المکتبة المکتبة
البحث

کورديپيديا أکبر مصدر کوردي للمعلومات بلغات متعددة!


خيارات البحث





بحث متقدم      لوحة المفاتيح


البحث
بحث متقدم
المکتبة
الاسماء الکوردية للاطفال
التسلسل الزمني للأحداث
المصادر
البصمات
المفضلات
النشاطات
کيف أبحث؟
منشورات كورديبيديا
فيديو
التصنيفات
موضوع عشوائي
ارسال
أرسال موضوع
ارسال صورة
استفتاء
تقييماتکم
اتصال
اية معلومات تحتاج کورديپيديا!
المعايير
قوانين الأستعمال
جودة السجل
الأدوات
حول...
امناء الأرشيف لکوردیپیدیا
ماذا قالوا عنا!
أضيف کورديپيديا الی موقعک
أدخال \ حذف البريد الألکتروني
أحصاء الزوار
أحصاء السجل
مترجم الحروف
تحويل التقويمات
التدقيق الإملائي
اللغة أو لهجات الصفحات
لوحة المفاتيح
روابط مفيدة
امتداد كوردییدیا لجوجل كروم
كوكيز
اللغات
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی
Kurmancî
هەورامی
Zazakî
English
Français
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Fins
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
حسابي
الدخول
المشارکة والمساعدة
هل نسيت بيانات الدخول؟
البحث ارسال الأدوات اللغات حسابي
بحث متقدم
المکتبة
الاسماء الکوردية للاطفال
التسلسل الزمني للأحداث
المصادر
البصمات
المفضلات
النشاطات
کيف أبحث؟
منشورات كورديبيديا
فيديو
التصنيفات
موضوع عشوائي
أرسال موضوع
ارسال صورة
استفتاء
تقييماتکم
اتصال
اية معلومات تحتاج کورديپيديا!
المعايير
قوانين الأستعمال
جودة السجل
حول...
امناء الأرشيف لکوردیپیدیا
ماذا قالوا عنا!
أضيف کورديپيديا الی موقعک
أدخال \ حذف البريد الألکتروني
أحصاء الزوار
أحصاء السجل
مترجم الحروف
تحويل التقويمات
التدقيق الإملائي
اللغة أو لهجات الصفحات
لوحة المفاتيح
روابط مفيدة
امتداد كوردییدیا لجوجل كروم
كوكيز
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی
Kurmancî
هەورامی
Zazakî
English
Français
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Fins
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
الدخول
المشارکة والمساعدة
هل نسيت بيانات الدخول؟
        
 kurdipedia.org 2008 - 2024
 حول...
 موضوع عشوائي
 قوانين الأستعمال
 امناء الأرشيف لکوردیپیدیا
 تقييماتکم
 المفضلات
 التسلسل الزمني للأحداث
 النشاطات - کرديبيديا
 المعاينة
موضوعات جديدة
المکتبة
أحزاب غير ديمقراطية في نظام ديمقراطي: تشكيل وعمل الأحزاب السياسية في العراق بعد 2003
30-10-2024
هژار کاملا
المکتبة
نحو شفافية مائية في حوض نهري دجلة والفرات رسم خرائط لتغيرات المياه السطحية في العراق بين عامي 1984-2015
30-10-2024
هژار کاملا
المکتبة
اﻟﻛرد وﻗﺿﯾﺗﮭم اﻟﺳﯾﺎﺳﯾﺔ
28-10-2024
هژار کاملا
المکتبة
طائفية تنظيم الدولة الإسلامية: الجذور الإيديولوجية والسياق السياسي
22-10-2024
هژار کاملا
المکتبة
ما بعد دولة الخلافة : الايدولوجيا، الدعاية، التنظيم والجهاد العالمي
22-10-2024
هژار کاملا
السيرة الذاتية
كوري محمود علي ادو
21-10-2024
اراس حسو
السيرة الذاتية
محسن حاج ايزيدي
21-10-2024
اراس حسو
السيرة الذاتية
مجو شيبو إزدو
21-10-2024
اراس حسو
السيرة الذاتية
كوري قاسم الياس ادو
21-10-2024
اراس حسو
السيرة الذاتية
كولي عمر داود
21-10-2024
اراس حسو
أحصاء
السجلات
  530,176
الصور
  110,960
الکتب PDF
  20,352
الملفات ذات الصلة
  105,419
فيديو
  1,578
اللغة
کوردیی ناوەڕاست - Central Kurdish 
295,471
Kurmancî - Upper Kurdish (Latin) 
90,587
هەورامی - Kurdish Hawrami 
66,151
عربي - Arabic 
31,280
کرمانجی - Upper Kurdish (Arami) 
19,094
فارسی - Farsi 
10,469
English - English 
7,671
Türkçe - Turkish 
3,675
Deutsch - German 
1,785
لوڕی - Kurdish Luri 
1,690
Pусский - Russian 
1,140
Français - French 
348
Nederlands - Dutch 
131
Zazakî - Kurdish Zazaki 
91
Svenska - Swedish 
72
Español - Spanish 
55
Polski - Polish 
55
Հայերեն - Armenian 
52
Italiano - Italian 
52
لەکی - Kurdish Laki 
37
Azərbaycanca - Azerbaijani 
27
日本人 - Japanese 
21
中国的 - Chinese 
20
Norsk - Norwegian 
18
Ελληνική - Greek 
16
עברית - Hebrew 
16
Fins - Finnish 
12
Português - Portuguese 
10
Тоҷикӣ - Tajik 
9
Ozbek - Uzbek 
7
Esperanto - Esperanto 
6
Catalana - Catalana 
6
Čeština - Czech 
5
ქართველი - Georgian 
5
Srpski - Serbian 
4
Kiswahili سَوَاحِلي -  
3
Hrvatski - Croatian 
3
балгарская - Bulgarian 
2
हिन्दी - Hindi 
2
Lietuvių - Lithuanian 
2
қазақ - Kazakh 
1
Cebuano - Cebuano 
1
ترکمانی - Turkman (Arami Script) 
1
صنف
عربي
بحوث قصیرة 
12,859
السيرة الذاتية 
4,989
الأماکن 
4,860
الشهداء 
4,704
المکتبة 
2,428
وثائق 
878
صور وتعریف 
279
المواقع الأثریة 
61
فيديو 
50
الأحزاب والمنظمات 
43
قصيدة 
34
المنشورات 
32
الخرائط 
19
احصائيات واستفتاءات 
12
المتفرقات 
11
الأبادة الجماعية 
9
العشيرة - القبيلة - الطائفة 
6
نكت 
4
بيئة كوردستان 
1
الدوائر 
1
مخزن الملفات
MP3 
324
PDF 
31,608
MP4 
2,599
IMG 
203,549
∑   المجموع 
238,080
البحث عن المحتوى
المکتبة
تأريخ كردستان سوريا المعاصر...
