Pirtûkxane Pirtûkxane
Lêgerîn

Kurdîpîdiya berfrehtirîn jêderê zaniyariyên Kurdîye!


Vebijêrkên Lêgerînê





Lêgerîna pêşketî      Kilaviya


Lêgerîn
Lêgerîna pêşketî
Pirtûkxane
Navên kurdî
Kronolojiya bûyeran
Çavkanî - Jêder
Çîrok
Berhevokên bikarhêner
Çalakî
Çawa lê bigerim?
Belavokên Kurdîpêdiya
Video
Sinifandin
Babeta têkilhev!
Tomarkirina babetê
Tomarkirina Babetê nû
Wêneyekê rêke
Rapirsî
Nêrîna we
Peywendî
Kurdîpîdiya pêdivî bi çi zaniyariyane!
Standard
Mercên Bikaranînê
Kalîteya babetê
Alav
Em kî ne
Arşîvnasên Kurdipedia
Gotarên li ser me!
Kurdîpîdiyayê bike di malperê xuda
Tomarkirin / Vemirandina îmêlî
Amarên mêhvana
Amara babetan
Wergêrê funta
Salname - Veguherîner
Kontrola rastnivîsê
Ziman û zaravayên malperan
Kilaviya
Girêdanên bikêrhatî
Berfirehkirina Kurdîpêdiya ji bo Google Chrome
Kurabiye
Ziman
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی - کوردیی سەروو
Kurmancî - Kurdîy Serû
هەورامی
Zazakî
English
Française
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
Hesabê min
Çûna jûr
Hevkarî û alîkarî
Şîfre ji bîr kir!
Lêgerîn Tomarkirina babetê Alav Ziman Hesabê min
Lêgerîna pêşketî
Pirtûkxane
Navên kurdî
Kronolojiya bûyeran
Çavkanî - Jêder
Çîrok
Berhevokên bikarhêner
Çalakî
Çawa lê bigerim?
Belavokên Kurdîpêdiya
Video
Sinifandin
Babeta têkilhev!
Tomarkirina Babetê nû
Wêneyekê rêke
Rapirsî
Nêrîna we
Peywendî
Kurdîpîdiya pêdivî bi çi zaniyariyane!
Standard
Mercên Bikaranînê
Kalîteya babetê
Em kî ne
Arşîvnasên Kurdipedia
Gotarên li ser me!
Kurdîpîdiyayê bike di malperê xuda
Tomarkirin / Vemirandina îmêlî
Amarên mêhvana
Amara babetan
Wergêrê funta
Salname - Veguherîner
Kontrola rastnivîsê
Ziman û zaravayên malperan
Kilaviya
Girêdanên bikêrhatî
Berfirehkirina Kurdîpêdiya ji bo Google Chrome
Kurabiye
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی - کوردیی سەروو
Kurmancî - Kurdîy Serû
هەورامی
Zazakî
English
Française
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
Çûna jûr
Hevkarî û alîkarî
Şîfre ji bîr kir!
        
