Pirtûkxane Pirtûkxane
Lêgerîn

Kurdîpîdiya berfrehtirîn jêderê zaniyariyên Kurdîye!


Vebijêrkên Lêgerînê





Lêgerîna pêşketî      Kilaviya


Lêgerîn
Lêgerîna pêşketî
Pirtûkxane
Navên kurdî
Kronolojiya bûyeran
Çavkanî - Jêder
Çîrok
Berhevokên bikarhêner
Çalakî
Çawa lê bigerim?
Belavokên Kurdîpêdiya
Video
Sinifandin
Babeta têkilhev!
Tomarkirina babetê
Tomarkirina Babetê nû
Wêneyekê rêke
Rapirsî
Nêrîna we
Peywendî
Kurdîpîdiya pêdivî bi çi zaniyariyane!
Standard
Mercên Bikaranînê
Kalîteya babetê
Alav
Em kî ne
Arşîvnasên Kurdipedia
Gotarên li ser me!
Kurdîpîdiyayê bike di malperê xuda
Tomarkirin / Vemirandina îmêlî
Amarên mêhvana
Amara babetan
Wergêrê funta
Salname - Veguherîner
Kontrola rastnivîsê
Ziman û zaravayên malperan
Kilaviya
Girêdanên bikêrhatî
Berfirehkirina Kurdîpêdiya ji bo Google Chrome
Kurabiye
Ziman
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی
Kurmancî
هەورامی
Zazakî
English
Français
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Fins
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
Hesabê min
Çûna jûr
Hevkarî û alîkarî
Şîfre ji bîr kir!
Lêgerîn Tomarkirina babetê Alav Ziman Hesabê min
Lêgerîna pêşketî
Pirtûkxane
Navên kurdî
Kronolojiya bûyeran
Çavkanî - Jêder
Çîrok
Berhevokên bikarhêner
Çalakî
Çawa lê bigerim?
Belavokên Kurdîpêdiya
Video
Sinifandin
Babeta têkilhev!
Tomarkirina Babetê nû
Wêneyekê rêke
Rapirsî
Nêrîna we
Peywendî
Kurdîpîdiya pêdivî bi çi zaniyariyane!
Standard
Mercên Bikaranînê
Kalîteya babetê
Em kî ne
Arşîvnasên Kurdipedia
Gotarên li ser me!
Kurdîpîdiyayê bike di malperê xuda
Tomarkirin / Vemirandina îmêlî
Amarên mêhvana
Amara babetan
Wergêrê funta
Salname - Veguherîner
Kontrola rastnivîsê
Ziman û zaravayên malperan
Kilaviya
Girêdanên bikêrhatî
Berfirehkirina Kurdîpêdiya ji bo Google Chrome
Kurabiye
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی
Kurmancî
هەورامی
Zazakî
English
Français
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Fins
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
Çûna jûr
Hevkarî û alîkarî
Şîfre ji bîr kir!
        
