کتېبخانە کتېبخانە
گېڵای

کوردیپێدیا گۆرەتەرین سەرچەمەی فرەزۋانیی پەی زانیارییە کورڎییا


ھۊرچنۍ گېڵای





ورڎ گېڵای      کیبۆردە


گېڵای
ورڎ گېڵای
کتېبخانە
نامۍ کورڎیۍ پەی زاڕۊڵا
کڕۆنۆلۆژیاو ڕۇداۋەکا
سەرچەمۍ
ۋەڵینە
گلېرۆکریێ بەکاربەری
چالاکیۍ
چنین گېڵۇ؟
ۋەڵاکریێ کوردیپێدیای
ڤیدیۆ
پۊلبەڼی، پېڕبەڼی
بابەتۍ ڕېکۆتییە!
تۊمارکەرڎەی بابەتۍ
تۊمارکەرڎەی بابەتۍ تازۍ
کېیاستەی ۋېنەی!
ڕاپەرسای
چنین دېیەی تۊ
پێۋەڼی
کوردیپێدیا چ جۊرە زانیاریېۋش پەنەۋازۍ ھەنۍ
ستانداردۍ
مەرجو بەکاربەرڎەی
چنینیی بابەتۍ
ئامرازۍ
چە بارەو ئېمە
ئەڕشیڤگەرۍ کوردیپێدیای
بابەتۍ چە بارەو ئېمە!
لینکو کوردیپێدیا دلۍ لینکا پەلیانەکەو وېتەنە بنیەرە
زېیاڎکەرڎەی / لابەرڎەی ئیمەیلی
ئامارو سەردانیکەرا
ئامارو بابەتۍ
فاڕەڕو فۆنتەکا
فاڕای ڕېکۆتو ڕۊژمارەکا
ۋشکنای ڕانۋیسی
زۋان و بنەزۋانو لاپەڕەکا
کیبۆردە
لینکۍ پەنەۋازۍ
زېیاڎکریاو کوردیپێدیای پەی گوگڵ کڕۆمی
کۇکیۍ/کۇکیز
زۋانۍ
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی - کوردیی سەروو
Kurmancî - Kurdîy Serû
هەورامی
Zazakî
English
Française
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
ھەژمارو من
چۇوەر-لۋای
بۇ بە ھامکارو شمە!
کڕېڵەۋاچۊ وېت ۋیرشېیېنە!
گېڵای تۊمارکەرڎەی بابەتۍ ئامرازۍ زۋانۍ ھەژمارو من
ورڎ گېڵای
کتېبخانە
نامۍ کورڎیۍ پەی زاڕۊڵا
کڕۆنۆلۆژیاو ڕۇداۋەکا
سەرچەمۍ
ۋەڵینە
گلېرۆکریێ بەکاربەری
چالاکیۍ
چنین گېڵۇ؟
ۋەڵاکریێ کوردیپێدیای
ڤیدیۆ
پۊلبەڼی، پېڕبەڼی
بابەتۍ ڕېکۆتییە!
تۊمارکەرڎەی بابەتۍ تازۍ
کېیاستەی ۋېنەی!
ڕاپەرسای
چنین دېیەی تۊ
پێۋەڼی
کوردیپێدیا چ جۊرە زانیاریېۋش پەنەۋازۍ ھەنۍ
ستانداردۍ
مەرجو بەکاربەرڎەی
چنینیی بابەتۍ
چە بارەو ئېمە
ئەڕشیڤگەرۍ کوردیپێدیای
بابەتۍ چە بارەو ئېمە!
لینکو کوردیپێدیا دلۍ لینکا پەلیانەکەو وېتەنە بنیەرە
زېیاڎکەرڎەی / لابەرڎەی ئیمەیلی
ئامارو سەردانیکەرا
ئامارو بابەتۍ
فاڕەڕو فۆنتەکا
فاڕای ڕېکۆتو ڕۊژمارەکا
ۋشکنای ڕانۋیسی
زۋان و بنەزۋانو لاپەڕەکا
کیبۆردە
لینکۍ پەنەۋازۍ
زېیاڎکریاو کوردیپێدیای پەی گوگڵ کڕۆمی
کۇکیۍ/کۇکیز
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی - کوردیی سەروو
Kurmancî - Kurdîy Serû
هەورامی
Zazakî
English
Française
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
چۇوەر-لۋای
بۇ بە ھامکارو شمە!
کڕېڵەۋاچۊ وېت ۋیرشېیېنە!
        
