Library Library
Search

Kurdipedia is the largest multilingual sources for Kurdish information!


Search Options





Advanced Search      Keyboard


Search
Advanced Search
Library
Kurdish names
Chronology of events
Sources
History
User Favorites
Activities
Search Help?
Publication
Video
Classifications
Random item!
Send
Send Article
Send Image
Survey
Your feedback
Contact
What kind of information do we need!
Standards
Terms of Use
Item Quality
Tools
About
Kurdipedia Archivists
Articles about us!
Add Kurdipedia to your website
Add / Delete Email
Visitors statistics
Item statistics
Fonts Converter
Calendars Converter
Spell Check
Languages and dialects of the pages
Keyboard
Handy links
Kurdipedia extension for Google Chrome
Cookies
Languages
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی - کوردیی سەروو
Kurmancî - Kurdîy Serû
هەورامی
Zazakî
English
Française
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
My account
Sign In
Membership!
Forgot your password!
Search Send Tools Languages My account
Advanced Search
Library
Kurdish names
Chronology of events
Sources
History
User Favorites
Activities
Search Help?
Publication
Video
Classifications
Random item!
Send Article
Send Image
Survey
Your feedback
Contact
What kind of information do we need!
Standards
Terms of Use
Item Quality
About
Kurdipedia Archivists
Articles about us!
Add Kurdipedia to your website
Add / Delete Email
Visitors statistics
Item statistics
Fonts Converter
Calendars Converter
Spell Check
Languages and dialects of the pages
Keyboard
Handy links
Kurdipedia extension for Google Chrome
Cookies
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی - کوردیی سەروو
Kurmancî - Kurdîy Serû
هەورامی
Zazakî
English
Française
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
Sign In
Membership!
Forgot your password!
        
 kurdipedia.org 2008 - 2024
 About
 Random item!
 Terms of Use
 Kurdipedia Archivists
 Your feedback
 User Favorites
 Chronology of events
 Activities - Kurdipedia
 Help
New Item
Library
Water as a Weapon in Syria and Iraq: The self-proclaimed Islamic State and the War for Water and Power
27-03-2024
Hazhar Kamala
Library
THE DEVELOPMENT OF A BILINGUAL EDUCATION CURRICULUM IN TURKEY: A MIXED METHOD STUDY
27-03-2024
Hazhar Kamala
Library
Implications of the Basque Bilingual Education System: Informing the Establishment of a Kurdish Bilingual Education System in Tu
27-03-2024
Hazhar Kamala
Library
The Turkish film industry. Key developments 2004 to 2013
26-03-2024
Hazhar Kamala
Library
Kurdish Filmmaking in Turkey: History and Narratives
26-03-2024
Hazhar Kamala
Library
Kurdish Documentary Cinema in Turkey: The Politics and Aesthetics of Identity and Resistance
26-03-2024
Hazhar Kamala
Library
“We all need dignity” – the exclusion of persons with disabilities in Türkiye’s earthquake response
25-03-2024
Hazhar Kamala
Library
“INSIDE OUTSIDERS:” COMPARING STATE POLICIES TOWARDS CITIZENS OF PALESTINIAN AND KURDISH DESCENT IN ISRAEL AND TURKEY
24-03-2024
Hazhar Kamala
Library
Turkish, Kurdish and Armenian Nationalists Mobilisations in France: between Conflicts and Integration in the Host Country
24-03-2024
Hazhar Kamala
Library
Europeanization of Minority Policies under Conditionality: A Comparative Study of Latvia, Bulgaria and Turkey
24-03-2024
Hazhar Kamala
Statistics
Articles 514,808
Images 104,253
Books 18,882
Related files 94,709
Video 1,232
Articles
KURDISH NEWROZ: MYTHS RENEW...
Library
Victory Over The Darkness- ...
Articles
War with Isis: The struggle...
Biography
Atrin Azerfar
Library
Newroz as a Site of Perform...
100. yılında Koçgiri Katliamı’yla ilgili araştırma önergesi
Kurdipedia is the largest multilingual sources for Kurdish information! We have archivists and collaborators in every part of Kurdistan.
Group: Articles | Articles language: Türkçe
Share
Facebook0
Twitter0
Telegram0
LinkedIn0
WhatsApp0
Viber0
SMS0
Facebook Messenger0
E-Mail0
Copy Link0
Ranking item
Excellent
Very good
Average
Poor
Bad
Add to my favorites
Write your comment about this item!
Items history
Metadata
RSS
Search in Google for images related to the selected item!
Search in Google for selected item!
کوردیی ناوەڕاست0
Kurmancî - Kurdîy Serû0
English0
عربي0
فارسی0
עברית0
Deutsch0
Español0
Française0
Italiano0
Nederlands0
Svenska0
Ελληνική0
Azərbaycanca0
Fins0
Norsk0
Pусский0
Հայերեն0
中国的0
日本人0

