یەکەم جەژنوارەو فەرهەنگی، هونەری پەی زارۊڵا

بەیارمەتی باخچەو گۆراڵاو یانەو ماموسا بېسارانی  یەکۊم جەژنوارە و  فەرهەنگی ؛ هۆنەری  پەی زاڕۆڵاو هورامانی جە شارو سنەی لوا ڕاوە.
ئارۊ جە شارو سنەی بە تەقالاو خاتوو کەژاڵ بیگلەری  وەرپەرسو باخچەو گوراڵا وپشتیوانی یانەوماموسا بېسارانی یەکۊم جەژنوارە ی هورامیانە پەی زاڕۆڵا جەباوەتو فەرهەنگی و وێ شناسی وپارێزناو زوانو ئەڎایی هورامی  بە بەشداری فرەیە جە خانەوادەکا وزاروڵە نازارەکاشا  وهەرپاسە کەسایەتیە دلسوزەکاو هورامانی لوا ڕاوە.
جە سەرەتاو بەرنامەکەێ (دکتور موکەڕەم  غەفاری) سەرۆکو لێژنەو سەروکایەتی ئەنجومەنو ماموسابېسارانی بەخێرئامای جە زاروڵا وخانەوادەکاشا وکەسایەتیەکاو هورامانی  ئی بەرنامەشە بەیەکوم بەرنامە جە باوەتو زارۆڵاو هورامی جەشارو سنەی داقەڵەم  وفەرماواش کە مشۊ پەی مەنەی و گەشەو شوناس وفەرهەنگو وېما بشناسمێ و هویەتو وېما پارێزنمێ و چی چوارچېوەنە زوان کاریگەری گرینگ و وەرچەمش هەن  وداواکارېنمێ ئەدا و بابە ئازیزەکا سەرینجەی خاستەر وزا سەرو ئی باوەتەی و چی زیاتەر نازمێ زوان وئەدەبو دەوڵەمەن وتاریخی هورامانی فووتیو0 مەشو گردما پەی پارێزنا و زیننە کەردەیش کوشش کەرمۍ.
دماتەر خاتوو (کەژاڵ بیگلەری) وەرپەرسو باخچەو گوراڵا وئەندامو لێژنەو بەڕاوبەروو یانەو ماموسا بېسارانی  بە وەشحالیوە وەش ئامایش جە زاروڵا وئەدا وبابەکا وکەسایەتیەکاش کەرد کە هامبەشێ بېیېنۍ جە ئەنجامو ئی کارەیە کە جە شارو سنەینە دانەێ جە کارە کەم وێنەکانەن پەی زاروڵاو هورامانی  کریو.
خاتوو کەژاڵ کە تەقالای بنەرەتی ئی مەراسمەێ جە ویر و کوششو جەنابیشەو  هورخېزیابێ، جە زیننە کەردەو وپارێزناو زوان وفەرهەنگوو هورامانی نەقشوو ئەدایش بە گرینگ و قووڵ دا قەڵەم و فەرماواش کە ئېمە ژەنا و ئەدایاو هورامانی ئەرکەێ گەورە هەن سەرو شانەیمانەو  و لازمەن چی باوەتەنە کە شناسنامە و بیەو مەنەو ئېمەن خاستەر وعالتەر هەنگامێ هۊرگېرمۍ.
خاتوو (دڵگیر بەهرامی) نویسەرو کتېبوو سمورە ونەرە بە شناساو کتێوەکەیش ئاماژەش بە باسوو زوانی و پارێزناو ژیڤگەیش کەرد وبەشێ جە کتێوەکەیش وەنەوە.
فرەیە جە زاروڵە نازارەکا شێعرێشا ۋەنېۋە و داستانېشا گۊش دای و پێوەرە خوای وشادیشا کەرد.
تاقمەێتەر جە کناچە ژیر وزیرەکەکاو پاڵنگانی کە دەعوەتو ئی بەرنامە وەشڵەێ  بێنێ بە وەنەو شێعرەی گروهیێ گردۆ بەشداربېیاو بەرنامەیشا شادمان کەردەو.
چننە نەفەرێتەر جە کناچە کا بە کاراتەبازی ونمایشی گروهی گۊشەیەتەر چی بەرنامەیشا نمایش دا، هەر چی بەرنامە ماموسا وەسیم حسێنی بە پېشکەشو سیاچەمانەو وگورانیەێ تەر شادیەی فرەتەرش وست دڵو بەشداران.
دانەێ تەر جە ئەهمیەتو ئی بەرنامەیە ڕاوبەردەی و موجری گەرەی دوێ کەسێ بە توانای و کاریگەرێ خاتوو  هەتاو  ولالو عەبە بێنێ  کە بە ئێجراو عالیشا بەرنامەکەشا ڕەنگامەتەر کەرد وسلەمناشا کە تاوا  جە ئایندەو کاروو فەرهەنگی هورامانینە پایەگا وکاریگەری فرەتەرشابو کە یاگێ دەس وەشی وسپاسین.
خاڵێتەر جە ئەرزشو ئی بەرنامەیە بەشداری فرەیە جە خانەوادەکا وزارۆڵە ئازیزەکاشا بێنێ کە جیا جە پەڕ بیەو سالۆنەکێ ڕارەو تاکو بەرەی بەرین گرد خەڵک بەشدار بۍ کەیاگێ سپاسیش هەن جە خانەوادە ئازیزەکان.
جە کۆتایینە چڼین جڵد کتێوێ هورامێی کە چننە کەسایەتێی پیسەو (ماموسا شەمس، کاک هۆمایون محەمەد نژاد، کاک دلێر ئەداک، دکتور نەسروڵا کەنعانی، خاتوو دڵگیر و چن نویسەرۍ تەرۍ) پېشکەششا کەردێ بێنێ بە دیاری  خەڵاتو زاروڵە نازارەکا کریای.
جە کۆتای دمایینی ماچوو دەس وەش دادا کەژاڵ سپاس باخچەوگوراڵا و بژی ئەنجومەنوو ماموسابېسارانی ، ئافەرین خانوادە هاگادارەکا  و سایەتا بەردەوام دڵسوزاو وکەسایەتیە دڵسوزەکاو هورامانی، بە هیواو هەرمانەو چالاکیەێ باشتەر وکاریگەرتەر.
محەمەد وەلی کاکایی.[1]