کۊر بام جە دیدە فەسڵی وەهارەن
مەوسیمی جلووس گوڵ و گوڵزارەن
وادەی تەماشای سەیر و شکارەن
یە وەختی تەفریح قەلب و دەماغەن
فەسڵی ئارەزووی گوڵگەشت و باغەن
قەهقەهەی کەبکەن نە سەر کڵاوان
فەزای چەمەنەن، شاخەی شەتاوان
ئەووەڵی خەیمەی ئەلوانی گوڵەن
ئیبتیدای شۆڕش ناڵەی بوڵبوڵەن
سەحرا و باغ خەڵات ڕەنگاڕەنگ پۊشان
عەندەلیب بادەی عەشقی گوڵ نۊشان
غونچەگوڵی سورخ نە سەحنی چەمەن
وە خەندەی غوروور واز کەردەن دەهەن
دیدەی نەرگسان پڕ جە خومارەن
زینەت ئارای بەزم خانی وەهارەن
موسەلسەل گێسووی پڕ جەعدی سونبوڵ
لەرزانەن بە ناز پەرێ دامی دڵ
شەوبۊ کۊهساران کەردەن موعەتتەر
سەف پێکان نە باغ سوپای سیسەنبەر
هەر یەک وە ڕەنگێ، بەر ئامان وە بەر
خودسازی کەردەن پەی تەماشا و سەیر
بەنەفشە و ڕەعنا و زێبا و نەستەرەن
لالە و شەقایق چەنێو یاسەمەن
هەر یەک بەو نەکهەت فەرەح ئەفزاوە
بەو شێوەی ڕەونەق عالەم ئاراوە
ئیبتدای جولووس ڕەنگ و بۊشانەن
ئەمما پەشێوی دووریی تۊشانەن
چەتری چناران بەزمی چەمەنەن
خەیمەی بداخەن، جیلوەی سەمەنەن
نەهاڵی قامەت سەروان لەرزانەن
نموونەی باڵای باڵا بەرزانەن
زومڕەدگۆن کەردەن بەرگی درەختان
پەی کۊریی دیدەی قەڵاخی ڕەختان
ئەر چەمەن، وەر باغ، وەر سەحرا و دەشتەن
ماچی نموونەی ڕەوزەی بەهەشتەن
بوڵبوڵ بە ئاواز غەمزەدای دەڵەو
مەوانۊ وە عەشق وە دیدار گوڵەو
قومری وەش دەماغ فەسڵی سەروانەن
چنار فاخیتەش پەی نەوا خوانەن
بەی تەور و ئاین بەزمی وەهارەن
ویساڵی مورغان کەبک و هەزارەن
ئەمما بە گیانت -شای لاڵ کەمەرم-
جەی دەمدا بێ تۊ وێم زام خەتەرم
کۊر بام جە دیدە، شای فەرەیدوون فەڕ
ئیمساڵ کۍ کەرۆ سەیری دەشت و دەر؟
کۍ مەشغووڵ وە سەیر کۊﮪ و سەحرا بۊ؟
کۍ سەراپەردەی عەیشش وە پا بۊ؟
ناڵەی نەوای کۍ مەیۊ نە باخان؟
کۍ کەرۆ نە سەحن چەمەن چراخان؟
کۍ نۊشۆ نە پای درەختی گوڵ مەی؟
کۍ گۊش بدەرۆ بە ئاهەنگی نەی؟
پەی تەماشای باغ کۍ بکەرۆ عەزم؟
نە خەسرەو ئاباد کۍ بگێڕۊ بەزم
موتریب پەرێ کۍ بنوازۊ سازان؟
کۍ بدەرۆ فیکر بە ڕېزە ڕازان؟
گوڵانی بەهار کۍ بکەرۆ بۊ؟
هانا وە بەختم، وەی وە یانەم ڕۊ؟
ناڵەی بەزمی کۍ گۊش بکەرۆ کەڕ؟
کۍ نیشۆ نە تۊی خەڵوەتی مەنزەر؟
کۍ نە فیردەوسی سوپا و سانش بۊ؟
کۍ زەمزەمەی عەیش نە دەورانش بۊ؟
کۍ بەزم شادی نە کارێزش بۊ؟
کۍ هەوای گوڵگەشت باوەڕێزش بۊ؟
ئومێد وە حەزرەت دانای بێچوون بۊ
پەرێ ناکامیت دنیا نگوون بۊ
بازاڕی زینەت بەهار بەتاڵ بۊ
