پەرتووکخانە پەرتووکخانە
گەڕان

کوردیپێدیا پڕزانیاریترین و فرەزمانترین سەرچاوەی کوردییە!


بژاردەی گەڕان





گەڕانی ورد      کیبۆرد


گەڕان
گەڕانی ورد
پەرتووکخانە
ناونامە بۆ منداڵانی کورد
کڕۆنۆلۆژیای ڕووداوەکان
سەرچاوەکان
شوێنپێیەکان
دڵخوازەکان
چالاکییەکان
چۆن بگەڕێم؟
بڵاوکراوەکانی کوردیپێدیا
ڤیدیۆ
درەختی پۆلەکان
بابەت بەهەڵکەوت
تۆمارکردنی بابەت
تۆماركردنی بابەتی نوێ
ناردنی وێنە
ڕاپرسی
بیروڕاکانتان
پەیوەندی
کوردیپێدیا چ زانیارییەکی پێویستە!
ستانداردەکان
ڕێساکانی بەکارهێنان
کوالیتیی بابەت
ئامرازەکان
دەربارە
ئەرشیڤوانانی کوردیپێدیا
چیمان دەربارە وتراوە!
ناوکێشکردن لە ماڵپەڕەکانتاندا
تۆمارکردن / کوژاندنەوەی ئیمێڵ
ئاماری میوانەکان
ئاماری بابەت
وەرگێڕی فۆنتەکان
گۆڕینی ڕێکەوتەکان
پشکنینی ڕێنووس
زمان و شێوەزمانی ڕووپەلەکان
کیبۆرد
لینکە پێویستەکان
ئێکستێنشنی کوردیپێدیا بۆ گووگڵ کڕۆم
کوکیز
زمانەکان
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی - کوردیی سەروو
Kurmancî - Kurdîy Serû
هەورامی
Zazakî
English
Française
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
هەژماری من
چوونەژوورەوە
دەبمە هاوکارتان!
وشەی نهێنیت لەبیرکردووە!
گەڕان تۆمارکردنی بابەت ئامرازەکان زمانەکان هەژماری من
گەڕانی ورد
پەرتووکخانە
ناونامە بۆ منداڵانی کورد
کڕۆنۆلۆژیای ڕووداوەکان
سەرچاوەکان
شوێنپێیەکان
دڵخوازەکان
چالاکییەکان
چۆن بگەڕێم؟
بڵاوکراوەکانی کوردیپێدیا
ڤیدیۆ
درەختی پۆلەکان
بابەت بەهەڵکەوت
تۆماركردنی بابەتی نوێ
ناردنی وێنە
ڕاپرسی
بیروڕاکانتان
پەیوەندی
کوردیپێدیا چ زانیارییەکی پێویستە!
ستانداردەکان
ڕێساکانی بەکارهێنان
کوالیتیی بابەت
دەربارە
ئەرشیڤوانانی کوردیپێدیا
چیمان دەربارە وتراوە!
ناوکێشکردن لە ماڵپەڕەکانتاندا
تۆمارکردن / کوژاندنەوەی ئیمێڵ
ئاماری میوانەکان
ئاماری بابەت
وەرگێڕی فۆنتەکان
گۆڕینی ڕێکەوتەکان
پشکنینی ڕێنووس
زمان و شێوەزمانی ڕووپەلەکان
کیبۆرد
لینکە پێویستەکان
ئێکستێنشنی کوردیپێدیا بۆ گووگڵ کڕۆم
کوکیز
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی - کوردیی سەروو
Kurmancî - Kurdîy Serû
هەورامی
Zazakî
English
Française
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
چوونەژوورەوە
دەبمە هاوکارتان!
وشەی نهێنیت لەبیرکردووە!
        
