#Efrîn# di bin dagîrkeriyê de (179): Gundê “Etmana”, jineke ducanî di Hepsa “Maratê” de berdavêje, qutkirina darine zeytûnê û qirkirina daristanine ihracê, geregoşî û serberdayetî.

Weke tekezî ji geregoşî û serberdayetiya ku li herêmê serwerkirî re, û layenkirinek ji rêdanên her giropeke milîseyan re di çarçewa bandoriya wê de, li vê dawiyê û li pêş çavên Istîxbarat û berpirsiyarên Turkiyê, “Xurfit El’ezim- Odeya Elezim” – beşek ji milîseyên “Artêşa Niştîmanî Sûrî”- daxuyanek derxist, û tê de guhestina otombîlên ku bê nimre û belgetekeziyên fermî -rûdaneke giştî ye di herêmên di bin bandorî û dagîrkeriya Turkiyê de- ji bilî yên Encûmenên xewcihî û Hikometa Demkî ya bi ser Hemahengiyê ve, qedexe kir.
Vaye li jêr hin binpêkirin û tewanên hatine kirin:
= G.”Etmana”:
Bi Navça Reco ve girêdayî ye, /2/KM ji navenda wê dûr e, ji dora /130/malî pêk tê, dora /800/nişte ji nişteciyên Kurd ên resen tê de bûn, jê tenê /40malbat=150nişte/tê de man, yên din jî bi zorê hatin koçberkirin, û dora /90malbatî=550nişte/ji anîndeyan tê de hatin niştecîkirin.
“Êrişkirina Gundê “Etmana” – N.Reco, ji aliyê Milîseyên “Firqit Elhemzat” ve.”
/5/ mal di dema topebarankirina gund de, bi piçekî ziyan gihîştinê, û weha jî avahiya dibistana gund, bi ser de jî dizîna kelûpelên tê de û pencereyên wê.
Milîseyên “Firqit Elhemzat” û serkêşê wê yê tê de “Yezîd Ebû Ehmed” gund desteser dikin, û malên “Dilovanber Hec Reşîd Reşîd(Çipê), Nûrî Beko” ji xwe re kirin du biryargehên leşkerî, û beşek ji tiştmiştên hin malan, /7/tirektorên çandiniyê yên ku /6/jê -piştî ku xwediyan vêrgiyine diravî dan- hatin vegerandin, /15/matorên dutekerî, hin perçeyên guvêşgeha zeytûna ya “Dilovanber Hec Reşîd Reşîd(Çipê)” yên di bin kavilên avahiya wê ya bi topebaranê hilweşandî de mane, çadir û pêdiviyên sersaxiyê û guhêztok û keblên herdu toreyên elektirîka giştî û telîfûna zemînî jî, dizîn.
“Roxandina avahiyekê li rex Dibistana “Etmana”. “Dizîna kelûpelên Dibistana “Etmana”.”
Û dest danîn ser dora /3/hezar darên zeytûnê ji malmewalên yên ne li gund, jê malbatên “Bîlal Bîlal, Çolaq, Arêf Misto”, û vêrgiyên têvel jî li xelkê ferz kirin; Û Encûmena Xwecihî jî li Reco vêrgî li ser werzên zeytûna ferz kirin.
Û milîseyan ji bo êzingkirin û bazirganiyê, li dor gund hin daristanên ihracê qut kirin, û agir jî berdan hin din; Û ji bo lêgerîna li kevneşop û kinzên veşartî û dizîna wan, hin girên kevneşopî kolan û tevdan.
“Şewatek li daristaneke çiyakî bi ser G.”Etmana” ve.”
Û xelkê ku li gund mane jî rastî cûrbecûr binpêkirin û tewanan hatin, mîna kuştin, revandin, girtinên bêsûcane, işkencekirin, rûmetnizimkirin, peresitandin û hin kiryarên din. Hin bi tewanbariya têkeliyê bi Rêvebiriya Xweser a berê re -jin jî di nav de- bi demên têvel hatin girtin; Hemwelatî “Mihemed Se’îd Reşîd kurê Ebid Elmecîd/58/sal”, li 4.11.2019an, li Cîgeha “Geliyê Tîra” – N.Reco, dema ku ji Navenda Turkî ya kirîna zeytê ya li Gunvêşgeha Taxa “Rif’etiyê” – B.Cindirêsê vedigeriya mala xwe, hate revandin, û li 1.2.2020an milîseyan merivên wî bi dîtina termê wî li rex Gundê “Hisê” agahdar kirin, û paşê hate xuyakirin ku ew tûşî işkencekirin û kuştina qurşînê hatî, û dest girêdayî bû jî.
