Pirtûkxane Pirtûkxane
Lêgerîn

Kurdîpîdiya berfrehtirîn jêderê zaniyariyên Kurdîye!


Vebijêrkên Lêgerînê





Lêgerîna pêşketî      Kilaviya


Lêgerîn
Lêgerîna pêşketî
Pirtûkxane
Navên kurdî
Kronolojiya bûyeran
Çavkanî - Jêder
Çîrok
Berhevokên bikarhêner
Çalakî
Çawa lê bigerim?
Belavokên Kurdîpêdiya
Video
Sinifandin
Babeta têkilhev!
Tomarkirina babetê
Tomarkirina Babetê nû
Wêneyekê rêke
Rapirsî
Nêrîna we
Peywendî
Kurdîpîdiya pêdivî bi çi zaniyariyane!
Standard
Mercên Bikaranînê
Kalîteya babetê
Alav
Em kî ne
Arşîvnasên Kurdipedia
Gotarên li ser me!
Kurdîpîdiyayê bike di malperê xuda
Tomarkirin / Vemirandina îmêlî
Amarên mêhvana
Amara babetan
Wergêrê funta
Salname - Veguherîner
Kontrola rastnivîsê
Ziman û zaravayên malperan
Kilaviya
Girêdanên bikêrhatî
Berfirehkirina Kurdîpêdiya ji bo Google Chrome
Kurabiye
Ziman
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی - کوردیی سەروو
Kurmancî - Kurdîy Serû
هەورامی
Zazakî
English
Française
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
Hesabê min
Çûna jûr
Hevkarî û alîkarî
Şîfre ji bîr kir!
Lêgerîn Tomarkirina babetê Alav Ziman Hesabê min
Lêgerîna pêşketî
Pirtûkxane
Navên kurdî
Kronolojiya bûyeran
Çavkanî - Jêder
Çîrok
Berhevokên bikarhêner
Çalakî
Çawa lê bigerim?
Belavokên Kurdîpêdiya
Video
Sinifandin
Babeta têkilhev!
Tomarkirina Babetê nû
Wêneyekê rêke
Rapirsî
Nêrîna we
Peywendî
Kurdîpîdiya pêdivî bi çi zaniyariyane!
Standard
Mercên Bikaranînê
Kalîteya babetê
Em kî ne
Arşîvnasên Kurdipedia
Gotarên li ser me!
Kurdîpîdiyayê bike di malperê xuda
Tomarkirin / Vemirandina îmêlî
Amarên mêhvana
Amara babetan
Wergêrê funta
Salname - Veguherîner
Kontrola rastnivîsê
Ziman û zaravayên malperan
Kilaviya
Girêdanên bikêrhatî
Berfirehkirina Kurdîpêdiya ji bo Google Chrome
Kurabiye
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی - کوردیی سەروو
Kurmancî - Kurdîy Serû
هەورامی
Zazakî
English
Française
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
Çûna jûr
Hevkarî û alîkarî
Şîfre ji bîr kir!
        
