Kitap Adı: Lozan, İkinci Cilt
Yazar: M. Cemil
Basım Yeri: İstanbul
Yayınevi: Ahmet İhsan Matbaası
Yayın Tarihi: 1933
Konferans Yeri — Türkiye'ile sulhü tesis edecek olan? beynelmilel toplanışın 13 İkinci teşrinde Lozanda olması kararlaştı. Lozana davet hakkında 27 birinci teşrinde tebliğ olunan nota şudur:
“İngiltere, Fransa, ve İtalya hükümetleri, Ankara hükümetine gönderdikleri 23 eylül tarihli notalarına zeyil ve bu hükümetin 4/10/22 tarihli notasına cevap olark, Şarktaki harbe nihayet verecek bir sulh muahedesi akti maksadile, 13 ikinci teşrinde müzakereye başlamak üzere Ankara Büyük Millet Meclisi Hükümetini Lozana murahhaslarını göndermeğe davet etmekle şereflenirler. Murahhasların tamam salâhiyetli olması, fakat miktarca ikiyi geçmemesi İngiltere, Fransa ve İtalya hükümetleri arasında kararlaşmıştır.
Lozan o vakit Türklük için hiç iyi duygularla bezeli bir yer değildi. Lozanda oturan Rumlar, Ermeniler Lozanm havasını Türklük aleyhine çevirmişlerdi. Zaten bütün İsviçrede böyle bozuk bir hava vardı. [1]