 kurdipedia.org 2008 - 2024
 چە بارەو ئېمە
 بابەتۍ ڕېکۆتییە!
 مەرجو بەکاربەرڎەی
 ئەڕشیڤگەرۍ کوردیپێدیای
 چنین دېیەی تۊ
 گلېرۆکریێ بەکاربەری
 کڕۆنۆلۆژیاو ڕۇداۋەکا
 چالاکیۍ - کوردیپێدیا
 یارڎی
تۊماری تازە
ژیواینامە
عەباسی کەمەندی
22-06-2024
ئەسعەد ڕەشید
ژیواینامە
شێخ عوسمان نەقشبەندی
26-05-2024
ئەسعەد ڕەشید
ژیواینامە
محەمەد عارف جزیری
20-05-2024
ئەسعەد ڕەشید
ژیواینامە
سەید ئەکابیری خامۆشی
17-05-2024
ئەسعەد ڕەشید
ژیواینامە
سەفوەت
13-05-2024
ئەسعەد ڕەشید
ژیواینامە
شێخ مستەفا تەختەیی
06-05-2024
ئەسعەد ڕەشید
ژیواینامە
خان ئەڵماسی لوڕستانی
03-05-2024
ئەسعەد ڕەشید
ژیواینامە
محەمەدی مەلا کەریم
02-05-2024
ئەسعەد ڕەشید
ژیواینامە
ئەحمەدی خانی
26-04-2024
ئەسعەد ڕەشید
ژیواینامە
شەفېعو حاجی محەممەڎی تەۋېڵەی
12-04-2024
ئەسعەد ڕەشید
ئامارۍ
بابەتۍ 519,028
ۋېنۍ 104,909
کتېبۍ PDF 19,346
فایلی پەیوەڼیدار 97,629
ڤیدیۆ 1,401
کتېبخانە
تۊرەکە پەڕ ساۋەکە
کوڵەباس
هۊرگېڵنی کورڎی-هۆرامی پەی ک...
ژیواینامە
خورشید خانمەی داواشی
ژیواینامە
محەمەد عارف جزیری
کوڵەباس
ئاسکێوە دلیٛو تەویلەو هەران...
هل النساطرة هم أحفاد الآشوريين؟ (2)
خاتوونۍ کوردیپێدیای، ھامچەرخانەسەردەمییانە ئېشۍ و سەرکۆ تەیۍ ژەنا کورڎی چە داتابەیسو نەتەۋەکەیشانە ئەرشیۋ کەرا..
پېڕە: کوڵەباس | زۋانو بابەتۍ: عربي
ھامبەشیکەرڎەی
Facebook0
Twitter0
Telegram0
LinkedIn0
WhatsApp0
Viber0
SMS0
Facebook Messenger0
E-Mail0
Copy Link0
ھۊرسەنگنای تۊماری
نایاب
فرە خاسە
خاسە
خرابە نېیەنە
خرابە
ۋزەش دلۍ ڕیزبەڼیی گلېرۆکریێکاو وېم
پەیلۋاو وېت چە بارەو ئی بابەتۍ بنۋیسە!
ۋەڵینەو دەستکاریی بابەتۍ
Metadata
RSS
چە گوگڵ پەی ۋېنە پەیۋەستا بە بابەتۍ دەسنیشانکریێ گېڵە
چە گوگڵ پەی بابەتۍ دەسنیشانکریێ گېڵە!
کوردیی ناوەڕاست0
Kurmancî - Kurdîy Serû0
English0
فارسی0
Türkçe0
עברית0
Deutsch0
Español0
Française0
Italiano0
Nederlands0
Svenska0
Ελληνική0
Azərbaycanca0
Fins0
Norsk0
Pусский0
Հայերեն0
中国的0
日本人0

هل النساطرة هم أحفاد الآشوريين؟

هل النساطرة هم أحفاد الآشوريين؟
هل النساطرة هم أحفاد الآشوريين؟ (2)
مهدي كاكه يي
الحوار المتمدن-العدد: 6169 - 2019-03-11
المحور: دراسات وابحاث في التاريخ والتراث واللغات