 kurdipedia.org 2008 - 2024
 Em kî ne
 Babeta têkilhev!
 Mercên Bikaranînê
 Arşîvnasên Kurdipedia
 Nêrîna we
 Berhevokên bikarhêner
 Kronolojiya bûyeran
 Çalakî - Kurdipedia
 Alîkarî
Babetên nû
Jiyaname
Sedam Salim Beşar
02-10-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Malik Hacî Mirad
02-10-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Salih Ilyas Salih
02-10-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Şeyma Hemze
02-10-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Şîlan Elî Refo Mukrî
02-10-2024
Aras Hiso
Cih
Girzirk
02-10-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Şerîvan Xelef Elî
02-10-2024
Aras Hiso
Cih
Xanesor
01-10-2024
Aras Hiso
Cih
Bork
01-10-2024
Aras Hiso
Cih
Zorava
22-09-2024
Aras Hiso
Jimare
Babet
  538,558
Wêne
  110,148
Pirtûk PDF
  20,279
Faylên peywendîdar
  104,037
Video
  1,545
Ziman
کوردیی ناوەڕاست - Central Kurdish 
306,387
Kurmancî - Upper Kurdish (Latin) 
89,953
هەورامی - Kurdish Hawrami 
66,024
عربي - Arabic 
30,707
کرمانجی - Upper Kurdish (Arami) 
18,235
فارسی - Farsi 
9,815
English - English 
7,580
Türkçe - Turkish 
3,669
Deutsch - German 
1,697
لوڕی - Kurdish Luri 
1,690
Pусский - Russian 
1,140
Français - French 
348
Nederlands - Dutch 
130
Zazakî - Kurdish Zazaki 
91
Svenska - Swedish 
72
Español - Spanish 
55
Polski - Polish 
55
Հայերեն - Armenian 
52
Italiano - Italian 
52
لەکی - Kurdish Laki 
37
Azərbaycanca - Azerbaijani 
27
日本人 - Japanese 
21
中国的 - Chinese 
20
Norsk - Norwegian 
18
Ελληνική - Greek 
16
עברית - Hebrew 
16
Fins - Finnish 
12
Português - Portuguese 
10
Тоҷикӣ - Tajik 
9
Ozbek - Uzbek 
7
Esperanto - Esperanto 
6
Catalana - Catalana 
6
Čeština - Czech 
5
ქართველი - Georgian 
5
Srpski - Serbian 
4
Kiswahili سَوَاحِلي -  
3
Hrvatski - Croatian 
3
балгарская - Bulgarian 
2
हिन्दी - Hindi 
2
Lietuvių - Lithuanian 
2
қазақ - Kazakh 
1
Cebuano - Cebuano 
1
ترکمانی - Turkman (Arami Script) 
1
Pol, Kom
Kurmancî
Peyv & Hevok 
40,987
Pend û gotin 
24,978
Kurtelêkolîn 
5,212
Şehîdan 
4,247
Enfalkirî 
3,402
Pirtûkxane 
2,751
Çand - Mamik 
2,631
Navên Kurdî 
2,603
Jiyaname 
1,264
Cih 
1,158
Belgename 
291
Wêne û şirove 
184
Weşanên 
115
Cihên arkeolojîk 
61
Partî û rêxistin 
28
Vîdiyo 
19
Helbest  
10
Nexşe 
3
Pêjgeha kurdî 
3
Karên hunerî 
2
Wekî din 
2
Ofîs 
1
Li Kurdistanê hatine berhemdan 
1
Hilanîna pelan
MP3 
324
PDF 
31,378
MP4 
2,535
IMG 
201,503
∑   Hemû bi hev re 
235,740
Lêgerîna naverokê
Pirtûkxane
Li kurdistanê tekoşîna azad...
Jiyaname
Mîna Acer
Cih
Koço
Wêne û şirove
Li bajarê Rihayê dikaneke h...
Kurtelêkolîn
Kurtedîroka zimanê kurdî
YEKBÛN Û TÊKOŞÎNA OTONOMÎYÊ OTONOMIYE KURDISTANA SOR
Her wêne ji sed peyvan bêtir dibêje! Ji kerema xwe re wêneyên me yên dîrokî biparêzin.
Pol, Kom: Kurtelêkolîn | Zimanê babetî: Kurmancî - Upper Kurdish (Latin)
Par-kirin
Facebook0
Twitter0
Telegram0
LinkedIn0
WhatsApp0
Viber0
SMS0
Facebook Messenger0
E-Mail0
Copy Link0
Nirxandina Gotarê
Bêkêmasî
Gelek başe
Navîn
Xirap nîne
Xirap
Li Koleksîyana min zêde bike
Raya xwe li ser vî babetî binivîsin!
Dîroka babetê
Metadata
RSS
Li googlê li wêneyan girêdayî bigere!
Li ser babeta hilbijartî li Google bigerin!
کوردیی ناوەڕاست - Central Kurdish2
English - English0
عربي - Arabic0
فارسی - Farsi0
Türkçe - Turkish0
עברית - Hebrew0
Deutsch - German0
Español - Spanish0
Français - French0
Italiano - Italian0
Nederlands - Dutch0
Svenska - Swedish0
Ελληνική - Greek0
Azərbaycanca - Azerbaijani0
Catalana - Catalana0
Čeština - Czech0
Esperanto - Esperanto0
Fins - Finnish0
Hrvatski - Croatian0
Lietuvių - Lithuanian0
Norsk - Norwegian0
Ozbek - Uzbek0
Polski - Polish0
Português - Portuguese0
Pусский - Russian0
Srpski - Serbian0
балгарская - Bulgarian0
қазақ - Kazakh0
Тоҷикӣ - Tajik0
Հայերեն - Armenian0
हिन्दी - Hindi0
ქართველი - Georgian0
中国的 - Chinese0
日本人 - Japanese0

