دەمەتەقێوە سەرو ڕۊمانەو چنارەی
بەشۍ: یەرەمە
ڕوٙمانه و چنارەی باسو چیٛشیما پەی کەروٙ:
هەرپاسە کە واتم ڕاوی یان نویسەر ویٛش خەڵکو چنارەیا و بەشیٛو فرە چا ڕووداواش تەجروبە کەردیٛنیٛ و بەشیٛوەیچشان دروسکریه و زیهنی خەلاقو خودو نوویسەریەنیٛ و کریوٙ چیلاو و چەولا ئاردیٛباش و جاریوٙتەر بە سوود وەرگرتەی جە هونەرو دووبارە ئەرەنیای (بازئافەرینی) ڕەنگ و بوٙی ویٛمانەش پنە بەخشیٛبا و پەیوەنش دابا پا حەکایەتە سەرەکییە کە بنەڕەتو ڕوٙمانەکیٛش سەروٙ نیانەرە!
ڕاوی(ئەوەگیٛڵنەر) باسو ژیوا و گوزەرانو دەگایوٙ مەرزییەکەروٙ بەنامیٛ چنارەی کە دماو وردوٙبېیەی و ئەژنەویه و نام و نیشانەکاش زەینەت ملوٙ ئادەگاو شوٙشمیٛ بوٙ؟
ژیوای چی دەگانە پیٛسە گردو دەگاکا هۆرامانی ژیوایوە سادە و یەکنەواختا! دەگاو چنارەی مەرزەنە هوٙرکەوتیٛنە و هەرپا بوٙنەیچوٙ پاسگاش ئینا چنە و خەڵکەکەش دایېمە بە تەرس و دڵەڕاوکیٛ مژیوا! کەچی شانس ڕوەشا وەنە کەروٙ و ڕەیس پاسگا کەسیٛوی عال و مەردمی بەرمشوٙ! (ئیستوار مەحمودی) چنی (بەتوول خانمیٛ) ژەنیش بابە کرانشینو یانه و دەرویٛش میرانی، دەرویٛش میران کناچیٛوٙ عالە و زەریفەش هەنە کە فره و جوانەکاو چنارەی چانیشا (ئەنوەرو کیٛخا ڕەحیمی) ئارەزوش پەی موازوٙ داواش کەروٙ بەڵام (پەروانە) جەڕاو بەتوول خانمیٛ و ئیستوارمەحمودیوٙ شوو کەروٙ بە گوروبانیٛوە بەنامیٛ ئومیٛدخوانساری کە جە ژەنیٛ وەلینەش کناچڵیٛوەش پەی مەنیٛبیٛوە! ئاڼە مەوەروٙ خوانساری بە کارەساتو ئوٙتوٙمبیلی مروٙ و پەروانە بیٛوەژەنی گنوٙ! ئەداو و تاته و پەروانەیٛ (دەرویٛش میران) و (مەتی زیٛوا) سەرەڕاو پیری و دەسکورتیٛ تەنیا پەروانەشا بیٛ و پەروانەیچ بەلەمیٛ پەڕوٙ بیەبیٛ بار سەرشاوە! تەنیا دڵوەشی دەرویٛش میرانی بەتوول خانمە ژەنه و ئیستواری سەرکاری و مەلا عوٙسمان و مەتی خەرامانیٛ ژنیش بیٛنیٛ، مەلا عوٙسمان کە توٙزیٛو شارەزایی دینیش هەن پیٛسە مەلای بانگ و سەڵات و هەرمانە دینیەکا بەیاگیٛ ماروٙ و درویٛش میران کەیانەشا نزیکو مزگی و یانه و مەلا عوٙسمانیا بەردەوام ئاموٙشییه و مزگی کەروٙ و پی جوٙرە ڕوٙ و ڕوٙزگار بەروٙ سەر، دما ماویٛو پەروانە کوڕش پیٛدا موٙ و نامیٛش منیا (وڵکڵە).
