Bibliothek Bibliothek
Suchen

Kurdipedia ist die grösste Quelle für Informationen


Suchoptionen





Erweiterte Suche      Tastatur


Suchen
Erweiterte Suche
Bibliothek
Kurdische Namen
Chronologie der Ereignisse
Quellen
Geschichte
Benutzer Sammlungen
Aktivitäten
Suche Hilfe?
Kurdipedische Publikationen
Video
Klassifikation
Zufälliger Artikel!
Registrierung der Artikel
Registrierung neuer artikel
Bild senden
Umfrage
Ihre Rückmeldung
Kontakt
Welche Informationen brauchen wir!
Standards
Nutzungsbedingungen
Artikel Qualität
Instrumente (Hilfsmittel)
Über
Kurdipedi Archivare
Artikel über uns!
Fügen Sie Kurdipedia auf Ihre Website hinzu
E-Mail hinzufügen / löschen
Besucherstatistiken
Artikel Statistik
Schriftarten-Wandler
Kalender-Konverter
Rechtschreibkontrolle
Sprachen und Dialekte der Seiten
Tastatur
Lebenslauf Nützliche Links
Kurdipedia extension for Google Chrome
Kekse
Sprachen
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی - کوردیی سەروو
Kurmancî - Kurdîy Serû
هەورامی
Zazakî
English
Française
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
Mein Konto
Anmelden
Mitgliedschaft!
Passwort vergessen!
Suchen Registrierung der Artikel Instrumente (Hilfsmittel) Sprachen Mein Konto
Erweiterte Suche
Bibliothek
Kurdische Namen
Chronologie der Ereignisse
Quellen
Geschichte
Benutzer Sammlungen
Aktivitäten
Suche Hilfe?
Kurdipedische Publikationen
Video
Klassifikation
Zufälliger Artikel!
Registrierung neuer artikel
Bild senden
Umfrage
Ihre Rückmeldung
Kontakt
Welche Informationen brauchen wir!
Standards
Nutzungsbedingungen
Artikel Qualität
Über
Kurdipedi Archivare
Artikel über uns!
Fügen Sie Kurdipedia auf Ihre Website hinzu
E-Mail hinzufügen / löschen
Besucherstatistiken
Artikel Statistik
Schriftarten-Wandler
Kalender-Konverter
Rechtschreibkontrolle
Sprachen und Dialekte der Seiten
Tastatur
Lebenslauf Nützliche Links
Kurdipedia extension for Google Chrome
Kekse
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی - کوردیی سەروو
Kurmancî - Kurdîy Serû
هەورامی
Zazakî
English
Française
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
Anmelden
Mitgliedschaft!
Passwort vergessen!
        
 kurdipedia.org 2008 - 2024
 Über
 Zufälliger Artikel!
 Nutzungsbedingungen
 Kurdipedi Archivare
 Ihre Rückmeldung
 Benutzer Sammlungen
 Chronologie der Ereignisse
 Aktivitäten - Kurdipedia
 Hilfe
Neue Artikel
Bibliothek
Revolution in Rojava
28-03-2024
هەژار کامەلا
Bibliothek
Die türkische Filmindustrie
26-03-2024
هەژار کامەلا
Biografie
Müslüm Aslan
17-03-2024
هەژار کامەلا
Bibliothek
saiten Her biji Azadi!
17-03-2024
هەژار کامەلا
Bibliothek
LEIDENSCHAFTLICHE LIEDER AUS KURDISTAN
17-03-2024
هەژار کامەلا
Bibliothek
Kurdische Musik – Gattungen und Struktur
17-03-2024
هەژار کامەلا
Bibliothek
Musik & politischer Konflikt aus der Türkei
17-03-2024
هەژار کامەلا
Bibliothek
Völkermord a an den Kurden Eine Dokumentation der Gesellschaft für bedrohte Völker
16-03-2024
هەژار کامەلا
Bibliothek
Der syrische Bürgerkrieg zwischen Friedensverhandlung und militärischer Lösung
12-02-2024
هەژار کامەلا
Bibliothek
Nordsyrien Darf die „Schutzzone“ Erdogans unterstützt werden?
11-02-2024
هەژار کامەلا
Statistik
Artikel  514,833
Bilder  104,258
PDF-Buch 18,882
verwandte Ordner 94,712
Video 1,232
Biografie
Said Nursi
Märtyrer
Elaa Ednan Hemûd
Bibliothek
Syrien: Abgesang des arabis...
Bibliothek
LEIDENSCHAFTLICHE LIEDER AU...
Artikel
Newroz, ein Freudenfest geg...
Fikrên Xanî Çima Dereng Belav Bûn?
Die Mitwirkenden der Kurdipedia archivieren wichtige Informationen für ihre Gesprächspartner aus allen Teilen Kurdistans.
Gruppe: Artikel | Artikel Sprache: Kurmancî - Kurdîy Serû
Teilen Sie
Facebook0
Twitter0
Telegram0
LinkedIn0
WhatsApp0
Viber0
SMS0
Facebook Messenger0
E-Mail0
Copy Link0
Rangliste Artikel
Ausgezeichnet
Sehr gut
Durchschnitt
Nicht schlecht
Schlecht
Zu meinen Favoriten hinzufügen
Schreiben Sie Ihren Kommentar zu diesem Artikel!
Geschichte des Items
Metadata
RSS
Suche im Google nach Bildern im Zusammenhang mit dem gewählten Artikel!
Googeln Sie das ausgewählte Thema.
کوردیی ناوەڕاست0
English0
عربي0
فارسی0
Türkçe0
עברית0
Deutsch0
Español0
Française0
Italiano0
Nederlands0
Svenska0
Ελληνική0
Azərbaycanca0
Fins0
Norsk0
Pусский0
Հայերեն0
中国的0
日本人0

