پەرتووکخانە پەرتووکخانە
گەڕان

کوردیپێدیا پڕزانیاریترین و فرەزمانترین سەرچاوەی کوردییە!


بژاردەی گەڕان





گەڕانی ورد      کیبۆرد


گەڕان
گەڕانی ورد
پەرتووکخانە
ناونامە بۆ منداڵانی کورد
کڕۆنۆلۆژیای ڕووداوەکان
سەرچاوەکان
شوێنپێیەکان
دڵخوازەکان
چالاکییەکان
چۆن بگەڕێم؟
بڵاوکراوەکانی کوردیپێدیا
ڤیدیۆ
درەختی پۆلەکان
بابەت بەهەڵکەوت
تۆمارکردنی بابەت
تۆماركردنی بابەتی نوێ
ناردنی وێنە
ڕاپرسی
بیروڕاکانتان
پەیوەندی
کوردیپێدیا چ زانیارییەکی پێویستە!
ستانداردەکان
ڕێساکانی بەکارهێنان
کوالیتیی بابەت
ئامرازەکان
دەربارە
ئەرشیڤوانانی کوردیپێدیا
چیمان دەربارە وتراوە!
ناوکێشکردن لە ماڵپەڕەکانتاندا
تۆمارکردن / کوژاندنەوەی ئیمێڵ
ئاماری میوانەکان
ئاماری بابەت
وەرگێڕی فۆنتەکان
گۆڕینی ڕێکەوتەکان
پشکنینی ڕێنووس
زمان و شێوەزمانی ڕووپەلەکان
کیبۆرد
لینکە پێویستەکان
ئێکستێنشنی کوردیپێدیا بۆ گووگڵ کڕۆم
کوکیز
زمانەکان
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی - کوردیی سەروو
Kurmancî - Kurdîy Serû
هەورامی
Zazakî
English
Française
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
هەژماری من
چوونەژوورەوە
دەبمە هاوکارتان!
وشەی نهێنیت لەبیرکردووە!
گەڕان تۆمارکردنی بابەت ئامرازەکان زمانەکان هەژماری من
گەڕانی ورد
پەرتووکخانە
ناونامە بۆ منداڵانی کورد
کڕۆنۆلۆژیای ڕووداوەکان
سەرچاوەکان
شوێنپێیەکان
دڵخوازەکان
چالاکییەکان
چۆن بگەڕێم؟
بڵاوکراوەکانی کوردیپێدیا
ڤیدیۆ
درەختی پۆلەکان
بابەت بەهەڵکەوت
تۆماركردنی بابەتی نوێ
ناردنی وێنە
ڕاپرسی
بیروڕاکانتان
پەیوەندی
کوردیپێدیا چ زانیارییەکی پێویستە!
ستانداردەکان
ڕێساکانی بەکارهێنان
کوالیتیی بابەت
دەربارە
ئەرشیڤوانانی کوردیپێدیا
چیمان دەربارە وتراوە!
ناوکێشکردن لە ماڵپەڕەکانتاندا
تۆمارکردن / کوژاندنەوەی ئیمێڵ
ئاماری میوانەکان
ئاماری بابەت
وەرگێڕی فۆنتەکان
گۆڕینی ڕێکەوتەکان
پشکنینی ڕێنووس
زمان و شێوەزمانی ڕووپەلەکان
کیبۆرد
لینکە پێویستەکان
ئێکستێنشنی کوردیپێدیا بۆ گووگڵ کڕۆم
کوکیز
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی - کوردیی سەروو
Kurmancî - Kurdîy Serû
هەورامی
Zazakî
English
Française
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
چوونەژوورەوە
دەبمە هاوکارتان!
وشەی نهێنیت لەبیرکردووە!
        
