پەرتووکخانە پەرتووکخانە
گەڕان

کوردیپێدیا پڕزانیاریترین و فرەزمانترین سەرچاوەی کوردییە!


بژاردەی گەڕان





گەڕانی ورد      کیبۆرد


گەڕان
گەڕانی ورد
پەرتووکخانە
ناونامە بۆ منداڵانی کورد
کڕۆنۆلۆژیای ڕووداوەکان
سەرچاوەکان
شوێنپێیەکان
دڵخوازەکان
چالاکییەکان
چۆن بگەڕێم؟
بڵاوکراوەکانی کوردیپێدیا
ڤیدیۆ
درەختی پۆلەکان
بابەت بەهەڵکەوت
تۆمارکردنی بابەت
تۆماركردنی بابەتی نوێ
ناردنی وێنە
ڕاپرسی
بیروڕاکانتان
پەیوەندی
کوردیپێدیا چ زانیارییەکی پێویستە!
ستانداردەکان
ڕێساکانی بەکارهێنان
کوالیتیی بابەت
ئامرازەکان
دەربارە
ئەرشیڤوانانی کوردیپێدیا
چیمان دەربارە وتراوە!
ناوکێشکردن لە ماڵپەڕەکانتاندا
تۆمارکردن / کوژاندنەوەی ئیمێڵ
ئاماری میوانەکان
ئاماری بابەت
وەرگێڕی فۆنتەکان
گۆڕینی ڕێکەوتەکان
پشکنینی ڕێنووس
زمان و شێوەزمانی ڕووپەلەکان
کیبۆرد
لینکە پێویستەکان
ئێکستێنشنی کوردیپێدیا بۆ گووگڵ کڕۆم
کوکیز
زمانەکان
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی - کوردیی سەروو
Kurmancî - Kurdîy Serû
هەورامی
Zazakî
English
Française
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
هەژماری من
چوونەژوورەوە
دەبمە هاوکارتان!
وشەی نهێنیت لەبیرکردووە!
گەڕان تۆمارکردنی بابەت ئامرازەکان زمانەکان هەژماری من
گەڕانی ورد
پەرتووکخانە
ناونامە بۆ منداڵانی کورد
کڕۆنۆلۆژیای ڕووداوەکان
سەرچاوەکان
شوێنپێیەکان
دڵخوازەکان
چالاکییەکان
چۆن بگەڕێم؟
بڵاوکراوەکانی کوردیپێدیا
ڤیدیۆ
درەختی پۆلەکان
بابەت بەهەڵکەوت
تۆماركردنی بابەتی نوێ
ناردنی وێنە
ڕاپرسی
بیروڕاکانتان
پەیوەندی
کوردیپێدیا چ زانیارییەکی پێویستە!
ستانداردەکان
ڕێساکانی بەکارهێنان
کوالیتیی بابەت
دەربارە
ئەرشیڤوانانی کوردیپێدیا
چیمان دەربارە وتراوە!
ناوکێشکردن لە ماڵپەڕەکانتاندا
تۆمارکردن / کوژاندنەوەی ئیمێڵ
ئاماری میوانەکان
ئاماری بابەت
وەرگێڕی فۆنتەکان
گۆڕینی ڕێکەوتەکان
پشکنینی ڕێنووس
زمان و شێوەزمانی ڕووپەلەکان
کیبۆرد
لینکە پێویستەکان
ئێکستێنشنی کوردیپێدیا بۆ گووگڵ کڕۆم
کوکیز
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی - کوردیی سەروو
Kurmancî - Kurdîy Serû
هەورامی
Zazakî
English
Française
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
چوونەژوورەوە
دەبمە هاوکارتان!
وشەی نهێنیت لەبیرکردووە!
        
