پەرتووکخانە پەرتووکخانە
گەڕان

کوردیپێدیا پڕزانیاریترین و فرەزمانترین سەرچاوەی کوردییە!


بژاردەی گەڕان





گەڕانی ورد      کیبۆرد


گەڕان
گەڕانی ورد
پەرتووکخانە
ناونامە بۆ منداڵانی کورد
کڕۆنۆلۆژیای ڕووداوەکان
سەرچاوەکان
شوێنپێیەکان
دڵخوازەکان
چالاکییەکان
چۆن بگەڕێم؟
بڵاوکراوەکانی کوردیپێدیا
ڤیدیۆ
درەختی پۆلەکان
بابەت بەهەڵکەوت
تۆمارکردنی بابەت
تۆماركردنی بابەتی نوێ
ناردنی وێنە
ڕاپرسی
بیروڕاکانتان
پەیوەندی
کوردیپێدیا چ زانیارییەکی پێویستە!
ستانداردەکان
ڕێساکانی بەکارهێنان
کوالیتیی بابەت
ئامرازەکان
دەربارە
ئەرشیڤوانانی کوردیپێدیا
چیمان دەربارە وتراوە!
ناوکێشکردن لە ماڵپەڕەکانتاندا
تۆمارکردن / کوژاندنەوەی ئیمێڵ
ئاماری میوانەکان
ئاماری بابەت
وەرگێڕی فۆنتەکان
گۆڕینی ڕێکەوتەکان
پشکنینی ڕێنووس
زمان و شێوەزمانی ڕووپەلەکان
کیبۆرد
لینکە پێویستەکان
ئێکستێنشنی کوردیپێدیا بۆ گووگڵ کڕۆم
کوکیز
زمانەکان
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی - کوردیی سەروو
Kurmancî - Kurdîy Serû
هەورامی
Zazakî
English
Française
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
هەژماری من
چوونەژوورەوە
دەبمە هاوکارتان!
وشەی نهێنیت لەبیرکردووە!
گەڕان تۆمارکردنی بابەت ئامرازەکان زمانەکان هەژماری من
گەڕانی ورد
پەرتووکخانە
ناونامە بۆ منداڵانی کورد
کڕۆنۆلۆژیای ڕووداوەکان
سەرچاوەکان
شوێنپێیەکان
دڵخوازەکان
چالاکییەکان
چۆن بگەڕێم؟
بڵاوکراوەکانی کوردیپێدیا
ڤیدیۆ
درەختی پۆلەکان
بابەت بەهەڵکەوت
تۆماركردنی بابەتی نوێ
ناردنی وێنە
ڕاپرسی
بیروڕاکانتان
پەیوەندی
کوردیپێدیا چ زانیارییەکی پێویستە!
ستانداردەکان
ڕێساکانی بەکارهێنان
کوالیتیی بابەت
دەربارە
ئەرشیڤوانانی کوردیپێدیا
چیمان دەربارە وتراوە!
ناوکێشکردن لە ماڵپەڕەکانتاندا
تۆمارکردن / کوژاندنەوەی ئیمێڵ
ئاماری میوانەکان
ئاماری بابەت
وەرگێڕی فۆنتەکان
گۆڕینی ڕێکەوتەکان
پشکنینی ڕێنووس
زمان و شێوەزمانی ڕووپەلەکان
کیبۆرد
لینکە پێویستەکان
ئێکستێنشنی کوردیپێدیا بۆ گووگڵ کڕۆم
کوکیز
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی - کوردیی سەروو
Kurmancî - Kurdîy Serû
هەورامی
Zazakî
English
Française
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
چوونەژوورەوە
دەبمە هاوکارتان!
وشەی نهێنیت لەبیرکردووە!
