پەرتووکخانە
پەرتووکخانە
گەڕان
دەربارە
دەربارە
کوردیپێدیا پڕزانیاریترین و فرەزمانترین سەرچاوەی کوردییە!
بژاردەی گەڕان
جۆری گەڕان: ≈ لێکچوون
جۆری گەڕان: = یەکسان
جۆری گەڕان: ≕ دەستپێبکات بە...
گەڕانی لێڵ (فەزی)
هەموو پۆلەکان
ئامار و ڕاپرسی
بڵاوکراوەکان (گۆڤار، ڕۆژنامە و ...)
بەرهەمە کوردستانییەکان
بەڵگەنامەکان
پارت و ڕێکخراوەکان
پۆلێننەکراو
پەرتووکخانە
پەند و ئیدیۆم
خواردنی کوردی
دۆزی ژن
زانستە سروشتییەکان
ژیاننامە
ژینگەی کوردستان
شوێنەوار و کۆنینە
شوێنەکان
شەهیدان
فەرمانگەکان
گیانلەبەرانی کوردستان
گەشتوگوزار
مۆزەخانە
ناوی کوردی
نووسراوە ئایینییەکان
نەخشەکان
نەریت
هۆز - تیرە - بنەماڵە
هۆنراوە
وشە و دەستەواژە
وێنە و پێناس
ڕووهكی كوردهواری (گژوگیا و دار)
ڕێکەوت و ڕووداو (کڕۆنۆلۆژیا)
ڤیدیۆ
کارە هونەرییەکان
کلتوور - گاڵتەوگەپ
کلتوور - مەتەڵ
کورتەباس
کۆمەڵکوژی
کەلوپەلی سەربازیی بەکارهاتوو لە کوردستان
یارییە کوردەوارییەکان
هەموو زمانەکان
کوردیی ناوەڕاست
Kurmancî
English
کرمانجی
هەورامی
لەکی
Zazakî
عربي
فارسی
Türkçe
עברית
Deutsch
Français
Ελληνική
Italiano
Español
Svenska
Nederlands
Azərbaycanca
Հայերեն
中国的
日本人
Norsk
Fins
Pусский
گەڕان
گەڕانی ورد
کیبۆرد
گەڕان
گەڕانی ورد
پەرتووکخانە
ناونامە بۆ منداڵانی کورد
کڕۆنۆلۆژیای ڕووداوەکان
سەرچاوەکان
شوێنپێیەکان
دڵخوازەکان
چالاکییەکان
چۆن بگەڕێم؟
بڵاوکراوەکانی کوردیپێدیا
ڤیدیۆ
درەختی پۆلەکان
بابەت بەهەڵکەوت
تۆمارکردنی بابەت
تۆماركردنی بابەتی نوێ
ناردنی وێنە
ڕاپرسی
بیروڕاکانتان
پەیوەندی
کوردیپێدیا چ زانیارییەکی پێویستە!
ستانداردەکان
ڕێساکانی بەکارهێنان
کوالیتیی بابەت
ئامرازەکان
دەربارە
ئەرشیڤوانانی کوردیپێدیا
چیمان دەربارە وتراوە!
ناوکێشکردن لە ماڵپەڕەکانتاندا
تۆمارکردن / کوژاندنەوەی ئیمێڵ
ئاماری میوانەکان
ئاماری بابەت
وەرگێڕی فۆنتەکان
گۆڕینی ڕێکەوتەکان
پشکنینی ڕێنووس
زمان و شێوەزمانی ڕووپەلەکان
کیبۆرد
لینکە پێویستەکان
ئێکستێنشنی کوردیپێدیا بۆ گووگڵ کڕۆم
کوکیز
زمانەکان
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی
Kurmancî
هەورامی
Zazakî
English
Français
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Fins
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
هەژماری من
چوونەژوورەوە
دەبمە هاوکارتان!
وشەی نهێنیت لەبیرکردووە!
گەڕان
تۆمارکردنی بابەت
ئامرازەکان
زمانەکان
هەژماری من
گەڕانی ورد
پەرتووکخانە
ناونامە بۆ منداڵانی کورد
کڕۆنۆلۆژیای ڕووداوەکان
سەرچاوەکان
شوێنپێیەکان
دڵخوازەکان
چالاکییەکان
چۆن بگەڕێم؟
بڵاوکراوەکانی کوردیپێدیا
ڤیدیۆ
درەختی پۆلەکان
بابەت بەهەڵکەوت
تۆماركردنی بابەتی نوێ
ناردنی وێنە
ڕاپرسی
بیروڕاکانتان
پەیوەندی
کوردیپێدیا چ زانیارییەکی پێویستە!