 kurdipedia.org 2008 - 2024
 دەربارە
 بابەت بەهەڵکەوت
 چالاکییەکانی ڕۆژی
 ڕێساکانی بەکارهێنان
 ئەرشیڤوانانی کوردیپێدیا
 بیروڕاکانتان
 دڵخوازەکان
 کڕۆنۆلۆژیای ڕووداوەکان
 چالاکییەکان - کوردیپێدیا
 یارمەتی
بابەتی نوێ
ڤیدیۆ
شەڕی دەنگی نێوان کاکە حەمە و براکەی عەبدوڵڵای حاجی مەحمود
29-04-2024
ڕۆژگار کەرکووکی
پەرتووکخانە
شانۆنامەی کەرێک لەسەر پرد
29-04-2024
ڕۆژگار کەرکووکی
پەرتووکخانە
کەلاوەکەی سەر دەریای ڕەش
29-04-2024
ڕۆژگار کەرکووکی
پەرتووکخانە
ناکرێت لە توندوتیژی بێدەنگ بین
29-04-2024
ڕۆژگار کەرکووکی
پەرتووکخانە
پێرفۆرمانس و گێڕانەوە
29-04-2024
ڕۆژگار کەرکووکی
پەرتووکخانە
گوڵێکی سوور بۆ ئێمیلی
29-04-2024
ڕۆژگار کەرکووکی
ژیاننامە
کریڤان سالار عەبدولڕەحمان
28-04-2024
سروشت بەکر
ژیاننامە
یەسنا حەبیب
28-04-2024
شادی ئاکۆیی
پەرتووکخانە
ناوم گوناحە
28-04-2024
کشمیر کەریم
پەرتووکخانە
ئەو قاچەی بەجێماوە
28-04-2024
زریان سەرچناری
ئامار
بابەت 517,480
وێنە 106,125
پەرتووک PDF 19,170
فایلی پەیوەندیدار 96,506
ڤیدیۆ 1,308
ژیاننامە
دانا جەلال
ژیاننامە
زیاد ئەسعەد
بڵاوکراوەکان (گۆڤار، ڕۆژنام...
یادنامە
ژیاننامە
سامان عوسمان دەروێش
ژیاننامە
فەیروز ئازاد
الجذور الكوردية لِبعض الكلمات العربية (6)
کوردیپێدیا، دادگا نییە، داتاکان ئامادەدەکات بۆ توێژینەوە و دەرکەوتنی ڕاستییەکان.
پۆل: کورتەباس | زمانی بابەت: عربي
بەشکردن
Facebook0
Twitter0
Telegram0
LinkedIn0
WhatsApp0
Viber0
SMS0
Facebook Messenger0
E-Mail0
Copy Link0
نرخاندنی بابەت
نایاب
زۆر باشە
باش
خراپ نییە
خراپ
بۆ ناو لیستی دڵخوازەکان
ڕای خۆت دەربارەی ئەم بابەتە بنووسە!
گۆڕانکارییەکانی بابەتەکە
Metadata
RSS
گووگڵی وێنەی بابەتی هەڵبژێردراو بکە!
گووگڵی بابەتی هەڵبژێردراو بکە!
کوردیی ناوەڕاست0
Kurmancî - Kurdîy Serû0
English0
فارسی0
Türkçe0
עברית0
Deutsch0
Español0
Française0
Italiano0
Nederlands0
Svenska0
Ελληνική0
Azərbaycanca0
Fins0
Norsk0
Pусский0
Հայերեն0
中国的0
日本人0

الجذور الكوردية لِبعض الكلمات العربية

الجذور الكوردية لِبعض الكلمات العربية
الجذور الكوردية لِبعض الكلمات العربية (6)
مهدي كاكه يي
الحوار المتمدن-العدد: 6850 - 2021-03-25 - 19:26
المحور: دراسات وابحاث في التاريخ والتراث واللغات

