پیتەر پلیچ
وەرگێڕانی لە ئەڵمانییەوە: حەسەنی ئەیوب زادە

بێ بەرگە، بێ مەرگە، بێ ڕەنگە.
مەبەستی مەتەڵەکە (با) یە، شرووشتی با وایە لە پەستانی بەرزەوە بۆ نزم دێت، واتە: لە چیاکانەوە بۆ دەشتەکان دەکشێت، بێ بەرگە، بێ مەرگە، بێ ڕەنگە، واتە: هیچ ڕەنگێکی نییە، لەگەڵ ئەوەشدا زیندووە و لە جووڵەدایە. وەڵام (با) . [1]

بێ ڕەنگە
بێ مەرگە
بێ دەنگە
وەڵام مەتەڵەکە هەوا یە کە لە دۆخی ئاساییدا، هیچ ڕەنگێکی نییە و نابینرێت، تەنیا هەستی پێدەکرێ، بێ مەرگە، واتە: نەمرە و هەرگیز کۆتایی نایەت لەبووندا هەر هەیە، بێ دەنگە، ئەگەر هیچ باوبۆران و ڕەشبایەک نەیەت، هەوا هیچ دەنگێکی نییە. وەڵام (هەوا) . [1]

بەو مەرگە دەڵێن، جێژنە پیرۆزە
کە لەگەڵ گەل و ئاواڵ و هۆزە [1]
ئاواڵ= هاوەڵ
کەسێک توشی هەر ناهەمواریەک ببێت بەڵام لەگەڵ کۆمەڵگەکەیدا ئەوا وەک جەژن وایە.

شوێن: گوندی #مەرگە# ی سەربە شارۆچکەی دوکان
رۆژ یان ساڵی گیرانی وێنەکە: مانگی 2ی ساڵی 1985
کەسایەتییەکانی ناو وێنەکە، لە ڕاستەوە: (1- نیزام، 2- بەختیارە بچکۆل، 3- شەهید #سەمەد گلی#، 4- شوان -کادر، 5- عەبە چاوشین.)
ناوی وێنەگر: (نەناسراو) [1]

تۆبەی گورگ مەرگە
گورگ ئاژەڵێکی دڕندەی گۆشت خۆرە بەتايبەت مەڕوماڵات، پێشينانی کورد زۆر گورگيان لەنێو پەند و دەربڕ و ئيديۆمدا بەکارهێناوە، مەگەر ئاژەڵی (گوێدرێژ) هێندەی (گورگ) لە قسەی نەستەق و پەند و ئيديۆمدا زياتر بەکارهێنرا بێت، بۆ نموونە (گورگی بالان ديدە، گورگی کەرخۆريش هەيە، گورگ نەخۆری دز نەبەر، گورگانە شەوێی بۆ دەکات، لەگەڵ مەڕ شين دەگات و لەگەڵ گورگيش گۆشت دەخوات).
لە ڕووی غەريزەييەوە تۆبەی گورگ مەرگی بۆ دانراوە، گورگ ناتوانێت بەبێ خۆراک ژيان بباتە سەر و بژێوی خۆيی و بێچوەکانی و گەڵەکەی دابين بکات، بۆيە ئەگەر تۆبەش بکات لەخواردنی مەڕوماڵات، تۆبەکەی تا ئه و سات و کاتەيە کە برسێتی تاوی بۆ دێنێ و ناچار تۆبەکەی دەشکێنێت و پەلاماری دونگ و گەروو و قەپۆزی مەڕو بزن و کاروبەرخ-ان دەدات و دەست دەکاتەوە بە کاری مەيل و ئارەزوو و پێشينەی خۆيی، ئينجا لێرەدا بووە بەدرکە و دەربڕی کوردەواری بۆ کەسێک کە نەتوانێت کارێکی قێزەون و نەگريس و زيانگەيەنەر بە دەوروبەر و خەڵکی تەرک بکات، يان کاری چەتەوڵی و ڕێگری و لاقەکردن و دەستڕێژی و گەڵاجاڕ سووتاندن و خەرمان ئاگر تێبەردان کاری هەميشەيی بێت زۆر زەحمەتە پێی تەرک بکرێت و ببێتە پياوێک يان مرۆڤێکی بەرماڵ لەکۆڵ بۆيە لە کوردەواريدا به و مرۆڤە نادسنانە وتراوە (تۆبەی گورگ مەرگە) واتە مەگەر بيکوژيت وەئەگەرنا کار و پيشەی خۆی نەتەرک دەکا نەوازيشی لێ دێنێت.

لە پەندەکانی شێخ محەمەدی خاڵ، مامۆستا بەکر کانی هەمزەیی کردویەتی بە هۆنراوە.[1]

جوانە مەرگ.[1]

شوێن: گوندی #مەرگە#-#بنگرد#-#دوکان#
ساڵی گیرانی وێنەکە: 1972
کەسایەتییەکانی ناو وێنەکە: (نەناسراو)
ناوی وێنەگر: (نەناسراو). [1]

خەو برای مەرگە.
خەو: بێهۆشییەکە بەسەر جەستەی مرۆڤدا دێت و دەبێتە مایەی پشوودانی (فەرهەنگی خاڵ) ئەندامانی جەستە بۆ کاتێکی دیاریکراو بە بێئاگایی دەمێننەوە، مەرگ: لەکارکەوتنی تەواوی ئەندامانی جەستەیە بۆ هەتاهەتایە. پەندەکە مەبەستی لە کە