پەرتووکخانە
پەرتووکخانە
گەڕان
دەربارە
دەربارە
کوردیپێدیا پڕزانیاریترین و فرەزمانترین سەرچاوەی کوردییە!
بژاردەی گەڕان
جۆری گەڕان: ≈ لێکچوون
جۆری گەڕان: = یەکسان
جۆری گەڕان: ≕ دەستپێبکات بە...
گەڕانی لێڵ (فەزی)
هەموو پۆلەکان
ئامار و ڕاپرسی
بڵاوکراوەکان (گۆڤار، ڕۆژنامە و ...)
بەرهەمە کوردستانییەکان
بەڵگەنامەکان
پارت و ڕێکخراوەکان
پۆلێننەکراو
پەرتووکخانە
پەند و ئیدیۆم
خواردنی کوردی
دۆزی ژن
زانستە سروشتییەکان
ژیاننامە
ژینگەی کوردستان
شوێنەوار و کۆنینە
شوێنەکان
شەهیدان
فەرمانگەکان
گیانلەبەرانی کوردستان
گەشتوگوزار
مۆزەخانە
ناوی کوردی
نووسراوە ئایینییەکان
نەخشەکان
نەریت
هۆز - تیرە - بنەماڵە
هۆنراوە
وشە و دەستەواژە
وێنە و پێناس
ڕووهكی كوردهواری (گژوگیا و دار)
ڕێکەوت و ڕووداو (کڕۆنۆلۆژیا)
ڤیدیۆ
کارە هونەرییەکان
کلتوور - گاڵتەوگەپ
کلتوور - مەتەڵ
کورتەباس
کۆمەڵکوژی
کەلوپەلی سەربازیی بەکارهاتوو لە کوردستان
یارییە کوردەوارییەکان
هەموو زمانەکان
کوردیی ناوەڕاست
Kurmancî
English
کرمانجی
هەورامی
لەکی
Zazakî
عربي
فارسی
Türkçe
עברית
Deutsch
Français
Ελληνική
Italiano
Español
Svenska
Nederlands
Azərbaycanca
Հայերեն
中国的
日本人
Norsk
Fins
Pусский
گەڕان
گەڕانی ورد
کیبۆرد
گەڕان
گەڕانی ورد
پەرتووکخانە
ناونامە بۆ منداڵانی کورد
کڕۆنۆلۆژیای ڕووداوەکان
سەرچاوەکان
شوێنپێیەکان
دڵخوازەکان
چالاکییەکان
چۆن بگەڕێم؟
بڵاوکراوەکانی کوردیپێدیا
ڤیدیۆ
درەختی پۆلەکان
بابەت بەهەڵکەوت
تۆمارکردنی بابەت
تۆماركردنی بابەتی نوێ
ناردنی وێنە
ڕاپرسی
بیروڕاکانتان
پەیوەندی
کوردیپێدیا چ زانیارییەکی پێویستە!
ستانداردەکان
ڕێساکانی بەکارهێنان
کوالیتیی بابەت
ئامرازەکان
دەربارە
ئەرشیڤوانانی کوردیپێدیا
چیمان دەربارە وتراوە!
ناوکێشکردن لە ماڵپەڕەکانتاندا
تۆمارکردن / کوژاندنەوەی ئیمێڵ
ئاماری میوانەکان
ئاماری بابەت
وەرگێڕی فۆنتەکان
گۆڕینی ڕێکەوتەکان
پشکنینی ڕێنووس
زمان و شێوەزمانی ڕووپەلەکان
کیبۆرد
لینکە پێویستەکان
ئێکستێنشنی کوردیپێدیا بۆ گووگڵ کڕۆم
کوکیز
زمانەکان
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی
Kurmancî
هەورامی
Zazakî
English
Français
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Fins
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
هەژماری من
چوونەژوورەوە
دەبمە هاوکارتان!
