پەرتووکخانە پەرتووکخانە
گەڕان

کوردیپێدیا پڕزانیاریترین و فرەزمانترین سەرچاوەی کوردییە!


بژاردەی گەڕان





گەڕانی ورد      کیبۆرد


گەڕان
گەڕانی ورد
پەرتووکخانە
ناونامە بۆ منداڵانی کورد
کڕۆنۆلۆژیای ڕووداوەکان
سەرچاوەکان
شوێنپێیەکان
دڵخوازەکان
چالاکییەکان
چۆن بگەڕێم؟
بڵاوکراوەکانی کوردیپێدیا
ڤیدیۆ
درەختی پۆلەکان
بابەت بەهەڵکەوت
تۆمارکردنی بابەت
تۆماركردنی بابەتی نوێ
ناردنی وێنە
ڕاپرسی
بیروڕاکانتان
پەیوەندی
کوردیپێدیا چ زانیارییەکی پێویستە!
ستانداردەکان
ڕێساکانی بەکارهێنان
کوالیتیی بابەت
ئامرازەکان
دەربارە
ئەرشیڤوانانی کوردیپێدیا
چیمان دەربارە وتراوە!
ناوکێشکردن لە ماڵپەڕەکانتاندا
تۆمارکردن / کوژاندنەوەی ئیمێڵ
ئاماری میوانەکان
ئاماری بابەت
وەرگێڕی فۆنتەکان
گۆڕینی ڕێکەوتەکان
پشکنینی ڕێنووس
زمان و شێوەزمانی ڕووپەلەکان
کیبۆرد
لینکە پێویستەکان
ئێکستێنشنی کوردیپێدیا بۆ گووگڵ کڕۆم
کوکیز
زمانەکان
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی - کوردیی سەروو
Kurmancî - Kurdîy Serû
هەورامی
Zazakî
English
Française
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
هەژماری من
چوونەژوورەوە
دەبمە هاوکارتان!
وشەی نهێنیت لەبیرکردووە!
گەڕان تۆمارکردنی بابەت ئامرازەکان زمانەکان هەژماری من
گەڕانی ورد
پەرتووکخانە
ناونامە بۆ منداڵانی کورد
کڕۆنۆلۆژیای ڕووداوەکان
سەرچاوەکان
شوێنپێیەکان
دڵخوازەکان
چالاکییەکان
چۆن بگەڕێم؟
بڵاوکراوەکانی کوردیپێدیا
ڤیدیۆ
درەختی پۆلەکان
بابەت بەهەڵکەوت
تۆماركردنی بابەتی نوێ
ناردنی وێنە
ڕاپرسی
بیروڕاکانتان
پەیوەندی
کوردیپێدیا چ زانیارییەکی پێویستە!
ستانداردەکان
ڕێساکانی بەکارهێنان
کوالیتیی بابەت
دەربارە
ئەرشیڤوانانی کوردیپێدیا
چیمان دەربارە وتراوە!
ناوکێشکردن لە ماڵپەڕەکانتاندا
تۆمارکردن / کوژاندنەوەی ئیمێڵ
ئاماری میوانەکان
ئاماری بابەت
وەرگێڕی فۆنتەکان
گۆڕینی ڕێکەوتەکان
پشکنینی ڕێنووس
زمان و شێوەزمانی ڕووپەلەکان
کیبۆرد
لینکە پێویستەکان
ئێکستێنشنی کوردیپێدیا بۆ گووگڵ کڕۆم
کوکیز
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی - کوردیی سەروو
Kurmancî - Kurdîy Serû
هەورامی
Zazakî
English
Française
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
چوونەژوورەوە
دەبمە هاوکارتان!
وشەی نهێنیت لەبیرکردووە!
        
