پەرتووکخانە پەرتووکخانە
گەڕان
  

کوردیپێدیا پڕزانیاریترین و فرەزمانترین سەرچاوەی کوردییە!


بژاردەی گەڕان




گەڕانی ورد      کیبۆرد


گەڕان
گەڕانی ورد
پەرتووکخانە
ناونامە بۆ منداڵانی کورد
کڕۆنۆلۆژیای ڕووداوەکان
سەرچاوەکان
گەڕان بەدوای ناوەڕۆکدا
گەڕان بە کرتە
شوێنپێیەکان
دڵخوازەکان
چالاکییەکان
چۆن بگەڕێم؟
بڵاوکراوەکانی کوردیپێدیا
ڤیدیۆ
درەختی پۆلەکان
بابەت بەهەڵکەوت
تۆمارکردنی بابەت
تۆماركردنی بابەتی نوێ
ناردنی وێنە
ڕاپرسی
بیروڕاکانتان
پەیوەندی
کوردیپێدیا چ زانیارییەکی پێویستە!
ستانداردەکان
ڕێساکانی بەکارهێنان
کوالیتیی بابەت
ئامرازەکان
دەربارە
ئەرشیڤوانانی کوردیپێدیا
چیمان دەربارە وتراوە!
ناوکێشکردن لە ماڵپەڕەکانتاندا
تۆمارکردن / کوژاندنەوەی ئیمێڵ
ئاماری میوانەکان
ئاماری بابەت
وەرگێڕی فۆنتەکان
گۆڕینی ڕێکەوتەکان
پشکنینی ڕێنووس
زمان و شێوەزمانی ڕووپەلەکان
کیبۆرد
لینکە پێویستەکان
ئێکستێنشنی کوردیپێدیا بۆ گووگڵ کڕۆم
کوکیز
Dark Mode
زمانەکان
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی
Kurmancî
هەورامی
Zazakî
English
Français
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Fins
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
هەژماری من
چوونەژوورەوە
دەبمە هاوکارتان!
وشەی نهێنیت لەبیرکردووە!
گەڕان تۆمارکردنی بابەت ئامرازەکان زمانەکان هەژماری من
گەڕانی ورد
پەرتووکخانە
ناونامە بۆ منداڵانی کورد
کڕۆنۆلۆژیای ڕووداوەکان
سەرچاوەکان
گەڕان بەدوای ناوەڕۆکدا
گەڕان بە کرتە
شوێنپێیەکان
دڵخوازەکان
چالاکییەکان
چۆن بگەڕێم؟
بڵاوکراوەکانی کوردیپێدیا
ڤیدیۆ
درەختی پۆلەکان
بابەت بەهەڵکەوت
تۆماركردنی بابەتی نوێ
ناردنی وێنە
ڕاپرسی
بیروڕاکانتان
پەیوەندی
کوردیپێدیا چ زانیارییەکی پێویستە!
ستانداردەکان
ڕێساکانی بەکارهێنان
کوالیتیی بابەت
دەربارە
ئەرشیڤوانانی کوردیپێدیا
چیمان دەربارە وتراوە!
ناوکێشکردن لە ماڵپەڕەکانتاندا
تۆمارکردن / کوژاندنەوەی ئیمێڵ
ئاماری میوانەکان
ئاماری بابەت
وەرگێڕی فۆنتەکان
گۆڕینی ڕێکەوتەکان
پشکنینی ڕێنووس
زمان و شێوەزمانی ڕووپەلەکان
کیبۆرد
لینکە پێویستەکان
ئێکستێنشنی کوردیپێدیا بۆ گووگڵ کڕۆم
کوکیز
Dark Mode
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی
Kurmancî
هەورامی
Zazakî
English
Français
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Fins
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
چوونەژوورەوە
دەبمە هاوکارتان!
وشەی نهێنیت لەبیرکردووە!