79. دين: الرمز الكتابي السومري (ديگيرDIĜIR ) الذي يُرمَز على شكل نجمة، يعني بشكل عام (إله)، أو يعني الإله السومري (آن An) الذي هو الأب الأعلى للآلهة السومرية. كما نرى أنّ هذه الكلمة قريبة من كلمة (دين) من حيث النطق والمعنى. الكلمة السومرية (دينگيرDINGIR ) تعني (السماء) أو (الجنّة)، والتي لها علاقة أيضاً بالإله والدين، حيث يوجد الإله في السماء وأنّ الإله هو خالق الجنّة. من المرجح أن اليهود إقتبسوا كلمة (دين) في كوردستان خلال السبي الآشوري لهم ونفيهم الى هناك، فدخلت هذه الكلمة الى اللغة العبرية. بعد ذلك قد تكون هذه الكلمة إنتقلت من اليهود الى العرب خلال إختلاطهم مع البعض وبذلك إقتبستها اللغة العربية. كما أن كلمة (دين) في اللغة الميدية هي بِصيغة (دەئێنە Deêne) و في اللغة الپهلوية هي (دين Dîn).
80. ديوان: هذه الكلمة مأخوذة من الكلمة الكوردية القديمة (دێوان Dêwan) التي كانت تعني (محل القيادة التي كان الناس يتوجهون إليها لتمشية أعمالهم). كلمة (دێوانDêwan) بِدورها متأتية من الكلمة الكوردية (دیپی پانه Dipi pane)، حيث كانت تُطلق على مكتب الحكومة. كلمة (ديوان) هي نفسها في اللغة الپهلوية .
81. رشّ: هذه الكلمة العربية متأتية من الكلمة الكوردية (ڕژان Řijan)
82. رفّ: هذه الكلمة مقتبسة من الكلمة الكوردية (ڕەپ Řep).
83. ريباس: مأخوذة من الكلمة الكوردية (ڕێواس). دخلت هذه المفردة الكوردية الى اللغة الفارسية بِصيغة (رواس).
84. زب: هذه الكلمة تعني العضو التناسلي الذكري (القضيب)، متأتية من الكلمة الكوردية (زاو Zaw) التي لها نفس المعنى. كما أنّ الكلمة الكوردية (زێ Zê) تعني (العضو التناسلي الأنثوي). هاتان الكلمتان تُكوّنان معاً الكلمة المُركّبة (زاو و زێ Zê û Zaw) والتي تعني (إنجاب الأطفال) في حالة الإنسان، وتعني (الإفراخ تكوين الأفراخ) في حالة الحيوانات والطيور.
85. زعل: مأخوذة من الكلمة الكوردية (سل Sil) التي لها نفس المعنى.
86. زَفاف: أصل هذه الكلمة العربية هو الكلمة الكوردية المركبة (زەماوەند Zemawend) التي تتألف من كلمة (زەما Zema) التي هي صورة أخرى لكلمة (زاما Zama) و (زاڤا Zava) التي تعنيان (عرّيس)، وكلمة (وەند wend) تعني (الإرتباط بشئ ما). في اللغة الميدية (لغة آڤيستا)، هناك كلمة مرادفة لكلمة (زاما Zama) وهي (زاماتەر Zamater) و في اللغة الپهلوية موجودة بصيغة (زامات Zamat) والتي تعنيان (الإنسان الذي يولِد) أي (الإنسان الذي يستطيع أن يُخلّف أطفالاً). تم تحوير هذه الكلمة الكوردية الى زاف حسب الآتي: (زەماوەند Zemawend) (زەڤاڤەند Zevavend) (زەفافەند Zefafend) (زەفافە Zefafe) (زەفاف Zefaf) أي (زَفاف) بالكتابة العربية.