 kurdipedia.org 2008 - 2024
 Em kî ne
 Babeta têkilhev!
 Mercên Bikaranînê
 Arşîvnasên Kurdipedia
 Nêrîna we
 Berhevokên bikarhêner
 Kronolojiya bûyeran
 Çalakî - Kurdipedia
 Alîkarî
Babetên nû
Jiyaname
Elî Paksirişt (Azad Makûyî)
23-06-2024
Sara Kamela
Jiyaname
EZÎZÊ ÎSKO
23-06-2024
Burhan Sönmez
Jiyaname
TAHARÊ BRO
23-06-2024
Burhan Sönmez
Pirtûkxane
ŞIVANÊ KURD Û KURDÊN ALAGOZ
22-06-2024
Burhan Sönmez
Pirtûkxane
Derdê gel
22-06-2024
Burhan Sönmez
Pirtûkxane
Têketina felsefeyê
12-06-2024
Sara Kamela
Jiyaname
Cemal Nebez
12-06-2024
Burhan Sönmez
Pirtûkxane
NÎQAŞÊN FELSEFEYÊ 43
11-06-2024
Sara Kamela
Jiyaname
Şermîn Cemîloxlu
11-06-2024
Burhan Sönmez
Pirtûkxane
Felsefeya presokratîk
07-06-2024
Sara Kamela
Jimare
Babet 519,169
Wêne 104,970
Pirtûk PDF 19,421
Faylên peywendîdar 97,729
Video 1,402
Kurtelêkolîn
Kurmancî_Horamî
Kurtelêkolîn
DUHOK PIRA REWŞENBÎRÎ YA KU...
Wêne û şirove
KURDÊN GURCISTANÊ di salê d...
Jiyaname
Elî Paksirişt (Azad Makûyî)
Kurtelêkolîn
Ey reqîb yan Kurdistan?
توفيق وهبي والحادثة التي لا ينساها
Kurdîpêdiya derfetên (mafê gihandina agahiyên giştî) ji bo her mirovekî kurd vedike!
Pol, Kom: Kurtelêkolîn | Zimanê babetî: عربي
Par-kirin
Facebook0
Twitter0
Telegram0
LinkedIn0
WhatsApp0
Viber0
SMS0
Facebook Messenger0
E-Mail0
Copy Link0
Nirxandina Gotarê
Bêkêmasî
Gelek başe
Navîn
Xirap nîne
Xirap
Li Koleksîyana min zêde bike
Raya xwe li ser vî babetî binivîsin!
Dîroka babetê
Metadata
RSS
Li googlê li wêneyan girêdayî bigere!
Li ser babeta hilbijartî li Google bigerin!
کوردیی ناوەڕاست0
Kurmancî - Kurdîy Serû0
English0
فارسی0
Türkçe0
עברית0
Deutsch0
Español0
Française0
Italiano0
Nederlands0
Svenska0
Ελληνική0
Azərbaycanca0
Fins0
Norsk0
Pусский0
Հայերեն0
中国的0
日本人0

توفيق وهبي

توفيق وهبي
رفعة عبد الرزاق محمد
في عام 1985 عرفني المرحوم عبد القادر البرّاك ، فقيد الصحافة والادب ، على احد الصحفيين العراقيين البارزين في الجيل الماضي ، وهو الاستاذ منير رزوق ، المتوفى عام 1989 . فأجريت معه بعض الاحاديث التي لها صلة بتاريخه الصحفي والادبي ،