السيرة الذاتية
مزكين طاهر
الشهداء
دجلة عمر
السيرة الذاتية
خالد محمد حمادة
السيرة الذاتية
أحمد خيري
ئەنفالی سێ (ئەنفالی گەرمیان) ساڵی 1988
كورديبيديا أعظمُ مشروعٍ لأرشفة مَعارِفنا (معلوماتنا)..
صنف: بحوث قصیرة | لغة السجل: کوردیی ناوەڕاست - Central Kurdish
شارک
Facebook0
Twitter0
Telegram0
LinkedIn0
WhatsApp0
Viber0
SMS0
Facebook Messenger0
E-Mail0
Copy Link0
تقييم المقال
ممتاز
جيد جدا
متوسط
ليست سيئة
سيء
أضف الی مجموعتي
اعطي رأيک بهذا المقال!
تأريخ السجل
Metadata
RSS
أبحث علی صورة السجل المختار في گوگل
أبحث علی سجل المختار في گوگل
Kurmancî - Upper Kurdish (Latin)0
English - English0
عربي - Arabic0
فارسی - Farsi0
Türkçe - Turkish0
עברית - Hebrew0
Deutsch - German0
Español - Spanish0
Français - French0
Italiano - Italian0
Nederlands - Dutch0
Svenska - Swedish0
Ελληνική - Greek0
Azərbaycanca - Azerbaijani0
Catalana - Catalana0
Čeština - Czech0
Esperanto - Esperanto0
Fins - Finnish0
Hrvatski - Croatian0
Lietuvių - Lithuanian0
Norsk - Norwegian0
Ozbek - Uzbek0
Polski - Polish0
Português - Portuguese0
Pусский - Russian0
Srpski - Serbian0
балгарская - Bulgarian0
қазақ - Kazakh0
Тоҷикӣ - Tajik0
Հայերեն - Armenian0
हिन्दी - Hindi0
ქართველი - Georgian0
中国的 - Chinese0
日本人 - Japanese0

ئەنفالی سێ (ئەنفالی گەرمیان) ساڵی 1988

ئەنفالی سێ (ئەنفالی گەرمیان) ساڵی 1988
ئەنفالی سێ (ئەنفالی گەرمیان) مانگی 4 /1988
پاش ئەنفالکردنی ناوچەکانی شارەزوور و قەرەداخ، دوژمن پلانی ئەنفالکردنی گەرمیانی دانا بوو بە شێوەیەکی دڕندانە، هەر بۆیە ڕۆژی 1988/4/2 لەگەڵ کاک (عومەر فەتاح) دا چووینە لای برادەرانی پارتی لە دێی (مەسۆی مامران) بۆ بەشداریکردنی هێزەکانیان لەبەرەکانی شەڕدا، چوونکە زۆربەی هێزەکانمان لە شەڕەکانی سەرکردایەتی و هەڵەبجەدا بوون و ماندوو و شەکەت بووبوون. لەوێ کاک (قادر قادر و ئازاد قەرەداخی) و هەندێ کادری پارتیمان بینی... لەبارەی بەرگری کردن و بەشداریکردنی هێزەکانمان ڕێککەوتین بەڵام لە دوای ڕۆشتنمان ئەو مەسەلەکەیان فەرامۆشکرد و ناوچەکەشیان بەجێهێشت بێ ئەوەی بەرگری بکەن، تەنانەت ئێمەشیان ئاگادار نەکردەوە.. بۆ مێژوو ئەیڵێم کاک (قادر قادر) لەو ساتەوەختەدا زۆر ورەی بەرز بوو، هەڵوێستێکی هەبوو، کەچی ئەوانی تریان ڕەنگی مردوویان لێ نیشتبوو، بڕوایان بە ڕووبەڕوو بوونەوە لەگەڵ دوژمندا نەبوو.
ڕۆژی 1988/4/3 هەموو هێزەکانی سەرەوە گەیشتنەوە، کە لەشەڕی سەرکردایەتی و شەڕەکانی هەڵبەجە بوون، سەرتا تیپی 53 و ئینجا تیپی 51 و دواتریش برادەرانی مەڵبەند و تیپەکانی تر.
لەگەڵ کاک (ئازادی سەگرمەدا) چووینە لای کاک عومەر و پێمان وت ئەچینە سەردانی هەڤاڵان (قادری حاجی عەلی و شێخ جەعفەر و ئاوات قارەمانی) ، ڕازی بوو. لە دەرەوارەوە بەرەو کۆیک ڕۆیشتین، شەو لەوێ ماینەوە. ڕۆژی دواتر چووینە زستانە، وەزعەکە زۆر شڕ بوو، خەڵکەکە لە دڵەڕاوکەدا بوون، ماڵیان ئەشاردەوە، دێیان بەجێدەهێشت، لەوێوە چووینە دێی تەپەعارەب. لە ڕێگا تووشی ژنێکی ناسیاوی خۆم بووم کە ( خاوەری حاجی عەزیزی دووبڕاو) بوو وە وتی: مەحمود یەژی ڕائەکەن ... بۆ کوێ جێماندێڵن..؟
قسەکانی کسپەی لە جەرگەوە ئەهێنا بە دڵێکی پڕ لە زوخاوەوە پێم وت: مەگەر بە مردوویی جێتان بهێڵین، بەچاوێکی خەمناکەوە بە جێی هێشتین و هەنسایەکی قوڵی خەفەتاوی هەڵکێشا.