 kurdipedia.org 2008 - 2024
 Em kî ne
 Babeta têkilhev!
 Mercên Bikaranînê
 Arşîvnasên Kurdipedia
 Nêrîna we
 Berhevokên bikarhêner
 Kronolojiya bûyeran
 Çalakî - Kurdipedia
 Alîkarî
Babetên nû
Pirtûkxane
Felsefeya presokratîk
07-06-2024
Sara Kamela
Partî û rêxistin
Xoybûn
04-06-2024
Burhan Sönmez
Jiyaname
Şukrî Muhemmed Sekban
04-06-2024
Burhan Sönmez
Wêne û şirove
Pêşewa Qazî Mihemed, tevî çend serkirdeyên Komara Mahabadê, 1946
02-06-2024
Aras Hiso
Wêne û şirove
Sê şehîd ji kesayetiyên navdar ên Komara Mehabadê Qadî Mihemed, Seyf Qadî û Sadrî Qadî
02-06-2024
Aras Hiso
Cih
Qumlix
02-06-2024
Aras Hiso
Pirtûkxane
LI TIRKIYEYÊ LÊGERÎNEKE HEQÎQETÊ YA AŞTIYANE Û RARÛBÛNA BI NIJADPERESTIYÊ RE
01-06-2024
Sara Kamela
Pirtûkxane
NÎQAŞÊN FELSEFEYÊ 42
28-05-2024
Sara Kamela
Cih
Qamişlo
25-05-2024
Burhan Sönmez
Jiyaname
Ferhad Merdê
25-05-2024
Burhan Sönmez
Jimare
Babet 518,365
Wêne 105,447
Pirtûk PDF 19,429
Faylên peywendîdar 97,456
Video 1,393
Kurtelêkolîn
Çêkirina tevnan di Kelepûra...
Cih
Qamişlo
Kurtelêkolîn
DESTPÊKA ROMANA KURDÎ
Kurtelêkolîn
JI MEKANÊ SIRGÛNÎYÊ BER BI ...
Kurtelêkolîn
Yekemîn rasthatina min a bi...
قراءة في كتاب… في تاريخنا الفن والأدب ل حسين شاويش
Kurdîpêdiya ne dadgeh e, ew tenê daneyan ji bo lêkolînê û eşkerekirina rastiyan amade dike.
Pol, Kom: Kurtelêkolîn | Zimanê babetî: عربي
Par-kirin
Facebook0
Twitter0
Telegram0
LinkedIn0
WhatsApp0
Viber0
SMS0
Facebook Messenger0
E-Mail0
Copy Link0
Nirxandina Gotarê
Bêkêmasî
Gelek başe
Navîn
Xirap nîne
Xirap
Li Koleksîyana min zêde bike
Raya xwe li ser vî babetî binivîsin!
Dîroka babetê
Metadata
RSS
Li googlê li wêneyan girêdayî bigere!
Li ser babeta hilbijartî li Google bigerin!
کوردیی ناوەڕاست0
Kurmancî - Kurdîy Serû0
English0
فارسی0
Türkçe0
עברית0
Deutsch0
Español0
Française0
Italiano0
Nederlands0
Svenska0
Ελληνική0
Azərbaycanca0
Fins0
Norsk0
Pусский0
Հայերեն0
中国的0
日本人0

تاريخنا الفن والأدب

تاريخنا الفن والأدب
قراءة في كتاب… في #تاريخنا الفن والأدب# ل حسين شاويش
عبد الباري أحمه