فذكر العديد من ذكرياته ومروياته الطريفة . ومما حدثني به انه اجرى حديثا مع الاستاذ العلامة #توفيق وهبي# (1889-1984) مع مجموعة من وجوه المجتمع العراقي في الخمسينات من القرن الماضي ممن تسنموا مراكز سياسية وعلمية مختلفة . وقد تفضل الاستاذ رزوق وقدم لي ماسجله من حديث مع توفيق وهبي ، وما تضمنه من ذكريات وانطباعات وتداعيات شائقة . ومن هذه الذكريات ما اجاب به السائل عن حادثة عجيبة صادفته في حياته ، وكان لها الوقع العميق في نفسه .
ذكر الاستاذ توفيق وهبي انه في سنة 1911 ، أنتُدب مع عدد من الضباط في الجيش العثماني ، لتقديم اسلحة للثوار في ليبيا لمساعدتهم في حربهم ضد الايطاليين ... وبينما كانت البعثة تسير في صحراء ليبيا ، اذا بتوفيق وهبي يفقد اصدقاءه وسط الصحراء القاحلة ، وعبثا فتش عنهم وبحث وكأن الارض قد انشقت وابتلعتهم . فتاه في الصحراء ، ولم يكن معه من زاد سوى رغيف خبز وقليل من ( الحلاوة ) . وكانت معه ايضا بوصلة صغيرة راى فيها الامل الوحيد في النجاة . ومضى يسير على هديها الساعات الطوال فوق الرمال الجافة ، وكان اشد ما يخيفه ان تهاجمه الذئاب على حين غرّة ، ولم يجد عنده من سلاح سوى سكين صغيرة ، كما كان اشد ما يحيره انه ما كاد يسير قليلا حتى يجد نفسه في المكان نفسه الذي بدأ منه ، ومضى على هذه الحالة نهارا كاملا وليلة ، فأيقن انه كتب عليه ان يموت فوق رمال الصحراء ، بعيدا عن وطنه وأهله .
ولكن .. قبيل انبثاق الفجر ، وبينما كانت افكار الموت تراوده ، اذ به يسمح نباح كلاب ، فكان لهذا النباح رنينا خاصا في أذنيه بعث الى نفسه الامل في الحياة من جديد ، فأخذ يعدو بكل قوته نحو مصدر النباح وهو يكاد يطير من الفرح ، وبعد قليل شاهد الكلاب فأخذ يصيح عليها ويدعوها اليه ، فحسبت الكلاب انه يتحداها فهاجمته ، ولكنه لم يلق بالا لهجومها ، بل حاول احتضانها . وبعد ذلك عثرت عليه جماعة من البدو فأكرموه ثم دلوه الى حيث رفاقه ... ورغم مرور عشرات على تلك الحادثة ، فقد بقي حتى الان (اجري الحديث سنة 1957 ) ، ما يكاد يسمع نباح الكلاب ، حتى يتذكر الحادثة .
ويروي الاستاذ توفيق وهبي انه بعد تلك الحادثة بسنوات ، اضطر الى الهرب من السليمانية اثر اضطرابات وقعت فيها ، وقد تاه في الجبال كما تاه من قبل في الصحراء ، ولم يكن معه سوى مرافقه ، وهو جندي صغير اخذ يبكي عندما وجد بأنهما قد تاها بين الجبال ، فأخذ توفيق وهبي يهدىء من روعه ، وروى له حادثة الصحراء في ليبيا لتقوية معنوياته . يذكر وهبي : ان ما اثار عجبه وأستغرابه انه ما كاد يصل في رواية الحادثة الى خاتمتها ، حتى سمع نباح الكلاب رددت صداه الجبال ، فصاح بمرافقه الشاب : ابشر فقد نجونا !!