چەندە ناخۆشە ئەو هەموو ساڵە لە ناو دڵی خەڵکیدا بژیت و لە ناخیاندا هێلانەی حەوانەوەت بۆ ساز بکەن و ئێستا بێ ویستی خۆی لێت جیاببنەوە و نەزانیت چارەنووس بەرەو کوێیان ئەبات. هەر چۆنێ بێ پێشمەرگە قەیناکە کەکۆڵی مەرگەی بە کۆڵەوەیە، ئەی ئەوان چیان لێ دێ ...؟
خەڵکی تەپەعارەب هێشتا بە تەواوی نەکەوتبوونە خۆیان کە ئێمەیان بینی پێشوازیان لێکردین و ڕێزیان گرتین. شەوەکەی لەوێ ماینەوە. لەولاشەوە کاک قادر و برادەرانی تر توڕە ببون و گەیشتبوونە دەرەوار. ئێمەش گەڕاینەوە و لە دەرەوار کاک قادر و برادەرانم بینی و لایان مامەوە. بە هاتنەوەی برادەران و ئەو هێزانەمان هەندێ وەزعەکە باشتر بوو. بڕیاری بەرگری درا و ڕێگە لە خەڵکیش گیرا دابەزنە خوارەوە بەرەو دەسەڵاتی دوژمن... هەرچەندە نەئەتوانترا مسۆگەری تەواوی پاراستنیان بدرێتێ دوای چۆڵکردنی دێهاتەکانی شارەزوور و قەرەداخ و بازیان و شاخی زەردە و هاتنە پێشەوەی دوژمن لە چەندین دەروازەی ترەوە کە ئەمەیان بۆ بەش بەشکردنی پێشمەرگە و پەرتەوازەکردنی هێزەکانمان بوو.
خەڵکی نەیان ئەزانی چیبکەن، بەشێ بەرەو خوار ئەڕۆیشتن و پێشمەرگە ئەیگەڕاندنەوە، بەشێکیش لەو شیو و دۆڵانەدا خۆیان حەشاردابوو پێان خۆش نەبوو بە ئاسانی دەست لە خاک و زێدیان هەڵبگرن.
لە ڕۆژی 1988/4/8 دوژمن بە هێزێکی زۆر و زەوەندەوە لە چەندین دەروازەوە پەلاماری گەرمیانیدا بەم شێوەیە :-
1.چوارملان
2.بەرکەل
3.سەرقەڵا- هۆمەرمل
4.سەرقەڵا- ناوچەی ڕۆغزای
5.کەلار- تیلەکۆ
6.باوەنوور – ناوچەی شاتری
7.دووز- داودە
8.دووز- بناری گل
9.نەوجول – داودە
10.قادرکەرەم – قەیتول
11.سەنگاو – هەنارە
12.سەنگاو – کچان
13.سەنگاو – قەیتول
14.قادرکەرەم – ناوچەی زەنگەنە
15.چەمچەماڵ - قەرەحەسەن
16.چەمچەماڵ - جەباری
17.کەرکووک – جەباری
18.زەمبوور – جەباری
ئەمەش سەرەتای دەستپێکردنی ئەنفالی گەرمیان بوو. لەم شەڕانەدا دوژمن کۆپتەر و تانک و تۆپی دورهاوێژی بەکارئەهێنا. هێزی پیادەی سوپا و جاشە خۆفرۆشەکانیش هەنگاو بە هەنگاو ئەهاتنە پێشەوە. لە بەرامبەردا پێشمەرگە وپشتگیری ڕووبەڕوویان ئەبوونەوە، کوشتاری زۆریان لێکردن، ژمارەیەک پێشمەرگە و پشتگیری بە خوێنی سووری گەشیان ئەوڕۆژگارە ڕەش و دوکەڵاویەی کوردستانیان ڕەنگین کرد.
ڕۆژگارێکی خەماوی بوو، خەڵکی دێهاتەکان نەیان ئەزانی چی بکەن لە بەرامبەر پەلاماری سوپای داگیرکەردا. ئەگەر ئەڕۆن و دەستبەرداری شۆڕش و پێشمەرگە و سامان و خاکیان ئەبن دڵیان بەرایی نادا، ئەگەر ئەمێننەوە ئەکەونە بەر کڵپەی دڕندانەی بەعس و هەموویان چارەنووسیان مەرگ و تەفروتوناکردن ئەبێت.
بڕیاردان لەسەر هەر حاڵەتێک کارێکی قورسبوو. هیچ شتێک لە شووێنی خۆیدا نەمابوو. خاک ئەسوتا، ئاگر لە گژوگیا بەربووبوو. دنیا سەراپا دووکەڵ و بارووت و گەردەلول بوو، گرمەی هەوری بەهار و زرمەی تۆپخانەی ئاگراوی بەعس تێکەڵ بەیەک بووبوون. تەنانەت پەلەوەریش لە لانە و مانەی خۆیان تەرە بوو بوون و لەگەڵیاندا گیانی هەموو مرۆڤێکی ویژداندار ئەگریا و لە حەیبەتا ئەتوانەوە. بەهاری ئەمساڵ جیا لە هەموو بەهارەکانی تر تراژیدیای زەمەنێکی ئازاراوی ئەگێڕایەوە. ئەوە بەعسە ئەیەوێ کورد قڕ بکات، مرۆڤ ناتوانێ تەعبیر لەو کارەساتە بکات و هەرچی لە دەروونیدایە قوڵپی بداتەوە و دنیاش لە ئاستی ئەم تاوانە کپ و کڕ، خوا نەکات سۆزەی هەڵوێستێک دڵی بهەژێنێ.