87. زلّ، زلقَ، تزحلق: هذه الكلمات العربية متأتية من الكلمة الكوردية (دەڵ Deł) التي بِدورها متحورة من الكلمة الكوردية (زەل Zel) التي تعني (خروج الرطوبة من شيء ما).
88. زلم: هذه الكلمة أصلها هو الكلمة الكوردية المركبة (زەلام Zelam) التي تتكون من كلمة (زەل Zel) التي تعني (كبير) و(ئام am) التي تعني (إنسان أي آدم) وبذلك (زەلام Zelam) تعني (الإنسان الكبير)، وهي تُستعمل للرَجُل.
89. زَمان: أصل هذه الكلمة هو الكلمة الكوردية (زەمانە Zemane). هذه الكلمة موجودة في اللغة الآريانية القديمة بِصيغة (جەمانە cemane) و في اللغة الپهلوية بِصيغة (زەمان Zeman). دخلت هذه الكلمة الكوردية الى اللغة الآرامية بِصيغة (جيمان Cîman) والى اللغة الفارسية والتركية بالصيغة العربية.
90. زواج: هذه الكلمة العربية مُقتبَسة من الكلمة الكوردية (زووج Zûc) التي هي كلمة كوردية قديمة تعني (زَوج) أو العدد (2) (إثنَين).
91. ساذج: هذه الكلمة مأخوذة من الكلمة الكوردية (ساوێلكە Sawêlke) المتأتية من الجذر (ساو Saw) . هذه الكلمة في اللغة الپهلوية هي بِصيغة (ساذگ).
92. السبت: هذا الإسم مأخوذ من اللغة الخورية التي عبّرت السنسكريتية عنه بِصيغة (ساپتا Sapta)، وتقابلها في اللغة الميدية صيغة (هاپتا Hapta)، بتحوّل حرف السين الى حرف الهاء، والتي كانت تعني قديماً الرقم (7) سبعة، ثم إتخذت صيغة (هەفت Heft) في اللغة الكوردية الحديثة والتي تعني (سبعة) على أساس أنه يرمز الى اليوم السابع من الأسبوع الذي إرتاح فيه الإله بعد خلقه للإنسان الأول (گیان مردوو Gyan mirdû) أي (الجسد الميّت) وجاءت هذه التسمية لأن الإنسان جسدٌ حيّ يموت.
93. سراب: مأخوذة من الكلمة الكوردية (سەراو Seraw). هذه الكلمة الكوردية دخلت في القرآن أيضاً (أعمالهم كسرابٍ بقيعةٍ يحسبها الظمآن ماءً....) (سورة النور 39/24).
94. سرداب: أصل هذه الكلمة هو الكلمة الكوردية (سەرداو Serdaw).
95. سَروال: هذه الكلمة مُقتبسَة من الكلمة الپهلوية (شەروال Şerwal)، و في اللغة الكوردية هي (شەرواڵ Şerwał). هذه الكلمة الكوردية دخلت اللغة الفارسية أيضاً بِصيغة (شلوار).
[1]
ئەم بابەتە بەزمانی (عربي) نووسراوە، کلیک لە ئایکۆنی بکە بۆ کردنەوەی بابەتەکە بەو زمانەی کە پێی نووسراوە!
دون هذا السجل بلغة (عربي)، انقر علی ايقونة لفتح السجل باللغة المدونة!