 kurdipedia.org 2008 - 2024
 دەربارە
 بابەت بەهەڵکەوت
 چالاکییەکانی ڕۆژی
 ڕێساکانی بەکارهێنان
 ئەرشیڤوانانی کوردیپێدیا
 بیروڕاکانتان
 دڵخوازەکان
 کڕۆنۆلۆژیای ڕووداوەکان
 چالاکییەکان - کوردیپێدیا
 یارمەتی
بابەتی نوێ
ژیاننامە
خێرۆ خودێدا حسێن بشار
30-04-2024
سروشت بەکر
ژیاننامە
خەولا عەباس حەمەد عەبدی
30-04-2024
سروشت بەکر
ژیاننامە
خۆخێ خەلەف حسێن بشار
30-04-2024
سروشت بەکر
ژیاننامە
خنسۆ خدر عەمەر دربۆ
30-04-2024
سروشت بەکر
ژیاننامە
خەلیل بشار خەلەف عیدۆ
30-04-2024
سروشت بەکر
ڤیدیۆ
سەیرانگای سۆلاڤ ساڵی 1955
30-04-2024
زریان عەلی
ڤیدیۆ
ئاهەنگێکی هەرکییەکان لە باشووری کوردستان ساڵی 1992
30-04-2024
زریان عەلی
ڤیدیۆ
شاری کۆیە ساڵی 1993
30-04-2024
زریان عەلی
ڤیدیۆ
شاری کۆیە ساڵی 1998
30-04-2024
زریان عەلی
ڤیدیۆ
هۆتێل شیڕاتۆنی هەولێر ساڵی 1995
30-04-2024
زریان عەلی
ئامار
بابەت 517,698
وێنە 106,205
پەرتووک PDF 19,173
فایلی پەیوەندیدار 96,618
ڤیدیۆ 1,329
ژیاننامە
هادی مەحمود
ژیاننامە
زیاد ئەسعەد
بڵاوکراوەکان (گۆڤار، ڕۆژنام...
یادنامە
ژیاننامە
نیعمەت محەمەد عەبدولڕەحمان ...
ژیاننامە
سامان عوسمان دەروێش
عفرين ومشروع تتريك غرب الفرات… الخزان الثقافي لكُرد غرب الفرات
ئامانجمان ئەوەیە وەک هەر نەتەوەیەکی تر خاوەنی داتابەیسێکی نەتەوەییی خۆمان بین..
پۆل: کورتەباس | زمانی بابەت: عربي
بەشکردن
Facebook0
Twitter0
Telegram0
LinkedIn0
WhatsApp0
Viber0
SMS0
Facebook Messenger0
E-Mail0
Copy Link0
نرخاندنی بابەت
نایاب
زۆر باشە
باش
خراپ نییە
خراپ
بۆ ناو لیستی دڵخوازەکان
ڕای خۆت دەربارەی ئەم بابەتە بنووسە!
گۆڕانکارییەکانی بابەتەکە
Metadata
RSS
گووگڵی وێنەی بابەتی هەڵبژێردراو بکە!
گووگڵی بابەتی هەڵبژێردراو بکە!
کوردیی ناوەڕاست0
Kurmancî - Kurdîy Serû0
English0
فارسی0
Türkçe0
עברית0
Deutsch0
Español0
Française0
Italiano0
Nederlands0
Svenska0
Ελληνική0
Azərbaycanca0
Fins0
Norsk0
Pусский0
Հայերեն0
中国的0
日本人0