ستانداردەکان
ڕێساکانی بەکارهێنان
کوالیتیی بابەت
دەربارە
ئەرشیڤوانانی کوردیپێدیا
چیمان دەربارە وتراوە!
ناوکێشکردن لە ماڵپەڕەکانتاندا
تۆمارکردن / کوژاندنەوەی ئیمێڵ
ئاماری میوانەکان
ئاماری بابەت
وەرگێڕی فۆنتەکان
گۆڕینی ڕێکەوتەکان
پشکنینی ڕێنووس
زمان و شێوەزمانی ڕووپەلەکان
کیبۆرد
لینکە پێویستەکان
ئێکستێنشنی کوردیپێدیا بۆ گووگڵ کڕۆم
کوکیز
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی
Kurmancî
هەورامی
Zazakî
English
Français
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Fins
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
چوونەژوورەوە
دەبمە هاوکارتان!
وشەی نهێنیت لەبیرکردووە!
کوردیی ناوەندی (سۆرانی)
Kurdî Bakûr (Kurmancî)
کوردیی باکوور (بادینی)
کوردیی (هەورامی)
کوردیی خواروو (کەڵهوڕی، لەکی و لوڕی)
kurdipedia.org 2008 - 2024
فۆڕمی تۆمارکردنی بابەت
|
نەغەدە
ناوی نێرەر
ئیمێڵ
سەرباس
زمان
کوردیی ناوەڕاست
Kurmancî
English
کرمانجی
هەورامی
لوڕی
لەکی
Zazakî
عربي
فارسی
Türkçe
עברית
Français
Deutsch
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
Ελληνική
Pусский
ترکمانی
Fins
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Azərbaycanca
Тоҷикӣ
Hrvatski
Polski
Português
Srpski
Ozbek
Esperanto
Kiswahili سَوَاحِلي
ქართველი
Cebuano
балгарская
हिन्दी
Čeština
Lietuvių
Catalana
қазақ
پۆل
ئامار و ڕاپرسی
بڵاوکراوەکان (گۆڤار، ڕۆژنامە و ...)
بەرهەمە کوردستانییەکان
بەڵگەنامەکان
پارت و ڕێکخراوەکان
پۆلێننەکراو
پەرتووکخانە
پەند و ئیدیۆم
خواردنی کوردی
دۆزی ژن
زانستە سروشتییەکان
ژیاننامە
ژینگەی کوردستان
شوێنەوار و کۆنینە
شوێنەکان
شەهیدان
فەرمانگەکان
گیانلەبەرانی کوردستان
گەشتوگوزار
مۆزەخانە
ناوی کوردی
نووسراوە ئایینییەکان
نەخشەکان
نەریت
هۆز - تیرە - بنەماڵە
هۆنراوە
وشە و دەستەواژە
وێنە و پێناس
ڕووهكی كوردهواری (گژوگیا و دار)
ڕێکەوت و ڕووداو (کڕۆنۆلۆژیا)
ڤیدیۆ
کارە هونەرییەکان
کلتوور - گاڵتەوگەپ
کلتوور - مەتەڵ
کورتەباس
کۆمەڵکوژی
کەلوپەلی سەربازیی بەکارهاتوو لە کوردستان
یارییە کوردەوارییەکان
درێژەی بابەت:
شارستانی نەغەدە، یەکێک لە شارەکانی پارێزگای #ورمێ#ە. ناوەندی ئەم شارستانە شاری نەغەدەیە. بە پێی سەرژمێرییەکانی ساڵی 2006 ژمارەی دانیشتووانی ئەم شارستانە 117٬831 کەس بووە کە 59٬250 کەس لەم ژمارەیە نێر و 58٬581 کەسیان مێ بووە. ئەم شارستانە لە باکورەوە هاوسنورە لەگەڵ شارستانی ورمێ و دەریاچەی ورمێ و لە باشوورەوە لەگەڵ شارستانی #مەهاباد# و شارستانی #پیرانشار# و لە ڕۆژهەڵاتەوە لەگەڵ شارستانی مەهاباد و شارستانی #میاندواو# و لە ڕۆژاواوە لەگەڵ شارستانی #شنۆ#. =KTML_Bold=مێژوو=KTML_End= دەشتی