Pirtûkxane Pirtûkxane
Lêgerîn

Kurdîpîdiya berfrehtirîn jêderê zaniyariyên Kurdîye!


Vebijêrkên Lêgerînê





Lêgerîna pêşketî      Kilaviya


Lêgerîn
Lêgerîna pêşketî
Pirtûkxane
Navên kurdî
Kronolojiya bûyeran
Çavkanî - Jêder
Çîrok
Berhevokên bikarhêner
Çalakî
Çawa lê bigerim?
Belavokên Kurdîpêdiya
Video
Sinifandin
Babeta têkilhev!
Tomarkirina babetê
Tomarkirina Babetê nû
Wêneyekê rêke
Rapirsî
Nêrîna we
Peywendî
Kurdîpîdiya pêdivî bi çi zaniyariyane!
Standard
Mercên Bikaranînê
Kalîteya babetê
Alav
Em kî ne
Arşîvnasên Kurdipedia
Gotarên li ser me!
Kurdîpîdiyayê bike di malperê xuda
Tomarkirin / Vemirandina îmêlî
Amarên mêhvana
Amara babetan
Wergêrê funta
Salname - Veguherîner
Kontrola rastnivîsê
Ziman û zaravayên malperan
Kilaviya
Girêdanên bikêrhatî
Berfirehkirina Kurdîpêdiya ji bo Google Chrome
Kurabiye
Ziman
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی - کوردیی سەروو
Kurmancî - Kurdîy Serû
هەورامی
Zazakî
English
Française
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
Hesabê min
Çûna jûr
Hevkarî û alîkarî
Şîfre ji bîr kir!
Lêgerîn Tomarkirina babetê Alav Ziman Hesabê min
Lêgerîna pêşketî
Pirtûkxane
Navên kurdî
Kronolojiya bûyeran
Çavkanî - Jêder
Çîrok
Berhevokên bikarhêner
Çalakî
Çawa lê bigerim?
Belavokên Kurdîpêdiya
Video
Sinifandin
Babeta têkilhev!
Tomarkirina Babetê nû
Wêneyekê rêke
Rapirsî
Nêrîna we
Peywendî
Kurdîpîdiya pêdivî bi çi zaniyariyane!
Standard
Mercên Bikaranînê
Kalîteya babetê
Em kî ne
Arşîvnasên Kurdipedia
Gotarên li ser me!
Kurdîpîdiyayê bike di malperê xuda
Tomarkirin / Vemirandina îmêlî
Amarên mêhvana
Amara babetan
Wergêrê funta
Salname - Veguherîner
Kontrola rastnivîsê
Ziman û zaravayên malperan
Kilaviya
Girêdanên bikêrhatî
Berfirehkirina Kurdîpêdiya ji bo Google Chrome
Kurabiye
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی - کوردیی سەروو
Kurmancî - Kurdîy Serû
هەورامی
Zazakî
English
Française
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
Çûna jûr
Hevkarî û alîkarî
Şîfre ji bîr kir!
        
 kurdipedia.org 2008 - 2024
 Em kî ne
 Babeta têkilhev!
 Mercên Bikaranînê
 Arşîvnasên Kurdipedia
 Nêrîna we
 Berhevokên bikarhêner
 Kronolojiya bûyeran
 Çalakî - Kurdipedia
 Alîkarî
Babetên nû
Jiyaname
Şekroyê Xudo Mihoyî
26-04-2024
Burhan Sönmez
Jiyaname
Firîca Hecî Cewarî
26-04-2024
Burhan Sönmez
Jiyaname
Elî Îlmî Fanîzade
24-04-2024
Burhan Sönmez
Jiyaname
İbrahim Güçlü
23-04-2024
Burhan Sönmez
Pirtûkxane
FEQIYÊ TEYRAN 1
17-04-2024
Sara Kamela
Pirtûkxane
Di ziman de xêv û morfolojî
15-04-2024
Sara Kamela
Pirtûkxane
NÎQAŞÊN FELSEFEYÊ 40
15-04-2024
Sara Kamela
Pirtûkxane
Di Welatê Zembeqê Gewir de
13-04-2024
Sara Kamela
Jiyaname
RONÎ WAR
13-04-2024
Burhan Sönmez
Jiyaname
KUBRA XUDO
13-04-2024
Burhan Sönmez
Jimare
Babet 517,430
Wêne 105,695
Pirtûk PDF 19,158
Faylên peywendîdar 96,439
Video 1,307
Pirtûkxane
Di ziman de xêv û morfolojî
Weşanên
Rojnameya Serbestî
Kurtelêkolîn
Bi minasebeta roja rojnameg...