دوژمن لە هەندێ قۆڵەوە تەنیا شەڕی مشاغەلەی ئەکرد، لەهەندێ لای تر هێزەکانمان شەڕی مان و نەمانیان ئەکرد وەکو ناوچەی داودە و بناری گل و چوارملان و قۆڵی باوەنوور. پارسەنگی سەرکەوتن بەلای ئێمەوە لاواز بوو. هەتا ئەهات ڕووبەری بەرگری و شەڕکردن تەسکتر ئەبووەوە. پێگەی مانەوە لە ناو سەنگەردا بێهێز ئەبوو، لە لایەکی ترەوە تەقەمەنی وەکو پێویست لە بەردەستا نەبوو، نان و خۆراک بە زەحمەت پەیدا ئەبوو و شەڕەکان بە دڵگەرمیەکی بێ هاوتاوە تا 1988/4/13 درێژەی کێشا. لەو ماوەیەدا چەندین جار لەگەڵ لایەنەکاندا کۆبوونەوە کرا، جگە لە (ی.ن.ک) و حشع کەسی تر باوەڕی بە بەرگری نەبوو، پێشمەرگەکانمان جگە لەوەی کە لە هەموو شەڕەکانی سەرکردایەتی و دۆڵی جافایەتیدا بەشداربوون و ماندووبوون، ماوەی 13 ڕۆژیش بە ڕێگاوە بوون تا گەیشتنەوە گەرمیان و دیسانەوە کەوتنە شەڕی بێئامان و ئەوەندەی تر شەکەت و شەلوپەت بوون. بۆیە جەوی شەڕەکە بێهودە بوو، ئەبوایە ڕێگایەکی تر هەڵبژێردرایە و هەموو هێزەکانمان لە شووێنێکدا کۆبکردایەتەوە و کارێکی ترمان ئەنجام بدایە. ئەگەرچی نەشئەتوانرا بە ئاسانی گەرمیان چۆڵ بکرێ و ئەو ناتۆرەیە بخرێتە سەر ئەستۆی یەکێتی کە بێ شەڕ ناوچەکەی بە جێهیشت کە هەموو ژیانی هەر شەڕ و پێکدادانی شۆڕشگێرانەبوو بەرامبەر دوژمنەکانی لە پێناوی مافە ڕەواکانی کورددا، ئەم شەڕە تووشی خوێنبەربوونی کردین، لەوە زیاتر توانای بەرپەرچدانەوە نەما.
بۆیە ڕۆژی 1988/4/14 بڕیاری کشانەوەی هەموو هێزەکانمان درا لە بەرەکانی شەڕدا و بەرەو بناری شاخ بووینەوە. لە دێهاتەکانی تەپەگەڕوس و دەرەواری سەروو و بانی مۆرد کۆبووینەوە. من ڕام وابوو هێزەکانمان بکرێتە چەند بەشێکەوە، بەشێکی لە گەرمیاندا بمێنێتەوە، ئەوی تری ڕەوانەی مەڵبەندی سێ بکرێ. کاک قادر پێیوابوو کەس نەمێنێتەوە، بەڵام کۆمەڵێک برادەر لەوانە کاک مەلا ئەحمەدی کەلاری و حەمە ڕەش و عوسمانی حاجی مەحمود بریاری مانەوەیان دا. ئەمە هەنگاوێکی مەزن بوو، لەم دەرفەتە تاریکەدا بتوانرێ دڕ بە هەوری بێبڕوایی و ڕاڕایی بدرێ، جگە لەمە هەلومەرجێکی نوێ ئەڕەخسێنی بۆ خەبات وەکو سەرەتایەکی تازە کە جیا لە شێوەی پارتیزانی سەراتای دەستپێکردنەوەی شۆڕشی نوێی گەلەکەمان کە ئێستا خەڵکی و دێهات نییە و ئەبێ پێگەی تر بۆ بەردەوامی ئەنجامدانی کارەکان بدۆزرێنەوە. لە برادەرانی حشعیش بەشێک مانەوە و ڕۆژانە لەگەڵ برادەرانی خۆیان و ئێمەشدا پەیوەندی هەبوو.
ڕۆژی 1988/4/14 ڕۆژێکی نائاسای بوو کە تەماشای دەموچاوی هەر کەسێکت دەکرد تووڕەی و ناسۆری ئازای لێ ئەباری. هەموو بە خەمباری پێکەوە دانیشتبوین، برادەران وتیان: لە کوێوە ئەڕۆیت...؟ ئەم پرسیارەم پێناخۆش بوو، هەستم کرد جیا ئەکرێمەوە، بە قەڵسییەوە وتم: لە بناری هەمەوەندەوە.
لەگەڵ 13 پێشمەرگەی ئاواتی شێخ جەنابدا لەوە دا بوو بکەوینە ڕێ، کاک قادر داوای لێکردین 100پێشمەرگە لەگەڵ خۆماندا ببەین. ئەمەم پێ چاک بوو. لە ناو ئەو هێزەدا ژن و منداڵی پێشمەرگەکانی تێدا بوو، بەزەیم پیایانا ئەهاتەوە، ڕێگا دوورە و لەوانەیە بڕ نەکەن بەتایبەتی ژنی سکپڕ و منداڵی ورد. ڕۆژێکی سەخت و ڕەش بوو، باران ئەباری، پێشمەرگە هەمووبێزار بوون، بریندارەکان هاواریان ئەکرد و دەیان وت بەجێمان مەهێڵن. لە هەمووی ناخۆشتر ئەو دیمەنە تەماوییەی گەرمیانم لە بناری شاخەوە بینی کە هەتا چاو بڕی دەکرد پانتایی بوو، شووێنێک نەئەبینرا ساف و بێگەردی بەهاری خۆشی پێوە دیار بێ، هەمووی چڕە دووکەڵ و گڕودودی هەناسەی پڕ لە ئاهی ساردی دێهاتەکان بووکە باوەشیان بە کەشکەشانی ئاسماندا ئەکرد و بەرۆکی خوایان ئەگرت. تەنانەت بارانی بەلێزمەش کەف و کوڵی هەناوی هەڵقرچاوی ئەو دێهاتانەی دانەئەمرکاندەوە. ئەوە سەربازە بیابانییە پێ پەتییەکانی دوورگەی نەفامی و سەردەمی شۆڤینێتییە دەست ئەنێنە بینی کورد و زەردەخەنەی بەهاری دەم کەلی دێهاتەکان ئەژاکێنن، کسپەی ماڵوێرانی بەرئەدەنە ناخی هەڵکڕوزاوی کوردستان، چ مرۆڤێک لەبەردەم ئەم دیمەنە مەرگەساتبارەدا ئەتوانێ خۆی ڕابگرێ و کۆستی دڵی نەکەوێ و کەژاوەی خەفەت نەپێچێتەوە بەرەو ئاسۆی نادیاری.