100. yılında Koçgiri Katliamı’yla ilgili araştırma önergesi

100. yılında Koçgiri Katliamı’yla ilgili araştırma önergesi
$100. yılında Koçgiri Katliamı’yla ilgili araştırma önergesi$
Halkların Demokratik Partisi (HDP) İstanbul Milletvekili Ali KENANOĞLU, 100. yıl dönümü dolayısıyla Koçgiri Katliamı’na ilişkin Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) Başkanlığı’na araştırma önergesi verdi. Kenanoğlu, aradan geçen 100 yıla rağmen gerçeklerin aydınlatılmadığını belirterek Koçgiri’de yaşanan vahşetin tarihin sır perdelerine hapsedilmemesi için ve hakikatlerin ortaya çıkarılarak geçmişle yüzleşilmesi için Anayasa’nın 98. ve Meclis İçtüzüğü ’nün 104. ve 105. maddeleri uyarınca HDP Meclis Grubu adına araştırma önergesini gerekçesiyle beraber TBMM’ye sundu.
Araştırma önergesi metni aşağıda yer almaktadır.

$TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ BAŞKANLIĞINA$
Tarihte Koçgiri isyanı, Koçgiri katliamı veya Koçgiri olayları gibi adlarla anılan ve binin üzerinde Kürt Alevinin katledilmesi, binlercesinin dağlarda açlık ve sefaletle yaşamak zorunda bırakılması, onlarca köyün yakılıp yok edilmesi ile sonuçlanan bir dramın yüzüncü yıldönümündeyiz. Aradan geçen 100 yıla rağmen yaşanmışlıkların arkasındaki gerçekler bugüne kadar aydınlatılmamıştır. Hâkim tarih anlayışının hafızalardan silmek istediği, vahşet boyutuna varan bu acımasız şiddet sarmalı, tarihin sır perdelerine hapsedilmemesi gereken, bugünümüzün inançsal, kimliksel, kültürel ve sosyolojik sorunlarının izlerini taşıyan cumhuriyetin kuruluş paradigmasındaki bu kırılmanın, tüm yönleriyle araştırılması, hakikatlerin ortaya çıkarılması, geçmişle yüzleşilmesi ve suç veya suçsuzlukların gerekirse özrü ile birlikte hak sahiplerine teslim edilmesi amacıyla Anayasa’nın 98. ve Meclis İçtüzüğü’nün 104. ve 105. maddeleri uyarınca Meclis Araştırma sürecinin başlatılması gereğini arz ve teklif ederim.
$GEREKÇE$
Rivayete göre Nureddin Paşa “Zo (Ermeniler) diyenleri temizledik. Lo (Kürtler) diyenlerin köklerini de ben temizleyeceğim” demiş ve 500 asiyi kendi deyimiyle ‘tepelemiş’ iki bin kişiyi Anadolu’nun çeşitli yerlerine sürmüştür.
Tarihi Dersim Sancağı’nın batısında yer alan Hafik (Koçhisar), Zara, İmranlı, Refahiye, Kemah, Divriği, Kangal, Kuruçay ve Ovacık coğrafyasında 135 köyde yaşayan, ezici çoğunluğu Kızılbaş Kürt/Zaza olan Koçgiri aşiretleri, 20. yüzyılın başlarına kadar Osmanlı devleti, İstanbul hükümeti ile pek sıcak ilişkiler içinde olmamışlardı. Sorunlar devletin resmî belgelerinde ağırlıklı olarak ‘asayişsizlik’ olarak tanımlanmaktaydı. 1. Dünya savaşının sonlarında Osmanlı İmparatorluğunun dağılması sürecinde bağımsızlığını ilan eden çeşitli halklardan sonra Kürtler de özgün koşullarına göre örgütlenmiş ve Koçgiri aşiretleri de Kürt cemiyetleri ile temasa geçerek 1919 yılında özerklik taleplerini dillendirmeye başlamışlardı.