        
 kurdipedia.org 2008 - 2025
 دەربارە
 بابەت بەهەڵکەوت
 چالاکییەکانی ڕۆژی
 ڕێساکانی بەکارهێنان
 ئەرشیڤوانانی کوردیپێدیا
 بیروڕاکانتان
 دڵخوازەکان
 کڕۆنۆلۆژیای ڕووداوەکان
 چالاکییەکان - کوردیپێدیا
 یارمەتی
بابەتی نوێ
شوێنەکان
تازەخورماتوو
12-02-2025
سروشت بەکر
وێنە و پێناس
بۆ یەکەمجار لە کوردیپێدیادا وێنەی مەلا عەبدوڵڵای جەلیزادە باوکی مەلای گەورەی کۆیە بڵاو دەبێتەوە
12-02-2025
ئاراس ئیلنجاغی
ژیاننامە
کامەران خۆشناو
12-02-2025
زریان سەرچناری
ڤیدیۆ
دانیشتنی کۆمەڵێک لە هونەرمەندان له شاری مەهاباد
12-02-2025
کشمیر کەریم
وێنە و پێناس
کۆمەڵێک پیاو لە زیندانی ورمێ ساڵی 1949
12-02-2025
کشمیر کەریم
وێنە و پێناس
کۆمەڵێک کەسایەتی کورد لە شاری مەهاباد لە حەفتاکانی سەدەی بیستەم
11-02-2025
کشمیر کەریم
پەرتووکخانە
سیابەند و خەجێ 2
11-02-2025
زریان سەرچناری
پەرتووکخانە
نەتەوەی دیموکراتی
11-02-2025
شادی ئاکۆیی
ڤیدیۆ
ناوی مانگەکانی ساڵ بە زاراوەکانی کوردستان
11-02-2025
ڕۆژگار کەرکووکی
ڤیدیۆ
وتەکانی ئیبراهیم نەنەڵە پاش سووتاندنی ماڵەکەی لەلایەن جاشەکانی ڕژێمی ئێرانەوە
11-02-2025
ڕۆژگار کەرکووکی
ئامار
بابەت
  538,900
وێنە
  115,437
پەرتووک PDF
  20,877
فایلی پەیوەندیدار
  111,391
ڤیدیۆ
  1,933
زمان
کوردیی ناوەڕاست - Central Kurdish 
295,326
Kurmancî - Upper Kurdish (Latin) 
91,542
هەورامی - Kurdish Hawrami 
66,588
عربي - Arabic 
33,922
کرمانجی - Upper Kurdish (Arami) 
21,384
فارسی - Farsi 
11,856
English - English 
7,936
Türkçe - Turkish 
3,701
Deutsch - German 
1,857
لوڕی - Kurdish Luri 
1,690
Pусский - Russian 
1,144
Français - French 
349
Nederlands - Dutch 
131
Zazakî - Kurdish Zazaki 
91
Svenska - Swedish 
72
Polski - Polish 
56
Español - Spanish 
55
Italiano - Italian 
52
Հայերեն - Armenian 
52
لەکی - Kurdish Laki 
37
Azərbaycanca - Azerbaijani 
27
日本人 - Japanese 
21
中国的 - Chinese 
20
Norsk - Norwegian 
18
Ελληνική - Greek 
16
עברית - Hebrew 
16
Fins - Finnish 
12
Português - Portuguese 
10
Тоҷикӣ - Tajik 
9
Ozbek - Uzbek 
7
Esperanto - Esperanto 
7
Catalana - Catalana 
6
Čeština - Czech 
5
ქართველი - Georgian 
5
Srpski - Serbian 
4
Kiswahili سَوَاحِلي -  
3
Hrvatski - Croatian 
3
балгарская - Bulgarian 
2
हिन्दी - Hindi 
2
Lietuvių - Lithuanian 
2
қазақ - Kazakh 
1
Cebuano - Cebuano 
1
ترکمانی - Turkman (Arami Script) 
1
پۆل
کوردیی ناوەڕاست
وشە و دەستەواژە 
109,151
ژیاننامە 
27,192
پەرتووکخانە 
26,282
کورتەباس 
19,939
ڕێکەوت و ڕووداو (کڕۆنۆلۆژیا) 
15,165
پەند 
13,753
شوێنەکان 
12,961
شەهیدان 
11,944
کۆمەڵکوژی 
10,936
هۆنراوە 
10,548
بەڵگەنامەکان 
8,469
وێنە و پێناس 
7,853
ئامار و ڕاپرسی 
4,628
کلتوور - مەتەڵ 
3,149
ناوی کوردی 
2,583
ڤیدیۆ 
1,808
پارت و ڕێکخراوەکان 
1,470
فەرمانگەکان  
1,119
پۆلێننەکراو 
989
بڵاوکراوەکان (گۆڤار، ڕۆژنامە و ...) 
827
کلتوور - گاڵتەوگەپ 
825
کارە هونەرییەکان 
777
شوێنەوار و کۆنینە 
639
گیانلەبەرانی کوردستان 
544
ئیدیۆم 
390
یارییە کوردەوارییەکان 
279
نەخشەکان 
213
هۆز - تیرە - بنەماڵە 
187
نەریت 
160
ڕووه‌كی كورده‌واری (گژوگیا و دار) 
101
ژینگەی کوردستان 
101
خواردنی کوردی 
88
زانستە سروشتییەکان 
80
دۆزی ژن 
58
مۆزەخانە 
50
بەرهەمە کوردستانییەکان 
38
کەلوپەلی سەربازیی بەکارهاتوو لە کوردستان 
28
گەشتوگوزار 
2
کۆگای فایلەکان
MP3 
551
PDF 
32,831
MP4 
3,142
IMG 
212,457
∑   تێکڕا 
248,981
گەڕان بەدوای ناوەڕۆکدا
ژیاننامە
حەمە قوتو
ژیاننامە
ئیپەک ئاتەش
ژیاننامە
سەیوان سەحیحی
ژیاننامە
خەسرەو کازمی
ژیاننامە
ژێنەر حەمەفاروق فەتاح
شنكال.. من ألم الإبادة إلى انتصار الإرادة- الجزء الأول
زانیارییەکانی کوردیپێدیا لە هەموو کات و شوێنێکەوەیە و بۆ هەموو کات و شوێنێکیشە!
