Kütüphane Kütüphane
Arama

Kurdipedia Dev Kürtçe bilgi Kaynağıdır


Arama Seçenekleri





Gelişmiş Arama      Klavye


Arama
Gelişmiş Arama
Kütüphane
Kürtçe isimler
Olayların kronolojisi
Kaynaklar
Tarih
Kullanıcı koleksiyon
Etkinlikler
Yardım iste
Kurdipedi yayınları
Video
Sınıflamalar
Olayla ilişkili konu
Öğe kaydı
Yeni başlık kaydı
Görüntü gönder
Anket
Yorumlar
İletişim
Ne tür bilgilere ihtiyacımız var!
Standartlar
Kullanım Koşulları
Ürün Kalitesi
Araçlar
Hakkında
Kurdipedi arşivcileri
Bizim hakkımızda makaleler!
Kurdipedia'yı web sitenize ekleyin
E-posta Ekle / Sil
Ziyaretçi istatistikleri
Makale istatistikleri
Font Çevirici
Takvim - Dönüştürücü
Yazım Denetimi
Sayfaların dil ve lehçeleri
Klavye
Kullanışlı bağlantılar
Google Chrome için Kurdipedia uzantısı
Kurabiye
Diller
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی - کوردیی سەروو
Kurmancî - Kurdîy Serû
هەورامی
Zazakî
English
Française
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
Benim Hesabım
Oturum Aç
Destek verme
Şifremi unuttum
Arama Öğe kaydı Araçlar Diller Benim Hesabım
Gelişmiş Arama
Kütüphane
Kürtçe isimler
Olayların kronolojisi
Kaynaklar
Tarih
Kullanıcı koleksiyon
Etkinlikler
Yardım iste
Kurdipedi yayınları
Video
Sınıflamalar
Olayla ilişkili konu
Yeni başlık kaydı
Görüntü gönder
Anket
Yorumlar
İletişim
Ne tür bilgilere ihtiyacımız var!
Standartlar
Kullanım Koşulları
Ürün Kalitesi
Hakkında
Kurdipedi arşivcileri
Bizim hakkımızda makaleler!
Kurdipedia'yı web sitenize ekleyin
E-posta Ekle / Sil
Ziyaretçi istatistikleri
Makale istatistikleri
Font Çevirici
Takvim - Dönüştürücü
Yazım Denetimi
Sayfaların dil ve lehçeleri
Klavye
Kullanışlı bağlantılar
Google Chrome için Kurdipedia uzantısı
Kurabiye
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی - کوردیی سەروو
Kurmancî - Kurdîy Serû
هەورامی
Zazakî
English
Française
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
Oturum Aç
Destek verme
Şifremi unuttum
        