عالەم بێ خەسرەو وە خەم چەپاڵ بۊ
ڕیشەی فیردوسی بەر بەیۊ جە ئاو
هەنی کەس سەیرش نەکەرۆ بە چاو
خەسرەو ئابادت، شای دەنگ دلێران
یا شا بە یەکسەر خاپوور بۊ وێران
ناوەرۆ سەمەر تاکە ئەشجارش
نەوینۊ وە چەم کەسێ ئاسارش
دمای جەوانیی خەسرەو پەروێز
یا شا سەوز نەبۊ سەحرای باوەڕێز
چوون بەختم تار بۊ عالەم ڕۊژ و شەو
نەنیشۆ کەس شاد نە تۊی شەهر نەو
ئاویەر تەمام هەم کانی شەفا
سەیر و سەفاشان ببۊ وە جەفا
جە دمای خەسرەو، شای کەمەرلاڵان
جەی وەهار کەسێ بە وێنەی ساڵان
ئەر مەیل وە سەیری گوڵ و گوڵزار بۊ
هەر بەرگی گوڵێ نە دیدەش خار بۊ
خەسرەوم بێ تۊ خەڵوەت خراو بۊ
پاماڵی جەفای بەختی سیاو بۊ
تێشا نەنیشۆ کەسێ بە دڵشاد
ببۊ بە نەیکۊ گەردش بەرۆ باد
دمای ناکامیی خەسرەوی لاڵ پۊش
کەس بادە جە جام عەیش نەکەرۆ نۊش
فیدات بام، یە عەید تەجدیدی ساڵەن
غوڵام و کەنیز دەروون زووخاڵەن
هۆرێزە بەو فەڕ عالەم ئاراوە
بەزمی عەیدت بۊ بە دڵ گەشاوە
ناڵەی تۊپخانە، شللیکی نیزام
سەدای زەنبوورەک شای کەیخەسرەو فام
با بەرز بۊ نە عام چوون ساڵانی پێش
بە کۊریی دوشمن برای بەد ئەندێش
مەستوورە کۊر بای، خەیاڵت خامەن
خەسرەوت دەستاخ وە بەندی دامەن
نە جای عەیش و نۊش سرووری عەیدەن
نەو قەبری تاریک پابەندی قەیدەن
نە دەسڕەسی سەیر نە شکارشەن
نە فرسەتی گەشت ڕووی وەهارشەن
دەستاخەن نەو قەبر تاریکی تەنگدا
تۊ پەی وێت بدەر هەر سەر وە سەنگدا
بە دڵەی پڕ سۊز ئەشک ئەفشانی کەر
زاری نە تەزویر دنیای فانی کەر
واچە: خەسرەوم هۆرێزە نە خاو
یە چە خاوێ بی؟ دیدەم بۊ لێڵاو
هەرچەند مەلاڵوون بێداریت نییەن
جە مەستیی ئەی جام هۆشیاریت نییەن
سەرێ هۆر دارە شای وەفاداران
فکرێ کەر وە بەخت ئی سیاچاران
بە تاجت قەسەم، زار و زەبوونەن
گیرۆدەی میحنەت سپیهر دوونەن
دایېم زاری و شین واوەیلاشانەن
خەسرەو چوون شیرین واوەیلاشانەن
ئەو دەستەی زەلیل سیاسەت کێشان
خەریکن چەنی بەدبەختی وېشان
خدێشان دایېم نەوحە و ماتەمەن
شادی و عەیششان بەدەڵ وە غەمەن
چەنی ئاﮪ و ئەشک گرد بین وە هامڕاز
کۊر بام، هەنی کۍ مەکێشۆشان ناز؟
خوسووسەن خواهەر ستەمدیدەی تۊ
سوڵتانی عەزیز بەرگوزیدەی تۊ
بەو تەور - پەرێت شییەن - وە شەین
چوون زەینەب جە داخ ناکامیی حسەین
دائم المدام ناڵە و زاریشەن
پەی دووریی خەسرەو بێ قەراریشەن
ماچۊ: خەسرەوم گۊش دەر وە شینم
بە بێکەسیی تۊ خاتر خەمینم
پەڵاسی میحنەت بێ تۊم نە دۊشەن
پەی تۊ دیدە و دڵ دیسان نە جۊشەن