لا يمكن قراءة هكذا كتاب من خلال صفحات قليلة لما له من أهمية كبيرة من الناحية التاريخية واللغوية والاجتماعية، فمن خلال عناوين مهمة يتناول حسين شاويش أهمية الفن والأدب في تاريخ الكرد، من خلال مقدمة قصيرة بكلماتها ومهمة بمحتواها يؤكد لنا شاويش بأن (الفن إبداع معنوي، وتجديد وإنشاء وبناء وانبعاث، خلق وروعة وجمال، الفن معرفة لا نهاية لها، تنوير إلهي وكشف للأسرار، حل وفك لرموز الحقيقة) هل نجد تعريف للفن أجمل وأرق مما عرفنا به الكاتب، وكأنه يقول لنا إن الفن هو مسيرة الإنسان منذ خلقه وحتى الآن وهو صيرورة لكل أجزاء حياته وترحاله وتنقلاته وهجراته واستقراره في الكهوف والأكواخ ومن ثم المدن.
ويرى بأن الأدب مشتق من التربية وبقيم جمالية كسلوك يومي وإطار أخلاقي لأنه أي الأدب مرتبط بحياة الأفراد الاجتماعية، والمراد من كل هذا أضفاء صفة الإغناء على حياة الشعوب ونشر السلام والمحبة بين المجتمعات، ويضيف أيضاً بأن للأدب علاقة وثيقة بالسياسة ويتداخل مع الأيديولوجيا في كثر من المراحل، وأحياناً كان يأخذ لنفسه طريقا مستقلا في أوقات ما.
ومن خلال صفحات هذا الكتاب يعرفنا حسين شاويش إلى (مصادر الفن والأدب ووظيفتهما في الحياة الاجتماعية) حين يبدأ من المراحل الأولى لحياة الإنسان مؤكداً لنا بأن ذاك الفرد لم يكن يدرك معنى الفن والعلم والفكر بل وحتى الدين، إنما كان يعتمد على السحر، وفي المراحل التالية باتت للموسيقا والرقص والغناء مجاله الخاص، وكانت تسخر للرجال القادة وتمجيدهم، ويوضح لنا بأن الإنسان لم يكن يعرف مواطن النقص والتحليل في حياته فكان يلجأ للمسرح (كان المسرح عبارة عن عملية تقليد لا أكثر) وقد سخر هذه الفنون في كل مفاصل حياته، وما احتفال الكرد بعيد النوروز إلا جزءاً من عبادة الآلهة، فكانت شعوب المنطقة تحتفل بكل صخب في الشتاء يقيناً منها بأن الربيع سوف يأتي جميلاً، كل هذه الطقوس كانت بسبب جهل الإنسان بأسرار الطبيعة والكون فكان يلجأ إلى هذه الطقوس كي يطرد النحس، ولم يكن يدري بأنه يعمل في إبداع وخلق القواعد الأولى للفن والموسيقا والمسرح.
حسين شاويش
يتطرق الكاتب لمنطقة كردستان (ميزوبوتاميا) وأهمية الأدب والفن فيها، ويربطهما بالأساطير والملاحم والقصص والمعتقدات، والكرد جزء من شعوب المنطقة ولهم تأثير واضح في أدب وفن المنطقة، ومن خلال قصة سيدنا إبراهيم وملحمة جلجامش ورستم زال وفرهاد وشيرين وغيرها تشكل إرثاً تاريخياً لكل الشعوب، ولا ينسى بأن تراتيل وترانيم زرادشت من أهم مصادر الأدب والفن في كردستان.
وبعد دخول الإسلام المنطقة تطور الأدب والفن عند الكرد من خلال البيوتات الدينية وبات أدباً كتابياً من خلال رجال الدين وهم أنفسهم كانوا أدباء تلك المرحلة (أحمد خاني فقه تيران ملايه جزيري) وغيرهم، أما الأدب الشفاهي فقد تطور من خلال غناء الرواة، وتمثلت في هذه الأغاني كل الخصوصية اللغوية والثقافية للكرد.
من جانب آخر يتطرق الكاتب لمعرفة الأسطورة (تعني حكاية أو قصة الآلهة المقدسة) وهي وسيلة لنقل ونشر تعاليم الأديان وطقوسها، وليس بخاف على أحد بأن الدين والأسطورة وجهان لعملة واحدة من خلال التداخل العجيب بينهما من خلال الإله المقدس أو الملك المقدس، أما من لا يعتقد بذلك فهو متهم بالكفر والزندقة، ومن هنا لاحت في الأفق معالم الخير والشر بين الناس.