 kurdipedia.org 2008 - 2024
 دەربارە
 بابەت بەهەڵکەوت
 چالاکییەکانی ڕۆژی
 ڕێساکانی بەکارهێنان
 ئەرشیڤوانانی کوردیپێدیا
 بیروڕاکانتان
 دڵخوازەکان
 کڕۆنۆلۆژیای ڕووداوەکان
 چالاکییەکان - کوردیپێدیا
 یارمەتی
بابەتی نوێ
ڤیدیۆ
شەڕی دەنگی نێوان کاکە حەمە و براکەی عەبدوڵڵای حاجی مەحمود
29-04-2024
ڕۆژگار کەرکووکی
پەرتووکخانە
شانۆنامەی کەرێک لەسەر پرد
29-04-2024
ڕۆژگار کەرکووکی
پەرتووکخانە
کەلاوەکەی سەر دەریای ڕەش
29-04-2024
ڕۆژگار کەرکووکی
پەرتووکخانە
ناکرێت لە توندوتیژی بێدەنگ بین
29-04-2024
ڕۆژگار کەرکووکی
پەرتووکخانە
پێرفۆرمانس و گێڕانەوە
29-04-2024
ڕۆژگار کەرکووکی
پەرتووکخانە
گوڵێکی سوور بۆ ئێمیلی
29-04-2024
ڕۆژگار کەرکووکی
ژیاننامە
کریڤان سالار عەبدولڕەحمان
28-04-2024
سروشت بەکر
ژیاننامە
یەسنا حەبیب
28-04-2024
شادی ئاکۆیی
پەرتووکخانە
ناوم گوناحە
28-04-2024
کشمیر کەریم
پەرتووکخانە
ئەو قاچەی بەجێماوە
28-04-2024
زریان سەرچناری
ئامار
بابەت 517,477
وێنە 106,122
پەرتووک PDF 19,169
فایلی پەیوەندیدار 96,503
ڤیدیۆ 1,308
ژیاننامە
دانا جەلال
ژیاننامە
زیاد ئەسعەد
بڵاوکراوەکان (گۆڤار، ڕۆژنام...
یادنامە
ژیاننامە
سامان عوسمان دەروێش
ژیاننامە
فەیروز ئازاد
أصل بعض الكلمات الكوردية المقتبسة من قِبل العرب
وێنە مێژووییەکان موڵکی نەتەوەییمانە! تکایە بە لۆگۆ و تێکستەکانتان و ڕەنگکردنیان بەهاکانیان مەشکێنن!
پۆل: کورتەباس | زمانی بابەت: عربي
بەشکردن
Facebook0
Twitter0
Telegram0
LinkedIn0
WhatsApp0
Viber0
SMS0
Facebook Messenger0
E-Mail0
Copy Link0
نرخاندنی بابەت
نایاب
زۆر باشە
باش
خراپ نییە
خراپ
بۆ ناو لیستی دڵخوازەکان
ڕای خۆت دەربارەی ئەم بابەتە بنووسە!
گۆڕانکارییەکانی بابەتەکە
Metadata
RSS
گووگڵی وێنەی بابەتی هەڵبژێردراو بکە!
گووگڵی بابەتی هەڵبژێردراو بکە!
کوردیی ناوەڕاست0
Kurmancî - Kurdîy Serû0
English0
فارسی0
Türkçe0
עברית0
Deutsch0
Español0
Française0
Italiano0
Nederlands0
Svenska0
Ελληνική0
Azərbaycanca0
Fins0
Norsk0
Pусский0
Հայերեն0
中国的0
日本人0

أصل بعض الكلمات الكوردية المقتبسة من قِبل العرب

أصل بعض الكلمات الكوردية المقتبسة من قِبل العرب
=KTML_Bold=أصل بعض الكلمات الكوردية المقتبسة من قِبل العرب=KTML_End=
=KTML_Underline=مهدي كاكه يي=KTML_End=

