چی ڕۊمانەو (چنارە) ی، ڕۊمانێوە زاییفەنە؟
بەشۍ: یەرەمە
هۆکارۍ دوەمە:
ئایا نویسەر تاوانش پېسەو ڕۊمانێوی ڕەئالیسیتێ، بە شێوێوە واقێعی و ڕەئال ڕووداوەکا گېڵنۆوە پەی ئېمە؟
یا ئەر بە جۊرێو تەر پەرسمێ:
گردو ئا قسا و ئا چیوا جە زوانیو کەسەکاوە وینمێشا تاکو چە ڕادېوە سازیا چەنوو دنیایېوە واقێعیێ چەنوو ئا دەوران و زەمانی نویسەر تەوسیفش کەرۊ؟
یام:
ئایا نویسەر تاوانش بە وردی ژیوای دەگایېوە جە هۆراماننە و سەردەمو دەسەڵاتوو پالەوینە و کۊمەڵگاو دەگاو چنارەی پېسە سەمبۆلێوە جە هۆرامانی و ژیوایو ئا بەشەرا جە زوانێوە تایبەت بە وېشنەو ساختارێوە درۆسنە مجۊرە کە پەیما غەریب نەبۊ و نزیک بە هەست و دنیاو ئېمە، پېسە تاکی هۆرامیبۊ؟
وەڵاموو ئی سوعالێنە پنەوازا ڕېفرێنس دەیمێوە بە چن بابەتا کە دلێو ڕۊمانوو چنارەینە هەنێ. چېگەنە وینمێ نویسەر شێوەو ڕواڵەتوو متەیرەو کاراکتێرەکانە توشوو دژایەتی بېیەن و جە درێژەو بەختەو کەسەکانە بڕێ یاگێنە پارادۆکس وینمێ، یانی تەوسیفێوە کە جە فڵان کاراکتەری کریۆ دمایی نویسەر وېش ڕەدش کەرۊوە.
یوەم:
(وڵکڵە) شۆنەو مەردەی پەروانەی ئەدایشرە تەنیا گنۆ و پاجۊرە کە نویسەر گېڵنۊشۆ پەی ئېمە، بێقەراری کەرۊ پەی ئەد٘ێش. زاڕۊڵېوە کە نەیاوان بە عەمروو حەوت ساڵەیی وەختێ تەماشوو دەروېش میرانی بابایش کەرۊ _ پاجۊرە کە بەهمەنی گېڵنۆوە _ زانۆ چیوێوە ڕوەش دێنە! دەی چەنی زانۆ؟ نویسەر چننە یاگێنە خوارا کەرۊوە کە وڵکڵە فرەتەر جە سنعێش فامش بۍ و ئێننە ئێغراق کەرۊ چی مەسەلێنە وەختێوە وڵکڵەی بەرا پەی لۆڕستانی، گېڵۆوەو بەهانەو سننۆقوو جلەکاو ئەدایش گېرۆ و ئاد٘یچ بەرۆ چەنوو وېش! ئی کارە پەی زاڕۊڵېوە جە هۆراماننە چە جە وېیەردەنە و چە ئیسەنە مەحاڵا. چوون ئا بەحسە پێوەنش هەن چەنوو مەسەلێو نۆستالۆژی و یەک دانە زارۆڵەی شش حەوت ساڵە کە هەڵای چەپ و ڕاسوو وېش مەژناسۆ چەنێ تاوۆ ئی چیوە قورسەی حاڵی بیەبۆ؟
ئیسە با فەرز کەرمۍ گردو ئینەی درۆسا و ئی زاڕۆڵە فامش فرەتەر جە سنعێش بێ. بەڵام پا جۊرە کە نویسەر بەحس کەرۊ، ئی زاڕۆڵە دماتەر کە گەورەبۊ و نامۍش فاڕیۆ بە فەرهاد، لایکەم تەنیا پەی یەکجاریچ مەپەرسۆ ئەرۍ کۆنە ئەد٘ام؟دماییچ وەختێوە گەورەبۊ وبۊ بە دوکتر و ژەنی مارۆ، کەسېوە تەر ماچۊش پەنە کە تۊ کېنی و چکۆوە ئامانی! دەی کەسېوە کە بە زاوڵەیی ئاننە فامشبۊ، پا شێوە کە نویسەر ماچۊ، مەحاڵا چیوی پی قۆرسیشە هۊش بشۆوە کە ئەداش مەردێنە و جە ئەسڵنە خەڵکوو هۆرامانین.
فەرشید ڕۊستەمی.[1]