Pirtûkxane Pirtûkxane
Lêgerîn

Kurdîpîdiya berfrehtirîn jêderê zaniyariyên Kurdîye!


Vebijêrkên Lêgerînê





Lêgerîna pêşketî      Kilaviya


Lêgerîn
Lêgerîna pêşketî
Pirtûkxane
Navên kurdî
Kronolojiya bûyeran
Çavkanî - Jêder
Çîrok
Berhevokên bikarhêner
Çalakî
Çawa lê bigerim?
Belavokên Kurdîpêdiya
Video
Sinifandin
Babeta têkilhev!
Tomarkirina babetê
Tomarkirina Babetê nû
Wêneyekê rêke
Rapirsî
Nêrîna we
Peywendî
Kurdîpîdiya pêdivî bi çi zaniyariyane!
Standard
Mercên Bikaranînê
Kalîteya babetê
Alav
Em kî ne
Arşîvnasên Kurdipedia
Gotarên li ser me!
Kurdîpîdiyayê bike di malperê xuda
Tomarkirin / Vemirandina îmêlî
Amarên mêhvana
Amara babetan
Wergêrê funta
Salname - Veguherîner
Kontrola rastnivîsê
Ziman û zaravayên malperan
Kilaviya
Girêdanên bikêrhatî
Berfirehkirina Kurdîpêdiya ji bo Google Chrome
Kurabiye
Ziman
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی
Kurmancî
هەورامی
Zazakî
English
Français
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Fins
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
Hesabê min
Çûna jûr
Hevkarî û alîkarî
Şîfre ji bîr kir!
Lêgerîn Tomarkirina babetê Alav Ziman Hesabê min
Lêgerîna pêşketî
Pirtûkxane
Navên kurdî
Kronolojiya bûyeran
Çavkanî - Jêder
Çîrok
Berhevokên bikarhêner
Çalakî
Çawa lê bigerim?
Belavokên Kurdîpêdiya
Video
Sinifandin
Babeta têkilhev!
Tomarkirina Babetê nû
Wêneyekê rêke
Rapirsî
Nêrîna we
Peywendî
Kurdîpîdiya pêdivî bi çi zaniyariyane!
Standard
Mercên Bikaranînê
Kalîteya babetê
Em kî ne
Arşîvnasên Kurdipedia
Gotarên li ser me!
Kurdîpîdiyayê bike di malperê xuda
Tomarkirin / Vemirandina îmêlî
Amarên mêhvana
Amara babetan
Wergêrê funta
Salname - Veguherîner
Kontrola rastnivîsê
Ziman û zaravayên malperan
Kilaviya
Girêdanên bikêrhatî
Berfirehkirina Kurdîpêdiya ji bo Google Chrome
Kurabiye
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی
Kurmancî
هەورامی
Zazakî
English
Français
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Fins
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
Çûna jûr
Hevkarî û alîkarî
Şîfre ji bîr kir!
        
 kurdipedia.org 2008 - 2024
 Em kî ne
 Babeta têkilhev!