ئەم بابەتە 25 جار بینراوە
هاشتاگ
سەرچاوەکان
[1] ماڵپەڕ | عربي | https://www.ahewar.org/- 11-03-2024
بابەتە پەیوەستکراوەکان: 15
زمانی بابەت: عربي
ڕۆژی دەرچوون: 25-03-2021 (3 ساڵ)
پۆلێنی ناوەڕۆک: زمانەوانی و ڕێزمان
پۆلێنی ناوەڕۆک: وتار و دیمانە
جۆری دۆکومێنت: زمانی یەکەم
جۆری وەشان: دیجیتاڵ
زمان - شێوەزار: عەرەبی
وڵات - هەرێم: کوردستان
تایبەتمەندییە تەکنیکییەکان
کوالیتیی بابەت: 99%
99%
ئەم بابەتە لەلایەن: ( ئاراس حسۆ )ەوە لە: 11-03-2024 تۆمارکراوە
ئەم بابەتە لەلایەن: ( زریان سەرچناری )ەوە لە: 11-03-2024 پێداچوونەوەی بۆکراوە و ئازادکراوە
ئەم بابەتە بۆ دواجار لەلایەن: ( ئاراس حسۆ )ەوە لە: 11-03-2024 باشترکراوە
ناونیشانی بابەت
ئەم بابەتە بەپێی ستانداردەکانی کوردیپێدیا هێشتا ناتەواوە و پێویستیی بە داڕشتنەوەی بابەتی و زمانەوانیی زۆرتر هەیە!
ئەم بابەتە 25 جار بینراوە
کوردیپێدیا پڕزانیاریترین و فرەزمانترین سەرچاوەی کوردییە!
وێنە و پێناس
کۆمەڵێک لە گەنجانی هەولێر لە هاوینەهەواری شێرەسوار ساڵی 1995
وێنە و پێناس
سنە لە ساڵی 1874
پەرتووکخانە
سایکس-پیکۆنامە - وەشانی 1
پەرتووکخانە
سیاسەت و پلانی زمان بۆ هەرێمی کوردستان
پەرتووکخانە
کەلاوەکەی سەر دەریای ڕەش
وێنە و پێناس
چوار گەنجی گوندی پێباز لە کەلار ساڵی 1987
پەرتووکخانە
ژینانامە - وەشانی 1
ژیاننامە
عەبدولخالق ئەحمەد 2
وێنە و پێناس
گەنجانی گوندی نەیبەسەرەی شارەدێی شوان ساڵی 1983
شوێنەوار و کۆنینە
کۆشکی کەلات
ژیاننامە
عەبدولکریم یونس
کورتەباس
غەڵبە غەڵب
ژیاننامە
یەسنا حەبیب
پەرتووکخانە
کۆڵبەرنامە - وەشانی 1
وێنە و پێناس
چوار گەنجی شارۆچکەی شێخان ساڵی 1999
ژیاننامە
ڕێناس ڕزگار
ژیاننامە
فەیروز ئازاد
پەرتووکخانە
گوڵێکی سوور بۆ ئێمیلی
کورتەباس
دوو گۆرانی ی فۆلکلۆری-خەلیل بەگ-دینەکەم دینێ
کورتەباس
ڤایرۆسی رووەکی
ژیاننامە
مەریوان زەنگەنە
پەرتووکخانە
ناکرێت لە توندوتیژی بێدەنگ بین
ژیاننامە
محەمەد باوەکر
شوێنەوار و کۆنینە
قەڵای حەسەن ئاباد
شوێنەوار و کۆنینە
گەرماوی موفتی
پەرتووکخانە
لۆزاننامە - وەشانی 2
پەرتووکخانە
پێرفۆرمانس و گێڕانەوە
شوێنەوار و کۆنینە
ئەشکەوتی کاڵدار
ژیاننامە
بەناز عەلی
ژیاننامە
کریڤان سالار عەبدولڕەحمان
کورتەباس
گۆرانی ی کوردی زازاکی
ژیاننامە
مهناز کاوانی
پەرتووکخانە
شانۆنامەی کەرێک لەسەر پرد
شوێنەوار و کۆنینە
قشڵەی قوشتەپە
کورتەباس
توانای ناوەکی تاک و کاریگەریی دەوروبەر

