Pirtûkxane Pirtûkxane
Lêgerîn

Kurdîpîdiya berfrehtirîn jêderê zaniyariyên Kurdîye!


Vebijêrkên Lêgerînê





Lêgerîna pêşketî      Kilaviya


Lêgerîn
Lêgerîna pêşketî
Pirtûkxane
Navên kurdî
Kronolojiya bûyeran
Çavkanî - Jêder
Çîrok
Berhevokên bikarhêner
Çalakî
Çawa lê bigerim?
Belavokên Kurdîpêdiya
Video
Sinifandin
Babeta têkilhev!
Tomarkirina babetê
Tomarkirina Babetê nû
Wêneyekê rêke
Rapirsî
Nêrîna we
Peywendî
Kurdîpîdiya pêdivî bi çi zaniyariyane!
Standard
Mercên Bikaranînê
Kalîteya babetê
Alav
Em kî ne
Arşîvnasên Kurdipedia
Gotarên li ser me!
Kurdîpîdiyayê bike di malperê xuda
Tomarkirin / Vemirandina îmêlî
Amarên mêhvana
Amara babetan
Wergêrê funta
Salname - Veguherîner
Kontrola rastnivîsê
Ziman û zaravayên malperan
Kilaviya
Girêdanên bikêrhatî
Berfirehkirina Kurdîpêdiya ji bo Google Chrome
Kurabiye
Ziman
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی - کوردیی سەروو
Kurmancî - Kurdîy Serû
هەورامی
Zazakî
English
Française
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
Hesabê min
Çûna jûr
Hevkarî û alîkarî
Şîfre ji bîr kir!
Lêgerîn Tomarkirina babetê Alav Ziman Hesabê min
Lêgerîna pêşketî
Pirtûkxane
Navên kurdî
Kronolojiya bûyeran
Çavkanî - Jêder
Çîrok
Berhevokên bikarhêner
Çalakî
Çawa lê bigerim?
Belavokên Kurdîpêdiya
Video
Sinifandin
Babeta têkilhev!
Tomarkirina Babetê nû
Wêneyekê rêke
Rapirsî
Nêrîna we
Peywendî
Kurdîpîdiya pêdivî bi çi zaniyariyane!
Standard
Mercên Bikaranînê
Kalîteya babetê
Em kî ne
Arşîvnasên Kurdipedia
Gotarên li ser me!
Kurdîpîdiyayê bike di malperê xuda
Tomarkirin / Vemirandina îmêlî
Amarên mêhvana
Amara babetan
Wergêrê funta
Salname - Veguherîner
Kontrola rastnivîsê
Ziman û zaravayên malperan
Kilaviya
Girêdanên bikêrhatî
Berfirehkirina Kurdîpêdiya ji bo Google Chrome
Kurabiye
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی - کوردیی سەروو
Kurmancî - Kurdîy Serû
هەورامی
Zazakî
English
Française
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
Çûna jûr
Hevkarî û alîkarî
Şîfre ji bîr kir!
        