كانت منطقة ميديا من قبل بحراً من الثقافات (الهورية والميتانية والكوتية) وغيرها الكثير الكثير، ولكل مجموعة بشرية ثقافة وأدب وفن وبهوية خاصة، وقد استفاد الميديين من هذا الموروث المجتمعي وأضافوا عليه وطوروه في كل المجالات من العمران إلى الأدب والفن (أكباتانا همذان الحالية) وفي العصر الإسلامي كانت عقيدة الكرد الزرادشتية، الدين الجديد (الإسلام) غير من مفاهيم الكرد ومعتقداتهم وذهنيتهم وفلسفتهم، وفي المرحلة الأخيرة من العصر العباسي ظهرت حكومات وإمارات كردية (بوطان وأردلان وبابان وبهدينان) ومن خلال هذه الاستقلالية النسبية تقدم الأدب الكردي خطوات مهمة بعد استخدام الحرف العربي بالكتابة، لقد تناول الأدباء والشعراء نقد الطبقة المسيطرة (الإقطاع) ومن جانب آخر غلبت عليه النزعة الرومانسية والتصوف.
تناول حسين شاويش في صفحات كتابة مواجز من حياة بعض الشعراء والأدباء، فقد تطرق لحياة مجموعة شعراء منهم:
بابا طاهر همداني 935 1010 ميلادي الذي يعد من الأوائل في الأدب الكردي، ويعد من أركان الأدب الفارسي وصبغ أدبه في العشق الإلهي.
ويعرفنا إلى شاعر وملحمي وقصصي من هكاري ملاي باتي 1414 1495 له ملحمة شعرية عن ميلاد الرسول الأعظم محمد، وقد أبدع في الملحمة الكردية الشعبية أجمل أبداع (زمبيل فروش).
أما الشاعر علي حريري الذي كتب باللهجة الكرمانجية ويعتبر من أهم شعراء الكرد الكلاسيكيين حين كتب أشعاره في العشق الحقيقي عشق الحقيقة المثلى).
وحين يعرفنا شاويش إلى ملاي جزيري 1570 1645 الزاهد والمرتبط بالعشق الإلهي، كونه الباحث عنها دائماً ويجد في العشق أعظم وأقدس الأمور في الحياة، لهذا تناول الامراء في شعره متناسياً المال والموائد الدنيوية الزائفة.
فقه تيران… 1590 1660
ما يميز هذا الشاعر عن أغلب شعراء المنطقة وحتى العالم أنه أتبع أسلوب الحوار مع الطبيعة والطيور والماء، من جانب آخر كان يناصر الفقراء والمساكين ويفضل (الحرية والشعر والأدب عل السلطة والتكبر)، له مجموعة دواوين منها (يا ماء يا ماء).
أحمد خاني..
بحسب تقييم المستشرقين الروس الذين صنفوا هذا الأديب والشاعر من الثلاثة الأوائل في الشرق، وقد اكتسب صفة أمير شعراء الكرد (يعتبر خاني ثورة في الأدب الكردي) لأنه سخر أدبه في خدمة مجتمعه والاهتمام بالوضع الطبقي والحياة السياسية، لقد أبدع في (ملحمة مم وزين)، كونه وضح فيها شخصية الإنسان الكردي بكل أبعادها الاجتماعية والسياسية والنفسية، وما يجعلنا نقدر خاني أن أسلوبه ومدرسته ما زالا لها تأثيرهما حتى يومنا هذا.
علي ترموخي..
مثله مثل أغلب شعراء وأدباء الكرد نهل علومه من المدارس الدينية في منطقة الموصل التي تأثرت بآداب (ميزوبوتاميا)، اهتم وكتب في اللغة والقواعد عند الكرد، له (الياقوت والدر أبناء الوطن) وغيرهما.
يختتم حسين شاويش كتابه عن أهمية الأديب والفنان في الحياة الاجتماعية والسياسية في الواقع الكردي، ويبدأ من الآن، وينتقد دورهما الذي لم يرتق إلى سوية اللحظة التي يعيشها الكرد، سوية التغيير والتحول المميزتين وخاصة في غرب كردستان، ويجد بأن الذين (يدعون أنفسهم بالشعراء والأدباء والفئة المثقفة أكثرهم تهربوا من مسؤولياتهم) لأنهم ضمير المجتمع وذاكرة التاريخ ومن واجبهم تجسيد وتدوين معاناة وانتصارات شعبهم، لأن ثورة روج آفا ما زالت مستمرة بمحاربة الإرهاب وكل المرتزقة، من أجل الحرية والديمقراطية.
