di navbera Başûr û Rojhilat û nebûna baweriyê
Wêne û şirove
Bav û diya nivîskar: Wezîrê Eşo, Tbîlîsî 1930
Kurtelêkolîn
Mezopotamya û şaristaniyetek bo hemû mirovahiyê
Jiyaname
Elî Îlmî Fanîzade
Kurtelêkolîn
Gelo pirsa Kurd, pirsek navdewletiye?
Cihên arkeolojîk
Dalamper
Cihên arkeolojîk
Temteman
Jiyaname
Viyan hesen
Wêne û şirove
Ji xanên bajarê Silêmaniyê
Jiyaname
Firîca Hecî Cewarî
Kurtelêkolîn
Xebateke kesk di rêya Kurdistanê de Êko-nasyonalîzma Şerîf Bacwer û hevalên wî
Kurtelêkolîn
RÊBERA HÎNKIRINA KURDÎ
Jiyaname
İbrahim Güçlü
Jiyaname
Necat Baysal
Cihên arkeolojîk
Qoşliyê
Pirtûkxane
6 STÛNÊN ZIMAN Û ZIMANNASIYA KURDÎ
Wêne û şirove
MEDRESEYA QUBAHAN
Jiyaname
KUBRA XUDO
Wêne û şirove
Ev wêne di sala 1973 an de li Qelqeliyê ya ser bi Wanê ve kişandiye
Jiyaname
Dîlan Yeşilgöz-Zegerius
Pirtûkxane
Felsefeya marks

Kurdipedia.org (2008 - 2024) version: 15.5
| Peywendî | CSS3 | HTML5

| Dema çêkirina rûpelê: 0.266 çirke!