“Pakrewan “Mihemed Se’îd Reşîd kurê Ebid Elmecîd”.”
Û dema neçarkirina hemwelatiyan bi derxistina nasnaman, navê gund ê resen “Etmana” bi “osmaniyê” hate guhertin, di bendê “ciyê rûniştinê” de, li ba Nivîsgeha Nasnaman li Reco.
= Beravêtina jinekê li Hepsa “Maratê”:
“Jina girtî “Arîn Mihemed Dilî Hesen”.”
Di encama işkencekirinê û danûstandina sert a ku li ba “Asayêşa Efrînê – Ewleya Siyasî” dîtiye de – jerkî ku li 12.9.2021an Z bi tuhmeta têkeliyê bi R.X a berê re hatiye girtin ve – hemwelatî “Arîn Mihemed Dilî Hesen/25/sal” ji xelkê Gundê “Kîmarê” – Şêrewa, di Hepsa”Maratê” de (ya ku ji bîst rojan ve – piştî sê heyvan ji veşartinê- bo wê hatiye guhestin) beravêt; Û makzarokê mirî -/6/heyv- radestî xwediyê jinikê hate kirin, û li goristana gund hate veşartin; Hêjaye were bîranîn ku “Arîn” berê jî ji aliyê Milîseyên “Firqit Elhemzat” ve, li Reşmeha 2020an Z hatibû revandin, li biryargeha wê -Avahiya Asayêşê ya berê li Hirşê Mehmûdiyê – li Bajarê Efrînê hatibû veşartin, û ew yek ji wê giropa jinên ku jê derketine bû -piştî desteserkirina Milîseyên “Artêşa Elîslam-Ceyş Elîslam” li ser biryargehê li 28.5.2020an Z – , û paşê jî li 23.12.2020an ji Hepsa “Maratê” hatibû berdan.
= Girtinên bêsûcane:
– Li 2.1.2022an Z, Milîseyên “Asayêşa Leşkerî li Reco” herdu hemwelatî “Hesen Ehmed Birîm/45/sal û Ehmed Reşîd Reşîd/50/sal” ji xelkê Gundê “Hecîka”, bi behaneya hevkariya wan di parêzvaniya şevayî li dema R.X a berê de hatin girtin, û ta niha bêsûcane bendkirî ne.
– Li 5.1.2022an Z, Destlatên Dagîrkeriya Turkiyê herdu hemwelatî “Ebid Elrehman Kulîlko/70/sal û Dawod Zênê/50/sal” ji xelkê Gundê “Me’imila” – N.Reco, bi behaneya hevkariya wan di parêzvaniya şevayî li dema R.X a berê de girtin, û li roja din -piştî ku li ser her yekî ji wan cezak diravî /1200/PT ferzkirin- ew berdan.
= Qutkirina darên zeytûnê û daristanan:
Li her demsaleke Zivistanê qutkirina dar û daristanan li Herêma Efrînê bi giştî li ser destên milîs û anîndeyan fere û zêde dibe, ta ku di karnava van çarsalên borî de gihîşte asta qirkirina jîngehê; Wek nimûne: Li 6.1.2022an Z /50/darên zeytûnê yên hemwelatî “Îdo Omer” li G.”Kîmarê” – Şêrewa ji kokê ve hatin qutkirin, û qutkirina bêwijdan ji dora /300/dar re yên hemwelatî “Hesen Bekir Birîmko”, dora /40/darî yên “Ebdo Xelîqe Elah” ji Gundê “Dargirê” – Navça Mabeta, û /90/dar ên “Ebdo Hesen”, û /40/ dar ên malbata”Osman Ibrahîm Eşbûk” ji Gundê “Maratê” – B.Efrîn, ji aliyê çekdaran ve.