        
 kurdipedia.org 2008 - 2024
 دەربارە
 بابەت بەهەڵکەوت
 چالاکییەکانی ڕۆژی
 ڕێساکانی بەکارهێنان
 ئەرشیڤوانانی کوردیپێدیا
 بیروڕاکانتان
 دڵخوازەکان
 کڕۆنۆلۆژیای ڕووداوەکان
 چالاکییەکان - کوردیپێدیا
 یارمەتی
بابەتی نوێ
پەرتووکخانە
ڕۆمۆلۆسی گەورە
26-04-2024
ڕۆژگار کەرکووکی
پەرتووکخانە
شانۆگەری دونیا
26-04-2024
ڕۆژگار کەرکووکی
پەرتووکخانە
یادەوەری خۆشەویستیەکی کۆپی کراو
26-04-2024
ڕۆژگار کەرکووکی
پەرتووکخانە
گریمانی ئەوەی بەڕاستی ڕویدا
26-04-2024
ڕۆژگار کەرکووکی
پەرتووکخانە
تاوان لە بەرگی ئاوریشم
26-04-2024
ڕۆژگار کەرکووکی
ڤیدیۆ
ژیاننامەی عەبدولخالق ئەحمەدی میوزیکژەن و گۆرانیبێژ
25-04-2024
ڕۆژگار کەرکووکی
ڤیدیۆ
کەریمی ئەلەکە فریادڕەسی هەژارانی سلێمانی
25-04-2024
ڕۆژگار کەرکووکی
ڤیدیۆ
چەمچەماڵ لە ساڵی 1992
24-04-2024
زریان عەلی
ژیاننامە
جاسم عیدۆ حەجی عەلی
22-04-2024
سروشت بەکر
ڤیدیۆ
هاووڵاتییەک جەژنی ڕەمەزان و قوربان هی من نییە هی عەرەبە و جەژن ناکەم
22-04-2024
ڕۆژگار کەرکووکی
ئامار
بابەت 517,397
وێنە 105,615
پەرتووک PDF 19,138
فایلی پەیوەندیدار 96,272
ڤیدیۆ 1,306
ڕێکەوت و ڕووداو (کڕۆنۆلۆژیا)
24-04-1974
ژیاننامە
دانا جەلال
ژیاننامە
عەبدوڵڵا سمایل ئەحمەد
ژیاننامە
عەبدوڵڵا شاڵی
ژیاننامە
فەیروز ئازاد
الأدب الكردي المعاصر..أسئلة اللغة ومساءلات الواقع
کوردیپێدیا، دادگا نییە، داتاکان ئامادەدەکات بۆ توێژینەوە و دەرکەوتنی ڕاستییەکان.
پۆل: کورتەباس | زمانی بابەت: عربي
بەشکردن
Facebook0
Twitter0
Telegram0
LinkedIn0
WhatsApp0
Viber0
SMS0
Facebook Messenger0
E-Mail0
Copy Link0
نرخاندنی بابەت
نایاب
زۆر باشە
باش
خراپ نییە
خراپ
بۆ ناو لیستی دڵخوازەکان
ڕای خۆت دەربارەی ئەم بابەتە بنووسە!
گۆڕانکارییەکانی بابەتەکە
Metadata
RSS
گووگڵی وێنەی بابەتی هەڵبژێردراو بکە!
گووگڵی بابەتی هەڵبژێردراو بکە!
کوردیی ناوەڕاست0
Kurmancî - Kurdîy Serû0
English0
فارسی0
Türkçe0
עברית0
Deutsch0
Español0
Française0
Italiano0
Nederlands0
Svenska0
Ελληνική0
Azərbaycanca0
Fins0
Norsk0
Pусский0
Հայերեն0
中国的0
日本人0

حليم يوسف

حليم يوسف
$الأدب الكردي المعاصر..أسئلة اللغة ومساءلات الواقع$
#حليم يوسف#
في سياق التحدث عن الأدب الكردي، لا بد من المرور من حدود أربع دول هي تركيا وايران والعراق وسوريا ومن الشتات. ولا بد من التحدث عن أبجديات ولهجات موزعة بين هذه الدول التي تتقاسم الوطن التاريخي للكرد-كردستان. وتتوزع غالبية النتاجات الأدبية بين اللهجتين الرئيسيتين، الكرمانجية المكتوبة بالأبجدية اللاتينية والسائدة في تركيا وسوريا والسورانية المكتوبة بالأبجدية الآرامية أو العربية والسائدة في العراق وايران.