ڕۆژەڤ
ژیاننامە
دانا جەلال
03-10-2010
هاوڕێ باخەوان
دانا جەلال
ژیاننامە
زیاد ئەسعەد
02-06-2014
هاوڕێ باخەوان
زیاد ئەسعەد
بڵاوکراوەکان (گۆڤار، ڕۆژنامە و ...)
یادنامە
16-12-2021
هاوڕێ باخەوان
یادنامە
ژیاننامە
سامان عوسمان دەروێش
14-04-2023
سەریاس ئەحمەد
سامان عوسمان دەروێش
ژیاننامە
فەیروز ئازاد
17-04-2024
زریان عەلی
فەیروز ئازاد
 چالاکییەکانی ڕۆژی
بابەتی نوێ
ڤیدیۆ
شەڕی دەنگی نێوان کاکە حەمە و براکەی عەبدوڵڵای حاجی مەحمود
29-04-2024
ڕۆژگار کەرکووکی
پەرتووکخانە
شانۆنامەی کەرێک لەسەر پرد
29-04-2024
ڕۆژگار کەرکووکی
پەرتووکخانە
کەلاوەکەی سەر دەریای ڕەش
29-04-2024
ڕۆژگار کەرکووکی
پەرتووکخانە
ناکرێت لە توندوتیژی بێدەنگ بین
29-04-2024
ڕۆژگار کەرکووکی
پەرتووکخانە
پێرفۆرمانس و گێڕانەوە
29-04-2024
ڕۆژگار کەرکووکی
پەرتووکخانە
گوڵێکی سوور بۆ ئێمیلی
29-04-2024
ڕۆژگار کەرکووکی
ژیاننامە
کریڤان سالار عەبدولڕەحمان
28-04-2024
سروشت بەکر
ژیاننامە
یەسنا حەبیب
28-04-2024
شادی ئاکۆیی
پەرتووکخانە
ناوم گوناحە
28-04-2024
کشمیر کەریم
پەرتووکخانە
ئەو قاچەی بەجێماوە
28-04-2024
زریان سەرچناری
ئامار
بابەت 517,480
وێنە 106,125
پەرتووک PDF 19,170
فایلی پەیوەندیدار 96,506
ڤیدیۆ 1,308
کوردیپێدیا پڕزانیاریترین و فرەزمانترین سەرچاوەی کوردییە!
وێنە و پێناس
کۆمەڵێک لە گەنجانی هەولێر لە هاوینەهەواری شێرەسوار ساڵی 1995
وێنە و پێناس
سنە لە ساڵی 1874
پەرتووکخانە
سایکس-پیکۆنامە - وەشانی 1
پەرتووکخانە
سیاسەت و پلانی زمان بۆ هەرێمی کوردستان
پەرتووکخانە
کەلاوەکەی سەر دەریای ڕەش
وێنە و پێناس
چوار گەنجی گوندی پێباز لە کەلار ساڵی 1987
پەرتووکخانە
ژینانامە - وەشانی 1
ژیاننامە
عەبدولخالق ئەحمەد 2
وێنە و پێناس
گەنجانی گوندی نەیبەسەرەی شارەدێی شوان ساڵی 1983
شوێنەوار و کۆنینە
کۆشکی کەلات
ژیاننامە
عەبدولکریم یونس
کورتەباس
غەڵبە غەڵب
ژیاننامە
یەسنا حەبیب
پەرتووکخانە
کۆڵبەرنامە - وەشانی 1
وێنە و پێناس
چوار گەنجی شارۆچکەی شێخان ساڵی 1999
ژیاننامە
ڕێناس ڕزگار
ژیاننامە
فەیروز ئازاد
پەرتووکخانە
گوڵێکی سوور بۆ ئێمیلی
کورتەباس
دوو گۆرانی ی فۆلکلۆری-خەلیل بەگ-دینەکەم دینێ
کورتەباس
ڤایرۆسی رووەکی
ژیاننامە
مەریوان زەنگەنە
پەرتووکخانە
ناکرێت لە توندوتیژی بێدەنگ بین
ژیاننامە
محەمەد باوەکر
شوێنەوار و کۆنینە
قەڵای حەسەن ئاباد
شوێنەوار و کۆنینە
گەرماوی موفتی
پەرتووکخانە
لۆزاننامە - وەشانی 2
پەرتووکخانە
پێرفۆرمانس و گێڕانەوە
شوێنەوار و کۆنینە
ئەشکەوتی کاڵدار
ژیاننامە
بەناز عەلی
ژیاننامە
کریڤان سالار عەبدولڕەحمان
کورتەباس
گۆرانی ی کوردی زازاکی
ژیاننامە
مهناز کاوانی
پەرتووکخانە
شانۆنامەی کەرێک لەسەر پرد
شوێنەوار و کۆنینە
قشڵەی قوشتەپە
کورتەباس
توانای ناوەکی تاک و کاریگەریی دەوروبەر

Kurdipedia.org (2008 - 2024) version: 15.42
| پەیوەندی | CSS3 | HTML5

| کاتی ئافراندنی لاپەڕە: 0.61 چرکە!