ناو: ئەسعەد
نازناو: ئەسعەد ڕەشۆ
ناوی باوک: ڕەشۆ مەلا هەمزە
ساڵی لەدایکبوون: 1932
ساڵی کۆچی دوایی: 2020
شوێنی لەدایکبوون: شارۆچکەی #مێرگەسوور#
شوێنی کۆچی دوایی: شارۆچکەی مێرگەسوور
$ژیاننامە$
ئەسعەد ڕەشۆ مەلا هەمزە ساڵی 1932 لە شارۆچکەی مێرگەسۆرى سەر بە پارێزگاى #هەولێر# لەدایکبووە، پاش چوونى بۆ یەکێتى سۆڤیەت، ساڵی 1954 لە زانکۆی کشتوکاڵی تاشقەند وەرگیراوە. لە 25ی حوزەیرانی 2020 لە گوندی خۆشکان کۆچی دوایی کردووە و لە گۆڕستانی شارۆچکەی مێرگەسۆر بە خاک سپێردراوە.
خەباتنامە
لە 11ی تشرینی یەکەمی 1945 لە دوای نسکۆی شۆڕشی دووەمی بارزان، ڕوودەکاتە ڕۆژهەڵاتی کوردستان. لە 31ی ئاداری 1946 لە هێزی بارزان-ى سەربە سوپای کۆماری دیموکراتی کوردستان خزمەتی پێشمەرگایەتی کردووە و لەگەڵ برایەکی بە ناوی میرزائاغا لە شەڕەکانی بەرەی سەقز لە کۆماری دیموکراتی کوردستان بەشداریی کردووە. دوای نسکۆی کۆماری دیموکراتی کوردستان لە 19ی ئاداری 1947 بەشداریی شەڕی نەغەدە و شنۆى لە ڕۆژهەڵاتی کوردستان کردووە‌. لەو پێشمەرگانە بووە کە لە ڕێکەوتى 19/4/1947 لە ڕێگاى (خواکوڕک و دەشتى بەرازگرەوە) بە خاکى کوردستانى باکووردا گەڕاوەتەوە ناوچەى شێروان و مزورى.
دواى گەڕانەوەیان، جەنەڕاڵ #مستەفا بارزانی# لە ڕێکەوتى 15/5/1947 لە گوندى ئەرگۆش کۆبوونەوەیەک بە هەڤاڵانى دەکات و سەرپشکیان دەکات لە مانەوە، یان چوون بەرەو یەکێتى سۆڤیەت، لەوێدا تەواوى هەڤاڵانى بڕیارى بەردەوامیدان و ڕۆیشتن بەرەوە یەکێتى سۆڤیەت دەدەن، لە 23ی ئایاری 1947 یاوەریى جەنەڕاڵ مستەفا بارزانی کردووە بەرەو یەکێتی سۆڤیەت و لە شەڕى گەلی قتور و شەڕى پردی ماکۆ بەشدارییکردووە و دواى سەختى و ماندووبوونێکى زۆر، لە 18ی حوزەیرانی 1947 لە ڕووباری ئاراس کە دەکەوێتە سنووری نێوان ئێران و یەکێتی سۆڤیەت، بەرەو سۆڤیەت پەڕیوەتەوە.‌
دوای گەیشتنیان بە یەکێتی سۆڤیەت، لە 19ی حوزەیرانی 1947 لەگەڵ گشت ‌هەڤاڵانی لە شاری نەخچەوانی کۆماری ئازەربایجان بۆ ماوەی چل ڕۆژ لە کۆمەڵگایەکی سەرئاوەڵا‌ کە بە تەلی دڕکاوی دەورەدرابوو، دانران و لەلایەن کۆمەڵێک سەربازەوە پاسەوانییان لێدەکرا و لە ڕووی خۆراک و پۆشاک و هاتوچۆوە وەکوو دیلی شەڕ مامەڵەیان‌ لەگەڵدا کراوە. دواتر لەسەر بڕیاری حکوومەتی سۆڤیەت بەسەر ناوچەکانی ئاغدام و لاچین و ئایولاخ و کەلبەجەر لە کۆماری ‌ئازەربایجان دابەشکران. لە 10ی کانوونی یەکەمی 1947 گواستراونەتەوە بۆ سەربازگەیەک لەسەر دەریاى خەزەر لە باکۆى پایتەختى کۆماری ئازەربایجان و لە ڕێکەوتی 23ی هەمان مانگدا‌ جلوبەرگی سەربازییان پێدراوە و بە سەرپەرشتی ئەفسەرانی کۆماری ئازەربایجان ڕۆژانە هەشت کاتژمێر مەشقی سەربازییان پێ کراوە. لەهەمان کاتدا ڕۆژانە بۆ ماوەی چوار کاتژمێر لە لایەن هەندێک لە هەڤاڵەکانیانەوە کە خوێندەواریان هەبوو وانەی فێربوونی زمانی کوردییان پێگوتراوەتەوە.
