کتېبخانە کتېبخانە
گېڵای

کوردیپێدیا گۆرەتەرین سەرچەمەی فرەزۋانیی پەی زانیارییە کورڎییا


ھۊرچنۍ گېڵای





ورڎ گېڵای      کیبۆردە


گېڵای
ورڎ گېڵای
کتېبخانە
نامۍ کورڎیۍ پەی زاڕۊڵا
کڕۆنۆلۆژیاو ڕۇداۋەکا
سەرچەمۍ
ۋەڵینە
گلېرۆکریێ بەکاربەری
چالاکیۍ
چنین گېڵۇ؟
ۋەڵاکریێ کوردیپێدیای
ڤیدیۆ
پۊلبەڼی، پېڕبەڼی
بابەتۍ ڕېکۆتییە!
تۊمارکەرڎەی بابەتۍ
تۊمارکەرڎەی بابەتۍ تازۍ
کېیاستەی ۋېنەی!
ڕاپەرسای
چنین دېیەی تۊ
پێۋەڼی
کوردیپێدیا چ جۊرە زانیاریېۋش پەنەۋازۍ ھەنۍ
ستانداردۍ
مەرجو بەکاربەرڎەی
چنینیی بابەتۍ
ئامرازۍ
چە بارەو ئېمە
ئەڕشیڤگەرۍ کوردیپێدیای
بابەتۍ چە بارەو ئېمە!
لینکو کوردیپێدیا دلۍ لینکا پەلیانەکەو وېتەنە بنیەرە
زېیاڎکەرڎەی / لابەرڎەی ئیمەیلی
ئامارو سەردانیکەرا
ئامارو بابەتۍ
فاڕەڕو فۆنتەکا
فاڕای ڕېکۆتو ڕۊژمارەکا
ۋشکنای ڕانۋیسی
زۋان و بنەزۋانو لاپەڕەکا
کیبۆردە
لینکۍ پەنەۋازۍ
زېیاڎکریاو کوردیپێدیای پەی گوگڵ کڕۆمی
کۇکیۍ/کۇکیز
زۋانۍ
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی - کوردیی سەروو
Kurmancî - Kurdîy Serû
هەورامی
Zazakî
English
Française
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
ھەژمارو من
چۇوەر-لۋای
بۇ بە ھامکارو شمە!
کڕېڵەۋاچۊ وېت ۋیرشېیېنە!
گېڵای تۊمارکەرڎەی بابەتۍ ئامرازۍ زۋانۍ ھەژمارو من
ورڎ گېڵای
کتېبخانە
نامۍ کورڎیۍ پەی زاڕۊڵا
کڕۆنۆلۆژیاو ڕۇداۋەکا
سەرچەمۍ
ۋەڵینە
گلېرۆکریێ بەکاربەری
چالاکیۍ
چنین گېڵۇ؟
ۋەڵاکریێ کوردیپێدیای
ڤیدیۆ
پۊلبەڼی، پېڕبەڼی
بابەتۍ ڕېکۆتییە!
تۊمارکەرڎەی بابەتۍ تازۍ
کېیاستەی ۋېنەی!
ڕاپەرسای
چنین دېیەی تۊ
پێۋەڼی
کوردیپێدیا چ جۊرە زانیاریېۋش پەنەۋازۍ ھەنۍ
ستانداردۍ
مەرجو بەکاربەرڎەی
چنینیی بابەتۍ
چە بارەو ئېمە
ئەڕشیڤگەرۍ کوردیپێدیای
بابەتۍ چە بارەو ئېمە!
لینکو کوردیپێدیا دلۍ لینکا پەلیانەکەو وېتەنە بنیەرە
زېیاڎکەرڎەی / لابەرڎەی ئیمەیلی
ئامارو سەردانیکەرا
ئامارو بابەتۍ
فاڕەڕو فۆنتەکا
فاڕای ڕېکۆتو ڕۊژمارەکا
ۋشکنای ڕانۋیسی
زۋان و بنەزۋانو لاپەڕەکا
کیبۆردە
لینکۍ پەنەۋازۍ
زېیاڎکریاو کوردیپێدیای پەی گوگڵ کڕۆمی
کۇکیۍ/کۇکیز
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی - کوردیی سەروو
Kurmancî - Kurdîy Serû
هەورامی
Zazakî
English
Française
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
چۇوەر-لۋای
بۇ بە ھامکارو شمە!
کڕېڵەۋاچۊ وېت ۋیرشېیېنە!
        