$البدايات$
هناك اجماع شبه تام بين الباحثين الكرد عن بدايات الأجناس الأدبية على صعيد اللغة الكردية بشكل عام، الا أن عوامل المكان و خصوصية اللغة والوضع السياسي قد أدى الى توزع تطور الأدب الكردي المعاصر على أكثر من سياق. يعود تاريخ كتابة أول رواية كردية الى بداية الثلاثينات في أرمينيا، كتبها عرب شمو، كما كتب فؤاد تمو أول قصة كردية حديثة في صحيفة كردية صادرة في استانبول في العقد الاول من القرن العشرين. وقد صدرت أول صحيفة كردية تحمل اسم كردستان من قبل مقداد مدحت بدرخان في القاهرة في العام 1898. ومن خلال نظرة سريعة الى الأماكن التي شهدت هذه الولادات الهامة في تاريخ الثقافة الكردية، من يريفان الى استانبول الى القاهرة، نتوصل الى مدى أهمية الدور الذي لعبته المنافي في ظهور الأدب الكردي الحديث وفي تطوره لاحقا. وكل هذا يعود الى سياسة الانكار والصهر القومي العنصري الذي تعرض له الشعب الكردي على أرضه التاريخية، واتباع سياسة ابادة ثقافية قائمة على منع اللغة الكردية وانزال أقسى العقوبات بكل من يحاول احياء الثقافة الكردية او يتداولها وقوننة كل ذلك من خلال مراسيم وبنود تحمل رؤى ومسميات سياسية.
توزع الكتاب الكرد بين لغات الدول التي تتقاسم كردستان
كنتيجة مباشرة لمنع اللغة الكردية في الدول التي تتقاسم الشعب الكردي ظهرت أسماء هامة في آداب لغات تلك الدول، كالتركية والفارسية والعربية، تنحدر من أصول كردية . وساهمت مساهمة فعالة في تطوير واغناء الابداع الأدبي بتلك اللغات، في حين بقي الأدب الكردي محصورا في ابداعات بعض الأسماء “العنيدة” التي كتبت وأبدعت بلغتها الممنوعة وتحدت المنع والقمع والسجون لصالح تجاوز التهديد الوجودي للكرد وللغتهم ولثقافتهم ونجحوا في الحفاظ على هذه اللغة الممنوعة وديمومة الكتابة بها حاضرا ومستقبلا. اذا استثنينا وضع اللغة الكردية في كردستان العراق، كونها لغة رسمية الى جانب العربية، فاننا في الدول الثلاثة الأخرى، تركيا وايران وسوريا، نعثر على عشرات الأسماء الأدبية التي أبدعت بلغات هذه الدول في حين بقي الأدب الكردي في الظل حتى بداية تسعينيات القرن المنصرم.
بوادر نهضة الأدب الكردي الحديث في التسعينيات
حدثان تاريخيان يقفان وراء تحول كبير شهده الأدب الكردي الحديث، أولهما رفع الحظر، ولو بشكل جزئي، عن اللغة الكردية في شمالي كردستان (تركيا) مما أدى الى انتعاش اللغة الكردية في وقت قياسي ونفض الغبار عنها، وذلك باصدار صحف ومجلات وكتب كردية علنا وتداولها من قبل الكرد دون التعرض الى المساءلة القانونية. فصدرت صحف اسبوعية وتحولت فيما بعد الى صحيفة يومية وأنشئت مراكز ودور نشر كردية ومؤسسات ومعاهد تساهم في تعليم وتطوير اللغة الكردية. كل هذا دون أن يسمح بأن يتم تعليم اللغة الكردية في المدارس بشكل رسمي. ونظرا للعلاقة الوثيقة بين المنشغلين في الساحة الثقافية والأدبية الكردية وبين السياسة الكردية، حيث أنها كانت تدار مباشرة من قبل تلك الأوساط السياسية، فانها خضعت للمد والجزر حسب الحالة السياسية التي كانت ولا زالت تشهد توترا هائلا في تركيا وفي شمالي كردستان. والحدث الآخر هو الانتفاضة الكردية في بداية التسعينيات في كردستان العراق وما تلت الهجرة المليونية من تطورات سياسية توجت باقامة منطقة فيدرالية كردستانية غير خاضعة لسياسة بغداد بشكل مباشر، مما فتح المجال أمام انتعاش الأدب الكردي الحديث في جنوبي كردستان أكثر من باقي الأجزاء.
