Pirtûkxane Pirtûkxane
Lêgerîn

Kurdîpîdiya berfrehtirîn jêderê zaniyariyên Kurdîye!


Vebijêrkên Lêgerînê





Lêgerîna pêşketî      Kilaviya


Lêgerîn
Lêgerîna pêşketî
Pirtûkxane
Navên kurdî
Kronolojiya bûyeran
Çavkanî - Jêder
Çîrok
Berhevokên bikarhêner
Çalakî
Çawa lê bigerim?
Belavokên Kurdîpêdiya
Video
Sinifandin
Babeta têkilhev!
Tomarkirina babetê
Tomarkirina Babetê nû
Wêneyekê rêke
Rapirsî
Nêrîna we
Peywendî
Kurdîpîdiya pêdivî bi çi zaniyariyane!
Standard
Mercên Bikaranînê
Kalîteya babetê
Alav
Em kî ne
Arşîvnasên Kurdipedia
Gotarên li ser me!
Kurdîpîdiyayê bike di malperê xuda
Tomarkirin / Vemirandina îmêlî
Amarên mêhvana
Amara babetan
Wergêrê funta
Salname - Veguherîner
Kontrola rastnivîsê
Ziman û zaravayên malperan
Kilaviya
Girêdanên bikêrhatî
Berfirehkirina Kurdîpêdiya ji bo Google Chrome
Kurabiye
Ziman
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی - کوردیی سەروو
Kurmancî - Kurdîy Serû
هەورامی
Zazakî
English
Française
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
Hesabê min
Çûna jûr
Hevkarî û alîkarî
Şîfre ji bîr kir!
Lêgerîn Tomarkirina babetê Alav Ziman Hesabê min
Lêgerîna pêşketî
Pirtûkxane
Navên kurdî
Kronolojiya bûyeran
Çavkanî - Jêder
Çîrok
Berhevokên bikarhêner
Çalakî
Çawa lê bigerim?
Belavokên Kurdîpêdiya
Video
Sinifandin
Babeta têkilhev!
Tomarkirina Babetê nû
Wêneyekê rêke
Rapirsî
Nêrîna we
Peywendî
Kurdîpîdiya pêdivî bi çi zaniyariyane!
Standard
Mercên Bikaranînê
Kalîteya babetê
Em kî ne
Arşîvnasên Kurdipedia
Gotarên li ser me!
Kurdîpîdiyayê bike di malperê xuda
Tomarkirin / Vemirandina îmêlî
Amarên mêhvana
Amara babetan
Wergêrê funta
Salname - Veguherîner
Kontrola rastnivîsê
Ziman û zaravayên malperan
Kilaviya
Girêdanên bikêrhatî
Berfirehkirina Kurdîpêdiya ji bo Google Chrome
Kurabiye
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی - کوردیی سەروو
Kurmancî - Kurdîy Serû
هەورامی
Zazakî
English
Française
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
Çûna jûr
Hevkarî û alîkarî
Şîfre ji bîr kir!
        