 kurdipedia.org 2008 - 2024
 چە بارەو ئېمە
 بابەتۍ ڕېکۆتییە!
 مەرجو بەکاربەرڎەی
 ئەڕشیڤگەرۍ کوردیپێدیای
 چنین دېیەی تۊ
 گلېرۆکریێ بەکاربەری
 کڕۆنۆلۆژیاو ڕۇداۋەکا
 چالاکیۍ - کوردیپێدیا
 یارڎی
تۊماری تازە
ژیواینامە
محەمەد عارف جزیری
20-05-2024
ئەسعەد ڕەشید
ژیواینامە
سەید ئەکابیری خامۆشی
17-05-2024
ئەسعەد ڕەشید
ژیواینامە
شێخ مستەفا تەختەیی
06-05-2024
ئەسعەد ڕەشید
ژیواینامە
خان ئەڵماسی لوڕستانی
03-05-2024
ئەسعەد ڕەشید
ژیواینامە
محەمەدی مەلا کەریم
02-05-2024
ئەسعەد ڕەشید
ژیواینامە
ئەحمەدی خانی
26-04-2024
ئەسعەد ڕەشید
ژیواینامە
شەفېعو حاجی محەممەڎی تەۋېڵەی
12-04-2024
ئەسعەد ڕەشید
ژیواینامە
حاجی عەباسی جەڕاح
05-04-2024
ئەسعەد ڕەشید
ژیواینامە
شێخ عەبدولڕەحمان جانەوەرەیی
04-04-2024
ئەسعەد ڕەشید
ژیواینامە
خالید ڕەشید
19-03-2024
ئەسعەد ڕەشید
ئامارۍ
بابەتۍ 519,107
ۋېنۍ 106,571
کتېبۍ PDF 19,301
فایلی پەیوەڼیدار 97,360
ڤیدیۆ 1,394
ژیواینامە
شێخ عەبدولڕەحمان جانەوەرەیی
ژیواینامە
حاجی عەباسی جەڕاح
ژیواینامە
شەفېعو حاجی محەممەڎی تەۋېڵەی
ژیواینامە
ئەحمەدی خانی
ژیواینامە
محەمەدی مەلا کەریم
شاهنامة الفردوسي ومصادرها الكردية
ۋېنە تارېخییەکۍ دارایی نەتەۋەکەیمانۍ! تکا کەرمۍ، بە لۆگۆ و نۋیستە و ڕەنگکەرڎەی، بەھاکاشا دلېنەمەبەرڎۍ!
پېڕە: کوڵەباس | زۋانو بابەتۍ: عربي
ھامبەشیکەرڎەی
Facebook0
Twitter0
Telegram0
LinkedIn0
WhatsApp0
Viber0
SMS0
Facebook Messenger0
E-Mail0
Copy Link0
ھۊرسەنگنای تۊماری
نایاب
فرە خاسە
خاسە
خرابە نېیەنە
خرابە
ۋزەش دلۍ ڕیزبەڼیی گلېرۆکریێکاو وېم
پەیلۋاو وېت چە بارەو ئی بابەتۍ بنۋیسە!
ۋەڵینەو دەستکاریی بابەتۍ
Metadata
RSS
چە گوگڵ پەی ۋېنە پەیۋەستا بە بابەتۍ دەسنیشانکریێ گېڵە
چە گوگڵ پەی بابەتۍ دەسنیشانکریێ گېڵە!
کوردیی ناوەڕاست0
Kurmancî - Kurdîy Serû0
English0
فارسی0
Türkçe0
עברית0
Deutsch0
Español0
Française0
Italiano0
Nederlands0
Svenska0
Ελληνική0
Azərbaycanca0
Fins0
Norsk0
Pусский0
Հայերեն0
中国的0
日本人0