بێ تۊ سەراپام سیا سەوادەن
بێ تۊ شادی و زەوق جە لام بەربادەن
فیدات بام، کەسم، هامڕازی ڕازم
ئیتر کۍ چوون تۊ بکێشۆ نازم؟
کۍ وێنەی خەسرەو -شای فەرەیدوون خۊ
دڵداریم مەدۊ خاستەر جە بابۊ؟
پەی چی بە ناکام -سۊمای چاوانم
خامۊش کەردی شەمع یانەی باوانم؟
بەزەییت ناما وەی مەحزوونەدا؟
بەی خواهەرزادی دڵ پڕ نە هوونەدا؟
بەی تەورە نە سەبر خورد و خاوشەن
ناڵەی دیاریی بێ حساوشەن
منیچ ئی بەدبەخت سیا ستارە
غەمزەدەی مەحزوون زاری شووم چارە
بەو شا کە ئی نەرد بە بەختی تۊ شەند
نەهاڵی حەیات خەسرەویت هۆرکەند
دائم الاوقات شاهم، ڕۊڕۊمەن
غوسسەی ناکامیی شای خەسرەو خۊمەن
پەی نەوحەت ئەر لەیل، ئەر نەهارەن
تووتیی مەقالم هەر نە گوفتارەن
مەواچوو: خەسرەو، کەیخەسرەوم ڕۊ
ساحێبی تالار، قەسر و شکۊم ڕۊ
بەوری بێ ئەندێش کوردستانم ڕۊ
هوژەبری بێشەی ئەردەڵانم ڕۊ
گەوهەری سەدەف عەقڵ و هۆشم ڕۊ
خەسرەوی لاڵبەخش هەم لاڵپۊشم ڕۊ
نەهاڵی نەوڕەس نەوجەوانم ڕۊ
والیی واڵاجاﮪ خەسرەو خانم ڕۊ
جەوانی ناکام نامورادم ڕۊ
با فەهم و شوعوور عەدل و دادم ڕۊ
چوون ڕۊستەم ساحێب زۊر و زاتم ڕۊ
نەوشیروان تەور، جەم سیفاتم ڕۊ
سیاوەشی وێڵ کام نەیاوام ڕۊ
شێری بێ ئەندێش ڕۊژی داوام ڕۊ
مەوسووف بە سیفات پەسەندیدەم ڕۊ
جە جەوانی و عومر خەیر نەدیدەم ڕۊ
خەسرەو، تاکو قیام ڕەستاخێز مەبۊ
پەی جەوانیی تۊ هەر مەواچوون: ڕۊ
وێنەی دەردەدار، ئەر ڕۊ ئەر شەوەن
ناڵەی دەروونم پەرێ خەسرەوەن
مەواچوون: هەی داد بێدادم خەسرەو
ڕەنج وە باد وێنەی فەرهادم خەسرەو
سەرداری زی جاﮪ عەزیزم خەسرەو
تەن خەستە چوون شاﮪ پەروێزم خەسرەو
شای بەهرامی گووڕ پڕ زۊرم خەسرەو
ئیسە گیری دام، نە گۆڕم خەسرەو
سالاری سوپای ئێرانم خەسرەو
شێری شێر ئەفگەن شێرانم خەسرەو
نەهەنگی دەریای کەماڵم خەسرەو
خورشیدی سپیهر جەلالم خەسرەو
ساحێبی کولاﮪ فەرەنگیم خەسرەو
سرووری هەنگام دڵتەنگیم خەسرەو
میهری شەهەنشای زەمانەم خەسرەو
والیی بێ بەدەڵ یەگانەم خەسرەو
جەوانی تازە ڕەسیدەم خەسرەو
بیناییی بە ڕاست دوو دیدەم خەسرەو
چەنیی دەرد و غەم شەریکم خەسرەو
دەستاخی مەزار تاریکم خەسرەو
بێ موونیس و یار یاوەرم خەسرەو
زیندانیی یە قیر بێدارم خەسرەو
سا خۊم بە قوربان تاریکیی یانەت
ئەو ماوای دەیجوور چۊڵ و وێرانەت
جە زوبان لاڵ بام وێنەی نەقشی سەنگ
پەی چی جات گێرتەن تۊ نە قەوری تەنگ؟
مەر فەڵەک کەردەن دەستاخت بەی تەور
بیەن وە یارت سەنگی سیای قەور
نمەکەری یاد تۊ جە یارانت