#سوريا و روجآفا#
فيما يخص اللغة الكردية، بقي النظام السوري مخلصا لسياسة الانكار والقمع والمنع ابتداء من قيام الجمهورية السورية والتي أضيفت لها العربية اسما وسياسة متبعة حتى نهاية العقد الأول من هذا القرن وبدء الأحداث المناهضة للنظام في اطار ما سمي بالربيع العربي. واستطاع الكرد في روجآفا، وهي الترجمة الكردية لغربي كردستان، أن ينتصروا على داعش وملحقاتها وأن يفرضوا سيطرتهم على مناطقهم. وتم بذلك ولأول مرة في تاريخ سوريا تعليم اللغة الكردية في المدارس في المناطق التي تقع تحت سيطرتهم. ويمكن تصنيف الكتاب الكرد في سوريا الى ثلاثة أقسام:القسم الأول يكتب بالعربية فقط. القسم الثاني يكتب بالكردية فقط. القسم الثالث وأنا منهم، يكتب باللغتين الكردية والعربية، وتجربتي الأدبية تدخل ضمن هذا الاطار.[1]
ئەم بابەتە بەزمانی (عربي) نووسراوە، کلیک لە ئایکۆنی بکە بۆ کردنەوەی بابەتەکە بەو زمانەی کە پێی نووسراوە!
دون هذا السجل بلغة (عربي)، انقر علی ايقونة لفتح السجل باللغة المدونة!
ئەم بابەتە 956 جار بینراوە
هاشتاگ
سەرچاوەکان
بابەتە پەیوەستکراوەکان: 34
پەرتووکخانە
ژیاننامە
ڕێکەوت و ڕووداو (کڕۆنۆلۆژیا)
کورتەباس
زمانی بابەت: عربي
ڕۆژی دەرچوون: 24-06-2021 (3 ساڵ)
پۆلێنی ناوەڕۆک: ئەدەبی / ڕەخنەی ئەدەبی
پۆلێنی ناوەڕۆک: زمانەوانی و ڕێزمان
پۆلێنی ناوەڕۆک: وتار و دیمانە
پۆلێنی ناوەڕۆک: ڕەخنەی ئەدەبی
جۆری دۆکومێنت: زمانی یەکەم
جۆری وەشان: دیجیتاڵ
زمان - شێوەزار: عەرەبی
وڵات - هەرێم: ڕۆژاوای کوردستان
تایبەتمەندییە تەکنیکییەکان
کوالیتیی بابەت: 99%
99%
ئەم بابەتە لەلایەن: ( ئاراس حسۆ )ەوە لە: 03-02-2023 تۆمارکراوە
ئەم بابەتە لەلایەن: ( زریان سەرچناری )ەوە لە: 03-02-2023 پێداچوونەوەی بۆکراوە و ئازادکراوە
ناونیشانی بابەت
ئەم بابەتە بەپێی ستانداردەکانی کوردیپێدیا هێشتا ناتەواوە و پێویستیی بە داڕشتنەوەی بابەتی و زمانەوانیی زۆرتر هەیە!
ئەم بابەتە 956 جار بینراوە
کوردیپێدیا پڕزانیاریترین و فرەزمانترین سەرچاوەی کوردییە!
