کتېبخانە
کتېبخانە
گېڵای
چە بارەو ئېمە
چە بارەو ئېمە
کوردیپێدیا گۆرەتەرین سەرچەمەی فرەزۋانیی پەی زانیارییە کورڎییا
ھۊرچنۍ گېڵای
جۊرو گېڵای
پېسەو
یەکسانۍ
بە .... دەسپنەکەرۊ
گېڵای لېڵ (فەزی)
گرڎو پېڕەکا
ئامارۍ و ڕاپەرسیۍ
بەرھەمۍ کورڎەسانی
بەڵگەنامۍ
پارتیۍ و ڕېکۋزیێ
پەرسو ژەنۍ
پەندۍ و ئیدیۆمۍ
چەکۍ و تەقەمەنۍ بەکاربریێ چە کورڎەسان
زانست
ژیواینامە
ژیۋارو کورڎەسانی
شۊنەمێ کۊنۍ
شەھیدۍ
شەھیدۍ ئەنفالی
فەرمانگێ
قسۍ وەشۍ
گېیاندارۍ کورڎەسانی
گەمۍ کورڎەۋاری
مۆزەخانۍ
نامۍ کورڎیۍ
نەخشۍ
نەریتە
وارڎۍ کورڎیۍ
ڕوەکۍ کورڎەۋاریۍ ( گژ و گیۋاۋۍ و درەختۍ)
ڕېکۆتۍ و ڕۇداۋۍ (کڕۆنۆلۆژیا)
ڤیدیۆ
کتېبخانە
کولتۇر و مەتەڵۍ
کوڵەباس
ھۊز - تیرە - تایېفە
ھۊنیێ
ھەرمانۍ ھونەریۍ
ھەمەجۊرۍ
ۋاچۍ و دەسەۋاچۍ
ۋېنە و شناسە
ۋەڵاکریێ (گۊڤارۍ و ڕۊجنامۍ و ...)
یاگۍ
گرڎو زۋانەکا
کوردیی ناوەڕاست
Kurmancî - Kurdîy Serû
English
کرمانجی - کوردیی سەروو
هەورامی
لەکی
عربي
فارسی
Türkçe
עברית
Ελληνική
Française
Deutsch
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
Pусский
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
گېڵای
ورڎ گېڵای
کیبۆردە
گېڵای
ورڎ گېڵای
کتېبخانە
نامۍ کورڎیۍ پەی زاڕۊڵا
کڕۆنۆلۆژیاو ڕۇداۋەکا
سەرچەمۍ
ۋەڵینە
گلېرۆکریێ بەکاربەری
چالاکیۍ
چنین گېڵۇ؟
ۋەڵاکریێ کوردیپێدیای
ڤیدیۆ
پۊلبەڼی، پېڕبەڼی
بابەتۍ ڕېکۆتییە!
تۊمارکەرڎەی بابەتۍ
تۊمارکەرڎەی بابەتۍ تازۍ
کېیاستەی ۋېنەی!
چنین دېیەی تۊ
ڕاپەرسای
پێۋەڼی
کوردیپێدیا چ جۊرە زانیاریېۋش پەنەۋازۍ ھەنۍ
ستانداردۍ
مەرجو بەکاربەرڎەی
چنینیی بابەتۍ
ئامرازۍ
چە بارەو ئېمە
ھامکارۍ کوردیپێدیای
بابەتۍ چە بارەو ئېمە!
لینکو کوردیپێدیا دلۍ لینکا پەلیانەکەو وېتەنە بنیەر
زېیاڎکەرڎەی / لابەرڎەی ئیمەیلی
ئامارو سەردانیکەرا
ئامارو بابەتۍ
فاڕەڕو فۆنتەکا
فاڕای ڕېکۆتو ڕۊژمارەکا
ۋشکنای ڕانۋیسی
زۋان و بنەزۋانو لاپەڕەکا
کیبۆردە
لینکۍ پەنەۋازۍ
زېیاڎکریاو کوردیپێدیای پەی گوگڵ کڕۆمی
کۇکیۍ/کۇکیز
زۋانۍ
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی - کوردیی سەروو
Kurmancî - Kurdîy Serû
هەورامی
English
Française
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
ھەژمارو من
چۇوەر-لۋای
بۇ بە ھامکارو شمە!
کڕېڵەۋاچۊ وېت ۋیرشېیېنە!
گېڵای
تۊمارکەرڎەی بابەتۍ
ئامرازۍ
زۋانۍ
ھەژمارو من
ورڎ گېڵای
کتېبخانە
نامۍ کورڎیۍ پەی زاڕۊڵا
کڕۆنۆلۆژیاو ڕۇداۋەکا
سەرچەمۍ
ۋەڵینە
گلېرۆکریێ بەکاربەری
چالاکیۍ
چنین گېڵۇ؟
ۋەڵاکریێ کوردیپێدیای
ڤیدیۆ
پۊلبەڼی، پېڕبەڼی
بابەتۍ ڕېکۆتییە!
تۊمارکەرڎەی بابەتۍ تازۍ
کېیاستەی ۋېنەی!
چنین دېیەی تۊ
ڕاپەرسای
پێۋەڼی
کوردیپێدیا چ جۊرە زانیاریېۋش پەنەۋازۍ ھەنۍ
ستانداردۍ
مەرجو بەکاربەرڎەی
چنینیی بابەتۍ
چە بارەو ئېمە
ھامکارۍ کوردیپێدیای
بابەتۍ چە بارەو ئېمە!
لینکو کوردیپێدیا دلۍ لینکا پەلیانەکەو وېتەنە بنیەر
زېیاڎکەرڎەی / لابەرڎەی ئیمەیلی
ئامارو سەردانیکەرا
ئامارو بابەتۍ
فاڕەڕو فۆنتەکا
فاڕای ڕېکۆتو ڕۊژمارەکا
ۋشکنای ڕانۋیسی
زۋان و بنەزۋانو لاپەڕەکا
کیبۆردە
لینکۍ پەنەۋازۍ
زېیاڎکریاو کوردیپێدیای پەی گوگڵ کڕۆمی
کۇکیۍ/کۇکیز
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی - کوردیی سەروو
Kurmancî - Kurdîy Serû
هەورامی
English
Française
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
چۇوەر-لۋای
بۇ بە ھامکارو شمە!
کڕېڵەۋاچۊ وېت ۋیرشېیېنە!
کوردیی ناوەندی (سۆرانی)
Kurdî Bakûr (Kurmancî)
کوردیی باکوور (بادینی)
کوردیی (هەورامی)
کوردیی خواروو (کەڵهوڕی، لەکی و لوڕی)
kurdipedia.org 2008 - 2023
چە بارەو ئېمە
بابەتۍ ڕېکۆتییە!
مەرجو بەکاربەرڎەی
ھامکارۍ کوردیپێدیای
چنین دېیەی تۊ
گلېرۆکریێ بەکاربەری
کڕۆنۆلۆژیاو ڕۇداۋەکا
چالاکیۍ
یارڎی
تۊماری تازە
حەمەجافر کەریمی
نامۍ: حەمەجافر
نازنام: کەریمی
نامۊ تاتەی: حەمە ڕەشید
نامۊ ئەڎێ: ئایشۍ
ڕۊ پېڎابېیەی: #1_7_1320ک#
ڕۊ مەرڎەی: #27_4_1348ک#
یاگۊ پېڎابېیەی: #زاوەر_هۆرامان#
یاگۊ مەرڎەی: #ئورمییە#
$ژیۋاینامە$
لای هەڵۆی بەرزە فری بەرزە مژی
چۆن بژی شەرتە، نە وەک چەندە بژی
مامۊسا هەژار
مامۊسا حەمەجافری کەریمی جە ڕۊدیارو (1\7\1320ک) جە دەگاو (زاوەر) ی جە ئەڎای بېیەن، تاتەش حەمە ڕەشیڎ و ئەڎاش ئایشۍبېیېنە.
دەورانو سەرەتایی مەدرەسەیش تاکو کەڵاسوو پەنجی جە وانگاو (زاوەر) یەنە وانان، پەی درېژە دای بە وانای لوان پەی شارو (نودشە) ی و چاگە کەڵاسو ششیش تەمامنان.
جە ساڵو (1337ک) ی لوان پەی دانشسراو عەشایری ئیسلام ئابادی و ساڵێو چاگە دەورەش دېیەن و جە ساڵو (1338ک) ینە بېیەن بە مامۊسا. جە دەگایەکاو (زاوەر، کێمنە، هانەگەرمڵە و نوریاو) بە وانیارا دەرسش دان و خزمەتش کەردەن.جە پاڵو دەرس دایەنە خەریکو ڕوەش هەنگەری و فەعالیتی سیاسی بېیەن.هەوڵش دا جە هەر یاگێوەنەبۊ خەڵکی جە کارو بارو وەڵاتی و دەسەڵات دارە زاڵمەکا ڕژیمو شاهنشاهی ئاگاڎار کەرۊوە.
مامۊسا مروڤێ زەحمەت کېش، دڵسوز و خەمەوەرو خەڵکی بېیەن.لایەنگیرو هەژارا و بۍ دەسەڵاتا بېیەن.پەی کۊ کەردەی کەڵتور و فەرهەنگو هۆرامانی هەوڵش دان ، بەڵام بە داخەو ئەجەڵی مۆڵەت نەد٘ا تاکو هەرمانەکاش بە ئاکام یاونۊ.
چنی بڕېو جە هام ویر و هام فکرەکاش جە ساڵو 40 تاکو 47 موبارەزەو وېشا جە ناوچەو هۆرامانېیەنە دژو ڕژېمو شاهنشاهی دەس پەنە کەرا.
جە ئابانو (1347ک) جە دەگاو (نوریاو) ی ساواک دەسبەسەرش کەرۊ و بەرۊش پەی زیڼانو کرماشانی و چاگەیچ دماو ماوێوی ڕەوانەو تارانیش کەرا.بەینێوتەریچ ڕەوانەو زیڼانو جەلدیانو ئۆرومیەیش کەرا و چاگە پېشنیارش پەنە مڎا کە تۊبەنامە بنویسۊ تاکو قەنارەش نەڎا.بەڵام مامۊسا بە ورەی پۆڵایین و ویری بەرز ئینەیە قەبووڵ نمەکەرۊ و سەرو ویر و ئەندېشەو وېشەو پاشەگەز نمەبۊوە. جە ڕۊ16گۆڵان ( ئوردیبەهشت) ساڵو (1348ک) جە دادگایوی نمایشی بە قەنارە مەحکووم کریۊ و جە 27 گۆڵانی چنی دوۍ نەفەرا جە هامڕەزماش تیر ۋاران کریۊ و هەر جە جەلدیانو ئۆروومیەیەنە ئەسپەردەو خاکی کریۊ.
مامۊسا حەمە جافر جە ئاخر پەلەو قورئانێویەنە کەجە دەوران حەپسیەنە هام دەم و ڕەفیقو شەو ڕۊیش بېیەن، وەسیەت نامۍو پەی تاتەیش منویسۊ:
(تاتە گېیان تەقدیر پاسنەنە کوڕەکەت ئە پی جۊرە ژیوایش تەمامیو، هیچ ورکێوت نەبۊ، ئۊمېڎوارەنا ئەڎای ڕەحمینەم و واڵە و بڕاڵە ئازیزەکېم، ژەن و زاڕۊڵەکېم و ماباقی قەوم و کەس و کارۍ بەخشام و چەنەم بویەرا و گەرڎەنم ئازاڎ کەران.
جە تەمامو دۊسا و ڕەفېقا و ئاشنایا کە مەیا پەی فاتیحە وانای داوا کەرە گەردەنم ئازاڎ کەران.
ڕۊ جومعەی مزگیەنە جە خەڵکوو دەگاکېما داوا کەرە، گەردەنم ئازاڎ کەرا و دۊعاو خەیریم پەی کەران.
تاتە گېیان لاڵیەوتەو وەنە بلی پەی شار و دەگاکا (پاوەی، نەوسوڎە، نۊدشە، کێمنە، هانەگەرمڵە، نوریاو) ، گېڵی هەرکەس حەقش ئینا سەرمەو دەیشەو، یا حەڕاڵم کەرا. بە تەمامو خەڵکوو ئا شار و دەگایا واچە گەردەنم ئازاڎ کەران.[1]
نویستەی و کۊ کەردەیوە: ئاریا یوسفی
حەمەجافر کەریمی
یاڎو پەنجا ساڵەو سەرکۆتەو ژڵېوەو ئاپۆیینە
نامۊ کتېبی: یاڎو پەنجا ساڵەو سەرکۆتەو ژڵېوەو ئاپۆیینە
بابەت: پەی یاڎکەردەیۋو پەنجا ساڵەو کۊششینە
ئاماڎەکەردەی_ نویستەی: کۆمیتەو ناوەندی
هۊرگېڵنای: پېڕۊ هۊرگېڵنای پەی هۆرامی
دیزاین :کۆمیتەی یاونەرو pkk
وەڵاکەرڎەی:کۆمێتەی ناوەندیpkk ی
چاپ: 2023
تیراژ: 1000 دانۍ
[1]
یاڎو پەنجا ساڵەو سەرکۆتەو ژڵېوەو ئاپۆیینە
قازی سەبغەتەڵڵا
نامۍ: قازی سەبغەتەڵڵا
نازنام: قازی ئەنساری پاوەی
نامۊ تاتەی: مەڵڵا عەبدوڵڵا
ساڵۊ پېڎابېیەی: #1300ک#
ساڵۊ مەرڎەی: #1371ک#
یاگۊ پېڎابېیەی: #پاوە#
یاگۊ مەرڎەی: #پاوە#
$ژیۋاینامە$
نامۍ تەمامەش: قازی سەبغەتەڵڵا، کوڕو مەڵڵا عەبدوڵڵای جە بنەماڵێ ئایینی و ئیمانداری ساڵەو (1300ک) جە شارو پاوەی سەر بە هۆرامانو لهونی، جە وەرکۆتو کورڎەسانی ئامان دنیاوە، سەردەمو وېشەنە ئیمام جومعەو شارو پاوەی بییەن، چن کتېبێ دەسنویسېش شۊنیرە جیامەنېنۍ، جە بەشێ نویستەکاشەنە بە (ئاغە مەڵڵا) ئەشناسیان، سەرەتا جە لاو تاتەیشۆ فېرو دەرسە ئایینیەکا بېیەن دلۍ حوجرەینە، نازنامو (قازی) جە تاتەیشۆ بڕیان ملشەرە، چوونکم چا وەختەنە تاتەش پیێوە شارەزاو زانستەکا بییەن، فرەو جاری پېسە قازیێ چارەو گرفتەکانو خەڵکیش کەردەن، تاتەش پەی ماوێ فرەی ئیمام جومعەو شارو پاوەی بییەن، قازی سەبغەتوڵڵا یۊن جە شاعېرە بە تەواناو سەلېقە جوانەکا سەردەمو وېش، شېعرەکېش بابەتە سیاسی و کومەڵایەتیەکا گېرانە وېشا، زدایەتی زوڵم و زورداری و ناداڎیی و مافو خەڵکە بەشمەینیەتەکا، یاگێنە ماچۊ؛
خۊ غەفڵەت کارەن مائموور ئێران
مەر نمەزانان مللەت بی وېران
بە زوانەکانو (هۆرامی، فارسی، عەرەبی، کرمانجی) شېعرېش نویستېنۍ.