في تعقيب له على إحدى مقالاتي، يسأل الصديق Yasir Heranî عن أصل بعض الكلمات الكوردية المُعربة. لتعميم المعلومات عن الموضوع، أقوم بنشر هذا المقال.
يذكر الپروفيسور (جمال نەبەز) أنّ الكلمة العربية ثورة مأخوذة من الكلمة الكوردية شۆرە التي تعني العنف و الإنفجار و الإنتفاضة (جەمال نەبەز. ناسنامە و كێشەی ناسیۆنالی كورد لە چەند سەمینارو كۆڕێكی زانستیدا. بڵاوكراوەی بنكەی كوردنامە - لەندەن 2002، لاپەڕە 232). كما يذكر الأستاذ (نەبەز) في صفحة 233 من كتابه المذكور بأن ئاسمان ASMAN الكوردية التي تعني السماء، هي متكونة من كلمتين، هما ئاسۆ ASO التي تعني الأُفق و مان MAN التي تعني بالكوردية مكان، و بذلك فأنّ ئاسمان تعني مكان الأُفق أي السماء، أخذها اليهود من الكورد و غيّروها الى كلمة شما العبرية و العرب بدورهم إقتبسوها و جعلوها سماء في اللغة العربية.
يذكر الباحث المصري الدكتور لويس عوض في كتابه مقدمة في فقه اللغة العربية بأن الگوتيين، أسلاف الكورد كانوا يطلقون إسم گبل على الجبل و أن العرب أخذوا هذه الكلمة الگوتية و أدخلوها الى اللغة العربية بعد أن غيّروا حرف الگ الى حرف الج بسبب إنعدام هذا الحرف في اللغة العربية.
مفردات (صابون، طهي، برنامج) العربية مأخوذة أيضاً من اللغة الكوردية، حيث أن كلمة الصابون مأخوذة من الكلمة الكوردية ساوين و التي تعني الدلك و أن الإنكليز بدورهم قد إقتبسوا هذه الكلمة الكوردية و حوروها الىsoap . كلمة الطهي مأخوذة من الكلمة الكوردية تاوين التي تعني الذوبان أي ذوبان زيت الطعام المستعمل في الطبخ. كلمة برنامج إقتبسها العرب من الكلمة الكوردية المركبة بەرنامه المؤلفة من كلمتَي بەر التي تعني قبل أو أمام و نامه التي تعني رسالة أو خبر و هكذا تعني الكلمة المركبة بەرنامه أي الإجراءات التي يتم القيام بها قبل تنفيذ عملٍ ما أي البرنامج.
مفردات (شِعر، أرض، دين) هي مفردات سومرية - كوردية مأخوذة من قِبل العرب. كلمة الشِعر العربية مأخوذة من الكلمة السومرية شرو أو سرو، حيث أن كلمة سرود المتحورة من هذه الكلمة السومرية، لا تزال باقية في اللغة الكوردية و تعني نشيد. كلمة ئه‌رد الكوردية التي تعني (أرض) هي كلمة سومرية و مذكورة أيضاً في الكتب الدينية اليزدانية القديمة، فهي مفردة كوردية أصيلة إقتسبها العرب من الكورد، كما أنّ الإنگليز قاموا بأخذ كلمة (ئه‌رد) الكوردية و أصبحت هذه الكلمة في اللغة الإنگليزية (Earth)، التي تُعطي نفس المعنى، و كما نلاحظ أنّها حافظت على نطقها الكوردي الى حدٍ كبير. كلمة (دين) أصلها سومري و لا يزال الكورد يستعملونها، حيث أنّ هذه الكلمة مذكورة في الكتاب الزردشتي المقدس ئاڤێستا أيضاً و الذي ظهر قبل الإنجيل و القرآن في زمن الإمبراطورية الميدية الكوردية و أنّ العرب أخذوا كلمة دين من الكورد.