پەرتووکخانە
ڕۆمۆلۆسی گەورە
پەرتووکخانە
سیاسەت و پلانی زمان بۆ هەرێمی کوردستان
پەرتووکخانە
ژینانامە - وەشانی 1
وێنە و پێناس
پیاوێک بە جلوبەرگی کوردییەوە لە زاخۆ ساڵی 1927
ژیاننامە
هومایۆن عەبدوڵڵا
ژیاننامە
مهناز کاوانی
ژیاننامە
شەرمین وەلی
پەرتووکخانە
تاوان لە بەرگی ئاوریشم
کورتەباس
سەلیمی جەوهەری
شوێنەوار و کۆنینە
قەڵای حەسەن ئاباد
شوێنەوار و کۆنینە
ئەشکەوتی کاڵدار
وێنە و پێناس
کوردناس و نووسەرە کوردەکانی یەریڤان 1966
پەرتووکخانە
گریمانی ئەوەی بەڕاستی ڕویدا
شوێنەوار و کۆنینە
گەرماوی موفتی
پەرتووکخانە
شانۆگەری دونیا
شوێنەوار و کۆنینە
قشڵەی قوشتەپە
پەرتووکخانە
سایکس-پیکۆنامە - وەشانی 1
ژیاننامە
مێهرداد عەبدوڵڵازادە
ژیاننامە
عەبدولکەریم بەرزنجی
وێنە و پێناس
پۆڵا نانەوازادە ساڵی 1979
شوێنەوار و کۆنینە
کۆشکی کەلات
کورتەباس
مەرگی تاڵ و ژار! ناوناوە شیرینیت
ژیاننامە
بەناز عەلی
ژیاننامە
ڕێناس ڕزگار
ژیاننامە
عەبدولکریم یونس
کورتەباس
مەحموود پاشای جاف (1846-1921)
وێنە و پێناس
قەڵای هەولێر بە ئاڵای تورکی داگیرکەر و فاشیست داپۆشرا!
پەرتووکخانە
لۆزاننامە - وەشانی 2
ژیاننامە
سەفیەدینی ئورمی
کورتەباس
گەشتێک بەنێو هەنگاریادا
کورتەباس
یەکگرتنی ناووکی و ساردە یەکگرتنی ناووکی
ژیاننامە
فەیروز ئازاد
پەرتووکخانە
یادەوەری خۆشەویستیەکی کۆپی کراو
پەرتووکخانە
کۆڵبەرنامە - وەشانی 1
وێنە و پێناس
چەند کەسایەتییەکی شاری مەهاباد ساڵی 1979

ڕۆژەڤ
ڕێکەوت و ڕووداو (کڕۆنۆلۆژیا)
24-04-1974
30-08-2010
هاوڕێ باخەوان
24-04-1974
ژیاننامە
دانا جەلال
03-10-2010
هاوڕێ باخەوان
دانا جەلال
ژیاننامە
عەبدوڵڵا سمایل ئەحمەد
05-01-2022
ئاراس ئیلنجاغی
عەبدوڵڵا سمایل ئەحمەد
ژیاننامە
عەبدوڵڵا شاڵی
20-12-2023
ڕۆژگار کەرکووکی
عەبدوڵڵا شاڵی
ژیاننامە
فەیروز ئازاد
17-04-2024
زریان عەلی
فەیروز ئازاد
 چالاکییەکانی ڕۆژی
بابەتی نوێ
پەرتووکخانە
ڕۆمۆلۆسی گەورە
26-04-2024
ڕۆژگار کەرکووکی
پەرتووکخانە
شانۆگەری دونیا
26-04-2024
ڕۆژگار کەرکووکی
پەرتووکخانە
یادەوەری خۆشەویستیەکی کۆپی کراو
26-04-2024
ڕۆژگار کەرکووکی
پەرتووکخانە
گریمانی ئەوەی بەڕاستی ڕویدا
26-04-2024
ڕۆژگار کەرکووکی
پەرتووکخانە
تاوان لە بەرگی ئاوریشم