ويودعنا حسين شاويش في الصفحات الأخيرة من كتابة ينبه المتابع عن قضية مهمة وهي (الوعي التاريخي للغة والثقافة الكردية) ويؤكد لنا بأن هذه اللغة من نتاج العصر النيوليتي أثناء الثورة الزراعية التي كانت المرأة تقودها، وتمتد إلى العصر الحوري ومن ثم الميتاني مروراً بالميدي، وكانت اللغة الآفستية لغة دين وفلسفة زرادشت، وما زالت بعض كلماتها متداولة بين شعوب المنطقة حتى الأن.[1]
Ev babet bi zimana (عربي) hatiye nvîsandin, klîk li aykona bike ji bu vekirina vî babetî bi vî zimana ku pî hatiye nvîsandin!
دون هذا السجل بلغة (عربي)، انقر علی ايقونة لفتح السجل باللغة المدونة!
Ev babet 300 car hatiye dîtin
Haştag
Çavkanî - Jêder
[1] Mallper | عربي | https://shermola.net/ - 09-04-2023
Gotarên Girêdayî: 3
Pol, Kom: Kurtelêkolîn
Zimanê babetî: عربي
Dîroka weşanê: 27-10-2021 (3 Sal)
Cureya belgeyê: Zimanî yekem
Cureya Weşanê: Born-digital
Kategorîya Naverokê: Hûnermendî
Kategorîya Naverokê: Edebî
Kategorîya Naverokê: Gotar & Hevpeyvîn
Kategorîya Naverokê: Dîrok
Kategorîya Naverokê: Danasîna pirtûkan
Welat- Herêm: Kurdistan
Ziman - Şêwezar: Erebî
Meta daneya teknîkî
Kalîteya babetê: 99%
99%
Ev babet ji aliyê: ( Aras Hiso ) li: 09-04-2023 hatiye tomarkirin
Ev gotar ji hêla ( Ziryan Serçinarî ) ve li ser 11-04-2023 hate nirxandin û weşandin
Ev gotar vê dawiyê ji hêla ( Ziryan Serçinarî ) ve li ser 09-04-2023 hate nûve kirin
Navnîşana babetê
Ev babet li gorî Standardya Kurdîpêdiya bi dawî nebûye, pêwîstiya babetê bi lêvegereke dariştinî û rêzimanî heye!
Ev babet 300 car hatiye dîtin
Kurdîpîdiya berfrehtirîn jêderê zaniyariyên Kurdîye!
Jiyaname
RONÎ WAR
Kurtelêkolîn
Yekemîn rasthatina min a bi Bedîuzzeman û şopînerên wî re
Cihên arkeolojîk
Kereftû
Pirtûkxane
LI TIRKIYEYÊ LÊGERÎNEKE HEQÎQETÊ YA AŞTIYANE Û RARÛBÛNA BI NIJADPERESTIYÊ RE
Jiyaname
İbrahim Güçlü
Cihên arkeolojîk
Dalamper
Pirtûkxane
Felsefeya presokratîk
Pirtûkxane
Lenînîsm
Jiyaname
Firîca Hecî Cewarî
Wêne û şirove
Kurdên gundê Meydan Ekbezê, Çiyayê Kurmênc- Efrînê
Jiyaname
AYNUR ARAS
Kurtelêkolîn
JI MEKANÊ SIRGÛNÎYÊ BER BI CIHÊ NASNAMEYÊ VE: TEMSÎLÊN WÊJEYÎ YÊN BAJARÊ AMEDÊ DI WÊJEYA KURDÎ YA NÛJEN DE
Pirtûkxane
Felsefeya marks
Kurtelêkolîn
Wergêra mirovê Kurd an wergêra dirûşma Kurdî
Cihên arkeolojîk
Qoşliyê
Jiyaname
Viyan hesen
Wêne û şirove
Ji xanên bajarê Silêmaniyê
Pirtûkxane
NÎQAŞÊN FELSEFEYÊ 42
Wêne û şirove
Bav û diya nivîskar: Wezîrê Eşo, Tbîlîsî 1930
Jiyaname
Kerim Avşar
Kurtelêkolîn
Encamnameya Hefteya Wêjeyî ya sala 2024 an li bajarî Dêrikê
Jiyaname
Dîlan Yeşilgöz-Zegerius
Jiyaname
KUBRA XUDO
Jiyaname
Ferhad Merdê
Kurtelêkolîn
Hevberkirina şaş a du kesayetiyên Kurd di pirtûka Jinên Navdar ên Kurd de
Jiyaname
Elî Îlmî Fanîzade
Cihên arkeolojîk
Temteman
Cihên arkeolojîk
Mezarê Padîşehê Kurd ê Mîdî (Kî Xosraw- Kawa) 632-585 BZ
Wêne û şirove
MEDRESEYA QUBAHAN
Wêne û şirove
Serokên çend eşîrên kurdan, 1898

