پەرتوکخانە پەرتوکخانە
لێ گەڕیان

کوردیپیدیا بەرفرەهترین ژێدەرێ زانیاریێن کوردییە!


گەریانا دەست نیشانکری





لێ گەڕیانا هویر      کیبورد


لێ گەڕیان
لێ گەڕیانا هویر
پەرتوکخانە
ناونامە بو زاروکێن کورد
کرونولوژیا ڕویدانا
ژێدەر
پاش
کومکری
چالاکی
چەوا لێ بگەڕهم؟
بەلاڤوکێن کوردیپێدیا
ڤیدیۆ
دارشتنا پولا
بابەت ب هەلکەفتێ
ڤڕێکرن
ڤڕێکرنا بابەتی
ڤرێکرنا وێنەی
ڕاپرسی
بوچوونێن هەوە
پەیوەندی
کوردیپیدیا پێدڤی ب چ زانیاریانە!
ستاندارد
رێسایێن بکار ئینانێ
کوالیتیا ڤی بابەتی
ئامراز
دەربارێ مە
ئەرشیڤ ڤانێن کوردیپێدیا
دەربارەی مە چ گوتیە؟
کوردیپیدیایێ بکە د مالپەرێ خودا
تومارکرن / ڤەمراندنا ئیمێلی
ئامارێن مێهڤانا
ئامارا بابەتا
وەرگێرێ فونتا
گهوڕینا دیرۆکان
کۆنترلکرنا ڕاست نڤیسینێ
زمان و شێوەزارێ لاپەرا
کیبورد
لینکێت پێدڤی
ئێکستێنشنا کوردیپێدیا بو گوگڵ کروم
کوکیز
زمان
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی - کوردیی سەروو
Kurmancî - Kurdîy Serû
هەورامی
Zazakî
English
Française
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
هژمارا من
چوونا ژوور
دێ بمە هەڤکارێ هەوە
پەیڤا نهێنە تە ژبیر کریە!
لێ گەڕیان ڤڕێکرن ئامراز زمان هژمارا من
لێ گەڕیانا هویر
پەرتوکخانە
ناونامە بو زاروکێن کورد
کرونولوژیا ڕویدانا
ژێدەر
پاش
کومکری
چالاکی
چەوا لێ بگەڕهم؟
بەلاڤوکێن کوردیپێدیا
ڤیدیۆ
دارشتنا پولا
بابەت ب هەلکەفتێ
ڤڕێکرنا بابەتی
ڤرێکرنا وێنەی
ڕاپرسی
بوچوونێن هەوە
پەیوەندی
کوردیپیدیا پێدڤی ب چ زانیاریانە!
ستاندارد
رێسایێن بکار ئینانێ
کوالیتیا ڤی بابەتی
دەربارێ مە
ئەرشیڤ ڤانێن کوردیپێدیا
دەربارەی مە چ گوتیە؟
کوردیپیدیایێ بکە د مالپەرێ خودا
تومارکرن / ڤەمراندنا ئیمێلی
ئامارێن مێهڤانا
ئامارا بابەتا
وەرگێرێ فونتا
گهوڕینا دیرۆکان
کۆنترلکرنا ڕاست نڤیسینێ
زمان و شێوەزارێ لاپەرا
کیبورد
لینکێت پێدڤی
ئێکستێنشنا کوردیپێدیا بو گوگڵ کروم
کوکیز
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی - کوردیی سەروو
Kurmancî - Kurdîy Serû
هەورامی
Zazakî
English
Française
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
چوونا ژوور
دێ بمە هەڤکارێ هەوە
پەیڤا نهێنە تە ژبیر کریە!