وشەی نهێنیت لەبیرکردووە!
گەڕان
تۆمارکردنی بابەت
ئامرازەکان
زمانەکان
هەژماری من
گەڕانی ورد
پەرتووکخانە
ناونامە بۆ منداڵانی کورد
کڕۆنۆلۆژیای ڕووداوەکان
سەرچاوەکان
شوێنپێیەکان
دڵخوازەکان
چالاکییەکان
چۆن بگەڕێم؟
بڵاوکراوەکانی کوردیپێدیا
ڤیدیۆ
درەختی پۆلەکان
بابەت بەهەڵکەوت
تۆماركردنی بابەتی نوێ
ناردنی وێنە
ڕاپرسی
بیروڕاکانتان
پەیوەندی
کوردیپێدیا چ زانیارییەکی پێویستە!
ستانداردەکان
ڕێساکانی بەکارهێنان
کوالیتیی بابەت
دەربارە
ئەرشیڤوانانی کوردیپێدیا
چیمان دەربارە وتراوە!
ناوکێشکردن لە ماڵپەڕەکانتاندا
تۆمارکردن / کوژاندنەوەی ئیمێڵ
ئاماری میوانەکان
ئاماری بابەت
وەرگێڕی فۆنتەکان
گۆڕینی ڕێکەوتەکان
پشکنینی ڕێنووس
زمان و شێوەزمانی ڕووپەلەکان
کیبۆرد
لینکە پێویستەکان
ئێکستێنشنی کوردیپێدیا بۆ گووگڵ کڕۆم
کوکیز
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی
Kurmancî
هەورامی
Zazakî
English
Français
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Fins
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
چوونەژوورەوە
دەبمە هاوکارتان!
وشەی نهێنیت لەبیرکردووە!
کوردیی ناوەندی (سۆرانی)
Kurdî Bakûr (Kurmancî)
کوردیی باکوور (بادینی)
کوردیی (هەورامی)
کوردیی خواروو (کەڵهوڕی، لەکی و لوڕی)
kurdipedia.org 2008 - 2024
فۆڕمی تۆمارکردنی بابەت
|
مەهاباد
ناوی نێرەر
ئیمێڵ
سەرباس
زمان
کوردیی ناوەڕاست
Kurmancî
English
کرمانجی
هەورامی
لوڕی
لەکی
Zazakî
عربي
فارسی
Türkçe
עברית
Français
Deutsch
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
Ελληνική
Pусский
ترکمانی
Fins
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Azərbaycanca
Тоҷикӣ
Hrvatski
Polski
Português
Srpski
Ozbek
Esperanto
Kiswahili سَوَاحِلي
ქართველი
Cebuano
балгарская
हिन्दी
Čeština
Lietuvių
Catalana
қазақ
پۆل
ئامار و ڕاپرسی
بڵاوکراوەکان (گۆڤار، ڕۆژنامە و ...)