 Mercên Bikaranînê
 Arşîvnasên Kurdipedia
 Nêrîna we
 Berhevokên bikarhêner
 Kronolojiya bûyeran
 Çalakî - Kurdipedia
 Alîkarî
Babetên nû
Pirtûkxane
Dîroka civake kurd a hemdem
15-09-2024
Sara Kamela
Pirtûkxane
Morfolojiya kurdî ya hemdem
15-09-2024
Sara Kamela
Jiyaname
Avdel Elî Ebdo
15-09-2024
کاروان م. ئاکرەیی
Jiyaname
Asîa Kemal Çeto
14-09-2024
کاروان م. ئاکرەیی
Cih
Til Ezêz
14-09-2024
کاروان م. ئاکرەیی
Jiyaname
Asîa Kemal Dawûd
14-09-2024
کاروان م. ئاکرەیی
Jiyaname
Azad Dexîl Tealo Xidir
14-09-2024
کاروان م. ئاکرەیی
Cih
Til Benat
14-09-2024
کاروان م. ئاکرەیی
Jiyaname
Adî Cirdo Hisên
14-09-2024
کاروان م. ئاکرەیی
Jiyaname
Ado Îdo Qasim
14-09-2024
کاروان م. ئاکرەیی
Jimare
Babet
  536,945
Wêne
  109,459
Pirtûk PDF
  20,223
Faylên peywendîdar
  103,712
Video
  1,531
Ziman
کوردیی ناوەڕاست - Central Kurdish 
306,433
Kurmancî - Upper Kurdish (Latin) 
89,760
هەورامی - Kurdish Hawrami 
65,977
عربي - Arabic 
30,360
کرمانجی - Upper Kurdish (Arami) 
17,924
فارسی - Farsi 
9,609
English - English 
7,552
Türkçe - Turkish 
3,667
لوڕی - Kurdish Luri 
1,690
Deutsch - German 
1,647
Pусский - Russian 
1,140
Français - French 
348
Nederlands - Dutch 
130
Zazakî - Kurdish Zazaki 
91
Svenska - Swedish 
72
Español - Spanish 
55
Polski - Polish 
55
Հայերեն - Armenian 
52
Italiano - Italian 
52
لەکی - Kurdish Laki 
37
Azərbaycanca - Azerbaijani 
27
日本人 - Japanese 
21
中国的 - Chinese 
20
Norsk - Norwegian 
18
Ελληνική - Greek 
16
עברית - Hebrew 
16
Fins - Finnish 
12
Português - Portuguese 
10
Тоҷикӣ - Tajik 
9
Ozbek - Uzbek 
7
Esperanto - Esperanto 
6
Catalana - Catalana 
6
Čeština - Czech 
5
ქართველი - Georgian 
5
Srpski - Serbian 
4
Kiswahili سَوَاحِلي -  
3
Hrvatski - Croatian 
3
балгарская - Bulgarian 
2
हिन्दी - Hindi 
2
Lietuvių - Lithuanian 
2
қазақ - Kazakh 
1
Cebuano - Cebuano 
1
ترکمانی - Turkman (Arami Script) 
1
Pol, Kom
Kurmancî
Peyv & Hevok 
40,987
Pend û gotin 
24,978
Kurtelêkolîn 
5,111
Şehîdan 
4,217
Enfalkirî 
3,367
Pirtûkxane 
2,749
Çand - Mamik 
2,631
Navên Kurdî 
2,603
Jiyaname 
1,262
Cih 
1,157
Belgename 
291
Wêne û şirove 
162
Weşanên 
115
Cihên arkeolojîk 
61
Partî û rêxistin 
28
Vîdiyo 
19
Helbest  
10
Nexşe 
3
Pêjgeha kurdî 
3
Karên hunerî 
2
Wekî din 
2
Ofîs 
1
Li Kurdistanê hatine berhemdan 
1
Hilanîna pelan
MP3 
324
PDF 
31,275
MP4 
2,522
IMG 
200,602
∑   Hemû bi hev re 
234,723
Lêgerîna naverokê
Pirtûkxane
TU BI MAFÊN XWE ? DIZANÎ BI...
Jiyaname
Rojîn Hac Husên
Kurtelêkolîn
Piştî 19 rojan ji lêgerînê ...
Pirtûkxane
Li kurdistanê tekoşîna azad...
Pirtûkxane
Morfolojiya kurdî ya hemdem
”Kurd. Efsaneya Rohilatê” – 22
Kurdîpêdiya wergirtina agahdariyê hêsantir dike, Ji ber vê yekê mîlyonek agahdarî li ser telefonên we yên destan tomar kir!
Pol, Kom: Kurtelêkolîn | Zimanê babetî: Kurmancî - Upper Kurdish (Latin)
Par-kirin
Facebook0
Twitter0
Telegram0
LinkedIn0
WhatsApp0
Viber0
SMS0
Facebook Messenger0
E-Mail0
Copy Link0
Nirxandina Gotarê
Bêkêmasî
Gelek başe
Navîn
Xirap nîne
Xirap
Li Koleksîyana min zêde bike
Raya xwe li ser vî babetî binivîsin!
Dîroka babetê
Metadata
RSS
Li googlê li wêneyan girêdayî bigere!
Li ser babeta hilbijartî li Google bigerin!