 kurdipedia.org 2008 - 2024
 دەربارە
 بابەت بەهەڵکەوت
 چالاکییەکانی ڕۆژی
 ڕێساکانی بەکارهێنان
 ئەرشیڤوانانی کوردیپێدیا
 بیروڕاکانتان
 دڵخوازەکان
 کڕۆنۆلۆژیای ڕووداوەکان
 چالاکییەکان - کوردیپێدیا
 یارمەتی
بابەتی نوێ
پەرتووکخانە
مارکس و سۆشیالیزم و دەوڵەت
21-05-2024
ڕاپەر عوسمان عوزێری
ژیاننامە
ئامانج نازم بیجان
20-05-2024
ڕاپەر عوسمان عوزێری
پەرتووکخانە
مەترسیەکانی سەر ئازادی ڕادەربڕین
20-05-2024
زریان سەرچناری
ژیاننامە
ڕابەر فایەق مەحمود
20-05-2024
زریان سەرچناری
پەرتووکخانە
ڕووبەڕووبونەوەی گەندەڵی
20-05-2024
زریان سەرچناری
ژیاننامە
سروە ساڵەیی
20-05-2024
ڕاپەر عوسمان عوزێری
پەرتووکخانە
هەرەمی هەڵگەڕاوە
20-05-2024
کشمیر کەریم
ژیاننامە
ئیبراهیم ڕەئیسی
20-05-2024
شەنە بەکر
پەرتووکخانە
تێگەیشتن
19-05-2024
کشمیر کەریم
پەرتووکخانە
تیشکێک لەسەر زمانی دانیشتووانی کۆنی کوردستان (زمانانی خووری و ئورەرتوو)
19-05-2024
ڕاپەر عوسمان عوزێری
ئامار
بابەت 519,035
وێنە 106,627
پەرتووک PDF 19,284
فایلی پەیوەندیدار 97,264
ڤیدیۆ 1,392
ژیاننامە
قالە مەڕە
ژیاننامە
عەلی توانا
ژیاننامە
نوری ئەحمەد تەها
ژیاننامە
فازیل قەفتان
ژیاننامە
نوری سەعید قادر شەکە
عيد خدلياس (خدر لياس)
کوردیپێدیا، بووەتە کوردستانی گەورە! لە هەموو لایەک و شێوەزمانێکی کوردستان ئەرشیڤوان و هاوکاری هەیە.
پۆل: کورتەباس | زمانی بابەت: عربي
بەشکردن
Facebook0
Twitter0
Telegram0
LinkedIn0
WhatsApp0
Viber0
SMS0
Facebook Messenger0
E-Mail0
Copy Link0
نرخاندنی بابەت
نایاب
زۆر باشە
باش
خراپ نییە
خراپ
بۆ ناو لیستی دڵخوازەکان
ڕای خۆت دەربارەی ئەم بابەتە بنووسە!
گۆڕانکارییەکانی بابەتەکە
Metadata
RSS
گووگڵی وێنەی بابەتی هەڵبژێردراو بکە!
گووگڵی بابەتی هەڵبژێردراو بکە!
کوردیی ناوەڕاست0
Kurmancî - Kurdîy Serû0
English0
فارسی0
Türkçe0
עברית0
Deutsch0
Español0
Française0
Italiano0
Nederlands0
Svenska0
Ελληνική0
Azərbaycanca0
Fins0
Norsk0
Pусский0
Հայերեն0
中国的0
日本人0

عيد خدلياس (خدر لياس)

عيد خدلياس (خدر لياس)
إعداد: نسيم شمو
الديانة #الأيزيدية# هي امتداد لأحد وأقدم الديانات الشمسانية الأزلية في العالم, وحسب مفهومها الميثولوجي والديني وتفسيرها للحياة خصوصاً في التراث والفلسفة وتكوين الخليقة وأيديولوجيتها, وهي تحتفل في أيام معينة من السنة حسب تقويمها الشرقي “الشمسي” وتمارس جميع طقوسها وعاداتها الدينية وهذه تختلف عن غيرها من شرائح المجتمعات الأخرى, ولكن مع الأسف خلال مسيرتها الطويلة وظهور الأديان السماوية فقد غُيِّبَ هذا التراث والعادات الاجتماعية الكردية القديمة, ومازال المجتمع الأيزيدي محافظ على نفسه في التواصل والاحتفاظ بهذه الخصوصية إلى يومنا هذا.