 kurdipedia.org 2008 - 2024
 Em kî ne
 Babeta têkilhev!
 Mercên Bikaranînê
 Arşîvnasên Kurdipedia
 Nêrîna we
 Berhevokên bikarhêner
 Kronolojiya bûyeran
 Çalakî - Kurdipedia
 Alîkarî
Babetên nû
Jiyaname
Şekroyê Xudo Mihoyî
26-04-2024
Burhan Sönmez
Jiyaname
Firîca Hecî Cewarî
26-04-2024
Burhan Sönmez
Jiyaname
Elî Îlmî Fanîzade
24-04-2024
Burhan Sönmez
Jiyaname
İbrahim Güçlü
23-04-2024
Burhan Sönmez
Pirtûkxane
FEQIYÊ TEYRAN 1
17-04-2024
Sara Kamela
Pirtûkxane
Di ziman de xêv û morfolojî
15-04-2024
Sara Kamela
Pirtûkxane
NÎQAŞÊN FELSEFEYÊ 40
15-04-2024
Sara Kamela
Pirtûkxane
Di Welatê Zembeqê Gewir de
13-04-2024
Sara Kamela
Jiyaname
RONÎ WAR
13-04-2024
Burhan Sönmez
Jiyaname
KUBRA XUDO
13-04-2024
Burhan Sönmez
Jimare
Babet 517,413
Wêne 105,688
Pirtûk PDF 19,152
Faylên peywendîdar 96,427
Video 1,307
Pirtûkxane
Di ziman de xêv û morfolojî
Weşanên
Rojnameya Serbestî
Kurtelêkolîn
Bi minasebeta roja rojnameg...
Jiyaname
Firîca Hecî Cewarî
Jiyaname
Şekroyê Xudo Mihoyî
الجذور الكوردية لِبعض الكلمات العربية (13)
Kurdîpêdiya bûye Kurdistana mezin, hevkar û arşîvkarên wê ji her alî û zaravayan hene.
Pol, Kom: Kurtelêkolîn | Zimanê babetî: عربي
Par-kirin
Facebook0
Twitter0
Telegram0
LinkedIn0
WhatsApp0
Viber0
SMS0
Facebook Messenger0
E-Mail0
Copy Link0
Nirxandina Gotarê
Bêkêmasî
Gelek başe
Navîn
Xirap nîne
Xirap
Li Koleksîyana min zêde bike
Raya xwe li ser vî babetî binivîsin!
Dîroka babetê
Metadata
RSS
Li googlê li wêneyan girêdayî bigere!
Li ser babeta hilbijartî li Google bigerin!
کوردیی ناوەڕاست0
Kurmancî - Kurdîy Serû0
English0
فارسی0
Türkçe0
עברית0
Deutsch0
Español0
Française0
Italiano0
Nederlands0
Svenska0
Ελληνική0
Azərbaycanca0
Fins0
Norsk0
Pусский0
Հայերեն0
中国的0
日本人0

الجذور الكوردية لِبعض الكلمات العربية

الجذور الكوردية لِبعض الكلمات العربية
الجذور الكوردية لِبعض الكلمات العربية (13)
مهدي كاكه يي
الحوار المتمدن-العدد: 6890 - 2021-05-06 - 23:49
المحور: دراسات وابحاث في التاريخ والتراث واللغات