YEKBÛN Û TÊKOŞÎNA OTONOMÎYÊ OTONOMIYE KURDISTANA SOR

YEKBÛN Û TÊKOŞÎNA OTONOMÎYÊ OTONOMIYE KURDISTANA SOR
YEKBÛN Û TÊKOŞÎNA OTONOMÎYÊ OTONOMIYE KURDISTANA SOR
Rew_enbоrкn kurd li qada Kremlк.Moskova. 1989 Rewşenbîrên kurd li qada Kremlê.Moskova, 1989.
Di salên 80 û 90î da, ku Yekîtîya Sovêtan di nav hejandinê da bû, ew salên herî bitevger bûn ji bo kêmneteweyên YKSS.
Bûyerên Qerebaxê dest pê kiribûn, li eyaleta Fêrganayê ya Ûzbekistanê tirkên Axiska ji ber zexta mezin ji welêt hatibûn qewitandin, li devera Oş a Kirgizistanê di bingehê êtnîkî da pevçûn dest pê kiribûn, Osetîya Başûr a Gûrcistanê, li herêmên otonom Abxazîya û Acaristanê gotûbêjên mîllî har bûbûn, gelên Qafqasa Bakûr di serî da, Çeçenistan ketibû nav tevgerê, li nîvgirava Qirîm a Ûkraînayê û li herêma Prîdneprovskê ya Moldova, di bingehê mîllî da nakokî dest pê kiribûn. Bi dehan gelên din ên li YKSS, ku ne xwedî mafê otonomîyê bûn, ji bo zêdetir mafên çandî û neteweyî mîtîng, mêş û grevên birçîbûnê dabûne destpêkirin.
Turîstên bîyanî li Qada Sor a Moskvayê û kolanên navendî timê mîtîngên azerî, ermenî, tirkên Axiska û gelên dîtir re rûbirû diman û nûçegihanên welatên der va nûçeyên nû bi kêfxweşî digihandin navendên xwe.
Ji wan gelên ku dixwestin daxwazên xwe yên neteweyî û mîllî bigihînin guhên Moskvayê, yek ji wan jî kurd bûn.
Bingehîn daxwazên kurdên ku di bin baskê “YEKBÛN”[1]ê da civîyabûn, ji ber gengeşîya li Sovêtê tê jîyandin, da ku pirsgirêkên kurdan ku tûşî zext û koçberîyê dihatin, bi bingehîn gihandina çareserîyê bû. Ji bo vê di navbera salên 1923 û 1929an da otonomîya Kurdistanê ku li Komara Azerbaycana SS pêk hatibû (Kurdistana Sor) ji nû va were sererastkirin û pêkanîna bicihkirina kurdan bû. Knyazê Îbrahîm weke endamê Desteya Rêveberîyê bi rengekî çalak beşdarî xebatên “YEKBÛN”ê dibû.
RÊXISTINA “YEKBÛN”Ê[2]
“Yekbûn” yekem civîna xwe ya berfireh di gulana 1989an da li Moskvayê pêk anî. Ji heşt komaran (Kirgizistan, Ûzbekistan, Qazaxistan, Tirkmenistan, Azerbaycan, Ermenîstan, Gûrcistan û Rûsya) kurdên ku hatibûn, xwe gihandibûn temsîleke girîng û jimara wan digihîşte hezar kesî, bi destpêkirina civînê re, ji 20ê gulanê pê va dest bi mîtîng û çalakîyên rûniştinê kirin û daxwazên xwe yên otonomîyê berpêş kirin.
Di dawîya sala 1989an da şanda “Komîteya jinûveavakirina otonomîya kurd” ku serekê wê Mehmed Babayêv bû, ji hêla G. Tarasevîç ku serekê komîsyona polîtîkayên neteweyî û têkilîyên navneteweyî yê parlementoya YKSS û dîsa Oleg Ryabov ku serekê para propaganda û ajîtasyonê ya KN a PK a YKSS cuda-cuda hate pejirandin û soza vekolîna rewşê dan.
Di 1990î da şanda kurd ji bo pirsgirêka koçberîya kurdan û mijara Kurdistana Sor bi E.M.Prîmakov ku serekê komîteya Ewlekarî ya YKSS bû û bi A.S. Dzasoxov re ku ew jî sekreterê KN ya PK a YKSS bû û bi gelek karbidestên dîtir re hevdîtin pêk anîn.
Bi taybetî paşê serekê rêxistina sîxurtîya derve ya Rûsyayê (SVR) E.M.Prîmakov[3]re hevdîtin pir nexweş derbas bûbû.
