عنوان: مسالە کورد معادلات سیاسی در ترکیە را برهم زدە است

اگر بە نظرسنجیهای انجام شدە طی چند سال گذشتە در ترکیە نظری بیندازیم، متوجە این واقعیت می شویم کە هیچ کدام از احزاب سیاسی این کشور بە تنهایی پیروز انتخابات نبودەاند، چرا کە مسالە کورد در میانە انکار و اعتراف این احزاب، معادلات سیاسی را تغییر دادە است. بە اعتراف ناظران سیاسی هر دو ائتلاف (جمهوری) و (ملت) برای برندە شدن در انتخابات پیش رو، راهی جز روی آوردن بە رای دهندگان کورد ندارند.

کمال کلیجدار اوغلو، رهبر حزب جمهوری خلق (CHP)، در مصاحبەای اظهار داشت: (امرالی از نظر ما رسمیت ندارد و ما حزب دمکراتیک خلق ها (HDP) را بە عنوان نمایندە مشروع و طرف مذاکرە حل مسالە کورد بە رسمیت می شناسیم و دولت پیشتر اشتباها امرالی را مخاطب گرفتە و ما این مسالە را در پارلمان ترکیە بە بحث خواهیم گذاشت.)

متعاقب اظهارات کلیجدار اوغلو، دولت باخچەلی، رهبر جنبش ملی (MHP)، شدیدا واکنش نشان داد و گفت: (مسالەای بە نام مسالە کورد محلی از اعراب ندارد و هرکە خلاف این را بگوید، نامرد است.)
محمد امین، نمایندە حزب عدالت و توسعە (AKP)، بر این باور است (CHP)، حزب خوب صرفا برای جلب آراء رای دهندگان کورد، بە مسالە کورد دامن می زنند و عملا هیچ کاری در این راستا انجام ندادەاند.

با انکار شدید مسالە کورد توسط باخچەلی، حالا دیگر زوم تمام رسانەها بر روی رجب طیب اردوغان است تا موضع وی را نسبت بە اظهارات باخچەلی منعکس کنند کە آیا بە مسالە کورد اعتراف خواهد کرد یا نە؟ چرا کە مخالفت وی با اظهارات باخچەلی، ائتلاف میان آنها را بە سمت فروپاشی سوق خواهد شد.
اردوغان در میانە سفر خود بە آمریکا در یک مصاحبە تلویزیونی گفت: (مسالەای بە نام مسالەی کورد در ترکیە وجود ندارد، سالهاست کە ما آنرا حل کردەایم.)

این ظهارات اردغان، منجر بە واکنش تحلیلگران سیاسی شد و آشکارا آنرا بە معنای پایان حزب عدالت و توسعە و اردوغان قلمداد کردند، چرا کە این امر منجر بە فاصلە گرفتن رای دهندگان کورد از آنها خواهد شد.

بکر آغردر، کارشناس و تلحلیلگر سیاسی معتقد است، حزب عدالت و توسعە و اردوغان بەدلیل سیاست منفی ای کە در مقابل کوردها اتخاذ کردەاند، دیگر جایگاهی در میان آنها ندارند.

در نظرسنجی ای کە آغردر انجام دادە، ثابت شدە کە 20درصد رای دهندگان کورد، کە قبلا طرفدار حزب عدالت و توسعە بودند، دیگر بە این حزب رای نخواهند داد.

در انتخابات شهرداریها در سال 2019، حزب دمکراتیک خلق ها. موفق بە کسب ریاست 62 شهرداری شد، ولی سیاست تعیین سرپرست موقت برای اکثر شهرداریهای یاد شدە توسط حزب حاکم دالت و توسعە، تنها ریاست شش شهرداری در اختیار حزب دمکراتیک خلق ها باقی ماند، این دقیقا بە معنای بە حساب نیاوردن ارادە رای دهندگان کورد و کودتا علیە آنها بود.

بە نظر بخشی از ناظران سیاسی، طرفداران حزب دمکراتیک خلق ها و محافظ کاران طرفدار حزب عدالت و توسعە کە قبلا آراء خود را بە نفع (AKP) بە صندوقها ریختەاند، از سیاست حزب حاکم مبنی بر برکناری شهردارهای منتخب و انتصاب اعضآی آن حزب بە جای آنها، بسیار خشمگینند و این امر منجر با انتقامجویی رای دهندگان از حزب حاکم در جریان برگزاری انتخابات آتی خواهد بود.

ئوزر سنجار، محقق و کارشناس سیاسی، در مصاحبە با خبرگزاری (DW)، آلمانی، بخش ترکی گفتە، باخچەلی با حملە لفظی خود بە کورد و انکار مسالە کورد، خواست این پیام را بە اردوغان بدهد کە بە هیچ شیوەای نباید با کوردها ارتباط برقرار کند، در غیر این صورت از ائتلاف ” جمهوری“ میان حزب خود و حزب عدالت و توسعە کە اکثریت پارلمانی را در پارلمان ترکیە، تشکیل می دهند، خارج خواهد شد.

بەنظر سنجار، روابط اردوغان حاضر بە قطع خود روابط با باخچەلی نیست، لذا هنگامی کە وی نیز مسالە کورد را انکار می کند، آرای وی نیز رو بە کاهش خواهند نهاد و حتی رای دهندگان کورد طرفدار حزب عدالت و توسعە نیز از این حزب فاصلە خواهند گرفت.

زمانی کە یک سیاستمدار علنا مسالە کورد را انکار می کند، دیگر دو جبهە مخالف و موافق این موضع در مقابل هم قرار خواهند گرفت.
دینچر دمیرکینت، کارشناس مسائل سیاسی ترکیە، می گوید، وقتی کە باخچەلی و اردوغان علنا مسالە کورد را انکار می کنند، معنی آن تاکید بر سیاست انکار مخالفان ائتلاف ” جمهوری“ است.

دمیرکینت در مصاحبە بەخبرگزاری (DW)، گفتە: (ائتلاف) جمهوری (از وعدە حل مسالە کورد شانە خالی می کند، همچنین باور دارند کە از طریق دمکراتیک نیز قادر بە جلب رای دهندگان کورد نخواهند بود، لذا صرفا در پی جلب آراء رای دهندگان کورد و حفظ قدرت سیاسی خود هستند نە برقراری صلح،)

مسالەامهمی کە باید در اینجا بە آن اشارە شود، این است کە رای دهندگان کورد، همچنانکە قبلا ثابت کردەاند، از این پس قادرند کە معادلات سیاسی در ترکیە را از طریق صندوقهای انتخابات تغییر دهند و با این کار هر حزب یا ائتلاف سیاسی ای را کە مسالە کورد را انکار کند، مجازات کنند. [1]