مؤيد عبد الستار

مؤيد عبد الستار
#مؤيد عبد الستار#

الشاهنامة ملحمة تاريخية مشهورة نظمها الشاعر الكبير الفردوسي ،تتألف من 60 ألف بيت شعري. تروي تاريخ بلاد فارس وملوكها منذ الاساطير الاولى و وقائع المعارك الشهيرة مع الرومان والاغريق حتى سقوط الامبراطورية الساسانية في الفتح الاسلامي .
أمضى الفردوسي شطرا طويلا من حياته في نظم الملحمة وأكملها عام 1010 م في عهد السلطان محمود الغزنوي .
ترجمها الى العربية نثرا الفتح بن علي البنداري .
قارنها بالاصل وصححها واكمل ترجمتها وعلق عليها الدكتور عبد الوهاب عزام .
لاشك أن الفردوسي لم ينظم هذه الملحمة العظيمة من نسج خياله، وإنما استمد أحداثها ووقائعها وتاريخ ملوكها من الكتب والروايات والقصائد الشفهية المتواترة التي كانت شائعة في عصره فأعمل فكره فيها وأسبغ من بلاغته عليها،وبموهبته الشعرية صاغها شعرا ظل خالدا على مر الاجيال من بعده .
ما يدل على ذلك قوله في أول قصة بيژن ومنيژة إنه : أرق ليلة فصاح بغلامه، فهيأ له مجلس الشراب ثم قال الغلام له : إن كنت لاتنام فأصغ الي حتى أقرأ عليك من الكتاب الفهلوي قصة تنظمها.وكان الغلام يقرأ وهو- الفردوسي - ينظم.
يتساءل عبد الوهاب عزام في المقدمة تعليقا على هذه الرواية بقوله : فهل نظم الفردوسي من كتاب فهلوي ؟ ينظر مدخل الشاهنامة ص69 .
وهناك أدله وشواهد عديدة وردت في الشاهنامة يفصح فيها الفردوسي عن اقتباسه من الكتب البهلوية واللغة البهلوية مثل قوله في مقدمة الشاهنامة إن صاحبه الذي حرضه على نظم الشاهنامة قال له :
كشاده زبان جوانيت هست / سخن كَفتن بهلوانيت هست
أنت شاب فصيح تتكلم اللغة البهلوية .
فما هي هذه الكتب واللغة البهلوية التي يجيدها الفردوسي ونظم ملحمته معتمدا عليها ؟
البهلوية لغة قوم اطلقت عليهم صفة البهلوان نسبة الى ملكهم بيلي Pelli أو بلادهم التي ذكرها الجغرافيون المسلمون باسم بلاد فهلة وهي الممتدة من شرق دجلة في وسط وجنوب العراق حتى كرمانشاه وعيلام ومناطق اخرى في ايران ، واشتهرت في العصر الحديث بتسمية الفيلي بسبب عدم وجود حرف الباء المثلثة في العربية ، مثلما تحولت بهلوي في مصر الى فهلوي.وهناك رأي سديد في اطلاق صفة بهلوان على سكان هضبة عيلام وبلاد الكرد الفيليين يعود الى قوتهم البدنية واجادتهم فنون القتال والمصارعة حتى أصبحت صفة بهلوان تطلق على من يجيد الالعاب الجمناستيكية والاكروباتيكية .
والفردوسي يسمي لغة أبطال ملحمته القدماء البهلوية ويذهب القزويني الى ان اللغة البهلوية كانت لغة جهات مختلفة في بلاد الفرس. ص 68 مدخل الشاهنامة .
من الضروري الاشارة الى ان بلاد فارس أو ايران أو بلاد الفرس كانت تطلق على جميع أرجاء الامبراطورية الفارسية من باب تسمية الكل باسم الجزء حتى أصبحت صفة لانحاء الامبراطورية وشعوبها المختلفة من كرد وترك وعرب وفرس وبلوش وغيرهم ،مثلما أصبح مصطلح الاتحاد السوفيتي يطلق على جميع جمهوريات الاتحاد المختلفة لغة وعرقا .
ويذكر الفردوسي اللغة البهلوية كلغة مستقلة الى جانب الفارسية والدرية ويقول عن قصص كليلة ودمنة،إن الكتاب كتب في عهد انوشيروان- هو كسرى انو شيروان ويسمى خسرو انوشيروان ايضا (مؤيد )- ولم يكن اذ ذاك خط الا الفهلوية، وبقي في الفهلوية حتى عصر المنصور العباسي فترجم الى العربية ، ثم ترجم الى الفارسية بأمر الملك الساماني نصر بن نوح .نفس المصدر ص 68