پۆل: کورتەباس | زمانی بابەت: عربي - Arabic
بەشکردن
Copy Link0
E-Mail0
Facebook0
LinkedIn0
Messenger0
Pinterest0
SMS0
Telegram0
Twitter0
Viber0
WhatsApp0
نرخاندنی بابەت
نایاب
زۆر باشە
باش
خراپ نییە
خراپ
بۆ ناو لیستی دڵخوازەکان
ڕای خۆت دەربارەی ئەم بابەتە بنووسە!
گۆڕانکارییەکانی بابەتەکە
Metadata
RSS
گووگڵی وێنەی بابەتی هەڵبژێردراو بکە!
گووگڵی بابەتی هەڵبژێردراو بکە!
کوردیی ناوەڕاست - Central Kurdish0
Kurmancî - Upper Kurdish (Latin)0
English - English0
فارسی - Farsi0
Türkçe - Turkish0
עברית - Hebrew0
Deutsch - German0
Español - Spanish0
Français - French0
Italiano - Italian0
Nederlands - Dutch0
Svenska - Swedish0
Ελληνική - Greek0
Azərbaycanca - Azerbaijani0
Catalana - Catalana0
Čeština - Czech0
Esperanto - Esperanto0
Fins - Finnish0
Hrvatski - Croatian0
Lietuvių - Lithuanian0
Norsk - Norwegian0
Ozbek - Uzbek0
Polski - Polish0
Português - Portuguese0
Pусский - Russian0
Srpski - Serbian0
балгарская - Bulgarian0
қазақ - Kazakh0
Тоҷикӣ - Tajik0
Հայերեն - Armenian0
हिन्दी - Hindi0
ქართველი - Georgian0
中国的 - Chinese0
日本人 - Japanese0

شنكال

شنكال
شنكال.. من ألم الإبادة إلى انتصار الإرادة- الجزء الأول

في الذكرى السنوية الرابعة لمجزرة شنكال، التي تعتبر أكبر وأبشع المجازر بحق الإنسانية في العصر الحديث، مرّ خلالها المجتمع الإيزيدي في منطقة شنكال والعراق عموماً بمراحل ومحن عصيبة قبل وبعد المجزرة، إلا أنها تمكنت من التغلب على خطر الإبادة بالتنظيم والإرادة، لتحمل في خضم تجربتها هذه مشروعاً ديمقراطياً يكفل حقوق المجتمعات والأثنيات في العراق عموماً ويحل قضاياها وينهي نزاعاتها العرقية والطائفية.
شنكال المدينة الجميلة في التاريخ
شنكال الجبل وما يحمله من حجر وماء وشجر وما يحيط به من سهل ونهر، وشنكال التي ذكر اسمها في الأسفار القديمة والكتب السماوية وفي رسائل الملوك والأباطرة وكتابات كل مؤرخ مر بالمنطقة عبر العصور، وفي أخبار كل حرب وسلم، لم تكن منسية ومهمشة ثقافياً واجتماعياً إلى هذه الدرجة إلا بعد تشكيل الدول العراقية القومية الحديثة بفعل الاستعمار وتصاعد الذهنية القومية نتيجة لنظامها المستبد والإنكاري المتماشي وفق مخططات الاستعمار الأجنبي.
فتعتبر شنكال أم القصة والحدث التاريخي في الثقافة الكردية وحضارتها عبر التاريخ نظراً للاستنجاد بها في كل حدث قد حصل من فرح أو ترح في حرب أو نصر، حيث كانت دائماً السند والدعم أو الملجأ لشعوب كردستان من كرد و سريان و أرمن. إلا أن سياسة الإبادة المتكررة عبر العصور على يد الغُزات الغرباء أخفت الكثير منها والتي لا تزال إلى يومنا هذا تهدف إلى إبادتها، وإن أمكنهم لأبادوا وطمسوا ذاك الجبل الشاهق الفاصل بين الصحراء ومناطق جزيرة بوطان.