أبناء الديانة الإيزيدية من أكثر الملل ميلاً إلى الابتهاج والاحتفال، فالأعياد كثيرة وهي موزعة على فصول السنة الأربع ولكل واحدة من هذه الأعياد تاريخ محدد ولها معاني ومدلولات خاصة بها ولكل منها طقوس وممارسات ذات معاني ترتبط بالعيد وأسبابه ومناسبة حدوثه. العادات والتقاليد بالنسبة لأبناء الديانة الإيزيدية تعتبر كنز ورأس مال وموروث ثقافي متراكم تم جمعه منذ فجر التاريخ الحضاري الانساني وعبر سنوات مديدة من التعب والشقاء وربما الويلات، لذا فانه وأمانة للزمن والمستقبل يجب احترام تلك الكنوز والحفاظ عليها من الضياع والاندثار والتلاعب بها.

الديانة الايزيدية بأيام معلومة من السنة وتمارس طقوس ومراسيم قد تلتقي أو تختلف مع غيرها من الديانات إلا أنه هناك مراسيم وأعياد مشتركة كعيد خدر لياس، هذا العيد قديم جداً وتتميز بطقوسه ومراسيمه عند الايزيدية، يقع هذا العيد في أول خميس من شهر شباط ((شرقي)) حيث تعتبر هذه الأيام خصوبة الأرض وقدوم البركة والسعادة، ويسبقه ثلاثة أيام صيام وتتخلله عدة طقوس، حيث أن يوم الاُثنين الصوم ل#خدرلياس# ويوم الثلاثاء لخدر نبي أما يوم الأربعاء للمراد (الأمنيات) والصوم فرض على كل شخص يحمل اسم خدر أو الياس والصوم يكون صوماً اعتيادياً بالامتناع عن المأكل والمشرب من شروق الشمس حتى غيابها والابتعاد عن الملذات، أما يوم الخميس يكون عيد خدرلياس والجمعة عيد خدرنبي، والاحتفال بهذا العيد يقتصر على مراسيم اجتماعية وشعبية وليس هنالك أية مراسيم دينية خاصة في معبد لالش المقدس، المعبد الوحيد للإيزيديين في العالم.

لهذا العيد طابع خاص ومميز حيث يحرَّم فيه نحر الأضاحي والقرابين ويمنع الصيد أيام الصوم والعيد ويجب تجنب السفر باعتقاد أن خدر لياس وخدر نبي يتجولان وحدهم في البراري لزيارة البيوت.
يعتبر هذا العيد مرتبط بالعملية الزراعية وطقوسها، ووفق مفاهيمنا فانه بحلول العيد ينتهي موسم نثر أو زراعة البذور، وبدء موسم الإخصاب في الطبيعة. ولدينا قول معروف بلغتنا الكردية يلخص ذلك، ومفاده (Xidirliyas sal xelas) ومعناه (بحلول عيد خدرلياس فان موسم نثر البذور انتهى).

شخصية خدرلياس سماوية أسطورية خالدة حيث عرف قديماً كإله للزراعة والمطر وإنه نبي مرسل ومُصْلِحْ يُستغاث به في المحن والمصائب وهداية البشر، ومن الملاحظ أن لشخصية خدرلياس وموسمه علاقة قوية بالزراعة والإنبات حيث بحلوله فان موسم زراعة الحبوب قد أوشك على الانتهاء وصيامه من أجل البركة وزيادة الانتاج الزراعي وإحلال الخير في الأرض.

بحسب ميثولوجيه الديانة الايزيدية فإن خدرلياس ملاك ينزل إلى الأرض في قلعة #ماردين# بشمال كوردستان كل سنة في هذا الموسم على هيئة انسان لرعاية المزروعات، حيث إن (خدر) ليس اسم شخصية معينة وإنما صفة الهية مقدسة، والجدير بالذكر بان نياشينه ومزاراته المقدسة منتشرة في أماكن تواجد الايزيديين ولا يخلوا معبد لالش المقدس من ذلك ويتم زيارته في العيد.