 kurdipedia.org 2008 - 2024
 Hakkında
 Olayla ilişkili konu
 Kullanım Koşulları
 Kurdipedi arşivcileri
 Yorumlar
 Kullanıcı koleksiyon
 Olayların kronolojisi
 Etkinlikler - Kurdipedia
 Yardım
Yeni başlık
Biyografi
Erik-Jan Zürcher
09-06-2024
Rapar Osman Ozery
Kütüphane
Kapitalizm, Yoksulluk ve Türkiye’de Sosyal Politika
09-06-2024
Sara Kamele
Kütüphane
1920\'den Günümüze Türkiye\'de Toplumsal Yapı ve Değişim
09-06-2024
Sara Kamele
Kütüphane
Cumhuriyet Dönemi Azınlık Politikaları ve Stratejileri Bağlamında 6-7 Eylül 1955 Olayları
09-06-2024
Sara Kamele
Kütüphane
İRAN\'DA SİLAHLI MÜCADELE
08-06-2024
Sara Kamele
Kütüphane
Kürt-Ermeni Coğrafyasının Sosyopolitik Dönüşümü (1908-1914)
08-06-2024
Sara Kamele
Kütüphane
Koçgiri İsyanı Sosyo-tarihsel Bir Analiz
01-06-2024
Sara Kamele
Kütüphane
GEZİ İSYANI
01-06-2024
Sara Kamele
Kütüphane
Musul Sorunu ve NASTURÎ İSYANI
01-06-2024
Sara Kamele
Biyografi
Nesrin Uçarlar
01-06-2024
Sara Kamele
Istatistik
Makale  518,189
Resim 105,166
Kitap PDF 19,464
İlgili Dosyalar 97,346
Video 1,394
Kısa tanım
VİRANŞEHİR AŞİRETLER TARİHİ...
Kütüphane
DERSİM'İN İMDADINA GİDEN KÜ...
Kütüphane
DAVA ADAMI
Kütüphane
Cumhuriyet Dönemi Azınlık P...
Kütüphane
Kapitalizm, Yoksulluk ve Tü...
تاريخ إنتشار الدين المسيحي في كوردستان (1)
Kurdipedia, Kürtçe bilgi için en büyük çok dilli kaynaktır! Kürdistan'ın her yerinde arşivcilerimiz ve işbirlikçilerimiz var.
Grup: Kısa tanım | Başlık dili: عربي
Paylaş
Facebook0
Twitter0
Telegram0
LinkedIn0
WhatsApp0
Viber0
SMS0
Facebook Messenger0
E-Mail0
Copy Link0
Değerlendirme
Mükemmel
Çok iyi
Orta
Kötü değil
Kötü
Favorilerime ekle
Bu makale hakkında yorumunuzu yazın!
Öğenin tarihçesi
Metadata
RSS
Seçilen konunun resmini Google'da arayın!
Seçilen konuyu Google'da arayın.
کوردیی ناوەڕاست0
Kurmancî - Kurdîy Serû0
English0
فارسی0
Türkçe0
עברית0
Deutsch0
Español0
Française0
Italiano0
Nederlands0
Svenska0
Ελληνική0
Azərbaycanca0
Fins0
Norsk0
Pусский0
Հայերեն0
中国的0
日本人0

تاريخ إنتشار الدين المسيحي في كوردستان

تاريخ إنتشار الدين المسيحي في كوردستان
تاريخ إنتشار الدين المسيحي في كوردستان (1)
مهدي كاكه يي
الحوار المتمدن-العدد: 6119 - 2019-01-19
المحور: دراسات وابحاث في التاريخ والتراث واللغات