ماچۊ:
فارسی و کرمانجی و کوردی و گۊرانی
فەرق نېیەن جە لاش با تۊ بزانی
جە سەردەمو (قازی ئەنساری پاوەینە) ، جموجووڵو ۋیروباوەڕی ئازادی زیڼەبیۆ، ناڕازیبېیەی خەڵکی لوانە قوناغێ کەردەییە، ناڕەزایی ۋەراوەرو دەسەڵاتدارا، قبووڵ نەکەردەی قەرارە هەڵەکا دەسەڵاتی، قازی یۊ بېیەن چانېشا کە پەرچەمو ناڕەزایەتیەکانە دیاربییەن، داواو مافەکا خەڵکی جە وېشەنە وەرجەسەکەردەن، هەرگیز بېدەنگیش نەکەردەن، چن بەیتێش بە دەنگێ ناڕازی دێنۍ گۊشو دەسەڵاتو پەهلەویرە:
عەزیزەم جە نۊ، شیم بەحر خەیاڵ
فکرم کەردەوە ئەوزاع و ئەحواڵ
هەرچن پاوە شار وېنەی بەهەشتەن
ئەما بزانە نگبەت لېش وەشتەن
شەرارەش وېنەی، شەرارەی سەقەر
چەخماخ مەشانۊ ڕۊ جە ڕۊ بەتەر
قازی ئەنساری پاوەی، دمای ئا گرد کۊششا کەردېش بە خاترەو خاسکەردەی بار و ژیوای خەڵکی، دمای وېچش ۋیروباوەڕەکېش دلۍ خەڵکینە ڕەنگەشا گېرتېبۍ، واتەکېش سەرو زوانو خەڵکیۆ واچیېنێ، بە هوکارو بارو زروفو ئا وەختەیە بەشێ جە بەرهەمەکاش دلېنە شیېنۍ، چن بەرهەمێش مەنېنێ و ئینێ وەردەسەنە.
قازی پاوەی شاعېر و زانا، ساڵەو (1371ک) کۊچی دمایینش کەردەن.
نەو وەهار نېیەن
یاران بۆی شنۆی نەو وەهار نیەن
دایېم زمستان بەرقەرار نیەن
پاسە دیارەن فەسڵش گۊم بیەن
جە ئامایش هەرگیز ئینتیزار نیەن
ئەو شنۊی دڵگیر جە دەس بەرشیەن
نە جاگەش زمسان هېمای باقیەن
جە سەردی هەواش دڵ بېزار بیەن
هانە قەهر و قار پڕ ئازار بیەن
فەسڵش بەڎ عەدڵەن هانە کار زار
ئەسەح تەماش نیەن کەی مەیۊ وەهار
یە خەیلێ وەختەن زمسان قەهارەن
مەزانۊ وەهار نیەن بېڎارەن
گاگا چوون زلان جارجار سەر مەدۊ
هیچ پەرواش نیەن ساکن بۊ، بلۊ
کەم کەم نېشانش نەجاش باقیەن
ئەویچ پەی زمسان دایېم ساقیەن
هەر ڕۊ تا ئېوار هەر شەو تا سەحەر
ئۆف و وارانەن یەک جە یەک بەڎتەر
مەخسووس ۋای زلان شەدید تەڕ مەیۊ
نە هەرکەس بڎۊ مەکەرۊش وە چۊ
هیچ تەماش نیەن وەهار تاکەی بەی
خەیاڵش ئېڎەن وەهار هەر نمەی
هەر وەخت کە شەماڵ سەڎاش جە دوور بەی
زلان بەد حاڵەن شەماڵ تۊ تاکەی ؟
دیارت نیەن فرسەتەن سادەی
سەڎای نەسیمت سا با جە دوور بەی
مەردم جە داخت ، شەماڵ بېزارەن
تا کەی غافڵی زلان بیمارەن ؟
تاکەی بۍ جەهەت هەر مەی هەر مەشی؟
تاکەی جە شاڎیی تۊ هەر بۍ بەشی؟
مەزانوو زلان خەیلێ سەر سەختەن
واڎەش نەمەندەن ئەمما بەڎ بەختەن
وە بۍ ئامای تۊ شېیەی خەتەرەن
پەرۍ درەختان خەیلێ زەرەرەن
زلان بە خەیاڵ مېمانت زانۊ
وە موەقەتی حوکم تۊ ۋانۊ
مەگەر جە ئەسفەند وەسەت یا ئاخر
بۊی شنۊی شەماڵ لېمان بۊ زاهېر
چوون زمسان سەردەن دڵ بۍ قەرارەن
(قازی ئەنساری) زمسان بېزارەن .
نموونێ تەر:
بەحری خەیال
عەزیزم جە نۊ شیم بەحر خەیاڵ
فکرم کەردەوە ئەوزاع و ئەحواڵ
هەرچەنڎ پاوە شار وېنەی بەهەشتەن
ئەمما بزانە نگبەت لېش وەشتەن
شەرارەش وېنەی شەرارەی سەقەر
چەخماخ مەشانۊ ڕۊ جە ڕۊ بەتەر
هەرپاسە خاسەن دوور بی جە مەکان
ئاتەش فشانش نە ساڵ و زەمان
دوعام هەر ئېڎەن هەر سوبح و ئېوار
(وقنا ڕبنا من عذاب النار)
(قازی ئەنساری) هەرچن زەبوونەن
ئەر خەیاڵ بازۊ تەبعش مەوزوونەن
فارسی و کورمانجی و کوردی و گۊرانی
فەرق نیەن جە لاش با تۊ بزانی
لازم کەرد وەی تەور واچوو موختەسەر
چەندە ئەشعارێ باوەر وە نەزەر
ئاخر هەر مەرگەن نە ڕاگەی ئینسان
حەیفەن عومر وېش بڎەرۊ تاڵان
نە ماڵ دنیا فەراوانت بۊ
مەحشوور بی چەنیش تا وە ئاخر ڕۊ
نە گەڎا و موحتاج ئەرا مەنڎە بی
چەنی خەیاڵان سەر ئەفکەنڎە بی
کۊن پادشاهان خەیاڵ لایەمووت؟
مەنزڵگاشان بۍ لانەی عەنکەبووت
لەک لەک نە جاشان بە وېنەی سەردار
باڎەقۊش بیەن وەزیر دەربار
کاوەتر ئەمیر مرۊچە سەرلەشکر
مەلووچک ڕابەر ئەی سەرو ئەو سەر
کۊن ئەو سەرداران وەزیر تا ئەمیر؟
کۊن دنیا داران جوانان تا پیر؟
جە خاسی و جە عام نە تۊڕ دام گیر
نە تۊی خاکەوە گشت بیەن ئەسیر
عاقڵ ئەو کەسەن جەی دنیای فانی
وېش نەڎان وە دەست غۊسسەی نەهانی
پەنج و دوو ڕویەی دنیای بێ وەفا
پەی هیچ ئەحەدەی نەدارۊ بەقا
فەرزەند من ماچوو بە تۊ وەسیەت بۊ
زیاڎ جە وەسیەت هەم نەسېحەت بۊ
دایېم نیک نامی باوەر وە نەزەر
بەڎ نامی بەڎەن خەتەرەن خەتەر
تەماع بەڎبەختەن حرس ئابڕوو بەرەن
تماع چوون موردار هامن بەڎ تەرەن
شەخس بۍ تەماع گەردەن بۊڵەندەن
ئەوکەس حەریسەن ئابڕووش نەمەندەن
تەماع پەی بەشەر ئەڼازە دارۊ
بۍ تەمەع نیەن هیچ کەس جە ئارۊ
ئەما تەفاوەت زیاڎ و کەمەن
بە کەم قەناعەت هەم ئەفکار جەمەن
شەریک نەفام شەخس نانەجیب
سەڵاحەت نیەن زوو مەڎۊت فەریب
هەر تا مەتاووی جە لای عاقڵان
گوڵچین کەر فامت جە ساحیب دڵان
تەجرەبەی فکرت جە دنیا دیڎان
باوەرە وە دەس ئامان سەد ئامان
هەرچی من واتەن بگېرەش نەگۊش
هیچ خەڕە نیەن ساحېب فیکر و هۊش .
نموونێ تەر:
مەولەوی واتەن خەم وە کۊنانۍ
بە کەیف و دەماخ دووری تۊنانۍ
منیچ چەم وە نم، لېو وە خەنڎەوە
ئەر هەر دەم نەبۊ ڕەنجە ڕۊنانۍ
نمی چەم هیجران دووری باڵاتەن
لادەی غافڵ بەر من جە کۊنانۍ
فەڎای باڵات بام شای شیرین چەمان
وېڵ و واوەیلای کەش و کۊنانۍ
خاستەر با ڕەحمت پەی دوور مەنزڵ بۊ
جە دوور مەنزڵان منیچ یۊنانۍ
خەندەم جەو بۊنەن عەیبم پا ئامان
پینەی عەیب کریان من با تۊنانۍ
ئومېڎم ئېڎەن عەیبم پەسا بۊ
چوونکە دېوانەی باخە کۊنانۍ
قوربان گوڵ پەیدان جە دەشت و جەکۊ
وەلۍ من عاشق گوڵ شەوبۊنانۍ
بۍ تەفاوەتەن عەترش شەو یا ڕۊ
شەو نم لېش وارۊ، ئاخ جە کۊنانۍ؟
بڎۊ نە دەماخ تەسکین پەی دڵان
ئەمما من مەحرووم وېنەی تۊنانۍ
ئانە من ماچوو حیسامەدینەن
جە مەنسووبانش بەڵکە یۊنانۍ
پاسە مەولەوی زیاش یۊتەرەن
وەڵڵا خەیاڵم، من هەر تۊنانۍ
ئەر زولفت نەبۊ جە نەزا و جە دوور
ئاوارەی وەتەن توونا و تونانۍ
نموونێ تەر: .
فەرزەندە عەزیز
فەرزەند عەزیز فامیل نەجەفی
مونشی بەخشدار لېت نەبۊ مەخفی
پەی دووری باڵات پەردەی دڵ دڕیا
ئاوارەی وەتەن جە پاوە بڕیا
دڵ بەنڎ زوڵمەت خاڵیەن جە نوور
بیەن وە قەقنەس بە وېنەی تەنوور
خۊراکم زەهرەن تا تۊ نای جە دوور
ڕۊی ڕۊشن وەنەم بی شەوی دەیجوور
یا خوڎا وېران بۊ یانەی ئەغیاران
شەروور نەمانۊ جە ڕۊزگاران
پاسە من و تۊش هەم جە یۊ کەردەن
خوا ئەحواڵش بووزۊ ڕۊی مەردەن
سەر تا پای وجوود کاڵای غەم پۊشان
ماچی تەم وەشتەن نەڕووی سەرکەشان
مەگەر خوڎاوەنڎ بە لوتف و کەرەم
هۊرکەنۊ جە لام هەم تەم و هەم غەم
ئەر باوەڕت هەن ئېنتزار نیەن
مەخلوق جە هیجران گرد جە بەین شیەن
پەی جیفەی دنیا وەتەن فرۊشان
دایېم پەی نەفعی وېشان مەکۊشان
خۊ غەفڵەت کارەن مائموور ئېران
مەر نمەزانان میللەت بی وېران
بەعزەیچ جە مائموور یەقین بزانە
مەخسوس بازڕەسان کەردم نیشانە
هەنی عازم بان پەی ئی وېرانە
(وقت مقتضی نیست) کەران بەهانە
تاریخ جە هەزار تا سېسەد و بیست
تا ئیسە ماچان وقت مقتضی نیست.[1]
قازی سەبغەتەڵڵا
فکری پاوەی
نازنام: فکری پاوەی
نامۊ تاتەی: ئیبن غەزایی
ساڵۊ پېڎابېیەی: #1128ک#
یاگۊ پېڎابېیەی: #پاوە#
$ژیۋاینامە$
فکری شاعېر:
فکری پاوەیی، کوڕو کەسایەتی (ئیبن غەزایی) ، ساڵەو (1128ک) جە شارو پاوەی، هۆرامانو لهونی جە ئەڎێ بېیەن، حوجرەنە دەرسە دینییەکېش وانێنۍ، دمای قوناغۊ سەرەتایی پەی ئەستەنبووڵی مەگنۊ ڕا، دمای ساڵێ چاگەیچۆ مەگنۊڕا پەی وڵاتو (ئەلبانیا) ی، بە مەبەسو بەدەسئاوەردەی عیلم و زانستی دنیایی و ئایینی، ئیتر چا وەختۊن ئەسەرش گومەن، بېجگە چن نامێوە پەی ڕەفېقاش، هیچ هەواڵێش نەزانیان.
دیارنېیەن چکۊ کوچی دمایېنش کەردەن، چکۊ ئەسپەردەکریان، فکری بە زوانەکانو (هۆرامی، سورانی، فارسی، عەرەبی، تورکی، کرمانجی) شېعرېش واتېنۍ.
فکری شاعېر چەنی (خەیاڵی شاعېری) پېوەڼیشان بېیەن، دۊسۍ یۊترینی بیېنۍ، نامێوە (ماموسا مەڵڵا عەبدولخالق) ی کە پەی هەر دوە شاعېر (فکری و خەیاڵی) ش کیاستېنە، پی تەرزە تاریفېشان کەرۊن:
(خەیاڵی) غەواس بەحر خەیاڵی
مەزانی وە حاڵ جەستە زوخاڵی
(فکری) چ تەڵەب کەر هام دەرد دەردم
لەرەی دڵە سەخت هەناسەی سەردم
سەڕافەن یەقین یۊ جە یۊ خاستەر
منیچ دەردەدار دەرد نە دەرد بەدتەر .
نموونێ جە شېعرەو فکری پەی خەیاڵی شاعېری:
ها شین وە ڕاوە ها شین وە ڕاوە
(خەیاڵی) یاران ها شین وە ڕاوە
من مام چەنی دەرد هەناسەی سەردم
ئەوان شین پەی هەرد هەوارگەی شاوە
دمای ئەو ئازیز شۊخ بۍ گەردم
چەنی بمانۊ وە ڕووی دنیاوە
نیگاکەر وە ڕەنگ ڕۊخساری زەردم
وېنەی وامەنڎان حجاج کاوە
دەس وە موناجات دەخیل پەی دەردم
ڕووی عەقیدە کەر وە لای خوڎاوە
وەرنە وە مەرگت تا کەی ها مەردم
تا مەحشەر دڵ ها وە تەمەڼاوە
شېونان مەزموون قافییەی فەردم
زوڵف نازاران ها وە حەناوە
فەرهادی کۊکەن مەجنوونی هەردم
جە دېق شیرین داخ لەیلاوە
یاوا وە ئەفلاک ناڵەی نەوەردم
دیما و دیممەن وە بای فەناوە
ها تەرک دنیای بۍ وەفا کەردم
هیچ نیەم وە تەنگ لومە و مەناوە
چەند زووخاو و زام کۊنەو نۊ وەردم
ئازیزیچ هەر ها وە ئېستېغناوە
چن مەینەت پەی یار بۍ بەینەت وەردم
چوون شاباز ۋیەرد وە نیم نیگاوە
شی پەی ئېڵاخان شای گەردەن زەردم
دەوای دەردانش گەرد ها وە لاوە
ئاخر من جەی دەرد جە گیان ۋیەردەم
پەپوولەی ڕۊحم ها وە هەواوە
تاسیای تەناف چەرخ چەپ گەردم
قەڎر قامەتم دان وە قەزاوە
ئەغزای وېم نە ڕای بۍ شەرتان مەڕدم
خا دڵ نەشی وە پای سەفاوە
ستاران یەک یەک تا ڕۊ شمەردم
دەردم ڕۊ نەکەرد وە لای شەفاوە
مەعلووم بۊ جە لای بەزم هامفەردم
پام گیرەن وە تای دام بەڵاوە
بەڵ چەپ گەرد وە ڕاس قەرار دۊ نەردم
باوەرۊ موهرەی دوو شەش جە لاوە
سا چوون وە قاپیت هانا ئاوردم
کارەی کەرد دڵبەر بەو نیم نیگاوە
بەیۊ وەرنە ها ئەروا سپەردم
بو ڕەوای دەروون حکمت پەناوە
(فکری) نەکەردەن تەڵەب جە مەردم
مەبۊ هۊشش بۊ شا وە گەداوە .
نموونێ تەر:
واڎەی قوربانەن:
واڎەی قوربانەن دڵ نە هېجرانەن
قوربانی کەسەین جە یار فەرمانەن
جەژن تازە ڕەخت جوان بەختانەن
غەوغای شین گەرم زامەت سەختانەن
هەی (کتور کتور) نەو نەهاڵانەن
(السنە کیورم) گۊنا خاڵانەن
(کتمیش گلمیش پوز لوز) بەینانەن
(باخ باخ گیلان) گوڵ جەمینانەن
(خوش گلدن فا ال لر) بۊسانەن
(عزیز بر اوپ ویر) سوور دۊسانەن
(آیری آیری مهوین) بازانەن
(الش یهرش) شەکەر ڕازانەن
(قرداش گزمیە داغ لر کبلان)
(کیو زل دیل تاتلی ساچ) نە پیلانەن
یاران برابەر (فن شیور) وە هەم
فکری (یلاغر) هام باوەش غەم .