عفرين

عفرين
#عفرين# ومشروع تتريك غرب الفرات… الخزان الثقافي لكُرد غرب الفرات
حسين جمو*
أعاد الرئيس التركي، رجب طيب أردوغان، باستئناف برامج إبادة كانت الدولة التركية قد أقرتها بداية تأسيسها عام 1923، وهو لم يستأنفها داخل تركيا فقط، بل نقلها إلى خارج الحدود، إلى عفرين.
تغيير ديمغرافية عفرين يدخل ضمن مخطط تركي قديم، تم طرحه مع بداية تأسيس الجمهورية التركية عام 1923، وتشكيل لجنة دراسة الشرق.
عام 1925، كلف مصطفى كمال أتاتورك مجلساً خاصاً لصياغة تقرير شامل عن إصلاح شرق الأناضول. وترأس عصمت إينونو «مجلس إصلاح الشرق» وضم في عضويته كبار ضباط الجيش ومسؤولي الدولة.
لعبت عوامل عديدة في عدم نجاح البرنامج بشكل كامل، أولها نقص السكان غير الكرد ممن يمكن توطينهم هناك. أقصت العشائر الكردية – رغم هزيمتها العسكرية على أيدي الدولة- بسهولة بعض التجمعات الحديثة للشركس والبلغار في محيط دياربكر. وصل الأمر إلى تفكير المجلس في استيراد الآذريين لولا عائقين: الأول معارضة السوفييت، والثاني المذهب الشيعي لغالبية الآذريين.
كانت الخطة تقضي بأن تصبح دياربكر، حتى عام 1950، مدينة تركية، مدينة الأتراك، مدينة من لا يقولها فيها أحد أنه كردي. لكن نتيجة الأزمة الاقتصادية العالمية في العام 1929، ثم الصعوبات الاقتصادية خلال الحرب العالمية الثانية، لم تكن لدى خزينة الدولة أموال كافية لمواصلة هذه المشروعات، لكنها استمرت في تنفيذ الفقرة “باء” من المشروع، وهي تتريك غرب الفرات.
قطعت تركيا شوطاً كبيراً في القسم “ب” من المشروع، وهو غرب الفرات، واستطاعت بأساليب معقدة، استخدمت فيها القمع الأمني والتهجير والسجن للناطقين بالكُردية وطرد المتحدثين بالكُردية مع عائلاتهم من الوظائف، بهذه الأساليب استطاعت ممارسة نوع من الإبادة على التكوين التاريخي الكُردي غرب الفرات، من جنوب شرق سيواس نزولاً إلى ملاطية وأديامان ومرعش وعينتاب.
تم توجيه ضربة كبيرة للهوية الثقافية الكُردية هناك على مدى 90 عاماً من النشاط الاستخباراتي المُبرمج، حتى أن أحزاب اليسار الثوري التركية لعبت دوراً تخريبياً كبيراً في تكريس اللغة التركية لغةً للمجتمع، بأساليب تم فضحها، وجرى دعم الطرق النقشبندية غرب الفرات، وباتت أديامان مركزاً لطريقة “منزل” النقشبندية، وهي النقشبندية العميلة، ومختلفة عن طبيعة النقشبندية الكُردستانية.
نجحت تركيا بطريقة ما، في تحقيق جزء كبير من مشروع تتريك غرب الفرات في الجزء الكردستاني داخل حدودها. صحيح أنها لم تنجح في تصفية هذا الوجود، لكن تهشم تحت الضربات المزدوجة، للدولة واليسار المعارض.
عفرين
لو أمعنا في خريطة الاجتماع الكردي، الثقافة الكردية، غرب الفرات، لوجدنا أن هناك منطقة وحيدة نجت من هذه الإبادة، وهي عفرين، كونها كانت خارج حدود تركيا، لكن عفرين ليست مجرد منطقة خضراء يقطنها سكان كُرد، بل كانت قد تحولت إلى مركز الذاكرة الثقافية والاجتماعية لكل أكراد غرب الفرات، من ملاطية إلى عينتاب.