يعرّف الفردوسي باللغة البهلوية ، ويشرح بعض كلماتها فيقول عن نهر دجلة إنه يسمى في البهلوية أروند :
أكَر بهلواني نداني زمان / بتازي تو أروند را دجلة خوان .
وأسماء مثل نهر الوند والاروند ما زالت مستخدمة في الكردية في مناطق الكرد الفيليين مثل مندلي وخانقين التي لم تعرب وصمدت في وجه التغيير. ولقب الوند يطلق على العديد من العشائر الكردية مثل الهموند و ريزه وند .
وللفردوسي شعر رواه صاحب لباب الالباب يصرح فيه بأنه قرأ كثيرا من الفهلوية والعربية .
بسي رنج ديدم بس كَفته خواندم / زكفتار تازي و أز بهلواني .
أي : كم حملت نصبا ، وكم قرأت من العربية والبهلوانية . نفس المصدر ص 69
وهناك شواهد ودلائل كثيرة أخرى يذكرها المترجم عبد الوهاب عزام في مدخله لملحمة الشاهنامة للفردوسي ما يدل على ان الفردوسي اعتمد تاريخ بلاد عيلام المؤرخ باللغة البهلوية وروايات شعب بلاد عيلام وما جاء في آداب اللغة البهلوية والتي مازالت لغة الكرد الفيليين وأبناء الشعب الكردي في العراق وايران ولذلك يسهل قراءتها في ضوء اللغة السائدة حتى اليوم في أوساط الكرد ورحاب اللغة الكردية الحديثة. علما ان الفردوسي توفي عام 1020 م أي قبل الف عام بالتمام والكمال ومازالت ملحمته تقرأ وتفهم بسهولة من قبل الشعب الكردي.
* اعتمدنا في مراجعة الشاهنامة على النسخة العربية المصورة بالاوفسيت والمنشورة من قبل ايران وهي متوفرة على الانترنيت و النسخة الورقية المترجمة الى الانجليزية من قبل روبين ليفي Rouben Levy ، طهران 2006.[1]
ئی بابەتۍ بە زۋانی (عربي) نۋیسیێنە، پەی ئەۋەکەرڎەی بابەتەکۍ بە زۋانېۋ کە نۋیسێنە، سەرو ئایکۆنو ی کلیک کەرە!
دون هذا السجل بلغة (عربي)، انقر علی ايقونة لفتح السجل باللغة المدونة!
ئی بابەتۍ 516 جارۍ ۋینیێنە
ھاشتاگ
سەرچەمۍ
[1] پەڕیانە | عربي | www.ahewar.org 25-04-2021
بابەتۍ پەیۋەڼدریێ: 3
ژیواینامە
ڕېکۆتۍ و ڕۇداۋۍ (کڕۆنۆلۆژیا)
کوڵەباس
پېڕە: کوڵەباس
زۋانو بابەتۍ: عربي
ڕېکۆتو ۋەڵاکەرڎەی: 25-04-2021 (3 ساڵە)
جۊرو بەڵگەنامەی: زۋانی یەکەم
جۊرو ۋەڵاکەرڎەی: دیجیتاڵ
زۋان - بنەزۋان: عەرەبی
کتېب - کوڵەباس: زۋان و ڕازۋان و ڕانۋیس
تایبەتمەڼییۍ تەکنیکیۍ
چنینیی بابەتۍ: 97%
97%
ئی بابەتۍ جە لایەنو: ( هەژار کامەلا )یۆ جە: 03-03-2023 تۊمارەکریێنە
ئی بابەتۍ چە لایەنو: ( ئاراس حسۆ ) چە: 04-03-2023 پۊرەلۋای کریێنە و ئازاڎە کریێنە
ئی بابەتۍ پەی دمایین جاری جە لایەنو:( ئاراس حسۆ )یۆ جە:03-03-2023 خاستەرە کریێنە
لینکو بابەتۍ
ئی بابەتۍ بەپاو ستانداردۍو کوردیپێدیای ھەڵای ناتەمامە ھەنە و پەنەۋازییش بە پۊرەلۋای بابەتیی و زۋانەۋانیی فرەتەری ھەن!
ئی بابەتۍ 516 جارۍ ۋینیێنە
کوردیپێدیا گۆرەتەرین سەرچەمەی فرەزۋانیی پەی زانیارییە کورڎییا
ژیواینامە
خان ئەڵماسی لوڕستانی
کوڵەباس
جە بۍ کەسی وېم
کتېبخانە
مەولە
کتېبخانە
ڕۊژماری هۆرامی (8)
ژیواینامە
محەمەد عارف جزیری
کوڵەباس
ئانەی گەردوونیین و ئانەی نەتەوەیین
ژیواینامە
خورشید خانمەی داواشی
ژیواینامە
سەید ئەکابیری خامۆشی
کوڵەباس
ڕاپۆرتو ڕاوەلوای ششۆمین هەمامەو کوڵەداستانێ هۆرامیێ
کتېبخانە
گیٛجاوەو ژیوای
ژیواینامە
محەمەدی مەلا کەریم
کوڵەباس
داڵانی و هەوارو عەشقی
کتېبخانە
تۊرەکە پەڕ ساۋەکە
ژیواینامە
شێخ مستەفا تەختەیی
کتېبخانە
یاڎو پەنجا ساڵەو سەرکۆتەو ژڵېوەو ئاپۆیینە
کوڵەباس
مەتی شانۍ