شنكال في التاريخ
من حيث الاستيطان البشري في هذه النقطة البارزة فإنه وبحسب علماء الآثار تعود إلى ما قبل 11 ألف سنة قبل الميلاد، خاصة في المنطقة الجنوبية من جبل شنكال وأكثر النظريات حول أصول سكانها حينها تشير بأنهم كانوا زاغروسيين، ثم لاحقاً كانت استمراراً لثقافة تل حلف الهورية ( أسلاف الكرد)، المنشأة على ضفاف نهر خابور بروجافاشمال سوريا قبل الميلاد ب 6 آلاف سنة، وأثبت العلماء بأن حياة قروية مستقرة كانت قد وجدت على حواف جبل شنكال بشكل كبير.
وتعاقبت على شنكال كمنطقة الكثير من الامبراطوريات أهمها الآشورية والميدية والميتانية- الهورية والرومانية، حيث كانت تلعب دوراً سياسياً وعسكريا واقتصادياً مهماً في كل حقبة من تاريخ الحضارات المتعاقبة، باعتبارها كانت نقطة وصل استراتيجية بين سوريا والعراق وتسيطر على كافة الطرق التجارية المارة بين المنطقتين.
كما جعلها أشرف موسى الأيوبي عاصمة له لتعيش شنكال حينها ذروة ازدهاره العماري والاقتصادي والثقافي في تلك الحقبة، إلى جانب كونها أصبحت مراراً كمملكة مستقلة أو مركز دولة مستقلة لعدة فترات قبل الحقبة الإسلامية.
شنكال التي احترقت شنكالا شه وتي
ويذكر في الأخبار والأغاني الكردية الفلكلورية القديمة جملة شنكال التي أحرقت أي شنكالا شه وتي وهذا الحدث قد انطبع في ذاكرة الكرد لكثرة الحروب والويلات التي ذاقتها شنكال على مر العصور، فقد تكرر تدمير وحرق شنكال عدة مرات وعلى فترات، حيث أحرقت أول مرة على يد الفرس في عهد شابور سنة 260 م وعهد هرمز الثاني سنة 302-309 م، وأكثر الحروب دموية كانت بين الفرس والروم على أرض شنكال سنة 348 حيث هزم الروم وارتكب شابور الثاني مجزرة مروعة بحق شعبها ليقتل معظمهم ويأسر بعضهم إلى فارس.
من ثم أحرقت ونهبت في عهد الغزو الخوارزمي سنة 628ﮪ ، تلته هجمات المغول في سنة 633 ﮪ على كردستان والمنطقة لتحرق وتقتل وتشرد أهلها عدة مرات، ثم تكررت في العهد العثماني وبعدها في عهد ديكتاتورية صدام، وكانت آخر الهجمات وتدمير المدينة وحرقها على يد إرهابي داعش في 03-08-2014 التي شردت وقتلت الآلاف وأحرقت معظم المدينة ودمرت معالمها التاريخية.
في العهد العثماني:
يعتبر عهد السلاطين العثمانية من أكثر الفترات الدموية التي مر بها المجتمع الكردي ولا سيما شنكال والإيزيديين، تلك المنطقة التي كانت عصية على سلاطينها والرافضة للتبعية، والأمر الأهم أنه في الفترة العثمانية حارب سلاطينهم الكرد بحجة الدين وكانوا يهدفون إلى تغيير دين الإيزيديين بالقوة ونشر الإسلام بينهم لذلك ارتكبوا أبشع المجازر في مناطق مثل ولات شيخ و خالتا و شنكال الإيزيدية.
ويؤكد المؤرخون الكرد والإيزيديون منهم على الخصوص، بأن معظم المجازر والإبادات الجماعية التي طالت المجتمع الايزيدي والسرياني والأرمني في كردستان عموماً كانت في الفترة العثمانية، كما أن معظمها موثقة بالأغاني والملاحم الشعبية التاريخية لمنطقة شنكال.
ما تتميز به شنكال
لكثرة أحداثها التاريخية وما حملتها من عواصف حزن أو فرح فإن شنكال وجبالها تتميز بأن كل نقطة منها تعرف باسم وتحمل قصة ما، سواء كان كهف أو سهل أو مرتفع ووادي وزاوية وساحة من الجبل أو قرية و نبع وشجر تحملها، فلا يوجد مكان منسي أو غير مؤرخ دون قصة حتى قطعة أرض مبسطة في زاوية ما منها.
حتى أنك إذا مررت على سفح الجبل فسوف تلاقي عدة أشجار كبيرة على جانبي الطريق في منطقة سردشتى تعرف بأشجار القوالا المقدسة وهم طبقة دينية ممن يطوفون القرى الإيزيدية قادمين من لالش ( مركز العبادة الإيزيدية في قضاء شيخان بمحافظة دهوك) ليحلوا المشاكل الاجتماعية ويتلون على مجتمعهم العظات الدينية وتعاليمها حاملين بعض الأمور المقدسة كتقليد، حيث كانت تلك الأشجار مكاناً ليجتمع الشعب حولهم ويتلقوا تعاليم لالش النوراني بخصوص دينهم.