هذه الحقيقة قد لا يدركها معظم الكُرد، لكن بالنسبة للدولة التركية لا يغيب عنها هذا الأمر، حساباتها مبنية على إبادة مراكز الانطلاق ضد التتريك، وعفرين هي الخزان الثقافي لكُرد غرب الفرات، وعمقها الثقافي يتجه شمالاً نحو عينتاب ومرعش وأديامان، وليس جنوباً. لذلك، أي انطلاقة ثقافية ضد التتريك في غرب الفرات ستكون حتماً من عفرين، كونها المركز الكُردي الوحيد الصامد غرب الفرات، إلى جانب التجمعات الكُردية في الشهباء شمال حلب، فخط المقاومة الذي كانت تمثله عفرين تم ضربه عبر الاحتلال التركي، ومشروع الاستيطان الذي تشهده هذه المنطقة مبرمج لتحقيق هذا الهدف: ضرب آخر مركز كُردي غرب الفرات.
*المقال إعادة صياغة وتوسيع لحوار أجراه موقع «عفرين بوست» مع الكاتب.[1]
ئەم بابەتە بەزمانی (عربي) نووسراوە، کلیک لە ئایکۆنی بکە بۆ کردنەوەی بابەتەکە بەو زمانەی کە پێی نووسراوە!
دون هذا السجل بلغة (عربي)، انقر علی ايقونة لفتح السجل باللغة المدونة!
ئەم بابەتە 317 جار بینراوە
هاشتاگ
سەرچاوەکان
[1] ماڵپەڕ | عربي | موقع https://yek-dem.net/- 08-03-2023
بابەتە پەیوەستکراوەکان: 3
شوێنەکان
ڕێکەوت و ڕووداو (کڕۆنۆلۆژیا)
کورتەباس
زمانی بابەت: عربي
ڕۆژی دەرچوون: 24-10-2019 (5 ساڵ)
پۆلێنی ناوەڕۆک: کۆچبه‌ر
پۆلێنی ناوەڕۆک: تیرۆریزم
پۆلێنی ناوەڕۆک: مافی مرۆڤ
جۆری دۆکومێنت: زمانی یەکەم
جۆری وەشان: دیجیتاڵ
زمان - شێوەزار: عەرەبی
شار و شارۆچکەکان: عەفرین
وڵات - هەرێم: ڕۆژاوای کوردستان
تایبەتمەندییە تەکنیکییەکان
کوالیتیی بابەت: 99%
99%
ئەم بابەتە لەلایەن: ( ئاراس حسۆ )ەوە لە: 08-03-2023 تۆمارکراوە
ئەم بابەتە لەلایەن: ( زریان سەرچناری )ەوە لە: 08-03-2023 پێداچوونەوەی بۆکراوە و ئازادکراوە
ئەم بابەتە بۆ دواجار لەلایەن: ( ئاراس حسۆ )ەوە لە: 08-03-2023 باشترکراوە
ناونیشانی بابەت
ئەم بابەتە بەپێی ستانداردەکانی کوردیپێدیا هێشتا ناتەواوە و پێویستیی بە داڕشتنەوەی بابەتی و زمانەوانیی زۆرتر هەیە!
ئەم بابەتە 317 جار بینراوە
کوردیپێدیا پڕزانیاریترین و فرەزمانترین سەرچاوەی کوردییە!
پەرتووکخانە
پێرفۆرمانس و گێڕانەوە
وێنە و پێناس
کۆمەڵێک لە گەنجانی هەولێر لە هاوینەهەواری شێرەسوار ساڵی 1995
پەرتووکخانە
سایکس-پیکۆنامە - وەشانی 1
وێنە و پێناس
چوار گەنجی گوندی پێباز لە کەلار ساڵی 1987
پەرتووکخانە
پەرستاری ئاسانکراو
ژیاننامە
هاوکار ئاسۆ
ژیاننامە
مهناز کاوانی
کورتەباس
دوو مستەفا شەوقی-بەشی یەکەم
وێنە و پێناس
چوار گەنجی شارۆچکەی شێخان ساڵی 1999
شوێنەوار و کۆنینە
کۆشکی کەلات
پەرتووکخانە
لۆزاننامە - وەشانی 2
ژیاننامە
کریڤان سالار عەبدولڕەحمان
ژیاننامە
یەسنا حەبیب
ژیاننامە
مەریوان زەنگەنە
پەرتووکخانە
شانۆنامەی کەرێک لەسەر پرد
پەرتووکخانە
کەلاوەکەی سەر دەریای ڕەش
ژیاننامە
ڕێناس ڕزگار
پەرتووکخانە
ناکرێت لە توندوتیژی بێدەنگ بین
کورتەباس
(چرکەی هونەری) و (وێنەی هونەری) لە (تەنیایی)دا-بەشی دووەم
کورتەباس
بڕیار
پەرتووکخانە
کۆڵبەرنامە - وەشانی 1
شوێنەوار و کۆنینە
قەڵای حەسەن ئاباد
وێنە و پێناس
گەنجانی گوندی نەیبەسەرەی شارەدێی شوان ساڵی 1983
شوێنەوار و کۆنینە
قشڵەی قوشتەپە
شوێنەوار و کۆنینە
ئەشکەوتی کاڵدار
پەرتووکخانە
سیاسەت و پلانی زمان بۆ هەرێمی کوردستان
کورتەباس
خوازبێنی
کورتەباس
مردن و ژیانەوە
ژیاننامە
فەیروز ئازاد
پەرتووکخانە
ژینانامە - وەشانی 1
ژیاننامە
محەمەد باوەکر
شوێنەوار و کۆنینە
گەرماوی موفتی
ژیاننامە
عەبدولخالق ئەحمەد 2
ژیاننامە
بەناز عەلی
وێنە و پێناس
سنە لە ساڵی 1874