نتحدث عن تاريخ المسيحية في كوردستان وعن المسيحيين الكورد هنا كمدخل للحديث في حلقات قادمة عن المسيحيين الحاليين الذين ينسبون أنفسهم الى أقوامٍ مستقلة لا ترتبط بالشعب الكوردي.
تاريخ إنتشار الديانة المسيحية في كوردستان، يعود الى بداية ظهور هذه الديانة، حيث يروي المؤرخ (أوسابيوس Eusebius) الذي عاش بين القرنَين الثالث والرابع الميلادي أن (أبجر الخامس) الذي كان ملِكاً للمملكة الصغيرة (أوسرهوين)، التي تأسست في سنة 133 قبل الميلاد ودامت لمدة (352) سنة(a)(1) ، كان مُصاباً بمرض عضال وعانى منه طويلاً وعجز الأطباء عن علاجه. بعد سماعه بِمعجزات (يسوع)، بعث (أبجر الخامس) إليه وفداً بِرئاسة مستشاره (حنانيا) ودعاه للقدوم إلى مدينة الرها (أورفا) التي كانت عاصمة مملكته والواقعة في شمال كوردستان، ليشفيه من مرضه وعرضَ عليه السكن معه في مدينة الرها، إلا أن يسوع إعتذر عن المجيء ووعده بإرسال (مار أدي) إليه والذي كان أحد تلامذته الإثنَين والسبعين(b). كان الملِك (أبجر الخامس) قد أوصى مُستشاره أن يجلب له صورة يسوع على لوح ليراها فيما إذا أبى أن يصحبه، ولما علِم يسوع بِطلبه، مسحَ وجهه بِمنديل، فإنطبعت صورته على المنديل وأعطى المنديل لِرُسُل (أبجر الخامس) ليُعطيه له.
في سنة 29 للميلاد، وصل تلميذ المسيح (مار أدي) بالفعل إلى مدينة الرها[2]. ولما شفي الملِك المريض (أبجر الخامس) من مرضه على يد ( مار أدي)، إعتنق الديانة المسيحية، هو وعدد كبير من سُكّان عاصمته[3]. بعد ذلك توجّه (مار أدي) إلى أطراف نصيبين وأربيل وكان له عدة تلاميذ، منهم (ماري) و(أكاي)، وقاموا بِتبشير الدين المسيحي هناك(4)(5)
أول مَن إعتنق المسيحية في أربيل على يد (أدي) هو اليهودي (پقيدا) وذلك في سنة 99 ميلادية والذي أصبح مطراناً عليها (104 – 114 م) بعد أن تنصّر أناسٌ من سُكّانها ومن سُكّان جبال أربيل(6). (. كان (پقيدا) من عائلة فقيرة من أربيل، هرب من عائلته وإلتجأ إلى (مار أدي) الذي كان يُبشّر بالإنجيل في جبال كوردستان في إمارة أديابين حدياب (أربيل الحالية) لمدة خمس سنوات، ثم جعله أسقفاً وأرسله إلى أربيل سنة 104ميلادية. يذكر المطران (أدي شير) قائمةً بأسماء عشرة أساقفة تولّوا الكرسي الأسقفي في مدينة أربيل للفترة من سنة 104 الى سنة 312 ميلادية(7).
سافر (أدي) بِرفقة تلميذه ماري الى بيت گرماي (منطقة كركوك) وأوصل الدين المسيحي من الرها (أورفا) الى هناك[8]. من الجدير بالذكر أنّ كلمة (گرماي) هي كلمة كوردية تعني (المنطقة الحارة)، حيث لا تزال مناطق كركوك وخانقين ومندلي تُسمى (گرميان) أي (المنطقة الحارة). بعد وفاة (أدي)، خلّفه تلميذه (أكاي)، إلا أنه تمّ قتله بأمرٍ من إبن الملِك (أبجر الخامس) الذي تولّى الحُكم بعد وفاة والده، حيث كان مُتعصّباً للديانة اليزدانية. كان (أكاي) هو أول مَن تولّى أسقفية الرها. أمّا (مار ماري)، فأنه أصبح أكبر مُبشّر بالمسيحية في كوردستان بعد وفاة أستاذه، حيث أنه بشّر بِدينه في مناطق آمد (دياربكر) ونصيبين. كان لِ(مار ماري) عدة تلاميذ، من بينهم (توماس) و(فيليپوس) وقد فوّض الأول مُهمّة التبشير في جبال (داسان) في منطقة بهدينان والواقعة في شمال شيخان. من الجدير بالذكر أن أصل كلمة (داسان) هو (دێویەسنا Dêwyesna) أي عبادة (دێو Dêw)، حيث أنّ (دێو DÊW) كان