Jiyaname
Firîca Hecî Cewarî
Jiyaname
Şekroyê Xudo Mihoyî
دور الكومينات في نظام الإدارة الذاتية الديمقراطية
Hevkarên Kurdîpêdiya êş û serkeftinên jinên Kurd ên hevdem di databasa xwe ya neteweyî de arşîv dike.
Pol, Kom: Kurtelêkolîn | Zimanê babetî: عربي
Par-kirin
Facebook0
Twitter0
Telegram0
LinkedIn0
WhatsApp0
Viber0
SMS0
Facebook Messenger0
E-Mail0
Copy Link0
Nirxandina Gotarê
Bêkêmasî
Gelek başe
Navîn
Xirap nîne
Xirap
Li Koleksîyana min zêde bike
Raya xwe li ser vî babetî binivîsin!
Dîroka babetê
Metadata
RSS
Li googlê li wêneyan girêdayî bigere!
Li ser babeta hilbijartî li Google bigerin!
کوردیی ناوەڕاست0
Kurmancî - Kurdîy Serû0
English0
فارسی0
Türkçe0
עברית0
Deutsch0
Español0
Française0
Italiano0
Nederlands0
Svenska0
Ελληνική0
Azərbaycanca0
Fins0
Norsk0
Pусский0
Հայերեն0
中国的0
日本人0

دور الكومينات في نظام الإدارة الذاتية الديمقراطية

دور الكومينات في نظام الإدارة الذاتية الديمقراطية
دور الكومينات في نظام الإدارة الذاتية الديمقراطية
محمد سعيد شيخموس
ما هو الكومون ؟ هل ساد نظام الكومونات عبر العصور القديمة ؟ كيف يتم تشكيل الكومونات ؟ هل الكومون يحقق التمثيل الصحيح للشعب في مراكز القرار؟ ما الذي يجعلنا نقول إن الكومون هو أساس النظام الديمقراطي ؟
* الكومون : هو أصغر خلية مجتمعية ، يتشكل من عدة عائلات ، تعيش في منطقة جغرافية محددة ، كالحارات أو الأحياء أو القرى الصغيرة ، يضم في عضويته عدة عائلات و عشرات الأفراد من كلا الجنسين ممن تزيد أعمارهم عن ستة عشر عاماً .
* هل ساد نظام الكومونات عبر العصور ؟
للإجابة عن هذا السؤال لا بد من الولوج في التاريخ الإنساني ، حيث ظهور المجتمع الطبيعي الذي نشأ من علاقة التزاوج بين فردين )أُنثى و ذكر ( و تشكيل عائلة تربطها علاقات اجتماعية ، حتى و إن كانت بدائية بسيطة ، لكنها صنفت الأحياء في مجموعتين ؛ عالم الحيوانات و عالم البشر. و مع التزايد العددي للناس أصبح التجمع أكبر من العائلة ، و بدأت هذه التجمعات تأخذ مسميات بدءاً من )الكلان ( وصولاً إلى مشروع المفكر عبدالله أوُجلان )الأمة الديمقراطية ( . ففي العصر الحجري القديم والجديد كانت تلك التجمعات تسمى ب ) الكلان ( ويتراوح عددها بين العشرين و الثلاثين فردا ، وضمن ) الكلان ( لم تظهر المشاكل الاجتماعية ، فما كان يُشغِلُ هذه التجمعات الصغيرة هو البحث عن الطعام عن طريق الصيد أو قطف الثمار الموجودة في الطبيعة ، و بمعنى آخَر ، فردْ ) الكلان ( كان مُكَرِّساً حياته لخدمة ) الكلان( دون أن يُفَكِّرَ بامتيازات ذاتية ، و قد استمر هذا النظام من التعايش ملايين السنين. ومع التزايد العددي للبشر وانتشارهم في أرجاء المعمورة بدأ التمايز و الخصوصية في العادات و السلوكيات و التعايش الطبيعي ، لكنه بقي إلى وقتٍ قريب متمسكاً ببعض صفات مجتمع ) الكلان ( ، إلى حين ظهور الأثنيات و الاقتصاد الرأسمالي ، هذه المجموعات البشرية التي استقرت قرب الأنهار و مصادر الطعام ، و بقيت روح التعاون و التعاضد سائدة بين أفراد الجماعة، سواءً كانوا في القرى أو في الكهوف.
