Pirtûkxane Pirtûkxane
Lêgerîn

Kurdîpîdiya berfrehtirîn jêderê zaniyariyên Kurdîye!


Vebijêrkên Lêgerînê





Lêgerîna pêşketî      Kilaviya


Lêgerîn
Lêgerîna pêşketî
Pirtûkxane
Navên kurdî
Kronolojiya bûyeran
Çavkanî - Jêder
Çîrok
Berhevokên bikarhêner
Çalakî
Çawa lê bigerim?
Belavokên Kurdîpêdiya
Video
Sinifandin
Babeta têkilhev!
Tomarkirina babetê
Tomarkirina Babetê nû
Wêneyekê rêke
Rapirsî
Nêrîna we
Peywendî
Kurdîpîdiya pêdivî bi çi zaniyariyane!
Standard
Mercên Bikaranînê
Kalîteya babetê
Alav
Em kî ne
Arşîvnasên Kurdipedia
Gotarên li ser me!
Kurdîpîdiyayê bike di malperê xuda
Tomarkirin / Vemirandina îmêlî
Amarên mêhvana
Amara babetan
Wergêrê funta
Salname - Veguherîner
Kontrola rastnivîsê
Ziman û zaravayên malperan
Kilaviya
Girêdanên bikêrhatî
Berfirehkirina Kurdîpêdiya ji bo Google Chrome
Kurabiye
Ziman
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی - کوردیی سەروو
Kurmancî - Kurdîy Serû
هەورامی
Zazakî
English
Française
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
Hesabê min
Çûna jûr
Hevkarî û alîkarî
Şîfre ji bîr kir!
Lêgerîn Tomarkirina babetê Alav Ziman Hesabê min
Lêgerîna pêşketî
Pirtûkxane
Navên kurdî
Kronolojiya bûyeran
Çavkanî - Jêder
Çîrok
Berhevokên bikarhêner
Çalakî
Çawa lê bigerim?
Belavokên Kurdîpêdiya
Video
Sinifandin
Babeta têkilhev!
Tomarkirina Babetê nû
Wêneyekê rêke
Rapirsî
Nêrîna we
Peywendî
Kurdîpîdiya pêdivî bi çi zaniyariyane!
Standard
Mercên Bikaranînê
Kalîteya babetê
Em kî ne
Arşîvnasên Kurdipedia
Gotarên li ser me!
Kurdîpîdiyayê bike di malperê xuda
Tomarkirin / Vemirandina îmêlî
Amarên mêhvana
Amara babetan
Wergêrê funta
Salname - Veguherîner
Kontrola rastnivîsê
Ziman û zaravayên malperan
Kilaviya
Girêdanên bikêrhatî
Berfirehkirina Kurdîpêdiya ji bo Google Chrome
Kurabiye
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی - کوردیی سەروو
Kurmancî - Kurdîy Serû
هەورامی
Zazakî
English
Française
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
Çûna jûr
Hevkarî û alîkarî
Şîfre ji bîr kir!
        
 kurdipedia.org 2008 - 2024
 Em kî ne
 Babeta têkilhev!
 Mercên Bikaranînê
 Arşîvnasên Kurdipedia
 Nêrîna we
 Berhevokên bikarhêner
 Kronolojiya bûyeran
 Çalakî - Kurdipedia
 Alîkarî
Babetên nû
Jiyaname
Şekroyê Xudo Mihoyî
26-04-2024
Burhan Sönmez
Jiyaname
Firîca Hecî Cewarî
26-04-2024
Burhan Sönmez
Jiyaname
Elî Îlmî Fanîzade
24-04-2024
Burhan Sönmez
Jiyaname
İbrahim Güçlü
23-04-2024
Burhan Sönmez
Pirtûkxane
FEQIYÊ TEYRAN 1
17-04-2024
Sara Kamela
Pirtûkxane
Di ziman de xêv û morfolojî
15-04-2024
Sara Kamela
Pirtûkxane
NÎQAŞÊN FELSEFEYÊ 40
15-04-2024
Sara Kamela
Pirtûkxane
Di Welatê Zembeqê Gewir de
13-04-2024
Sara Kamela
Jiyaname
RONÎ WAR
13-04-2024
Burhan Sönmez
Jiyaname
KUBRA XUDO
13-04-2024
Burhan Sönmez
Jimare
Babet 517,485
Wêne 106,126
Pirtûk PDF 19,170
Faylên peywendîdar 96,507
Video 1,308
Kurtelêkolîn
Cihên geştiyarî yên parêzge...