سەندوس بەپێی ئەو کنەو پشکنینانەی لەناوچەکەدا کراوە لەسەر پاشماوەی ئێسک و پرسک و گیای ناوچەکە بەتایبەت لە کێوی لاواشلو دەگەرێتەوە بۆسەدەی سێیەمی جیۆلۆجی و تەمەنی ناوچەکە (500)ملیۆن ساڵ دەبێت. لەلایەکی کەوە گردی حاجی فەیروز هەیە کە دەکەوێتە (8کم)ی باکوری ڕۆژهەڵاتی شارۆچکەی نەغەدەوە و پاش پشکنین و هەڵکەندن کە ئێسکی مرۆڤی تیا دۆزرایەوە و دەگەڕێتەوە بۆ سەردەمی یەکەمی چاخی بەردین و یەکێکە لە گردە هەرە دێرینەکانی ئێران و جیهان. هەروەها شوێنی دێرینی حەسەنلو کە لە (55) گردی گەورەو بچوک پێکهاتووە و کەوتووەتە دەشتی نەغەدەوە. هەروەها بەپێی بەڵگە و سەرچاوەکانی مێژوو ئەم دەشتی سەندوسە بەکار هێنراوە لە لایەن مادەکان و مانناکان و ئاشورییەکان و ئۆراتووەکان و لۆلۆییەکان و حۆریەکان و پاشان لەلایەن پارسەکان و ساسانیەکان و عەرەب و سەلجوقی و غەزنەویەکان و خوارزمییەکان.... مەغۆلەکان و ئاق قۆینلۆ و ئەفشارەکان. لەسەردەمی مەغۆلەکان دا هۆلاکۆ خان وڵاتی ئێرانی داگیرکردوو ئەم هەرێمەی دا بە هۆزی سەلدوز هۆزی سەلدوز یەکێک بوون لە هۆزە دڵڕەق و ئازاکانی مەغۆل، ئەم هۆزە لەم تیرانە پێکهاتوون(سورغان شیرە و جیلاوغان و سودنویان و تودان و مەلیک بەهادر و چوپان) لەناو ئەم تیرانەدا جەنگیزخان تیرەی (سورغان شیرە)ی لەهەموویان خۆشتر دەویست لەبەرئەوەی کاتی خۆی ببوونە هۆی ڕزگار بوونی جەنگیزخان، هۆلاکۆ ژنی لەم تیرەیە هێنا بۆ ئەوەی بەهێزبێت لەناو مەغۆلدا، ئەم هەرێمە تائێستاش هەرناوی ئەم هۆزەی هەڵگرتووە، پاش نەمانی دەسەڵاتی مەغۆل ئەم هۆزە گەڕانەوە مەنگۆلیا، بەڵم پاش ئەوان هەندێ هۆزی سەر بە پەیڕەوی ئاق قۆینلو و قەرەقۆینلو جێی ئەوانی گرتووەتەوە و هەرلە سەردەمی ئاق قۆینلودا سەردارێکی سەر بە بنەماڵەی بابان بەناوی (ئەمیر بوداق کوڕی ئەمیر ئەبداڵ) کەناوچەکانی بابان و موکریان و ئەردەڵانی بەدەستەوە بوو هۆزەتورکەکانی لەو ناوەدا ڕاماڵی و لێی نەهێشتن و ناوی سەلدوز هەرمایەوە، پاشان لەلایەن هۆزە تورکمانەکانی قزڵباشەوە داگیرکرا بەڵام (ئەمیرسەیفەدینی موکری) لێیان ڕاپەڕی و لە ناوچەکەدا دەریکردن و دووری خستنەوە، شائیسماعیلی سەفەوی کاتێک بووە شای ئێران وویستی ئەم ناوچەیە بخاتە ژێرفەرمان ڕەوای خۆی بەڵام ئەمیر سەیفەدین خۆی خستە پاڵ سوڵتان سەلیمی پاشای عوسمانی و دواتر شەڕی چاڵدێران ڕویدا.... پاشان ئەمیری بۆ ئەمیر سارمی کوڕی مایەوە و ئەمیرسارم زۆر نەژیاو بێ وەجاخ مایەوە و ئەنجا دەسەڵاتی ناوجەکە چووە ژێردەسڵاتی شێخ حەیدەری موکری کە ئامۆزایان بوو، پاش هەرای موکریان و شەڕی قەڵای دمدم سەفەوییەکان ئەم ناوچانەیان دەدا بە سەرۆک هۆزەکان، لەسەردەمی قاجاریشدا عەباسی میرزا نائیب سەڵتەنە (800) ماڵی قەرەپاپاقی هێنایە ئەم ناوچەیە. لە ساڵی (1886)دا و لەسەردەمی فەتح عەلی شای قاجاڕدا خێڵی قەرەپاپاق کە لە بنەچەدا لە ناوجەی قەفقاز بوون هێنرانە دەشتی نەغەدە کە زیاتر بۆ دژایەتی کردنی جوڵانەوەی کورد بەکاردەهێنران و نفوزی کوردیان پێ لاواز دەکرد، ئیتر لەم دەشتەدا بەکاری کشتوکاڵ و ئاژەڵدارییەوە خەریک بوون. شارستانی نەغەدە تاساڵی (1958) بەناوی ناوچەی سوڵدوز بوو لە شارستانی ورمێ، ناوەندەکەی گوندی ڕاهدانە بوو، پاش ئەوە لە ساڵی (1963)دا ناوەندی ناوچە گوازرایەوە بۆ شارۆچکەی نەغەدە، وە لەساڵی (1968) ناوی ناوچە گۆڕدرا بە شارستانی نەغەدە و پاش (28) ساڵ لەساڵی (1996) ناوچەی شنۆی لێجیاکرایەوە و بووە شارستان و ئەنجا ناوچەی محەمەدیاری بۆ دروستکرا. =KTML_Bold=پێکهاتەی دانیشتوان=KTML_End= ئەم شارستانە لەبەرئەوەی لەچەند پێکهاتەیەکی جیاواز پێک هاتووە لەرووی دانیشتوانەوە ئاڵۆزیەکی هەیە، لە کورد و ئازەری و پێکهاتووە، ئازەریەکان کەوتونەتە باکوری شارستانەکە و وە تێکەڵیان هەیە لە شارۆچکەی نەغەدە و گوندەکانی شیروان شەلی و میراوێ و بارانی عەجەم و یادگاریان و سەرالی سەروو و سەرالی خواروو و بەگم قەڵا و تازەقەڵا و ئۆخسار لەگەڵ کوردەکان، کوردەکان زیاتر دەکەونە باشوری ڕۆژهەڵات و باشور و ڕۆژاوای شارستانەکە. دانیشتوانی شارستانی نەغەدە (112491) کەسە، دانیشتوانی ئەم شارستانە لەڕوی نەتەوەوە یەکسانن.وەک لەخوارەوەدا ڕوونکراوەتەوە: رێژەی کورد لە شارستانی نەغەدە(49٪)ەیە، کەدەکاتە (54675) کەس. رێژەی ئازەری لە شارستانی ساینقەڵا (51٪)ەیە، کەدەکاتە (57816) کەس. ژمارەی دانیشتوانی شارۆچکەی نەغەدە دەکاتە (76990)کەس: پێکهاتەی کورد لە شارۆچکەی نەغەدە دەکاتە (34646)کەس واتە ڕێژەی (45٪) دانیشتوانی شارۆچکەکە. پێکهاتەی ئازەری لە شارۆچکەی نەغەدە دەکاتە (42344)کەس واتە ڕێژەی (55٪) دانیشتوانی شارۆچکەکە. ژمارەی گوندەکانی ئەم شارستانە (93) گوندە بەم پێیە دابەش دەبێت: گوندە کوردەکان (49) گوندە ژمارەی دانیشتوانیان دەکاتە (17846) کەس. دەکاتە (56٪)ی دانیشتوانی گوند. گوندە ئازەریەکان (35) گوندە ژمارەی دانیشتوانیان دەکاتە (14536) کەس. دەکاتە (44٪)ی دانیشتوانی گوند. گوندە تێکەڵەکان کە ژمارەیان (9) گوندە و ژمارەی دانیشتوانیان دەکاتە (3119) کەس، (2183)کەسی کوردە و (936)کەسی ئازەریە. کەواتە ژمارەی دانیشتوانی کورد لەگوندەکاندا دەکاتە (20029)کەس بەڕێژەی (56٪)ی شارستانەکە. کەواتە ژمارەی دانیشتوانی ئازەری لەگوندەکاندا دەکاتە (15472)کەس بەڕێژەی (44٪)ی شارستانەکە.
چاککردنی بابەت: تکایە گۆڕانکارییەکانت لەم خانەیەدا بنووسە!
سەرچاوە:
پاراستن - ناردن
چوونەژوورەوە
ڕێساکانی بەکارهێنان
Kurdipedia.org (2008 - 2024) version: 15.83
|
پەیوەندی
|
CSS3
|
HTML5
|
کاتی ئافراندنی لاپەڕە: 0.094 چرکە!