كما أنّ الكلمة الإنگليزية (Murder) والكلمة السويدية (Mord) اللتان تعنيان (قتل)، مأخوذتان من الكلمة الكوردية (مردن) التي تعني (موت).
كلمة (إبريق) العربية مأخوذة من الكلمة السومرية - الكوردية (آو) التي تعني (ماء) و الكلمة (ريز أو رش) التي تعني (رَش أو سكب). كما نرى أن هذه الكلمة تم تغييرها الى (إبريق) في اللغة العربية. كلمة (رَش) و مشتقاتها مثل (رشّاش) و(رشوة) وغيرهما، مأخوذة من الكلمة الكوردية (رشانن) التي تعني (رش).
الكلمة العربية (جمع) و مشتقاتها مثل (جماعة، جمعة، تجمّع، جِماع، إجماع، ، إجتماع، جموع، مجموع... الخ) مأخوذة من الكلمة الكوردية جَم التي هي كلمة كوردية قديمة والتي تعني تجمّع أو إجتماع والتي لا تزال باقية في فروع الديانة اليزدانية مثل الديانة اليارسانية والهلاوية. محل إقامة المراسيم الدينية وتقديم النذور عند الهلاويين يُسمّى (جَمَڤي Cemevi) وعند اليارسانيين يُسمّى جَمخانه Cemxane أي (محل التجمّع)
كلمة شمش السومرية التي تعني شمس، أخذها العرب وحوّروها الى (شمس). لا تزال اللغة الكوردية تحتفظ بهذه الكلمة التي تعود لأسلاف الكورد السومريين. لِكلمة (الشمس) منزلة متميّزة في اللغة الكوردية نظراً لقدسيتها عند الشعب الكوردي بحيث إقتبس أسماء أيام الأسبوع من كلمة (الشمش) السومرية، (شَمه، يەكشَمه، دوشَمه ...أي السبت، الأحد، الإثنين....). كما أنّ الخفّاش يُسمى بالكوردية شَمشَمه كوێره، و التي ترجمتها الحرفية هي أعمى الشمس، حيث كما هو معروف أنّ هذا الحيوان الطائر يخرج فقط أثناء الليل، لا يتحمل التعرض لضوء الشمس وهكذا فأن إسم هذا الحيوان مُقتبَس من كلمة (شمش) السومرية. كلمة (شمع) العربية مأخوذة من كلمة (شمش) السومرية أيضاً و لحد الآن باقية هذه الكلمة في اللغة الكوردية بصيغة (شَم).
كلمة (بستان) هي أيضاً مأخوذة من اللغة الكوردية و التي هي كلمة مركبة من (بو) التي تعني (رائحة أو عطر) و (ستان) التي تدل على المكان و بذلك تعني (أرض أو منطقة)، كما في إسم (كوردستان) الذي يعني (أرض أو بلاد الكورد). بذلك فأنّ كلمة (بستان) تعني (أرض أو منطقة العطور أو الروائح) (راجع قاموس المحيط لمؤلفه فيروز آبادي). أكتفي بهذا العدد من الكلمات، حيث أنّ هناك مئات الكلمات الكوردية الأخرى المأخوذة من قِبل العرب.[1]