ئەوە پێشمەرگەی ئەم زێد و نیشتیمانەیە بێ ویستی خۆی ماڵئاوایی بێدەنگی ئەکات و نازانێ چارەنووس بەرەو کوێی دەبات...؟
تۆ بڵێی مەرگی کورد نوسرابێتەوە...؟
تۆ بڵێی خەڵکی لە خاکی باوباپیرانی خۆی بێزاربێ و لێی هەڵبێن..؟
تۆ بڵێی پێشمەرگە بەرگەی خەبات نەگرێ و مەیدان چۆڵ بکات..؟
یان بەرنامەی کاری سیاسی هەڵە و کەم کوڕی تێدابێ ..؟
لە گەرمیاندا کەس نەما، ئەو خەڵکەی دیوی قەرەداخیش لە گەڵیاندا بەرەو خواربوونەوە. بەشێکی کەمیان نەبێ کە بە دزیەوە و لە ڕێگا قاچاخەکانەوە خۆیان ئەکردە ناو ئۆردووگاکانی سمود و کەلار و باوەنوور و کفری و چەمچەماڵ و قادرکەرەمدا..
بەشە زۆرەکەشیان کە کەوتبوە دەست هێزەکانی ڕژێم بە تایبەتی جاشە کوردە سوک و چاوشۆڕەکان بەرەو توونی نەمان بران. بە لامەوە زۆر ئاسییە ڕژێمی شۆڤێنی بەعسی عەرەبی دۆزەخی ئەنفال بۆ کورد دابخات، بەڵام کە بەشێکی هێزە پەلاماردەرەکەی کوردە.. ! ئەوە تاوانێکی گەورەیە کە کورد خۆی ببێتە داردەست و ئامرازی دوژمن و گەلەکەی خۆی لە ناو ببات...!
منداڵەکانی خۆمم ڕەوانەی کەلار کرد تاکو خۆیان لەو ناوەدا حەشار بدەن تاکو وەزعەکە ئاسای دەبێتەوە، بەڵام دوای ئەمە ئاگام لێیان نەما. بە دەم ئازارەوە گەیشتمە بانیمۆرد، زیاتر لە 500 کەس ڕاوەستابوو، زۆربەی ژن و منداڵ بوون و چاوەڕوانی شارەزابوون بۆ دەرباز بوون، بیرم کردەوە لە قەرەی ئەم کارە نایەم، بە جیهاز لەگەڵ کاک قادردا قسەم کرد و پێم وت لەگەرمیاندا ئەمێنمەوە و توانای ئەم کارەم نییە ئەو هەموو خەڵکە ببەم، بەڵام ئەو داوای کرد ئەبێ لەگەڵیاندا بڕۆم. ئینجا لەگەڵ کاک عادل شکور و سەید محەمەد و برادەراندا یەکمانگرت، هێز و خەڵکەکەمان کردە سێ ڕەتڵەوە:
ڕەتڵی یەکەم/ ئێمە بووین، تەنها پێشمەرگە بووین بۆ تاقیکردنەوەی ڕێگا.
ڕەتڵی دووەم/ کاک عادل و بەشێکی تری پێشمەرگە و هەندێ خێزان.
ڕەتڵی سێیەم/ سەید محەمەد و زۆربەی خێزانەکان.
لەو کاتەدا ئەبو فەلاح (حەسەن قادر ساڵەح ) م بینی کە لە شەڕەکەی هەزار کانیدا کەوتبووە سەر میندا و قاچێکی پەڕیبوو، ئەبوو فەلاح پێی وتم: کاک مەحمود بەجێم نەهێڵی..!
ئەم قسەیە وەک گوللە ناخی بڕیم، ئەو ئەبوفەلاحەی بەو هەموو قارەمانێتییەوە ئێستا بپاڕێتەوە بەجێی نەهێڵین..؟
دوای ماوەیەک تێڕامان ڕووم تێکرد و پێم وت: مەگەر بمرم ئەگینا بەجێت ناهێڵم. پێش ئەوەی بکەوینە ڕێ نوری مەسۆیمان ناردە سەرجادەی سەنگاو بۆ تاقیکردنەوەی ڕێگا، هاتەوە وتی: ڕێگا نییە، هەموو دوژمنی لێیە. کەچی پ.م شەریف سدیق هەڵیدایە و وتیی درۆیە کەسی لێ نییە، هەر ئەمیش ڕاستی کرد. ئێوارە کەوتینە ڕێ و چووینە کڕبچنە، دنیا تاریک و شەستە باران بوو، بە حاڵێکی خراپ گەیشتینە سەر جادەی قەرداخ- سەنگاو، لەوێ پەڕینەوە چوومە پێش هێزەکە و گەڕامەوە دواوە ئەبو فەلاحم نەبینی، زۆر گەڕام سوودی نەبووی، دیسانەوە گەڕامەوە لای هێزەکە هەندێ ژن پەکیان کەوتبوو، یەکێکیان ژنەکەی شەهید نازم بچکۆل بوو کە لە شەڕەکەی تازەشاردا لەگەڵ چەند پێشمەرگەیەکی تردا شەهید بوو بوون. خێزانەکەی بەمەی نەئەزانی، ئەم ژنانە پێڵاویان لە پێدا نەمابوو بە پێی پەتی ڕێیان ئەکرد، ناچار هەندێ جار سواری وڵاخمان ئەکردن، تاگیەشتینە دەربەندی مەڕاخانی لای دلکە کە چەند کیلۆمەترێک لە سەنگاوەوە دوورە.
سەنگاو بووبووە بارەگای جوڵانەوەی هێزەکانی دوژمن بۆ سەر خۆرئاوای گەرمیان، لەوێوە ئەکشان بەرەو قەرەداخ و دێهاتەکانی تری بناری سەنگاو-ئاژداخ.