خاتر پەشێوان مەینەتبارانت
یاخۊ خانی مەرگ زیندانیت کەردەن؟
یا وەفا و عەهد جە یادت بەردەن؟
یا مەیلی ئامان خەڵوەتت نییەن؟
یا جە غوسسەی وێت نە ویرت نییەن؟
بە گیانت خەسرەو، کام نەدیدەی دەور
دەستاخی زەنجیر گەردوونی پڕ جەور
پەی تۊ نە خەڵوەت، نە باغ، نە وڵات
نە تۊپ، نە نیزام، نە سان و سوپات
موتڵەقا هیچ کام بە وێنەی جاران
جە دمای سەردار، سەفا نەداران
دەستەی غوڵامان ساحێب ئیخلاست
سەداقەت کاران فەدەویی خاست
مەگێڵان وێڵ وێڵ بێ ئاغە و بێ یار
مات و سەرگەردان زەلیل و زگار
هەریەک وە دەردێ گرفتار بییەن
سەرڕشتەی کارش جە دەستش شییەن
مەناڵان نە سای چەرخی واژگوون
جە بێ ئاغەیی وە دڵەی پڕ هوون
شەو و ڕۊ زاری و شینەن کارشان
واوەیلایی سەخت پەی سەردارشان
جەی یاران سێ کەس وەفا کەردشان
جە هەم قەتاران سەبەق بەردشان:
«موستەوفی خاسی» و «خەلیل سوڵتان»ت،
«میرزا بێگ» بەندەی ئیخلاس نیشانت
ئەلحەق گۆی وەفا جە مەیدان بەردەن
شەرتی بەندەگی بە جا ئاوەردەن
هەر یەک گیان و عومر کەردشان توفەیل
ئامان وە خدمەت دڵ جە ئیخلاس کەیل
دمای کۊچی خەیر خەسرەوی سانی
هۆرکەندشان دڵ جە دنیای فانی
هەر سێ وېشان کەرد قۆچی قوربانیت
ئامان بەو ماوا پەی جان فشانیت
ئافەرین لێشان نمەک شناس بین
جە سەیری دنیای پڕ مەکر هەراس بین
جە دمای خەسرەو، شای شکۊﮪ و فەڕ
پەی خدمەتش کەس نەبەستەن کەمەر
ئەوانیچ ناکام بە دڵ تەنگەوە
سەر نیان وە سای سیاسەنگەوە
جە ماڵ و دەوڵەت وەشی دەست کێشان
شین بین وە موونیس خەسرەوی وېشان
کوڵاﮪ فەرەنگی بێ ساحێب مەندەن
خەم ڕیشەی شادیش جە بێخ هۆرکەندەن
مەزارۆ پەی جەخت سیای وېش نە لار
نمەیۊش نە گۊش سەدای مۊسیقار
خەسرەویت بێ سەبر ئارام و خەوەن
پەشێویش جە داخ مەرگی خەسرەوەن
کیتابخانەت چۊڵ بێ زەوق و شەوقەن
بێدەماغیی ئەو جە گشت مافەوقەن
خەڵوەت و دەروون ئەر باڵاخانەن
جە دمای خەسرەو ماچی وێرانەن
لاڵ بام زەمزەمەی جارانت نییەن
بیسات و نیشات یارانت نییەن
سەدای کێشکچی سوبح و ئێوارت
خامۊشەن نە دەور قەسر و تەلارت
یا شا، کوردستان یەکسەر دمای تۊ
ڕیشەش بەر بەیۊ چوون خاکی نەیکۊ
بوارۆش پێدا بەرقێ نەی وەهار
هەنی کەسێ لێش نەوینۊ ئاسار
وێنەی دەماوەند مەلوول بۊ جە تەم
کەس سەیر و سەفاش نەوینۊ وە چەم
باقی تاکو ئەو ڕۊ عومری بەر جام بۊ
شەرت بۊ پەی خەسرەو هەر واوەیلام بۊ
تا خالق گیرۆ دیوانی مەحشەر
شینی مەستوورە جە شیرین بەدتەر
#مەستوورە ئەردەڵانی# [1]