ئەم بابەتە بەزمانی (عربي) نووسراوە، کلیک لە ئایکۆنی بکە بۆ کردنەوەی بابەتەکە بەو زمانەی کە پێی نووسراوە!
دون هذا السجل بلغة (عربي)، انقر علی ايقونة لفتح السجل باللغة المدونة!
ئەم بابەتە 690 جار بینراوە
هاشتاگ
بابەتە پەیوەستکراوەکان: 37
پەرتووکخانە
ژیاننامە
کورتەباس
زمانی بابەت: عربي
ڕۆژی دەرچوون: 06-02-2020 (4 ساڵ)
پۆلێنی ناوەڕۆک: زمانەوانی و ڕێزمان
پۆلێنی ناوەڕۆک: وتار و دیمانە
جۆری دۆکومێنت: زمانی یەکەم
جۆری وەشان: دیجیتاڵ
زمان - شێوەزار: عەرەبی
وڵات - هەرێم: کوردستان
تایبەتمەندییە تەکنیکییەکان
کوالیتیی بابەت: 94%
94%
ئەم بابەتە لەلایەن: ( ئاراس حسۆ )ەوە لە: 18-04-2023 تۆمارکراوە
ئەم بابەتە لەلایەن: ( زریان سەرچناری )ەوە لە: 23-04-2023 پێداچوونەوەی بۆکراوە و ئازادکراوە
ناونیشانی بابەت
ئەم بابەتە بەپێی ستانداردەکانی کوردیپێدیا هێشتا ناتەواوە و پێویستیی بە داڕشتنەوەی بابەتی و زمانەوانیی زۆرتر هەیە!
ئەم بابەتە 690 جار بینراوە
کوردیپێدیا پڕزانیاریترین و فرەزمانترین سەرچاوەی کوردییە!
وێنە و پێناس
سنە لە ساڵی 1874
شوێنەوار و کۆنینە
قەڵای حەسەن ئاباد
پەرتووکخانە
گوڵێکی سوور بۆ ئێمیلی
ژیاننامە
کریڤان سالار عەبدولڕەحمان
کورتەباس
ڤایرۆسی رووەکی
ژیاننامە
ڕێناس ڕزگار
شوێنەوار و کۆنینە
ئەشکەوتی کاڵدار
شوێنەوار و کۆنینە
قشڵەی قوشتەپە
پەرتووکخانە
شانۆنامەی کەرێک لەسەر پرد
کورتەباس
توانای ناوەکی تاک و کاریگەریی دەوروبەر
وێنە و پێناس
چوار گەنجی گوندی پێباز لە کەلار ساڵی 1987
شوێنەوار و کۆنینە
گەرماوی موفتی
ژیاننامە
فەیروز ئازاد
کورتەباس
گۆرانی ی کوردی زازاکی
ژیاننامە
مهناز کاوانی
پەرتووکخانە
کەلاوەکەی سەر دەریای ڕەش
کورتەباس
دوو گۆرانی ی فۆلکلۆری-خەلیل بەگ-دینەکەم دینێ
کورتەباس
غەڵبە غەڵب
پەرتووکخانە
سیاسەت و پلانی زمان بۆ هەرێمی کوردستان
ژیاننامە
بەناز عەلی
پەرتووکخانە
کۆڵبەرنامە - وەشانی 1
پەرتووکخانە
پێرفۆرمانس و گێڕانەوە
ژیاننامە
یەسنا حەبیب
وێنە و پێناس
گەنجانی گوندی نەیبەسەرەی شارەدێی شوان ساڵی 1983
ژیاننامە
مەریوان زەنگەنە
ژیاننامە
عەبدولکریم یونس
وێنە و پێناس
چوار گەنجی شارۆچکەی شێخان ساڵی 1999
ژیاننامە
محەمەد باوەکر
پەرتووکخانە
ناکرێت لە توندوتیژی بێدەنگ بین
ژیاننامە
عەبدولخالق ئەحمەد 2
پەرتووکخانە
لۆزاننامە - وەشانی 2
پەرتووکخانە
ژینانامە - وەشانی 1
وێنە و پێناس
کۆمەڵێک لە گەنجانی هەولێر لە هاوینەهەواری شێرەسوار ساڵی 1995
شوێنەوار و کۆنینە
کۆشکی کەلات
پەرتووکخانە
سایکس-پیکۆنامە - وەشانی 1