کوردیی ناوەڕاست0
English0
کرمانجی0
هەورامی0
لوڕی0
لەکی0
Zazakî0
عربي0
فارسی0
Türkçe0
עברית0
Deutsch0
Español0
Français0
Italiano0
Nederlands0
Svenska0
Ελληνική0
Azərbaycanca0
Catalana0
Cebuano0
Čeština0
Esperanto0
Fins0
Hrvatski0
Kiswahili سَوَاحِلي0
Lietuvių0
Norsk0
Ozbek0
Polski0
Português0
Pусский0
Srpski0
балгарская0
қазақ0
Тоҷикӣ0
Հայերեն0
ترکمانی0
हिन्दी0
ქართველი0
中国的0
日本人0

”Kurd. Efsaneya Rohilatê” – 22

”Kurd. Efsaneya Rohilatê” – 22
”Kurd. Efsaneya Rohilatê” – 22
Malpera me bi rêzenivîseke nû dest bi çapkirina berhemên ser dîrok, çand, ziman, wêje û zargotina kurdî dike, ku wê wergerên ji rûsî yên ji pirtûka gelekî delal ”Kurd. Efsaneya Rohilatê” bin, ku şîrketa neftê û gazê ya Rûsîyayê ”Gazprom”ê bi naverokeke gelekî xurt û dagirtî bi zimanê rûsî çap kirîye.
Bi bawerîya me, eva pirtûka ji hemû pirtûkên derheqa kurdan û Kurdistanê da, ku heta niha çap bûne, ya here serketî û bi bûyeran va têr û tije ye: him bi nivîskar û zanyarên di cihanê da gelekî binavûdeng va, ku nivîsên wan yên ser dereceya bilind û li ser bingehê ulmî, bi belgeyan va dewlemend di vê berhemê da cî girtine, him bi mîzanpaj û dîzayna xwe va, him jî bi xemilandina wêneyên dîrokî va, ku piranîya wan heta niha li tu cîyan çap nebûne.
Mizgînîyeke din jî ew e, ku ev berhema bêhempa xênji zimanê rûsî, êdî bi zimanên îngilîsî, bi du zaravên zimanê kurdî – kurmancî û soranî çap bûne.
Berhema me a îro ha tê binavkirin: ”PARÊZKARÊN DILSOZ YÊN ERF Û EDETÊN BÊHEMPA YÊN PÊŞÎYAN”.
Em îro para wê a duduyan çap dikin.
Amadekar û wergera ji rûsî: Têmûrê Xelîl
M. Rewendî-Fedaî
PARÊZKARÊN DILSOZ YÊN ERF Û EDETÊN BÊHEMPA YÊN PÊŞÎYAN -2
Merasîma navlêkirina zarokan cem “merivên ser riya rastîyê” (ehlî-heq)
Erefata mohrkirin-navlêkirina kesên ji bawermendîya ehlî-heq tê binavkirinê wek ”cwûz şikandin” (“şikênandina gûzan”) an jî “ser siparden” (“sipartina serî”). Her zarek di olka xwe da dema digihîje pênc-şeş salî, nav lê dikin, dema ew êdî fem dike ka çi diqewime. Ew merasîm bi hazirîya seyid (nûnerê ruhanîya bilind cem ehlî-heq) û komekdarê wî – xelîf, herwiha mirovên zarokê tê derbazkirin.
Gorî êtnografê kurd Reşad Sebrî Reşîd, naveroka wê merasîmê ha ye. Zaro li pêşa kincên seyid digire û gûzekê dide wî. Seyid gûzê dişkêne û kakilê wî pareveyî li ser hemû kesên hazir dike. Xelîf wê demê duayan dibêje. ”Maneya merasîmê di wê yekê da ne,- Reşad Sebrî Reşîd şirove dike,- ku zaro hîvî ji seyid dike bibe kirîvê wî – Pîrê wî, dema dawa cilê wî digire û gûzekê dide wî, tê maneya ku serê xwe ”dide” wî, sozê dide ku wê di tevaya jîyana xwe da di hindava wî da amin be. Dema seyid gûzê dişkêne, bi wê yekê va razîbûna xwe dîyar dike…”7.
Di dema navlêkirinê gûzan, şîrinayên nebat ku taybet bo wê rojê anîne, dixun û wek edet hediyayan didin seyid.