Ehmedê Xanî

Ehmedê Xanî
Fikrên Xanî Çima Dereng Belav Bûn?
Siddik BOZARSLAN

”#Ehmedê Xanî# dahîyekî wisa pêşbîn û dûrbîn bûye ku hêj di sedsala XVII. da pênasîya neteweyî dîtîye, fikra welatevînî û neteweevînîyê parastîye, bîr bi azadîya neteweyî birîye û rizgarîya neteweyî xwestîye. Lê belê fikrên wî di nava Kurdan da pirr dereng belav bûne. Welew ku hin rewşenbîrên Kurd ji wan fikran haydar bûbin jî, ew fikir di nava kîtleyên gelê Kurd da zêde belav nebûne. Gerçi çîroka evîna Memê û Zînê li Kurdistanê gelek belav bûye, ”#Mem û Zîn# ” jî gelek hatîye naskirin û di nava Kurdan da kesên ku navê vê pirtûkê û çîroka her du evîndarên bextreş nebihîstine tunin; lê digel wê yekê jî, fikrên azadîxwazî û rizgarîxwazîyê yên ku di ”Mem û Zîn”ê da hene, jibo kîtleyên gelê Kurd nebûne kan û serçavîya îlhamê, bakûteka îdeolojik û sîyasî nedane kîtleyên gel û ew ranekirine ser lingan, ew nexistine tevgereka azadîxwaz.
Mirov dikare bêje ku, kit û mat rewşenbîr ne tê da, Kurd bi piranî ancax di sedsala XX. da li dora fikrên Ehmedê Xanî bere bere civîyane û ew fikir ji xwe ra kirine kana îlhamê û serçavîya bakûta ideolojik û sîyasî.
Gelo semedê vê derengmanê çi bû?
Bi rastî ji despêka sedsala XX. vir ve hin rewşenbîrên Kurd li bersîva vê pirsê gerîyane. Bi qasê ku tê zanîn, rewşenbîrê Kurd ê pêşîn ê ku bersîvek ji vê pirsê ra dîtîye, Hemzeyê Muksî bûye. Wek ku tê zanîn, Hemzeyê Muksî ji çapa ”Mem û Zîn”ê ya pêşîn a Stanbolê ra pêşepeyvek bi sernivîsara ”Dîbace” nivîsîye. Hemze di wê pêşepeyva xwe da Xanî şibandîye Fîrdewsîyê Îranî û daye zanîn ku Xanî jî wek Fîrdewsî jibo netewetîya xwe xebitîye û temamê hebûna xwe di wê rê da serf kirîye. Hemze li ser wî babetî weha nivîsîye:
”Lê belê di dereca te´sîrê da negîhaye Fîrdewsî. Lewra Fîrdewsî bi qelema xwe Îran vejand. Ehmedê Xanî nehîşt ku Kurdistan bi temamî bimire; ew ji mirina ebedî rizgar kir, lê belê temamî venejand. Lewra dema Fîrdewsî jibo fikra wî bikeys bû û dest dida; dema Ehmedê Xanî pirr û pirr berbat bû û dijwar bû. Dewleta Osmanî digel hukumeta Îranê bi peyman û hevalbendî, Kurdistan di navbera xwe da parve kiribûn; dest û pîyên Kurdan wisa girêdabûn ku, nedikarîn xwe bihejînin! Lewra maddeten çawa esker dişandin ser wan, bi hemî tewirên dek û dolaban jî dubendî û parçebûn xistibûn nava wan.”
Celadet Alî Bedirxan jî di kovara ”Hawar” da tilîya xwe danîye ser vê nuqteyê û daye zanîn ku Xanî xebitîye ku miletê xwe hişyar bike û bigîhîne azadî û serxwebûnê, lê miletê wî bîr bi peyvên wî nebirîye û digel wî neçûye. Celadet Alî Bedirxan weha nivîsîye:
”Xanî jî berîya wextê xwe hatibû; wextê wî ew seh nekiribû. Gava Xanî berevanîya milet, nijad û welatê xwe dikir; welatîyên wî li ber tiştne din sekinîbûn.”
A. Bedirxan paşê salix daye ku mirovên gewre di demên xwe da tovên xwe li erdê wer dikin, ew tov heta ku şîn bibe demeka dirêj di binê erdê da dimîne. Bedirxan paşê weha gotîye:
”Tovê Xanî, ev sêsed sal in li bin erdê ye. Ma hêj dema şînbûna wî nehatîye? Ev çend sal in zevîya Xanî di hin cîyan de dest bi şînbûnê kirîye.” (Hawar, hej. 45, r.7)
Yek ji semedên ku fikrên Xanî di sedsalên berîn da di nava kîtleyên gelê Kurd da belav nebûn jî, bê guman rewşa Kurdistanê ya paşvemayî bû. Divê mirov bîne bîra xwe ku li Kurdistanê heta sedsala XX. çapxaneyek jî tunebû; ji ber vî semedî ”Mem û Zîn” nehatibû çapkirin; tenê hin nusxeyên wê yên desnivîsar li vî alî û wî alî di destên hin mela û hin rewşenbîrên Kurdan da hebûn. Pirtûkeka weha giring, ku neyê çapkirin û bi hezaran di nava kîtleyên gel da neyê belavkirin, çawa dê te´sîr li wan kîtleyan bike û ew kîtle çawa dê ji naveroka wê, ji fikrên tê da haydar bibin.” (eynê eser, r. 45- 46)[1]
Dieser Artikel wurde in (Kurmancî - Kurdîy Serû) Sprache geschrieben wurde, klicken Sie auf das Symbol , um die Artikel in der Originalsprache zu öffnen!
Ev babet bi zimana (Kurmancî - Kurdîy Serû) hatiye nvîsandin, klîk li aykona bike ji bu vekirina vî babetî bi vî zimana ku pî hatiye nvîsandin!
Dieser Artikel wurde bereits 1,162 mal angesehen
HashTag
Quellen
[1] Website | Kurmancî - Kurdîy Serû | موقع https://portal.netewe.com/- 15-03-2023
Verlinkte Artikel: 19
Gruppe: Artikel
Artikel Sprache: Kurmancî - Kurdîy Serû
Publication date: 15-09-2022 (2 Jahr)
Art der Veröffentlichung: Born-digital
Dokumenttyp: Ursprache
Inhaltskategorie: Literarische Kritik
Inhaltskategorie: Artikel und Interviews
Provinz: Kurdistan
Technische Metadaten
Artikel Qualität: 99%
99%
Hinzugefügt von ( ئاراس حسۆ ) am 15-03-2023
Dieser Artikel wurde überprüft und veröffentlicht von ( سارا ک ) auf 15-03-2023
Dieser Artikel wurde kürzlich von ( سارا ک ) am 15-03-2023 aktualisiert
URL
Dieser Artikel ist gemäss Kurdipedia noch nicht finalisiert
Dieser Artikel wurde bereits 1,162 mal angesehen

