کتاووخانه کتاووخانه
مِنِی کردن(گێردین)

 کوردی پدیا کەڵنگتەرین بنچەک چەن زوون دار أڕا زانستەنیەل کؤردیە!


Search Options





مِنِی کردن(گێردین) ترەختی کریا      تەختە کلید


مِنِی کردن(گێردین)
مِنِی کردن(گێردین) ترەختی کریا
کتاووخانه
نامنامەی کردی
کرونولوژیا از وقایع
بنچەکەل(سەرکەنی=سرچشمە)
وەرینە(پێشینە)
کووکریائەل(گردآکریائەل)کاربەری
کارەل(فعالیتەل)
چؤی مِنِی کەم ؟
انتشار(بەشآکرن)
Video
ڕزگ بەنی(دەسە بەنی)
بەخش بەختەکی!
کِل کِردِن
 مەقاڵە کِل کە
عەسگێ کِل کە(ڕئ کە)
Survey
قسەل(گەپەل) هۆمە
تماس
چه نوع اطلاعاتی را که ما نیاز داریم!
إستانداردەل
 إگرەک بینەل استفاده
 کیفیت بەخش
 أبزار
دەربارە
Kurdipedia Archivists
 درەباره ایمە چە مووشن !
اضافه کوردیپیدیا به وب سایت شما
اضافه کردن / حذف ایمیل
آمار مهمان
 آمار بەخش
 فونت چاوواشآکەر(مبدل)
 تەقویم چاوواشآکەر(مبدل)
زبان و گویش از صفحات
تەختە کلید
پیوەندەل خوو(خاس)
Kurdipedia extension for Google Chrome
Cookies
زبان
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی - کوردیی سەروو
Kurmancî - Kurdîy Serû
هەورامی
Zazakî
English
Française
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
 سامانە مإ
ورود به سیستم
هامیاری أگەرد هۆمە
رمز عبور خود را فراموش کرده اید!
مِنِی کردن(گێردین) کِل کِردِن  أبزار زبان  سامانە مإ
مِنِی کردن(گێردین) ترەختی کریا
کتاووخانه
نامنامەی کردی
کرونولوژیا از وقایع
بنچەکەل(سەرکەنی=سرچشمە)
وەرینە(پێشینە)
کووکریائەل(گردآکریائەل)کاربەری
کارەل(فعالیتەل)
چؤی مِنِی کەم ؟
انتشار(بەشآکرن)
Video
ڕزگ بەنی(دەسە بەنی)
بەخش بەختەکی!
 مەقاڵە کِل کە
عەسگێ کِل کە(ڕئ کە)
Survey
قسەل(گەپەل) هۆمە
تماس
چه نوع اطلاعاتی را که ما نیاز داریم!
إستانداردەل
 إگرەک بینەل استفاده
 کیفیت بەخش
دەربارە
Kurdipedia Archivists
 درەباره ایمە چە مووشن !
اضافه کوردیپیدیا به وب سایت شما
اضافه کردن / حذف ایمیل
آمار مهمان
 آمار بەخش
 فونت چاوواشآکەر(مبدل)
 تەقویم چاوواشآکەر(مبدل)
زبان و گویش از صفحات
تەختە کلید
پیوەندەل خوو(خاس)
Kurdipedia extension for Google Chrome
Cookies
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی - کوردیی سەروو
Kurmancî - Kurdîy Serû
هەورامی
Zazakî
English
Française
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
ورود به سیستم
هامیاری أگەرد هۆمە
رمز عبور خود را فراموش کرده اید!
        