پاش مامەڵەى خراپى جەعفەر باقرۆڤ لەگەڵ هەڤاڵانى، بارزانى بڕیاردەدات کەمپە سەربازییەکەى لە 29ی ئابی 1948 لە کۆماری ئازەربایجانەوە بگوازێتەوە‌ بۆ کۆمەڵگای چرچوک لە نزیک تاشکەندی پایتەختی کۆماری ئۆزبەکستان و لەوێش لە مەشقی سەربازی بەردەوام دەبن‌.
لە ئاداری 1949 لەگەڵ هەڤاڵانی بە شێوەی دەستە و تاخم بە شەمەندەفەر بەسەر گوندە هەرەوەزییەکانی یەکێتی سۆڤیەتدا دابەشکران و لە کێڵگەی کۆلخۆزەکان(ئەو زەویانەى خەڵک بە کرێ لە حکومەت دەیگرتنەوە و دواتر بەشى حکومەتیان دەدایەوە) کاریان دەکرد.
دواى هەوڵێکى زۆر و ناردنى چەندین نامە لەلایەن جەنەڕاڵ بارزانییەوە بۆ ستالین، دواجار نامەیەک دەگاتە دەست ستالین کە تێیدا بارزانى باسى دەردەسەرییەکانى هەڤاڵانى خۆی تێدادەکات و ئەویش دەستبەجێ بڕیارى پێکهێنانى لێژنەیەک دەدات بۆ لێکۆڵینەوە لە بارودۆخى هەڤاڵانى بارزانى و دواجار بڕیارى لێژنە ئەوە دەبێت کە هەموویان لە شارى ڤریڤسکى کۆبکرێنەوە، بۆیە ناوبراو لە مانگی تشرینی دووەمی 1951 دەچێتە شاری ڤریڤیسکی لە سۆڤیەت.
دواى شۆڕشى 14ى تەموزى 1958 لە ئێڕاق و گەڕانەوەى جەنەڕاڵ مستەفا بارزانی، لە 25ى شوباتى 1959 و بەپێى هەردوو ماددەى سێیەم و حەوتەم و بڕگەى (أ) لە ماددەى دەیەم و کارکردن بە ماددەى (11) بە پشت بەستن بە یاساى هەموارکراوى ژمارە 19 لە ساڵى 1959 دا، خۆى و هەڤاڵانى بەر لێبوردنى گشتى کەوتوون.
لە ساڵى 1958 کۆمارى ئێڕاق بە سەرۆکایەتى عەبدولکەریم قاسم دادەمەزرێت، ناوبراو لە 16ی نیسانی 1959 لەگەڵ هەڤاڵانی بە کەشتیی گرۆزیا لە ڕێی بەندەری بەسڕەوە‌ لە باشووری کۆماری ئێڕاق گەڕاوەتەوە کوردستان.
بەهۆی نەخۆشی بەشدارى شۆڕشی ئەیلوولی نەکردووە. ساڵی 1975 لە ڕواندز نیشتەجێ بووە و ساڵی 1987 گواستراوەتەوە بۆ کۆمەڵگای سارداو و ساڵی 1991 لە کاتی ڕاپەرین گەڕاوەتەوە بۆ گوندی خۆشکان. ساڵی 2010 لە کۆنگرەی سێزدەیەمی پارتی دیموکراتی کوردستان لەبەر خەبات و بەرخودانی لە کۆماری مەهاباد، ڕێڕەوی بەرەو یەکێتی سۆڤێت، لەلایەن سەرۆک #مەسعود بارزانی# یەوە میدالیای بارزانی نەمری پێبەخشراوە. لە ڕێکەوتی 25 حوزەیرانی 2020 لە گوندی خۆشکان کۆچی دوایی کردووە و لە گۆڕستانی شارۆچکەی مێرگەسۆر بە ‌خاک سپێردرا. [1]