عنوان: ایین #یهودیت# و اثار باستانی اش در کوردستان/ بخش اول
امادەکردن: #سارا سردار#
$تاریخچه شکل گیری یهودیت$
پیروان یهودیت، پیروان حضرت موسی هستند که کتاب مقدسشان (#تورات#) نیز تلمود، هلاخا است، گاهی اوقات یهودیان را بنی اسرائیل یا کلیمی می نامند، نام اسرائیل از دو قسمت تشکیل شده است: اسرا به معنای بنده و ال و کلمه ئیل به معنای خداست.
در برخی منابع نام موسی را کلیم الله به معنای هم کلام با خدا بودن می نامند. گفته می شود که حضرت موسی پس از گذراندن امتحانات الهی، این لقب را خداوند یگانه به او داده است.
بر اساس روایت خود این دین و ادیان پس از آن، یهودیت نخستین ادیان آسمانی به نام دین ابراهیمی بوده که توسط حضرت موسی به مردم ابلاغ شده است.
$مهمترین شواهد و پیام های این دین به شرح زیر است:$
1-من خدا هستم، خالق شما، که شما را از اسارت #مصر# نجات دادم.
2-تنها یک خداست که باید عبادت کرد و آن من هستم، هیچ چیز دیگری را نپرستید، چه در زمین، چه در آسمان و چه در آب.
3- نام خالق خود را بدون دلیل ذکر نکنید.
4- روز شنبە را به خاطر داشته باشید تا آن را مقدس نگه دارید
5- به والدین خود احترام بگذارید.
6- کسی را نکش.
7- زنا نکن.
8- دزدی نکن
9- شهادت دروغ ندهید.
10-به اموال مردم طمع نکنید.
$یهودیت دارای سه اصل اساسی است که در اینجا به آنها اشاره می کنیم:$
１- خالق جهان.
２- خدا یکی است و با او عهد ببند.
3- تورات، پیام و فلسفه یهودیت.
روحانیون یهودی را خاخام می نامند که اصول مقدس یهودیت را می شناسند و از قوانین تلمود استفاده می کنند.
در این دین، فرد یهودی سعی می کند به فلسفه دین خود، مسائلی مانند خدا، انسان، خلقت، زندگی انسان و آخرت بیاندیشد.
در کتاب روابط کرد و یهودی نوشته شیرزاد عمر محمود در این باره آمده است; (یهودیان عموماً روابط را در نظر می گیرند: رابطه بین خدا و انسان، رابطه بین مردم، رابطه بین انسان و موجودات دیگر. تورات ظهور چنین رابطه ای را بین خدا و قوم بنی اسرائیل (یهودیان) توصیف می کند،
اما قوم یهود در این مورد اختلاف نظرهایی دارند که به سه گروه تقسیم می شود:
- دیدگاه یهودیان (ارتدوکس) می گوید که این وظایف قوانین ابدی و تغییر ناپذیری هستند که توسط خداوند وضع شده است.
- دیدگاه کلاسیک می گوید که این قوانین الهی هستند، اما می توانند در زمان تغییر کنند.
- دیدگاه اصلاح طلبان نیز وجود دارد که معتقدند این وظایف عموماً رهنمود است و فرد در اجرای آن مختار است.[1]