187. موز: مأخوذة من الكلمة الپهلوية (مۆز Moz) والتي هي نفس الإسم في اللغة الكوردية.
188. نازك: أصل هذه الكلمة العربية هو الكلمة الميدية (ناسوكا Nasûka) أو (نازوكا Nazûka) التي تعني (رقيق) أو (ناعم). أصبحت هذه الكلمة في اللغة الكوردية (نازك Nazik) أو (ناسك Nasik).
189. ناي: هذه هي إسم آلة موسيقية كوردية قديمة، إقتبسها العرب وأدخلوها الى لغتهم.
190. نعاس: وهي مأخوذة من الكلمة الكوردية (وەنەوس Wenews) التي متغيرة الى كلمة (وەنەس Wenes) ثم متحولة الى (وەسەنWesen).
191. نموذج: هذه الكلمة مأخوذة من الكلمة الكوردية (نموونه Nimûne) التي هي بِدورها متأتية من كلمة (نمێنه Nimêne) التي تعني (إظهار صورة). في اللغة الپهلوية هذه الكلمة هي بِصيغة (نموذگ Nimûzig) [135].
192. نوح: يذكر الأستاذ أسعد قرداخي أنّ إسم (نوح) هو كلمة كوردية التي تُدّعى أنها كلمة آرامية بالرغم من أنّ الكورد أقدم من الآراميين بكثير. إسم (نوح) متأتي من الكلمة الكوردية (نووك Nûk)، حيث يُقال باللغة الكوردية (نووكە نووك Nûkenûk) أي (البكاء والتعبير عن الشقاء بِصوتٍ ذليل، طالباً الحصول على شيء مُعيّن). يُقال أنّ (نوح) كان بإستمرار خلال حياته يدعو ويبكي ويتضرّع الى الله ليكون في عونه وأن ينقذه هو وأصحابه من الطوفان. لذلك يجعل الله (نوح) أن يتعلم النجارة ويبني سفينة كبيرة بحيث تسع له ولجميع مريديه وقسم من الكائنات الحيّة لكي ينجوا من الغرق.
193. نيشان: هذه الكلمة العربية متأتية من الكلمة الكوردية (نيشان).
194. هزة: هذه الكلمة مُقتبسة من الكلمة الكوردية (هەژین Hejîn) التي تعني (الحركة والهزة) والكلمة متأتية من صوت الهزة.
195. هلال: أصل هذه الكلمة العربية هو (هەڵ Heł) التي تأتي كلاحقة في بداية بعض الكلمات الكوردية للدلالة على (الصعود والظهور والشروق)، مثل (هەڵات Hełat) التي تعني (شروق) و (ڕۆژهەڵات Řojhełat) التي تعني (الشرق) و (هەڵپەركێ Hełperkê) التي تعني (رقص) الدال على (الرفع).
196. هلهلة: هذه الكلمة العربية قد تكون متأتية من الكلمة السومرية (húl - la) التي تعني (مسرور جداً) أو (مُبتهِج) والتي أصبحت في الكوردية (هەڵهەڵە Hełhełe) التي تدل على الرفع والعلو (في الصوت). هناك كلمات كوردية كثيرة تبدأ بِكلمة (هەڵ Heł) للدلالة على الإرتفاع، سواءً في الصوت أو الحركة أو العلو، مثل (هەڵبەزین Hełbezîn)، أي (قفز) و (هەڵسان Hełsan) التي تعني (نهوض) وهكذا.
197. هندسة: هذه الكلمة مأخوذة من الكلمة الكوردية (هەندازه Hendaze) التي تعني (قياس)، حيث أن (هەند Hend) تعني (مقدار) وكلمة (ئازه Aze) هي بالأصل (ئاستە Aste) التي تعني (مستوى).
198. هور: يذكر الأستاذ محمد جميل روژبياني بأن كلمة (هور) هي مفردة كوردية. الكلمة الكوردية (هۆراو Horaw) التي تعني (مستنقعات)، حيث إقتبس العرب هذه الكلمة الكوردية وقاموا بجمعها أيضاً فأصبحت (أهوار).
199. هيكل: هذه الكلمة العربية مقتبسة من الكلمة السومرية المركبة (ئەی – كالEy Kal)، حيث أن كلمة (ئەی Ey) تعني (بيت) وكلمة (كال Kal) تعني (كبير) وبذلك فأن الكلمة السومرية (ئەی – كالEy Kal) تعني (بيت العبادة)، حيث أن (بيت العبادة) كان أكبر بيت في المدينة في بلاد سومر.
200. وجدان: هذه الكلمة مُقتبسَة من اللغة الكوردية (ویژدان Wîjdan) التي تعني (ضمير).
201. وَرِدْ: متأتية من الكلمة الآڤيستائية (الميدية) (ڤاردها Vardiha) و في اللغة الپهلوية أصبحت هذه الكلمة (ڤەردە Verde) أو (ڤەرتە Verte). في اللغة الكوردية، تحورت هذه الكلمة الميدية الى (گوڵ Guł).