Û li Gundê “Kifêrê” – Efrîn -yê ku di bin desteseriya Milîseyên “Firqit Elhemzat” de- daristaneke ihracê -ye ku di destpêka heyştî de ji sedsala borî, li ser rûberiya /20/hiktar erd hatibû çandin – rastî şewtandin û qutkirineke fere hat, da ku were qirkirin; Û wêneyin bi sê dîrokên têvel ên “berî dagîrkirinê, Tîrmeh 2017 Z, Tebax 2018 Z, Rezber 2019 Z” hene, bi zelalî rewşa daristanê xuya dikin.
“Wêneyin bi dîrokin têvel ji daristaneke ihracê re, li G.”Kifêrê” – Efrîn, Gogêl Êrs.”
Û herweha jî li cîgeheke Rojhilatê Gundê “Çema” – N.Şera -ye ku di bin desteseriya Milîseyên “Melekşah” de- daristaneke sinoberan e çandiniyê -ye ku li heştiyî sedsala borî de li ser dora /120/hiktar erd hatibû çanidin- tûşî qutkirina berdewam û fere hat; Û wêneyine wê jî di sê dîrokên cihê de yên “Reşmeha 2018 Z, Rezbera 2019 Z -berî dagîrkirinê, Cotmeha 2020 Z” hene, bi zelalî qirkirina wê diyar dikin.
“Wêneyine bi dîrokine têvel ji daristaneke ihracê re, li Rojhilatê G.”Çema” – N.Şera, Gogêl Êrs.”
= Geregoşî û serberdayetî:
– Li 3.1.2022an Z, termê kalemêrekî ji anînadeyên “Elşam” fetsandî, devgirtî û dest û ling girêdayî, di nişteciha wî ya di hundir mizgefta Gundê “Îska”- Şêrewa de hate dîtin, û hate xuyakirin ku telîfûna wî ya xilyewî û peremereyên di berîkê de jî hatine dizîn; Ew bi tena xwe rûniştî bû û ji xwe re sûtemenî difrot.
– Li Sibeha Sêşemê 4.1.2022an Z, pevçûnina di navbera giropeke çekdar ji çekdarên “Ehrar Elşam” de û rêbenda çekdar a heman milîseyan de, li ser riya giştî li Gundê “Tilsilorê” – N.Cindirêsê rûdan, û di encamê de, serkêşê “Lîwa’i Elmuhacirîn – Mehmûd Elbunyan” û kurê xwîşka wî yê vê re “Mis’eb Şihade Qasimo” ji giropê hatin kuştin, û hin din ji herdu aliyan birîndar ketin; Lê gundî tirsiyan û xwe sipartin malan.
= binpêkirinin virdewêde:
– Li 5.1.2022an Z, giropeke ji anîndeyan, bi navê komeleke fîxaniyê ketin mala hemwelatî “Kamîran Hesen Dolîko” ji xelkê Gundê “Me’imila” – N.Reco, li Taxa Eşrefiyê – B.Efrînê, da ku malê tevde û hertiştê destên wan bighîniyê bidizin; wan nebûna malbatê ji xwe re kirin fersend, û bi tenê diya “Kamîrên” a temenmezin û nesax li mal bû.
– Milîseyên “Firqit Elhemzat” ji xwe re(genim, ceh, colban, nîsk û hin tiştên din) di nav zeviyên zeytûna de yên xelkê Gundê “Şorbe” – N.Mabeta û hin din ên sînordar jê re yên xelkê Bajaroka “Meydankê” – N.Şera çandin, jê: /100/dar ên “Seydo Reşîd Seydo”, /70/dar ên “Şêx Ebid Elrehman Ebid Elrehman”, /120/dar ên “Farûq Xelîl”, /275/dar ên “Mihemed Elî Elimî”, /50/dar ên “Mihemed Elî Hişîno”, û /20/dar jî yên “Hisên Şêx Osman kurê Mihemed”.
Çawa herêmek wê aram be û ji vegera xelkê xwe yên penaberbûyî û koçberkirî re wê hazir be; Û ew di bin ewqas binpêkirin û tewanan de ye, û milîseyên ku nandozî û dizîn ji xwe re kirine kar, wê di nav xwe de parve dikin, û tê de gendeliyê pêk tîni?!
Nivîsgeha ragihandinê- Efrîn
Partiya Yekîtî ya Demokrat a Kurd li Sûriyê[1]