Merasîma navlêkirinê cem qizilbaşan
Malûmatîyên derheqa merasîmên qizilbaşan da pir caran dijî hev in, lê bi saya berhema Reşad Sebrî Reşîd em pê dihesin ka merasîma navlêkirinê cem şebekên Îraqê çawan e. Em bikine bîra we, ku şebek perçeyekî qizilbaşan e, ku tesîra îslamê li ser wana xurttir e8. ”…Dema zarok digihîje temenê xwe yê heft salî, bav wî dibe cem baba (cem pîr). Zaro sê caran destê baba radimûse, baba jî heft caran qayîşê bi pişta wî va girê dide. Piştî sê rojan zaro 40 pereyên hesinî û 40 hêkan ji wî ra tîne. Baba qayîşa pişta wî vedike, pê ra jî duayan dixwîne. Piştî wê zaro dibe neferekî malê û dikare tevî duakirina bi kom be”9.

Cejinên gelêrî
Cejin beşeke erf-edetên gel in, ew mecalê dide çanda dewlemend biparêzin û wana derbazî nifşên nû bikin.
Yek ji cejinên di cihanê da kevinar Newroz e (Sala nû li gorî Salnameya Rojê), kurd vê cejinê bi gelên Îranê û gelên din ra tevayî pîroz dikin. Ew di dema wekehevtîya rojûşevê ya buharê da, 21ê adarê, pêk tê, lê dîroka wê digihîje bi hezaran salan. Di pêşî da Newroz cejina buharê bû, roja ku şerûroj wekehev dibin, dema Ro di rêzesitêrkên Beran da ne. Di bawerîyên gelên Îranê yên kevinare da dinya wê demê hatîye sazkirinê, dema Ro ji serê Beran hilatîye, ango wê demê ronahî ji tarîyê, roj ji şevê, qencî ji xirabîyê hatine veqetandin.
Gotina ”Newroz” di zimanê kurdî da ji du gotinan pêk tê: nu(h) û roj û herdu bi hev ra tê maneya gotina farisî jî – ”noûrûz”: ”noû” (nu) û ”rûz” (roj), ku koka wê ji hindoawropîya kevinare ”ronahî” tê. Varyanta wê a bi zimanê kurdî bi transkrîpsyona latînî bi çend awahan tê nivîsar: newroz, newroj, nweroz, nweroj. Wek ku zimanzan-kurdzan Zera Elî Yûsûpova destnîşan dike, cem kurdan bo wê cejinê navên din yên helbestkî jî hene: li hinek herêman jê ra dibêjin darkpişkwan/darpişkêw (”bişkivîna daran”), li hinek deveran dibêjin — hermêpişkwan/hermêpişkêw (”bişkivîna darên hurmê”), li çend herêman dibêjin xakelêwe, ku wergera wê tê maneya ”ax ber lêvan e” (ango, ”axlêve”.- Not ya redaktor e). A dawî, wisa xuya ye, ku bi wê yekê va girêdayî ye, ku erdê çêrandinê hela di bin berfê da ne, û heywan gîhaya bi xwelîyê va tevlêkirî dixwe.
Rast e, Newroz cejineke kevinare ya berî îslamê ye, lê îslamê piştî belakirina dînê xwe, ew cejin qebûl kir, û di dema desthilatdarîya xelîfên îslamê Newroz herwiha li welatên ereban jî pîroz kirin.
Di “Şah-Name”ya şairê farisan yê sedsala X Fîrdûosî da xuliqîna wê cejinê bi mêrxasîya qiralê Farizistana kevinare Cemşîd va girêdayî ye, yê ku, gorî efsaneyê, zora zivistanê birîye. Lê kurd xuliqîna Newrozê bi bûyereke din a di heman kitêba “Şah-Name” da heyî ra girê didin – bi çîroka hesinkar (hedad) ra. Hesinkar Zihakê zulmkar dikuje, miletê xwe ji zêrandinê rizgar dike û agirekî wek sîmvola serketinê pê dixe. Û niha jî di dema pîrozkirina Newrozê şanoyeke bi navê ”Kawayê hesinkar” nîşan didin, li wir Kawa şervanekî bo rizgarkirina gelê kurd e. Bi vî awahî, cejina buharê bo kurdan rengê sîyasî jî wergirtîye, û ne tesedûf e, ku li Tirkîyê ji sala 1925an heta sala 2000î pîrozkirina Newrozê bi fermî hatibû qedexekirin.