بەرهەمە کوردستانییەکان
بەڵگەنامەکان
پارت و ڕێکخراوەکان
پۆلێننەکراو
پەرتووکخانە
پەند و ئیدیۆم
خواردنی کوردی
دۆزی ژن
زانستە سروشتییەکان
ژیاننامە
ژینگەی کوردستان
شوێنەوار و کۆنینە
شوێنەکان
شەهیدان
فەرمانگەکان
گیانلەبەرانی کوردستان
گەشتوگوزار
مۆزەخانە
ناوی کوردی
نووسراوە ئایینییەکان
نەخشەکان
نەریت
هۆز - تیرە - بنەماڵە
هۆنراوە
وشە و دەستەواژە
وێنە و پێناس
ڕووهكی كوردهواری (گژوگیا و دار)
ڕێکەوت و ڕووداو (کڕۆنۆلۆژیا)
ڤیدیۆ
کارە هونەرییەکان
کلتوور - گاڵتەوگەپ
کلتوور - مەتەڵ
کورتەباس
کۆمەڵکوژی
کەلوپەلی سەربازیی بەکارهاتوو لە کوردستان
یارییە کوردەوارییەکان
درێژەی بابەت:
یەکێک لە گەورەترین و بەناوبانگترین شارەکانی ڕۆژهەڵاتی کوردستانە. #مەهاباد# لە ڕووی پێکهاتەی دابەشکاریی وڵاتیی لە ئێراندا وەکوو یەکێک لە شارەکانی پارێزگای ئازەربایەجانی ڕۆژاوا دێتە ئەژمار. خەڵکی ئەم شارە بە زمانی کوردیی #سۆران#ی و زاراوەی موکریانی قسە دەکەن. زۆربەیان موسڵمان و سونی مەزهەبن. ژمارەی دانیشتووانی ئەم شارە بە پێی سەرژماریی گشتیی جەماوەر و خانووی ئێران لە ساڵی 2006، 133، 154 کەسە. لە ناودارانی شاری مەهاباد #قازی محەمەد# و هەژار و هێمن دەکرێت ناو بەرین. مەهاباد پایتەختی کۆماری کوردستان بوو.[1] =KTML_Bold=مێژووی شار=KTML_End==KTML_Photo_Begin=https://www.kurdipedia.org/files/relatedfiles/2009/2577/0002.JPG=KTML_Photo_Alt=مەهاباد=KTML_Style=width:25%;height:20%;float:right;=KTML_Photo_Target_Link=https://www.kurdipedia.org/files/relatedfiles/2009/2577/0002.JPG=KTML_Photo_End= لێکۆڵینەوەکان نیشاندەدەن کە شوێنی ئێستای شاری مەهاباد لە هەزار ساڵ پێش لەدایکبوونی مەسیحەوە شوێنی ژیان بووە. لەوێدا قەومەکانی بابلی، ماننایی، ئاشوری و ماد دەسەڵاتداریان کردووە. بەڵام نە هەر ئەو شوێنەی ئێستا شارەکەی لێ سازکراوە، بەڵکوو لە باکووری ئێستای شاردا کە لە سەردمی هێرشی ئەسکەندەری مەقدوونی سووتێندرا و وێران کرا. کاتی دامەزراندی شاری مەهابادی ئێستایی دەگەڕێتەوە بۆ سەردەمی سەفەوییەکان؛ سارەم بەک یەکێک لە میرزادەکانی ساوجبلاغی موکری لە سەدەی 11ی کۆچی لە نزیکی باکووری چەمی مەهاباد ئەو شوێنەی ئێستا بە باخی سیسە و دەباغیان دەناسرێت، ئاوەدانییەکی دامەزراند کە دواتر بوو بە شار. دواتر بە بۆنەی پێش هاتنی چەم و لافاوەکانی، شار بەرەو باشوور هات و خانووکان لە نزیکی مەیدانی چوارچرای ئێستا کرانەوە. مەهاباد سەردەمی قاجاڕەکان بەهۆی سەر ڕێگە بوونی بۆ شام هێندێ گەشایەوە. لە ساڵانی 1960 تا 1970 ژمارەیەکی زۆر خەڵک لە دەور و پشتەوە کۆچیان کرد بۆ مەهاباد، بۆیە شار گەورە بووە و زۆرێ لە