لا علاقة للآشوريين الجدد الحاليين (النساطرة) بالآشوريين القدماء. الى القرن التاسع عشر الميلادي، تمّ ذكرهم في الوثائق والكتب بإسم (النساطرة) أو بِأسماء قبائلهم وأشهرها (تِياري) و(تخوما) أو بإسم القبائل الجبلية (تورايا). الإسم (آشور) ظهر في القرن التاسع عشر وإقترن لأول مرة في التاريخ بصورة رسمية بأحد فروع الكنيسة بِتاريخ 17-10-1976 ميلادية، أمَّا الفرع الآخر فإسمه (كنيسة المشرق القديمة)، وجميع الكتب التي تمّ تأليفها حديثاً من قِبل النساطرة، تمّ فيها تبديل إسم (النساطرة) و (السريان الشرقيين) و(أتباع كنيسة المشرق) و (التِياريين) و (الجبليين)، الى (آشوريين).
كما ذكرنا أعلاه، فأنّ تاريخ إطلاق إسم (آشوريين) على (النساطرة) هو تاريخ حديث، حيث بدأ مع الرحّالة والمُبشّرين الانگليز الأنگليكان الذين أرسلهم رئيس أساقفة كارنتربري (وليم هولي William Howley) (1828–1848م)، الى المناطق التي كان النساطرة يعيشون فيها في كوردستان. أول مَن تمّ إرساله الى النساطرة، كان الطبيب الإنگليزي (وليم آنسورث William Ainsworth) (1807–1896م)، الذي قام بزيارتهم في سنة 1840ميلادية على رأس بعثة إسمها (بعثة إستكشاف كوردستان Expedition for The Exploration of Kurdistan) وعلى نفقة (الجمعية الجغرافية الملكية Royal Geographical Society) و(جمعية تعزيز المعرفة المسيحية (Knowledge Society for Promoting Christian). خلال زيارته، إلتقى (آنسورث) مع بطريرك النساطرة (شمعون أبراهوم) (1820–1861م) و(ملك تياري إسماعيل) وتبادل الآراء معهم بشأن تعزيز العلاقات بين الكنيستَين النسطورية والأنگليكانية، ووعدهم (آنسورث) بِنشر التعليم المسيحي وإنشاء المدارس في مناطقهم وجلب مطابع لترجمة الكتب الدينية[a]. بعد عودته الى بريطانيا، قدَّم الطبيب (آنسورث) تقريراً لِرئيس أساقفة كارنتربري والجمعيات الدينية هناك حول أوضاع وأعداد النساطرة. نشر هذا الطبيب نتائج زيارته لمنطقة النساطرة في هكاري على شكل عدة مقالات علمية، منها (زيارة الكلدان القاطنين في كوردستان الوسطى وراوندوز في صيف سنة 1840م)[b]، و(الرحلات والبحوث في آسيا الصغرى وميزوپوتاميا والكلدان وأرمينيا)[c] و (الأصل الآشوري للإيزيديين أو اليزيديين – الذين يُسمّون عبدة الشيطان(d).
بعد ذلك قام رئيس أسقف كارنتربري (وليم هولي) وأسقف لندن (چارلس جيمس بلومفيلد James Blomfield Charle) (1824–1857م) بإرسال بعثة إلى النساطرة برئاسة القس (جورج پيرسي بادگرGeorge Percy Badger) (1815–1888م) الذي كان خبيراً في المطابع واللغات الشرقية، لمتابعة العمل وكانت البعثة على نفقة (جمعية المعرفة المسيحية The Christian Knowledge Society) و(جمعية نشر الإنجيل The Society for the propagation of the Gospel)، فوصل (بادگر) في أواخر سنة 1842ميلادية الى كوردستان وإلتقى بالبطريرك النسطوري (أبراهوم أوائل) في سنة 1843ميلادية في قرية (أشيتا) تورايا، وشرح (بادگر) للبطريرك المذكورالفرق بين الأنگليكان والپروتستانت الذين كانت لديهم أيضاً بعثات تبشيرية هناك، وحاول كسب البطريرك، شارحاً له أنّ (أنگليكان) أفضل من الپروتستانت وحذّره من الإنسياق وراء المُبشّرين الپروتستانتيين لأنهم يشرحون الكتاب المقدس كما يحلو لهم، وحثَّ (بادگر) البطريرك بالإعتماد على الكنيسة الأنگليكانية في الحصول على المساعدات لتستعيد الكنيسة الشرقية مكانتها السابقة، فإرتاح البطريرك لكلام (بادگر) وطلب منه إعطائه بعض الوقت لدراسة تعاليم الأنگليكان والپروتستانت(1). إلتقى (بادگر) مع البطريرك النسطوري خمس مرات لغاية سنة 1850ميلادية، حيث أنه حصل خلالها على معلومات ومخطوطات آرامية كثيرة حول النساطرة، ونشر أبحاثه في كتاب طُبع في لندن سنة 1852ميلادية بعنوان (النساطرة وطقوسهم)، ذكر فيه إنه يجب على كنيسة إنگلترا القيام بِمساعدة النساطرة روحياً(e).