بالإضافة إلى أنها تحضن في طيات تاريخها أسطورة سفينة نوح التي حاولت أن ترسوا عليها قبل أن تحط على جودي وذكرت في الكتب السماوية، فإنها تحتضن أيضاً أعظم ملحمة في تاريخ الأدب الكردي عن العشق ومآثر الشعب الكردي وهي ملحمة درويشى عفدي وعدولة.
كما تتميز بجوها النقي والصافي وإطلالتها الخلابة والنادرة على كافة المنطقة الفراتية وسهول جزيرة بوطان، إلى جانب اشتهارها بزراعة التين والكروم الشنكالية المميزة والتبغ، ناهيك عن عشرات المزارات والقبب اللالشية التاريخية المتناثرة على كامل الجبل والقرى المحيطة بها.
التغيير الديمغرافي في شنكال وتعريبها عبر التاريخ
مثلها مثل كافة المناطق الكردستانية في الأجزاء الأربعة فإنها عانت من التعريب والتغيير الديمغرافي بقوة منذ قرنين وإلى وقتنا هذا، فقد بدأت عمليات التغيير الديمغرافي مع سيطرة العثمانيين على شنكال سنة 1516م، حيث نالت شنكال القسط الأكبر من استبدادهم كون العثمانيين حاربوهم في الدين بقوة من أجل أسلمتهم، لتقوم بعدها سنة 1879م بتقطيع أوصالها من جزيرة بوطان وتتبعها إلى ولاية موصل.
نهايات القرن ال 19 وبدايات القرن العشرين بدأت هجرات لبعض العشائر في شبه الجزيرة العربية وبالأخص من نجد والحجاز لتستقر في الربيعة ومحيط جبل شنكال، التي كانت قد فرغت بسبب الحصار والهجمات العثمانية وانسحاب أهلها إلى الجبل.
بعد انتهاء الصراع بين الإنكليز والفرنسيين على منطقة شنكال سنة 1921 واتباع الأخيرة للعراق، الواقعة تحت سيطرة الانتداب البريطاني وتأسيس الدولة العراقية القومية 1932، اتبع 90% من منطقة شنكال لولاية موصل وبقي جزء بسيط منه في روجافاشمال سوريا.
بعدها بدأت عملية بتر جسد شنكال وتوزيع قراها وأراضيها الزراعية على المناطق العربية الشبه صحراوية مثل قضاء البعاج و القيروان وتل أعفر وإسكان العرب في المناطق التي هُجر منها الكرد الإيزيديون نحو الجبل. لكن التعريب الكبير كان في عهد صدام في سبعينيات القرن الماضي حين قاموا بتوطين العرب بالقوة داخل مدينة شنكال وإفراغ الجبل وحرق أكثر من 150 قرية و تدميرها وجمع أهلها في تجمعات سكنية صناعية شمال و جنوب الجبل و تغيير الأسماء في كل منطقة.[1]

کوردیپێدیا بەرپرس نییە لە ناوەڕۆکی ئەم تۆمارە و خاوەنەکەی لێی بەرپرسیارە. کوردیپێدیا بە مەبەستی ئەرشیڤکردن تۆماری کردووە.
ئەم بابەتە بەزمانی (عربي) نووسراوە، کلیک لە ئایکۆنی بکە بۆ کردنەوەی بابەتەکە بەو زمانەی کە پێی نووسراوە!
دون هذا السجل بلغة (عربي)، انقر علی ايقونة لفتح السجل باللغة المدونة!
ئەم بابەتە 2,054 جار بینراوە
ڕای خۆت دەربارەی ئەم بابەتە بنووسە!
هاشتاگ
سەرچاوەکان
[1] ماڵپەڕ | عربي | https://hawarnews.com/ - 03-06-2023
بابەتە پەیوەستکراوەکان: 43
1. ژیاننامە فوزي شنكالي
3. ژیاننامە سجاد شنكالي
1. ڕێکەوت و ڕووداو (کڕۆنۆلۆژیا) 31-07-2018
1. شوێنەوار و کۆنینە نقود العهد الأتابكی فی شنكال
2. شوێنەوار و کۆنینە مرقد السيدة زينب في شنكال
زمانی بابەت: عربي
ڕۆژی دەرچوون: 31-07-2018 (7 ساڵ)
پۆلێنی ناوەڕۆک: ڕاپۆرت
جۆری دۆکومێنت: زمانی یەکەم
جۆری وەشان: دیجیتاڵ
زمان - شێوەزار: عەرەبی
شار و شارۆچکەکان: شنگال
وڵات - هەرێم: باشووری کوردستان
تایبەتمەندییە تەکنیکییەکان
کوالیتیی بابەت: 99%
99%
ئەم بابەتە لەلایەن: ( ئاراس حسۆ )ەوە لە: 03-06-2023 تۆمارکراوە
ئەم بابەتە لەلایەن: ( زریان سەرچناری )ەوە لە: 04-06-2023 پێداچوونەوەی بۆکراوە و ئازادکراوە
ئەم بابەتە بۆ دواجار لەلایەن: ( زریان سەرچناری )ەوە لە: 04-06-2023 باشترکراوە
ناونیشانی بابەت
ئەم بابەتە بەپێی ستانداردەکانی کوردیپێدیا هێشتا ناتەواوە و پێویستیی بە داڕشتنەوەی بابەتی و زمانەوانیی زۆرتر هەیە!