تازەکی
ژیواینامە
شێخ عەبدولڕەحمان جانەوەرەیی
04-04-2024
ئەسعەد ڕەشید
شێخ عەبدولڕەحمان جانەوەرەیی
ژیواینامە
حاجی عەباسی جەڕاح
05-04-2024
ئەسعەد ڕەشید
حاجی عەباسی جەڕاح
ژیواینامە
شەفېعو حاجی محەممەڎی تەۋېڵەی
12-04-2024
ئەسعەد ڕەشید
شەفېعو حاجی محەممەڎی تەۋېڵەی
ژیواینامە
ئەحمەدی خانی
26-04-2024
ئەسعەد ڕەشید
ئەحمەدی خانی
ژیواینامە
محەمەدی مەلا کەریم
02-05-2024
ئەسعەد ڕەشید
محەمەدی مەلا کەریم
تۊماری تازە
ژیواینامە
محەمەد عارف جزیری
20-05-2024
ئەسعەد ڕەشید
ژیواینامە
سەید ئەکابیری خامۆشی
17-05-2024
ئەسعەد ڕەشید
ژیواینامە
شێخ مستەفا تەختەیی
06-05-2024
ئەسعەد ڕەشید
ژیواینامە
خان ئەڵماسی لوڕستانی
03-05-2024
ئەسعەد ڕەشید
ژیواینامە
محەمەدی مەلا کەریم
02-05-2024
ئەسعەد ڕەشید
ژیواینامە
ئەحمەدی خانی
26-04-2024
ئەسعەد ڕەشید
ژیواینامە
شەفېعو حاجی محەممەڎی تەۋېڵەی
12-04-2024
ئەسعەد ڕەشید
ژیواینامە
حاجی عەباسی جەڕاح
05-04-2024
ئەسعەد ڕەشید
ژیواینامە
شێخ عەبدولڕەحمان جانەوەرەیی
04-04-2024
ئەسعەد ڕەشید
ژیواینامە
خالید ڕەشید
19-03-2024
ئەسعەد ڕەشید
ئامارۍ
بابەتۍ 519,107
ۋېنۍ 106,571
کتېبۍ PDF 19,301
فایلی پەیوەڼیدار 97,360
ڤیدیۆ 1,394
کوردیپێدیا گۆرەتەرین سەرچەمەی فرەزۋانیی پەی زانیارییە کورڎییا
ژیواینامە
خان ئەڵماسی لوڕستانی
کوڵەباس
جە بۍ کەسی وېم
کتېبخانە
مەولە
کتېبخانە
ڕۊژماری هۆرامی (8)
ژیواینامە
محەمەد عارف جزیری
کوڵەباس
ئانەی گەردوونیین و ئانەی نەتەوەیین
ژیواینامە
خورشید خانمەی داواشی
ژیواینامە
سەید ئەکابیری خامۆشی
کوڵەباس
ڕاپۆرتو ڕاوەلوای ششۆمین هەمامەو کوڵەداستانێ هۆرامیێ
کتېبخانە
گیٛجاوەو ژیوای
ژیواینامە
محەمەدی مەلا کەریم
کوڵەباس
داڵانی و هەوارو عەشقی
کتېبخانە
تۊرەکە پەڕ ساۋەکە
ژیواینامە
شێخ مستەفا تەختەیی
کتېبخانە
یاڎو پەنجا ساڵەو سەرکۆتەو ژڵېوەو ئاپۆیینە
کوڵەباس
مەتی شانۍ

Kurdipedia.org (2008 - 2024) version: 15.5
| پێۋەڼی | CSS3 | HTML5

| کاتو وەشکەرڎەی لاپەڕەی: 0.532 چرکە(چرکۍ)!