نمونێ بە سورانی:
چاوەکەم جانم بە قوربانی دوو چاوی بازتە
دڵ نیشانەی چاوی مەستی تورکی تیر ئەندازتە
چوونکە ئەمڕۆ ئەز شەهیدی کەربەلایی عیشقی تۆم
سەیدی دڵ قابل بە فتراکی سەمەندی نازتە
زاهیری ئەهلی قەڵاتی دڵ چیە؟ ئەمری ئەکەی تۆ
چاوەکەم سوڵتانمە تای لەبەر مژت سەربازتە
غەیری دەفعی گیسوی ڕەعنا نەخش لەعلی لەبت
تۆ یەدی بەیزای حوسنت کافیە ئعجازتە
دایمەن ئەسبابی بەزمی دولبەریت ئامادەیە
دڵ کەبابە خوێنە جەرگم بادە ناڵەی سازتە
بویە شیعری من وەها شیرین و ... دڵ تەڕە
تووتی تەبعم کە شەکەر فردی ڕێزەی ڕازتە
(فکری) ئەمڕۆ تۆ بە شیعری ئابدار و نازکت
ڕووم کردوە تۆوە ئەمجا نۆبەتی شیرازتە .
نموونێ بە عەرەبی:
لم علی شیخ الخاەّ و قل لە
عندی سوال ن یجبە یعنم
انا ان شککت وجد تمونی جازما
اذا جزمت فاننی لم اجزم .
نموونی بە کرمانجی:
وادەی قوربان
ئیرۆ ئەز دیم
نەو نیهاڵ گوڵعوزار دڵبەری
سانێ دابوو ئەو لەدەور حوسن
خوەی چەند ڕیزەیێ سەر عەسکەری
جووتێ زوڵف و خاڵ و خەت
موژگان سەف بسەف لەچار کنار
مەجلس شاهانە دەستوور
مەشغووڵەن بە مەی خوری
بەعزێ سەر خوەش بەعزێ دڵکەش
بەعزێ هوشیاری بیدار
هێندێ جنگجوو هێندێ خۆش
ڕوو هێندێکش بێدادگەری
چین بە چین ئەو هاتنە خوار
یەکجار بە ناز و لەنج و لار
بوون بە زینت لە ڕۆی یارم
بە سەد عیشوە گەری
لاولاو و لالە یاسمین بوون ئاوێزان بە بژیندا
هاتنە جولانی لە سەحن قەد و باڵای عەرعەری
شەست پەڕ و ڕێحان و گوڵ
خەشخاش و نەسرین قۆب بە قۆب
بوون بە پڕژین ئەو نەدەور
حەوز ئاب کەوسەری ...
(فکریا) تۆ بەس بکیشە فرقت وێ دولبەری
دولبەرت سەر خۆش و مەستە ئەی دلان پنجری .[1]
فکری پاوەی
ڕۊژماری هۆرامی (8)
ڕۊژماری هۆرامی
ئاماڎەکەرڎەی هەشتەم
1402ڕۊجیاری/ 2023 - 2024 پېڎایی
ئاماڎەکەرڎەی
ئاکۊمارانی
سېیاۋکامو1401 – مارچ / ئەپڕیلو 2023
[1]
ڕۊژماری هۆرامی (8)
کامەران ئاکرەیی
نامۍ: کامەران
نازنام: کاروان ئاکرەیی
نامۊ تاتەی: سەعید
نامۊ ئەڎێ: جەمیلە
ڕۊ پېڎابېیەی: #29-12-1982#
یاگۊ پېڎابېیەی: #نەغەدە - وەرکۆتو کورڎەسانی#
$ژیۋاینامە$
کامەران سەعید شوکری، ڕۊو 29-12-1982 چە شارو نەغەدەی سەر بە پارېزگاو ئازەربایجانی وەرنیشتو وەرکۆتو کورڎەسانی دلۍ بنەماڵېۋی کورڎپەروەرینە پېڎابېیەن. قۊناخەکۍ سەرەتایی و مېیانیی و ئاماڎەییش چە بەشۊ زانستینە چا شارەنە تەمامنێنۍ و دماتەر چە تەمەنو 20 ساڵینە (ساڵۊ 2002) پەی نشینگاو ۋەڵیناو وېش گېڵانۆ و پېسەو گرڎ وانیارېۋی فۆرمو زانکۊیش پەڕکەرڎەنۆ و نامېش چە زانکۊو سەڵاحەددین – هۆلېر،، چە کۆلێجو پەروەرڎەی بەشو زانستو کۆمپیوتەری ئامێنۆ. ساڵۍ یەکەمو وانای زانکۊینە بەمەڵامەتېۋی تاییبەت نەتاۋانش درېژە بە وەنەی بڎۊ و پەی وەرکۆتو کورڎەسانی گېڵانۆ و دماو ساڵېۋی جارېۋتەر پەی هەرېمو کورڎەسانی گلانۆ و چە زانکۊنە وەنەیش دەسپنەکەرڎنۆ. ئاڎ بە مەڵامەتو نالەباریی دۊخو ئابوورییش، ناچار بۊ، کە هامکات چنی وەنەی، چا یاگېنە پېسەو هەڵەچنی و هەواڵ-ئاماڎەکەڎەی بەرڎەۋام بۊ. دماو 2 ساڵا بنەماڵەکەیچش پەی پانیشتو کورڎەسانی گېڵۊۋە و چە شارەکڵەو (پیرمام)ی سەر بە پارێزگاو هۆلېری نیشتەجێ با. ساڵۊ 2008 قۊناخۊ زانکۊیش تەمامنێنە و پېسەو فەرمانبەری چە (بانکو سەربەن)و (پیرمام)ی و هامکات چە بەشۊ پەڕیانەو کورڎەسان-تیڤی پېسەو نۋیسەری و هەواڵئاماڎەکەری هەرمانەش کەرڎینە. دواتر چە ساڵی 2010 گواستراوەتەوە کۆلێجو پەرۋەرڎەی زانکۊو سەڵاحەددین - هۆلېر و چە بەشۊ کتېخانەو ئا کۆلېجەیە پېسەو یاگەگیرو ڕاۋەبەرو کتېخانەی هەرمانەش کەرڎېنە. دماو 4 ساڵا خزمەتکەرڎی چا بەشېنە پەی بەشۊ زانستو کۆمپیوتەری فاڕیۊۋە. ساڵۊ 2010 چنی #سارا سەردار# ژیۋای هامسەرانەش پېکئاۋرڎەن. ئېسەیچ 2023 چە کۆلێجو پەرۋەرڎەینە پېسەو ۋەرپەرسو پەڕیانەو ئا کۆلێجەینە و مامۊساو بوارو کۆمپیوتەری هەرمانە کەرۊ.
[1]
کامەران ئاکرەیی
ئازاد محمەمەدی
نامۍ: ئازاد محمەمەدی
ڕۊ پېڎابېیەی: # 13-02-1985#
یاگۊ پېڎابېیەی: #مەهاباد#
$ژیۋاینامە$
ئازاد محمەمەدی 13-02-1985 چە شارو #مەهاباد#ی دلۍ بنەماڵېۋی شۊڕشگریەنە پېڎابېیەن و چە ساڵۊ 2004 یۆ پەیوەڼیش بەڕیزەکا حزبی دێموکراتو کوردستانو ئێرانیۆ کەرڎەن و ۋەرو نزیک بېیەی چە جېیابېیەی حزبی و بڕېۋ مەڵامەتۍ تەریۆ چە حزبی یانەئۋاییش کەرڎەن و هامکات پەیۋەڼیش بە کۆمیسیۆنو ڕېکۋستەی نهێنی حزبیۆ کەرڎەن و سەرەنجام چە پاییزو ساڵو 2015 چە لایەنو هېزە ئاسایېشییەکا کۊماری ئیسلامی ئێرانی گیریان و ڕەوانەو بەندو 12و زیڼانو ورمێ کریان ودماو 4 ساڵا زیڼانی و دمایی ئامای دۆرانو زیڼانی بېیەیش ۋەردریان. ئاڎ ئیسەیچش چنی بۊ بەشدارو چالاکی ڕامیاریی و کۊشیای پەی مافە زۆتکریاکا نەتەۋەو کورڎی هەن و ئەندامو پارتو ئازادیی کورڎەسانی هەن.
[1]
ئازاد محمەمەدی
جەلیل عەباسی
نامۍ: جەلیل عەباسی
نازنام: قەقنەس
ڕۊ پېڎابېیەی: #06-07-1962#
یاگۊ پېڎابېیەی: #کێمنە#
$ژیۋاینامە$
جەلیل عەباسی، هۊنیەر، نۋیسەر، هۊگېڵن، ڕۊنامەوان، پەیجۊرکەری ئەدەبیی و تارېخیی، ئاڤێستائەژشناس.
چە (کێمنە- لهۊن- هۆرامان- وەرکۆتو کورڎەسانی) پېڎابېیەن.
ساڵۊ (1978) گڕوگاڵی هۊنیاییش دەسشپنەکەرڎەن و ساڵۊ (1981) بە قۊناخۍتازۍ و چە هۊنیێنە.
یۊن چە ئەرەمەزنەرا:
✓ ئەنجۇمەنی ئەدەبیی مەریۋانی
✓ جەبهەو پارېزەرا کۊمەڵۍ مەدەنییۍ کورڎەسان (جمجمک)
✓ کانۇنو نۋیسەرا کورڎەسانی چە نۆرویج
✓ مېیانگاو ئاڤێستای
✓ ڕېکۋزیاو یەسنای
✓ بۆردو ڕۊچنەی پەی کولتۇرو هۆرامانی.
✓ ئەندامو ڕاۋەبەریی مېیانگاو نۋیسەرا کورڎی چە نۆرویج
✓ ئەندامو کۆمیتەو ئەۋەژیۋنای پاسۆکی
ڕۊنامەنۋیس چە:
ئ : ڕادیۆ و تەلەڤزیۆنو سنەی و مەریۋانی، ڕۊنامەو کەیهانی.
ب: ڕادیۆ و تەلەڤزیۆنو گوڵانی، گۊۋارو کاروانی و ڕامانی و نوێ و گوڵانی و... چە هەرېمو کورڎەسانی.
ئەندامو پېڕۊ نۋیسەرا و سەرنۋیسەر و ۋەرپەرسو بەشۊ ئەدەبی چە چڼین گۊۋاری و ڕۊنامېنە چانیشا: زرێبار، تیشک، کاروان، قەقنەس، نوێ، پەیژە، شارۆ، هەورامان.
شارەزاو ڕۊشنۋیری (خبیر ثقافی) چە وەزارەتی ڕۆشنبیری و لاوان.
بەرهەمەکېش:...
✓ چاپ کریێ:
- ئاڤێستا مێژینەترین سروودی کورد:
- بەرگی1/ گاتاکان.
- بەرگی 2/ یەسنا.
- بەرگی3/ یەشت.
ژوانی یەسنا:
- بەشی یەکەم/ هەنگاوێک بۆ دۆزینەوەی بەشێک لە جوگرافیای ونبووی ئاڤێستا
- بەشی دوەم/ هەنگاوێک بەرەو دەرخستنی بەشە شاراوەکانی مێژوو.
- ئامۆژگارینامەی زەردەشت
کاروانی ئەندێشە:
1/ ڕووباری ئارام/ کۆنفۆشیۆس
2/ شۆکەرانی شیرین/ ئەرەستۆ و سوکرات
3/ خاک و مەلەکووت/ ئەفلاتوون
4/ فەلسەفەو بیرکردنەوە/ کانت و دیکار
5/ هەنگاوێک تا مانگەشەو/ یۆنگ
- دوایین ژێر دەستە (کێشەی باکووری کورڎەسان لەسەرەتاوە تا ئەمڕۆ)
- ئێستا لەنێوان دوو هیچدا/ گوڵبژێری شیعرەکانی نیچە
- نامە بۆ باوک/ فرانز کافکا
- ئاهوورامان/ بەرگی یەکەمی ڕوانگە
- دیالۆگ کلیلی هەموو دەرکەیەک/ بەرگی دووەمی ڕوانگە
- دەلاقەی نوێ بۆ بینینی مێژووی کۆن/ بەرگی سێیەمی ڕوانگە
- گەمژە/ گوڵبژێری چیرۆکی چیخۆف
- مەرگی مووچەخۆرێک/ گوڵبژێری چیرۆکی عەزیز نیسین
- هەورامان و هونەر/ بەرگی یەکەم / دیمانە هونەریەکان
- نامە عاشقانەکانی پەیامبەرێک/ جوبران خەلیل جوبران
- نامە ناخوێنرێتەوە
- خەونەکانی پەیامبەر، بەرگی1 ئاوازەکانی دڵی پەیامبەر
- باڵندە ئاوارەکان/ گوڵبژێری شیعرەکانی تاگۆر
- ژیان، عەشق ڕاپەڕین/ گوڵچنی بەرهەمەکانی ئوشۆ
- پشتی پەردەکانی شۆڕش
- یەلدای شووم
- هەنسکی کۆچ
- دەردەدڵو پیرەوەتی
- شیلەو شیعرێ
- شیعرە هەناسێ
- چنورو کویسانو بەژنیت بووەو شیعرێم مدۆ
- چۆڕاوگەو حەسرەتی
✓ ئامادەو چاپ:....
- تیرۆژ/ شارایەک ڕاگۆڕینەوەی ڕەخنەیی ڕۆشنبیرانە
- کێمنە لانکەی مرۆڤ، مەڵبەندی ئەفسانە، زێدی هونەر
- شارۆ
- پاشارۆ
- دڵۆپەی شیعر
- خەونە شیعر
- شارۆی شیعر
- دینمان ئایینمانە نیشتمان
- نامە عاشڤانەکانی نیما
- حەکیم کاکەوەیس بوو بە قەقنەس
- جافی جوانڕۆ
- خەونەکانی پەیامبەر، بەرگی 2/ عارفانەکانی پەیامبەر
- گاتا: هەورامی و سۆرانی
- زمانی بڕنەو
- تیشکە چیرۆک
- ڕازڵێ
- ئاهوورایی
✓ پەڕتووکی بەردەست:....
- هەورامان و هونەر:
2- سیاچەمانە
3- گۆشی و خاو
4- وردەبەزم و چەپڵە
- پەندی پیر/ شیکاری پەندی پێشینانی هەورامان
- هەلوورە/ شیکاریی یاریی منداڵانی هەورامان
- یەنگە پەخشان/ کۆمەڵێک پەخشانی هەورامی
- ویژدانی بێدار
- دوایین سەفەری زەردەشت
- چێژی مەرگ/ ژیان و بەرهەمی کارۆ
- مانگە شارۆ هەسارا کەرۆ نسارو چەماتەنە
- وانەی ژیان
- ئاوارە و سێبەرەکەی
- ترکستان
- وشەی ڕەسەن
- ناوی ڕەسەن
[1]
جەلیل عەباسی
هەژار کامەلا
نامۍ: هەژار
نازنام: هەژار کامەلا
ساڵۊ پېڎابېیەی: #1966#
یاگۊ پېڎابېیەی: #هۆلېر#
$ژیۋاینامە$
ساڵۊ 1966 چە هۆلېر پېڎابېیەن.
ساڵۊ 1990 چە زانکۆی موسڵ کۆلێجو یاسایش تەمامنان.
ساڵۊ 1987یۆ بېیەن بە پاسۆک.
دماو خېزیاو ئازارو 1991 ماۋېۋ بېیەن بە ۋەرپەرسو مەڵبەڼو هۆلېرو پاسۆکی.
کەسېۋی نەتەۋەیی و نویستۍ و هۊرگېڵنێش هەنۍ. ساڵۊ 2022یۆ چە نەمسا نیشتەجا بېیەن.