Weşanên
Rojnameya Serbestî
Kurtelêkolîn
Bi minasebeta roja rojnameg...
Jiyaname
Firîca Hecî Cewarî
Jiyaname
Şekroyê Xudo Mihoyî
مع (حدث بين النهرين) [4]
Hevalên Kurdîpêdiya arşîvên me yên neteweyî û welatî bi awayekî objektîv, bêalîbûn, berpirsiyarî û profesyonelî tomar dikin.
Pol, Kom: Kurtelêkolîn | Zimanê babetî: عربي
Par-kirin
Facebook0
Twitter0
Telegram0
LinkedIn0
WhatsApp0
Viber0
SMS0
Facebook Messenger0
E-Mail0
Copy Link0
Nirxandina Gotarê
Bêkêmasî
Gelek başe
Navîn
Xirap nîne
Xirap
Li Koleksîyana min zêde bike
Raya xwe li ser vî babetî binivîsin!
Dîroka babetê
Metadata
RSS
Li googlê li wêneyan girêdayî bigere!
Li ser babeta hilbijartî li Google bigerin!
کوردیی ناوەڕاست0
Kurmancî - Kurdîy Serû0
English0
فارسی0
Türkçe0
עברית0
Deutsch0
Español0
Française0
Italiano0
Nederlands0
Svenska0
Ελληνική0
Azərbaycanca0
Fins0
Norsk0
Pусский0
Հայերեն0
中国的0
日本人0

عزيز الحاج

عزيز الحاج
#عزيز الحاج#
كلمة لابد منها، وقصص خيالية عن خالد بكداش وعن السوفيت:
تأكيدا جديدا لمن لا يريدون أن يفهموا، أو يتعمدون عدم الفهم، أنني تركت العمل السياسي منذ عقود، ولا أكتب كناشط سياسي، يساري أو خلافه، فضلا عن تقديم نفسي كممثل لأي يسار كان، بل كمثقف وطني تقدمي، مستقل، وليبرالي، لعب ذات يوم دورا ما في الحركة الشيوعية، وحاول، في سلسلة من كتب السيرة والمقالات والمقابلات الصحفية، استخلاص العبر والدروس من تجاربه الطويلة على أساس السرد الأمين للوقائع والتواريخ، [لا بقلب التواريخ وترتيبها الزمني]، وعلى أساس تشخيص للظروف المعينة لكل فترة موضع البحث، وبروح النقد الذاتي. و أقول، بلا مكابرة، إنه نقد ذاتي جريء، نادر في مذكرات قياديين يساريين آخرين، ولا أقول الجميع. ومن هذه العبر والدروس أكدت خاصة على العواقب الضارة والمخربة لعقلية تهميش الآخر إن كان رفيق درب سابقا أو غيره، وجريرة العمل لتشويه سمعته والافتراء المبرمج عليه.
وفي مقالات لي في القدس العربي في التسعينيات كتبت مرة بان مذكرات ساسة العهد المالكي جاءت أكثر هدوءا وإنصافا واعتدالا من مذكرات بعض من لعبوا أدوارا مهمة في تاريخ الحركة الشيوعية- طبعا ناهيكم عن خزعبلات وهذيان وأكاذيب المتطفلين والهامشيين، ككاتب ال 14 حلقة زور ومن وراءه ويشجعونه ويكافئونه، والذي اعتاد منذ سنوات استعمال لسانه السليط وقدرته على الكذب وادعاء الأدوار القيادية (في المنام)، والبطولات الدون كيشوتية، لتصفية الحسابات الشخصية والارتزاقية مع قياديين سابقين في الحزب الشيوعي، واختلاق الحكايات المفبركة عنهم، مع أن بيته هو شخصيا من زجاج هش، ومن كل الجهات. ومن يقرأ عن تصرفاته منذ منتصف السبعينات (كنت بعيدا عن تلك الأحداث) في موقع غوغول يدهش لجرأة هذا الرجل المريض على مواصلة حملاته البذيئة بحق الآخرين.