ئەم بابەتە 2,054 جار بینراوە
QR Code
کوردیپێدیا پڕزانیاریترین و فرەزمانترین سەرچاوەی کوردییە!
پەرتووکخانە
سەرەتایەک بۆ حەیران و کورتەیەک لە ژیانی حەمەد بەگی 2
شوێنەوار و کۆنینە
پردی قەڵاتاسیان
ژیاننامە
ئاوارە حاجی
پەرتووکخانە
مەتەڵنامە (وەشانی 2، بەشی 1 لە 2 )
پەرتووکخانە
نهێنییەکانی پیلانگێڕیی نێودەوڵەتیی 15ی شوباتی 1999
وێنە و پێناس
چەند گەنجێکی مەهاباد لە تاریکە بازاڕی قەیسەریان، ساڵی 1972
شوێنەوار و کۆنینە
نەخشی بەردینی گوڵ گوڵیی مەلەکشاهی
شوێنەوار و کۆنینە
نەخشی بەردینی ئەشکەوتی سەلمان، یان پەرەستگای تاریشا
پەرتووکخانە
نەتەوەی دیموکراتی
ژیاننامە
عەزیزە؟
وێنە و پێناس
کۆمەڵێک پیاو لە زیندانی ورمێ ساڵی 1949
پەرتووکخانە
فەیلی-نامە (وەشانی 1)
ژیاننامە
ژێنەر حەمەفاروق فەتاح
پەرتووکخانە
سیابەند و خەجێ 2
کورتەباس
مامۆستایانی ناڕازی شارۆچکەی کۆیە ئامادەن و بڕیارە بەرەو هەولێر بەڕێبکەون
شوێنەوار و کۆنینە
پردی کەڵهۆرت
کورتەباس
بەشێک لە مامۆستایان بۆ داواکاریی مافەکانیان بەرەو هەولێر بەڕێدەکەون
ژیاننامە
یوسف جاف
ژیاننامە
عادل محەمەد کەریم
وێنە و پێناس
بۆ یەکەمجار لە کوردیپێدیادا وێنەی مەلا عەبدوڵڵای جەلیزادە باوکی مەلای گەورەی کۆیە بڵاو دەبێتەوە
وێنە و پێناس
حاجی سمایل فەرهادی، دانیشتووی شاری مەهاباد لە ڕۆژهەڵاتی کوردستان
ژیاننامە
کامەران خۆشناو
ژیاننامە
ئیبراهیم نەنەڵە
پەرتووکخانە
زمانی کورد، بگونجێنە بۆ 0 و 1
کورتەباس
بڕیارە پارتی و یەکێتی بۆ جاری شەشەم کۆببنەوە
پەرتووکخانە
ڕێبەری سەرچاوە؛ گۆڤاری مەهاباد لە ژمارە 1 تا ژمارە 100
پەرتووکخانە
ڕۆڵی ڕووداوەکانی شنگال لە پێشخستنی دۆزی کورد
شوێنەوار و کۆنینە
قەڵای میرزا
پەرتووکخانە
ژینانامە - وەشانی 2
کورتەباس
لیژنەی ئۆڵۆمپی ئێراق -نازناوە عەرەبییەکەی شەتڕەنجی پێشمەرگە بەرز دەنرخێنێت
ژیاننامە
ڕەزا تۆپاڵ
ژیاننامە
گوڵناز عەزیز قادر
وێنە و پێناس
سێ گەنجی مەهاباد لە چالاکی قوتابخانەی شەشی بەهمەن ساڵانی 1990-1991
ژیاننامە
ئایە ئاریان ئەحمەد
کورتەباس
بۆچی کوردانی سوریا داوای هاوپەیمانێتی ستراتیژی لە ئیسرائیل دەکەن

ڕۆژەڤ
ژیاننامە
حەمە قوتو
02-01-2012
هاوڕێ باخەوان
حەمە قوتو
ژیاننامە
ئیپەک ئاتەش
20-02-2022
سەریاس ئەحمەد
ئیپەک ئاتەش
ژیاننامە
سەیوان سەحیحی
28-07-2024
شادی ئاکۆیی
سەیوان سەحیحی
ژیاننامە
خەسرەو کازمی
24-08-2024
شادی ئاکۆیی
خەسرەو کازمی
ژیاننامە
ژێنەر حەمەفاروق فەتاح
04-02-2025
سروشت بەکر
ژێنەر حەمەفاروق فەتاح
 چالاکییەکانی ڕۆژی
بابەتی نوێ
شوێنەکان
تازەخورماتوو
12-02-2025
سروشت بەکر
وێنە و پێناس
بۆ یەکەمجار لە کوردیپێدیادا وێنەی مەلا عەبدوڵڵای جەلیزادە باوکی مەلای گەورەی کۆیە بڵاو دەبێتەوە