Em mêza bikin derheqa vê yekê da di kovara kurdî a “Dostanî” da çi tê gotin: “Tirkan fêm dikirin ku Newroz ruhê gelê kurd e, lema jî her tişt dikirin û her firsend bi kar dianîn, ku ew cejin bê bîrkirinê”10. Fotografê Îranî Riza, ku di wan demên bo kurdên Tirkîyê pir giran da li wî welatî bû, gava desthilata welêt êdî cara sisîyan dijî kurdan opêrasyonên leşkerî pêk dianîn, nivîsî, ku kurdan bi eynatî desthilata tirkan 21ê adara sala 1993an roja buharê a pêşin pîroz kirin: ”Bajarê Cizîrê li Kurdistana Tirkîyê bo rojnamevanan girtî ye. Desthilata Tirkîyê civîn û pîrozkirina cejinan qedexe kirîye. Cizîr gerekê bibûya ”bajarê mirî”. Lê nebû. Gorî edetên pêşîyan, agirvêxistin bûbû nîşana serhildana dijî zordestîyê û zêrandinê. Tenê çend rojnamevan hatibûne Cizîrê, bona ser meseleya komkujîya sala par binivîsin û qedirê bîranîna şehîdan bigirin. Artêşê gulle berî milet dida; sêsed kes hatine birîndarkirin, hinek kes hatine kuştin. Îsal, wek her caran, agir vêdixistin, û zaro li dor agir direqisîn. Li kolanan serhildanên dijî zordestîyan dihatine tevrakirin. Bi tankan, ku Tirkîyê ji NATOyê kirîbûn, hewil didan kesên serhildêr ji hev bela bikin. Li kolanan, di nava gemarê û agir û alavan, sertbûn her diçe zêdetir dibe.
Ez bi awayekî fesal ji xanîyekî diçim ber bi xanîyekî din. Tarî dikeve erdê, û hemû vedigerin malên xwe. Êdî dema ku tu kes nikare derkeve derva tê. Cizîr dikeve nava bêdengîyeke bi hewarze va dagirtî. Ez di odeya xwe a mêvanxaneyê da bi tenê me, li bendê me ka wê çi biqewime. Ji nişkêva di wê rewşa bêdengîyê da dengê gulleyan tê. Heta niha jî ew ewrên reş, ku ezman dişewitand, di bîra min da mane”11.
Sala 1986an li Sûrîyê dema pîrozkirina Newrozê di navbera kurdan û polîsan da pevçûn qewimîn, berî salekê desthilata Sûrîyê ew cejin qedexe kiribû. Wek ku Reşad Sebrî Reşîd destnîşan kirîye, ”girêdayî bilindbûna tevgera miletîyê-azadarîyê ra, desthilatdarên Îraqê û Sûrîyê hewara xwe li Xwedênasan daxistin, wana jî fetwa çap kirin12 û cejina Newrozê îlan kirin wek cejina agirperestan… Kurd, ku di dorgirtina gelên da jîyane, zordestî û neheqî li wan hatîye kirin, lî dîsa jî herdem cejina Newrozê pîroz kirine, bi wê yekê va ferqa xwe ji miletên din dane xuyakirin”13.
Nelihevkirina ku mirovan xemgîn dike ew e, ku Newroz cejina lihevhatinê ye. Eger di navbera du mirovên hev da dijminatî hebe, wê demê gorî edetê kesê malbetê yê sere berî Newrozê hewil dide wana li hev bîne: ne axir ew kesê ku di dilê wî da xeyd hebe, ew nikare ji dil şa bibe. Lema jî hema di roja Newrozê da, sala 2013an Abdulla Ocalan, rêberê Partîya Karkerên Kurdistanê, ji hebisê bangî partîya xwe kir çekan daynin û derbazî şerê sîyasî bo bidestxistina otonomîyê li Tirkîyê bibin. Û dawîya dawî serokkomarê Tirkîyê S. Demirel sala 1995an soz da, ku wê cejina Newrozê bike cejina fermî. Piştî hilweşîna Yekîtîya Sovyet û sazbûna çend dewletên serbixwe, Tirkîye ku hewil dida bo dewletên esiltirk – komarên Asîya Navîn û Azirbêcanê – bibe wek dayka ruhanî, nikaribû pîrozkirina Newrozê di van welatan da înkar bike, ku bo wana Newroz cejina gelêrî ye. Rast e, ew cejin li Tirkîyê heta niha jî nebûye şahîya fermî, lê dîsa jî di van salên dawî da wê cejinê bi awayekî berfireh pîroz dikin.