        
 kurdipedia.org 2008 - 2024
 دەربارێ مە
 بابەت ب هەلکەفتێ
 رێسایێن بکار ئینانێ
 ئەرشیڤ ڤانێن کوردیپێدیا
 بوچوونێن هەوە
 کومکری
 کرونولوژیا ڕویدانا
 چالاکی - کوردیپێدیا
 هاریکاری
بابەتێ نوی
پەڕتووکخانە
ژانێن خەریبییێ
01-05-2024
ڕۆژگار کەرکووکی
کەسایەتی
دانا جەلال
30-04-2024
کاروان م. ئاکرەیی
پەڕتووکخانە
رەوشنبیرییا کوردی د ناڤبەرا شیانێن تاکی و رێکخستنا جڤاکێ دا
25-04-2024
ڕاپەر عوسمان عوزێری
پەڕتووکخانە
پیڤەرێن رێکخستنەڤەیا جاڤاکا هەرێما کوردستانێ
25-04-2024
ڕاپەر عوسمان عوزێری
پەڕتووکخانە
گەهنۆم ڤارێبوون ژ بهایان
25-04-2024
ڕاپەر عوسمان عوزێری
پەڕتووکخانە
بێهۆدەییا جانی
25-04-2024
ڕاپەر عوسمان عوزێری
پەڕتووکخانە
گۆگەمێلا، چەپا کەنیزەکێن پایتۆنان
25-04-2024
ڕاپەر عوسمان عوزێری
کەسایەتی
عەبدوڵڵا سمایل ئەحمەد
25-04-2024
کاروان م. ئاکرەیی
کەسایەتی
فەیروز ئازاد
25-04-2024
کاروان م. ئاکرەیی
جهـ
ڕەمبوسی
24-04-2024
ڤەژەن کشتۆ
ئامار
بابەت 518,775
وێنە 106,015
پەرتوک PDF 19,351
فایلێن پەیوەندیدار 97,452
ڤیدیۆ 1,396
جهـ
تل قەسەب
کەسایەتی
سەبریا هەکاری
کەسایەتی
ئەڤریم ئالاتاش
کەسایەتی
خالد بەگێ جبری
جهـ
ڕەمبوسی
“الجسر الروماني” الأثري.. أهم المعالم الفريدة في ديرك
کوردیپێدیا، یا بوویە کوردستانا مەزن! ل هەمی ئالیان و دەڤوکێن کوردستانێ ئەرشیڤوان و هەڤکارێن خوە هەنە.
پول: کورتەباس | زمانێ بابەتی: عربي
هەڤپشکی کرن
Facebook0
Twitter0
Telegram0
LinkedIn0
WhatsApp0
Viber0
SMS0
Facebook Messenger0
E-Mail0
Copy Link0
هەلسەنگاندنا بابەتی
نایاب
گەلەك باشە
ناڤنجی
خراب نینە
خراب
بو ناڤ لیستا کومکریا
ڕایا خو دەربارەی ڤی بابەی بنڤێسە!
گهوڕنکاریێن بابەتی!
Metadata
RSS
گووگلا وێنا بو بابەتێ هەلبژارتی!
گوگل دەربارەی بابەتێ هەلبژارتی!
کوردیی ناوەڕاست0
Kurmancî - Kurdîy Serû0
English0
فارسی0
Türkçe0
עברית0
Deutsch0
Español0
Française0
Italiano0
Nederlands0
Svenska0
Ελληνική0
Azərbaycanca0
Fins0
Norsk0
Pусский0
Հայերեն0
中国的0
日本人0

الجسر الروماني

الجسر الروماني
ديرك/ هيلين علي
في أقصى زاوية من شمال وشرق سوريا، وعلى بعد ستة كيلومترات من قرية عين ديوار وحوالي 22كم عن مدينة ديرك وحوالي 100م عن نهر دجلة، مواجه “جزيرة بوطان” في باكور كردستان، يقع الجسر الأثري، الذي يعد من أهم المعالم الفريدة في المنطقة.
نتحدث عن الجسر الروماني أو “برا بافت أو بافد” كما يسميه الكرد وأهالي المنطقة، وهو أهم المعالم الأثرية في إقليم الجزيرة شمال وشرق سوريا، الذي تختلف الآراء حول عهد بنائه، وقد كان مؤلفاً من ثلاث قناطر، لم يبق منه اليوم إلا واحدة، وهي الوسطى مع الأبراج الاثني عشر، والتي تدل على أشهر السنة.