12-02-2025
ئاراس ئیلنجاغی
ژیاننامە
کامەران خۆشناو
12-02-2025
زریان سەرچناری
ڤیدیۆ
دانیشتنی کۆمەڵێک لە هونەرمەندان له شاری مەهاباد
12-02-2025
کشمیر کەریم
وێنە و پێناس
کۆمەڵێک پیاو لە زیندانی ورمێ ساڵی 1949
12-02-2025
کشمیر کەریم
وێنە و پێناس
کۆمەڵێک کەسایەتی کورد لە شاری مەهاباد لە حەفتاکانی سەدەی بیستەم
11-02-2025
کشمیر کەریم
پەرتووکخانە
سیابەند و خەجێ 2
11-02-2025
زریان سەرچناری
پەرتووکخانە
نەتەوەی دیموکراتی
11-02-2025
شادی ئاکۆیی
ڤیدیۆ
ناوی مانگەکانی ساڵ بە زاراوەکانی کوردستان
11-02-2025
ڕۆژگار کەرکووکی
ڤیدیۆ
وتەکانی ئیبراهیم نەنەڵە پاش سووتاندنی ماڵەکەی لەلایەن جاشەکانی ڕژێمی ئێرانەوە
11-02-2025
ڕۆژگار کەرکووکی
ئامار
بابەت
  538,900
وێنە
  115,437
پەرتووک PDF
  20,877
فایلی پەیوەندیدار
  111,391
ڤیدیۆ
  1,933
زمان
کوردیی ناوەڕاست - Central Kurdish 
295,326
Kurmancî - Upper Kurdish (Latin) 
91,542
هەورامی - Kurdish Hawrami 
66,588
عربي - Arabic 
33,922
کرمانجی - Upper Kurdish (Arami) 
21,384
فارسی - Farsi 
11,856
English - English 
7,936
Türkçe - Turkish 
3,701
Deutsch - German 
1,857
لوڕی - Kurdish Luri 
1,690
Pусский - Russian 
1,144
Français - French 
349
Nederlands - Dutch 
131
Zazakî - Kurdish Zazaki 
91
Svenska - Swedish 
72
Polski - Polish 
56
Español - Spanish 
55
Italiano - Italian 
52
Հայերեն - Armenian 
52
لەکی - Kurdish Laki 
37
Azərbaycanca - Azerbaijani 
27
日本人 - Japanese 
21
中国的 - Chinese 
20
Norsk - Norwegian 
18
Ελληνική - Greek 
16
עברית - Hebrew 
16
Fins - Finnish 
12
Português - Portuguese 
10
Тоҷикӣ - Tajik 
9
Ozbek - Uzbek 
7
Esperanto - Esperanto 
7
Catalana - Catalana 
6
Čeština - Czech 
5
ქართველი - Georgian 
5
Srpski - Serbian 
4
Kiswahili سَوَاحِلي -  
3
Hrvatski - Croatian 
3
балгарская - Bulgarian 
2
हिन्दी - Hindi 
2
Lietuvių - Lithuanian 
2
қазақ - Kazakh 
1
Cebuano - Cebuano 
1
ترکمانی - Turkman (Arami Script) 
1
پۆل
کوردیی ناوەڕاست
وشە و دەستەواژە 
109,151
ژیاننامە 
27,192
پەرتووکخانە 
26,282
کورتەباس 
19,939
ڕێکەوت و ڕووداو (کڕۆنۆلۆژیا) 
15,165
پەند 
13,753
شوێنەکان 
12,961
شەهیدان 
11,944
کۆمەڵکوژی 
10,936
هۆنراوە 
10,548
بەڵگەنامەکان 
8,469
وێنە و پێناس 
7,853
ئامار و ڕاپرسی 
4,628
کلتوور - مەتەڵ 
3,149
ناوی کوردی 
2,583
ڤیدیۆ 
1,808
پارت و ڕێکخراوەکان 
1,470
فەرمانگەکان  
1,119
پۆلێننەکراو 
989
بڵاوکراوەکان (گۆڤار، ڕۆژنامە و ...) 