ڕۆژەڤ
ژیاننامە
هادی مەحمود
20-10-2009
هاوڕێ باخەوان
هادی مەحمود
ژیاننامە
زیاد ئەسعەد
02-06-2014
هاوڕێ باخەوان
زیاد ئەسعەد
بڵاوکراوەکان (گۆڤار، ڕۆژنامە و ...)
یادنامە
16-12-2021
هاوڕێ باخەوان
یادنامە
ژیاننامە
نیعمەت محەمەد عەبدولڕەحمان ئاغا
30-04-2022
سروشت بەکر
نیعمەت محەمەد عەبدولڕەحمان ئاغا
ژیاننامە
سامان عوسمان دەروێش
14-04-2023
سەریاس ئەحمەد
سامان عوسمان دەروێش
 چالاکییەکانی ڕۆژی
بابەتی نوێ
ژیاننامە
خێرۆ خودێدا حسێن بشار
30-04-2024
سروشت بەکر
ژیاننامە
خەولا عەباس حەمەد عەبدی
30-04-2024
سروشت بەکر
ژیاننامە
خۆخێ خەلەف حسێن بشار
30-04-2024
سروشت بەکر
ژیاننامە
خنسۆ خدر عەمەر دربۆ
30-04-2024
سروشت بەکر
ژیاننامە
خەلیل بشار خەلەف عیدۆ
30-04-2024
سروشت بەکر
ڤیدیۆ
سەیرانگای سۆلاڤ ساڵی 1955
30-04-2024
زریان عەلی
ڤیدیۆ
ئاهەنگێکی هەرکییەکان لە باشووری کوردستان ساڵی 1992
30-04-2024
زریان عەلی
ڤیدیۆ
شاری کۆیە ساڵی 1993
30-04-2024
زریان عەلی
ڤیدیۆ
شاری کۆیە ساڵی 1998
30-04-2024
زریان عەلی
ڤیدیۆ
هۆتێل شیڕاتۆنی هەولێر ساڵی 1995
30-04-2024
زریان عەلی
ئامار
بابەت 517,698
وێنە 106,205
پەرتووک PDF 19,173
فایلی پەیوەندیدار 96,618
ڤیدیۆ 1,329
کوردیپێدیا پڕزانیاریترین و فرەزمانترین سەرچاوەی کوردییە!
پەرتووکخانە
پێرفۆرمانس و گێڕانەوە
وێنە و پێناس
کۆمەڵێک لە گەنجانی هەولێر لە هاوینەهەواری شێرەسوار ساڵی 1995
پەرتووکخانە
سایکس-پیکۆنامە - وەشانی 1
وێنە و پێناس
چوار گەنجی گوندی پێباز لە کەلار ساڵی 1987
پەرتووکخانە
پەرستاری ئاسانکراو
ژیاننامە
هاوکار ئاسۆ
ژیاننامە
مهناز کاوانی
کورتەباس
دوو مستەفا شەوقی-بەشی یەکەم
وێنە و پێناس
چوار گەنجی شارۆچکەی شێخان ساڵی 1999
شوێنەوار و کۆنینە
کۆشکی کەلات
پەرتووکخانە
لۆزاننامە - وەشانی 2
ژیاننامە
کریڤان سالار عەبدولڕەحمان
ژیاننامە
یەسنا حەبیب
ژیاننامە
مەریوان زەنگەنە
پەرتووکخانە
شانۆنامەی کەرێک لەسەر پرد
پەرتووکخانە
کەلاوەکەی سەر دەریای ڕەش
ژیاننامە
ڕێناس ڕزگار
پەرتووکخانە
ناکرێت لە توندوتیژی بێدەنگ بین
کورتەباس
(چرکەی هونەری) و (وێنەی هونەری) لە (تەنیایی)دا-بەشی دووەم
کورتەباس
بڕیار
پەرتووکخانە
کۆڵبەرنامە - وەشانی 1
شوێنەوار و کۆنینە
قەڵای حەسەن ئاباد
وێنە و پێناس
گەنجانی گوندی نەیبەسەرەی شارەدێی شوان ساڵی 1983
شوێنەوار و کۆنینە
قشڵەی قوشتەپە
شوێنەوار و کۆنینە
ئەشکەوتی کاڵدار
پەرتووکخانە
سیاسەت و پلانی زمان بۆ هەرێمی کوردستان
کورتەباس
خوازبێنی
کورتەباس
مردن و ژیانەوە
ژیاننامە
فەیروز ئازاد
پەرتووکخانە
ژینانامە - وەشانی 1
ژیاننامە
محەمەد باوەکر
شوێنەوار و کۆنینە
گەرماوی موفتی
ژیاننامە
عەبدولخالق ئەحمەد 2
ژیاننامە
بەناز عەلی
وێنە و پێناس
سنە لە ساڵی 1874

Kurdipedia.org (2008 - 2024) version: 15.5
| پەیوەندی | CSS3 | HTML5

| کاتی ئافراندنی لاپەڕە: 0.532 چرکە!