Kitap Adı: Lozan telgrafları, n°I
Yazar: Bilâl N. Şimşir
Basım Yeri: Ankara
Yayınevi: Türk Tarih Kurumu Yayınları
Yayın Tarihi: 1990

Bu ciltte Lozan barış konferansının birinci dönemiyle ilgili Türk diplomatik belgeleri yer almaktadır. Belgeler, Türk Hükümeti ile Lozan’daki Türk delegasyonu arasındaki yazışmalardan oluşuyor. Konferansın birinci dönemi 20 Kasım 1922’den 4 Şubat 1923’e kadar, 77 gün sürmüştür. Bu cilt, bu dönemi biraz taşarak, konferans öncesinde ve sonrasındaki günlerde yapılan bazı yazışmaları da kapsamaktadır.
Tarihî Lozan konferansı ve barışının Türk siyasal tarihindeki yeri bilinir. Bunun önemini tekrar vurgulamaya pek gerek yoktur. Belki şu kadar hatırlanması yeter: Lozan, büyük bir olaydır. Türk ulusunu onbir yıl süren savaş döneminden çıkarıp barışa kavuşturmuştur. O barışın nimetlerinden halâ yararlanıyoruz.
Bunun ötesinde Lozan, Osmanlı İmparatorluğunu sona erdirmiştir. Avrupa’dan Asya’ya ve Afrika’ya uzanan..
[1]