إلهاً للشعوب الهندوأوروپية ومن المرجّح أنّ إسمه مستمدٌ من إسم إله القمح السومري (دموزي). إسم ال(داسنيين) الذي يُطلَق على الإيزيديين، مستمدٌ من إسم ال(دێو). من جهة أخرى تمّ تفويض (فيليپوس) من قِبل (مار ماري) للقيام بِمُهمّة التبشير في قردو أي (بوتان وسلوپي وجودي) وأرمينيا(9). سجّلَ كل من البلاذري والطبري كُنية مقاطعة (قردو) في العصر الإسلامي بِصيغة (قرداي أو باقردى) وبناءً على أقوال إبن الأثير، إعتبرها ياقوت الحموي جزءً من جزيرة (إبن عمر) التي كانت تضم 200 قرية، وكان جميعها يقع على الضفة اليسرى من نهر دجلة، مقابل (بازيدا)، وإختفت هذه الكُنية تدريجياً من الكُتب العربية وحلّت محلها صيغة (الجزيرة)(10).
هكذا بدأ إنتشار الدين المسيحي في كوردستان في بداية القرن الأول الميلادي، حيث نشأت في كُردستان ثلاث مراكز مُهمة لِنشر الديانة المسيحية في كوردستان، حيث كان لهذه المراكز الكوردستانية دورٌ كبير في نشر الدين المسيحي في بلاد فارس أيضاً، والمراكز الثلاث كانت: مركز (الرها أورفا) ومركز (نصيبين) و(أربيل). لِمدينة (الرها) مكانة مرموقة في التاريخ المسيحي والتي أصبحت في فترة مُبكرة مركزاً ثقافياً للمسيحية السريانية، حيث أنّ اللهجة الآرامية السريانية الشرقية التي أصبحت اللغة الدينية للمسيحيين في كوردستان والبلدان الشرقية الأخرى، هي من مدينة أديسا (الرها). كما أنّ الكتاب المُقدّس (الإنجيل) قد تمت كتابته ونقله في أديسا أيضاً. كان لِمدرسة (أديسا) دور كبير في هذا المجال، حيث كان يَؤمّها الطلاب من مختلف بلدان المنطقة وكان أكثر أساقفة الفرس من خرّيجي هذه المدرسة، والتي تمّ فيها ترجمة كتب يونانية الى اللغة السريانية، وأدخلت على منهجها السرياني في القرن الخامس الميلادي تعليم اللغة اليونانية والفلسفة وسُمّيت أثينا سورية. لقد قام (مار أفرام) مُدرّس مدرسة نصيبين بإنشاء مدرسة (الرها) اللاهوتية، الذي فرّ منها بعد إحتلال الساسانيين لها في سنة 336 ميلادية ونشأ منها كثير من العلماء وإشتهر فيها أساتذة، مثل (هيبا) وإسمه في اليونانية (إيباس) الذي ترجم كتاب (إيساغوجي فور فورسيون) الى السريانية وكان المدخل الى المنطق، كما ترجم كتاب العبارة لِ(أرسطو) في النصف الأول من القرن الخامس الميلادي(11).
كما أنّ مدينة أربيل لعبت دوراً مركزياً في تاريخ المسيحية المبكر في الإمبراطورية الفارثية وذلك بسبب إنتشار اليهودية سابقاً بها ويظهر هنا إسم أول أسقف على المدينة بقيذا في سنة 104 للميلاد(12). كما أنّ مدينة أربيل لعبت دوراً محورياً في نشوء كنيسة المشرق.
المصادر
1. عبد الرقيب يوسف: الدولة الدوستكية في كردستان الوسطى - القسم الحضاري. الجزء الثاني، الطبعة الثانية، دار آراس، أربيل، 2001، هامش صفحة 164.
2. الأب ألبير أبونا. تاريخ الكنيسة الشرقية من إنتشار المسيحية حتى مجيء الإسلام. الطبعة الثانية، بغداد، 1985، صفحة 15.
3. عبد الرقيب يوسف: الدولة الدوستكية في كردستان الوسطى - القسم الحضاري. الجزء الثاني، الطبعة الثانية، دار آراس، أربيل، 2001، هامش صفحة 164.
4. أدي شير. تاريخ كلدو وآثور. المطبعة الكاثوليكية، لبنان، 1912، صفحة 2.
5. ميشخا زخا. تاريخ أربيل. القرن السادس الميلادي.
6. ميشخا زخا. أحوال كنيسة أربيل. مجلة النجم: 9، 1929، صفحة 8.