827
کلتوور - گاڵتەوگەپ 
825
کارە هونەرییەکان 
777
شوێنەوار و کۆنینە 
639
گیانلەبەرانی کوردستان 
544
ئیدیۆم 
390
یارییە کوردەوارییەکان 
279
نەخشەکان 
213
هۆز - تیرە - بنەماڵە 
187
نەریت 
160
ڕووه‌كی كورده‌واری (گژوگیا و دار) 
101
ژینگەی کوردستان 
101
خواردنی کوردی 
88
زانستە سروشتییەکان 
80
دۆزی ژن 
58
مۆزەخانە 
50
بەرهەمە کوردستانییەکان 
38
کەلوپەلی سەربازیی بەکارهاتوو لە کوردستان 
28
گەشتوگوزار 
2
کۆگای فایلەکان
MP3 
551
PDF 
32,831
MP4 
3,142
IMG 
212,457
∑   تێکڕا 
248,981
گەڕان بەدوای ناوەڕۆکدا
کوردیپێدیا پڕزانیاریترین و فرەزمانترین سەرچاوەی کوردییە!
پەرتووکخانە
سەرەتایەک بۆ حەیران و کورتەیەک لە ژیانی حەمەد بەگی 2
شوێنەوار و کۆنینە
پردی قەڵاتاسیان
ژیاننامە
ئاوارە حاجی
پەرتووکخانە
مەتەڵنامە (وەشانی 2، بەشی 1 لە 2 )
پەرتووکخانە
نهێنییەکانی پیلانگێڕیی نێودەوڵەتیی 15ی شوباتی 1999
وێنە و پێناس
چەند گەنجێکی مەهاباد لە تاریکە بازاڕی قەیسەریان، ساڵی 1972
شوێنەوار و کۆنینە
نەخشی بەردینی گوڵ گوڵیی مەلەکشاهی
شوێنەوار و کۆنینە
نەخشی بەردینی ئەشکەوتی سەلمان، یان پەرەستگای تاریشا
پەرتووکخانە
نەتەوەی دیموکراتی
ژیاننامە
عەزیزە؟
وێنە و پێناس
کۆمەڵێک پیاو لە زیندانی ورمێ ساڵی 1949
پەرتووکخانە
فەیلی-نامە (وەشانی 1)
ژیاننامە
ژێنەر حەمەفاروق فەتاح
پەرتووکخانە
سیابەند و خەجێ 2
کورتەباس
مامۆستایانی ناڕازی شارۆچکەی کۆیە ئامادەن و بڕیارە بەرەو هەولێر بەڕێبکەون
شوێنەوار و کۆنینە
پردی کەڵهۆرت
کورتەباس
بەشێک لە مامۆستایان بۆ داواکاریی مافەکانیان بەرەو هەولێر بەڕێدەکەون
ژیاننامە
یوسف جاف
ژیاننامە
عادل محەمەد کەریم
وێنە و پێناس
بۆ یەکەمجار لە کوردیپێدیادا وێنەی مەلا عەبدوڵڵای جەلیزادە باوکی مەلای گەورەی کۆیە بڵاو دەبێتەوە
وێنە و پێناس
حاجی سمایل فەرهادی، دانیشتووی شاری مەهاباد لە ڕۆژهەڵاتی کوردستان
ژیاننامە
کامەران خۆشناو
ژیاننامە
ئیبراهیم نەنەڵە
پەرتووکخانە
زمانی کورد، بگونجێنە بۆ 0 و 1
کورتەباس
بڕیارە پارتی و یەکێتی بۆ جاری شەشەم کۆببنەوە
پەرتووکخانە
ڕێبەری سەرچاوە؛ گۆڤاری مەهاباد لە ژمارە 1 تا ژمارە 100
پەرتووکخانە
ڕۆڵی ڕووداوەکانی شنگال لە پێشخستنی دۆزی کورد
شوێنەوار و کۆنینە
قەڵای میرزا
پەرتووکخانە
ژینانامە - وەشانی 2
کورتەباس
لیژنەی ئۆڵۆمپی ئێراق -نازناوە عەرەبییەکەی شەتڕەنجی پێشمەرگە بەرز دەنرخێنێت
ژیاننامە
ڕەزا تۆپاڵ
ژیاننامە
گوڵناز عەزیز قادر
وێنە و پێناس
سێ گەنجی مەهاباد لە چالاکی قوتابخانەی شەشی بەهمەن ساڵانی 1990-1991
ژیاننامە
ئایە ئاریان ئەحمەد
کورتەباس
بۆچی کوردانی سوریا داوای هاوپەیمانێتی ستراتیژی لە ئیسرائیل دەکەن

Kurdipedia.org (2008 - 2025) version: 16.25
| پەیوەندی | CSS3 | HTML5

| کاتی ئافراندنی لاپەڕە: 0.593 چرکە!