[1]
هەژار کامەلا
کەریم خانو زەندی
نامۍ: کەریم خان
نازنام: زەند
$ژیۋاینامە$
کەریم خان، پاشێوە گۆرەو دەسەڵاتدارو داڎپەروەرو کوردییەن، سەڎەی هەژدەهەمەنە ژیوان، پەی ماوەو ویس و هەشت ساڵا شاهییش کەردەن، سنوورو دەسەڵاتیش گردو خاکو ئېرانی و بەشێ فرەو کوردستانی بېیەن، کەریم خان جە تاوەو ناعەدالەتی و ستەمو ئەفغانییەکا کە خاکو ئېرانیشا داگیرکەردەبۍ، دەسش دا کۊشش و گېیانفیدایی، ماوەو هەشت ساڵا خەریک بۍ، چەنی دەسەڵاتی و بەهېزیش، ئڼە پیێوە ڕۊح سووک و خاکی و زرنگ بېیەن، حەزش نەکەردەن پەنەشواچان (شاه) ، بەڵکم واتەنش پەنەم واچدۍ (خزمەتکارو گەلی) .
سەردەمو دەسەڵاتیشەنە باجەش سەرو هیتیاراوە کەم کەردۆ، یارمەتی هەژاراو وەنەقومیایاش دان.
سەردەمو کەریم خانینە، خوڼەواری گەشەشکەردەن.
کەریم خان جە تیرەو (لەک) ین، کە بەشێن جە هوزو بەختیاری.
پایتەختو فەرمانڕەواکەیش (شیراز) بېیەن، بە نامۍ (زەند) ی.
کەریم خان وەختێ کوچی دمایېنش کەرد، نەتەوە چېر دەسەکېش پەیش گرەوێ، چوونکم فەرماندارێ گۆرەو داڎپەروەر بېیەن.[1]
کەریم خانو زەندی
لیژنەو سەرپەرشتی هەرمان و کارو دەگاو گوڵپی
نامۊ بەرھەمی: لیژنەو سەرپەرشتی هەرمان و کارو دەگاو گوڵپی
نامۊ نۋیسەری: هیدایەت مەڵا حسەین (مەڵازادە)
ساڵۊ چاپکەرڎەی: 2023
[1]
لیژنەو سەرپەرشتی هەرمان و کارو دەگاو گوڵپی
کناچە وەشڵانەکێ و بزە لەڕەکێش
نامۊ بەرھەمی: کناچە وەشڵانەکێ و بزە لەڕەکێش
نامۊ نۋیسەری: ڕەئووف سەعیدیان
یاگۊ چاپکەرڎەی: ئێران
ساڵۊ چاپکەرڎەی: 2023
[1]
کناچە وەشڵانەکێ و بزە لەڕەکێش
ڕېبوار جەمال سەگرمە
نامۍ: ڕېبوار
نازنام: ڕېبوار جەمال سەگرمە
نامۊ تاتەی: جەمال سەگرمە
ڕۊ پېڎابېیەی: #01-01-1975#
یاگۊ پېڎابېیەی: #سلېمانییە#
$ژیۋاینامە$
ڕېبوار جەمال سەگرمە
ساڵۊ 1975 چە گەڕەکۊ سەرشەقامو شارو سلېمانییۍ پېڎابېیەن.
ساڵی 1997 چە بەشۊ کورڎیی، کۆلێجو زۋانی، زانکۊو سلېمانییۍ، بڕۋانامەو بەکالۆریۆسیش چە بوارو زۋان و ئەدەبی کورڎیینە هۊرگېرتەن.
هەرمانۊ ئیسەیش مامۊسایی قۊناخۊ ئاماڎەیین چە شارو سلېمانییۍ، چە بوارو ئەدەبی فۆلکلۆرینە 25 ساڵۍ ئەزمۇنش هەن. چڼین وتارۍ و بابەتۍ ئەدەبییش چە ڕۊنامە و گۊۋارەکا هەرېمو کورڎەسانینە چاپۍ کریێنۍ.
بەرهەمە چاپکریێکۍ ئاڎی چە بوارو ئەدەبی فۆلکلۆرینە:
یەکەم: 2003، چەپکێ لە کەلەپووری گوندی ئیسێوە، لە هەرېمو کوردستانی ئێراق، چاپخانەی وەزارەتی ڕۆشنبیریی حکومەتی هەرېمو کوردستان، هەولێر.
دۋەم: 2005، ختکەسوور، پێنج چیرۆکی فۆلکلۆریی کوردیی منداڵان، چاپی یەکەم، چاپخانەی شڤان، چاپی دوەم، چاپخانەی ئاراس، 2007، هەولێر.
یەرەم: 2006، هەندێ میوە و خواردنی فۆلکلۆریی، چاپخانەی وەزارەتی پەروەردە، هەولێر.
چوارەم: 2006، کۆمەڵێک مەتەڵ، چاپخانەی وەزارەتی پەروەردە، هەولێر.
پەنجەم: 2007، کۆمەڵێک یاریی فۆلکلۆریی، چاپخانەی ئاراس، هەولێر.
شېشەم: 2008، پەندی پێشینان، چاپخانەی ئاراس، هەولێر.
حۆتەم: 2011، بازی زێڕین، کۆمەڵێک چیرۆکی ئەفسانەیی، چاپخانەی کارۆ، سلێمانی.
هەشتەم: 2014، مریشکە پەڕبەڵەکە، کۆمەڵێک چیرۆکی منداڵان، چاپخانەی ئینیستیوتی کەلەپوری کورد، سلێمانی.
نۊیەم: 2020، ئەفسانەی کوردیی، دوو بابەتی ئەفسانەیی، بەڕێوەبەرێتی گشتی کتێبخانە گشتییەکان، سلێمانی.[1]
ڕېبوار جەمال سەگرمە
ئاراس ئیلنجاغی
نامۍ: ئاراس
نازنام: ئیلنجاغی
نامۊ تاتەی: عومەر فەتحوڵلا کاوێس مەلاک
ڕۊ پېڎابېیەی: #01-07-1976#
یاگۊ پېڎابېیەی: ئیلنجاغی گەورە
ژیۋاینامە
-نامۍ تەمامە (ئاراس عومەر فەتحوڵلا کاوێس مەلاک) ، نەۋەو بایەزید بەگی شێخانی بن داسنی، زېیاتر چە 200 ساڵا چێۋەڵتەری باوانش پەی دەگاو #ئیلنجاغی گەورە# ئامان و ئاۋەڎانەشا کەرڎېنە، ساڵۊ 1976 دلۍ خېزانېۋی کشتېیارۍ مەیلەۋەڕنېنە چە دەگاو (ئیلنجاغی گەورەی شێخانان- شارەکڵەو #تەقتەق#- قەزاو #کۆیە#) ی پېڎابېیەن، چە تەمەنو (3-4) ساڵینە ۋەرو بېیەی نۆتۍ لچە دەگاکېشانە بەرکریا و ئاۋارەو شارو هۆلېری و کۆیەی و دماجار ساڵۊ 1981 چە (تەقتەق) نیشتەجۍ با و چاگە بە ڕەنجو شانەو تاتېۋی جۊڵای و ئەڎێۋۍ تەۋنکارۍ پەرۋەرڎە بۊ:
وەنەی:
1-قۊناخەکۍ وەنەیی (سەرەتایی1982-1988 و مېیانیی 1989-1991 و ئاماڎەیی1992-1994) یش چە شارەکڵەو (تەقتەق) ی تەمامنێنۍ.
2-ساڵی (1997-1998) بڕۋانامەو بەکالۆریۆسی چە #زانکۆی سەلاحەدین#، کۆلێجو ئادابی، بەشۊ جوگرافیایش بەدەسئاۋرڎەن.
3- (20-10-1998) چە وانگاو (ناوەندی تەواوکاری ئیلنجاغی گەورە) بە کسمو مامۊسایی مەرزیانەرە.
هەرمانۍ ڕۊنامەنۋیسییە:
1- هامنو ساڵۊ (2000) پەی یەکەم جاری چە ڕۊنامەو (#هەنگاو#) ی لۆکاڵینە، کە کۊمەڵېۋ گەنجۍ حزبو زەحمەتکېشا کورڎسانی چە ناوچەو تەقتەقی بەرشادان، یەکەم بابەتەش بە سەربابەتو (تورک وسیاسەتی بەئاو کردنی کوردستان) ۋەڵاکەرڎېنۆ.
2- چە ماۋەو ساڵانی (2001-2002) ئەندامو دەسەو نۋیسەرا مانگنامەو (تەقتەق) ی بېیەن، کە ڕاۋەبەریی ناحیەو تەقتەقی بەردان.
3- ساڵا (2001-2002) هامکار و پەیامکېیانو ڕۊنامەو (#ڕێگای کوردستان#) ی زۋانحاڵو حزبی شیوعی کوردسانی بېیەن.
4- چە ماۋەو ساڵا (2004-2008) سەرنۋیسەرو ڕۊنامە (#تاک#) ی بېیەن، کە مانگانە مېیانگاو ڕۊشنۋیریی تەقتەقی بەرشدان.
5- چە ماۋەو ساڵا (2008-2011) پەیامکېیانو (#کوردستانی نوێ#) زمانحاڵو یەکێتی نیشتمانی کورڎسانی بېیەن.
6- ساڵا (2009-2010) پەیامکېیانو گۊۋارۊ (بەڵگە) ی بېیەن.
7- ساڵۊ 2009 سەرپەرشتیکەرو ۋەڵانامەو (تەقتەقی نوێ) بېیەن.
8-چە ماۋەو ساڵا (2010-2011) پەیامکېیانو پەڕیانەو (پییوکەی میدیا) و یەکێتی نیشتمانی کورڎسانی بېیەن.
9- چە ماۋەو ساڵا (2014-2015) پەیامکېیانو پەڕیانەو (وشە) ی بېیەن.
10- چە ماۋەوساڵا (2014-2015) پەیامکېیانو هەفتەنامەو (وشە) ی بېیەن.
11- چە مېیانو ساڵا (2015-2019) سەرنۋیسەرو گۊۋارۊ (#دکتۆر ڕەئوف#) ی پەروەردەیی بېیەن.
12- چە ساڵۊ 2017یۆ هامکارو (#کوردیپێدیا#) ی هەن.
13- چە ۋەڵاکریاکا و ڕۊنامەکا (هەنگاو، تەقتەق، هاموون، خەرمان، تەقتەقی نوێ، ئامانج، ڕێگا، تاک، ڕێگای کوردستان، ڕزگاری، کوردستانی نوێ، ماڵپەڕی پییوکەی میدیا، ماڵپەڕ وشە، هەفتەنامەی وشە، گۆڤاری چاوی گەنج، گۆۋاری #کەکۆن#، گۆۋاری ساڵانەی دکتۆر ڕەئوف، کوردیپێدیا) بابەتۍ هەمەجۊرېش ۋەڵاکەرڎېنېۋە.
ڕېکۋزیایی
1- ساڵۊ 2004 چە ئەرەمەزنەرا (ناوەندی ڕۆشنبیری تەقتەق) ی بېیەن.
2- چە ساڵۊ2008یۆ ئەندامی بەشدارو لقو سلېمانییۊ (سەندیکاو ڕۊنامەنۋیسا کورڎسانی) هەن.
3- چە مېیانو ساڵا (2015-2019) ینە ئەندامو (بنکەو خێروازیی دکتۆر ڕەئوفی) ی بېیەن و چە ساڵۊ 2010 یۆ ڕاۋەبەرو هەمان بنکەی بېیەن.
4- ئەندامو (کۊمەڵەو ئینسایکلۆپیدیاو کوڎدسانی) هەن و چە هەر دۋە کۆنفراسەکەو (2012-2014) و کۊمەڵەکېنە بەشداربېیەن.
5- چە ساڵۊ 2012یۆ ئەندامو بنکەو کۆیەو ( ڕوناکبیری گەلاوێژ) هەن.
ۋېیارو نۋیستەی
بېژگە چە ئانەیە کە بابەتېۋەش چەبارەو (شارەکڵەو تەقتەق) ی پەی ئینسکلۆپێدیاو شارو هۆلېری نۋیستېنە، دەسنۋیسی ئاماڎەکریاچش پەی هەر دۋە ناحیەو سێگردکان و تەقتەقی تاییبەت بە ئینسکلۆپێدیاو کۆیەی پەی کۆمەڵەی ئینسایکلۆپێدیاو کورڎەسانی ئاماڎەکەرڎن، هەرپاسە یەک دەسنۋیسی ئاماڎەکریاش پەی چاپی هەن، پی ناما:
1- دەسکەنە، کۆمەڵێک بابەتی جۆراوجۆری بڵاوکراوەی ڕۆژنامە و گۆڤارەکان و بابەتی بڵاونەکراوەیە.
تا ئەمڕۆ (9) بەرهەمی چاپ و بڵاوکراوەتەوە وەک:
1- #تەق تەق پەلکە زێڕینەی کەنار زێی بچووک#، تیراژ 500 دانە، چاپخانەی یاد، سلێمانی، مایسی 2007ز.
2- #حاجی کرمانجێک لەوپەڕی مەزنیدا#، تیراژ 1000دانە، چاپخانەی پەیوەند، سلێمانی، شوباتی 2012ز.
3- #کەسایەتی دکتۆر ڕەئوف؛ ژیان و کار و هەڵوێستی مرۆڤدۆستانەی#، تیراژ1000دانە، چاپخانەی کەمال، سلێمانی، مایسی 2012ز.
4- #پارتیزانەکانی کەرکوک#، بەدواداچون وبیرەوەری، تیراژ1000دانە، چاپخانەی کەمال، سلێمانی، ئابی 2012ز.
5- #ساتوقەڵا هەرێمی ئیدۆ#، تیراژ500دانە، چاپخانەی کەمال، سلێمانی، شوباتی 2013ز.
6- #سێگردکان و سێبەرنشینەکانی#، تیراژ500دانە، چاپخانەی یاد، سلێمانی، کانونی دووەمی 2014ز.
7- #زێودەر#، لێکۆڵینەوەیەکی مەیدانی مێژوویی و جوگرافی و ئابوری و کۆمەلایەتی، تیراژ500دانە، چاپخانەی یاد، سلێمانی، تشرینی یەکەمی 2014ز.
8- #مێرجاڕ#، لێکۆلینەوەیەکی مێژویی و سیاسی یە، لەسەر 50 ساڵ خەباتی ئیلنجاغیەکان (1940-1990) .
9- #ئاراسنامە#، شيکردنەوەی پەند و ئيديۆمی کۆکراوەيە لە کورديپێديادا تۆمارێکی داتابەيسی-ديجيتاڵيە بەهاوکاری هاوکارانی بڵاوکراوەتەوە.
10- #سەرپەرشتیاری پەروەردەیی له بەردەم گۆڕانکاری نوێدا#، 2019 لەکوردیپێدیادا بڵاوکراوەتەوە.
[1]
ئاراس ئیلنجاغی
زریان عەلی
نامۍ: زریان
نامۊ تاتەی: عەلی
ڕۊ پېڎابېیەی: #27-10-1989#
یاگۊ پېڎابېیەی: #ھۆلېر#
$ژیۋاینامە$
ساڵۊ 1989 چە شارو (ھۆلېر) ی پېڎابېیەنا.
ئەرشیۋکەرو ڕېکۋزیاو #کوردیپێدیا#ین.
ئەندامو دەسەو ڕاۋەبەریی گرۇپۊ کتێبخانەی PDFین.
[1]
زریان عەلی
ڕۆژگار کەرکووکی
نامۍ: ڕۆژگار
نازنام: ڕۆژگار کەرکووکی
نامۊ تاتەی: عیماد
ڕۊ پېڎابېیەی: #01-06-1996#
یاگۊ پېڎابېیەی: #کەرکووک#
ئەڕشیڤگەرو ڕېکۋزیاو کوردیپێدیای.
=KTML_Link_Facebook_Begin=https://www.facebook.com/groups/363119081243579/?ref=share=KTML_Link_Facebook_Between=ڕاۋەبەرو گرووپی کتێبخانەی (PDF)=KTML_Link_Facebook_End=
$پەیوەندی$
=KTML_Link_Facebook_Begin=https://www.facebook.com/rozhgar.karkuki.5=KTML_Link_Facebook_Between=فەیسبووکی: ڕۆژگار کەرکووکی =KTML_Link_Facebook_End=
=KTML_Email_Begin=rozhgarkarkuki48@gmail.com=KTML_Email_Between=rozhgarkarkuki48@gmail.com=KTML_Email_End=
=KTML_Tel_Link_Begin=009647509744770=KTML_Tel_Link_Between=009647509744770=KTML_Tel_Link_End=
ڕۆژگار کەرکووکی
سەریاس ئەحمەد
نامۍ: سەریاس
نامۊ تاتەی: ئەحمەد
ڕۊ پېڎابېیەی: 01-03-1981
یاگۊ پېڎابېیەی: دەربەندفەقەرە
$ژیۋاینامە$
ڕۊ 01-03-1981 چە دەگاو (دەربەندفەقەرە)ی پېڎابېیەن. قۊناخەکۍ وەنەیش چە شارو سلېمانییۍ تەمامنێنۍ. ساڵۊ 2007 چە زانکۊ سلېمانییۍ کۆلێجو زۋانی بەشۊ کورڎییش تەمامنان. ئیسە چە ناوچەو شارباژێری مامۊساو زۋانی کورڎیی و وانە ماچۊۋە.