7. المطران أدي شير. تاريخ كلدو آثور. الجزء الثاني، بيروت، 1913م، صفحة 1 - 14.
8. عبد الرقيب يوسف. الدولة الدوستكية في كردستان الوسطى - القسم الحضاري. الجزء الثاني، الطبعة الثانية، دار آراس، أربيل، 2001، صفحة 165.
9. إيشو مالكز. الآشوريون في التاريخ. صفحة 70.
10. الدكتور جمال أحمد رشيد. ظهور الكورد في التاريخ – دراسة شاملة عن خلفية الأمة الكوردية ومهدها. الجزء الأول، الطبعة الثانية، منشورات دار آراس للطباعة والنشر، مطبعة وزارة التربية، أربيل كوردستان، 2005، صفحة 428 – 429.
11. عبد الرقيب يوسف. الدولة الدوستكية في كردستان الوسطى - القسم الحضاري. الجزء الثاني، الطبعة الثانية، دار آراس، أربيل، 2001، هامش صفحة 166.
12. مشيخا زحا. كرونولوجيا أربيل. ترجمة وتحقيق: عزيز عبد الأحد نباتي، الطبعة الأولى، مطبعة وزارة التربية، أربيل، 2001، صفحة 1.
a. Eusebius, Historia Ecclesiae 1.13.5 and .22.
b. Mark Guscin. The Image of Idessa. 2009, pp. 1- 2.
[1]
Bu makale (عربي) dilinde yazılmıştır, makaleleri orijinal dilinde açmak için sembolüne tıklayın!
دون هذا السجل بلغة (عربي)، انقر علی ايقونة لفتح السجل باللغة المدونة!
Bu başlık 68 defa görüntülendi
HashTag
Kaynaklar
[1] İnternet sitesi | عربي | https://www.ahewar.org/ - 12-04-2024
Bağlantılı yazılar: 10
Başlık dili: عربي
Yayın tarihi: 19-01-2019 (5 Yıl)
Belge Türü: Orijinal dili
İçerik Kategorisi: Din ve Ateizm
İçerik Kategorisi: Makaleler ve röportajlar
İçerik Kategorisi: Tarih
Lehçe : Arapça
Özerk: Kurdistan
Yayın Türü: Born-digital
Teknik Meta Veriler
Ürün Kalitesi: 99%
99%
Bu başlık Aras Hiso tarafından 12-04-2024 kaydedildi
Bu makale ( Ziryan Serçînari ) tarafından gözden geçirilmiş ve yayımlanmıştır
Bu başlık en son Ziryan Serçînari tarafından 12-04-2024 tarihinde Düzenlendi
Başlık Adresi
Bu başlık Kurdipedia Standartlar göre eksiktir , düzenlemeye ihtiyaç vardır
Bu başlık 68 defa görüntülendi
Kurdipedia Dev Kürtçe bilgi Kaynağıdır
Resim ve tanım
Erbildeki Patlama 19 kasım 2014
Kütüphane
İRAN'DA SİLAHLI MÜCADELE
Biyografi
Nesrin Uçarlar
Biyografi
Erik-Jan Zürcher
Biyografi
JAKLİN ÇELİK
Resim ve tanım
Mardin 1950 hasan ammar çarşisi
Biyografi
MEHMET EMİN SEVER
Kütüphane
Kürt-Ermeni Coğrafyasının Sosyopolitik Dönüşümü (1908-1914)
Kısa tanım
Süleymaniye'de tarihi keşif: Lolo Krallığına ait saray kalıntıları bulundu
Biyografi
Pervin Çakar
Kütüphane
1920'den Günümüze Türkiye'de Toplumsal Yapı ve Değişim
Biyografi
AHMET KARDAM
Kısa tanım
VİRANŞEHİR AŞİRETLER TARİHİ VE MILLANLAR
Biyografi
Kemal Astare
Resim ve tanım
1905 Mardin
Kısa tanım
MARDİN MUTFAK KÜLTÜRÜNDE TARÇIN
Biyografi
İbrahim Küreken
Biyografi
Reşan Çeliker
Biyografi
Dilan Yeşilgöz-Zegerius
Kısa tanım
MARDİN
Kütüphane
Cumhuriyet Dönemi Azınlık Politikaları ve Stratejileri Bağlamında 6-7 Eylül 1955 Olayları
Kısa tanım
'Kürdistan Fedaisi' Muşlu Hilmi Yıldırım
Kütüphane
Kapitalizm, Yoksulluk ve Türkiye’de Sosyal Politika

