ناڤ: مەحموود
ناسناڤ: شێخ مەحموودێ حەفید
ناڤێ بابێ: شێخ سەعید
ساڵا ژ دایکبوونێ: 1881
ڕۆژا مرنێ: #09-10-1956#
جهێ ژ دایکبوونێ: #سلێمانی#
جهێ مرنێ: بەغداد
$ژیاننامە$
شێخ مەحموود شێخ سەعید شێخ محەممەد (ژدایکبوویێ 1881 – کۆچکریێ 9ێ تشرینا ئێکەما ساڵا 1956ێ) ڕێبەرێ چەندین ڕاپەرینێن کوردی بوو ل دژی هێزێن بریتانی ل کوردستانێ. یەک ژ شێخێن ڕێبازا قادری و ژ مالباتا بەرزنجەیان بوو ل باژارێ سلێمانیێ، ل بەشەک زێدەیێ ڕاپەڕینێن کوردیدا وەک پاشایێ کوردستانێ دهات ناسکرن.
ل 1ێ کانوونا دوویێ یا ساڵا 1918ێ ل باژارێ سلێمانیێ ل کۆمبوونەکێدا لگەل کۆڵۆنێڵ ئارنۆڵد وێڵسن، مەندووبێ سیڤیلێ میسۆپۆتامیایێ ب وەکالەت، سەرکردەیێن کوردان داوا ژ بریتانییان کرن کو پاڵشتیا وان بکن ژ بۆ دامەزراندنا کوردستانەک سەربخوە و یەکگرتی، ب هەڤکاریا دەولەتا بریتانیایێ. ل ناڤبەرا ساڵێن 1919 و 1922ێ شێخ مەحموودێ حەفید کو سەرکردەیەکی کاریگەر بوو ل باژارێ سلێمانیێ، حکومەتەک کوردی پێکئینا و دوو شۆڕش ل دژی دەولەتا بریتانیا کرن. لێ تەنێ پشتی دوو ساڵان دەسەڵاتا بریتانی شیا ڕاپەرینێن حکومەتا شێخ مەحموودی سەرکوت و بێدەنگ بکەت.
=KTML_Photo_Begin=https://www.kurdipedia.org/files/relatedfiles/2008/237/0013.JPG=KTML_Photo_Alt=شێخ مەحمودی حەفید=KTML_Style=width:30%;height:20%;float:right;=KTML_Photo_Target_Link=https://www.kurdipedia.org/files/relatedfiles/2008/237/0013.JPG=KTML_Photo_End=
ئێکەم شۆڕشا شێخ مەحموودی ل دژی داگیرکارێ بریتانی، ل 22ێ مایسا 1919ێ بوو کو تێدا هەمی کارمەندێن بریتانیایی کو ل سلێمانیێ بوون، هاتنە گرتن و شۆڕش گەلەک زوو ل باژارێن #موسڵ# و #هەولێر# ژی بەربەلاڤ بوو. دەسەڵاتا بریتانیایێ ژ بۆ سەرکوتکرنا وی ڕاپەڕینێ، دەستکر ب تۆپباران کرن، بۆمبارانا هەوایی، شەڕێ زەمینی و گازا کیمیایی بکار ئینا. پشتی سەرکوتکرنا شۆڕشێ، شێخ مەحموود بۆ وەڵاتێ هندستانێ هاتە دوور ئێخستن. ل حوزەیرانا 1920ێ 62 ژ سەرکردەیێن هۆز و عەشیرێن کوردی ژ دەولەتا بریتانی داخوازا سەربخۆییا کوردستانێ کرن، ل ژێر سایەیا ئینتیدابا بریتانی، لێ هێزێن بریتانی ئەڤ داخوازی ڕەتکرن. ب وی هەجەتێ کو حوکمێ کوردان د ناڤچەیێدا دبیتە ئەگەرێ هندێ کو عەرەبێن هەردوو باژارێن بەغدا و بەسرایێ ژی داخوازا سەربخۆیی بکن و وەسا دێ کۆنتڕۆڵا ناوچەیێ ژ دەست بچیت.
ل ساڵا 1922ێ هێزێن بریتانی شێخ مەحموود ڤەگەڕاندنە سەر دەسەڵاتێ، ب وێ هیڤییێ کو کوردان ل دژی تورکان یەکڕێز بکەت، چونکی ل وی سەردەمی تورکان داوایا وەرگرتنا موسڵ و کەرکووکێ دکرن. شێخ مەحموودێ حەفید مەملەکەتێ کوردستانێ ڕاگەهاند و خوە وەک مەلیکێ کوردستانێ دا ناساندن، پاشێ ڕەزامەندیا خوە ژیک دەڕبری ژ بۆ ئۆتۆنۆمییەک سنووردا د چارچۆڤەیا دەولەتا عیراقیدا. داوی ڕاپەڕینا شێخ مەحموودی ل ساڵا 1930ێ بوو کو ئەو ژی ب هێرشێن هێزێن زەمینی و ئاسمانیێن دەسەڵاتا بریتانی هاتە سەرکوتکرن. [1]