المؤرخ والباحث الكردي “بهجت أحمد” تحدث عن الجسر لصحيفتنا روناهي قائلاً:” إن الجسر كان مؤلفاً من ثلاث قناطر، الأولى ارتفاعها 16م وعرضها 11م والثانية بعرض 22م والثالثة بعرض 66م، ولم يبق من القناطر الثلاثة إلا واحدة وهي الوسطى مع الأبراج الاثني عشر التي تدل على أشهر السنة. بني الجسر من الأحجار البازلتية السوداء والجص في هندسة جميلة وفريدة، إذ كل حجر له رمز ويقابله حجر آخر من الطرف الآخر للجسر وله نفس الرمز”.
وتابع أحمد:” يوجد على جسم الجسر الجنوبي أبراج فلكية ذكر الباحث الألماني “أرنست هيزرفيلد” في أبحاثه سلسلة من ثمانية أبراج فلكية منحوتة، وأرخها بالقرن الثاني عشر الميلادي، ووصف الأبراج الحجرية حسب الرسومات النافرة عليها على الشكل التالي، وهي تبدأ من اليمين: “الميزان شرف زحل، السرطان شرف الجدي، القاهر شرف الجدي، الشمس شرفه الأسد، الزهرة شرفها الحوت، السنبلة شرف عطارد، القمر شرفه الثور، الجوزاء”، كما لم يبقَ من الأبراج أيضاً اليوم إلا بعض منها”.
بالنسبة إلى تسمية الجسر باسم الجسر الروماني يوضح أحمد: “يعود ذلك إلى اعتقاد الباحثين، ومنهم سيزري وأوكونور وغاليزو، إلى أنه بني في زمن السيطرة الرومانية على هذه المنطقة، وخاصة أن طراز البناء مشابه للعمارة الرومانية، أما بشأن التسمية المتداولة بين سكان المنطقة، أي “برا بافت أو بافد” فكلمة “بر” تعني الجسر في اللغة الكردية أما كلمة “بافد” فهي كلمة سريانية تنقسم الى مقطعين “با” وتعني البيت و”فد” وتعني الرياح، نسبة إلى كثرة الرياح التي تهب عليه قادمة من جبل جودي الموازي للجسر”.
وأضاف المؤرخ بهجت: “هناك إشكالية حول تاريخ بناء الجسر، إذ تدور الكثير من التفاسير والتحليلات حول تاريخ بناء هذا الجسر، ومنه الرأي الذي يقول بأن بناء الجسر عائد إلى زمن الملك الآشوري “سنحريب”، وأن سبب بناء الجسر هو من أجل ربط مناطق الدولة الشرقية مع الغربية، وكذلك تسهيل مرور العربات الحربية، أحد أهم أسلحة الآشوريين الحربية، وكذلك الأبراج الفلكية الموجودة على الجسر، وتشابه الجسر مع جسر ليس ببعيد عن موقع هذا الجسر، ألا وهو جسر في مدينة زاخو (برا دلال)، الذي بني على شكل مشابه لهذا الجسر، حيث عثر بالقرب منه على ألواح مسمارية كتبت باللغة الآشورية، ومن أصحاب هذا الرأي الباحث “هاري ساكز”، الذي تطرق إلى بناء الجسور في كتابه “عظمة بابل وآشور”.
وبين أحمد: “أن هناك من يقول بأنه بني زمن الرومان، حيث طراز البناء روماني، وكذلك المنحوتات الحجرية على الجسر التي تصور الأرقام الفلكية وعلامات الزودياك والفرسان، التي تنسب إلى العمارة الرومانية، ويدعم هذا الرأي ما يؤكده علماء الأثار بأن هذا الجسر بني لتصريف المياه وتسهيل حركة العبور، التي تميزت به العمارة الرومانية في المناطق التي توجد فيها أنهار”.