Gava hevdîtin dest pê kir serekê şandê Mehmedê Silo, Prîmakov bi dijminatîya gelê kurd tewanbar kir, ji ber ku wî Saddam Huseyînê ku kurdan bi çekên kimyawî îmha kiriye diparast. Bersiva Primakov serekê komîteya Ewlekarî ya Rûsya wiha bû “Ger ku ez dijminê gelê kurdim, hûn çima hatine ba min?” û rabû ber bi derî va çû. Bi vî awayî daxwaz piştî lihêvîmayîneke dirêj, bi lidijderketina mafdar, lê hinek bişid a Babayev, hevdîtin vala derket. Di vê navberê da Knyazê Îbrahîm ku di nav şanda kurd da bû, bi lez xwe gihand Prîmakov û bi milê wî girt. Jê re got, “Hevalê Prîmakov, ew gotin ên şexsî yên Mehmed Babayev in… Gel em bijartine ku bi rêya me daxwazên xwe bi we bigihîne. Ez hêvî dikim ku hûn daxwazên gelê me guhdarî bikin.” Ev helwesta nerm a mamoste Knyaz hişt ku cardin Prîmakov were û li cihê xwe rûne.
Prîmakov, piştî ku şandê guhdarî kir, di mijara Kurdistana Sor da çendî ku dîtinek dîyar nebe jî, di derheqê pêşveçûnên Kurdistanê da gelek agahî ragihand. Wî dîyar dikir ku ew pê dernaxîne ka pêşveçûnên li Kurdistana Bakûr ber bi kû va diçin, lê belê dê kurdên li Îraqê di demeke ne dirêj da bibin xwedî otonomî û ewê jî vê avabûnê destek bikin.
Piştî salên 90î ji bo kurdên ku têkoşîna Kurdistana Sor dikirin pêşveçûnên dilfireh dihatine jîyandin. Lê belê Yekîtîya Sovêtan jî dihejîya. Têkoşerên “Yekbûn”ê pê dihesîyan ku, dem zêde nemaye û divîya ku bi rêya destûrî encam werbigirin. Her wiha soza ku di gulana 1989an da hatibû dayîn ji bo “avakirina komîsyonekê ji bo jinûveavakirina otonomîya kurd” di payîza 1990an da pêk hat. Ji parlementerên YKSSan di serektîya Vîtalîy Sobolev da 8 parlementer 4 temsîlkarên kurd weke komîsyona taybet a “di derheqê pirsgirêkên kurd de” civîna xwe ya yekem di 20ê mijdara sala 1990an da li dar xist.
Peywîra komîsyonê vekolandina belgeyên arşîvan û rastîna di derheqê otonomîya kurd da derxistina holê bû. Ji bo vê dê li komarên ku kurd lê dijîn vekolîn pêk bîne û tespît bike ka “Pêdivîya kurdan bi otonomîyekê heye yan na”.
Ji bo komîsyonê ji kurdan bi hezaran name, nîşan dida ku destekê didin daxwaza otonomîya kurd. Komîsyona parlementoyê dokumentên arşîvan vekola û gihîşt wê encamê ku di salên 20î da li Qafqasê otonomîyeke kurdan peyda bûye, di qonaxa sîyaseta zextkar a Stalîn da weke derveyî zagonî ji holê hatîye rakirin û dikare ji nû va bê avakirin.[4] Li pey vê Wezareta Dadê ya YKSS di 27ê adara 1991ê da, di rêzikname û bernameya xwe da, raderbirîna “jinûveavakirina otonomîya kurd” cih girt, Yekîtîya Civakî “Yekbûn”ê dikişande balê û ronîya kesk pêdixist, ku bi rêya destûrî kurd dikarin têkoşîna Kurdistana Sor bidin.
Di dema 91ê da Moskva zêdetir nêzîkatîyên hêvîbar nîşan didan. Yekîtîya Sovêtan di demeke tengas da bû. Belkî jî belavbûna Yekîtîya Sovêtan ji rûsan bêtir kurdan nedixwest.
Di gulana 1991ê da, yanî dema ku ji bo kurdan soza otonomîyê hate dayîn, şerê ermenîyan û azerîyan sehneyên tije xwîn dijîya. Êdî ermenîyan raserîya xwe di şer da îzbat kiribûn. Ew binketinên ku ji bo azerîyan dest pê kiribûn, li Bakûyê qirêna desthilatîyê derxistibû ber qirikê.
Bi kurtasî, têkoşerên Yekbûnê di daxwaza xwe ya otonom da bi ser neketin. Pêşîya wan kurdên ku ji Ermenîstanê revîyan û li welatên Rûsya, Ûkraîna û Asya Navîn belav bûn, nehate girtin. Di salên pişt re da ji ber sedemên aborî û sîyasî bi hezaran kurd ji Gûrcistanê koçber bûn.
Di meha dawî ya sala 1991ê da, bi peymana navdar a Belovejsk re YKSS hilweşîya. Her wiha rewşa huqûqî û zagonî ya “Yekbûnê” ku wezareta dadê ya YKSS weke rêxistinekê kişandibû balê û dikaribû li seranseê YSan xebatê bimeşîne ji holê rakir. Bi hilweşîna Sovêtan re hêvîyên kurdan ên otonomîyê jî hilweşîyan…
Ji pirtûka Hejarê Şamîl bi navê “Jîyan di rêya welatparêzîyêda”. Almatı, 2007.

