نامۍ: حەسەن
نامۍ تاتەی: مەڵڵا محەمەڎ
نامۍ ئەدێ: شاپەروەر
نازنام: هیجری
ساڵەو ئامای دنیای: 1858ز
یاگۍ ئامای دنیای: دزڵی - هۆرامان
ساڵەو کۊچی دمایی: 1945ز
یاگۍکۊچی دمایی: دزڵی - هۆرامان
$ژیواینامە$
مەڵڵا حەسەن کوڕو مەڵڵا محەمەڎی کوڕو حەمەڕەزای، جە دەگاو#وەیساوا# هۆرامانی ئامان دنیاوە، بنەماڵەشان مەگېڵۊوە پەی سەرو شېخە مەردوخیەکان و هۆرامانی. تەمەن و شش ساڵینە ۋزیانەنە وەرو وانای و کتېبە سەرەتاییەکان و ئا وەختەیشە وانێنۍ. دماتەر پەی تەمامناو وانای لوان پەی دەگاو#دەگاشېخان#ی جە خزمەت و (حاجی شېخ یوسف و دەگاشېخانی) کتېبەکان و(نەحو، سەرف، مەنتیق)ش وانێنۍ. پەی ماوێچ جە شارو سلېمانی و بیارۍ و شنۆو لاجان دەرسی شەرعیش وانان، دماجار جە خزمەت و (مەلای گۆرەو هۆلېری) ئیجازەو مەڵڵاییش وەرگېرتەن. پەی وانای خاک و ئېرانی و ئېراقی جیامازۊو ڕووەکەرۊن وەڵات و(میسر)ی و جە (زانکۊ ئەزهەری) پېسە مامۊسای دەرسی دینی ماچۊوە، ماوەو نۊ(9) ساڵا چاگە مەنۊوەو دمایی هەواو هۆرامانی مەگنۊ سەرەش، مەولەوی واتەن:
ئارەزووی دیدار یارانم کەردەن
هەوای سەیرانم وە دڵ ئاوەردەن
مەگېڵۊوە پەی ماواو وېش جە هۆرامان. حاکم و هەڵەبجەی چا وەختەنە کابرێوە ئینگلیز بیەن، نامبانگش مژنەۊو مەکیانۊ شۊنەو مەڵڵا حەسەنی و داواش وەنەمەکەرۊن پەی سەرنویسەری تایبەتی وېش و هەم قازی مەحکەمەو هەڵەبجەی. وەختێ مەڵڵا حەسەن مەیاۊونە هەڵەبجە مەوینو کابرای ئینگلیز تووتێوە ئینا باوشیشەنەو جە وەختو خېرئاردەی و گفتوگوی چەنی مەڵڵا حەسەنی هەرتووتەکەی نمەنیۊرە. مەڵڵا حەسەن ئانەشە پەنە ناوەش بۊنەو گرد پوستەکا ڕەڎۍ کەرۊوەو بە پارچە شېعرێ بە زوانی سورانی پەیتواچش مڎۊوە.
سەر وەک مەسینە، سەگ لەسەر سینە!
الخەبیثات و للخەبیثینە
ئاخر کام ئینسان، دەسەبرای سەگە!
ڕەفیقی تانجیم، پێ ناشیرینە!
هەرکەسێ سەگی کرد بە هاوخوانی
ئەوە نۆکەری، ئینگلیسینە
قودرەت و سەروەت، جاهو جەلالەت
پێشکەش بەوانەی پێیان شیرینە
سەد تف و لەحنەت، لە قوربان قوربان
لە ئاغا فەرمووی، یەکجارم قینە
خۆم زەلیل ناکەم بۆ فلس و دینار
ئەویش لە سایەی، عیززەتی دینە
پێم خۆشە نانی، جۆ ڕەشی عەباڵ
دۆینەی خەجیجە و فاتە و جەمینە
کاڵە و کلاشی ساختەی هەورامان
نایدەم بە قۆنرەی، چەرمی مەکینە
ئیسلام و عیززەت، عیلم و کەرامەت
کورد و شەرافەت، ڕەسمی دێرینە
هەی هوو چەن دوورین من و نۆکەری!
ئەمەش هەر جۆرێ کاسەلێسینە
سەلام سەییدی، ویرمەنە دینار
خوویەکی پیس و زۆر ناشیرینە
ناکەومە پینەی درۆی ئاغایان
کەوش و کراسی، خۆم ئەکەم پینە
ئاخر من قورئان وا لە سەر سینەم
الطەیبات و للطەییبینە
من هەڵۆی لووتکەی بەرزی داڵانیم
هەرگیز وەک قاڵاو، ناکەومە چینە
حەسەن بۆ مەقام نۆکەری ناکا
سەد جار ڕیامە، ئەو جۆرە ژینە!
مەڵڵا حەسەن و دزڵیۍ گلەیۍ جە دنیێ بۍ وەفای کەرۊن:
دنیای بۍ بەقا، بۍ شەرت و بۍ قەوڵ
جای حېرس و تەمەع، جای تەقالا و حەوڵ
جای ناتەمامی بەدی و بەدنامی
هەر ڕۊ بە وېنەی فۆتەو حەمامی
وېرانەخوازی، وېنەی بایەقوژ
عەجووزەی دەوران، کۊنە فەرادکوژ
ئاخر چی فەرزەند جە دایە کەردی؟
چی نەوجەوانان، نە تۊی گڵ بەردی؟
چەن خانەدانت شېونا وەهەم!
جە کەیقوباد و جە جەمشیدی جەم!
چەن دام و دەسگا جە بېخ هۊرکەندی!
گردت کیانا و تۊ وېت هەر مەندی!
ئاخر تۊ مەگەر گلاراوتەن؟
یا چوون باخەوان نۊبە ئاوتەن.[1][2]