 kurdipedia.org 2008 - 2024
 Em kî ne
 Babeta têkilhev!
 Mercên Bikaranînê
 Arşîvnasên Kurdipedia
 Nêrîna we
 Berhevokên bikarhêner
 Kronolojiya bûyeran
 Çalakî - Kurdipedia
 Alîkarî
Babetên nû
Jiyaname
EZÎZÊ ÎSKO
23-06-2024
Burhan Sönmez
Jiyaname
TAHARÊ BRO
23-06-2024
Burhan Sönmez
Pirtûkxane
ŞIVANÊ KURD Û KURDÊN ALAGOZ
22-06-2024
Burhan Sönmez
Pirtûkxane
Derdê gel
22-06-2024
Burhan Sönmez
Pirtûkxane
Têketina felsefeyê
12-06-2024
Sara Kamela
Jiyaname
Cemal Nebez
12-06-2024
Burhan Sönmez
Pirtûkxane
NÎQAŞÊN FELSEFEYÊ 43
11-06-2024
Sara Kamela
Jiyaname
Şermîn Cemîloxlu
11-06-2024
Burhan Sönmez
Pirtûkxane
Felsefeya presokratîk
07-06-2024
Sara Kamela
Partî û rêxistin
Xoybûn
04-06-2024
Burhan Sönmez
Jimare
Babet 518,940
Wêne 104,837
Pirtûk PDF 19,328
Faylên peywendîdar 97,650
Video 1,402
Jiyaname
Cemal Nebez
Pirtûkxane
Derdê gel
Kurtelêkolîn
DUHOK PIRA REWŞENBÎRÎ YA KU...
Wêne û şirove
KURDÊN GURCISTANÊ di salê d...
Jiyaname
EZÎZÊ ÎSKO
هل الزردشتية دين كوردي أم فارسي؟
Mebesta me ew e ku em wek her gelî bibin xwedî bingeheke niştimanî û netewî.
Pol, Kom: Kurtelêkolîn | Zimanê babetî: عربي
Par-kirin
Facebook0
Twitter0
Telegram0
LinkedIn0
WhatsApp0
Viber0
SMS0
Facebook Messenger0
E-Mail0
Copy Link0
Nirxandina Gotarê
Bêkêmasî
Gelek başe
Navîn
Xirap nîne
Xirap
Li Koleksîyana min zêde bike
Raya xwe li ser vî babetî binivîsin!
Dîroka babetê
Metadata
RSS
Li googlê li wêneyan girêdayî bigere!
Li ser babeta hilbijartî li Google bigerin!
کوردیی ناوەڕاست0
Kurmancî - Kurdîy Serû0
English0
فارسی0
Türkçe0
עברית0
Deutsch0
Español0
Française0
Italiano0
Nederlands0
Svenska0
Ελληνική0
Azərbaycanca0
Fins0
Norsk0
Pусский0
Հայերեն0
中国的0
日本人0

هل الزردشتية دين كوردي أم فارسي؟

هل الزردشتية دين كوردي أم فارسي؟
=KTML_Bold=هل الزردشتية دين كوردي أم فارسي؟=KTML_End=
=KTML_Underline=مهدي كاكه يي=KTML_End=