وعلى المستوى الإداري كانت هذه المجموعات البشرية ، باسم العائلة أو العشيرة أو القبيلة أو غيرها من المسميات ، تلتزم بالعادات والتقاليد التي كانت بمثابة قوانين غير مُشرَّعة ، تخدمها و تحل مشاكلها ، مثلاً : كان هناك مجلس للعشيرة أو القبيلة يقومُ بوضع و إيجاد الحلول لجميع النزاعات ضمن العشيرة أو القبيلة، ودون أن يكون هناك قوات أمن و بوليس، ويلتزم المُذنب أو مرتكب جريمة تخالف قوانين ) عادات و تقاليد ( العشيرة بالحكم الذي يصدر بحقه من مجلس العشيرة .
وعلى مستوى العمل كانت الروح الجماعية حتى وقت قريب ، أي قبل عشرات السنين، أفضل مما هي عليه في السنوات الأخيرة ، وكمثال على ذلك؛ إذا أراد ت عائلة ما أن تُسَيِّعَ سقف بيتها ) تضع الطين على سطح البيت ( يجتمع شباب القرية أو الحي و يُنفذون العمل خلال ساعات ، و هكذا ينتهي أهل القرية من هذا العمل خلال أسبوع دون أن يدفع أحد منهم قرشاً واحدا .
و على مستوى العلاقات الاجتماعية إذا ألمّت مصيبةٌ بعائلةٍ ما، كأن يحترق بيتها، أو يجرفه فيضان، فإن أهل القرية يقومون بالتبرع لها بالأثاث و يبنون لها بيتاً جديداً .
هذا النظام من التعايش هو نظام ) الكومون ( بحد ذاته، دون أن يكون له تسمية محددة، و التشابه واضحٌ في آلية العمل ضمن المجموعتين ، مثلاً : عند حدوث خلاف بين عائلتين ضمن التجمع السكاني )العائلة ، العشيرة ، القبيلة( كانت تُشَكل لجنة من كبار السن و الحكماء ليحلوا الخلاف ، هذه اللجنة التي تُسمى في ) الكومون ( بلجنة الصلح ، و بمعنى آخر فقد كان نظام الكومينات سائداً قديماً في الممارسة العملية ضمن التجمعات السكانية الصغيرة خاصة .
كيف يتم تشكيل الكومونات ؟
لأن الكومون ) الكومين ( هو تشكيل وحدة سكانية ضمن مساحة جغرافية معينة تحدد مسبقاً من اللجنة المكلفة بتشكيل ) الكومون ( ، تقوم هذه اللجنة بزياراتٍ لكل العائلات تسبق الاجتماع الذي يُدعى له أبناء القرية أو الحي لانتخاب مجلس )الكومون ( وتثبيت عضوية المنتسبين له لشرح أهمية ) الكومون ( في بناء النظام الديمقراطي و الذي يُسهِّل عملية التواصل بين الأفراد و المؤسسات ، و يتم دعوة المواطنين بموجب بطاقات دعوة رسمية ، يحدد فيها الوقت والتاريخ و مكان الاجتماع. وعند الاجتماع يقومُ أحد أعضاء ديوان تشكيل )الكومون ( بإلقاء كلمة يبين فيها أهداف تشكيل ) الكومونات ( ،ألا وهي تنظيم المجتمع بحيث يكون قادرا على إدارة نفسه و تسيير شؤونه ، و يأتي بأمثلة يُقارنُ فيها بين المجتمع المنظم و غير المنظم ، كأن يقارن مثلاً بين عائلتين كلٌّ منهما مؤلفة من ستة أفراد الأولى تعمل وفق برنامج و نظام يلتزم به الجميع ، والأُخرى فوضوية لا تنظيم لها .