إن مرض عنف الخطاب عند فريق من المثقفين العراقيين من خانة اليسار، الذين لا أشك في إخلاصهم، يلمس أيضا في كتابات تيارات مؤدلجة أخرى، كالبعثيين وغيرهم. وسبق لي التوقف لدى تعاطي كثيرين من رفاق الدرب السياسي المؤدلج مع بعضهم البعض بقسوة وروح التشهير والاجتثاث، وبكل حقد وانفلات للكراهية وعنف الخطاب، وأحيانا، بأكثر قسوة وعنف من نقد أعداء الشعب. وذكرت أيضا أن من جذور وعوامل الوضع العراقي المتدهور والمتوتر الحالي، أخطاء النخب السياسية في عهود سابقة، وخصوصا نزعات التدمير والعنف، والمزايدات السياسية، وانفصام الشعارات عن الواقع الملموس وعن توازن القوى؛ ومن ذلك أخطاء عزيز الحاج في مختلف فترات نشاطه السياسي.
وبالنسبة لدور اليسار العراقي، والشيوعي بالذات، فقد سبق وأن عالجت الموضوع مرارا في الحوار المتمدن وصحف أخرى، لا كناشط متحزب، بل كمثقف لا يزال يؤمن بان الماركسية منهج علمي رائع ومتقدم للبحث والتحليل، لكن دون اعتباره مقولات متحجرة وجامدة تصلح لكل زمان ومكان، وبأن لليسار العراقي دورا مهما يمكن أن يلعبه، وله جذوره العميقة وتاريخه المجيد وتضحياته الكبرى، وذلك برغم كثرة الأخطاء والمطبات والتعرجات. وهنا ألتقي مع الكثير من أفكار عامر عبد الله في مقوضات النظام الاشتراكي، ومع المناضل والمفكر كريم مروة في كتابه الثمين نحو نهضة جديدة لليسار في العالم العربي؛ وأيضا مع العديد من مقابلات وكتابات الصديق الدكتور كاظم حبيب. ومن ذلك استخدام المنهج العلمي في فهم الواقع العراقي، ووعي الماضي، والاعتراف بما وقع من أخطاء، والانطلاق من الواقع الذي نعيش فيه، ودراسته بعناية من حيث طبيعة المرحلة والمهمات والقوى الفاعلة وأدوات العمل. كذلك التخلي الكامل عن العنف والقوة، والتمسك بالنضال السلمي والديمقراطي، ومن أجل سيادة مبادئ الحرية الفردية والعدالة الاجتماعية، وحقوق الإنسان، وحقوق القوميات والأقليات الدينية، وحقوق المرأة ومساواتها بالرجل. والمهم جدا الاعتراف بالأخطاء الفكرية والسياسية التي اقترفتها قوى اليسار في مجرى النضال الطويل والصعب والمعقد.
وحين نذكر التخلي عن العنف، فيقترن به لا محالة ترك عنف الخطاب، والتحلي بروح الحوار المتحضر والهادئ، بعيدا عن المكابرة والتشهير الشخصي والمغالطات وقلب الحقائق.
إن ما يبدو لي من تعليقات عدد ممن يقدمون أنفسهم كيسار عراقي جديد هذه الأيام أنهم لم يفهموا شيئا يذكر من كل هذا، ولا يزالون مهووسين بممارسة التشهير الشخصي والخطاب العنيف بدلا من السجال الديمقراطي الواضح، ومقارعة الحجة بالحجة. ومنهم من لا يقرا مقالا معينا بل يرى أولا من كاتبه، فينبري لممارسة صراع الديكة، والقذف بلغة سوقية، ونسج الأكاذيب حتى حين يكتب في صحيفة اسممها الحوار المتمدن!، فإذا به يكتب نموذج للحوار غير المتمدن. ومنهم من يستخدم لغة اسكت! أو اخرس، وكأننا به يتمنى لو أضاف للجملة: وإلا فهذا خنجري في حزامي! ومن هذا الطراز من يعيشون في قلب الديمقراطية الغربية المنفتحة ولكن دون أن يحاولوا تعلم شيء منها في أسلوب النقاش وروحه.