باخەکانی دەوری شار بوون بە جێگەی خانووە نوێکان، بەڵام ناوی باخەکان مایەوە. هەر بۆیە ئێستا ناوی بڕێک لە گەڕەکەکانی مەهاباد وشەی باخی پێوەیە! وشەی مەهاباد، ناوی شار لە ڕابردوودا، سەردەمی تورکانی قاجاڕ ناوی شاری مەهاباد گۆردڕاوە بە ساوجبلاغ کە وشەیەکی تورکییە و واتە: کانیاوی سارد، لە سەردمەی ڕەزاخان ئەو ناوە گێڕدرایەوە بۆ ناوە مێژوویییەکەی خۆی. بەڵام ئێستاش هێندێ کەس بە سابڵاخناوی لێ دەبەن. بەڵام ناوی مەهاباد وشەیەکە پەیوەندی دار بە ئایینی ماننایییەکانەوە و پێکهاتووە لە دوو وشەی مەە و ئاباد، واتە ئەو شوێنەی مانگی لێیە، کە مانگ هێمایەکی پیرۆز بووە لەو ئایینەدا. =KTML_Bold=سیاسی=KTML_End= لە ساڵانی 1900ەوە تاکوو ئەم دوایییانە، شاری مەهاباد شوێنی ئاڵۆزی و تێکهەڵچوونی خەڵک و حیزبەکان دەگەڵ دەسەڵاتدارانی ئێرانی بووه. ساڵی 1946 کۆماری مەهاباد دامەزرا و لە ساڵانی 1980، دوای ڕاپەڕینی گەلانی ئێرانی، حیزبەکانی کۆمەڵە و دێموکرات چالاکیان بووە لەو شارەدا. لە ساڵانی دەستپێکی 1900 زیاتری چالاکییەکان عەشیرەتی بووە. هەر سەرۆک عەشیرەتێک بۆ سەندنی مافی لە دەسەڵات هەوڵی داوە و زۆرجار دەسەڵاتی ناوەندی هەر لەو تاک بوونە کەڵکی وەر گرتووە و عەشیرەتەکانی دژ بە ئەک هەڵەژاندووە. لە ساڵی 1946 گەورەترین ڕووداوی سیاسی ئەم سەردەمی ڕۆژهەڵاتی کوردستان بە گشتی و شاری مەهاباد بە تایبەتی ڕوویدا. ئەوەش دامەزراندنی کۆماری کوردستان لە شاری مەهاباد بوو. قازی محەمەد و کۆمەڵەی ژ-ک ڕیکخەرانی ئەو بزووتنەوە بوون کە پاڵی بەستبوو بە یەکییەتی سۆڤیەت و بۆ مافەکانی گەلی کورد بەرانبەر بە دەسەڵاتی ناوەندی ئێران وەستابوون. ساڵانی دواتر، ساڵانی 1979 و نزیک بە ڕاپەڕینی گەلانی ئێران دوو بزووتنەوەی جیاواز پێک هات لە شاری مەهاباددا، یەک کۆمەڵە کە حیزبێکی چەپ بوو و ئەوی دی حیزبی دێموکراتی کوردستانی ئێران کە هەر پاشماوەی کۆمەڵەی ژ-ک کاتی قازی بوو. ئەو دوو حیزبە لە ساڵانی دوای 1979 بەشێکی زۆر لە خەباتەکانی گەلی کوردیان لە ئەستۆ بووه. =KTML_Bold=جوگرافیا=KTML_End= شوێنە دیتنیەکانی مەهاباد بریتین لە بەنداوی مەهاباد، ئەشکەوتی سەهۆڵان، پارکی میکاییل، فەقەرەقا شارەکانی دەور و پشتی مەهاباد #سەردەشت#، #پیرانشار#، #نەغەدە#، #ورمێ#، #بۆکان# و میاندواو. کەشوهەوای مەهاباد سارد و کوێستانییە، زستانی سارد و هاوینی گەرمە. بەهار جوانترین وەرزی ساڵ لە مەهاباددایە[2]
چاککردنی بابەت: تکایە گۆڕانکارییەکانت لەم خانەیەدا بنووسە!
سەرچاوە:
پاراستن - ناردن
چوونەژوورەوە
ڕێساکانی بەکارهێنان
Kurdipedia.org (2008 - 2024) version: 15.83
|
پەیوەندی
|
CSS3
|
HTML5
|
کاتی ئافراندنی لاپەڕە: 0.015 چرکە!