وتابع أحمد: “هناك الرأي الذي يعتبر بناء الجسر تم في العهد الساساني، حيث في عام 337م قاد الملك “شابور الثاني”، حملة كبيرة باتجاه الغرب فسيطر على شنكال، ثم تابع طريقه شمالاً حيث بنى مدينة سميت على اسمه لاتزال موجودة حتى يومنا هذا، وهي قرية “بيشابور في باشور كردستان بالقرب من نهر دجلة”، وبعدها تابع طريقه إلى الغرب ليحقق الانتصارات على الإمبراطورية الرومانية، وقد بنى إلى الشمال من مدينة بيشابور جسراً، وكان الهدف من بناء الجسر تسهيل عبور التجار والبضائع القادمة من طريق الحرير البري، التي كان فرعها الجنوبي يمر من تلك المنطقة قبل التوجه نحو آسيا الصغرى وسورية، وكان نهر دجلة عائقاً رئيسياً أمام تلك التجارة، إضافة إلى الوقوف في وجه الخطر الروماني وتسهيل حركة الجيوش الساسانية عبر الجسر، انطلاقا من “بيشابور” بدل المخاطرة بها عبر السير طويلاً لتجنب نهر دجلة”.
وأشار أحمد: “إضافة لما سبق، هناك من يقول بأن الجسر بناه الوزير أبو جعفر محمد بن علي بن أبي منصور الأصفهاني، حيث لم يكتمل بناؤه لأنه الوزير أبو جعفر الأصفهاني ألقي القبض عليه، ودعم هذا الرأي الكثير من الباحثين، ومنهم “أرنست هيرزوفلد”، وكذلك أورده ابن الأثير في كتابه الكامل في التاريخ، ولكن ابن الأثير أشار إلى انتهاء العمل في الجسر في عام 1164م، أي بعد وفاة الوزير الأصفهاني بحوالي عام، رغم عدم وجود أي مصدر يؤكد أن العمل في بناء الجسر استمر بعد وفاة الوزير الاصفهاني.
ويعد الجسر الروماني “برا بافد أو بافت” وجهة سياحية مهمة في إقليم الجزيرة، حيث يقع في قرية سياحية، فعلى جانبي الطريق الواصل بين مدينة ديرك وقرية عين ديوار حيث الجسر الروماني، أقصى شمال شرق البلاد، تمتد سهول خضراء بين الكتل البركانية السوداء، تواجهه سلسة جبال طوروس، وأسفل الجسر يجري نهر “دجلة” الموغل في التاريخ، وهو مطل على جزيرة بوطان الملحمية.[1]
ئەڤ بابەت ب زمانا (عربي) هاتیە نڤیساندن، کلیک ل ئایکۆنا بکە ژ بو ڤەکرنا ڤی بابەتی ب ڤی زمانا کو پی هاتیە نڤیساندن!
دون هذا السجل بلغة (عربي)، انقر علی ايقونة لفتح السجل باللغة المدونة!
ئەڤ بابەتە 1,376 جار هاتیە دیتن
هاشتاگ
ژێدەر
[1] ماڵپەڕ | کوردیی ناوەڕاست | ronahi.net
بابەتێن پەیوەستکری: 4
زمانێ بابەتی: عربي
روژا تمام کرنێ: 11-06-2021 (3 سال)
جوڕێ دۆکومێنتێ: زمانی یەکەم
جوڕێ وەشانێ: دیجیتاڵ
زمان - شێوەزار: عەرەبی
کاتەگۆریا ناڤەڕۆکێ: کلتوور
کاتەگۆریا ناڤەڕۆکێ: مێژوو
تایبەتمەندی یێن تەکنیکی
کوالیتیا ڤی بابەتی: 97%
97%
ئەڤ بابەتە ژ لایێ: ( هەژار کامەلا ) ل: 08-06-2022 هاتیە تومارکرن
ئەڤ بابەتە ژ ئالێ: ( ئاراس ئیلنجاغی ) ل : 08-06-2022 پێداچوون ژبوو هاتییە کرن و ڕەها بوویە
ئەڤ بابەتە بو دویماهیک جار ژ لایێ: ( ئاراس ئیلنجاغی )ڤە: 08-06-2022 هاتیە ڕاست ڤەکرن
ناڤ و نیشانێن بابەتی
ئەڤ بابەتە ب ستانداردی کوردیپێدیا هێشتا نە دروستە و پێدڤی ب داڕشتنەکا بابەتی و زمانی هەیە!