ھامکات ئەندامېۋی چالاکا چە ڕېکۋزیاو کوردپێدیاینە.
[1]
سەریاس ئەحمەد
هاوڕێ باخەوان
نامۍ: هاوڕێ
نازنام: باخەوان
نامۊ تاتەی: قادر ڕەسوڵ
نامۊ ئەڎێ: قومری حەمە شەمەیی
ڕۊ پېڎابېیەی: #28-02-1966#
یاگۊ پېڎابېیەی: #سلېمانییە#
$ژیۋاینامە$
نامۍ تەمامە (هاوڕێ قادر ڕەسوڵ) .
ڕەۋانشاڎ باباو من #رەسوڵە خڕە# چە ساڵەکا دەهەی ۋیسو سەڎەی ۋیسەمینە دماو چەدەسدای تەمامو بنەماڵەکەیش چە ڕۇداۋېۋەنە چە پشدەرۆ پەی سلېمانییۍ ئامان. بە ئۊسایی خشت و هەڕکاریی و باخەۋانیی گوزەرانو ژیۋای وېش و خېزانە گۆرەکەییش مسۆگەر کەرڎەن.
ڕەۋانشاڎ تاتەو من ئۊسا قادر ڕەسوڵ مەحمود چە سلېمانییە پېڎابېیەن و ماۋېۋی فرە ئۊساو یانەکەرڎەی و دماتەر کۆنتراتیش کەرڎەن. فرەو گەرماۋەکا سلېمانییۍ و سینەما دڵشاد ئاڎی درۊسی کەرڎېنۍ. بەداخۆ ئیسە چە ژیۋاینە نەمەنەن.
ئەڎاو من خاتۇ قومری شەمەییە هەر چە سلېمانییە پېڎابېیېنە. ڕەۋانشاڎ تاتەو ئاڎۍ (حەمە شەمەیی) چە دەهەو سی سەڎەی ۋیسەمی چە شارەزۇرۆ پەی سلېمانییۍ ئامان و کسمش کۇتاڵۋرەشی و بارزگارنی تەماکۊی بېیەن.
من ڕۊ 28و فێبریوەری ساڵۆ 1966 چە گەڕەکو (گۆیژە) و شارو سلېمانییۍ پېڎابېیەنا.
$یاگۊ نیشتەنی و باری خېزانی$
ڕۊ 5و مارتو 1992 وڵاتم جېیائاست و بەرەو سۇریە و دماتەر لوبنان ڕاکۆتا و چە کۊتایی ئا ساڵېنە چە وڵاتی هۆڵاندی سېیانېۋە. چا کاتۆ چنی (بەناز جۆڵا) ی هامسەرېم چاگە مژیۋمۍ و کوڕېۋ و کناچېۋەما بەنامۍ (میتان و ئارتین) ی هەنۍ.
$وەنەی$
- هەر چە سلېمانییە وەنەی سەرەتایی و ئاماڎەیی – ڕشتەو وێژەی (ئەدەبی) تەمامنان.
- ساڵۊ 1984 پەی بەشۆ یاساو کۆلیجو یاسای و ڕامیاریی زانکۆی موسڵ لۋانا. ساڵۊ 1986 ۋەرو بەشدارینەکەرڎەی چە ئەرەئارڎەی هامنانەو سەربازیی ڕژېمو بەعسی ئەرەگېری، پەی ماۋەو 2 ساڵا چە زانکۊ بەرکریانۍ و ساڵۊ 1988 کۆتاۋە وەنەی و ساڵۊ 1990 کۆلیجو یاسایم تەمامنا. هەر چە هەمان ساڵەچەنە بېیا بە پارېزەر و دماو ماۋېۋی کەمی وازمئارد.
- بەدەسئاۋرڎەی لیسانسو ئایتی چە هۆڵەندا.
- بەشداریکەرڎەی چڼین خولېنە و بەدەسئاۋرڎەی بڕۋانامۍ چە بوارەکا: ئایتی، ڕاۋەبەریی زانیاری، ڕاۋەبەریی پڕۆژا و پرۆژۍ ئایتییۍ پەیۋەڼیداری بە هەرمانۍ و بوارۍ یاسایی و دادگا مېیاندۆڵەتییەکا.
$نۋیستەی و هەرمانۊ ڕۊجنامەگەریی$
من چە تەمەنو زاڕۊڵەییمۆ حەزم چە ئەۋەوەنەی و نۋیستەی هۊربەسۍ کەرڎەن، بەڵام تاکو ئیسە تاقە دېڕېۋەهۊنیێم ۋەڵانەکەرڎېنۆ. هامنو 1978 بەشېۋو یانەکەیما سۊت و چا کاتەنە دەفتەرو هۊنیاکا منیچ بېیەن بە سۊتەمەنی ئێری و ئیتر هیچی تەر پەی سەرو هۊربەس-نۋیسی دەسمنەبەرڎۆ.
دماتەر دەسمکەرڎ بە ئەۋەوەنەی قۇڵو تارېخی و ڕامیاری و یەکەمین پەیجۊری تارېخیی وېم ساڵۊ 1986 نۋیست. ئا پەیجۊرییەمە چە سەردەمو ئەنفالەکانە چنی دەفتەرو یاڎاۋەرییەکاو پېشمەرگایەتیم چە دەگاو (شەمە) و شارەزووری شاردۆ، بەڵام بەداخۆ دماتەر فۆتېیێ و هەرگیز دەسمنەکۆتېۋە.
$چالاکیی ڕامیاریی$
چە دلېڕاسیی دەهەو هەشتاو سەڎەی ۋیسەمینە بېیا بە ئەندامو (پاسۆک) ی، چ پېسەو ڕکۋستەی، چ پېسەو پېشمەرگەی. دلۍ ڕېزەکا (پاسۆک) ینە بەنامۍ (ئامانج) یۆ ئەژناسیانۍ. بڕېۋ جارۍ فرە چالاک بېنۍ و بڕېۋ جارېچ سست. بەڵام ۋەڵۍ ئانەیە کە پاسۆک چنی بڕېۋ حیزبا تەری یۊگېرۊ، من چە پاسۆکایەتی وازمئارڎ.
$هەرمانە$
- چە 1998 تاکو 2003 چە چڼ کۆمپانیێۋی هۆڵندیی و مېیاننەتەۋەینە پېسەو بەرنامەسازی هەرمانەم کەرڎېنە.
- ماۋەو 12 ساڵا کارمەڼو ڕېکۋیاو نەتەۋە یۊگېرتەکا بېیەنا و دمایین هەرمانەم چە دادگاو لاهای سەرۊکو بەشو پەشتگیریی دادگای بېیەنا.
- دماتەر پەی ماۋەو دۋۍ ساڵا چە (دادگاو کۆسۆڤۆ) ینە ڕاۋەبەرو بەرنامەو Legal Workflow بېیەنا.
- چە ساڵۊ 2021یۆ بە تەمامیی هەرمانۊ وېم پەی کوردیپێدیای تەرخانە کەرڎېنە.
$بابەتە ۋەڵاکریێکۍ من$
1. لێکۆڵینەوەیەک لەسەر ڕاپەڕینەکەو ۋەهارو 1991و نشۇرو کورڎەسانی - چاپی یەکەم - هۆڵەندا - 1994.
2. پڕۆژەی پارتی نەتەوەیی کورد - چاپی یەکەم - هۆڵەندا - 1994. چاپی دووەم - هۆڵەندا - 1995. چاپی سێیەم - هەولێر - 2002 - لەبڵاوکراوەکانی ڕۆژنامەی میدیا – چاپخانەی ئۆفسێتی هەولێر.
3. کوردستان... نیشتمانی یەکەمینی سۆمەرییەکانە - چاپی یەکەم - هۆڵەندا - 1996. چاپی دووەم – دەزگای چاپ و بڵاوکردنەوەی ئاراس – کوردستان هەولێر – چاپخانەی وەزارەتی پەروەردە – ژمارەی سپاردن: 91 - 2003.
4. هاوڕێنامە بۆ مێژووی کوردستان و کورد (یەکەمین کڕۆنۆلۆژیای زانستیی پەی کوردستان و کورد) – چاپی یەکەم – بنکەی چاپ و پەخشی سەردەم - زنجیرە (16) - چاپخانەی ڕوون – سلېمانییە – 1999.
5. ئاڵای کورد بۆچی نا؟! تاکوکەی؟! - چاپی یەکەم - دەزگای چاپ و پەخشی سەردەم - زنجیرە (117) - سلېمانییە - 2001.
6. ڕۆژی شۆڕش یان ڕۆژی تیرۆر - چاپی یەکەم – ئۆکتۆبەری 2003 – چاپخانەی وەزارەتی ڕۆشنبیری – ژمارەی سپاردن: 301 - کوردستان – هەولێر.
7. وشە پەڕتەوازەکان - بەرگی 1 – سەرجەمی 100 وتار و کورتە لێکۆڵینەوەیە کە لەنێوان ساڵانی 1995 و 2005دا چە گۆڤار و ڕۆژنامە و ماڵپەڕە کوردی و بێگانەکانی کوردستان و هەندەراندا بڵاوکراونەتەوە - ژمارەی سپاردنی (1994) ی ساڵۊ (2008) ی پێدراوە – چاپخانەی سیما - 2009 – کوردستان – سلېمانییە.
8. وشە پەڕتەوازەکان - بەرگی 2 – چاپی ئەلەکترۆنی.
9. وشە پەڕتەوازەکان - بەرگی 3 - چاپی ئەلەکترۆنی.
10. وشە پەڕتەوازەکان - بەرگی 4 - چاپی ئەلەکترۆنی.
11. ئەدەبیاتی کاژیک – کۆکراوەی بڵاوکراوەکانی کاژیک – چاپی ئەلەکترۆنی.
12. بەراووردەکانی ژیان - پرس و ڕایەکی بەراووردکارییە بۆ بەرەو نەتەوەییبوون - 2009 - چاپی ئەلەکترۆنی.
13. دەستوورم واهی خوێندەوە - کۆمەڵێک ڕەخنە و تێبینیی یاسایی، زمانەوانی و لۆجیکییە لەسەر پڕۆژەی دەستووری هەرێمی کوردستان - 2009 - چاپی ئەلەکترۆنی.
14. زمانی کورد، بگونجێنە بۆ 0 و 1 – 2014 – چاپی ئەلەکترۆنی.
15. ڕۆڵی ڕووداوەکانی شنگال چە پێشخستنی دۆزی کورد - 2016 - چاپی ئەلەکترۆنی.
16. دور احداث شنکال في تطوير القضية الکردية، ترجمة ميران حسين - 2016 - چاپی ئەلەکترۆنی.
17. من و کوردایەتی؛ (سەرەتایەک بۆ گفتوگۆی ئەفسانەکانی کوردایەتی) - 2018 - چاپی ئەلەکترۆنی.
چە دەیان پڕۆژە ئەرشیڤییە گۆرانە بەشداریی سەرەکییم کەرڎەن و چە ۋەڵاکریاکا کوردیپێدیاینە ۋەڵێکریێنێ. (بابەتە پېۋەڼدریاکا – پەڕتووکخانەی تەماشەکەرە)
هەرپاسە فرەو وتارا و کوڵە پەیجۊرییا کە چە ڕۊجنامە و گۊۋار و پەڕیانە کورڎیی و بېیانییەکانە چە ساڵۊ 1995 تاکو ئیسە ۋەڵێکریێنێ.
#کوردیپێدیا#
چە ساڵۊ 2008ینە ڕېکخراوی کوردیپێدیام مەرزنانەرە.
$پەیۋەڼی$
=KTML_Link_External_Begin=http://www.bakhawan.com=KTML_Link_External_Between=http://www.bakhawan.com=KTML_Link_External_End=
=KTML_Link_Facebook_Begin=https://www.facebook.com/bakhawan=KTML_Link_Facebook_Between=فەیسبووکی هاوڕێ باخەوان=KTML_Link_Facebook_End=
=KTML_Email_Begin=hawreh@bakhawan.com=KTML_Email_Between=hawreh@msn.com=KTML_Email_End=
=KTML_Tel_Link_Begin=0031654710293=KTML_Tel_Link_Between=0031654710293=KTML_Tel_Link_End=
=KTML_Tel_Link_Begin=009647503268282=KTML_Tel_Link_Between=009647503268282=KTML_Tel_Link_End=
هاوڕێ باخەوان
زریان سەرچناری
نامۍ: زریان
نازنام: سەرچناری
ڕۊ پېڎابېیەی: #17-12-1975#
یاگۊ پېڎابېیەی: #سلېمانییە#
$ژیۋاینامە$
ڕۊ 17-12-1975 چە گەڕەکۊ سەرچنارو شاری سلېمانییۍ پېڎابېیەن.
بە بنەچە خەڵکو #قەرەداخ#ی هەن،
قۊناخۊ وەنەی سەرەتایی و مېیانیش چە سەرچنار تەمامنێنە.
بەرشېیەو پەیمانگاو پنەیاۋنای مامۊسایاو سلېمانییۍ هەن.
ماۋەو شش ساڵا چە هەندەران ژیۋان.
ئاڎ ئیسە (2022) چە کورڎسان نیشتەجا هەن، هامسەرییش کەرڎەن و دۋۍ زاڕۊڵېش هەنۍ؛ محەمەد و ئەلیاس.
زریان بڕۋانامەو دیبلۆمیش چە زۋان و ئەدەبی عەرەبینە هەن، چڼین بابەتۍ و پەیجۊریېش چە زۋانی عەرەبییۆ پەی زۋانی کورڎیی هۊرگېڵنێنۍ.
هەرپاسە چە زۋانی ئینگلیزی و فارسینە شارەزاییش هەن.
چە ڕېکۆتو 25-05-2018 ئەندامو ڕېکۋزیاو کوردیپێدیای هەن.
[1]
زریان سەرچناری
شەرارە شەمامی
نامۍ: شەرارە
نازنام: شەمامی
$ژیۋاینامە$
خاۋەنۊ بڕوانامەو فرەکولتۇریی (Multicultural competence) زانکۊو نەرویجی.
بڕۋانامەی تاییبەتیی ۋەرگېرتەی چە تڼوتیژیی، تراوماتیک سترس، ۋەرگېرتەی چە وېکوشتەی و گرفتۍ کۊچەریی و کۆچبەراش هەن.
هەرپاسە چە بوارو زانستو پەرۋەرڎەی و ڕامیاری دۆڵەتیی و مېیان-دۆڵەتیینە بڕۋانامەو بەکالۆریۆسیش چە زانکۊو نەرویجی بەدەسئاۋرڎەن.
بەشۍ یەکەمە چە یەرۍ بەشا ماستەر پرۆگرامو health and social informatics
لیسانسەکەیش international child Developement programme، تاییبەت بە پرۆگرامو ڕاوێژکاریی و ڕانمایی ئەڎا و تاتا هەن. هامکات ئاڎە
خاۋەنۊ بڕوانامەو resource management system- Mikrosoft Visma og RS
مامۊسایی ئی زۋانا: نەرویجی، کوردی و فارسی هەنە و
چە بوارەکا چارەسەرکەرۍ کۊمەڵایەتییە (Social theraphist) و فېرکەرۍ کۊمەڵایەتیی (social educator) بەشۊ پارېزنای نۊجەۋانا و گەنجا نەرویجیی و کۆچبەرانە تێڕاپۊیتکەرەنە، هەرپاسە ڕاۋەبەرو (leader) بەشۊ پارېزنای نۊجەۋانۍ و گەنجۍ تەنیێ و بېسەرپەرشتۍ نەرویجییۍ و کۆچبەرا هەنە [1]
شەرارە شەمامی
ئامارۍ
بابەتۍ 456,858
ۋېنۍ 93,599
کتېبۍ PDF 16,750
فایلی پەیوەڼیدار 77,636
ڤیدیۆ 835
چی کاتەنە
8
سەردانیکەرۍ سەرو پەلیانەو کوردیپێدیایۆ ھەنۍ!