Gorî bawerîyên kevinare, di rojên Newrozê da milyaketên qenc ji esmanan dadikevine ser erdê, ji merivan ra xezîneyan û xweşbextîyê tînin, lê naçine malên wisa ku ji sala par va li wir gemarî û toz maye û di navbera neferên malê da hevfêmkirin tune. Bi vê yekê ra du ritualên Newrozê yên giring girêdayîne: paqijkirina malê berî pîrozkirina cejinê û lihevkirina kesên ku bêhna wan ji hev teng bûye.

(JÊRÊNOT)
7) Сабри Рашид, Рашад (Рашад Миран). Этноконфессиональная ситуация в современном Курдистане. М.; СПб., 2004. С. 136.
8) Ew bi wê yekê va girêdayî ye, ku ew ji qizilbaşên Tirkîyê qetîyane, ku di bin hukumê xaçparêzîyê da nin.
9) Сабри Рашид, Рашад (Рашад Миран). Этноконфессиональная ситуация в современном Курдистане. М.; СПб., 2004. С. 159.
10) Дружба = Dostanî. М., 2002. № 14–15. С. 87.
11) Op. cit.: Meiselas, Susan. Kurdistan: In the Shadow of History. Chicago, 2008. P. 360.
12) Fetwa di îslamê da – biryara xizmetkarê ruhanî yê herî bilind e derheqa wê yekê da ka qirarên desthilata sivîl, herwiha delîlên jîyana civakî yên hiqûqî, sîyasî û yên din gorî qanûnên îslamê ne an na.
13) Сабри Рашид, Рашад (Рашад Миран). Этноконфессиональная ситуация в современном Курдистане. М.; СПб., 2004. С. 47.[1]

Ev babet 2,839 car hatiye dîtin
Raya xwe li ser vî babetî binivîsin!
Haştag
Çavkanî - Jêder
[1] Mallper | Kurmancî | krd.riataza.com
Faylên peywendîdar: 1
Gotarên Girêdayî: 17
Pol, Kom: Kurtelêkolîn
Zimanê babetî: Kurmancî
Bajêr: Hewlêr
Bajêr: Efrîn
Bajêr: Sine
Bajêr: Amed
Cureya belgeyê: Zimanî yekem
Kategorîya Naverokê: Dîrok
Welat- Herêm: Kurdistan
Meta daneya teknîkî
Kalîteya babetê: 99%
99%
Ev babet ji aliyê: ( Burhan Sönmez ) li: 17-03-2022 hatiye tomarkirin
Ev gotar ji hêla ( Ziryan Elî ) ve li ser 17-03-2022 hate nirxandin û weşandin
Ev gotar vê dawiyê ji hêla ( Ziryan Elî ) ve li ser 17-03-2022 hate nûve kirin
Navnîşana babetê
Ev babet li gorî Standardya Kurdîpêdiya bi dawî nebûye, pêwîstiya babetê bi lêvegereke dariştinî û rêzimanî heye!
Ev babet 2,839 car hatiye dîtin
Kurdîpîdiya berfrehtirîn jêderê zaniyariyên Kurdîye!