والهدف الثاني من تشكيل ) الكومون ( هو توفير آلية لتقديم الخدمات للشعب بأسهل الطرق و أسرعها و أقلها مخالفات ، و لتوضيح ذلك هناك مثال عن توزيع جرات الغاز المنزلي عن طريق الكومينات ، فإدارة ) الكومون( أكثر من يعرف الواقع الحقيقي للقاطنين في )كومينها ( ، بعد ذلك يتم فتح باب الترشيح لمجلس ) الكومون( و يُحدد قبل بدء الترشيح و التصويت عدد أعضاء مجلس ) الكومون( ثم تتم العملية الانتخابية بالتصويت السري و تعلن أسماء الفائزين بعد الفرز مباشرة و يتم اختيار الأكثر أصواتاً من كلا الجنسين للرئاسة المشتركة لمجلس ) الكومون ( ، و يُشترط و جود نسبة 50ب 0/0 لكلا الجنسين في المجلس
* هل ) الكومون ( يُحقق التمثيل الصحيح للشعب في مراكز القرار ؟
للإجابة عن هذا السؤال علينا أن نوضح بأن الخطوة الثانية بعد تشكيل ) الكومون ( هي تشكيل مجالس خطوط القرى و مجالس الأحياء في المدينة ، و يتم تشكيل هذه المجالس من مجالس ) الكومينات ( ضمن عملية انتخابية يحضرها جميع أعضاء مجالس ) كومونات ( الحي أو خط القرى . والخطوة الثالثة هي تشكيل مجلس المنطقة من مجالس خطوط القرى و الأحياء بنفس آلية تشكيل مجالس خطوط القرى و الأحياء .
و المجلس العام للمنطقة يشرفُ على مؤسسات الإدارة الذاتية الديمقراطية بشكلٍ غير مباشر و يراقب عملها ويقترح المشاريع، ويشارك في وضع السياسة العامة للكانتون .
* ما الذي يجعلنا نقول: إن ) الكومونات ( هي أساس النظام الديمقراطي الحقيقي ؟
للإجابة عن هذا السؤال أيضاً علينا العودة إلى وظائف ) الكومون ( و لجانه، ذكرنا سابقاً بأن )الكومون ( يتشكل من تجمع سكاني يتراوح عددهم بين خمس عشرة و خمسين عائلة ، ينتخبون مجلسهم الذي يُشَكلُ لجانه حسب الحاجة ويتخذون القرارات التي تخدم أعضاء ) الكومون ( و لا يُفرض على ) الكومون( من الحكومة المركزية ) الإدارة المركزية ( أيُّ قرار لا يخدم مصالح مواطني )الكومون ( ، ف ) الكومون( له إرادة و هوية اجتماعية و سياسية ، ولا هيمنة عليه من أيِّ جهةٍ كانت، و نظام الإدارة الذاتية الديمقراطية الذي يتخذ ) الكومونات ( قاعدة أساسية في بنائه الهيكلي هو أفضل الأنظمة التي تلائم خصوصية شعوب الشرق الأوسط عامة و روج آفا خاصة ، و هذا النظام يُمثلُ أعلى درجات الديمقراطية ، فعلى مستوى ) الكومون ( الذي يتشكل من مجموع سكان قرية ما عندما يوجد بينهم أناس مختلفون عن الوسط المحيط باللغة أو الدين ، يكون لهم حق التعلم بلغتهم الأم ، و ممارسة طقوسهم الدينية ، ولا تفرض عليهم لغة أو ديانة أُخرى .[1]
Ev babet bi zimana (عربي) hatiye nvîsandin, klîk li aykona bike ji bu vekirina vî babetî bi vî zimana ku pî hatiye nvîsandin!