ولد الاستاذ توفيق وهبي بن محمود في اسرة كردية معروفة باسم خضر بيك ، عام 1889 في مدينة السليمانية .وتخرج في المدرسة العسكرية في اسطنبول برتبة ملازم ثم دخل مدرسة الاركان وشارك في معارك الحرب العالمية الاولى . وبعد انتهاء الحرب عاد الى بلدته عام 1919 وانخرط في صفوف قيادة الشيخ محمود الحفيد مرافقا للحفيد في المرحلة الاولى من الحركة الكردية في العراق . وفي المرحلة الثانية من تلك الحركة 1922 – 1925 كان توفيق وهبي احد قادة الحركة ... تولى امرية الكلية العسكرية عام 1929 قبل ان ينتقل الى الخدمة المدنية متصرفا للواء السليمانية في السنة نفسها ، ثم تدرج في المناصب الحكومية حتى اصبح وزيرا للاقتصاد في وزارة حمدي الباججي الثانية عام 1944.
عشق توفيق وهبي البحث في تاريخ الكرد وادابهم ولغتهم ، وكان من القلائل الذين يعرفون اللغات الشرقية القديمة ، وكتب في ذلك العديد من البحوث التاريخية القيمة . وهو ايضا من اوائل اعضاء المجمع العلمي العراقي منذ تاسيسه عام 1948 ، كما كان له مجلس حافل ببغداد ، تختلف اليه طبقات مختلفة من رجال الدولة والوزراء والادباء والعلماء .
اوصى توفيق وهبي ان يدفن عند جبل ( بيرة مكرون ) المطل على مدينة السليمانية ، وقد اصيب في اواخر حياته بالفالج ، وبقي طريح الفراش بعد وفاة زوجه السيدة اسيا الريزلي ، احدى اعلام النهضة النسوية في العراق ، حتى ادركه الموت في الخامس من كانون الثاني 1948 . وقد صدرت مجموعة بحوثه ومقالاته في مجلدين عن مؤسسة (زين) في السليمانية اخيرا .[1]
Ev babet bi zimana (عربي) hatiye nvîsandin, klîk li aykona bike ji bu vekirina vî babetî bi vî zimana ku pî hatiye nvîsandin!
دون هذا السجل بلغة (عربي)، انقر علی ايقونة لفتح السجل باللغة المدونة!
Ev babet 572 car hatiye dîtin
Haştag
Çavkanî - Jêder
[1] Mallper | عربي | almadasupplements.com 31-07-2011
Gotarên Girêdayî: 7
Pol, Kom: Kurtelêkolîn
Zimanê babetî: عربي
Dîroka weşanê: 31-07-2011 (13 Sal)
Cureya belgeyê: Zimanî yekem
Cureya Weşanê: Born-digital
Kategorîya Naverokê: Bîografî
Kategorîya Naverokê: Dîrok
Welat- Herêm: Êraq
Ziman - Şêwezar: Erebî
Meta daneya teknîkî
Kalîteya babetê: 99%
99%
Ev babet ji aliyê: ( Hejar Kamela ) li: 23-03-2023 hatiye tomarkirin
Ev gotar ji hêla ( Aras Hiso ) ve li ser 27-03-2023 hate nirxandin û weşandin
Ev gotar vê dawiyê ji hêla ( Aras Hiso ) ve li ser 27-03-2023 hate nûve kirin
Navnîşana babetê
Ev babet li gorî Standardya Kurdîpêdiya bi dawî nebûye, pêwîstiya babetê bi lêvegereke dariştinî û rêzimanî heye!
Ev babet 572 car hatiye dîtin
Kurdîpîdiya berfrehtirîn jêderê zaniyariyên Kurdîye!
Kurtelêkolîn
Lawaziya zimanê wergera kurmancî
Cihên arkeolojîk
Qoşliyê
Jiyaname
KUBRA XUDO
Pirtûkxane
Têketina felsefeyê
Jiyaname
Şermîn Cemîloxlu
Kurtelêkolîn
Hevberkirina şaş a du kesayetiyên Kurd di pirtûka Jinên Navdar ên Kurd de
Jiyaname
Elî Îlmî Fanîzade
Cihên arkeolojîk
Kereftû
Wêne û şirove
Kurdên gundê Meydan Ekbezê, Çiyayê Kurmênc- Efrînê
Pirtûkxane
Derdê gel
Kurtelêkolîn
Mihemedê Seîd Axa Deqorî lehengê Sînema Amûdê
Jiyaname
Elî Paksirişt (Azad Makûyî)
Pirtûkxane
ŞIVANÊ KURD Û KURDÊN ALAGOZ
Cihên arkeolojîk
Dalamper
Wêne û şirove
Serokên çend eşîrên kurdan, 1898
Pirtûkxane
Felsefeya presokratîk
Cihên arkeolojîk
Temteman
Jiyaname
EZÎZÊ ÎSKO
Jiyaname
AYNUR ARAS
Jiyaname
Firîca Hecî Cewarî
Kurtelêkolîn
Şewata Çalika Dinav bera 1960 û 1970
Jiyaname
Dîlan Yeşilgöz-Zegerius
Pirtûkxane
NÎQAŞÊN FELSEFEYÊ 43
Jiyaname
Ferhad Merdê
Kurtelêkolîn
Ferhengê Dimilî (Zazakî) û Kurmancî (A-a)
Cihên arkeolojîk
Mezarê Padîşehê Kurd ê Mîdî (Kî Xosraw- Kawa) 632-585 BZ
Wêne û şirove
KURDÊN GURCISTANÊ di salê de 1971
Wêne û şirove
Ji xanên bajarê Silêmaniyê
Jiyaname
TAHARÊ BRO
Wêne û şirove
MEDRESEYA QUBAHAN