 kurdipedia.org 2008 - 2024
 دەربارە
 بەخش بەختەکی!
  إگرەک بینەل استفاده
 Kurdipedia Archivists
 قسەل(گەپەل) هۆمە
 کووکریائەل(گردآکریائەل)کاربەری
 کرونولوژیا از وقایع
 کارەل(فعالیتەل) - کؤردی پدیا
 کمک
 بەخش نوو(جەدید)
 کتاووخانە
بۊش کامە وەرزی؟
30-09-2023
زریان سەرچناری
 کتاووخانە
گوڵدەم سۊر
18-12-2022
ڕۆژگار کەرکووکی
 کتاووخانە
سەرەوژێری
17-12-2022
ڕۆژگار کەرکووکی
 زنی نۆیسە (ژیان ناۆمە)
موحسن قەیسەری
01-10-2022
حوسێن باقری - ژاکان باران
 کتاووخانە
هۊرد کەم
20-09-2022
حوسێن باقری - ژاکان باران
 زنی نۆیسە (ژیان ناۆمە)
مەهوەش سولێمانپوور
19-09-2022
حوسێن باقری - ژاکان باران
 زنی نۆیسە (ژیان ناۆمە)
کەژال وەتەنپوور
18-09-2022
حوسێن باقری - ژاکان باران
 کتاووخانە
واژا
18-09-2022
حوسێن باقری - ژاکان باران
 زنی نۆیسە (ژیان ناۆمە)
مازیار نەزەربەیگی
17-09-2022
حوسێن باقری - ژاکان باران
 زنی نۆیسە (ژیان ناۆمە)
ئەفشین غوڵامی
12-09-2022
حوسێن باقری - ژاکان باران
آمار
 شؤمارە مەقاڵەل 517,441
 شؤمارە عەسگەل  105,714
 کتاووەل 19,160
فایل های مرتبط 96,492
Video 1,307
 مەقاڵەل گؤجەر
وتوێژ تایبەت وەگەرد حسام لو...
 مەقاڵەل گؤجەر
چیرۆکی مسافرکیش لە ئێحسان ن...
 کتاووخانە
واژا
 مەقاڵەل گؤجەر
باشوور و بنەڕەتەل یەکاگرتن ...
 زنی نۆیسە (ژیان ناۆمە)
موحسن قەیسەری
الأكراد في أفغانستان .. دراسة تاريخية وإجتماعية
ڕزگ(دەسە):  مەقاڵەل گؤجەر | زبان مقاله: عربي
Share
Facebook0
Twitter0
Telegram0
LinkedIn0
WhatsApp0
Viber0
SMS0
Facebook Messenger0
E-Mail0
Copy Link0
ارزیابی مقالە
نایاب
عالی
متوسط
بد نیست
بد
اضاف کردن أ کووکریال
نظر خود را در مورد این مقاله بنویسید!
پێشینە(وەرینەل) بەخش
Metadata
RSS
به دنبال تصویر رکورد انتخاب شده در گوگل
به دنبال رکورد انتخاب شده در گوگل
کوردیی ناوەڕاست0
Kurmancî - Kurdîy Serû0
English0
فارسی0
Türkçe0
עברית0
Deutsch0
Español0
Française0
Italiano0
Nederlands0
Svenska0
Ελληνική0
Azərbaycanca0
Fins0
Norsk0
Pусский0
Հայերեն0
中国的0
日本人0