ئارۊ 4,388
ھۊنیێ
ئەی دڵ وە سەنگ بای
ھۊنیێ
خەمناکم خەمناک
کوڵەباس
مېژوو ئەدەبیاتو یارسانی (9)
ژیواینامە
کامەران ئاکرەیی
کتېبخانە
ڕۊژماری هۆرامی (8)
680 هەزار هاووڵاتی عەرەب لە هەولێر خانوویان بەناوکراوە
پېڕە: ڤیدیۆ | زۋانو بابەتۍ:
کوردیی ناوەڕاست
ھامبەشیکەرڎەی
ھامبەشیکەرڎەی
Facebook
0
Twitter
0
Telegram
0
LinkedIn
0
WhatsApp
0
Viber
0
SMS
0
Facebook Messenger
0
E-Mail
0
Copy Link
0
ھۊرسەنگنای تۊماری
نایاب
فرە خاسە
خاسە
خرابە نېیەنە
خرابە
زېیاتەر
ۋزەش دلۍ ڕیزبەڼیی گلېرۆکریێکاو وېم
پەیلۋاو وېت چە بارەو ئی بابەتۍ بنۋیسە!
ۋەڵینەو دەستکاریی بابەتۍ
Metadata
RSS
چە گوگڵ پەی ۋېنە پەیۋەستا بە بابەتۍ دەسنیشانکریێ گېڵە
چە گوگڵ پەی بابەتۍ دەسنیشانکریێ گېڵە!
ھۊرگېڵنای
Kurmancî - Kurdîy Serû
0
English
0
عربي
0
فارسی
0
Türkçe
0
עברית
0
Deutsch
0
Español
0
Française
0
Italiano
0
Nederlands
0
Svenska
0
Ελληνική
0
Azərbaycanca
0
Fins
0
Norsk
0
Pусский
0
Հայերեն
0
中国的
0
日本人
0
ئی بابەتۍ خاستەرە کەرە!
کارزان ڕەسوڵ سەرۆکی لقی هەولێری کۆمەڵەی داکۆکیکار لە مافی کرێنشینان وتی:
زیاتر لە 680 هەزار هاووڵاتی عەڕەب لە #هەولێر# خانوویان بەناو کراوە، وە زیاتر لە 34 هەزار هاووڵاتی عەرەب لە هەولێر کرێنشینن. [1]
پەی ۋینای ڤیدیۆکەی کلیک کەرە
ئی بابەتۍ بە زۋانی (کوردیی ناوەڕاست) نۋیسیێنە، پەی ئەۋەکەرڎەی بابەتەکۍ بە زۋانېۋ کە نۋیسێنە، سەرو ئایکۆنو
ی کلیک کەرە!
ئەم بابەتە بەزمانی (کوردیی ناوەڕاست) نووسراوە، کلیک لە ئایکۆنی
بکە بۆ کردنەوەی بابەتەکە بەو زمانەی کە پێی نووسراوە!
ئی بابەتۍ
355
جارۍ ۋینیێنە
ھاشتاگ
سەرچەمۍ
[1]
مێدیای کۊمەڵایەتی | کوردیی ناوەڕاست |
تۆڕە کۆمەڵایەتییەکان؛ فەیسبووک؛ پەیجی (رووداو) ڕۆژی 28-01-2023
بابەتۍ پەیۋەڼدریێ: 1
ڕېکۆتۍ و ڕۇداۋۍ (کڕۆنۆلۆژیا)
1.
28-01-2023
[زېیاتەر...]
تایبەتمەڼییۍ تۊماری
پېڕە:
ڤیدیۆ
زۋانو بابەتۍ:
کوردیی ناوەڕاست
ڕېکۆتو ۋەڵاکەرڎەی:
28-01-2023
(0 ساڵە)
جۊرو بەڵگەنامەی:
زۋانی یەکەم
دەھە:
20ەکۍ (20-29)
سەڎە:
سەڎەو 21 (2000-2099)
شار و شارەکڵۍ:
هۆلېر
وڵات - هەرېم:
پانیشتو کورڎەسانی
تایبەتمەڼییۍ تەکنیکیۍ
چنینیی بابەتۍ:
98%
98%
ئی بابەتۍ جە لایەنو: (
زریان عەلی
)یۆ جە:
31-01-2023
تۊمارەکریێنە
ئی بابەتۍ چە لایەنو: (
شەنە ئەحمەد
) چە:
31-01-2023
پۊرەلۋای کریێنە و ئازاڎە کریێنە
ئی بابەتۍ پەی دمایین جاری جە لایەنو:(
هاوڕێ باخەوان
)یۆ جە:
05-05-2023
خاستەرە کریێنە
ۋەڵینەو دەستکاریی بابەتۍ
لینکو بابەتۍ
ئی بابەتۍ بەپاو
ستانداردۍ
و کوردیپێدیای ھەڵای ناتەمامە ھەنە و پەنەۋازییش بە پۊرەلۋای بابەتیی و زۋانەۋانیی فرەتەری ھەن!
ئی بابەتۍ
355
جارۍ ۋینیێنە
فایېلۍ پېۋەدریێ - ڤێرشن
جۊر
ڤێرشن
نامۊ تۊمارکەری
ڤیدیۆ
1.0.2
7 MB
1
05-05-2023
هاوڕێ باخەوان
هـ.ب.
ڤیدیۆ
1.0.1
7 MB
1
31-01-2023
زریان عەلی
ز.ع.
تازەکی
ئەی دڵ وە سەنگ بای
وەلی دېوانە
ئەی دڵ وە سەنگ بای، ئەی دڵ وە سەنگ بای
ئەی دیدە کۊر بای، ئەی دڵ وە سەنگ بای
ئەی (زوان) لاڵ بای ئەی خاتر تەنگ بای
ئەی (تەن) تاویای ژار فەرەنگ بای
ئەی (گۊش) نەژنەوا هەر یەکجار کەڕ بای
ئەی کەڕ وە غەزەب باد سەڕسەڕ بای
ئەرۍ تاڵەی من غەزەب وارۊ لېت
ئەرۍ بەخت من تەوەن وارۊ پېت
ئەی فریشتەی من وە فەرمان حەق
فریشتان عەرش شەقت کەران شەق
ئەی ئېقباڵ من هەر سەرنگۇن بای
سەرنگۇن نە قەعر ئاب (هامۇن) بای
وېم بە وېم واچۇن بە کۊی زوخاڵ بای
تەن نە غەرق بەرق فەنا پاماڵ بای
چەند ساڵەن کە ڕ
ئەی دڵ وە سەنگ بای
خەمناکم خەمناک
بېسارانی
خەمناکم خەمناک، خەمناکم خەمناک
جە جەوری گەردۇن، خەمناکم خەمناک
هەر یەندە کەردم جامەی تەن چاک چاک
پەی دۇری یاران، خاک وە سەرم خاک
مەنیشۇ وە عەرش، دۇدی ئاهی سەرد
وەختەن هەناسەم سەنگ کەرۊ وە گەرد
مەگەر خوڎاوەند کەرەم بکەرۊ
تەفرەقەی یاران وە هەم باوەرۊ
وەرنە جە دەرۇن پڕ دەردی زامەت
ئایېر وارانەن تا ڕۊی قېیامەت
[1]
خەمناکم خەمناک
مېژوو ئەدەبیاتو یارسانی (9)
مېژوو ئەدەبېیاتو یارسانی
بەشۍ نۊهەمە
کتېبو (سەرەنجام)ی:
شېعرەو ئایینو یارسانی پېسە گرد ئەدەبێ ئایینی بە درېژایی ڕوژگاری درووسە بیېنەن، دمایی جەمکریێنۍ، فرەو جاری خاوەنو شېعرەکا نەشناسیان، بەڵام وېشا شېعرەکا مڎانە پاڵو کەردگاری و فریشتا و پیر و پیاخاساشا، پی تەرزە هەر ناوچێنە کومەڵە شېعرێ پېڎێ بیېنۍ، یان کومەڵە شېعرێ شاعیرێ جەمۍ کریێنۍ، ئیتر بە نامۍ ناوچەی، یا ڕوژگار، یا نامۍ خاوەنەکەیشۆ ئامێنۍ دلۍ.بە دەسنوېس و کومەڵە شېعرەکا ماچان دەفتەر، شېعرەکېچ وېش (کەلام) ش پەنە ماچان، بەعزەجارێچ بە نام
مېژوو ئەدەبیاتو یارسانی (9)
کامەران ئاکرەیی
نامۍ: کامەران
نازنام: کاروان ئاکرەیی
نامۊ تاتەی: سەعید
نامۊ ئەڎێ: جەمیلە
ڕۊ پېڎابېیەی: 29-12-1982
یاگۊ پېڎابېیەی: نەغەدە - وەرکۆتو کورڎەسانی
ژیۋاینامە
کامەران سەعید شوکری، ڕۊو 29-12-1982 چە شارو نەغەدەی سەر بە پارېزگاو ئازەربایجانی وەرنیشتو وەرکۆتو کورڎەسانی دلۍ بنەماڵېۋی کورڎپەروەرینە پېڎابېیەن. قۊناخەکۍ سەرەتایی و مېیانیی و ئاماڎەییش چە بەشۊ زانستینە چا شارەنە تەمامنێنۍ و دماتەر چە تەمەنو 20 ساڵینە (ساڵۊ 2002) پەی نشینگاو ۋەڵیناو وېش گېڵانۆ و پېسەو گرڎ وانیارېۋی فۆرمو زانکۊیش پەڕکە
کامەران ئاکرەیی
ڕۊژماری هۆرامی (8)
ڕۊژماری هۆرامی
ئاماڎەکەرڎەی هەشتەم
1402ڕۊجیاری/ 2023 - 2024 پېڎایی
ئاماڎەکەرڎەی
ئاکۊمارانی
سېیاۋکامو1401 – مارچ / ئەپڕیلو 2023
[1]
ڕۊژماری هۆرامی (8)
تۊماری تازە
حەمەجافر کەریمی
نامۍ: حەمەجافر
نازنام: کەریمی
نامۊ تاتەی: حەمە ڕەشید
نامۊ ئەڎێ: ئایشۍ
ڕۊ پېڎابېیەی: #1_7_1320ک#
ڕۊ مەرڎەی: #27_4_1348ک#
یاگۊ پېڎابېیەی: #زاوەر_هۆرامان#
یاگۊ مەرڎەی: #ئورمییە#
$ژیۋاینامە$
لای هەڵۆی بەرزە فری بەرزە مژی
چۆن بژی شەرتە، نە وەک چەندە بژی
مامۊسا هەژار
مامۊسا حەمەجافری کەریمی جە ڕۊدیارو (1\7\1320ک) جە دەگاو (زاوەر) ی جە ئەڎای بېیەن، تاتەش حەمە ڕەشیڎ و ئەڎاش ئایشۍبېیېنە.
دەورانو سەرەتایی مەدرەسەیش تاکو کەڵاسوو پەنجی جە وانگاو (زاوەر) یەنە وانان، پەی درېژە دای بە وانای لوان پەی شارو (نودشە) ی و چاگە کەڵاسو ششیش تەمامنان.
جە ساڵو (1337ک) ی لوان پەی دانشسراو عەشایری ئیسلام ئابادی و ساڵێو چاگە دەورەش دېیەن و جە ساڵو (1338ک) ینە بېیەن بە مامۊسا. جە دەگایەکاو (زاوەر، کێمنە، هانەگەرمڵە و نوریاو) بە وانیارا دەرسش دان و خزمەتش کەردەن.جە پاڵو دەرس دایەنە خەریکو ڕوەش هەنگەری و فەعالیتی سیاسی بېیەن.هەوڵش دا جە هەر یاگێوەنەبۊ خەڵکی جە کارو بارو وەڵاتی و دەسەڵات دارە زاڵمەکا ڕژیمو شاهنشاهی ئاگاڎار کەرۊوە.
مامۊسا مروڤێ زەحمەت کېش، دڵسوز و خەمەوەرو خەڵکی بېیەن.لایەنگیرو هەژارا و بۍ دەسەڵاتا بېیەن.پەی کۊ کەردەی کەڵتور و فەرهەنگو هۆرامانی هەوڵش دان ، بەڵام بە داخەو ئەجەڵی مۆڵەت نەد٘ا تاکو هەرمانەکاش بە ئاکام یاونۊ.
چنی بڕېو جە هام ویر و هام فکرەکاش جە ساڵو 40 تاکو 47 موبارەزەو وېشا جە ناوچەو هۆرامانېیەنە دژو ڕژېمو شاهنشاهی دەس پەنە کەرا.
جە ئابانو (1347ک) جە دەگاو (نوریاو) ی ساواک دەسبەسەرش کەرۊ و بەرۊش پەی زیڼانو کرماشانی و چاگەیچ دماو ماوێوی ڕەوانەو تارانیش کەرا.بەینێوتەریچ ڕەوانەو زیڼانو جەلدیانو ئۆرومیەیش کەرا و چاگە پېشنیارش پەنە مڎا کە تۊبەنامە بنویسۊ تاکو قەنارەش نەڎا.بەڵام مامۊسا بە ورەی پۆڵایین و ویری بەرز ئینەیە قەبووڵ نمەکەرۊ و سەرو ویر و ئەندېشەو وېشەو پاشەگەز نمەبۊوە. جە ڕۊ16گۆڵان ( ئوردیبەهشت) ساڵو (1348ک) جە دادگایوی نمایشی بە قەنارە مەحکووم کریۊ و جە 27 گۆڵانی چنی دوۍ نەفەرا جە هامڕەزماش تیر ۋاران کریۊ و هەر جە جەلدیانو ئۆروومیەیەنە ئەسپەردەو خاکی کریۊ.
مامۊسا حەمە جافر جە ئاخر پەلەو قورئانێویەنە کەجە دەوران حەپسیەنە هام دەم و ڕەفیقو شەو ڕۊیش بېیەن، وەسیەت نامۍو پەی تاتەیش منویسۊ:
(تاتە گېیان تەقدیر پاسنەنە کوڕەکەت ئە پی جۊرە ژیوایش تەمامیو، هیچ ورکێوت نەبۊ، ئۊمېڎوارەنا ئەڎای ڕەحمینەم و واڵە و بڕاڵە ئازیزەکېم، ژەن و زاڕۊڵەکېم و ماباقی قەوم و کەس و کارۍ بەخشام و چەنەم بویەرا و گەرڎەنم ئازاڎ کەران.
جە تەمامو دۊسا و ڕەفېقا و ئاشنایا کە مەیا پەی فاتیحە وانای داوا کەرە گەردەنم ئازاڎ کەران.
ڕۊ جومعەی مزگیەنە جە خەڵکوو دەگاکېما داوا کەرە، گەردەنم ئازاڎ کەرا و دۊعاو خەیریم پەی کەران.