[1] “YEKBÛN”, di sala 1989an da bi pêşengîya Mehmedê Silo hatîye avakirin. Di 27ê Adara 1991an da di bername û rêziknameya wezareta Dadê ya YKSS da derbirîna “ji nû ve avakirina otonomîya kurd” cih digirt û Yekîtîya Civakî “Yekbûn”ê dikişandine balê û her wiha ronîya kesk pê xistibû, ku kurd bi rêya destûrî têkoşîna Kurdistana Sor bi rê ve bibin.
[2] Hejarê Şamîl “Kurdên Dîasporayê”. Di derheqa kurdên Sovêtê da lêkolîneke dîrokî-rojaneyî” Îstanbol, 2005. çapa 1. r., 70-72, bi Tirkî.
[3] Di pêvajoya A.Ocalan a li Moskovayê da E.M.Prîmakov ji bo derxistina serekê PKKê ji welêt roleke neyînî leyîst.
[4] V. Mustafayev “Dîroka Kurdistanê” Sofya, 2002, bi rûsî.

[1]

Kurdîpêdiya ne berpirsê naverokê vê tomarê ye, xwediyê/a tomarê berpirs e. Me bi mebesta arşîvkirinê tomar kiriye.
Ev babet 2,903 car hatiye dîtin
Raya xwe li ser vî babetî binivîsin!
Haştag
Çavkanî - Jêder
[1] Mallper | Kurmancî | kurdist.ru
Faylên peywendîdar: 1
Gotarên Girêdayî: 12
Pol, Kom: Kurtelêkolîn
Zimanê babetî: Kurmancî
Dîroka weşanê: 21-10-2010 (14 Sal)
Cureya belgeyê: Zimanî yekem
Kategorîya Naverokê: Dîrok
Kategorîya Naverokê: Doza Kurd
Meta daneya teknîkî
Kalîteya babetê: 99%
99%
Ev babet ji aliyê: ( Burhan Sönmez ) li: 07-02-2022 hatiye tomarkirin
Ev gotar ji hêla ( Ziryan Serçinarî ) ve li ser 07-02-2022 hate nirxandin û weşandin
Ev gotar vê dawiyê ji hêla ( ڕۆژگار کەرکووکی ) ve li ser 19-05-2024 hate nûve kirin
Navnîşana babetê
Ev babet li gorî Standardya Kurdîpêdiya bi dawî nebûye, pêwîstiya babetê bi lêvegereke dariştinî û rêzimanî heye!
Ev babet 2,903 car hatiye dîtin
Pelên pêvekirî - Versiyon
Cûre Versiyon Navê afirîner
Dosya wêneyê 1.0.1103 KB 07-02-2022 Burhan SönmezB.S.
Kurdîpîdiya berfrehtirîn jêderê zaniyariyên Kurdîye!
Pirtûkxane
Morfolojiya kurdî ya hemdem
Wêne û şirove
Xwendekarên dibistanên kurdî li rojhilatê Kurdistanê, di sala 1965an de
Wêne û şirove
Kêliya ku rêberê şehîd “Simko Axa Şikak” berî 96 salan giheşte bajarê Silêmaniyê
Jiyaname
Mîna Acer
Jiyaname
Sîsa Mecîd
Kurtelêkolîn
Dîroka Dewleta Tirk ya qirker li dijî Vîna Jin û Civakê ye
Pirtûkxane
Têketina felsefeyê 2
Jiyaname
Resul Geyik
Cihên arkeolojîk
Qoşliyê
Wêne û şirove
Kurdekî Batûmê bi cilûbergên neteweyî (sedsala 19an)
Jiyaname
Mecîdê Silêman
Kurtelêkolîn
Estetîka bedewiya jin
Kurtelêkolîn
DANASÎNA NUSXEYÊN DESTXET ÊN BERHEMÊN FEQIYÊ TEYRAN ÊN KOLEKSÎYONA ALEXANDER JABA
Cihên arkeolojîk
Mezarê Padîşehê Kurd ê Mîdî (Kî Xosraw- Kawa) 632-585 BZ
Kurtelêkolîn
Ew, ew Kes bû ku Dîrok li bendê bû
Kurtelêkolîn
Rexneyên pîskolojî li Ser Çîrokên Zarokan -beşa 2yem
Cihên arkeolojîk
Temteman
Wêne û şirove
Kinyazê Îbrahîm, Çerkezê Reş, Hecîyê Cindî 1985
Jiyaname
HURŞÎT BARAN MENDEŞ
Pirtûkxane
Dîwana Şêx Muşerrefê Xinûkî
Pirtûkxane
Li kurdistanê tekoşîna azadiya jinê û Mesadet Bedirxan
Jiyaname
Nesim SÖNMEZ
Wêne û şirove
Di sala 1800`î de tabloya ku Kurdekî ji eşîra Caf'ê temsîl dike
Cihên arkeolojîk
Dalamper
Pirtûkxane
Dîroka civake kurd a hemdem
Jiyaname
Narin Gûran
Jiyaname
Şermîn Cemîloxlu
Jiyaname
Rojîn Hac Husên
Jiyaname
Erdal Kaya
Cihên arkeolojîk
Kereftû