Jiyaname
Narin Gûran
Wêne û şirove
Kêliya ku rêberê şehîd “Simko Axa Şikak” berî 96 salan giheşte bajarê Silêmaniyê
Jiyaname
Mecîdê Silêman
Pirtûkxane
Morfolojiya kurdî ya hemdem
Kurtelêkolîn
12 salên li ser xeta jina azad
Pirtûkxane
Dîwana Şêx Muşerrefê Xinûkî
Cihên arkeolojîk
Qoşliyê
Cihên arkeolojîk
Mezarê Padîşehê Kurd ê Mîdî (Kî Xosraw- Kawa) 632-585 BZ
Jiyaname
Sîsa Mecîd
Jiyaname
Resul Geyik
Pirtûkxane
Li kurdistanê tekoşîna azadiya jinê û Mesadet Bedirxan
Wêne û şirove
Kurdekî Batûmê bi cilûbergên neteweyî (sedsala 19an)
Jiyaname
Nesim SÖNMEZ
Kurtelêkolîn
Armanca dewleta Tirk doza Efrînê tesfiye bike
Pirtûkxane
KURDGALNAMEK (KURDBÊJNAME) GENCÎNE Û ŞAHKAREKE HÊJA YA DÎROKA KEVN A KURD Û BELUÇAN، Cild: I
Cihên arkeolojîk
Temteman
Kurtelêkolîn
Şoreş û Parastina Cewherî
Wêne û şirove
Di sala 1800`î de tabloya ku Kurdekî ji eşîra Caf'ê temsîl dike
Jiyaname
Şermîn Cemîloxlu
Pirtûkxane
Dîroka civake kurd a hemdem
Jiyaname
Erdal Kaya
Cihên arkeolojîk
Dalamper
Kurtelêkolîn
Aloziya Sûriyeyê derbasî sala xwe ya 14’an bû-1
Kurtelêkolîn
Meşa azadiyê û duriyanên 19’ê Tîrmehê
Wêne û şirove
Kinyazê Îbrahîm, Çerkezê Reş, Hecîyê Cindî 1985
Jiyaname
Firîca Hecî Cewarî
Jiyaname
Rojîn Hac Husên
Cihên arkeolojîk
Kereftû
Jiyaname
HURŞÎT BARAN MENDEŞ
Wêne û şirove
Xwendekarên dibistanên kurdî li rojhilatê Kurdistanê, di sala 1965an de

Rast
Pirtûkxane
TU BI MAFÊN XWE ? DIZANÎ BIKAR TÎNÎ
11-08-2024
Sara Kamela
TU BI MAFÊN XWE ? DIZANÎ BIKAR TÎNÎ
Jiyaname
Rojîn Hac Husên
09-09-2024
Sara Kamela
Rojîn Hac Husên
Kurtelêkolîn
Piştî 19 rojan ji lêgerînê termê Narîna 8 salî hat dîtin
09-09-2024
Sara Kamela
Piştî 19 rojan ji lêgerînê termê Narîna 8 salî hat dîtin
Pirtûkxane
Li kurdistanê tekoşîna azadiya jinê û Mesadet Bedirxan
13-09-2024
Sara Kamela
Li kurdistanê tekoşîna azadiya jinê û Mesadet Bedirxan
Pirtûkxane
Morfolojiya kurdî ya hemdem
15-09-2024
Sara Kamela
Morfolojiya kurdî ya hemdem
Babetên nû
Pirtûkxane
Dîroka civake kurd a hemdem
15-09-2024
Sara Kamela
Pirtûkxane
Morfolojiya kurdî ya hemdem
15-09-2024
Sara Kamela
Jiyaname
Avdel Elî Ebdo
15-09-2024
کاروان م. ئاکرەیی
Jiyaname
Asîa Kemal Çeto
14-09-2024
کاروان م. ئاکرەیی
Cih
Til Ezêz
14-09-2024
کاروان م. ئاکرەیی
Jiyaname
Asîa Kemal Dawûd
14-09-2024
کاروان م. ئاکرەیی
Jiyaname
Azad Dexîl Tealo Xidir
14-09-2024
کاروان م. ئاکرەیی
Cih
Til Benat
14-09-2024
کاروان م. ئاکرەیی
Jiyaname
Adî Cirdo Hisên
14-09-2024
کاروان م. ئاکرەیی
Jiyaname
Ado Îdo Qasim
14-09-2024
کاروان م. ئاکرەیی
Jimare
Babet
  536,945
Wêne
  109,459
Pirtûk PDF
  20,223
Faylên peywendîdar
  103,712
Video
  1,531
Ziman
کوردیی ناوەڕاست - Central Kurdish 
306,433
Kurmancî - Upper Kurdish (Latin) 
89,760
هەورامی - Kurdish Hawrami 
65,977
عربي - Arabic 
30,360
کرمانجی - Upper Kurdish (Arami) 
17,924
فارسی - Farsi 
9,609
English - English 
7,552
Türkçe - Turkish 
3,667