202. ورق: هذه الكلمة مُقتبسَة من الكلمة الپهلوية (ڤەلگ Velg) التي تعني (دليل) أو (إثبات) الذي يُكتَب على الورق.
203. وزير: مأخوذة من الكلمة الكوردية (وەزیر Wezîr). هذه الكلمة هي بِصيغة (ڤەژیرVejîr ) في اللغة الپهلوية التي تعني (ناصِح) أو (مُستشار). دخلت هذه الكلمة الكوردية في القرآن بِمعنى (مُستَشار) أو (ناصِح)، (ربّي إشرح لي صدري ويسّرْ لي أمري وإحلل عقدةً من لساني يفقهوا قولي. واجعل لي وزيراً من أهلي، هارون أخي أشدد به أزري وأشركه في أمري) (سورة طه، ك 29/20).
204. وسن: وهي مأخوذة من الكلمة الكوردية (وەنەوس Wenews) التي متغيرة الى كلمة (وەنەس Wenes) ثم متحولة الى (وەسەنWesen).
[1]
Ev babet bi zimana (عربي) hatiye nvîsandin, klîk li aykona bike ji bu vekirina vî babetî bi vî zimana ku pî hatiye nvîsandin!
دون هذا السجل بلغة (عربي)، انقر علی ايقونة لفتح السجل باللغة المدونة!
Ev babet 16 car hatiye dîtin
Haştag
Çavkanî - Jêder
[1] Mallper | عربي | https://www.ahewar.org/- 11-03-2024
Gotarên Girêdayî: 15
Pol, Kom: Kurtelêkolîn
Zimanê babetî: عربي
Dîroka weşanê: 06-05-2021 (3 Sal)
Cureya belgeyê: Zimanî yekem
Cureya Weşanê: Born-digital
Kategorîya Naverokê: Ziman zanî
Kategorîya Naverokê: Gotar & Hevpeyvîn
Welat- Herêm: Kurdistan
Ziman - Şêwezar: Erebî
Meta daneya teknîkî
Kalîteya babetê: 99%
99%
Ev babet ji aliyê: ( Aras Hiso ) li: 11-03-2024 hatiye tomarkirin
Ev gotar ji hêla ( Ziryan Serçinarî ) ve li ser 11-03-2024 hate nirxandin û weşandin
Ev gotar vê dawiyê ji hêla ( Aras Hiso ) ve li ser 11-03-2024 hate nûve kirin
Navnîşana babetê
Ev babet li gorî Standardya Kurdîpêdiya bi dawî nebûye, pêwîstiya babetê bi lêvegereke dariştinî û rêzimanî heye!
Ev babet 16 car hatiye dîtin
Kurdîpîdiya berfrehtirîn jêderê zaniyariyên Kurdîye!
Jiyaname
Kerim Avşar
Pirtûkxane
Di ziman de xêv û morfolojî
Kurtelêkolîn
Cureyên helva Urmiyê yên herî baş û bi navûdeng
Cihên arkeolojîk
Mezarê Padîşehê Kurd ê Mîdî (Kî Xosraw- Kawa) 632-585 BZ
Kurtelêkolîn
Çanda xwarinê ya Kurdan
Jiyaname
KUBRA XUDO
Pirtûkxane
Di Welatê Zembeqê Gewir de
Kurtelêkolîn
Rojnamegerî û Kovargerîya Kurdî di Navbera Salên 1918-1923an de
Jiyaname
RONÎ WAR
Wêne û şirove
Di sala 1980'î de çemê Banos li bajarê serêkaniyê
Kurtelêkolîn
Bi minasebeta roja rojnamegerîyê, kurteyek li ser rojnamegerî û kovargerîya Kurd di serdema Osmanî de
Jiyaname
İbrahim Güçlü
Cihên arkeolojîk
Qoşliyê
Jiyaname
Necat Baysal
Wêne û şirove
Kurdên gundê Meydan Ekbezê, Çiyayê Kurmênc- Efrînê
Pirtûkxane
FEQIYÊ TEYRAN 1
Cihên arkeolojîk
Kereftû
Cihên arkeolojîk
Dalamper
Jiyaname
Firîca Hecî Cewarî
Wêne û şirove
Bav û diya nivîskar: Wezîrê Eşo, Tbîlîsî 1930
Pirtûkxane
NÎQAŞÊN FELSEFEYÊ 39
Jiyaname
Viyan hesen
Jiyaname
Elî Îlmî Fanîzade
Jiyaname
AYNUR ARAS
Wêne û şirove
Ji xanên bajarê Silêmaniyê
Wêne û şirove
Ev wêne di sala 1973 an de li Qelqeliyê ya ser bi Wanê ve kişandiye
Kurtelêkolîn
Destpêka Nivîsandina Kurdan
Cihên arkeolojîk
Temteman
Jiyaname
Dîlan Yeşilgöz-Zegerius
Pirtûkxane
NÎQAŞÊN FELSEFEYÊ 40