Rast
Pirtûkxane
Li kurdistanê tekoşîna azadiya jinê û Mesadet Bedirxan
13-09-2024
Sara Kamela
Li kurdistanê tekoşîna azadiya jinê û Mesadet Bedirxan
Jiyaname
Mîna Acer
20-09-2024
Sara Kamela
Mîna Acer
Cih
Koço
20-09-2024
Aras Hiso
Koço
Wêne û şirove
Li bajarê Rihayê dikaneke hirî - sala 1800
21-09-2024
Aras Hiso
Li bajarê Rihayê dikaneke hirî - sala 1800
Kurtelêkolîn
Kurtedîroka zimanê kurdî
22-09-2024
Evîn Teyfûr
Kurtedîroka zimanê kurdî
Babetên nû
Jiyaname
Sedam Salim Beşar
02-10-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Malik Hacî Mirad
02-10-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Salih Ilyas Salih
02-10-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Şeyma Hemze
02-10-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Şîlan Elî Refo Mukrî
02-10-2024
Aras Hiso
Cih
Girzirk
02-10-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Şerîvan Xelef Elî
02-10-2024
Aras Hiso
Cih
Xanesor
01-10-2024
Aras Hiso
Cih
Bork
01-10-2024
Aras Hiso
Cih
Zorava
22-09-2024
Aras Hiso
Jimare
Babet
  538,558
Wêne
  110,148
Pirtûk PDF
  20,279
Faylên peywendîdar
  104,037
Video
  1,545
Ziman
کوردیی ناوەڕاست - Central Kurdish 
306,387
Kurmancî - Upper Kurdish (Latin) 
89,953
هەورامی - Kurdish Hawrami 
66,024
عربي - Arabic 
30,707
کرمانجی - Upper Kurdish (Arami) 
18,235
فارسی - Farsi 
9,815
English - English 
7,580
Türkçe - Turkish 
3,669
Deutsch - German 
1,697
لوڕی - Kurdish Luri 
1,690
Pусский - Russian 
1,140
Français - French 
348
Nederlands - Dutch 
130
Zazakî - Kurdish Zazaki 
91
Svenska - Swedish 
72
Español - Spanish 
55
Polski - Polish 
55
Հայերեն - Armenian 
52
Italiano - Italian 
52
لەکی - Kurdish Laki 
37
Azərbaycanca - Azerbaijani 
27
日本人 - Japanese 
21
中国的 - Chinese 
20
Norsk - Norwegian 
18
Ελληνική - Greek 
16
עברית - Hebrew 
16
Fins - Finnish 
12
Português - Portuguese 
10
Тоҷикӣ - Tajik 
9
Ozbek - Uzbek 
7
Esperanto - Esperanto 
6
Catalana - Catalana 
6
Čeština - Czech 
5
ქართველი - Georgian 
5
Srpski - Serbian 
4
Kiswahili سَوَاحِلي -  
3
Hrvatski - Croatian 
3
балгарская - Bulgarian 
2
हिन्दी - Hindi 
2
Lietuvių - Lithuanian 