لوڕی - Kurdish Luri 
1,690
Deutsch - German 
1,647
Pусский - Russian 
1,140
Français - French 
348
Nederlands - Dutch 
130
Zazakî - Kurdish Zazaki 
91
Svenska - Swedish 
72
Español - Spanish 
55
Polski - Polish 
55
Հայերեն - Armenian 
52
Italiano - Italian 
52
لەکی - Kurdish Laki 
37
Azərbaycanca - Azerbaijani 
27
日本人 - Japanese 
21
中国的 - Chinese 
20
Norsk - Norwegian 
18
Ελληνική - Greek 
16
עברית - Hebrew 
16
Fins - Finnish 
12
Português - Portuguese 
10
Тоҷикӣ - Tajik 
9
Ozbek - Uzbek 
7
Esperanto - Esperanto 
6
Catalana - Catalana 
6
Čeština - Czech 
5
ქართველი - Georgian 
5
Srpski - Serbian 
4
Kiswahili سَوَاحِلي -  
3
Hrvatski - Croatian 
3
балгарская - Bulgarian 
2
हिन्दी - Hindi 
2
Lietuvių - Lithuanian 
2
қазақ - Kazakh 
1
Cebuano - Cebuano 
1
ترکمانی - Turkman (Arami Script) 
1
Pol, Kom
Kurmancî
Peyv & Hevok 
40,987
Pend û gotin 
24,978
Kurtelêkolîn 
5,111
Şehîdan 
4,217
Enfalkirî 
3,367
Pirtûkxane 
2,749
Çand - Mamik 
2,631
Navên Kurdî 
2,603
Jiyaname 
1,262
Cih 
1,157
Belgename 
291
Wêne û şirove 
162
Weşanên 
115
Cihên arkeolojîk 
61
Partî û rêxistin 
28
Vîdiyo 
19
Helbest  
10
Nexşe 
3
Pêjgeha kurdî 
3
Karên hunerî 
2
Wekî din 
2
Ofîs 
1
Li Kurdistanê hatine berhemdan 
1
Hilanîna pelan
MP3 
324
PDF 
31,275
MP4 
2,522
IMG 
200,602
∑   Hemû bi hev re 
234,723
Lêgerîna naverokê
Kurdîpîdiya berfrehtirîn jêderê zaniyariyên Kurdîye!
Jiyaname
Narin Gûran
Wêne û şirove
Kêliya ku rêberê şehîd “Simko Axa Şikak” berî 96 salan giheşte bajarê Silêmaniyê
Jiyaname
Mecîdê Silêman
Pirtûkxane
Morfolojiya kurdî ya hemdem
Kurtelêkolîn
12 salên li ser xeta jina azad
Pirtûkxane
Dîwana Şêx Muşerrefê Xinûkî
Cihên arkeolojîk
Qoşliyê
Cihên arkeolojîk
Mezarê Padîşehê Kurd ê Mîdî (Kî Xosraw- Kawa) 632-585 BZ
Jiyaname
Sîsa Mecîd
Jiyaname
Resul Geyik
Pirtûkxane
Li kurdistanê tekoşîna azadiya jinê û Mesadet Bedirxan
Wêne û şirove
Kurdekî Batûmê bi cilûbergên neteweyî (sedsala 19an)
Jiyaname
Nesim SÖNMEZ
Kurtelêkolîn
Armanca dewleta Tirk doza Efrînê tesfiye bike
Pirtûkxane
KURDGALNAMEK (KURDBÊJNAME) GENCÎNE Û ŞAHKAREKE HÊJA YA DÎROKA KEVN A KURD Û BELUÇAN، Cild: I
Cihên arkeolojîk
Temteman
Kurtelêkolîn
Şoreş û Parastina Cewherî
Wêne û şirove
Di sala 1800`î de tabloya ku Kurdekî ji eşîra Caf'ê temsîl dike
Jiyaname
Şermîn Cemîloxlu
Pirtûkxane
Dîroka civake kurd a hemdem
Jiyaname
Erdal Kaya
Cihên arkeolojîk
Dalamper
Kurtelêkolîn
Aloziya Sûriyeyê derbasî sala xwe ya 14’an bû-1
Kurtelêkolîn
Meşa azadiyê û duriyanên 19’ê Tîrmehê
Wêne û şirove
Kinyazê Îbrahîm, Çerkezê Reş, Hecîyê Cindî 1985
Jiyaname
Firîca Hecî Cewarî
Jiyaname
Rojîn Hac Husên
Cihên arkeolojîk
Kereftû
Jiyaname
HURŞÎT BARAN MENDEŞ
Wêne û şirove
Xwendekarên dibistanên kurdî li rojhilatê Kurdistanê, di sala 1965an de

Kurdipedia.org (2008 - 2024) version: 15.83
| Peywendî | CSS3 | HTML5

| Dema çêkirina rûpelê: 2.593 çirke!