26-04-2024
ڕۆژگار کەرکووکی
ڤیدیۆ
ژیاننامەی عەبدولخالق ئەحمەدی میوزیکژەن و گۆرانیبێژ
25-04-2024
ڕۆژگار کەرکووکی
ڤیدیۆ
کەریمی ئەلەکە فریادڕەسی هەژارانی سلێمانی
25-04-2024
ڕۆژگار کەرکووکی
ڤیدیۆ
چەمچەماڵ لە ساڵی 1992
24-04-2024
زریان عەلی
ژیاننامە
جاسم عیدۆ حەجی عەلی
22-04-2024
سروشت بەکر
ڤیدیۆ
هاووڵاتییەک جەژنی ڕەمەزان و قوربان هی من نییە هی عەرەبە و جەژن ناکەم
22-04-2024
ڕۆژگار کەرکووکی
ئامار
بابەت 517,397
وێنە 105,615
پەرتووک PDF 19,138
فایلی پەیوەندیدار 96,272
ڤیدیۆ 1,306
کوردیپێدیا پڕزانیاریترین و فرەزمانترین سەرچاوەی کوردییە!
پەرتووکخانە
ڕۆمۆلۆسی گەورە
پەرتووکخانە
سیاسەت و پلانی زمان بۆ هەرێمی کوردستان
پەرتووکخانە
ژینانامە - وەشانی 1
وێنە و پێناس
پیاوێک بە جلوبەرگی کوردییەوە لە زاخۆ ساڵی 1927
ژیاننامە
هومایۆن عەبدوڵڵا
ژیاننامە
مهناز کاوانی
ژیاننامە
شەرمین وەلی
پەرتووکخانە
تاوان لە بەرگی ئاوریشم
کورتەباس
سەلیمی جەوهەری
شوێنەوار و کۆنینە
قەڵای حەسەن ئاباد
شوێنەوار و کۆنینە
ئەشکەوتی کاڵدار
وێنە و پێناس
کوردناس و نووسەرە کوردەکانی یەریڤان 1966
پەرتووکخانە
گریمانی ئەوەی بەڕاستی ڕویدا
شوێنەوار و کۆنینە
گەرماوی موفتی
پەرتووکخانە
شانۆگەری دونیا
شوێنەوار و کۆنینە
قشڵەی قوشتەپە
پەرتووکخانە
سایکس-پیکۆنامە - وەشانی 1
ژیاننامە
مێهرداد عەبدوڵڵازادە
ژیاننامە
عەبدولکەریم بەرزنجی
وێنە و پێناس
پۆڵا نانەوازادە ساڵی 1979
شوێنەوار و کۆنینە
کۆشکی کەلات
کورتەباس
مەرگی تاڵ و ژار! ناوناوە شیرینیت
ژیاننامە
بەناز عەلی
ژیاننامە
ڕێناس ڕزگار
ژیاننامە
عەبدولکریم یونس
کورتەباس
مەحموود پاشای جاف (1846-1921)
وێنە و پێناس
قەڵای هەولێر بە ئاڵای تورکی داگیرکەر و فاشیست داپۆشرا!
پەرتووکخانە
لۆزاننامە - وەشانی 2
ژیاننامە
سەفیەدینی ئورمی
کورتەباس
گەشتێک بەنێو هەنگاریادا
کورتەباس
یەکگرتنی ناووکی و ساردە یەکگرتنی ناووکی
ژیاننامە
فەیروز ئازاد
پەرتووکخانە
یادەوەری خۆشەویستیەکی کۆپی کراو
پەرتووکخانە
کۆڵبەرنامە - وەشانی 1
وێنە و پێناس
چەند کەسایەتییەکی شاری مەهاباد ساڵی 1979

Kurdipedia.org (2008 - 2024) version: 15.42
| پەیوەندی | CSS3 | HTML5

| کاتی ئافراندنی لاپەڕە: 0.453 چرکە!