لە پەندەکانی شێخ محەمەدی خاڵ، مامۆستا بەکر کانی هەمزەیی کردویەتی بە هۆنراوە [1]
مار کلکی لە بیر ناچێت
وتراویشە: مار تاسەری پان نەکەیتەوە ناتۆپێت، واتە: تەنها بە پانکردنەوەی سەری مار دەتۆپێت و دەمرێت، ئەگەر تەنها کلکی لێ بکەیتەوە ئەوا بەرامبەر مرۆڤ دڕتر و ئازاتر و چاوسوورتر دەبێت، دەوترێت: ئه و مارانەی لەلایەن مرۆڤەوە زیانێکیان بەرکەوتووە، زیاتر هێرشبەر و پەلاماردەر دەبن بەرامبەر بەمرۆڤ، ئەوە کراوە بە ئیدیۆم و بۆ تۆڵەکردنەوە و لەبیر نەچوونی زوڵم و غەدرێک کە هەندێ کەس دەڵێن(با لەبن دوونانی گەرم دابێت)، وەک ڕێنوێنی و ئامۆژگاری و ڕێنمایی دەوترێت: مار کلکی له بیر ناچێت.
ماری کلک قرتاو، کلکی بیرناچێتەوە
مار یەکێکە له و زیندەوەرانەی زۆرترین جار کلکی قرتێنراوە، لەگەڵ ئەوەی مار بە دوژمنی مرۆڤ دانراوە، بەڵام ئەویش دوژمنی زۆرە مرۆڤ و حاجی لەقلەق و باڵندە گۆشتخۆرەکان باشترین مێمڵی مارەکانن، مار کە بەخێرایی و تیژڕەوی دەڕوات بۆ دەربازبوون لە نەیارەکانی، کەچی لەلایەن ئه و دوژمنانەی زۆربەی جار کلکی به زەبرێک دەپچڕێنرێت چ لە کاتی ڕاکردنی چ لە کاتی چوونە کونەوە کلکی دەقرتێنرێت، مار لەکاتی شەڕدا لەسەر کلکی دەوستێت و بۆ خێراکردنیش زۆر پشتی پێ دەبەستێت، لە دەستدانی کلک بۆ مار زۆر نیگەرانی دەکات هیچ شتێک شوێنی بۆ پڕ ناکاتەوە، بۆیە ئەوە بووە بە ئیدیۆم و بۆ زیانگەندنی کەسێک بە کەسێک و دوژمنداری لێ بکەوێتەوە کەس لە بیری ناچێتەوە و وەکو مار هەر لە بیری تۆڵەکردنەوەدا دەبێت بۆ ئه و حاڵەتە بەڕێنوێنی و ئامۆژگارییەوە ووتراوە: ماری کلک قرتاو، کلکی بیر ناچێتەوە.
ئاراس ئیلنجاغی