Rast
Pirtûkxane
Di ziman de xêv û morfolojî
15-04-2024
Sara Kamela
Di ziman de xêv û morfolojî
Weşanên
Rojnameya Serbestî
24-04-2024
Burhan Sönmez
Rojnameya Serbestî
Kurtelêkolîn
Bi minasebeta roja rojnamegerîyê, kurteyek li ser rojnamegerî û kovargerîya Kurd di serdema Osmanî de
24-04-2024
Burhan Sönmez
Bi minasebeta roja rojnamegerîyê, kurteyek li ser rojnamegerî û kovargerîya Kurd di serdema Osmanî de
Jiyaname
Firîca Hecî Cewarî
26-04-2024
Burhan Sönmez
Firîca Hecî Cewarî
Jiyaname
Şekroyê Xudo Mihoyî
26-04-2024
Burhan Sönmez
Şekroyê Xudo Mihoyî
Babetên nû
Jiyaname
Şekroyê Xudo Mihoyî
26-04-2024
Burhan Sönmez
Jiyaname
Firîca Hecî Cewarî
26-04-2024
Burhan Sönmez
Jiyaname
Elî Îlmî Fanîzade
24-04-2024
Burhan Sönmez
Jiyaname
İbrahim Güçlü
23-04-2024
Burhan Sönmez
Pirtûkxane
FEQIYÊ TEYRAN 1
17-04-2024
Sara Kamela
Pirtûkxane
Di ziman de xêv û morfolojî
15-04-2024
Sara Kamela
Pirtûkxane
NÎQAŞÊN FELSEFEYÊ 40
15-04-2024
Sara Kamela
Pirtûkxane
Di Welatê Zembeqê Gewir de
13-04-2024
Sara Kamela
Jiyaname
RONÎ WAR
13-04-2024
Burhan Sönmez
Jiyaname
KUBRA XUDO
13-04-2024
Burhan Sönmez
Jimare
Babet 517,413
Wêne 105,688
Pirtûk PDF 19,152
Faylên peywendîdar 96,427
Video 1,307
Kurdîpîdiya berfrehtirîn jêderê zaniyariyên Kurdîye!
Jiyaname
Kerim Avşar
Pirtûkxane
Di ziman de xêv û morfolojî
Kurtelêkolîn
Cureyên helva Urmiyê yên herî baş û bi navûdeng
Cihên arkeolojîk
Mezarê Padîşehê Kurd ê Mîdî (Kî Xosraw- Kawa) 632-585 BZ
Kurtelêkolîn
Çanda xwarinê ya Kurdan
Jiyaname
KUBRA XUDO
Pirtûkxane
Di Welatê Zembeqê Gewir de
Kurtelêkolîn
Rojnamegerî û Kovargerîya Kurdî di Navbera Salên 1918-1923an de
Jiyaname
RONÎ WAR
Wêne û şirove
Di sala 1980'î de çemê Banos li bajarê serêkaniyê
Kurtelêkolîn
Bi minasebeta roja rojnamegerîyê, kurteyek li ser rojnamegerî û kovargerîya Kurd di serdema Osmanî de
Jiyaname
İbrahim Güçlü
Cihên arkeolojîk
Qoşliyê
Jiyaname
Necat Baysal
Wêne û şirove
Kurdên gundê Meydan Ekbezê, Çiyayê Kurmênc- Efrînê
Pirtûkxane
FEQIYÊ TEYRAN 1
Cihên arkeolojîk
Kereftû
Cihên arkeolojîk
Dalamper
Jiyaname
Firîca Hecî Cewarî
Wêne û şirove
Bav û diya nivîskar: Wezîrê Eşo, Tbîlîsî 1930
Pirtûkxane
NÎQAŞÊN FELSEFEYÊ 39
Jiyaname
Viyan hesen
Jiyaname
Elî Îlmî Fanîzade
Jiyaname
AYNUR ARAS
Wêne û şirove
Ji xanên bajarê Silêmaniyê
Wêne û şirove
Ev wêne di sala 1973 an de li Qelqeliyê ya ser bi Wanê ve kişandiye
Kurtelêkolîn
Destpêka Nivîsandina Kurdan
Cihên arkeolojîk
Temteman
Jiyaname
Dîlan Yeşilgöz-Zegerius
Pirtûkxane
NÎQAŞÊN FELSEFEYÊ 40

Kurdipedia.org (2008 - 2024) version: 15.42
| Peywendî | CSS3 | HTML5

| Dema çêkirina rûpelê: 0.344 çirke!