ئەڤ بابەتە 1,376 جار هاتیە دیتن
فایلێن پەیوەست کری - ڤێرشن
جور ڤێرشن ناڤێ تومارکەری
فایلا وێنەیی 1.0.1120 KB 08-06-2022 هەژار کامەلاهـ.ک.
کوردیپیدیا بەرفرەهترین ژێدەرێ زانیاریێن کوردییە!
کەسایەتی
خەیری ئادەم
وێنە و پێناس
کۆمەڵەکا دانعەمرێن ئێزدی ل لالش، ساڵا 1976
وێنە و پێناس
مستەفا بارزانی ل دەمێ پێشکێشکرنا گۆتارەکێ ل کۆیە، ساڵا 1963
وێنە و پێناس
لالش ل ساڵا 1976
پەڕتووکخانە
بێهۆدەییا جانی
کەسایەتی
سەبریا هەکاری
وێنە و پێناس
نەورۆزا ساڵا 1972
شوینوار و جهێن کەڤنار
کەلها کوردا
کەسایەتی
بلند محەمەد
کورتەباس
گەنجینەکا زێڕین
کەسایەتی
عەبدوڵا ساڵح ئاکرەیی
کەسایەتی
فادیا فێسەڵ ڕەڤۆ حسێن
پەڕتووکخانە
پیڤەرێن رێکخستنەڤەیا جاڤاکا هەرێما کوردستانێ
پەڕتووکخانە
ژانێن خەریبییێ
کەسایەتی
عەیشان هەسن دەروێش حەمۆ
کەسایەتی
سەرهات ناریمان خەمۆ
کورتەباس
ئوسمان سەبری چیڤانوکا خێر و شەڕان د باهوو زێدا
شوینوار و جهێن کەڤنار
شکەفتا گوندێ گوندکی ل ئاکرێ
کەسایەتی
فایزا دربۆ حسێن
کورتەباس
تۆسنێ رەشید دەنگکی هەلبەستڤانێ گەش ژ کوردێن سۆڤێتێ
وێنە و پێناس
زەلامێن کورد ل دەمێ یاریا تاولێ ل باژێڕۆکێ کۆیە، ساڵا 1963
کەسایەتی
عیسا هادی شکور فارس
شوینوار و جهێن کەڤنار
کەلها سارتکە
کورتەباس
نەڤسیا ژنبابی
شوینوار و جهێن کەڤنار
پرا دەلال
پەڕتووکخانە
رەوشنبیرییا کوردی د ناڤبەرا شیانێن تاکی و رێکخستنا جڤاکێ دا
پەڕتووکخانە
گەهنۆم ڤارێبوون ژ بهایان
کەسایەتی
عەیشان مجۆ بەرکات جۆمەر
کورتەباس
مەردینی ب دلی یە نە ب مالێ یە

روژەڤ
جهـ
تل قەسەب
01-02-2024
ڤەژەن کشتۆ
تل قەسەب
کەسایەتی
سەبریا هەکاری
21-02-2024
زریان سەرچناری
سەبریا هەکاری
کەسایەتی
ئەڤریم ئالاتاش
14-04-2024
کاروان م. ئاکرەیی
ئەڤریم ئالاتاش
کەسایەتی
خالد بەگێ جبری
14-04-2024
کاروان م. ئاکرەیی
خالد بەگێ جبری
جهـ
ڕەمبوسی
24-04-2024
ڤەژەن کشتۆ
ڕەمبوسی
بابەتێ نوی
پەڕتووکخانە
ژانێن خەریبییێ
01-05-2024
ڕۆژگار کەرکووکی
کەسایەتی
دانا جەلال
30-04-2024
کاروان م. ئاکرەیی
پەڕتووکخانە
رەوشنبیرییا کوردی د ناڤبەرا شیانێن تاکی و رێکخستنا جڤاکێ دا
25-04-2024