بعد ذلك جاء دور السياسي والآثاري الانگليزي (أوستن هنري لاياردAusten Henry Layard) (1817 – 1894م) المولود في پاريس، فرنسا، الذي قام إعتباراً من سنة 1845ميلادية بعدة زيارات لإكتشاف آثار العراق، وساعده في تنقيباته عالِم الآثار (هنري كريسويك راولنسون Henry Creswicke Rawlinson) (1810–1895م) المختص بالخط المسماري. قام (لايارد) و(راولنسون) بإنشاء قسم للحضارة الآشورية في المتحف البريطاني الذي كان قد أُنشئ في سنة 1753ميلادية. كانت المعلومات التي يمتلكها (لايارد) عن الآشوريين في بداية تنقيباته، تنحصر على ما جاء عنهم في الكتاب المقدس والتاريخ بشكل عام، و في كتاباته إستعمل الإسم (نساطرة) ولم يستعمل الإسم (آشوريين). عن بداية رحلته من حلب إلى الموصل، يقول (لايارد): يعيش بين السكان الكورد عائلات من مختلف الطوائف المسيحية كالأرمن والكلدان والنساطرة، وقبل عدة سنين قامت مذابح بِحق النساطرة. كما أنّ (لايارد) لم يكن يُفرِّق بين بابل وآشور وبين النساطرة والكلدان، إذ يقول في بداية رحلته من بغداد إلى مناطق النساطرة: (أجبرتني أحوالي الصحية للبحث عن مكان بارد ومُنعِش لأستريح فيه هرباً من حرارة الصيف، فقررتُ التوجه إلى الجبال التِيارية المسكونة من قِبل المسيحيين الكلدان)(f). كما لم يكن يعرف (لايارد) شيئاً عن اللغة الآشورية المسمارية القديمة وسَمَّاها في رسالةٍ لوالدته في سنة 1846ميلادية، بِلغةٍ غير معروفة أو الكلدانية، ثم كتبَ مذكراته في سنة 1853ميلادية عن زياراته للشرق بعنوان المغامرات المبكِّرة في بلاد فارس وبابل(g).
عندما وصل (لايارد) إلى منطقة النساطرة الجبليين، لاحظ أنّ إحتفالاتهم ومراسيمهم الدينية تتميّز بالبساطة، بِعكس الكاثوليك والطوائف المسيحية الأخرى فسمّاَها خرافات و سخافات، لذلك إعتقد أنّ النساطرة يستحقون أن يلقَّبوا پروتستانت الشرق(h).
بعد سماع (لايارد) أنّ النساطرة قد تعرضوا للمظالم في المنطقة، قرر أن يستعمل كلمة (الآشوريين) بدلاً من كلمة (النساطرة)، جاعلاً منهم أحفاد الآشوريين القدماء. خلال جولاته في مناطق النساطرة، تحدث لهم عن المأساة التي حلّت بسقوط المملكة الآشورية. في سنة 1849 ميلادية قام (لايارد) بإصدار كتابه المعنون (نينوى و بقاياها) وحاز الكتاب على شعبية واسعة في بريطانيا، وإحتفى به النساطرة، حيث أنّ (لايارد) في كتابه، جعل النساطرة أحفاد الآشوريين القدماء وطالب بمساعدتهم من خلال الضغط على الحكومة العثمانية. بعد ذلك، قامت مجلة (Magazine The New Monthly) البريطانية، بنشر مقالٍ، جاء فيه: إنه يجب إنقاذ المسيحيين النساطرة ذو الماضي المجيد الذين هم أحفاد الآشوريين العظام)(j). منذ ذلك الحين بدأت بريطانيا إهتمامها بالنساطرة(2).
المصادر
1. المطران يوسف غنيمة. بطاركة الكلدان في الجيل التاسع عشر. مجلة النجم عدد 4، 3/1930م، صفحة 163.
2. إيشو مالك خليل جوارو. الآشوريون في التاريخ. بيروت، 1962، صفحة 153.