وفي ليلة العيد تُهيِّئ ربات البيوت الملابس الزاهية لأبنائها وتقلي كمية من البقوليات على شرط أن تتكون من سبعة مواد ” دلالة على الملائكة السبعة ” مثل( القمح, الشعير, العدس , الحمص, الذرة, بذور عباد الشمس, البطيخ, سمسم…… ) وتسمى ” قلاندك” ومن ثم يتم طحنها بعد القلي بواسطة الرحى “Destar” ثم توضع في صحن على مكان مرتفع ومعزول أي في غرفة هادئة حتى الصباح وحسب الاعتقاد بأن خدرلياس سيزور المنزل ويترك بصماته على هذا الطحين، فيزداد فرحة أفراد العائلة أكثر فرحة وبهجة بحضور هذه الشخصية لها أي بمعنى تلك السنة يتحقق كل أمنياتهم وآمالهم، ويزداد الخير والبركة في ملكهم وحالهم. في صبيحة العيد تقوم ربات البيوت بإضافة مستخلص التمر أي الدبس أو العسل إلى طحين الحبوب المقلية لصنع حلاوة العيد المسماة ” پيخوين” أي بدون دم وتكون على شكل كرات مدورة بحجم كف اليد، وكما يتم توزيعها على الجيران والاقرباء كصدقة على أرواح الأموات، كما يقوم الأهالي بأخذ بعض من البيخوين ونشرها على الحقول والمزروعات حتى تحل الخير والبركة.

كما ذكرت بان هذا العيد هو عيد لتحقيق الأمنيات حيث يتم تحضير قرص مالح جداً من خلال خلط طحين الحبوب المقلية مع كمية من الملح ويتناوله الشبان والشابات غير المتزوجين في الليلة التي تسبق العيد وينامون دون أن يشربوا الماء، باعتقاد أن الشخص سواء كان شاباً أو فتاةً إن رأى في منامه قد شرب الماء في بيت ما فيؤكد بأن نصيبه في الزواج سيكون من ذلك المنزل أو قريب منه او حتى من تلك القرية.

اتمنى من جلالة الباري أن يعيد علينا وعلى كل أرجاء العالم هذا العيد بألف خير وسلام.