لەو هەموو خەڵکەی لەگەڵماندا بوون کەسێ نەبوو بچێتە سەر شاخ و ئاگاداری جموجۆڵی دوژمن بێت و ڕێگای خۆمان بزانین و بە سەلامەتی بڕۆین و ئەو هەموو ژن و منداڵە تووش نەبن. ناچار لەگەڵ (مامۆستا جەلالی لێپرسراوی ڕێکخستنی تیپی 51) دا سەرکەوتینە سەر شاخ و تا کاتژمێر 5 ی ئێوارە ماینەوە، چاودێری هەموو لایەکمان ئەکرد، پاشان هاتینە خوارەوە، ژنەکان بەتانیەکانیان دڕاندبوو کردبوویانە پێڵاو. قرچەی دەروونم ئەهات و (ڕەزای مام نامیقم) ناردە کەلاوەکانی دێیە ڕووخێنراوەکە بۆ یەک دوو جووت پێڵاوی کۆنە، هاتەوە هەندێ پاتەی داڕزاوی هێنا دامانە ژنەکان، ئینجا بەرەو قوولە ڕۆشتین و لەوێ کەوتینە هەوڵی پەیداکردنی وڵاخ بۆ ژن و منداڵەکان، لەو ناوەدا وڵاخێکم بینی زۆر بەدوایا ڕام کرد تا بەهەزار حاڵ گرتم، توومەز هەرچی لە باخەڵمدا بوو لێم کەوتبوو، کەوتمە هەوڵی دۆزینەوەی شتەکانم و لە هێزەکە دابڕام و درەنگانێک پێیان گەشتمەوە. چووینە دێی (کانی کەوە) و یەکپارچە ئاگر بوو، هەمووی ئەسووتا، زۆری نەمابوو ڕۆژ بێتەوە. لەوێوە گەڕاینەوە دێی (ئەحمەد لەوەند) ، هەر مزگەوتەکەی مابوو و چەند کەسێکی تێدا خەوتبوو، لە دەرەوە مەڕ و ماڵاتێکی زۆر خڕکرابوو، وامزانی ئەوانە جاشن، پێشمەرگەکانم ئاگادار کردەوە ئامادەبن بچینە سەریان و نزیک بووینەوە، یەکەم کەسم وریا کردەوە، تەماشا ئەکەم پیاوێکی پیری خەڵکی دێی ( کچانە) هێنامە دەرەوە و و وتم: حاجی ئەمناسی...؟
وتی : نەخێر
وتم: مەحمود سەنگاویم.
حاجی دەستی کردە ملم و بانگی کوڕەکانی کرد و وتی: مەترسن ئەوە مەحمود سەنگاوییە، ئەوانیش هەڵسان و نان و چایی بەیانیان داینێ و وتیان: (حاجی محەمەدی) خزمیشت لەگەڵماندایە، یەکسەر چووم بۆ لای و هەر لە دوورەوە ناسیمەوە، هات و باوەشی پیاکردم و بانگی لێبەرز بووە وە.
وتم: بۆچی ئەگریت .. ؟
وتی: بۆ ئێوە
وەڵامم دایەوە: ئێمەش خەمی ئێوەمانە، ئێمە پێشمەرگەین خۆمان ئەم ڕێگەیەمان هەڵبژاردووە.
حاجی وتی : خواردنی باشمان لا نییە، وەرن مەڕێک ببەن ئێوە بیخۆن لە دژومن باشترە لەوانەیە هەمووی ببەن، پاش هەندێ دەمەتەقێ یەکترمان بەجێهێشت و چووینە ئەشکەوتێکی ساردەوە لە سەرماندا هەڵئەلەرزیم. چەند کاتژمێرێک لەوێ ماینەوە، بە برادەرەکانم وت: ئەچمە دەرەوە، تۆزێ دوور ئەکەومەوە بزانم سۆراخێکی برادەرانی دابڕاو ناکەم. هەر لە ئەشکەوتەکە دوور کەوتمەوە، لە قەڵبەزێکدا دۆزیمنەوە.
مامۆستا جەلال وتی: کاک عادل و کاک حەمەڕەش هاتنە سەر خەت، قسەمانکرد، سەری سەعاتیش من پەیوەندیم لەگەڵیاندا کرد، ئەو ڕێگایەی پیا هاتبووین پێمان وتن، لە دلکەش دوو پێشمەرگەمان بۆ دانابوون، هەروەها ئەو شووێنانەی ئازووقەی لێ بوو بۆمان دیاریکردن، پاشان گەڕاینەوە، هەندێ قازمان گرت و برژاندمان. هێشتا خۆری مابوو چووینە (خاڵدان) .
شەوی 1988/4/17 لەبەر تاریکی و بارانی زۆر نەمانتوانی ڕێگا دەرکەین. تا ڕۆژی دوای لە (خاڵدان) ماینەوە، کە کەوتینە ڕێ لە نزیک دێی (کانی سارد) کۆمەڵێ خەڵکی سەر لێشێواومان بینی نەیان ئەزانی چی بکەن. هەندێ خەڵکی دێی (هەسەن کەنۆشمان) بینی لە ترسی ڕژێمی بەعس لە چەمچەماڵەوە هاتبوون، پرسیاری وەزعەکامن لێکردن و وتیان هەتا بڵێی خراپە، زۆربەی خەڵکی گیراون، لە ناو شاردا خۆپشاندان کراوە بۆ بەردانی خەڵکە گیراوەکە و بەشێکی زۆری ئەو خەڵکەی گیرابوون بە هۆی ئەو خۆپشاندانەوە ڕزگاریان بوووە و دوژمن بە کۆپتەر لێیداون.
بەرەو جادەی سلێمانی – چەمچەماڵ ڕۆشتین، لەو کاتەدا هێزێکی گەورەی دوژمن بەرەو کەرکووک ئەچوو، زۆر چاوەڕێمان کرد هەر کۆتای نەهات، ناچار لە نێوانی هەر ئۆتۆمبێلێک و یەکێکی تردا کە دوور بوونایە 10 پێشمەرگەکامن ئەپەڕاندەوە، بەو شێوەیە هەموومان چووینە ئەوبەرەوە و ڕوومان کردە دێی (کانی عارەبان) ، ڕۆژی دواتر گەیشتینە (گۆپتەپە) .
شەوی 1988/3/19 لەگەڵ کاک ئازادی ڕابەر سیاسی تیپی 93ی کۆیەدا بووم، بەیانیەکەی چووینە (موخەڕەس) .
ئێوارەی 1988/4/20 لە ڕێگای (مەرزان) کەوتینە بۆسەی دوژمن و لێیان هاتینە دەست، جاشێکمان لێکوشتن و یەکێکی تر بە ناوی (نەوزاد) کە خەڵکی کەرکووک بوو بە دیل گیرا، شەو چووینە (مەرزان) ، ڕۆژی دواتر لە جادەی (کۆیە-هەولێر) پەڕینەوە، لەو کاتەدا دوو کۆپتەر هاتن و خۆمان پەنادا تا ڕەتبوون.