تأمل مثلا من يزعم أن الحاج أعلن يوما للناس بأنه ليس كرديا بل هو عربي. من أين جاء هذا الهذر [ الخرِط] يا ترى! في كل مؤلفاتي وكتاباتي على مدى العمر كنت أكتب أنني من عائلة كردية فيلية، وفي بعض الدفاتر كنت أسرد كيف أن حانوتيا من أصدقاء العائلة كان حالما يراني في السوق، يصيح ضاحكا وبلا نية سيئة أين أذنك يا كردي. وأذكر مقالا كتبته في صحيفة الحياة في نوفمبر 1994 عن مأساة الكرد الفيلية العراقيين، فعلق كاتب كردي غير عراقي بمقال اتهمني فيه بالتنكر لقوميتي والذوبان في القومية الكبيرة! وقد رددت عليه في الصحيفة نفسها بمقال عنوانه القضية الكردية و[ خطايا] القراءة العمياوية- أي العمياء. وفندت مزاعمه بمقتطفات من كتاباتي على مر العمل السياسي. وإذا كان عمى القراءة مصيبة، فإن التعامي المتعمد مصيبة أكبر وانحطاط.
وبالعودة لصاحب البيت الزجاجي، مختلق الحكايات المزورة، والذي لم يتورع عن الاعتداء الجسدي أمام الجيران على من ائتمنوه لديه ولدى عائلته، فإن هناك الادعاء بأنني تفوهت أمامه يوما في أيام القيادة المركزية بأننا سنجبر السوفيت على تأييدنا بالكالات [جمع كالة أي نعال]، وهي قصة لا يصدقها طبعا من يعرفني ويعرف أخلاقي وكيف أتكلم، وإنما هي قصة اخترعها من لا يعرف غير الكلام السوقي والافتراء، وغير استعمال الكالات حتى مع رفاق السجن من أجل قطعة لحمة!!
وهناك ادعاؤه بأن الحاج صرح لأحدهم بأنه قادر على إقناع خالد بكداس بتأييد حركة القيادة لأن له دالة عليه. ومن يعرف علاقتي بالزعيم الشيوعي الراحل خالد بكداش، يعلم أن علاقاتنا لم تكن حارة وإن لم تكن جافة. ففي 1960 وفي ندوة شيوعية دولية عن مشكلة الإصلاح الزراعي، انتقد بكداش بشدة الأحزاب الشيوعية التي تقسم ملاكي الأرض إلى صغار ومتوسطين وكبار. وقد فهمت أنه يقصد الحزب الشيوعي العراقي، فرددت على كلامه في مطالعتي. وقبل ذلك استدعاني مسؤول الحزب يهودا صديق عام 1947 مع رفيق الكلية موشي مختار لنترجم من الإنجليزية بينه وبين مراسل جريدة فرانس سوار الفرنسية، الذي كان قد جاء للتو من دمشق وبعد مقابلة مع الراحل بكداش. في المقابلة قال المراسل إن القيادي السوري ينتقد فهدا ويعتبره متطرفا في السياسة. وطبعا لم يقع ذلك موقعا حسنا منا جميعا. وكان متداولا أيضا قوله إن الحزب العراقي يجب ان يراعي التركيبة الدينية في اختيار سكرتيره العام، في إشارة لمسيحية فهد. كما كان متداولا عندنا دعايته للترويج لبديل فهد في شخص القيادي الراحل عزيز شريف. وأكثر من كل هذا فإن خالد بكداش- كما معروف عنه- كان من بين الزعماء الشيوعيين العرب الأكثر حماسا للخط السوفيتي، ولابد وكان قد اطلع على مناقشاتي لهذا الخط عامي 1964 و1965 في كراريسي ومحاضرتي. ولذلك كله، فحين قضيت في دمشق ثلاثة شهور [كما مر آنفا] في الطريق للعراق، فإنه لم يستقبلني إلا عشية سفري من دمشق بمعية رفيق سوري كردي باتجاه القامشلي. وكيف يمكن استحصال تأييده لعملية يدينها السوفييت؟!! حدث المطلع بما يعقل. أما غير المطلع، فيمكن أن تحاك له أية روزخونية مهلهلة على لسان متكسب مهووس![1]
Ev babet bi zimana (عربي) hatiye nvîsandin, klîk li aykona bike ji bu vekirina vî babetî bi vî zimana ku pî hatiye nvîsandin!