دون هذا السجل بلغة (عربي)، انقر علی ايقونة لفتح السجل باللغة المدونة!
Ev babet 1,260 car hatiye dîtin
Haştag
Çavkanî - Jêder
Gotarên Girêdayî: 71
Belgename
Kurtelêkolîn
Pirtûkxane
Pol, Kom: Kurtelêkolîn
Zimanê babetî: عربي
Dîroka weşanê: 25-10-2018 (6 Sal)
Cureya belgeyê: Zimanî yekem
Cureya Weşanê: Born-digital
Kategorîya Naverokê: Birêvebirî
Kategorîya Naverokê: Komelayetî
Kategorîya Naverokê: Gotar & Hevpeyvîn
Welat- Herêm: Rojawa Kurdistan
Ziman - Şêwezar: Erebî
Meta daneya teknîkî
Kalîteya babetê: 99%
99%
Ev babet ji aliyê: ( Aras Hiso ) li: 12-06-2023 hatiye tomarkirin
Ev gotar ji hêla ( Ziryan Serçinarî ) ve li ser 13-06-2023 hate nirxandin û weşandin
Navnîşana babetê
Ev babet li gorî Standardya Kurdîpêdiya bi dawî nebûye, pêwîstiya babetê bi lêvegereke dariştinî û rêzimanî heye!
Ev babet 1,260 car hatiye dîtin
Kurdîpîdiya berfrehtirîn jêderê zaniyariyên Kurdîye!
Jiyaname
KUBRA XUDO
Kurtelêkolîn
Cureyên helva Urmiyê yên herî baş û bi navûdeng
Jiyaname
İbrahim Güçlü
Jiyaname
Dîlan Yeşilgöz-Zegerius
Jiyaname
Necat Baysal
Wêne û şirove
Ji xanên bajarê Silêmaniyê
Wêne û şirove
Di sala 1980'î de çemê Banos li bajarê serêkaniyê
Jiyaname
RONÎ WAR
Cihên arkeolojîk
Kereftû
Jiyaname
Firîca Hecî Cewarî
Wêne û şirove
Ev wêne di sala 1973 an de li Qelqeliyê ya ser bi Wanê ve kişandiye
Kurtelêkolîn
Bi minasebeta roja rojnamegerîyê, kurteyek li ser rojnamegerî û kovargerîya Kurd di serdema Osmanî de
Cihên arkeolojîk
Temteman
Kurtelêkolîn
Destpêka Nivîsandina Kurdan
Jiyaname
Elî Îlmî Fanîzade
Pirtûkxane
Di Welatê Zembeqê Gewir de
Jiyaname
Viyan hesen
Pirtûkxane
NÎQAŞÊN FELSEFEYÊ 40
Cihên arkeolojîk
Qoşliyê
Kurtelêkolîn
Rojnamegerî û Kovargerîya Kurdî di Navbera Salên 1918-1923an de
Pirtûkxane
FEQIYÊ TEYRAN 1
Kurtelêkolîn
Çanda xwarinê ya Kurdan
Pirtûkxane
Di ziman de xêv û morfolojî
Cihên arkeolojîk
Dalamper
Jiyaname
AYNUR ARAS
Pirtûkxane
NÎQAŞÊN FELSEFEYÊ 39
Jiyaname
Kerim Avşar
Wêne û şirove
Bav û diya nivîskar: Wezîrê Eşo, Tbîlîsî 1930
Cihên arkeolojîk
Mezarê Padîşehê Kurd ê Mîdî (Kî Xosraw- Kawa) 632-585 BZ
Wêne û şirove
Kurdên gundê Meydan Ekbezê, Çiyayê Kurmênc- Efrînê

Rast
Pirtûkxane
Di ziman de xêv û morfolojî
15-04-2024
Sara Kamela
Di ziman de xêv û morfolojî
Weşanên
Rojnameya Serbestî
24-04-2024
Burhan Sönmez
Rojnameya Serbestî
Kurtelêkolîn