ڕۆژی 1988/4/24 گەیشتینە (سماقولی سەروچاوە) ، بروسکەیەکم بۆ کاک (ملازم عومەر) کرد و ئامادەییم دەربڕی بۆ هەر کارێک دیاری بکات. دوای دوو ڕۆژ وەڵامی دایەوە بچمە (توتمێ) . لەوێ کاک ملازم عومەر و کاک کۆسرەت ڕێزی زۆریان لێ گرتین و کاک ئازادی سەگرمەشم بینی.
[1]
تێبینی: ئەم بابەتە بە ڕێنووسی سەرچاوەی ئاماژە پێکراو نووسراوە، کوردیپێدیا هیچ دەستکارییەکی نەکردووە!

كورديبيديا غير مسؤول عن محتوى هذا التسجيل وصاحبه مسؤول عنه. قمنا بتسجيله لأغراض أرشيفية.
دون هذا السجل بلغة (کوردیی ناوەڕاست)، انقر علی ايقونة لفتح السجل باللغة المدونة!
ئەم بابەتە بەزمانی (کوردیی ناوەڕاست) نووسراوە، کلیک لە ئایکۆنی بکە بۆ کردنەوەی بابەتەکە بەو زمانەی کە پێی نووسراوە!
تمت مشاهدة هذا السجل 633 مرة
اعطي رأيک بهذا المقال!
هاشتاگ
المصادر
[1] التواصل الاجتماعي | کوردیی ناوەڕاست | پەیجی فەیسبوکی مەحمود سەنگاوی
الملفات ذات الصلة: 1
السجلات المرتبطة: 2
1. السيرة الذاتية مەحمود سەنگاوی
1. تواریخ وأحداث 14-04-2017
تأريخ الإصدار: 14-04-2017 (7 سنة)
الدولة - الأقلیم: جنوب کردستان
اللغة - اللهجة: ک. جنوبي
تصنيف المحتوى: تأريخ
نوع الأصدار: ديجيتال
نوع الوثيقة: اللغة الاصلية
البيانات الوصفية الفنية
جودة السجل: 99%
99%
تم أدخال هذا السجل من قبل ( سروشت بەکر ) في 13-03-2023
تمت مراجعة هذه المقالة وتحریرها من قبل ( زریان سەرچناری ) في 14-03-2023
تم تعديل هذا السجل من قبل ( هاوري باخوان ) في 24-10-2023
عنوان السجل
لم يتم أنهاء هذا السجل وفقا لالمعايير کورديپيديا، السجل يحتاج لمراجعة موضوعية وقواعدية
تمت مشاهدة هذا السجل 633 مرة
کورديپيديا أکبر مصدر کوردي للمعلومات بلغات متعددة!
بحوث قصیرة
تركيا تستعد للمرحلة القادمة .. بورقة الكرد
المواقع الأثریة
قلعة كركوك
المواقع الأثریة
تل لیلان
بحوث قصیرة
منسيّو الأناضول وحقوقهم: الزازاكيون والموارنة
صور وتعریف
مدينة حلبجة بعد تعرضها للقصف من قبل النظام البعثي السرسري - سنة 1988
السيرة الذاتية
كمال عزيزي قيتولي
السيرة الذاتية
سيف الدين ولائي
المواقع الأثریة
قلعة خانزاد في أقليم سوران 1825م
السيرة الذاتية
جرجيس كوليزادة
السيرة الذاتية
عبد الأمير ملكي
السيرة الذاتية
حليمة شنگالي
السيرة الذاتية
منى واصف
المواقع الأثریة
ناعورة الرشيدية في الشدادي حضارة عريقة وتاريخ يشهد
المکتبة
أحزاب غير ديمقراطية في نظام ديمقراطي: تشكيل وعمل الأحزاب السياسية في العراق بعد 2003
السيرة الذاتية
عدنان المفتي
بحوث قصیرة
كسكين بايندير: نلاحظ تغييرات إيجابية تحدث في الدولة
بحوث قصیرة
استفتاء الإقليم والبدائل الدولية
صور وتعریف
كركوك في سنة 1936
المکتبة
نحو شفافية مائية في حوض نهري دجلة والفرات رسم خرائط لتغيرات المياه السطحية في العراق بين عامي 1984-2015
المکتبة
شهدائنا في حرب ضد الدولة الاسلامية - داعش، الطبعة 2
صور وتعریف
محطة القطارات في مدينة آمد - سنة 1944
السيرة الذاتية
أسما هوريك
صور وتعریف
الفنانة الراحلة عيشة شان حفلة هولير 1979
المکتبة
اﻟﻛرد وﻗﺿﯾﺗﮭم اﻟﺳﯾﺎﺳﯾﺔ
السيرة الذاتية
هيفين عفرين
المکتبة
طائفية تنظيم الدولة الإسلامية: الجذور الإيديولوجية والسياق السياسي
السيرة الذاتية
منى بكر محمود
المواقع الأثریة
قصر حسين قنجو في محافظة ماردين، 1705م
المکتبة
ما بعد دولة الخلافة : الايدولوجيا، الدعاية، التنظيم والجهاد العالمي
صور وتعریف
مدينة كركوك - سنة 1890
بحوث قصیرة
الكُرد والإبادة الأرمنية الكبرى (1915 -1917) .. محطات ومواقف
المکتبة
دور احداث شنكال في تطوير القضية الكردية

فعلي
المکتبة
تأريخ كردستان سوريا المعاصر 1947 - 1962
08-12-2018
زریان سەرچناری
تأريخ كردستان سوريا المعاصر 1947 - 1962
السيرة الذاتية
مزكين طاهر
01-06-2022
اراس حسو
مزكين طاهر
الشهداء
دجلة عمر
12-04-2023
أفين طيفور
دجلة عمر
السيرة الذاتية
خالد محمد حمادة
04-07-2023
اراس حسو
خالد محمد حمادة
السيرة الذاتية
أحمد خيري
05-07-2023
اراس حسو
أحمد خيري
موضوعات جديدة
المکتبة
أحزاب غير ديمقراطية في نظام ديمقراطي: تشكيل وعمل الأحزاب السياسية في العراق بعد 2003
30-10-2024
هژار کاملا
المکتبة
نحو شفافية مائية في حوض نهري دجلة والفرات رسم خرائط لتغيرات المياه السطحية في العراق بين عامي 1984-2015
30-10-2024
هژار کاملا
المکتبة
اﻟﻛرد وﻗﺿﯾﺗﮭم اﻟﺳﯾﺎﺳﯾﺔ
28-10-2024
هژار کاملا
المکتبة