دون هذا السجل بلغة (عربي)، انقر علی ايقونة لفتح السجل باللغة المدونة!
Ev babet 500 car hatiye dîtin
Haştag
Çavkanî - Jêder
[1] Mallper | عربي | ahewar.org 24-10-2012
Gotarên Girêdayî: 5
Pol, Kom: Kurtelêkolîn
Zimanê babetî: عربي
Dîroka weşanê: 24-10-2012 (12 Sal)
Cureya belgeyê: Zimanî yekem
Cureya Weşanê: Born-digital
Kategorîya Naverokê: Danasîna pirtûkan
Kategorîya Naverokê: Bîografî
Kategorîya Naverokê: Dîrok
Welat- Herêm: Êraq
Ziman - Şêwezar: Erebî
Meta daneya teknîkî
Kalîteya babetê: 96%
96%
Ev babet ji aliyê: ( Hejar Kamela ) li: 02-06-2023 hatiye tomarkirin
Ev gotar ji hêla ( Ziryan Serçinarî ) ve li ser 03-06-2023 hate nirxandin û weşandin
Ev gotar vê dawiyê ji hêla ( Hejar Kamela ) ve li ser 02-06-2023 hate nûve kirin
Navnîşana babetê
Ev babet li gorî Standardya Kurdîpêdiya bi dawî nebûye, pêwîstiya babetê bi lêvegereke dariştinî û rêzimanî heye!
Ev babet 500 car hatiye dîtin
Kurdîpîdiya berfrehtirîn jêderê zaniyariyên Kurdîye!
Kurtelêkolîn
Cureyên helva Urmiyê yên herî baş û bi navûdeng
Jiyaname
Necat Baysal
Jiyaname
Viyan hesen
Cihên arkeolojîk
Qoşliyê
Jiyaname
KUBRA XUDO
Cihên arkeolojîk
Dalamper
Wêne û şirove
Di sala 1980'î de çemê Banos li bajarê serêkaniyê
Cihên arkeolojîk
Temteman
Kurtelêkolîn
Destpêka Nivîsandina Kurdan
Wêne û şirove
Ev wêne di sala 1973 an de li Qelqeliyê ya ser bi Wanê ve kişandiye
Pirtûkxane
Di ziman de xêv û morfolojî
Jiyaname
RONÎ WAR
Pirtûkxane
NÎQAŞÊN FELSEFEYÊ 40
Kurtelêkolîn
Rojnamegerî û Kovargerîya Kurdî di Navbera Salên 1918-1923an de
Pirtûkxane
FEQIYÊ TEYRAN 1
Pirtûkxane
Di Welatê Zembeqê Gewir de
Kurtelêkolîn
Çanda xwarinê ya Kurdan
Cihên arkeolojîk
Mezarê Padîşehê Kurd ê Mîdî (Kî Xosraw- Kawa) 632-585 BZ
Jiyaname
İbrahim Güçlü
Jiyaname
Elî Îlmî Fanîzade
Wêne û şirove
Ji xanên bajarê Silêmaniyê
Jiyaname
Kerim Avşar
Wêne û şirove
Bav û diya nivîskar: Wezîrê Eşo, Tbîlîsî 1930
Jiyaname
AYNUR ARAS
Pirtûkxane
NÎQAŞÊN FELSEFEYÊ 39
Jiyaname
Dîlan Yeşilgöz-Zegerius
Jiyaname
Firîca Hecî Cewarî
Cihên arkeolojîk
Kereftû
Kurtelêkolîn
Bi minasebeta roja rojnamegerîyê, kurteyek li ser rojnamegerî û kovargerîya Kurd di serdema Osmanî de
Wêne û şirove
Kurdên gundê Meydan Ekbezê, Çiyayê Kurmênc- Efrînê

Rast
Kurtelêkolîn
Cihên geştiyarî yên parêzgeha Îlamê – Beşa 1em
07-04-2024
Aras Hiso
Cihên geştiyarî yên parêzgeha Îlamê – Beşa 1em
Weşanên
Rojnameya Serbestî
24-04-2024
Burhan Sönmez
Rojnameya Serbestî
Kurtelêkolîn