صحيح أنّ زردشت كان كورديا ويزدانياً، إلا أنه إنسلخ عن دينه اليزداني وأوجد الديانة المسماة بإسمه. عندما بدأ زردشت الدعوة لِدينه بين قومه الكورد، رفض الكورد دعوته وتمسّكوا بِدينهم اليزداني، مما إضطر زردشت الى ترك مدينته ورمێ (أورميه) الواقعة في شرق كوردستان والهجرة الى (باكتريا)، حيث أنه هناك أخذ يبحث عن حاكِم يسانده في نشر دينه، فإهتدى إلى حاكِم (باكتريا) الفارسي فشتاسپ (هشت أسپ)، فقام زردشت بزيارة هذا الحاكِم في مقر إقامته وشرح له دينه الجديد ودعاه إلى إعتناقه. أعدّ حاكِم (باكتريا) مناظرات بين زردشت والكهنة والسحرة التابعين له. أخذ زردشت العهد والميثاق من الحاكِم المذكور أن يتخلى عن دينه ويعتنق الدين الزردشتي فيما لو فاز في مناظرته مع كهنته وسحرته. إستمرت المناظرات لمدة ثلاث أيام، خلالها أجاب زردشت عن جميع أسئلتهم. عندما حقّق زردشت الفوز في المناظرة التي تمّ إجراؤها، قال حاكِم منطقة باكتريا: إنما هو نبي من عند إله حكيم. آمن (هشتاسپ) وزوجته وبقية أفراد عائلته بِدين زردشت، وبعد ذلك بدأت الديانة الزردشتية بالإنتشار في تلك المنطقة الفارسية.
يقول زردشت في الكتاب الزردشتي المقدّس (آڤێستا) مناجياً ربه عندما قام قومه اليزدانيون بِطرده قائلاً:
إلى أي أرض يمكنني الهروب؟
أين تتجه خطواتي؟
لقد تمّ إبعادي عن العائلة والعشيرة،
لم أعد محبوباً في القرية التي أنتمي إليها،
ولم يستمع أحد من عامة الشعب الى قولي
ولا عند حُكاّم البلد الأشرار،
كيف إذاً، أيها الرب، سأحظى بودِّك أيها الرب (1).
بعد هيمنة الفُرس على حُكم الدولة الأخمينية وتراجع الدور الميدي في المشاركة في الحكم، أدرك الميديون بأنهم فقدوا سلطتهم وأصبحوا تابعين للفُرس ولذلك بدأوا ينتهزون فرصة سانحة لإسترداد حُكمهم من الفُرس. في سنة 522 قبل الميلاد، أثناء غياب الملِك الأخميني (قمبيز) في البلاد، حيث كان يقود حملة عسكرية لِغزو مصر، إنتهز كل من (پيرتزيثيس) الذي كان كاهناً ميدياً يُدير أمور القصر الملكي الأخميني و أخيه (سميرديس Smerdis) الذي كان يُدعى أيضاً (گاؤوماتا Gaumata) فرصة غياب (قمبيز) عن البلاد، فإستطاعا تسلّم الحُكم وإستعادة السلطة الميدية من الفُرس ودام حكمهما لمدة سبعة أشهر فقط (2)، حينذاك إستطاع الأخميني (دارا) قتل الأخوَين الميديين اليزدانيين والإستيلاء على الحُكم من جديد وأصبح ملِكاً للدولة الأخمينية. إتخذ الملِك الأخميني الفارسي (دارا الأول) الزردشتية الدين الرسمي للبلاد وبدأ يشنّ حرباً شرسة على الديانة اليزدانية وكهنتها (الكهنة المجوس). يقول ديورانت بهذا الصدد:
ولعل دارا الأول حينما إعتنق الدين الجديد رأى فيه ديناً مُلهِماً لشعبه، فشرع منذ تولّيه المُلك، يثير حرباً شعواء على العبادات القديمة، وعلى الكهنة المجوس، وجعل الزردشتية دين الدولة (3).
يذكر هارڤي پورتر أيضاً حول هذا الموضوع قائلاً:
دين الفُرس هو دين زردشت الذي ذكرناه في تاريخ الميديين، ولمّا غلبوا الميديين، نسخوا مذهب المجوس الفاسد، لِ(سميرديس) الكاذب أي (گوماتيس) الذي أعاده؛ إذ كان مجوسياً، لكن دارا الذي خلّفه، أهلك المجوس بعد إرتقائه، وتمسّك بالمذهب القديم (2).
في المواجهة بين النخب الفارسية بقيادة دارا الأول من جهة، والأخوَين الميديين (پيرتزيثيس) و(سميرديس) من جهة أخرى، كان الميديون تتم تسميتهم بِ(مجوس)، ولذلك بعد مقتل الأخوَين، إنصبّ إنتقام الملِك الأخميني على (المجوس)، حيث يصف (ديورانت) (سميرديس) قائلاّ:
كان أحد رجال الدين المتعصبين من أتباع المذهب المجوسي القديم، وكان يعمل جاهداً للقضاء على الزردشتية، دين الدولة الفارسية الرسمي (4).
قول الملك الأخميني دارا الأول المحفور في نقش بيستون يدعم ما يذكره كلٌّ من ديورانت وهارڤي پورتر، حيث أنّ دارا الأول يفتخر في النقش المذكور بإنجازاته بعد قضائه على ثورة الأخوَين الميدييَن قائلاً: إن المعابد التي هدمها (گوماتا) قمتُ بإصلاحها كما كانت، والتي أخذها (گوماتا) الموغ، أرجعتُها(5).
أود هنا أن أذكر بأن هناك أناساً كثيرين يظنون أن الدين المجوسي هو الدين الزردشتي وهذا غير صحيح، حيث أن الدين المجوسي هو الدين اليزداني الذي هو أقدم من الدين الزردشتي بآلاف السنين، حيث كان ديناً لأسلاف الكورد الخوريين. أحب أيضاً أن أشير الى نقطة مهمة أخرى وهي أن الديانة اليزدانية كانت إلهاماً روحياً لأسلاف الكورد الميديين، غير أن الفُرس قطعوا الصلة الروحية للميديين بالديانة اليزدانية حينما ألغوا الدين اليزداني وبذلك ألغوا المرجعية الدينية الميدية والثقافة الميدية وتبنّوا الديانة الزردشتية بعد تعديلها لتكون في خدمة القومية الفارسية. من هنا نرى أنّ اليزدانية هي الدين الأصيل للشعب الكوردي ورغم أن زردشت كان كوردياً، إلا أنّ الديانة الزردشتية تمّ تبنّيها وإستغلالها من قِبل الفُرس وبها أسقطوا المملكة الميدية وقطعوا صلة الكورد بِمعتقداتهم الدينية وصلاتهم الروحية ومرجعيتهم الدينية وبذلك قطعوا الطريق على الكورد في تأسيس كيانٍ سياسي لهم. من الجدير بالذكر أن العرب، عن طريق الخطأ، يطلقون عبارة الفُرس المجوس على الفُرس، حيث يتضح مما سبق بأن الكورد والفُرس والأرمن والشعوب الأخرى التي كانت تابعة للمملكة الميدية، كانوا يعتنقون الدين المجوسي (اليزداني)، بينما بدأ الفُرس بإعتناق الديانة الزردشتية بعد تأسيسهم للمملكة الأخمينية.
عند مقتل الملك الميدي المجوسي (گوماتا) أُقيمت لِموته المآتم والتعازي من قِبل كافة سكان غربي آسيا، بإستثناء سكان المنطقة الفارسية [a]. إقامة التعازي على روح الملِك الميدي (گوماتا) من قِبل سكان منطقة غربي آسيا يُشير الى أن سكان هذه المنطقة كانوا يعتنقون الدين الميدي (الدين اليزداني) وكانت لهم ثقافة مشتركة مع الميديين، بإستثناء الفُرس، حيث كانوا يعتنقون ديناً آخراً ولم تربطهم صلات ثقافية مع سكان غربي آسيا. كما أن موالاة سكان غربي آسيا للملِك الميدي (گوماتا) تُشير الى أنه بالإضافة الى إعلان نفسه ملِكاً لميديا، لقد كان ل(گوماتا) سلطة دينية على سكان المنطقة. هدف الفُرس من عمليات الإبادة التي قاموا بها ضد رجال الدين الميديين، كان إضعاف الميديين والتقليل من سلطتهم ومنعهم من العودة الى حُكم المنطقة، حيث كانت للميديين إمبراطورية كبيرة وقوية تحكم المنطقة، بما فيها منطقة الفُرس.
(أزْدَهاك) كان آخر ملوك المملكة الميدية. إسمه مُركّب ومؤلّف من إسمَين هما (أَزْد/يَزْد) و(دَياك)، حيث أن (أَزْد/يَزْد) هو إسم الدين الذي كان يعتنقه هذا الملك الميدي، بينما (دَياكو) هو إسم مؤسس المملكة الميدية والذي الملِك (أزْدَهاك) هو حفيده. هكذا فأن إسم هذا الملِك الميدي يعني (دياكو اليَزداني)، نسبة إلى الإله (يَزْدان). هذا يُشير بِوضوح الى إعتناق الميديين للدين اليزداني وأنّ هذا الدين كان الدين الرسمي للمملكة الميدية.
هكذا نرى أن الفُرس قاموا بِتبنّي الدين الزردشتي، وليس الكورد وإتخذ الأخمينيون الفُرس الديانة الزردشتية كآيدولوجيا في القضاء على الإمبراطورية الميدية وألغوا الديانة المجوسية (اليزدانية) وجعلوا الزردشتية الدين الرسمي للمملكة الأخمينية. من هنا يتأكد لنا بأنّ الديانة الزردشتية هي ديانة فارسية رغم أنّ زردشت كان كوردياً.