الأكراد في أفغانستان

الأكراد في أفغانستان
الأكراد في أفغانستان .. دراسة تاريخية وإجتماعية – لهنگ إبراهيم
يمتد تاريخ الوجود الكُردي في أفغانستان إلى أكثر من 500 عام،يرجع إلى القرن السادس عشر الميلادي عندما تم نقلهم أثناء الحكم الفارسي من شمال غربي إيران الحالية (??ژهە?ات) إلى تلك المناطق لحماية ثغورهم ضد الترك و المغول.
¬ في المؤتمر التاسع للمستشرقين والذي عقد سنة 1891 قدم المستشرق H. W. Bellew بحثاً هاماً بعنوان – أثنوغرافية أفغانستان – ذكر فيه قائلاً :
“هنالك حوالي 30000 كردي يعيشون في كابول وما زالوا محتفظين بأسماء عوائلهم الكُردية.مثل عائلة – ركا – الكردية الشهيرة في كابول وهؤلاء الكُرد هاجروا من غرب أصفهان إلى كابول.وقد كان للكُرد دور هام ومركزي في أفغانستان وخاصة في القرنين 13 و 14 حيث تمكن الكُرد من حكم مدن كثيرة مثل قندهار و هرات و السند وجور….إلخ،وإن أعداد الكُرد في أفغانستان تقدر بحوالي 200000 كُردي. “
أشار الكاتب سليم تمو في بحثه تحت عنوان (دولة كُردية في أفغانستان) بأنّ دولة گور (الغورية) هي إحدى الإمارات الكُردية، أسسها الكُرد الگليليينGelîlî Kurd بقيادة شمس الدين مَليك كُرد Melîk Kurd حيث إستمرت هذه الإمارة إلى مابين عامين(1245-1383)[Persia and Persian Question.1892. G.N.Curzon]
أمارة كردية
وهذا ما أشار إليه إيفانوف أيضاً في إحدى مقالاته الأكاديمية عن كُرد خورسان وكُرديتهم حيث تحدّث عن تأسيس إمارة كُردية في جنوبي منطقة هرات الجبلية امتدت مابين عامين (1245-1383) م.[ W. Ivanov. 1926]
حيث اتخذ شمس الدين من هرات عاصمة له وقوت شوكته بعد موت هولاكو إمبراطور المغول،فاستولى ابنه ركن الدين الذي استلم الحكم من بعده على قندهار عام 1280 م.
تنتهي حكم هذه الدولة على يد القوات التيمورية في فترة آخر حكامه خياسودين پير علي Xiyasuddîn Pîr Elî حيث يُعدم في سمرقند مع أتباعه.[Dîroka Dugelên Kurdan.Ebdullah Meme Mehmed Varli]
ويشير عبدالله مامي في كتابه استناداً إلى السالناميات الأفغانية بأنه في هرات وماحوله كان نفوس الكُرد تشكل 60-70 ? خلال الفترة مابين (1925-1930 م).
وذكر شرفخان البدليسي في كتابه شرفنامة عام 1587م إلى استقرار عشائر الگيل والزنكنه في أفغانستان وأشار بأن الگيليين الذين هم أقرباء لكُرد خوراسان سكنوا شمال أفغانستان.وذكر محمد أمين زكي استناداً إلى دائرة المعارف الإسلامية بأن من المحتمل بأن يكون كُرد هرات إما من الطاجيك أو من أكراد خراسان.[خلاصة تاريخ الكرد و كردستان.محمد أمين زكي]
وبحسب دراسة قام بها حسين احساني (الأستاذ الجامعي و الباحث في معهد الدراسات الاستراتيجية في أفغانستان)
حول كُرد أفغانستان فيقول:
” وفقاً لبعض المصادر التاريخية تم نقل الكُرد في القرن الخامس عشر من مناطق غربي أيران إلى أفغانستان للدفاع عن الفرس ضد الغزوات المغولية.وليست هذه الرواية الوحيدة التي تثبت وجود الكُرد في أفغانستان.
وفقاً لأقوال بعض المسنين في كابول فإن جيش نادر شاه أفشار كان يتشكل من مجموعتين إحداهما أفشارية وأخرى كُردية من كُرد شمال غربي إيران الحالية حيث تشتتوا بعد ذلك في ثلاث مدن أفغانية وهي غزنة ومزار الشريف وكابول.”
حيث يُرجع الكاتب أصل نادر شاه إلى أصول كُردية وأن معظم القادة المقربيين منه كانوا كُرداً.