Bi minasebeta roja rojnamegerîyê, kurteyek li ser rojnamegerî û kovargerîya Kurd di serdema Osmanî de
24-04-2024
Burhan Sönmez
Bi minasebeta roja rojnamegerîyê, kurteyek li ser rojnamegerî û kovargerîya Kurd di serdema Osmanî de
Jiyaname
Firîca Hecî Cewarî
26-04-2024
Burhan Sönmez
Firîca Hecî Cewarî
Jiyaname
Şekroyê Xudo Mihoyî
26-04-2024
Burhan Sönmez
Şekroyê Xudo Mihoyî
Babetên nû
Jiyaname
Şekroyê Xudo Mihoyî
26-04-2024
Burhan Sönmez
Jiyaname
Firîca Hecî Cewarî
26-04-2024
Burhan Sönmez
Jiyaname
Elî Îlmî Fanîzade
24-04-2024
Burhan Sönmez
Jiyaname
İbrahim Güçlü
23-04-2024
Burhan Sönmez
Pirtûkxane
FEQIYÊ TEYRAN 1
17-04-2024
Sara Kamela
Pirtûkxane
Di ziman de xêv û morfolojî
15-04-2024
Sara Kamela
Pirtûkxane
NÎQAŞÊN FELSEFEYÊ 40
15-04-2024
Sara Kamela
Pirtûkxane
Di Welatê Zembeqê Gewir de
13-04-2024
Sara Kamela
Jiyaname
RONÎ WAR
13-04-2024
Burhan Sönmez
Jiyaname
KUBRA XUDO
13-04-2024
Burhan Sönmez
Jimare
Babet 517,485
Wêne 106,126
Pirtûk PDF 19,170
Faylên peywendîdar 96,507
Video 1,308
Kurdîpîdiya berfrehtirîn jêderê zaniyariyên Kurdîye!
Kurtelêkolîn
Cureyên helva Urmiyê yên herî baş û bi navûdeng
Jiyaname
Necat Baysal
Jiyaname
Viyan hesen
Cihên arkeolojîk
Qoşliyê
Jiyaname
KUBRA XUDO
Cihên arkeolojîk
Dalamper
Wêne û şirove
Di sala 1980'î de çemê Banos li bajarê serêkaniyê
Cihên arkeolojîk
Temteman
Kurtelêkolîn
Destpêka Nivîsandina Kurdan
Wêne û şirove
Ev wêne di sala 1973 an de li Qelqeliyê ya ser bi Wanê ve kişandiye
Pirtûkxane
Di ziman de xêv û morfolojî
Jiyaname
RONÎ WAR
Pirtûkxane
NÎQAŞÊN FELSEFEYÊ 40
Kurtelêkolîn
Rojnamegerî û Kovargerîya Kurdî di Navbera Salên 1918-1923an de
Pirtûkxane
FEQIYÊ TEYRAN 1
Pirtûkxane
Di Welatê Zembeqê Gewir de
Kurtelêkolîn
Çanda xwarinê ya Kurdan
Cihên arkeolojîk
Mezarê Padîşehê Kurd ê Mîdî (Kî Xosraw- Kawa) 632-585 BZ
Jiyaname
İbrahim Güçlü
Jiyaname
Elî Îlmî Fanîzade
Wêne û şirove
Ji xanên bajarê Silêmaniyê
Jiyaname
Kerim Avşar
Wêne û şirove
Bav û diya nivîskar: Wezîrê Eşo, Tbîlîsî 1930
Jiyaname
AYNUR ARAS
Pirtûkxane
NÎQAŞÊN FELSEFEYÊ 39
Jiyaname
Dîlan Yeşilgöz-Zegerius
Jiyaname
Firîca Hecî Cewarî
Cihên arkeolojîk
Kereftû
Kurtelêkolîn
Bi minasebeta roja rojnamegerîyê, kurteyek li ser rojnamegerî û kovargerîya Kurd di serdema Osmanî de
Wêne û şirove
Kurdên gundê Meydan Ekbezê, Çiyayê Kurmênc- Efrînê

Kurdipedia.org (2008 - 2024) version: 15.42
| Peywendî | CSS3 | HTML5

| Dema çêkirina rûpelê: 0.219 çirke!