Resmi kayıtlara göre Koçgiri Aşireti’nin merkezi olarak bilinen Sivas-Ümraniye’de 6 Mart 1921’de yaşanan birtakım “asayişsizlik” olaylarını haber alan Ankara hükümeti asayişi tesis etmek ve olayların büyümesini önlemek amacıyla bölgede örfi idare ilan etmiş, Nurettin Paşa kumandasındaki bir orduyu bölgeye göndermişti. Bastırma harekâtı sırasındaki yoğun şiddet uygulamalarından üç ay sonra Sivas Valiliği’ne gelen Ebubekir Hazım Teperyan Bey’in Sakallı Nurettin’in yaptıklarıyla ilgili olarak TBMM’ne göndermiş olduğu raporuna şu şekilde yansımaktaydı: “Ümraniye bucağı ve Zara ilçesinin merkezine bağlı 132 köy, savaşan düşman istihkâmları gibi yakılmış, yıkılmış, yüzlerce nüfus öldürülmüştür. Ayrıca bütün mal, eşya, zahire ve hayvanları yağma olmuştur. Binlerce nüfus da dağlarda, kırlarda açlıktan ve yoksulluktan ölüme bırakılmıştır.” Ebubekir Hazım Bey, daha sonra yazdığı anılarında “yazdıklarım bir de yazamadıklarım insanın yüreğinin almayacağı şeyler” diyerek katliamın korkunçluğunu belirtmiştir.

O dönemdeki nüfusunun önemli bir çoğunluğu Kürt-Alevilerden oluşan Koçgiri katliamının hemen ardından Sivas’a vali olarak atanan Ebubekir Hazım Tepeyran, 1921 yılında yaşanan olayların bir ayaklanma değil, orada komutanlık yapan ve ‘Sakallı Nurettin’ olarak bilinen Nurettin Paşa’nın acımasız bir katliamı olduğunu belgelere dayandırarak anlatmaktadır. Sakallı Nurettin’in İzmir yangınının da sorumlusu olduğu, bir başka icraatının ise Ali Kemal’i İzmit’te linç ettirmesi gibi buna benzer başka eylemleri de olduğunu belirtmektedir.

Tepeyran’a göre; Sivas’ın Koçgiri (Zara) kasabasında askerlere bir saldırı olduğu gerekçesiyle başlatılan ‘tenkil’ hareketi çok vahşi boyutlara ulaşmıştır. Sonuçta; Koçgiri halkının üzerine gönderilen Sakallı Nurettin ve çete başı Topal Osman, Karadeniz’de Pontus Rumlarına yaptıkları gibi burada da kirli savaş metotlarını uygulayarak, insanlık tarihinin en korkunç zulüm, katliam ve yağmalarından birini gerçekleştirirler. Çok sayıda köyü (en az 132 köy) yakıp yıkarlar. Koçgiri’de 1000`in üzerinde insan katledilmiş, 2000 kişi de yerinden yurdundan edilerek Anadolu’nun çeşitli yerlerine sürgün edilmiştir!

Koçgiri katliam sürecinin başlangıç tarihi olan 6. Mart 1921’le bitiş tarihi olan 17 Haziran 1921 arasında gerçekleştiği bilinmektedir. Koçgiri katliamı acılarla örülü tarihimizin en önemli dönemeçlerinden birisidir. Geçmişte yaşanmış böylesine bir kırımla yüzleşmekten kimse imtina etmemelidir. Unutmak veya tarihi gerçeklerle yüzleşmemek toplumsal barışa hizmet etmeyeceği gibi bir arada yaşamı da örseleyen bir durumdur.

Sakallı Nureddin Paşa ile Pontus Rumlarına yaptığı insanlık dışı muameleleriyle tanınan çete başı Topal Osman’ın Koçgiri Kızılbaş Kürtlerinin üzerine yürüyerek, ‘isyanı’ destekleyen Türkmen Aleviler de dahil olmak üzere binlerce sivili katletmesi, ‘taş üstünde taş, omuz üstünde baş bırakmadığı’ bu kıyım, aradan geçen 100 yıla rağmen bugün de Koçgirililerin hafızasında tazeliğini korumaktadır. 100 yıl önce katliam ve gözyaşlarıyla boğulan Kürt halkının insani haklarının verilmeyişi yüz yıl sürecek bir kanlı sürecin başlangıcı olarak, bugün Kürt ‘sorununun’ çözümü için ibret verici örneklerle doludur.