وأشار الكاتب إلى وجود أكثر من 50 عائلة كُردية في كابل تتمثل أنشطتهم الرئيسية في تعزيز شؤون الديوان والأمانة العامة للحكومة الأفغانية.حيث كان الكُرد يلعبون دوراً هاماً في عهد الأمير حبيب الله خان،ويشير أيضاً بأن غالبية كُرد أفغانستان شغلوا مناصب بيروقراطية وحكومية وسياسة خارجية أيضاً.
صرح معماري
في حي چنداول ضمن مدينة كابل يوجد حمام كُرد والمسجد الكُردي الذي بُني على أساس معماري فريد مصنوع من الخشب الخالص ويقدر عمرها حوالي 230 عاماً.عان الكُرد في أفغانستان كسائر القوميات المُعاشة هناك من الحرب السوفيتية والأهلية الأفغانية،حيث تضم أفغانستان أكثر من 25 قومية عرقية أكبرها قومية الپاشتو والذين ينقسمون مابين أفغانستان وپاكستان.أدتْ هذه الحروب إلى حصر وجود الكُرد في أفغانستان في مدن هرات وكابل العاصمة وغزنة والبعض منهم فروا إلى مخيمات اللاجئين في إيران.تكلم معظم الكُرد في أفغانستان إلى جانب الكُردية بالتركمانية واللهجة الدرية الفارسية،ويؤمنون بالديانة الإسلامية على المذهب الشافعي.
يقدّر عدد الكُرد في أفغانستان بحسب المعهد الكُردي في پاريس حوالي 200 ألف كُردي،بينما تشير اللغوية المتخصصة في الأدب واللغة الكُردية جويس بلاو إلى نفس العدد المذكور.أما مركز الأبحاث التبشير العالمي The World” “Evangelization Research Centre فتقدّر عددهم بحوالي 26,700 نسمة.
المصادر:
– دولة كُردية في أفغانستان، سليم تمو، جريدة الدوار.(المرجع التركي)
– كُرد أفغانستان، حسين إحساني، معهد الدراسات الاستراتيجية في أفغانستان. (المرجع الفارسي).
– خلاصة تاريخ الكُرد وكُردستان، محمد أمين زكي. (المرجع العربي)
الملاحق :
-مسجد شريف جامع الكُردي چنداول/كابل
– حمام الكرد جنداول / كابل
مام الكُرد چنداول/كابل
[1]
اێ مەقاڵە أ زوون (عربي) نۆیسیائە، أڕا واز کردن بەخش أ زوون بنچێنە(اصلی)!أڕؤی آیکون کلیک کەن
دون هذا السجل بلغة (عربي)، انقر علی ايقونة لفتح السجل باللغة المدونة!
اێ بەخشە 435 گل سئرکریائە(دێینە)
HashTag
بنچەکەل(سەرکەنی=سرچشمە)
آیتم های مرتبط: 11
ڕزگ(دەسە):  مەقاڵەل گؤجەر
زبان مقاله: عربي
Publication date: 29-04-2022 (2 سال)
Publication Type: Born-digital
اقلیم: Afghanistan
لهجە: عربی
نوع سند: زبان اصلی
کتاب: تحقیقات
کتاب: اجتماعی
کتاب: تاریخ
Technical Metadata
 کیفیت بەخش : 99%
99%
اێ ڕکؤردە إژ لآ 19-03-2023 أڕا( ئاراس حسۆ )
اێ بەخشە گل دؤمائن(آخرین گل) إژ لآ( ئاراس حسۆ ): أڕا19-03-2023 نووآ بی(بروز بی)
نیشانی مەقاڵە
اێ بەخشە إڕؤی(طبق) إستانداردەل كوردی پدیا هەنی(هالی) ناتەمامە ؤ بازنگری متن إگرەکەسێ(نیازە)
اێ بەخشە 435 گل سئرکریائە(دێینە)
Attached files - Version
نوع Version نام ویرایشگر
 پەروەندە عەسگ 1.0.167 KB 19-03-2023 ئاراس حسۆئـ.ح.
 کوردی پدیا کەڵنگتەرین بنچەک چەن زوون دار أڕا زانستەنیەل کؤردیە!
 کتاووخانە
واژا
 زنی نۆیسە (ژیان ناۆمە)
موحسن قەیسەری
 زنی نۆیسە (ژیان ناۆمە)
مازیار نەزەربەیگی
 مەقاڵەل گؤجەر
داستانێگ لە مامووستا مەنووچێر کەێخسرەوپووڕ
 مەقاڵەل گؤجەر
چرچ بوودە پاساکەر ڕەخنەگری! ئایا ڕەخنەێ هەشار یا لە پشت کەل و کورچ، تۊەنێد یارمیەتی کوومەڵگای ئیمە بەێدن؟ /مازیار نەزەربەیگی
 زنی نۆیسە (ژیان ناۆمە)
ئەفشین غوڵامی
 کتاووخانە
هۊرد کەم
 کتاووخانە
سەرەوژێری
 مەقاڵەل گؤجەر
چیرۆکی مسافرکیش لە ئێحسان نیک‌پەی
 مەقاڵەل گؤجەر
یانزە مەلۊچگ مازیار حەیدەری
 مەقاڵەل گؤجەر
باشوور و بنەڕەتەل یەکاگرتن زوانی وژمان
 زنی نۆیسە (ژیان ناۆمە)
کەژال وەتەنپوور
 کتاووخانە
بۊش کامە وەرزی؟
 کتاووخانە
گوڵدەم سۊر