ڕاپەر عوسمان عوزێری
پەڕتووکخانە
پیڤەرێن رێکخستنەڤەیا جاڤاکا هەرێما کوردستانێ
25-04-2024
ڕاپەر عوسمان عوزێری
پەڕتووکخانە
گەهنۆم ڤارێبوون ژ بهایان
25-04-2024
ڕاپەر عوسمان عوزێری
پەڕتووکخانە
بێهۆدەییا جانی
25-04-2024
ڕاپەر عوسمان عوزێری
پەڕتووکخانە
گۆگەمێلا، چەپا کەنیزەکێن پایتۆنان
25-04-2024
ڕاپەر عوسمان عوزێری
کەسایەتی
عەبدوڵڵا سمایل ئەحمەد
25-04-2024
کاروان م. ئاکرەیی
کەسایەتی
فەیروز ئازاد
25-04-2024
کاروان م. ئاکرەیی
جهـ
ڕەمبوسی
24-04-2024
ڤەژەن کشتۆ
ئامار
بابەت 518,775
وێنە 106,015
پەرتوک PDF 19,351
فایلێن پەیوەندیدار 97,452
ڤیدیۆ 1,396
کوردیپیدیا بەرفرەهترین ژێدەرێ زانیاریێن کوردییە!
کەسایەتی
خەیری ئادەم
وێنە و پێناس
کۆمەڵەکا دانعەمرێن ئێزدی ل لالش، ساڵا 1976
وێنە و پێناس
مستەفا بارزانی ل دەمێ پێشکێشکرنا گۆتارەکێ ل کۆیە، ساڵا 1963
وێنە و پێناس
لالش ل ساڵا 1976
پەڕتووکخانە
بێهۆدەییا جانی
کەسایەتی
سەبریا هەکاری
وێنە و پێناس
نەورۆزا ساڵا 1972
شوینوار و جهێن کەڤنار
کەلها کوردا
کەسایەتی
بلند محەمەد
کورتەباس
گەنجینەکا زێڕین
کەسایەتی
عەبدوڵا ساڵح ئاکرەیی
کەسایەتی
فادیا فێسەڵ ڕەڤۆ حسێن
پەڕتووکخانە
پیڤەرێن رێکخستنەڤەیا جاڤاکا هەرێما کوردستانێ
پەڕتووکخانە
ژانێن خەریبییێ
کەسایەتی
عەیشان هەسن دەروێش حەمۆ
کەسایەتی
سەرهات ناریمان خەمۆ
کورتەباس
ئوسمان سەبری چیڤانوکا خێر و شەڕان د باهوو زێدا
شوینوار و جهێن کەڤنار
شکەفتا گوندێ گوندکی ل ئاکرێ
کەسایەتی
فایزا دربۆ حسێن
کورتەباس
تۆسنێ رەشید دەنگکی هەلبەستڤانێ گەش ژ کوردێن سۆڤێتێ
وێنە و پێناس
زەلامێن کورد ل دەمێ یاریا تاولێ ل باژێڕۆکێ کۆیە، ساڵا 1963
کەسایەتی
عیسا هادی شکور فارس
شوینوار و جهێن کەڤنار
کەلها سارتکە
کورتەباس
نەڤسیا ژنبابی
شوینوار و جهێن کەڤنار
پرا دەلال
پەڕتووکخانە
رەوشنبیرییا کوردی د ناڤبەرا شیانێن تاکی و رێکخستنا جڤاکێ دا
پەڕتووکخانە
گەهنۆم ڤارێبوون ژ بهایان
کەسایەتی
عەیشان مجۆ بەرکات جۆمەر
کورتەباس
مەردینی ب دلی یە نە ب مالێ یە

Kurdipedia.org (2008 - 2024) version: 15.58
| پەیوەندی | CSS3 | HTML5

| دروستکرنا لاپەری 0.281 چرکە!