2
қазақ - Kazakh 
1
Cebuano - Cebuano 
1
ترکمانی - Turkman (Arami Script) 
1
Pol, Kom
Kurmancî
Peyv & Hevok 
40,987
Pend û gotin 
24,978
Kurtelêkolîn 
5,212
Şehîdan 
4,247
Enfalkirî 
3,402
Pirtûkxane 
2,751
Çand - Mamik 
2,631
Navên Kurdî 
2,603
Jiyaname 
1,264
Cih 
1,158
Belgename 
291
Wêne û şirove 
184
Weşanên 
115
Cihên arkeolojîk 
61
Partî û rêxistin 
28
Vîdiyo 
19
Helbest  
10
Nexşe 
3
Pêjgeha kurdî 
3
Karên hunerî 
2
Wekî din 
2
Ofîs 
1
Li Kurdistanê hatine berhemdan 
1
Hilanîna pelan
MP3 
324
PDF 
31,378
MP4 
2,535
IMG 
201,503
∑   Hemû bi hev re 
235,740
Lêgerîna naverokê
Kurdîpîdiya berfrehtirîn jêderê zaniyariyên Kurdîye!
Pirtûkxane
Morfolojiya kurdî ya hemdem
Wêne û şirove
Xwendekarên dibistanên kurdî li rojhilatê Kurdistanê, di sala 1965an de
Wêne û şirove
Kêliya ku rêberê şehîd “Simko Axa Şikak” berî 96 salan giheşte bajarê Silêmaniyê
Jiyaname
Mîna Acer
Jiyaname
Sîsa Mecîd
Kurtelêkolîn
Dîroka Dewleta Tirk ya qirker li dijî Vîna Jin û Civakê ye
Pirtûkxane
Têketina felsefeyê 2
Jiyaname
Resul Geyik
Cihên arkeolojîk
Qoşliyê
Wêne û şirove
Kurdekî Batûmê bi cilûbergên neteweyî (sedsala 19an)
Jiyaname
Mecîdê Silêman
Kurtelêkolîn
Estetîka bedewiya jin
Kurtelêkolîn
DANASÎNA NUSXEYÊN DESTXET ÊN BERHEMÊN FEQIYÊ TEYRAN ÊN KOLEKSÎYONA ALEXANDER JABA
Cihên arkeolojîk
Mezarê Padîşehê Kurd ê Mîdî (Kî Xosraw- Kawa) 632-585 BZ
Kurtelêkolîn
Ew, ew Kes bû ku Dîrok li bendê bû
Kurtelêkolîn
Rexneyên pîskolojî li Ser Çîrokên Zarokan -beşa 2yem
Cihên arkeolojîk
Temteman
Wêne û şirove
Kinyazê Îbrahîm, Çerkezê Reş, Hecîyê Cindî 1985
Jiyaname
HURŞÎT BARAN MENDEŞ
Pirtûkxane
Dîwana Şêx Muşerrefê Xinûkî
Pirtûkxane
Li kurdistanê tekoşîna azadiya jinê û Mesadet Bedirxan
Jiyaname
Nesim SÖNMEZ
Wêne û şirove
Di sala 1800`î de tabloya ku Kurdekî ji eşîra Caf'ê temsîl dike
Cihên arkeolojîk
Dalamper
Pirtûkxane
Dîroka civake kurd a hemdem
Jiyaname
Narin Gûran
Jiyaname
Şermîn Cemîloxlu
Jiyaname
Rojîn Hac Husên
Jiyaname
Erdal Kaya
Cihên arkeolojîk
Kereftû

Kurdipedia.org (2008 - 2024) version: 15.92
| Peywendî | CSS3 | HTML5

| Dema çêkirina rûpelê: 0.312 çirke!