ژینۆسایدی فەرهەنگی
خەڵکی سەربەرزوو هۆرامانی
هەرپاسە کە مزاندێ و جە مێدیاکایچەنە بە فراوانی باسش سەرەو کریان، بڕیاڕ دریابێ کە فەرەنجییەو و هیتیە کڵاشێ جە یۊ جە مێڎانەکاو شاروو خورماڵینە بنیریۆرە. فەرەنجی و کڵاش بە شاھێڎی تارێخی سامانېوە فەرهەنەگی مادی خەڵکوو هۆرامانین و وېیەردېوی چن هەزار ساڵەش هەن و جە پانایی دنیاینە ئەشناسیان و کەس نمەتاۋۊ و کەس پەیش نېیەن دزۊش و یان کەرۊش ھینەو وېش.
شەوەو (13-08-2023) سەعات (02:10) نیمەشەوۍ یەرێ (3) چەکدارێ کە پەی دەزگا ئەمنیەکاو حکوومەتوو ھەرێمی، بە تایبەت پەی دەسەلاتداراو مەحاڵەکەی ئەشناسیاینێ، فەرەنجییەکەی دزا. ئی یەرە چەکدارە دماو (39) خولا (دەقێقا) دیسان گېڵاوەو تایە جە کڵاشەکایچ دزا. ئی دزیە ئاشکرایە بە کامێرای چەمداری تۆمار کریان و ئینا وەروو دەسیەنە.
ئی دزیە، کە بەبۍ گومانە مەخسەڎێو سیاسی ئینا پەشتیشەو، بی بە ھۆکاروو نارەزایی خەڵکوو گرڎوو ھەورامانی جە وەرنیشت و ھەر پاسە جە وەرکەوتوو ھەورامانی. ئی پرۆژە بە ھێمەتو دەسلوایەوی دڵسۊزوو ھەورامانی ئامادە کریابێ کە فرە یاگێ پەنەزانای و دەس وەشین. ئیدارەو پولیسوو مەحاڵەکەی گویا گەرەکشەن ئی دزا بېزۆوە و بڎۆشا بە دادگای. بەڵام تاکو ئیسە نە دزەکا گیریاینێ و نە فەرەنجی و کڵاشەکە ئێزیاینێوە. پەرسەو خەڵکوو ھەورامانی ئانێنە کە چەنی تاکو ئیسە ئی دزیە ئاشکرایە کە بە کامێرا تۆمار کریان، جە لاو لایەنە ئەمنیەکاوە پەی خەڵکی ئاشکرا نەکریان؟
ئی دزیە ئاشکرایە و ھۆرزووکەوتوو لایەنی سیاسی دیاری دەسەڵاتداروو ئی مەحاڵیە جارێوتەر ویری شۆوینیستانەو وېش وەرانوەروو ھەورامانی و زوان و فەرھەنگوو خەڵکوو ھەورامی ئەرمانا و سەلەمناش کە بە ئاشکرا دز و دژمنوو زوان و فەرھەنگ و خەڵکوو ھەورامانین.
ئېمە خەڵکوو ھەورامانی ئی ویر و ھۆرزووکەوتە شۆوینیستانەو ئا لایەنە دەسەڵاتدارا و فەرھەنگ دزا بە توندی ئیدانە و مەحکووم کەرمۍ و بە ھیچ شێوازێو چەنەش نمەویەرمێ. جە واڵەو برا ھەورامیەکاما جە وەرنیشتوو ھەورامانی موازمێ کە بە گوشاری فرەتەر گنا پەیجۊری و بە ھەر ئێمکانێو کە پەیشا کریۆ، لایەنی فەرھەنگ دزی ئاشکرا و ڕسوا کەرا و بڎاش بە دادگایەوی بێلایەنی. داواما جە گرد ھەورامی زوانێو جە ھەر یاگێو کەن ھەن، ئی ئەتکە فەھەنگیەیە قەبووڵ نەکرۆ و پەشتو واڵەو براکاش جە وەرنیشتوو ھەورامانی گېرۆ و بە گرد ئێمکانیو کە ھەنش ئی فەرھەنگ دزا ڕسوا کەرۊ.
موختار کەریمی.[1]