کورد دلۍ چەرخەکا تاریخینە
بەشۍ: سەڎ و نەوەڎ و پەنجەمە
نویستەی: #هاوڕێ باخەوان#
ساڵەو (1880ز):چن تۊمارێ پېوەس پی ساڵېوە ئینێ وەردەسەنە:
* چی ساڵېنە، ڕۊنامەو (مشاکی تەفلیسی) گرد ڕوێ هەواڵو ئاورایی دلۍ کوردەسانی وەڵاکەرېوە.
* ئەچی ساڵېنە، داستانو (لەیلۍ و مەجنون)و مەلا وەڵەدخانی بە دەسو ڕەزا نامێ ڕانویس کریان.
* ئەچی ساڵېنە سوڵتان عەبدولحەمید، (بەحری بەگ) کوڕو میر بەدرخانیش کیاستەن پەی ناوچەو هەکاری.
* ئەرەمەرزنای میرنشینو ئەستونی دلۍ دەگاو ئەستونی، بە دەسو شېخ عوبەیدوڵڵای.
* ئەچی ساڵېنە، مەڵڵا موحەمەدی کۆیی (مەلای گەورە) ئامان دنیا، نامبریا چەنی پایە ئایینیەکەیچش، شاعېر بییەن.
* ئەچی ساڵېنە تاریخنویسی گۆرەو کوردی موحەمەد ئەمین زەکی بەگ ئامان دنیا.
* ئەحمەد پریسی شاعېر ئەچی ساڵېنە کۊچی دمایینش کەردەن.
* هەر دوە ڕۊنامەو (میگوئایاستان و مشاک) کۆتۍ دلۍ مشت و مڕێ ڕۊنامەوانی سەرو کېشەو کوردی.
* ئەچی ساڵېنە، ئی ڕۊنامۍ باسو ڕاپەڕینەکەو شېخ عوبەیدوڵڵای نەهریشان کەردەن (دەیلی نیوز، تایمس، وەقت، مشاک، ئەردزاگانک، گۆلەس، کەفکاس).
* ئەچی ساڵېنە گرانی و ئاوراییێ فرە دلۍ ناوچەکانو ئەرزەڕۆمینە وەڵابیەنۆ.[1]