تاتە گېیان لاڵیەوتەو وەنە بلی پەی شار و دەگاکا (پاوەی، نەوسوڎە، نۊدشە، کێمنە، هانەگەرمڵە، نوریاو) ، گېڵی هەرکەس حەقش ئینا سەرمەو دەیشەو، یا حەڕاڵم کەرا. بە تەمامو خەڵکوو ئا شار و دەگایا واچە گەردەنم ئازاڎ کەران.[1]
نویستەی و کۊ کەردەیوە: ئاریا یوسفی
حەمەجافر کەریمی
یاڎو پەنجا ساڵەو سەرکۆتەو ژڵېوەو ئاپۆیینە
نامۊ کتېبی: یاڎو پەنجا ساڵەو سەرکۆتەو ژڵېوەو ئاپۆیینە
بابەت: پەی یاڎکەردەیۋو پەنجا ساڵەو کۊششینە
ئاماڎەکەردەی_ نویستەی: کۆمیتەو ناوەندی
هۊرگېڵنای: پېڕۊ هۊرگېڵنای پەی هۆرامی
دیزاین :کۆمیتەی یاونەرو pkk
وەڵاکەرڎەی:کۆمێتەی ناوەندیpkk ی
چاپ: 2023
تیراژ: 1000 دانۍ
[1]
یاڎو پەنجا ساڵەو سەرکۆتەو ژڵېوەو ئاپۆیینە
قازی سەبغەتەڵڵا
نامۍ: قازی سەبغەتەڵڵا
نازنام: قازی ئەنساری پاوەی
نامۊ تاتەی: مەڵڵا عەبدوڵڵا
ساڵۊ پېڎابېیەی: #1300ک#
ساڵۊ مەرڎەی: #1371ک#
یاگۊ پېڎابېیەی: #پاوە#
یاگۊ مەرڎەی: #پاوە#
$ژیۋاینامە$
نامۍ تەمامەش: قازی سەبغەتەڵڵا، کوڕو مەڵڵا عەبدوڵڵای جە بنەماڵێ ئایینی و ئیمانداری ساڵەو (1300ک) جە شارو پاوەی سەر بە هۆرامانو لهونی، جە وەرکۆتو کورڎەسانی ئامان دنیاوە، سەردەمو وېشەنە ئیمام جومعەو شارو پاوەی بییەن، چن کتېبێ دەسنویسېش شۊنیرە جیامەنېنۍ، جە بەشێ نویستەکاشەنە بە (ئاغە مەڵڵا) ئەشناسیان، سەرەتا جە لاو تاتەیشۆ فېرو دەرسە ئایینیەکا بېیەن دلۍ حوجرەینە، نازنامو (قازی) جە تاتەیشۆ بڕیان ملشەرە، چوونکم چا وەختەنە تاتەش پیێوە شارەزاو زانستەکا بییەن، فرەو جاری پېسە قازیێ چارەو گرفتەکانو خەڵکیش کەردەن، تاتەش پەی ماوێ فرەی ئیمام جومعەو شارو پاوەی بییەن، قازی سەبغەتوڵڵا یۊن جە شاعېرە بە تەواناو سەلېقە جوانەکا سەردەمو وېش، شېعرەکېش بابەتە سیاسی و کومەڵایەتیەکا گېرانە وېشا، زدایەتی زوڵم و زورداری و ناداڎیی و مافو خەڵکە بەشمەینیەتەکا، یاگێنە ماچۊ؛
خۊ غەفڵەت کارەن مائموور ئێران
مەر نمەزانان مللەت بی وېران
بە زوانەکانو (هۆرامی، فارسی، عەرەبی، کرمانجی) شېعرېش نویستېنۍ.
ماچۊ:
فارسی و کرمانجی و کوردی و گۊرانی
فەرق نېیەن جە لاش با تۊ بزانی
جە سەردەمو (قازی ئەنساری پاوەینە) ، جموجووڵو ۋیروباوەڕی ئازادی زیڼەبیۆ، ناڕازیبېیەی خەڵکی لوانە قوناغێ کەردەییە، ناڕەزایی ۋەراوەرو دەسەڵاتدارا، قبووڵ نەکەردەی قەرارە هەڵەکا دەسەڵاتی، قازی یۊ بېیەن چانېشا کە پەرچەمو ناڕەزایەتیەکانە دیاربییەن، داواو مافەکا خەڵکی جە وېشەنە وەرجەسەکەردەن، هەرگیز بېدەنگیش نەکەردەن، چن بەیتێش بە دەنگێ ناڕازی دێنۍ گۊشو دەسەڵاتو پەهلەویرە:
عەزیزەم جە نۊ، شیم بەحر خەیاڵ
فکرم کەردەوە ئەوزاع و ئەحواڵ
هەرچن پاوە شار وېنەی بەهەشتەن
ئەما بزانە نگبەت لېش وەشتەن
شەرارەش وېنەی، شەرارەی سەقەر
چەخماخ مەشانۊ ڕۊ جە ڕۊ بەتەر
قازی ئەنساری پاوەی، دمای ئا گرد کۊششا کەردېش بە خاترەو خاسکەردەی بار و ژیوای خەڵکی، دمای وېچش ۋیروباوەڕەکېش دلۍ خەڵکینە ڕەنگەشا گېرتېبۍ، واتەکېش سەرو زوانو خەڵکیۆ واچیېنێ، بە هوکارو بارو زروفو ئا وەختەیە بەشێ جە بەرهەمەکاش دلېنە شیېنۍ، چن بەرهەمێش مەنېنێ و ئینێ وەردەسەنە.
قازی پاوەی شاعېر و زانا، ساڵەو (1371ک) کۊچی دمایینش کەردەن.
نەو وەهار نېیەن
یاران بۆی شنۆی نەو وەهار نیەن
دایېم زمستان بەرقەرار نیەن
پاسە دیارەن فەسڵش گۊم بیەن
جە ئامایش هەرگیز ئینتیزار نیەن
ئەو شنۊی دڵگیر جە دەس بەرشیەن
نە جاگەش زمسان هېمای باقیەن
جە سەردی هەواش دڵ بېزار بیەن
هانە قەهر و قار پڕ ئازار بیەن
فەسڵش بەڎ عەدڵەن هانە کار زار
ئەسەح تەماش نیەن کەی مەیۊ وەهار
یە خەیلێ وەختەن زمسان قەهارەن
مەزانۊ وەهار نیەن بېڎارەن
گاگا چوون زلان جارجار سەر مەدۊ
هیچ پەرواش نیەن ساکن بۊ، بلۊ
کەم کەم نېشانش نەجاش باقیەن
ئەویچ پەی زمسان دایېم ساقیەن
هەر ڕۊ تا ئېوار هەر شەو تا سەحەر
ئۆف و وارانەن یەک جە یەک بەڎتەر
مەخسووس ۋای زلان شەدید تەڕ مەیۊ
نە هەرکەس بڎۊ مەکەرۊش وە چۊ
هیچ تەماش نیەن وەهار تاکەی بەی
خەیاڵش ئېڎەن وەهار هەر نمەی
هەر وەخت کە شەماڵ سەڎاش جە دوور بەی
زلان بەد حاڵەن شەماڵ تۊ تاکەی ؟
دیارت نیەن فرسەتەن سادەی
سەڎای نەسیمت سا با جە دوور بەی
مەردم جە داخت ، شەماڵ بېزارەن
تا کەی غافڵی زلان بیمارەن ؟
تاکەی بۍ جەهەت هەر مەی هەر مەشی؟
تاکەی جە شاڎیی تۊ هەر بۍ بەشی؟
مەزانوو زلان خەیلێ سەر سەختەن
واڎەش نەمەندەن ئەمما بەڎ بەختەن
وە بۍ ئامای تۊ شېیەی خەتەرەن
پەرۍ درەختان خەیلێ زەرەرەن
زلان بە خەیاڵ مېمانت زانۊ
وە موەقەتی حوکم تۊ ۋانۊ
مەگەر جە ئەسفەند وەسەت یا ئاخر
بۊی شنۊی شەماڵ لېمان بۊ زاهېر
چوون زمسان سەردەن دڵ بۍ قەرارەن
(قازی ئەنساری) زمسان بېزارەن .
نموونێ تەر:
بەحری خەیال
عەزیزم جە نۊ شیم بەحر خەیاڵ
فکرم کەردەوە ئەوزاع و ئەحواڵ
هەرچەنڎ پاوە شار وېنەی بەهەشتەن
ئەمما بزانە نگبەت لېش وەشتەن
شەرارەش وېنەی شەرارەی سەقەر
چەخماخ مەشانۊ ڕۊ جە ڕۊ بەتەر
هەرپاسە خاسەن دوور بی جە مەکان
ئاتەش فشانش نە ساڵ و زەمان
دوعام هەر ئېڎەن هەر سوبح و ئېوار
(وقنا ڕبنا من عذاب النار)
(قازی ئەنساری) هەرچن زەبوونەن
ئەر خەیاڵ بازۊ تەبعش مەوزوونەن
فارسی و کورمانجی و کوردی و گۊرانی
فەرق نیەن جە لاش با تۊ بزانی
لازم کەرد وەی تەور واچوو موختەسەر
چەندە ئەشعارێ باوەر وە نەزەر
ئاخر هەر مەرگەن نە ڕاگەی ئینسان
حەیفەن عومر وېش بڎەرۊ تاڵان
نە ماڵ دنیا فەراوانت بۊ
مەحشوور بی چەنیش تا وە ئاخر ڕۊ
نە گەڎا و موحتاج ئەرا مەنڎە بی
چەنی خەیاڵان سەر ئەفکەنڎە بی
کۊن پادشاهان خەیاڵ لایەمووت؟
مەنزڵگاشان بۍ لانەی عەنکەبووت
لەک لەک نە جاشان بە وېنەی سەردار
باڎەقۊش بیەن وەزیر دەربار
کاوەتر ئەمیر مرۊچە سەرلەشکر
مەلووچک ڕابەر ئەی سەرو ئەو سەر
کۊن ئەو سەرداران وەزیر تا ئەمیر؟
کۊن دنیا داران جوانان تا پیر؟
جە خاسی و جە عام نە تۊڕ دام گیر
نە تۊی خاکەوە گشت بیەن ئەسیر
عاقڵ ئەو کەسەن جەی دنیای فانی
وېش نەڎان وە دەست غۊسسەی نەهانی
پەنج و دوو ڕویەی دنیای بێ وەفا
پەی هیچ ئەحەدەی نەدارۊ بەقا
فەرزەند من ماچوو بە تۊ وەسیەت بۊ
زیاڎ جە وەسیەت هەم نەسېحەت بۊ
دایېم نیک نامی باوەر وە نەزەر
بەڎ نامی بەڎەن خەتەرەن خەتەر
تەماع بەڎبەختەن حرس ئابڕوو بەرەن
تماع چوون موردار هامن بەڎ تەرەن
شەخس بۍ تەماع گەردەن بۊڵەندەن
ئەوکەس حەریسەن ئابڕووش نەمەندەن
تەماع پەی بەشەر ئەڼازە دارۊ
بۍ تەمەع نیەن هیچ کەس جە ئارۊ
ئەما تەفاوەت زیاڎ و کەمەن
بە کەم قەناعەت هەم ئەفکار جەمەن
شەریک نەفام شەخس نانەجیب
سەڵاحەت نیەن زوو مەڎۊت فەریب
هەر تا مەتاووی جە لای عاقڵان
گوڵچین کەر فامت جە ساحیب دڵان
تەجرەبەی فکرت جە دنیا دیڎان
باوەرە وە دەس ئامان سەد ئامان
هەرچی من واتەن بگېرەش نەگۊش
هیچ خەڕە نیەن ساحېب فیکر و هۊش .
نموونێ تەر:
مەولەوی واتەن خەم وە کۊنانۍ
بە کەیف و دەماخ دووری تۊنانۍ
منیچ چەم وە نم، لېو وە خەنڎەوە
ئەر هەر دەم نەبۊ ڕەنجە ڕۊنانۍ
نمی چەم هیجران دووری باڵاتەن
لادەی غافڵ بەر من جە کۊنانۍ
فەڎای باڵات بام شای شیرین چەمان
وېڵ و واوەیلای کەش و کۊنانۍ
خاستەر با ڕەحمت پەی دوور مەنزڵ بۊ
جە دوور مەنزڵان منیچ یۊنانۍ
خەندەم جەو بۊنەن عەیبم پا ئامان
پینەی عەیب کریان من با تۊنانۍ
ئومېڎم ئېڎەن عەیبم پەسا بۊ
چوونکە دېوانەی باخە کۊنانۍ
قوربان گوڵ پەیدان جە دەشت و جەکۊ
وەلۍ من عاشق گوڵ شەوبۊنانۍ
بۍ تەفاوەتەن عەترش شەو یا ڕۊ
شەو نم لېش وارۊ، ئاخ جە کۊنانۍ؟
بڎۊ نە دەماخ تەسکین پەی دڵان
ئەمما من مەحرووم وېنەی تۊنانۍ
ئانە من ماچوو حیسامەدینەن
جە مەنسووبانش بەڵکە یۊنانۍ
پاسە مەولەوی زیاش یۊتەرەن
وەڵڵا خەیاڵم، من هەر تۊنانۍ
ئەر زولفت نەبۊ جە نەزا و جە دوور
ئاوارەی وەتەن توونا و تونانۍ
نموونێ تەر: .
فەرزەندە عەزیز
فەرزەند عەزیز فامیل نەجەفی
مونشی بەخشدار لېت نەبۊ مەخفی
پەی دووری باڵات پەردەی دڵ دڕیا
ئاوارەی وەتەن جە پاوە بڕیا
دڵ بەنڎ زوڵمەت خاڵیەن جە نوور
بیەن وە قەقنەس بە وېنەی تەنوور
خۊراکم زەهرەن تا تۊ نای جە دوور
ڕۊی ڕۊشن وەنەم بی شەوی دەیجوور
یا خوڎا وېران بۊ یانەی ئەغیاران
شەروور نەمانۊ جە ڕۊزگاران
پاسە من و تۊش هەم جە یۊ کەردەن
خوا ئەحواڵش بووزۊ ڕۊی مەردەن
سەر تا پای وجوود کاڵای غەم پۊشان
ماچی تەم وەشتەن نەڕووی سەرکەشان
مەگەر خوڎاوەنڎ بە لوتف و کەرەم
هۊرکەنۊ جە لام هەم تەم و هەم غەم
ئەر باوەڕت هەن ئېنتزار نیەن
مەخلوق جە هیجران گرد جە بەین شیەن
پەی جیفەی دنیا وەتەن فرۊشان
دایېم پەی نەفعی وېشان مەکۊشان
خۊ غەفڵەت کارەن مائموور ئېران
مەر نمەزانان میللەت بی وېران
بەعزەیچ جە مائموور یەقین بزانە
مەخسوس بازڕەسان کەردم نیشانە
هەنی عازم بان پەی ئی وېرانە
(وقت مقتضی نیست) کەران بەهانە
تاریخ جە هەزار تا سېسەد و بیست
تا ئیسە ماچان وقت مقتضی نیست.[1]
قازی سەبغەتەڵڵا
فکری پاوەی
نازنام: فکری پاوەی
نامۊ تاتەی: ئیبن غەزایی
ساڵۊ پېڎابېیەی: #1128ک#
یاگۊ پېڎابېیەی: #پاوە#
$ژیۋاینامە$
فکری شاعېر:
فکری پاوەیی، کوڕو کەسایەتی (ئیبن غەزایی) ، ساڵەو (1128ک) جە شارو پاوەی، هۆرامانو لهونی جە ئەڎێ بېیەن، حوجرەنە دەرسە دینییەکېش وانێنۍ، دمای قوناغۊ سەرەتایی پەی ئەستەنبووڵی مەگنۊ ڕا، دمای ساڵێ چاگەیچۆ مەگنۊڕا پەی وڵاتو (ئەلبانیا) ی، بە مەبەسو بەدەسئاوەردەی عیلم و زانستی دنیایی و ئایینی، ئیتر چا وەختۊن ئەسەرش گومەن، بېجگە چن نامێوە پەی ڕەفېقاش، هیچ هەواڵێش نەزانیان.
دیارنېیەن چکۊ کوچی دمایېنش کەردەن، چکۊ ئەسپەردەکریان، فکری بە زوانەکانو (هۆرامی، سورانی، فارسی، عەرەبی، تورکی، کرمانجی) شېعرېش واتېنۍ.
فکری شاعېر چەنی (خەیاڵی شاعېری) پېوەڼیشان بېیەن، دۊسۍ یۊترینی بیېنۍ، نامێوە (ماموسا مەڵڵا عەبدولخالق) ی کە پەی هەر دوە شاعېر (فکری و خەیاڵی) ش کیاستېنە، پی تەرزە تاریفېشان کەرۊن:
(خەیاڵی) غەواس بەحر خەیاڵی
مەزانی وە حاڵ جەستە زوخاڵی
(فکری) چ تەڵەب کەر هام دەرد دەردم
لەرەی دڵە سەخت هەناسەی سەردم
سەڕافەن یەقین یۊ جە یۊ خاستەر
منیچ دەردەدار دەرد نە دەرد بەدتەر .