a. Ainsworth, William Francis. Notes taken on a Journey from Costantinople to Mósul in 1938-40. JRGS, Vol. 10, 1841, pp.489-529.
b. Ainsworth, William Francis. An account of a Visit to the Chaldeans, inhabiting Central Kurdistan- and of an Ascent of the Peak of Rowandiz (Túr Sheikhíwá) in the summer of 1840. JRGS, Vol. 11, 1841, pp. 21-76 .
c. Ainsworth, William Francis.Travels and Researches in Asia Minor, Mesopotamia, Chaldea, and Armenia. 2 vols, London, 1842.
d. Ainsworth, William Francis. The Assyrian Origin of the Izedis´-or-Yezidis – the so-called “Devil Worshippers”. Transactions of the Ethnological Society Vil. 1, 1861, pp. 11-44.
e. George Percy Badger. The Nestorians and their rituals. Publisher: Joseph Masters, Editor: John Mason Neale, 1852.
f. Layard, A.H. 18 .49THE MONUMENTS OF NINIVEH. 1849, p. 15.
g. Layard, A.H. 1887. Early Adventures in Persia, Susiana, and Babylonia. London: John Murray.
h. The same reference, part 2, pp. 108-175.
i. Austen Henry Layard. Nineveh and Its Remains – A Narrative of an Expedition to Assyria. London, John Murray, Albemarle street, 1867.
j. The New Monthly Magazine, 1849, pp. 87-344.
[1]
ئی بابەتۍ بە زۋانی (عربي) نۋیسیێنە، پەی ئەۋەکەرڎەی بابەتەکۍ بە زۋانېۋ کە نۋیسێنە، سەرو ئایکۆنو ی کلیک کەرە!
دون هذا السجل بلغة (عربي)، انقر علی ايقونة لفتح السجل باللغة المدونة!
ئی بابەتۍ 63 جارۍ ۋینیێنە
ھاشتاگ
سەرچەمۍ
[1] پەڕیانە | عربي | https://www.ahewar.org/ - 12-04-2024
بابەتۍ پەیۋەڼدریێ: 7
پېڕە: کوڵەباس
زۋانو بابەتۍ: عربي
ڕېکۆتو ۋەڵاکەرڎەی: 13-03-2019 (5 ساڵە)
جۊرو بەڵگەنامەی: زۋانی یەکەم
جۊرو ۋەڵاکەرڎەی: دیجیتاڵ
زۋان - بنەزۋان: عەرەبی
وڵات - هەرېم: کورڎەسان
کتېب - کوڵەباس: ئایین و ئاتەئیزم
کتېب - کوڵەباس: وتارە و دیمانە
کتېب - کوڵەباس: ۋەڵینە، تارېخ
تایبەتمەڼییۍ تەکنیکیۍ
چنینیی بابەتۍ: 99%
99%
ئی بابەتۍ جە لایەنو: ( ئاراس حسۆ )یۆ جە: 12-04-2024 تۊمارەکریێنە
ئی بابەتۍ چە لایەنو: ( زریان سەرچناری ) چە: 15-04-2024 پۊرەلۋای کریێنە و ئازاڎە کریێنە
ئی بابەتۍ پەی دمایین جاری جە لایەنو:( زریان سەرچناری )یۆ جە:12-04-2024 خاستەرە کریێنە
لینکو بابەتۍ
ئی بابەتۍ بەپاو ستانداردۍو کوردیپێدیای ھەڵای ناتەمامە ھەنە و پەنەۋازییش بە پۊرەلۋای بابەتیی و زۋانەۋانیی فرەتەری ھەن!
ئی بابەتۍ 63 جارۍ ۋینیێنە
کوردیپێدیا گۆرەتەرین سەرچەمەی فرەزۋانیی پەی زانیارییە کورڎییا
کوڵەباس
ئاسکێوە دلیٛو تەویلەو هەرانە (3)
ژیواینامە
سەفوەت
کوڵەباس
ئایا چیٛوێوە هەن بەنامیٛ فەلسەفەی ئیسلامیۆ؟! (7)
ژیواینامە
سەید ئەکابیری خامۆشی
کتېبخانە
تۊرەکە پەڕ ساۋەکە
کتېبخانە
یاڎو پەنجا ساڵەو سەرکۆتەو ژڵېوەو ئاپۆیینە
ژیواینامە
خورشید خانمەی داواشی
کتېبخانە
ڕۊژماری هۆرامی (8)
ژیواینامە
شێخ عوسمان نەقشبەندی
کتېبخانە
مەولە
کوڵەباس
ئاسکێوە دلیٛو تەویلەو هەرانە (2)
ژیواینامە
عەباسی کەمەندی
کوڵەباس
هەر جە ئەوەڵۆ گرکەس جیا بېیەن و هۆرامانیچ قوتبو زەمانەی (2)
ژیواینامە
محەمەد عارف جزیری
کوڵەباس
ئاسکێوە دلیٛو تەویلەو هەرانە (1)
کتېبخانە
گیٛجاوەو ژیوای