ئەنوەر کە جاریٛو تەر چروٙ عەشقیش پەی پەروانەی وشیوٙوە! بە بوٙنەو هەنارکەنایوٙ نزیکو یانه و پەروانەی بوٙوە و ئی نزیکایەتییە دماجار ئاواتو هەردوی ماروٙ یاگیٛ و سەرەڕاو ناڕازیبیه و حەلیمەی ئەداش زەماوڼە کەرا، بەڵام نەدامەتی پەروانەی کوٙتاییش نمەی و ئەنوەر کە بەکوٙڵبەری و چەرمەسەری نان بەر ماروٙ! جە تەرسەو ڕەشبەگیری و پروٙسەو چەک کەردەو خەڵکی (خەلع سەلاح) کە بەناحەق بەروٙکو ئادیچیش گرتەبیٛو چنی سابیری ڕەفیٛقش ئاواریٛ عیٛراقی باو سەرئەنجام ئەنوەر حدودەنە پیٛکیوٙ و دمای دەسگیر بییەیش بەزیندانی ئەبەد مەحکووم کریوٙ! پەروانەیچ کە دماو شووکەردەیش بە ئەنوەری لەمەش بیەبیٛ ئی جارە ویٛش و زاروٙڵەکەش با بە قوربانیی بیٛ ئیمکانیاتی و خەم و مەینەتو زەمانەی؟ ئیسە (وڵکڵە) بیٛ ئەڎا و تاتە کەوتەبیٛ و دەرویٛش ئەنوەر و مەتی زیٛوایچ پیری و نەداری پاسە پنەکەردېبیٛنی نەتاویٛنی ویٛشا بژیونان تاکو یاووٙ بە وڵکڵەی؟ چەولایچ و ئیستوار مەحمودی و بەتوول خانمە بوٙنەو ئیعدامو چەنگیزی براو ئیستوار مەحمودییوٙ کە بە توٙمەتو بەشداری کەردەی جە چالاکییەکا حزبو تودەی گیریابیٛ و دماجار ئیٛعدام کریوٙ! وەنەشا شیٛویوٙ و هەر پا بەهانیٛچوٙ ئیستوار مەحمودی یانەنشین کریوٙو ملاوە پەی درود و حشمەت ئاواو لوڕستانی، بەڵام جەڕویٛ ئینساندوٙسیۆ (وڵکڵەی) بەرا چنی ویٛشاو چاگە مسپاراش دەسو موهەندیس میٛهرانی وارەزاو بەتوولیٛ و ماموٙسا سەکینە ژەنەو میٛهرانی کە زاروٙڵەشا نەبیٛ و حەز کەریٛنیٛ (وڵکڵەی) پیٛسە کوڕو ویٛشا گەورەکەرا، ئیسە وڵکڵە نامەکیٛشا فاڕابیٛ بە (فەرهاد) و گەورەبیەبیٛ و ڕاو دانشگایش گرتەبیٛ وەر لوابیٛ تاران، دکتوٙر شاهین کوڕو بەتول خانمیٛ کە تارانەنە لاو چەنگیزی ماموٙیشوٙ بیٛ و چاگە بیەبیٛ بە دکتوٙریٛوی نامدار فەرهادی گیٛروٙ ویٛش و فەرهادیچ دماو تەمامکەرده و زانکوٙی پزیشکی موٙ بە دکتوٙر و چنی ڕوٙزای کناچی دکتوٙر شاهینی زەماوننە کەرا، دما ئاگرد ساڵا و ئاگرد ڕەنج و مەینەت و بیٛ چارەنووسییە بە شیٛویٛو سەرنج کیٛش دماجار فەرهاد واڵەکیٛش میزوٙوە کە بیەبیٛ ئەکتەره و سینەمای، دماو شادبییەیشا بەیوٙترینی پیٛوە چنی دکتوٙر شاهینی مەیاوە پەی چنارەی و ئەنوەری میٛزاوە کە دما ساڵها زیندانی بە بوٙنه و شوٙڕشو خەڵکو ئیٛرانیٛو کەوتەبیٛ وەرو عەفواتی و ئیسە سەرقاڵو خەیاتی بیٛ بە یاردی ئادی ملا سەرو قەبره و پەروانەی ئەداو فەرهادی! پی جوٙرە نوویسەر لکەو داستانەکیٛ کەروٙوە ڕوٙمانەکەی کوٙتایی پنە ماروٙ.
ڕەفعەت مورادی.[1]