=KTML_Bold=المصادر=KTML_End=
1. ياسنا 1، 46.
2. هارفي بورتر (1991). موسوعة مختصر التاريخ القديم، صفحة 178.
3. ديورانت. قصة الحضارة، مجلد 1، الجزء الثاني، صفحة 426.
4. المصدر السابق، صفحة 406.
5. دياكونوف (1998). ميديا. ترجمة وهيبة شوكت، دمشق، الناشر محمود أيوب، صفحة401.
a. Cook, J. M. (1985). The Cambridge History of Iran: The Median and Achaemenian periods. Volume 2 of The Cambridge History of Iran, The Rise of the Achamenids and The Establishment of their Empire. Cambridge University Press, Cambridge, page 218.
ملاحظة: الصورة الثالثة هي صورة للمجزرة التي قام بها الزردشتيون ضد المجوس (اليزدانيين).
[1]
Ev babet bi zimana (عربي) hatiye nvîsandin, klîk li aykona bike ji bu vekirina vî babetî bi vî zimana ku pî hatiye nvîsandin!
دون هذا السجل بلغة (عربي)، انقر علی ايقونة لفتح السجل باللغة المدونة!
Ev babet 537 car hatiye dîtin
Haştag
Gotarên Girêdayî: 5
Pol, Kom: Kurtelêkolîn
Zimanê babetî: عربي
Dîroka weşanê: 01-06-2020 (4 Sal)
Cureya belgeyê: Zimanî yekem
Cureya Weşanê: Born-digital
Kategorîya Naverokê: Ol û Ateyzim
Kategorîya Naverokê: Gotar & Hevpeyvîn
Welat- Herêm: Kurdistan
Ziman - Şêwezar: Erebî
Meta daneya teknîkî
Kalîteya babetê: 99%
99%
Ev babet ji aliyê: ( Aras Hiso ) li: 16-04-2023 hatiye tomarkirin
Ev gotar ji hêla ( Ziryan Serçinarî ) ve li ser 17-04-2023 hate nirxandin û weşandin
Ev gotar vê dawiyê ji hêla ( Aras Hiso ) ve li ser 16-04-2023 hate nûve kirin
Navnîşana babetê
Ev babet li gorî Standardya Kurdîpêdiya bi dawî nebûye, pêwîstiya babetê bi lêvegereke dariştinî û rêzimanî heye!
Ev babet 537 car hatiye dîtin
Kurdîpîdiya berfrehtirîn jêderê zaniyariyên Kurdîye!
Kurtelêkolîn
Encamnameya Hefteya Wêjeyî ya sala 2024 an li bajarî Dêrikê
Kurtelêkolîn
Yekemîn rasthatina min a bi Bedîuzzeman û şopînerên wî re
Pirtûkxane
Têketina felsefeyê
Pirtûkxane
NÎQAŞÊN FELSEFEYÊ 43
Jiyaname
TAHARÊ BRO
Kurtelêkolîn
Hevberkirina şaş a du kesayetiyên Kurd di pirtûka Jinên Navdar ên Kurd de
Jiyaname
Ferhad Merdê
Jiyaname
EZÎZÊ ÎSKO
Pirtûkxane
Derdê gel
Wêne û şirove
Serokên çend eşîrên kurdan, 1898
Jiyaname
AYNUR ARAS
Wêne û şirove
MEDRESEYA QUBAHAN
Cihên arkeolojîk
Mezarê Padîşehê Kurd ê Mîdî (Kî Xosraw- Kawa) 632-585 BZ
Cihên arkeolojîk
Kereftû
Pirtûkxane
Felsefeya presokratîk
Cihên arkeolojîk
Qoşliyê
Jiyaname
Firîca Hecî Cewarî
Kurtelêkolîn
Wergêra mirovê Kurd an wergêra dirûşma Kurdî
Cihên arkeolojîk
Dalamper
Jiyaname
Dîlan Yeşilgöz-Zegerius
Wêne û şirove
KURDÊN GURCISTANÊ di salê de 1971
Jiyaname
Elî Îlmî Fanîzade
Wêne û şirove
Kurdên gundê Meydan Ekbezê, Çiyayê Kurmênc- Efrînê
Jiyaname
İbrahim Güçlü
Kurtelêkolîn
Ferhengê Dimilî (Zazakî) û Kurmancî (A-a)
Jiyaname
KUBRA XUDO
Pirtûkxane
ŞIVANÊ KURD Û KURDÊN ALAGOZ
Cihên arkeolojîk
Temteman
Jiyaname
Şermîn Cemîloxlu
Wêne û şirove
Ji xanên bajarê Silêmaniyê