Rast
Kurtelêkolîn
Çêkirina tevnan di Kelepûra Kobaniyê de
05-05-2024
Aras Hiso
Çêkirina tevnan di Kelepûra Kobaniyê de
Cih
Qamişlo
25-05-2024
Burhan Sönmez
Qamişlo
Kurtelêkolîn
DESTPÊKA ROMANA KURDÎ
30-05-2024
Sara Kamela
DESTPÊKA ROMANA KURDÎ
Kurtelêkolîn
JI MEKANÊ SIRGÛNÎYÊ BER BI CIHÊ NASNAMEYÊ VE: TEMSÎLÊN WÊJEYÎ YÊN BAJARÊ AMEDÊ DI WÊJEYA KURDÎ YA NÛJEN DE
30-05-2024
Sara Kamela
JI MEKANÊ SIRGÛNÎYÊ BER BI CIHÊ NASNAMEYÊ VE: TEMSÎLÊN WÊJEYÎ YÊN BAJARÊ AMEDÊ DI WÊJEYA KURDÎ YA NÛJEN DE
Kurtelêkolîn
Yekemîn rasthatina min a bi Bedîuzzeman û şopînerên wî re
01-06-2024
Sara Kamela
Yekemîn rasthatina min a bi Bedîuzzeman û şopînerên wî re
Babetên nû
Pirtûkxane
Felsefeya presokratîk
07-06-2024
Sara Kamela
Partî û rêxistin
Xoybûn
04-06-2024
Burhan Sönmez
Jiyaname
Şukrî Muhemmed Sekban
04-06-2024
Burhan Sönmez
Wêne û şirove
Pêşewa Qazî Mihemed, tevî çend serkirdeyên Komara Mahabadê, 1946
02-06-2024
Aras Hiso
Wêne û şirove
Sê şehîd ji kesayetiyên navdar ên Komara Mehabadê Qadî Mihemed, Seyf Qadî û Sadrî Qadî
02-06-2024
Aras Hiso
Cih
Qumlix
02-06-2024
Aras Hiso
Pirtûkxane
LI TIRKIYEYÊ LÊGERÎNEKE HEQÎQETÊ YA AŞTIYANE Û RARÛBÛNA BI NIJADPERESTIYÊ RE
01-06-2024
Sara Kamela
Pirtûkxane
NÎQAŞÊN FELSEFEYÊ 42
28-05-2024
Sara Kamela
Cih
Qamişlo
25-05-2024
Burhan Sönmez
Jiyaname
Ferhad Merdê
25-05-2024
Burhan Sönmez
Jimare
Babet 518,365
Wêne 105,447
Pirtûk PDF 19,429
Faylên peywendîdar 97,456
Video 1,393
Kurdîpîdiya berfrehtirîn jêderê zaniyariyên Kurdîye!
Jiyaname
RONÎ WAR
Kurtelêkolîn
Yekemîn rasthatina min a bi Bedîuzzeman û şopînerên wî re
Cihên arkeolojîk
Kereftû
Pirtûkxane
LI TIRKIYEYÊ LÊGERÎNEKE HEQÎQETÊ YA AŞTIYANE Û RARÛBÛNA BI NIJADPERESTIYÊ RE
Jiyaname
İbrahim Güçlü
Cihên arkeolojîk
Dalamper
Pirtûkxane
Felsefeya presokratîk
Pirtûkxane
Lenînîsm
Jiyaname
Firîca Hecî Cewarî
Wêne û şirove
Kurdên gundê Meydan Ekbezê, Çiyayê Kurmênc- Efrînê
Jiyaname
AYNUR ARAS
Kurtelêkolîn
JI MEKANÊ SIRGÛNÎYÊ BER BI CIHÊ NASNAMEYÊ VE: TEMSÎLÊN WÊJEYÎ YÊN BAJARÊ AMEDÊ DI WÊJEYA KURDÎ YA NÛJEN DE
Pirtûkxane
Felsefeya marks
Kurtelêkolîn
Wergêra mirovê Kurd an wergêra dirûşma Kurdî
Cihên arkeolojîk
Qoşliyê
Jiyaname
Viyan hesen
Wêne û şirove
Ji xanên bajarê Silêmaniyê
Pirtûkxane
NÎQAŞÊN FELSEFEYÊ 42
Wêne û şirove
Bav û diya nivîskar: Wezîrê Eşo, Tbîlîsî 1930
Jiyaname
Kerim Avşar
Kurtelêkolîn
Encamnameya Hefteya Wêjeyî ya sala 2024 an li bajarî Dêrikê
Jiyaname
Dîlan Yeşilgöz-Zegerius
Jiyaname
KUBRA XUDO
Jiyaname
Ferhad Merdê
Kurtelêkolîn
Hevberkirina şaş a du kesayetiyên Kurd di pirtûka Jinên Navdar ên Kurd de
Jiyaname
Elî Îlmî Fanîzade
Cihên arkeolojîk
Temteman
Cihên arkeolojîk
Mezarê Padîşehê Kurd ê Mîdî (Kî Xosraw- Kawa) 632-585 BZ
Wêne û şirove
MEDRESEYA QUBAHAN
Wêne û şirove
Serokên çend eşîrên kurdan, 1898
Dosya
Jiyaname - Asta perwerdehiyê - Zanko (Bekelorya) Jiyaname - Aliyê siyasî - Netevî Jiyaname - Cureya Xwendinê - Edebiyata Kurdî Jiyaname - Cureya Xwendinê - Zimanê Kurdî Jiyaname - Cureyên Kes - Rojnameger Jiyaname - Cureyên Kes - Nivîskar Jiyaname - Zayend - Nêr Jiyaname - Ziman - Şêwezar - Turkî Jiyaname - Ziman - Şêwezar - Kurdî Kurmancî Bakûr - T. Latîn Jiyaname - Cihê jidayikbûnê - Cizîr

Kurdipedia.org (2008 - 2024) version: 15.58
| Peywendî | CSS3 | HTML5

| Dema çêkirina rûpelê: 0.937 çirke!