يصادف العيد هذا العام بحسب التقويم الميلادي يوم الخميس20 /2/2020
[1]
ئەم بابەتە بەزمانی (عربي) نووسراوە، کلیک لە ئایکۆنی بکە بۆ کردنەوەی بابەتەکە بەو زمانەی کە پێی نووسراوە!
دون هذا السجل بلغة (عربي)، انقر علی ايقونة لفتح السجل باللغة المدونة!
ئەم بابەتە 592 جار بینراوە
هاشتاگ
سەرچاوەکان
[1] ماڵپەڕ | کوردیی ناوەڕاست | موقع https://pydrojava.org/- 08-12-2022
بابەتە پەیوەستکراوەکان: 8
زمانی بابەت: عربي
ڕۆژی دەرچوون: 20-02-2020 (4 ساڵ)
پۆلێنی ناوەڕۆک: ئایین و ئاتەیزم
پۆلێنی ناوەڕۆک: وتار و دیمانە
جۆری دۆکومێنت: زمانی یەکەم
جۆری وەشان: دیجیتاڵ
زمان - شێوەزار: عەرەبی
وڵات - هەرێم: کوردستان
تایبەتمەندییە تەکنیکییەکان
کوالیتیی بابەت: 99%
99%
ئەم بابەتە لەلایەن: ( ئاراس حسۆ )ەوە لە: 08-12-2022 تۆمارکراوە
ئەم بابەتە لەلایەن: ( هاوڕێ باخەوان )ەوە لە: 10-12-2022 پێداچوونەوەی بۆکراوە و ئازادکراوە
ناونیشانی بابەت
ئەم بابەتە بەپێی ستانداردەکانی کوردیپێدیا هێشتا ناتەواوە و پێویستیی بە داڕشتنەوەی بابەتی و زمانەوانیی زۆرتر هەیە!
ئەم بابەتە 592 جار بینراوە
کوردیپێدیا پڕزانیاریترین و فرەزمانترین سەرچاوەی کوردییە!
پەرتووکخانە
لۆزاننامە - وەشانی 2
پەرتووکخانە
هەرەمی هەڵگەڕاوە
ژیاننامە
کارزان کەریم مەغدید
کورتەباس
بەوێنە.. قۆناغەکانی نۆژەنکردنەوەی قشڵەی ئاکرێ بەرەو تەواوبوونن
پەرتووکخانە
ژینانامە - وەشانی 1
ژیاننامە
نیشتیمان عەبدولقادر ئەحمەد
شوێنەوار و کۆنینە
قشڵەی قوشتەپە
کورتەباس
جوانییەکانی سروشت لە ئەشکەوتی بەستوون
پەرتووکخانە
مەترسیەکانی سەر ئازادی ڕادەربڕین
شوێنەوار و کۆنینە
سیاهگل.. پەرستگەی سەردەمی ساسانییەکان
شوێنەوار و کۆنینە
قەڵای نارین
پەرتووکخانە
سایکس-پیکۆنامە - وەشانی 1
شوێنەوار و کۆنینە
قەڵای حەسەن ئاباد
شوێنەوار و کۆنینە
ئەشکەوتی کاڵدار
وێنە و پێناس
گۆڕەپانی پەلەوەر (مەیدانی مریشکان)ی هەولێر ساڵی 1978
پەرتووکخانە
تێگەیشتن
کورتەباس
مۆزەخانەیەکی هاوشێوەی لۆڤەر لە هەرێمی کوردستان دروست دەکرێت
کورتەباس
توێژینەوەیەک: لە تورکیا و باکووری کوردستان نزیکەی 60%ی خێزانی کورد لە ماڵەکانیان بە کوردی قسە ناکەن
ژیاننامە
ڕابەر فایەق مەحمود
پەرتووکخانە
ڕووبەڕووبونەوەی گەندەڵی
وێنە و پێناس
زانا خەلیل و فەرهاد پیرباڵ لە کۆلێژی ئادابی زانکۆی سەڵاحەدین، هەولێر ساڵی 1995
پەرتووکخانە
مارکس و سۆشیالیزم و دەوڵەت
ژیاننامە
حسێنی پاسکیلچی
وێنە و پێناس
دوو ئافرەتی گەڕەکێکی قەڵاتی هەولێر ساڵی 1963
وێنە و پێناس
کرماشان ساڵی 1960
ژیاننامە
کامەران پاڵانی
ژیاننامە
ئیبراهیم ڕەئیسی
ژیاننامە
شەم سامان
ژیاننامە
سروە ساڵەیی
ژیاننامە
مژدە عەبدولحەمید
پەرتووکخانە
کۆڵبەرنامە - وەشانی 1
ژیاننامە
ئارەزوو سەردار
کورتەباس
ڕێوڕەسمی کۆمسای.. 909 ساڵ لە کولتوور و دابونەریتی رەسەنی کوردی
وێنە و پێناس
شەقامی باتا لە هەولێر ساڵی 1960
پەرتووکخانە
سیاسەت و پلانی زمان بۆ هەرێمی کوردستان