Actual
Biografie
Said Nursi
19-01-2022
هەژار کامەلا
Said Nursi
Märtyrer
Elaa Ednan Hemûd
18-03-2023
هەژار کامەلا
Elaa Ednan Hemûd
Bibliothek
Syrien: Abgesang des arabischen Nationalismus
11-02-2024
هەژار کامەلا
Syrien: Abgesang des arabischen Nationalismus
Bibliothek
LEIDENSCHAFTLICHE LIEDER AUS KURDISTAN
17-03-2024
هەژار کامەلا
LEIDENSCHAFTLICHE LIEDER AUS KURDISTAN
Artikel
Newroz, ein Freudenfest gegen die Unterdrücker
17-03-2024
هەژار کامەلا
Newroz, ein Freudenfest gegen die Unterdrücker
Neue Artikel
Bibliothek
Revolution in Rojava
28-03-2024
هەژار کامەلا
Bibliothek
Die türkische Filmindustrie
26-03-2024
هەژار کامەلا
Biografie
Müslüm Aslan
17-03-2024
هەژار کامەلا
Bibliothek
saiten Her biji Azadi!
17-03-2024
هەژار کامەلا
Bibliothek
LEIDENSCHAFTLICHE LIEDER AUS KURDISTAN
17-03-2024
هەژار کامەلا
Bibliothek
Kurdische Musik – Gattungen und Struktur
17-03-2024
هەژار کامەلا
Bibliothek
Musik & politischer Konflikt aus der Türkei
17-03-2024
هەژار کامەلا
Bibliothek
Völkermord a an den Kurden Eine Dokumentation der Gesellschaft für bedrohte Völker
16-03-2024
هەژار کامەلا
Bibliothek
Der syrische Bürgerkrieg zwischen Friedensverhandlung und militärischer Lösung
12-02-2024
هەژار کامەلا
Bibliothek
Nordsyrien Darf die „Schutzzone“ Erdogans unterstützt werden?
11-02-2024
هەژار کامەلا
Statistik
Artikel  514,833
Bilder  104,258
PDF-Buch 18,882
verwandte Ordner 94,712
Video 1,232

Kurdipedia.org (2008 - 2024) version: 15.33
| Kontakt | CSS3 | HTML5

| Generationszeit Seite: 0.093 Sekunde(n)!