ڕۆژەڤ
ژیاننامە
دانا جەلال
03-10-2010
هاوڕێ باخەوان
دانا جەلال
ژیاننامە
زیاد ئەسعەد
02-06-2014
هاوڕێ باخەوان
زیاد ئەسعەد
بڵاوکراوەکان (گۆڤار، ڕۆژنامە و ...)
یادنامە
16-12-2021
هاوڕێ باخەوان
یادنامە
ژیاننامە
سامان عوسمان دەروێش
14-04-2023
سەریاس ئەحمەد
سامان عوسمان دەروێش
ژیاننامە
فەیروز ئازاد
17-04-2024
زریان عەلی
فەیروز ئازاد
 چالاکییەکانی ڕۆژی
بابەتی نوێ
ڤیدیۆ
شەڕی دەنگی نێوان کاکە حەمە و براکەی عەبدوڵڵای حاجی مەحمود
29-04-2024
ڕۆژگار کەرکووکی
پەرتووکخانە
شانۆنامەی کەرێک لەسەر پرد
29-04-2024
ڕۆژگار کەرکووکی
پەرتووکخانە
کەلاوەکەی سەر دەریای ڕەش
29-04-2024
ڕۆژگار کەرکووکی
پەرتووکخانە
ناکرێت لە توندوتیژی بێدەنگ بین
29-04-2024
ڕۆژگار کەرکووکی
پەرتووکخانە
پێرفۆرمانس و گێڕانەوە
29-04-2024
ڕۆژگار کەرکووکی
پەرتووکخانە
گوڵێکی سوور بۆ ئێمیلی
29-04-2024
ڕۆژگار کەرکووکی
ژیاننامە
کریڤان سالار عەبدولڕەحمان
28-04-2024
سروشت بەکر
ژیاننامە
یەسنا حەبیب
28-04-2024
شادی ئاکۆیی
پەرتووکخانە
ناوم گوناحە
28-04-2024
کشمیر کەریم
پەرتووکخانە
ئەو قاچەی بەجێماوە
28-04-2024
زریان سەرچناری
ئامار
بابەت 517,477
وێنە 106,122
پەرتووک PDF 19,169
فایلی پەیوەندیدار 96,503
ڤیدیۆ 1,308
کوردیپێدیا پڕزانیاریترین و فرەزمانترین سەرچاوەی کوردییە!
وێنە و پێناس
سنە لە ساڵی 1874
شوێنەوار و کۆنینە
قەڵای حەسەن ئاباد
پەرتووکخانە
گوڵێکی سوور بۆ ئێمیلی
ژیاننامە
کریڤان سالار عەبدولڕەحمان
کورتەباس
ڤایرۆسی رووەکی
ژیاننامە
ڕێناس ڕزگار
شوێنەوار و کۆنینە
ئەشکەوتی کاڵدار
شوێنەوار و کۆنینە
قشڵەی قوشتەپە
پەرتووکخانە
شانۆنامەی کەرێک لەسەر پرد
کورتەباس
توانای ناوەکی تاک و کاریگەریی دەوروبەر
وێنە و پێناس
چوار گەنجی گوندی پێباز لە کەلار ساڵی 1987
شوێنەوار و کۆنینە
گەرماوی موفتی
ژیاننامە
فەیروز ئازاد
کورتەباس
گۆرانی ی کوردی زازاکی
ژیاننامە
مهناز کاوانی
پەرتووکخانە
کەلاوەکەی سەر دەریای ڕەش
کورتەباس
دوو گۆرانی ی فۆلکلۆری-خەلیل بەگ-دینەکەم دینێ
کورتەباس
غەڵبە غەڵب
پەرتووکخانە
سیاسەت و پلانی زمان بۆ هەرێمی کوردستان
ژیاننامە
بەناز عەلی
پەرتووکخانە
کۆڵبەرنامە - وەشانی 1
پەرتووکخانە
پێرفۆرمانس و گێڕانەوە
ژیاننامە
یەسنا حەبیب
وێنە و پێناس
گەنجانی گوندی نەیبەسەرەی شارەدێی شوان ساڵی 1983
ژیاننامە
مەریوان زەنگەنە
ژیاننامە
عەبدولکریم یونس
وێنە و پێناس
چوار گەنجی شارۆچکەی شێخان ساڵی 1999
ژیاننامە
محەمەد باوەکر
پەرتووکخانە
ناکرێت لە توندوتیژی بێدەنگ بین
ژیاننامە
عەبدولخالق ئەحمەد 2
پەرتووکخانە
لۆزاننامە - وەشانی 2
پەرتووکخانە
ژینانامە - وەشانی 1
وێنە و پێناس
کۆمەڵێک لە گەنجانی هەولێر لە هاوینەهەواری شێرەسوار ساڵی 1995
شوێنەوار و کۆنینە
کۆشکی کەلات
پەرتووکخانە
سایکس-پیکۆنامە - وەشانی 1

Kurdipedia.org (2008 - 2024) version: 15.42
| پەیوەندی | CSS3 | HTML5

| کاتی ئافراندنی لاپەڕە: 1.172 چرکە!