Actual
 مەقاڵەل گؤجەر
وتوێژ تایبەت وەگەرد حسام لوڕنژاد گوورانی چڕ کرماشانی
13-09-2022
حوسێن باقری - ژاکان باران
وتوێژ تایبەت وەگەرد حسام لوڕنژاد گوورانی چڕ کرماشانی
 مەقاڵەل گؤجەر
چیرۆکی مسافرکیش لە ئێحسان نیک‌پەی
15-09-2022
حوسێن باقری - ژاکان باران
چیرۆکی مسافرکیش لە ئێحسان نیک‌پەی
 کتاووخانە
واژا
18-09-2022
حوسێن باقری - ژاکان باران
واژا
 مەقاڵەل گؤجەر
باشوور و بنەڕەتەل یەکاگرتن زوانی وژمان
19-09-2022
حوسێن باقری - ژاکان باران
باشوور و بنەڕەتەل یەکاگرتن زوانی وژمان
 زنی نۆیسە (ژیان ناۆمە)
موحسن قەیسەری
01-10-2022
حوسێن باقری - ژاکان باران
موحسن قەیسەری
 بەخش نوو(جەدید)
 کتاووخانە
بۊش کامە وەرزی؟
30-09-2023
زریان سەرچناری
 کتاووخانە
گوڵدەم سۊر
18-12-2022
ڕۆژگار کەرکووکی
 کتاووخانە
سەرەوژێری
17-12-2022
ڕۆژگار کەرکووکی
 زنی نۆیسە (ژیان ناۆمە)
موحسن قەیسەری
01-10-2022
حوسێن باقری - ژاکان باران
 کتاووخانە
هۊرد کەم
20-09-2022
حوسێن باقری - ژاکان باران
 زنی نۆیسە (ژیان ناۆمە)
مەهوەش سولێمانپوور
19-09-2022
حوسێن باقری - ژاکان باران
 زنی نۆیسە (ژیان ناۆمە)
کەژال وەتەنپوور
18-09-2022
حوسێن باقری - ژاکان باران
 کتاووخانە
واژا
18-09-2022
حوسێن باقری - ژاکان باران
 زنی نۆیسە (ژیان ناۆمە)
مازیار نەزەربەیگی
17-09-2022
حوسێن باقری - ژاکان باران
 زنی نۆیسە (ژیان ناۆمە)
ئەفشین غوڵامی
12-09-2022
حوسێن باقری - ژاکان باران
آمار
 شؤمارە مەقاڵەل 517,441
 شؤمارە عەسگەل  105,714
 کتاووەل 19,160
فایل های مرتبط 96,492
Video 1,307
 کوردی پدیا کەڵنگتەرین بنچەک چەن زوون دار أڕا زانستەنیەل کؤردیە!
 کتاووخانە
واژا
 زنی نۆیسە (ژیان ناۆمە)
موحسن قەیسەری
 زنی نۆیسە (ژیان ناۆمە)
مازیار نەزەربەیگی
 مەقاڵەل گؤجەر
داستانێگ لە مامووستا مەنووچێر کەێخسرەوپووڕ
 مەقاڵەل گؤجەر
چرچ بوودە پاساکەر ڕەخنەگری! ئایا ڕەخنەێ هەشار یا لە پشت کەل و کورچ، تۊەنێد یارمیەتی کوومەڵگای ئیمە بەێدن؟ /مازیار نەزەربەیگی
 زنی نۆیسە (ژیان ناۆمە)
ئەفشین غوڵامی
 کتاووخانە
هۊرد کەم
 کتاووخانە
سەرەوژێری
 مەقاڵەل گؤجەر
چیرۆکی مسافرکیش لە ئێحسان نیک‌پەی
 مەقاڵەل گؤجەر
یانزە مەلۊچگ مازیار حەیدەری
 مەقاڵەل گؤجەر
باشوور و بنەڕەتەل یەکاگرتن زوانی وژمان
 زنی نۆیسە (ژیان ناۆمە)
کەژال وەتەنپوور
 کتاووخانە
بۊش کامە وەرزی؟
 کتاووخانە
گوڵدەم سۊر

Kurdipedia.org (2008 - 2024) version: 15.42
| تماس | CSS3 | HTML5

| زمان دؤرسکردن وەڵگە(پەڕە): 0.406 ثانیه(اێس)