Gerçek
Kısa tanım
VİRANŞEHİR AŞİRETLER TARİHİ VE MILLANLAR
07-06-2024
Sara Kamele
VİRANŞEHİR AŞİRETLER TARİHİ VE MILLANLAR
Kütüphane
DERSİM\'İN İMDADINA GİDEN KÜRDİSTAN FEDAİSİ MUŞLU HİLMİ YILDIRIM
08-06-2024
Sara Kamele
DERSİM\'İN İMDADINA GİDEN KÜRDİSTAN FEDAİSİ MUŞLU HİLMİ YILDIRIM
Kütüphane
DAVA ADAMI
09-06-2024
Sara Kamele
DAVA ADAMI
Kütüphane
Cumhuriyet Dönemi Azınlık Politikaları ve Stratejileri Bağlamında 6-7 Eylül 1955 Olayları
09-06-2024
Sara Kamele
Cumhuriyet Dönemi Azınlık Politikaları ve Stratejileri Bağlamında 6-7 Eylül 1955 Olayları
Kütüphane
Kapitalizm, Yoksulluk ve Türkiye’de Sosyal Politika
09-06-2024
Sara Kamele
Kapitalizm, Yoksulluk ve Türkiye’de Sosyal Politika
Yeni başlık
Biyografi
Erik-Jan Zürcher
09-06-2024
Rapar Osman Ozery
Kütüphane
Kapitalizm, Yoksulluk ve Türkiye’de Sosyal Politika
09-06-2024
Sara Kamele
Kütüphane
1920\'den Günümüze Türkiye\'de Toplumsal Yapı ve Değişim
09-06-2024
Sara Kamele
Kütüphane
Cumhuriyet Dönemi Azınlık Politikaları ve Stratejileri Bağlamında 6-7 Eylül 1955 Olayları
09-06-2024
Sara Kamele
Kütüphane
İRAN\'DA SİLAHLI MÜCADELE
08-06-2024
Sara Kamele
Kütüphane
Kürt-Ermeni Coğrafyasının Sosyopolitik Dönüşümü (1908-1914)
08-06-2024
Sara Kamele
Kütüphane
Koçgiri İsyanı Sosyo-tarihsel Bir Analiz
01-06-2024
Sara Kamele
Kütüphane
GEZİ İSYANI
01-06-2024
Sara Kamele
Kütüphane
Musul Sorunu ve NASTURÎ İSYANI
01-06-2024
Sara Kamele
Biyografi
Nesrin Uçarlar
01-06-2024
Sara Kamele
Istatistik
Makale  518,189
Resim 105,166
Kitap PDF 19,464
İlgili Dosyalar 97,346
Video 1,394
Kurdipedia Dev Kürtçe bilgi Kaynağıdır
Resim ve tanım
Erbildeki Patlama 19 kasım 2014
Kütüphane
İRAN'DA SİLAHLI MÜCADELE
Biyografi
Nesrin Uçarlar
Biyografi
Erik-Jan Zürcher
Biyografi
JAKLİN ÇELİK
Resim ve tanım
Mardin 1950 hasan ammar çarşisi
Biyografi
MEHMET EMİN SEVER
Kütüphane
Kürt-Ermeni Coğrafyasının Sosyopolitik Dönüşümü (1908-1914)
Kısa tanım
Süleymaniye'de tarihi keşif: Lolo Krallığına ait saray kalıntıları bulundu
Biyografi
Pervin Çakar
Kütüphane
1920'den Günümüze Türkiye'de Toplumsal Yapı ve Değişim
Biyografi
AHMET KARDAM
Kısa tanım
VİRANŞEHİR AŞİRETLER TARİHİ VE MILLANLAR
Biyografi
Kemal Astare
Resim ve tanım
1905 Mardin
Kısa tanım
MARDİN MUTFAK KÜLTÜRÜNDE TARÇIN
Biyografi
İbrahim Küreken
Biyografi
Reşan Çeliker
Biyografi
Dilan Yeşilgöz-Zegerius
Kısa tanım
MARDİN
Kütüphane
Cumhuriyet Dönemi Azınlık Politikaları ve Stratejileri Bağlamında 6-7 Eylül 1955 Olayları
Kısa tanım
'Kürdistan Fedaisi' Muşlu Hilmi Yıldırım
Kütüphane
Kapitalizm, Yoksulluk ve Türkiye’de Sosyal Politika
Klasörler (Dosyalar)
Kısa tanım - Belge Türü - Orijinal dili Kısa tanım - İçerik Kategorisi - Kültür Kısa tanım - Lehçe - Türkçe Kısa tanım - Özerk - Ermenistan Kısa tanım - Yayın Türü - Born-digital Kısa tanım - İçerik Kategorisi - Din ve Ateizm Kısa tanım - Özerk - Türkiye Kısa tanım - Özgün Dil - Türkçe Kısa tanım - İçerik Kategorisi - Eğitim Kısa tanım - İçerik Kategorisi - Kürt Davası

Kurdipedia.org (2008 - 2024) version: 15.58
| İletişim | CSS3 | HTML5

| Sayfa oluşturma süresi: 1.125 saniye!