Rast
Kurtelêkolîn
Kurmancî_Horamî
30-05-2024
Sara Kamela
Kurmancî_Horamî
Kurtelêkolîn
DUHOK PIRA REWŞENBÎRÎ YA KURDÎ YE
23-06-2024
Aras Hiso
DUHOK PIRA REWŞENBÎRÎ YA KURDÎ YE
Wêne û şirove
KURDÊN GURCISTANÊ di salê de 1971
23-06-2024
Burhan Sönmez
KURDÊN GURCISTANÊ di salê de 1971
Jiyaname
Elî Paksirişt (Azad Makûyî)
23-06-2024
Sara Kamela
Elî Paksirişt (Azad Makûyî)
Kurtelêkolîn
Ey reqîb yan Kurdistan?
23-06-2024
Aras Hiso
Ey reqîb yan Kurdistan?
Babetên nû
Jiyaname
Elî Paksirişt (Azad Makûyî)
23-06-2024
Sara Kamela
Jiyaname
EZÎZÊ ÎSKO
23-06-2024
Burhan Sönmez
Jiyaname
TAHARÊ BRO
23-06-2024
Burhan Sönmez
Pirtûkxane
ŞIVANÊ KURD Û KURDÊN ALAGOZ
22-06-2024
Burhan Sönmez
Pirtûkxane
Derdê gel
22-06-2024
Burhan Sönmez
Pirtûkxane
Têketina felsefeyê
12-06-2024
Sara Kamela
Jiyaname
Cemal Nebez
12-06-2024
Burhan Sönmez
Pirtûkxane
NÎQAŞÊN FELSEFEYÊ 43
11-06-2024
Sara Kamela
Jiyaname
Şermîn Cemîloxlu
11-06-2024
Burhan Sönmez
Pirtûkxane
Felsefeya presokratîk
07-06-2024
Sara Kamela
Jimare
Babet 519,169
Wêne 104,970
Pirtûk PDF 19,421
Faylên peywendîdar 97,729
Video 1,402
Kurdîpîdiya berfrehtirîn jêderê zaniyariyên Kurdîye!
Kurtelêkolîn
Lawaziya zimanê wergera kurmancî
Cihên arkeolojîk
Qoşliyê
Jiyaname
KUBRA XUDO
Pirtûkxane
Têketina felsefeyê
Jiyaname
Şermîn Cemîloxlu
Kurtelêkolîn
Hevberkirina şaş a du kesayetiyên Kurd di pirtûka Jinên Navdar ên Kurd de
Jiyaname
Elî Îlmî Fanîzade
Cihên arkeolojîk
Kereftû
Wêne û şirove
Kurdên gundê Meydan Ekbezê, Çiyayê Kurmênc- Efrînê
Pirtûkxane
Derdê gel
Kurtelêkolîn
Mihemedê Seîd Axa Deqorî lehengê Sînema Amûdê
Jiyaname
Elî Paksirişt (Azad Makûyî)
Pirtûkxane
ŞIVANÊ KURD Û KURDÊN ALAGOZ
Cihên arkeolojîk
Dalamper
Wêne û şirove
Serokên çend eşîrên kurdan, 1898
Pirtûkxane
Felsefeya presokratîk
Cihên arkeolojîk
Temteman
Jiyaname
EZÎZÊ ÎSKO
Jiyaname
AYNUR ARAS
Jiyaname
Firîca Hecî Cewarî
Kurtelêkolîn
Şewata Çalika Dinav bera 1960 û 1970
Jiyaname
Dîlan Yeşilgöz-Zegerius
Pirtûkxane
NÎQAŞÊN FELSEFEYÊ 43
Jiyaname
Ferhad Merdê
Kurtelêkolîn
Ferhengê Dimilî (Zazakî) û Kurmancî (A-a)
Cihên arkeolojîk
Mezarê Padîşehê Kurd ê Mîdî (Kî Xosraw- Kawa) 632-585 BZ
Wêne û şirove
KURDÊN GURCISTANÊ di salê de 1971
Wêne û şirove
Ji xanên bajarê Silêmaniyê
Jiyaname
TAHARÊ BRO
Wêne û şirove
MEDRESEYA QUBAHAN
Dosya
Enfalkirî - Zayend - Nêr Jiyaname - Netewe - Kurd Enfalkirî - Netewe - Kurd Pend û gotin - Welat- Herêm - Bakûrê Kurdistan Peyv & Hevok - Welat- Herêm - Bakûrê Kurdistan Kurtelêkolîn - Welat- Herêm - Bakûrê Kurdistan Pend û gotin - Welat- Herêm - Rojawa Kurdistan Peyv & Hevok - Welat- Herêm - Rojawa Kurdistan Enfalkirî - Cureyên Kes - Çalakwanê siyasî Enfalkirî - Cureyên Kes - Enfakirin

Kurdipedia.org (2008 - 2024) version: 15.58
| Peywendî | CSS3 | HTML5

| Dema çêkirina rûpelê: 0.188 çirke!