تازەکی
کتېبخانە
تۊرەکە پەڕ ساۋەکە
03-12-2022
ئاکۆ مارانی
تۊرەکە پەڕ ساۋەکە
کوڵەباس
هۊرگېڵنی کورڎی-هۆرامی پەی کورڎی-سۆرانی
14-12-2023
ئەسعەد ڕەشید
هۊرگېڵنی کورڎی-هۆرامی پەی کورڎی-سۆرانی
ژیواینامە
خورشید خانمەی داواشی
15-01-2024
ئەسعەد ڕەشید
خورشید خانمەی داواشی
ژیواینامە
محەمەد عارف جزیری
20-05-2024
ئەسعەد ڕەشید
محەمەد عارف جزیری
کوڵەباس
ئاسکێوە دلیٛو تەویلەو هەرانە (1)
18-06-2024
ئەسعەد ڕەشید
ئاسکێوە دلیٛو تەویلەو هەرانە (1)
تۊماری تازە
ژیواینامە
عەباسی کەمەندی
22-06-2024
ئەسعەد ڕەشید
ژیواینامە
شێخ عوسمان نەقشبەندی
26-05-2024
ئەسعەد ڕەشید
ژیواینامە
محەمەد عارف جزیری
20-05-2024
ئەسعەد ڕەشید
ژیواینامە
سەید ئەکابیری خامۆشی
17-05-2024
ئەسعەد ڕەشید
ژیواینامە
سەفوەت
13-05-2024
ئەسعەد ڕەشید
ژیواینامە
شێخ مستەفا تەختەیی
06-05-2024
ئەسعەد ڕەشید
ژیواینامە
خان ئەڵماسی لوڕستانی
03-05-2024
ئەسعەد ڕەشید
ژیواینامە
محەمەدی مەلا کەریم
02-05-2024
ئەسعەد ڕەشید
ژیواینامە
ئەحمەدی خانی
26-04-2024
ئەسعەد ڕەشید
ژیواینامە
شەفېعو حاجی محەممەڎی تەۋېڵەی
12-04-2024
ئەسعەد ڕەشید
ئامارۍ
بابەتۍ 519,028
ۋېنۍ 104,909
کتېبۍ PDF 19,346
فایلی پەیوەڼیدار 97,629
ڤیدیۆ 1,401
کوردیپێدیا گۆرەتەرین سەرچەمەی فرەزۋانیی پەی زانیارییە کورڎییا
کوڵەباس
ئاسکێوە دلیٛو تەویلەو هەرانە (3)
ژیواینامە
سەفوەت
کوڵەباس
ئایا چیٛوێوە هەن بەنامیٛ فەلسەفەی ئیسلامیۆ؟! (7)
ژیواینامە
سەید ئەکابیری خامۆشی
کتېبخانە
تۊرەکە پەڕ ساۋەکە
کتېبخانە
یاڎو پەنجا ساڵەو سەرکۆتەو ژڵېوەو ئاپۆیینە
ژیواینامە
خورشید خانمەی داواشی
کتېبخانە
ڕۊژماری هۆرامی (8)
ژیواینامە
شێخ عوسمان نەقشبەندی
کتېبخانە
مەولە
کوڵەباس
ئاسکێوە دلیٛو تەویلەو هەرانە (2)
ژیواینامە
عەباسی کەمەندی
کوڵەباس
هەر جە ئەوەڵۆ گرکەس جیا بېیەن و هۆرامانیچ قوتبو زەمانەی (2)
ژیواینامە
محەمەد عارف جزیری
کوڵەباس
ئاسکێوە دلیٛو تەویلەو هەرانە (1)
کتېبخانە
گیٛجاوەو ژیوای
بۊخچۍ
ۋاچۍ و دەسەۋاچۍ - وڵات - هەرېم - وەرکۆتو کورڎەسانی ۋاچۍ و دەسەۋاچۍ - وڵات - هەرېم - پانیشتو کورڎەسانی ۋاچۍ و دەسەۋاچۍ - زۋان - بنەزۋان - ھۆرامی (کرمانجیی گۊرانی)

Kurdipedia.org (2008 - 2024) version: 15.58
| پێۋەڼی | CSS3 | HTML5

| کاتو وەشکەرڎەی لاپەڕەی: 0.391 چرکە(چرکۍ)!