Bu nedenlerledir ki Koçgiri Hareketi ve Kıyımı anlaşılmadan cumhuriyet tarihi boyunca Kürtlerin ve Alevilerin maruz kaldığı Maraş, Malatya, Çorum, Sivas, Gazi Katliamları anlaşılamaz. 100 yıl önce Koçgiri kıyımını gerçekleştiren zihniyet, 70’li yıllarda olduğu gibi günümüzde de Roboski, Suruç, 10 Ekim Gar Katliamı gibi kıyımlarla kendini güncellemiştir. Bu katliamlar insanlık suçlarıyla başlamıştır ve bitmiştir.
Halkların Demokrasi Partisi Grubu olarak yukarıda açıkladığımız nedenlerle, 1921 yılında Koçgiri bölgesinde yaşanan bu insanlık suçunun, aradan geçen 100 yıllık zaman diliminden sonra belleklerden silinmemesi, gerçek sebeplerinin günümüz nesillerince iyi anlaşılması, resmi ve bağımsız kaynakların birlikte incelenerek, tarihin bu kanlı, karanlık ve kirli kıyımının, tüm yönleriyle araştırılması, hakikatlerin ortaya çıkarılması, suç veya suçsuzlukların, maddi ve manevi kayıpların gerekirse özrü ile birlikte hak sahiplerine teslim edilmesi amacıyla araştırma komisyonunun kurulmasını çok önemli ve gerekli görmekteyiz.[1]
This item has been written in (Türkçe) language, click on icon to open the item in the original language!
Bu makale (Türkçe) dilinde yazılmıştır, makaleleri orijinal dilinde açmak için sembolüne tıklayın!
This item has been viewed 697 times
HashTag
Sources
[1] Website | Türkçe | https://www.alikenanoglu.net
Related files: 2
Linked items: 7
Group: Articles
Articles language: Türkçe
Publication date: 01-04-2021 (3 Year)
Content category: Violence stories
Content category: Human Right
Content category: Terrorism
Content category: Kurdish Issue
Country - Province: North Kurdistan
Document Type: Original language
Language - Dialect: Turkish
Publication Type: Born-digital
Technical Metadata
Item Quality: 99%
99%
Added by ( Sara Kamela ) on 28-03-2023
This article has been reviewed and released by ( Rapar Osman Uzery ) on 01-04-2023
This item recently updated by ( Rapar Osman Uzery ) on: 28-03-2023
URL
This item according to Kurdipedia's Standards is not finalized yet!
This item has been viewed 697 times
Attached files - Version
Type Version Editor Name
Photo file 1.0.1138 KB 28-03-2023 Sara KamelaS.K.

Actual
Articles
KURDISH NEWROZ: MYTHS RENEWED BY JIN, JIYAN, AZADÎ
30-03-2023
Hazhar Kamala
KURDISH NEWROZ: MYTHS RENEWED BY JIN, JIYAN, AZADÎ
Library
Victory Over The Darkness- Comic Book
06-09-2023
Hazhar Kamala
Victory Over The Darkness- Comic Book
Articles
War with Isis: The struggle to rebuild life in Kobani as fighting continues in the surrounding villages
08-09-2023
Hazhar Kamala
War with Isis: The struggle to rebuild life in Kobani as fighting continues in the surrounding villages
Biography
Atrin Azerfar
11-03-2024
میلانۆ محەمەد ساڵح
Atrin Azerfar
Library
Newroz as a Site of Performance: Relating Kurdish Lifeworlds on Beirut\'s Dalieh
20-03-2024
Hazhar Kamala
Newroz as a Site of Performance: Relating Kurdish Lifeworlds on Beirut\'s Dalieh
New Item
Library
Water as a Weapon in Syria and Iraq: The self-proclaimed Islamic State and the War for Water and Power
27-03-2024
Hazhar Kamala
Library
THE DEVELOPMENT OF A BILINGUAL EDUCATION CURRICULUM IN TURKEY: A MIXED METHOD STUDY
27-03-2024
Hazhar Kamala
Library
Implications of the Basque Bilingual Education System: Informing the Establishment of a Kurdish Bilingual Education System in Tu
27-03-2024
Hazhar Kamala
Library
The Turkish film industry. Key developments 2004 to 2013
26-03-2024
Hazhar Kamala
Library
Kurdish Filmmaking in Turkey: History and Narratives
26-03-2024
Hazhar Kamala
Library
Kurdish Documentary Cinema in Turkey: The Politics and Aesthetics of Identity and Resistance
26-03-2024
Hazhar Kamala
Library
“We all need dignity” – the exclusion of persons with disabilities in Türkiye’s earthquake response
25-03-2024
Hazhar Kamala
Library
“INSIDE OUTSIDERS:” COMPARING STATE POLICIES TOWARDS CITIZENS OF PALESTINIAN AND KURDISH DESCENT IN ISRAEL AND TURKEY
24-03-2024
Hazhar Kamala
Library
Turkish, Kurdish and Armenian Nationalists Mobilisations in France: between Conflicts and Integration in the Host Country
24-03-2024
Hazhar Kamala
Library
Europeanization of Minority Policies under Conditionality: A Comparative Study of Latvia, Bulgaria and Turkey
24-03-2024
Hazhar Kamala
Statistics
Articles 514,808
Images 104,253
Books 18,882
Related files 94,709
Video 1,232

Kurdipedia.org (2008 - 2024) version: 15.33
| Contact | CSS3 | HTML5

| Page generation time: 0.093 second(s)!