ڕۆژەڤ
ژیاننامە
قالە مەڕە
05-11-2008
هاوڕێ باخەوان
قالە مەڕە
ژیاننامە
عەلی توانا
11-03-2010
هاوڕێ باخەوان
عەلی توانا
ژیاننامە
نوری ئەحمەد تەها
25-06-2010
هاوڕێ باخەوان
نوری ئەحمەد تەها
ژیاننامە
فازیل قەفتان
16-05-2019
زریان سەرچناری
فازیل قەفتان
ژیاننامە
نوری سەعید قادر شەکە
05-06-2022
سروشت بەکر
نوری سەعید قادر شەکە
 چالاکییەکانی ڕۆژی
بابەتی نوێ
پەرتووکخانە
مارکس و سۆشیالیزم و دەوڵەت
21-05-2024
ڕاپەر عوسمان عوزێری
ژیاننامە
ئامانج نازم بیجان
20-05-2024
ڕاپەر عوسمان عوزێری
پەرتووکخانە
مەترسیەکانی سەر ئازادی ڕادەربڕین
20-05-2024
زریان سەرچناری
ژیاننامە
ڕابەر فایەق مەحمود
20-05-2024
زریان سەرچناری
پەرتووکخانە
ڕووبەڕووبونەوەی گەندەڵی
20-05-2024
زریان سەرچناری
ژیاننامە
سروە ساڵەیی
20-05-2024
ڕاپەر عوسمان عوزێری
پەرتووکخانە
هەرەمی هەڵگەڕاوە
20-05-2024
کشمیر کەریم
ژیاننامە
ئیبراهیم ڕەئیسی
20-05-2024
شەنە بەکر
پەرتووکخانە
تێگەیشتن
19-05-2024
کشمیر کەریم
پەرتووکخانە
تیشکێک لەسەر زمانی دانیشتووانی کۆنی کوردستان (زمانانی خووری و ئورەرتوو)
19-05-2024
ڕاپەر عوسمان عوزێری
ئامار
بابەت 519,035
وێنە 106,627
پەرتووک PDF 19,284
فایلی پەیوەندیدار 97,264
ڤیدیۆ 1,392
کوردیپێدیا پڕزانیاریترین و فرەزمانترین سەرچاوەی کوردییە!
پەرتووکخانە
لۆزاننامە - وەشانی 2
پەرتووکخانە
هەرەمی هەڵگەڕاوە
ژیاننامە
کارزان کەریم مەغدید
کورتەباس
بەوێنە.. قۆناغەکانی نۆژەنکردنەوەی قشڵەی ئاکرێ بەرەو تەواوبوونن
پەرتووکخانە
ژینانامە - وەشانی 1
ژیاننامە
نیشتیمان عەبدولقادر ئەحمەد
شوێنەوار و کۆنینە
قشڵەی قوشتەپە
کورتەباس
جوانییەکانی سروشت لە ئەشکەوتی بەستوون
پەرتووکخانە
مەترسیەکانی سەر ئازادی ڕادەربڕین
شوێنەوار و کۆنینە
سیاهگل.. پەرستگەی سەردەمی ساسانییەکان
شوێنەوار و کۆنینە
قەڵای نارین
پەرتووکخانە
سایکس-پیکۆنامە - وەشانی 1
شوێنەوار و کۆنینە
قەڵای حەسەن ئاباد
شوێنەوار و کۆنینە
ئەشکەوتی کاڵدار
وێنە و پێناس
گۆڕەپانی پەلەوەر (مەیدانی مریشکان)ی هەولێر ساڵی 1978
پەرتووکخانە
تێگەیشتن
کورتەباس
مۆزەخانەیەکی هاوشێوەی لۆڤەر لە هەرێمی کوردستان دروست دەکرێت
کورتەباس
توێژینەوەیەک: لە تورکیا و باکووری کوردستان نزیکەی 60%ی خێزانی کورد لە ماڵەکانیان بە کوردی قسە ناکەن
ژیاننامە
ڕابەر فایەق مەحمود
پەرتووکخانە
ڕووبەڕووبونەوەی گەندەڵی
وێنە و پێناس
زانا خەلیل و فەرهاد پیرباڵ لە کۆلێژی ئادابی زانکۆی سەڵاحەدین، هەولێر ساڵی 1995
پەرتووکخانە
مارکس و سۆشیالیزم و دەوڵەت
ژیاننامە
حسێنی پاسکیلچی
وێنە و پێناس
دوو ئافرەتی گەڕەکێکی قەڵاتی هەولێر ساڵی 1963
وێنە و پێناس
کرماشان ساڵی 1960
ژیاننامە
کامەران پاڵانی
ژیاننامە
ئیبراهیم ڕەئیسی
ژیاننامە
شەم سامان
ژیاننامە
سروە ساڵەیی
ژیاننامە
مژدە عەبدولحەمید
پەرتووکخانە
کۆڵبەرنامە - وەشانی 1
ژیاننامە
ئارەزوو سەردار
کورتەباس
ڕێوڕەسمی کۆمسای.. 909 ساڵ لە کولتوور و دابونەریتی رەسەنی کوردی
وێنە و پێناس
شەقامی باتا لە هەولێر ساڵی 1960
پەرتووکخانە
سیاسەت و پلانی زمان بۆ هەرێمی کوردستان

Kurdipedia.org (2008 - 2024) version: 15.5
| پەیوەندی | CSS3 | HTML5

| کاتی ئافراندنی لاپەڕە: 1.5 چرکە!