Rast
Jiyaname
Cemal Nebez
12-06-2024
Burhan Sönmez
Cemal Nebez
Pirtûkxane
Derdê gel
22-06-2024
Burhan Sönmez
Derdê gel
Kurtelêkolîn
DUHOK PIRA REWŞENBÎRÎ YA KURDÎ YE
23-06-2024
Aras Hiso
DUHOK PIRA REWŞENBÎRÎ YA KURDÎ YE
Wêne û şirove
KURDÊN GURCISTANÊ di salê de 1971
23-06-2024
Burhan Sönmez
KURDÊN GURCISTANÊ di salê de 1971
Jiyaname
EZÎZÊ ÎSKO
23-06-2024
Burhan Sönmez
EZÎZÊ ÎSKO
Babetên nû
Jiyaname
EZÎZÊ ÎSKO
23-06-2024
Burhan Sönmez
Jiyaname
TAHARÊ BRO
23-06-2024
Burhan Sönmez
Pirtûkxane
ŞIVANÊ KURD Û KURDÊN ALAGOZ
22-06-2024
Burhan Sönmez
Pirtûkxane
Derdê gel
22-06-2024
Burhan Sönmez
Pirtûkxane
Têketina felsefeyê
12-06-2024
Sara Kamela
Jiyaname
Cemal Nebez
12-06-2024
Burhan Sönmez
Pirtûkxane
NÎQAŞÊN FELSEFEYÊ 43
11-06-2024
Sara Kamela
Jiyaname
Şermîn Cemîloxlu
11-06-2024
Burhan Sönmez
Pirtûkxane
Felsefeya presokratîk
07-06-2024
Sara Kamela
Partî û rêxistin
Xoybûn
04-06-2024
Burhan Sönmez
Jimare
Babet 518,940
Wêne 104,837
Pirtûk PDF 19,328
Faylên peywendîdar 97,650
Video 1,402
Kurdîpîdiya berfrehtirîn jêderê zaniyariyên Kurdîye!
Kurtelêkolîn
Encamnameya Hefteya Wêjeyî ya sala 2024 an li bajarî Dêrikê
Kurtelêkolîn
Yekemîn rasthatina min a bi Bedîuzzeman û şopînerên wî re
Pirtûkxane
Têketina felsefeyê
Pirtûkxane
NÎQAŞÊN FELSEFEYÊ 43
Jiyaname
TAHARÊ BRO
Kurtelêkolîn
Hevberkirina şaş a du kesayetiyên Kurd di pirtûka Jinên Navdar ên Kurd de
Jiyaname
Ferhad Merdê
Jiyaname
EZÎZÊ ÎSKO
Pirtûkxane
Derdê gel
Wêne û şirove
Serokên çend eşîrên kurdan, 1898
Jiyaname
AYNUR ARAS
Wêne û şirove
MEDRESEYA QUBAHAN
Cihên arkeolojîk
Mezarê Padîşehê Kurd ê Mîdî (Kî Xosraw- Kawa) 632-585 BZ
Cihên arkeolojîk
Kereftû
Pirtûkxane
Felsefeya presokratîk
Cihên arkeolojîk
Qoşliyê
Jiyaname
Firîca Hecî Cewarî
Kurtelêkolîn
Wergêra mirovê Kurd an wergêra dirûşma Kurdî
Cihên arkeolojîk
Dalamper
Jiyaname
Dîlan Yeşilgöz-Zegerius
Wêne û şirove
KURDÊN GURCISTANÊ di salê de 1971
Jiyaname
Elî Îlmî Fanîzade
Wêne û şirove
Kurdên gundê Meydan Ekbezê, Çiyayê Kurmênc- Efrînê
Jiyaname
İbrahim Güçlü
Kurtelêkolîn
Ferhengê Dimilî (Zazakî) û Kurmancî (A-a)
Jiyaname
KUBRA XUDO
Pirtûkxane
ŞIVANÊ KURD Û KURDÊN ALAGOZ
Cihên arkeolojîk
Temteman
Jiyaname
Şermîn Cemîloxlu
Wêne û şirove
Ji xanên bajarê Silêmaniyê
Dosya
Enfalkirî - Zayend - Nêr Enfalkirî - Netewe - Kurd Pend û gotin - Welat- Herêm - Bakûrê Kurdistan Peyv & Hevok - Welat- Herêm - Bakûrê Kurdistan Enfalkirî - Welat- Herêm - Başûrê Kurdistan Pend û gotin - Welat- Herêm - Rojawa Kurdistan Peyv & Hevok - Welat- Herêm - Rojawa Kurdistan Enfalkirî - Cureyên Kes - Enfakirin Enfalkirî - Cureyên Kes - Qurbaniyên Enfalê Enfalkirî - Bajêr - Kifrî

Kurdipedia.org (2008 - 2024) version: 15.58
| Peywendî | CSS3 | HTML5

| Dema çêkirina rûpelê: 0.547 çirke!