نام: احمد
نام پدر: داود
سال تولد: 828
محل تولد: #کرمانشاه#
سال وفات: 889
$زندگینامه$
احمد بن داود بن ونند معروف به ابوحنیفه دینوری کرمانشاهی در دینور در کرمانشاه به دنیا آمد. تاریخ تقریبی به دنیا آمدن او 828 میلادی (برابر با 222 هجری قمری) و تاریخ تقریبی درگذشت او 889 میلادی (282 هجری قمری) ذکر شده‌است.
دینوری تحصیلات خود را در اصفهان، کوفه و بصره به پایان رساند و معلمان اصلی او اسحاق سکیت و پسرش یعقوب بن اسحاق اهوازی (ابن سكيت) بودند. او صرف و نحو، زبان‌شناسی، هندسه، حساب و نجوم را مطالعه کرد و یک سنت‌دان شد.
دینوری دانشمندی ذوالفنون و همه‌چیزدان بود. تخصص و دانش های او ناظر به اخترشناس، متخصص کشاورزی، گیاه‌شناسی، متخصص ذوب فلزات، جغرافی‌دان، ریاضی‌دان، و تاریخ‌نگار است و او از دانشمندان عصر طلایی اسلام بوده‌است.
مشهورترین اثر او کتاب‌النبات است که به خاطر آن از او به عنوان بنیانگذار گیاه‌شناسی عربی یاد شده‌است.
خبرالدین یوجسوی از کتاب اخبارالطوال دینوری که به زبان فارسی نوشته شده است، با احتمال به عنوان یک تلاش اولیه برای یکپارچه‌سازی تاریخ ایران و اسلام یاد کرده‌است.
اندرو پیکاک توجه خود را به این مسئله معطوف داشته که در حالی که مؤرخانی مانند طبری و بلعمی مقدمه کار خود را به گفتارهایی طولانی درباره شروع تاریخ جهان اختصاص می‌دادند، دینوری در اخبارالطوال تاریخ خود را با مرکز قراردادن ایرانشهر یا سرزمین ایران که بر اساس اندیشه‌های ایرانی باستانی مرکز جهان دانسته می‌شده آغاز کرده‌است.
دینوری علاوه بر دسترسی به منابع اولیه عربی، از منابع فارسی، از جمله اشعار حماسی پیش از اسلام نیز استفاده می کرد. وی گهگاه عباراتی فارسی را وارد آثار خود می کرد. ادامه‌دهنده این روش دینوری حمزه اصفهانی بود.
متخصص گیاه‌شناسی
لکلرک درباره دینوری گفته‌است: ابوحنیفه دینوری، بزرگ‌ترین گیاه‌شناسِ مشرق‌زمین است و از اینکه ابن ابی اصیبعه از ترجمه حال او غفلت کرده تعجب می‌کند و می‌گوید ابن بیطار نام پنجاه گیاه را که گذشتگان از آن شناختی نداشتند از ابوحنیفه نقل می‌کند و در همه‌جا مشهود و هویداست که دینوری به نقل اکتفا نکرده و خود به نفسه، انواع گیاهان نام‌برده در کتاب خود را دیده و به تشریح آن‌ها پرداخته‌است.
از کتاب‌های دیگر او کتاب‌الاکراد است که پیرامون اصل و نسب کردها نوشته‌است. کتاب‌های تاریخ او بین سال‌های (1888 - 1912 میلادی) به‌وسیله (ولادیمیر گیرگاس) و (کراخکوفسکی) در شهر لیدن هلند به زبان فرانسه ترجمه و منتشر شد.
کتاب ها
دینوری، در زمینه های زیادی متخصص بوده و کتاب‌هایش در زمینه تخصص هایش است. از جمله گیاه‌شناس، مورخ، جغرافی دان، ستاره‌شناس و ریاضی‌دان، نحوی و لغت‌شناس بوده و به علوم هند آشنائی داشته‌است. یکی از آثار معروف او (کتاب‌النبات) است که به شناخت گیاهان اختصاص داشته و به تأیید کارشناسان این رشته، دینوری اطلاعات مندرج در این کتاب را براساس تحقیق و تتبع خود استخراج نموده‌است و دیگران از او نقل قول کرده‌اند. البته کتاب النبات حاوی بسیاری مطالب فلسفی و تاریخی بود٬ اما از اطلاعات گیاهی نیز آکنده بود و بعدها فراوان از آن نقل قول شد.
آثار دینوری
کتاب تفسیرالقرآن
کتاب‌الانواء (انواء = جمع نوء و به‌معنی سقوط ستاره در مغرب است)
کتاب اصلاح‌المنطق
امامت و سیاست
کتاب لحن‌العامه
کتاب‌الفصحا
کتاب حساب‌الدور و الوصایا
کتاب‌الزیج
کتاب‌النبات (در دو جلد)
کتاب‌الجبر و المقابله
کتاب جواهرالعلم
کتاب‌الرد علی رصدالاصبهانی
کتاب‌الشعر و الشعراء
کتاب‌التاریخ
کتاب اخبارالطوال (شاید همان کتاب‌التاریخ باشد)
کتاب فی‌حساب‌الخطائین
کتاب‌البلدان
کتاب‌القبلة والزوال
کتاب‌البحث فی حساب‌الهند
کتاب‌الجمع والتفریق
کتاب نوادرالجبر
کتاب‌الاکراد
[1]