طائفية تنظيم الدولة الإسلامية: الجذور الإيديولوجية والسياق السياسي
22-10-2024
هژار کاملا
المکتبة
ما بعد دولة الخلافة : الايدولوجيا، الدعاية، التنظيم والجهاد العالمي
22-10-2024
هژار کاملا
السيرة الذاتية
كوري محمود علي ادو
21-10-2024
اراس حسو
السيرة الذاتية
محسن حاج ايزيدي
21-10-2024
اراس حسو
السيرة الذاتية
مجو شيبو إزدو
21-10-2024
اراس حسو
السيرة الذاتية
كوري قاسم الياس ادو
21-10-2024
اراس حسو
السيرة الذاتية
كولي عمر داود
21-10-2024
اراس حسو
أحصاء
السجلات
  530,176
الصور
  110,960
الکتب PDF
  20,352
الملفات ذات الصلة
  105,419
فيديو
  1,578
اللغة
کوردیی ناوەڕاست - Central Kurdish 
295,471
Kurmancî - Upper Kurdish (Latin) 
90,587
هەورامی - Kurdish Hawrami 
66,151
عربي - Arabic 
31,280
کرمانجی - Upper Kurdish (Arami) 
19,094
فارسی - Farsi 
10,469
English - English 
7,671
Türkçe - Turkish 
3,675
Deutsch - German 
1,785
لوڕی - Kurdish Luri 
1,690
Pусский - Russian 
1,140
Français - French 
348
Nederlands - Dutch 
131
Zazakî - Kurdish Zazaki 
91
Svenska - Swedish 
72
Español - Spanish 
55
Polski - Polish 
55
Հայերեն - Armenian 
52
Italiano - Italian 
52
لەکی - Kurdish Laki 
37
Azərbaycanca - Azerbaijani 
27
日本人 - Japanese 
21
中国的 - Chinese 
20
Norsk - Norwegian 
18
Ελληνική - Greek 
16
עברית - Hebrew 
16
Fins - Finnish 
12
Português - Portuguese 
10
Тоҷикӣ - Tajik 
9
Ozbek - Uzbek 
7
Esperanto - Esperanto 
6
Catalana - Catalana 
6
Čeština - Czech 
5
ქართველი - Georgian 
5
Srpski - Serbian 
4
Kiswahili سَوَاحِلي -  
3
Hrvatski - Croatian 
3
балгарская - Bulgarian 
2
हिन्दी - Hindi 
2
Lietuvių - Lithuanian 
2
қазақ - Kazakh 
1
Cebuano - Cebuano 
1
ترکمانی - Turkman (Arami Script) 
1
صنف
عربي
بحوث قصیرة 
12,859
السيرة الذاتية 
4,989
الأماکن 
4,860
الشهداء 
4,704
المکتبة 
2,428
وثائق 
878
صور وتعریف 
279
المواقع الأثریة 
61
فيديو 
50
الأحزاب والمنظمات 
43
قصيدة 
34
المنشورات 
32
الخرائط 
19
احصائيات واستفتاءات 
12
المتفرقات 
11
الأبادة الجماعية 
9
العشيرة - القبيلة - الطائفة 
6
نكت 
4
بيئة كوردستان 
1
الدوائر 
1
مخزن الملفات
MP3 
324
PDF 
31,608
MP4 
2,599
IMG 
203,549
∑   المجموع 
238,080
البحث عن المحتوى
کورديپيديا أکبر مصدر کوردي للمعلومات بلغات متعددة!
بحوث قصیرة
تركيا تستعد للمرحلة القادمة .. بورقة الكرد
المواقع الأثریة
قلعة كركوك
المواقع الأثریة
تل لیلان
بحوث قصیرة
منسيّو الأناضول وحقوقهم: الزازاكيون والموارنة
صور وتعریف
مدينة حلبجة بعد تعرضها للقصف من قبل النظام البعثي السرسري - سنة 1988
السيرة الذاتية
كمال عزيزي قيتولي
السيرة الذاتية
سيف الدين ولائي
المواقع الأثریة
قلعة خانزاد في أقليم سوران 1825م
السيرة الذاتية
جرجيس كوليزادة
السيرة الذاتية
عبد الأمير ملكي
السيرة الذاتية
حليمة شنگالي
السيرة الذاتية
منى واصف
المواقع الأثریة
ناعورة الرشيدية في الشدادي حضارة عريقة وتاريخ يشهد
المکتبة
أحزاب غير ديمقراطية في نظام ديمقراطي: تشكيل وعمل الأحزاب السياسية في العراق بعد 2003
السيرة الذاتية
عدنان المفتي
بحوث قصیرة
كسكين بايندير: نلاحظ تغييرات إيجابية تحدث في الدولة
بحوث قصیرة
استفتاء الإقليم والبدائل الدولية
صور وتعریف
كركوك في سنة 1936
المکتبة
نحو شفافية مائية في حوض نهري دجلة والفرات رسم خرائط لتغيرات المياه السطحية في العراق بين عامي 1984-2015
المکتبة
شهدائنا في حرب ضد الدولة الاسلامية - داعش، الطبعة 2
صور وتعریف
محطة القطارات في مدينة آمد - سنة 1944
السيرة الذاتية
أسما هوريك
صور وتعریف
الفنانة الراحلة عيشة شان حفلة هولير 1979
المکتبة
اﻟﻛرد وﻗﺿﯾﺗﮭم اﻟﺳﯾﺎﺳﯾﺔ
السيرة الذاتية
هيفين عفرين
المکتبة
طائفية تنظيم الدولة الإسلامية: الجذور الإيديولوجية والسياق السياسي
السيرة الذاتية
منى بكر محمود
المواقع الأثریة
قصر حسين قنجو في محافظة ماردين، 1705م
المکتبة
ما بعد دولة الخلافة : الايدولوجيا، الدعاية، التنظيم والجهاد العالمي
صور وتعریف
مدينة كركوك - سنة 1890
بحوث قصیرة
الكُرد والإبادة الأرمنية الكبرى (1915 -1917) .. محطات ومواقف
المکتبة
دور احداث شنكال في تطوير القضية الكردية

Kurdipedia.org (2008 - 2024) version: 15.92
| اتصال | CSS3 | HTML5

| وقت تکوين الصفحة: 1.281 ثانية