Bi minasebeta roja rojnamegerîyê, kurteyek li ser rojnamegerî û kovargerîya Kurd di serdema Osmanî de
24-04-2024
Burhan Sönmez
Bi minasebeta roja rojnamegerîyê, kurteyek li ser rojnamegerî û kovargerîya Kurd di serdema Osmanî de
Jiyaname
Firîca Hecî Cewarî
26-04-2024
Burhan Sönmez
Firîca Hecî Cewarî
Jiyaname
Şekroyê Xudo Mihoyî
26-04-2024
Burhan Sönmez
Şekroyê Xudo Mihoyî
Babetên nû
Jiyaname
Şekroyê Xudo Mihoyî
26-04-2024
Burhan Sönmez
Jiyaname
Firîca Hecî Cewarî
26-04-2024
Burhan Sönmez
Jiyaname
Elî Îlmî Fanîzade
24-04-2024
Burhan Sönmez
Jiyaname
İbrahim Güçlü
23-04-2024
Burhan Sönmez
Pirtûkxane
FEQIYÊ TEYRAN 1
17-04-2024
Sara Kamela
Pirtûkxane
Di ziman de xêv û morfolojî
15-04-2024
Sara Kamela
Pirtûkxane
NÎQAŞÊN FELSEFEYÊ 40
15-04-2024
Sara Kamela
Pirtûkxane
Di Welatê Zembeqê Gewir de
13-04-2024
Sara Kamela
Jiyaname
RONÎ WAR
13-04-2024
Burhan Sönmez
Jiyaname
KUBRA XUDO
13-04-2024
Burhan Sönmez
Jimare
Babet 517,430
Wêne 105,695
Pirtûk PDF 19,158
Faylên peywendîdar 96,439
Video 1,307
Kurdîpîdiya berfrehtirîn jêderê zaniyariyên Kurdîye!
Jiyaname
KUBRA XUDO
Kurtelêkolîn
Cureyên helva Urmiyê yên herî baş û bi navûdeng
Jiyaname
İbrahim Güçlü
Jiyaname
Dîlan Yeşilgöz-Zegerius
Jiyaname
Necat Baysal
Wêne û şirove
Ji xanên bajarê Silêmaniyê
Wêne û şirove
Di sala 1980'î de çemê Banos li bajarê serêkaniyê
Jiyaname
RONÎ WAR
Cihên arkeolojîk
Kereftû
Jiyaname
Firîca Hecî Cewarî
Wêne û şirove
Ev wêne di sala 1973 an de li Qelqeliyê ya ser bi Wanê ve kişandiye
Kurtelêkolîn
Bi minasebeta roja rojnamegerîyê, kurteyek li ser rojnamegerî û kovargerîya Kurd di serdema Osmanî de
Cihên arkeolojîk
Temteman
Kurtelêkolîn
Destpêka Nivîsandina Kurdan
Jiyaname
Elî Îlmî Fanîzade
Pirtûkxane
Di Welatê Zembeqê Gewir de
Jiyaname
Viyan hesen
Pirtûkxane
NÎQAŞÊN FELSEFEYÊ 40
Cihên arkeolojîk
Qoşliyê
Kurtelêkolîn
Rojnamegerî û Kovargerîya Kurdî di Navbera Salên 1918-1923an de
Pirtûkxane
FEQIYÊ TEYRAN 1
Kurtelêkolîn
Çanda xwarinê ya Kurdan
Pirtûkxane
Di ziman de xêv û morfolojî
Cihên arkeolojîk
Dalamper
Jiyaname
AYNUR ARAS
Pirtûkxane
NÎQAŞÊN FELSEFEYÊ 39
Jiyaname
Kerim Avşar
Wêne û şirove
Bav û diya nivîskar: Wezîrê Eşo, Tbîlîsî 1930
Cihên arkeolojîk
Mezarê Padîşehê Kurd ê Mîdî (Kî Xosraw- Kawa) 632-585 BZ
Wêne û şirove
Kurdên gundê Meydan Ekbezê, Çiyayê Kurmênc- Efrînê

Kurdipedia.org (2008 - 2024) version: 15.42
| Peywendî | CSS3 | HTML5

| Dema çêkirina rûpelê: 0.281 çirke!