نموونێ جە شېعرەو فکری پەی خەیاڵی شاعېری:
ها شین وە ڕاوە ها شین وە ڕاوە
(خەیاڵی) یاران ها شین وە ڕاوە
من مام چەنی دەرد هەناسەی سەردم
ئەوان شین پەی هەرد هەوارگەی شاوە
دمای ئەو ئازیز شۊخ بۍ گەردم
چەنی بمانۊ وە ڕووی دنیاوە
نیگاکەر وە ڕەنگ ڕۊخساری زەردم
وېنەی وامەنڎان حجاج کاوە
دەس وە موناجات دەخیل پەی دەردم
ڕووی عەقیدە کەر وە لای خوڎاوە
وەرنە وە مەرگت تا کەی ها مەردم
تا مەحشەر دڵ ها وە تەمەڼاوە
شېونان مەزموون قافییەی فەردم
زوڵف نازاران ها وە حەناوە
فەرهادی کۊکەن مەجنوونی هەردم
جە دېق شیرین داخ لەیلاوە
یاوا وە ئەفلاک ناڵەی نەوەردم
دیما و دیممەن وە بای فەناوە
ها تەرک دنیای بۍ وەفا کەردم
هیچ نیەم وە تەنگ لومە و مەناوە
چەند زووخاو و زام کۊنەو نۊ وەردم
ئازیزیچ هەر ها وە ئېستېغناوە
چن مەینەت پەی یار بۍ بەینەت وەردم
چوون شاباز ۋیەرد وە نیم نیگاوە
شی پەی ئېڵاخان شای گەردەن زەردم
دەوای دەردانش گەرد ها وە لاوە
ئاخر من جەی دەرد جە گیان ۋیەردەم
پەپوولەی ڕۊحم ها وە هەواوە
تاسیای تەناف چەرخ چەپ گەردم
قەڎر قامەتم دان وە قەزاوە
ئەغزای وېم نە ڕای بۍ شەرتان مەڕدم
خا دڵ نەشی وە پای سەفاوە
ستاران یەک یەک تا ڕۊ شمەردم
دەردم ڕۊ نەکەرد وە لای شەفاوە
مەعلووم بۊ جە لای بەزم هامفەردم
پام گیرەن وە تای دام بەڵاوە
بەڵ چەپ گەرد وە ڕاس قەرار دۊ نەردم
باوەرۊ موهرەی دوو شەش جە لاوە
سا چوون وە قاپیت هانا ئاوردم
کارەی کەرد دڵبەر بەو نیم نیگاوە
بەیۊ وەرنە ها ئەروا سپەردم
بو ڕەوای دەروون حکمت پەناوە
(فکری) نەکەردەن تەڵەب جە مەردم
مەبۊ هۊشش بۊ شا وە گەداوە .
نموونێ تەر:
واڎەی قوربانەن:
واڎەی قوربانەن دڵ نە هېجرانەن
قوربانی کەسەین جە یار فەرمانەن
جەژن تازە ڕەخت جوان بەختانەن
غەوغای شین گەرم زامەت سەختانەن
هەی (کتور کتور) نەو نەهاڵانەن
(السنە کیورم) گۊنا خاڵانەن
(کتمیش گلمیش پوز لوز) بەینانەن
(باخ باخ گیلان) گوڵ جەمینانەن
(خوش گلدن فا ال لر) بۊسانەن
(عزیز بر اوپ ویر) سوور دۊسانەن
(آیری آیری مهوین) بازانەن
(الش یهرش) شەکەر ڕازانەن
(قرداش گزمیە داغ لر کبلان)
(کیو زل دیل تاتلی ساچ) نە پیلانەن
یاران برابەر (فن شیور) وە هەم
فکری (یلاغر) هام باوەش غەم .
نمونێ بە سورانی:
چاوەکەم جانم بە قوربانی دوو چاوی بازتە
دڵ نیشانەی چاوی مەستی تورکی تیر ئەندازتە
چوونکە ئەمڕۆ ئەز شەهیدی کەربەلایی عیشقی تۆم
سەیدی دڵ قابل بە فتراکی سەمەندی نازتە
زاهیری ئەهلی قەڵاتی دڵ چیە؟ ئەمری ئەکەی تۆ
چاوەکەم سوڵتانمە تای لەبەر مژت سەربازتە
غەیری دەفعی گیسوی ڕەعنا نەخش لەعلی لەبت
تۆ یەدی بەیزای حوسنت کافیە ئعجازتە
دایمەن ئەسبابی بەزمی دولبەریت ئامادەیە
دڵ کەبابە خوێنە جەرگم بادە ناڵەی سازتە
بویە شیعری من وەها شیرین و ... دڵ تەڕە
تووتی تەبعم کە شەکەر فردی ڕێزەی ڕازتە
(فکری) ئەمڕۆ تۆ بە شیعری ئابدار و نازکت
ڕووم کردوە تۆوە ئەمجا نۆبەتی شیرازتە .
نموونێ بە عەرەبی:
لم علی شیخ الخاەّ و قل لە
عندی سوال ن یجبە یعنم
انا ان شککت وجد تمونی جازما
اذا جزمت فاننی لم اجزم .
نموونی بە کرمانجی:
وادەی قوربان
ئیرۆ ئەز دیم
نەو نیهاڵ گوڵعوزار دڵبەری
سانێ دابوو ئەو لەدەور حوسن
خوەی چەند ڕیزەیێ سەر عەسکەری
جووتێ زوڵف و خاڵ و خەت
موژگان سەف بسەف لەچار کنار
مەجلس شاهانە دەستوور
مەشغووڵەن بە مەی خوری
بەعزێ سەر خوەش بەعزێ دڵکەش
بەعزێ هوشیاری بیدار
هێندێ جنگجوو هێندێ خۆش
ڕوو هێندێکش بێدادگەری
چین بە چین ئەو هاتنە خوار
یەکجار بە ناز و لەنج و لار
بوون بە زینت لە ڕۆی یارم
بە سەد عیشوە گەری
لاولاو و لالە یاسمین بوون ئاوێزان بە بژیندا
هاتنە جولانی لە سەحن قەد و باڵای عەرعەری
شەست پەڕ و ڕێحان و گوڵ
خەشخاش و نەسرین قۆب بە قۆب
بوون بە پڕژین ئەو نەدەور
حەوز ئاب کەوسەری ...
(فکریا) تۆ بەس بکیشە فرقت وێ دولبەری
دولبەرت سەر خۆش و مەستە ئەی دلان پنجری .[1]
فکری پاوەی
ڕۊژماری هۆرامی (8)
ڕۊژماری هۆرامی
ئاماڎەکەرڎەی هەشتەم
1402ڕۊجیاری/ 2023 - 2024 پېڎایی
ئاماڎەکەرڎەی
ئاکۊمارانی
سېیاۋکامو1401 – مارچ / ئەپڕیلو 2023
[1]
ڕۊژماری هۆرامی (8)
کامەران ئاکرەیی
نامۍ: کامەران
نازنام: کاروان ئاکرەیی
نامۊ تاتەی: سەعید
نامۊ ئەڎێ: جەمیلە
ڕۊ پېڎابېیەی: #29-12-1982#
یاگۊ پېڎابېیەی: #نەغەدە - وەرکۆتو کورڎەسانی#
$ژیۋاینامە$
کامەران سەعید شوکری، ڕۊو 29-12-1982 چە شارو نەغەدەی سەر بە پارېزگاو ئازەربایجانی وەرنیشتو وەرکۆتو کورڎەسانی دلۍ بنەماڵېۋی کورڎپەروەرینە پېڎابېیەن. قۊناخەکۍ سەرەتایی و مېیانیی و ئاماڎەییش چە بەشۊ زانستینە چا شارەنە تەمامنێنۍ و دماتەر چە تەمەنو 20 ساڵینە (ساڵۊ 2002) پەی نشینگاو ۋەڵیناو وېش گېڵانۆ و پېسەو گرڎ وانیارېۋی فۆرمو زانکۊیش پەڕکەرڎەنۆ و نامېش چە زانکۊو سەڵاحەددین – هۆلېر،، چە کۆلێجو پەروەرڎەی بەشو زانستو کۆمپیوتەری ئامێنۆ. ساڵۍ یەکەمو وانای زانکۊینە بەمەڵامەتېۋی تاییبەت نەتاۋانش درېژە بە وەنەی بڎۊ و پەی وەرکۆتو کورڎەسانی گېڵانۆ و دماو ساڵېۋی جارېۋتەر پەی هەرېمو کورڎەسانی گلانۆ و چە زانکۊنە وەنەیش دەسپنەکەرڎنۆ. ئاڎ بە مەڵامەتو نالەباریی دۊخو ئابوورییش، ناچار بۊ، کە هامکات چنی وەنەی، چا یاگېنە پېسەو هەڵەچنی و هەواڵ-ئاماڎەکەڎەی بەرڎەۋام بۊ. دماو 2 ساڵا بنەماڵەکەیچش پەی پانیشتو کورڎەسانی گېڵۊۋە و چە شارەکڵەو (پیرمام)ی سەر بە پارێزگاو هۆلېری نیشتەجێ با. ساڵۊ 2008 قۊناخۊ زانکۊیش تەمامنێنە و پېسەو فەرمانبەری چە (بانکو سەربەن)و (پیرمام)ی و هامکات چە بەشۊ پەڕیانەو کورڎەسان-تیڤی پېسەو نۋیسەری و هەواڵئاماڎەکەری هەرمانەش کەرڎینە. دواتر چە ساڵی 2010 گواستراوەتەوە کۆلێجو پەرۋەرڎەی زانکۊو سەڵاحەددین - هۆلېر و چە بەشۊ کتېخانەو ئا کۆلېجەیە پېسەو یاگەگیرو ڕاۋەبەرو کتېخانەی هەرمانەش کەرڎېنە. دماو 4 ساڵا خزمەتکەرڎی چا بەشېنە پەی بەشۊ زانستو کۆمپیوتەری فاڕیۊۋە. ساڵۊ 2010 چنی #سارا سەردار# ژیۋای هامسەرانەش پېکئاۋرڎەن. ئېسەیچ 2023 چە کۆلێجو پەرۋەرڎەینە پېسەو ۋەرپەرسو پەڕیانەو ئا کۆلێجەینە و مامۊساو بوارو کۆمپیوتەری هەرمانە کەرۊ.
[1]
کامەران ئاکرەیی
ئازاد محمەمەدی
نامۍ: ئازاد محمەمەدی
ڕۊ پېڎابېیەی: # 13-02-1985#
یاگۊ پېڎابېیەی: #مەهاباد#
$ژیۋاینامە$
ئازاد محمەمەدی 13-02-1985 چە شارو #مەهاباد#ی دلۍ بنەماڵېۋی شۊڕشگریەنە پېڎابېیەن و چە ساڵۊ 2004 یۆ پەیوەڼیش بەڕیزەکا حزبی دێموکراتو کوردستانو ئێرانیۆ کەرڎەن و ۋەرو نزیک بېیەی چە جېیابېیەی حزبی و بڕېۋ مەڵامەتۍ تەریۆ چە حزبی یانەئۋاییش کەرڎەن و هامکات پەیۋەڼیش بە کۆمیسیۆنو ڕېکۋستەی نهێنی حزبیۆ کەرڎەن و سەرەنجام چە پاییزو ساڵو 2015 چە لایەنو هېزە ئاسایېشییەکا کۊماری ئیسلامی ئێرانی گیریان و ڕەوانەو بەندو 12و زیڼانو ورمێ کریان ودماو 4 ساڵا زیڼانی و دمایی ئامای دۆرانو زیڼانی بېیەیش ۋەردریان. ئاڎ ئیسەیچش چنی بۊ بەشدارو چالاکی ڕامیاریی و کۊشیای پەی مافە زۆتکریاکا نەتەۋەو کورڎی هەن و ئەندامو پارتو ئازادیی کورڎەسانی هەن.
[1]
ئازاد محمەمەدی
جەلیل عەباسی
نامۍ: جەلیل عەباسی
نازنام: قەقنەس
ڕۊ پېڎابېیەی: #06-07-1962#
یاگۊ پېڎابېیەی: #کێمنە#
$ژیۋاینامە$
جەلیل عەباسی، هۊنیەر، نۋیسەر، هۊگېڵن، ڕۊنامەوان، پەیجۊرکەری ئەدەبیی و تارېخیی، ئاڤێستائەژشناس.
چە (کێمنە- لهۊن- هۆرامان- وەرکۆتو کورڎەسانی) پېڎابېیەن.
ساڵۊ (1978) گڕوگاڵی هۊنیاییش دەسشپنەکەرڎەن و ساڵۊ (1981) بە قۊناخۍتازۍ و چە هۊنیێنە.
یۊن چە ئەرەمەزنەرا:
✓ ئەنجۇمەنی ئەدەبیی مەریۋانی
✓ جەبهەو پارېزەرا کۊمەڵۍ مەدەنییۍ کورڎەسان (جمجمک)
✓ کانۇنو نۋیسەرا کورڎەسانی چە نۆرویج
✓ مېیانگاو ئاڤێستای
✓ ڕېکۋزیاو یەسنای
✓ بۆردو ڕۊچنەی پەی کولتۇرو هۆرامانی.
✓ ئەندامو ڕاۋەبەریی مېیانگاو نۋیسەرا کورڎی چە نۆرویج
✓ ئەندامو کۆمیتەو ئەۋەژیۋنای پاسۆکی
ڕۊنامەنۋیس چە:
ئ : ڕادیۆ و تەلەڤزیۆنو سنەی و مەریۋانی، ڕۊنامەو کەیهانی.
ب: ڕادیۆ و تەلەڤزیۆنو گوڵانی، گۊۋارو کاروانی و ڕامانی و نوێ و گوڵانی و... چە هەرېمو کورڎەسانی.
ئەندامو پېڕۊ نۋیسەرا و سەرنۋیسەر و ۋەرپەرسو بەشۊ ئەدەبی چە چڼین گۊۋاری و ڕۊنامېنە چانیشا: زرێبار، تیشک، کاروان، قەقنەس، نوێ، پەیژە، شارۆ، هەورامان.
شارەزاو ڕۊشنۋیری (خبیر ثقافی) چە وەزارەتی ڕۆشنبیری و لاوان.
بەرهەمەکېش:...
✓ چاپ کریێ:
- ئاڤێستا مێژینەترین سروودی کورد:
- بەرگی1/ گاتاکان.
- بەرگی 2/ یەسنا.
- بەرگی3/ یەشت.
ژوانی یەسنا:
- بەشی یەکەم/ هەنگاوێک بۆ دۆزینەوەی بەشێک لە جوگرافیای ونبووی ئاڤێستا
- بەشی دوەم/ هەنگاوێک بەرەو دەرخستنی بەشە شاراوەکانی مێژوو.
- ئامۆژگارینامەی زەردەشت
کاروانی ئەندێشە:
1/ ڕووباری ئارام/ کۆنفۆشیۆس
2/ شۆکەرانی شیرین/ ئەرەستۆ و سوکرات
3/ خاک و مەلەکووت/ ئەفلاتوون
4/ فەلسەفەو بیرکردنەوە/ کانت و دیکار
5/ هەنگاوێک تا مانگەشەو/ یۆنگ
- دوایین ژێر دەستە (کێشەی باکووری کورڎەسان لەسەرەتاوە تا ئەمڕۆ)
- ئێستا لەنێوان دوو هیچدا/ گوڵبژێری شیعرەکانی نیچە
- نامە بۆ باوک/ فرانز کافکا
- ئاهوورامان/ بەرگی یەکەمی ڕوانگە
- دیالۆگ کلیلی هەموو دەرکەیەک/ بەرگی دووەمی ڕوانگە
- دەلاقەی نوێ بۆ بینینی مێژووی کۆن/ بەرگی سێیەمی ڕوانگە
- گەمژە/ گوڵبژێری چیرۆکی چیخۆف
- مەرگی مووچەخۆرێک/ گوڵبژێری چیرۆکی عەزیز نیسین
- هەورامان و هونەر/ بەرگی یەکەم / دیمانە هونەریەکان
- نامە عاشقانەکانی پەیامبەرێک/ جوبران خەلیل جوبران
- نامە ناخوێنرێتەوە
- خەونەکانی پەیامبەر، بەرگی1 ئاوازەکانی دڵی پەیامبەر
- باڵندە ئاوارەکان/ گوڵبژێری شیعرەکانی تاگۆر
- ژیان، عەشق ڕاپەڕین/ گوڵچنی بەرهەمەکانی ئوشۆ
- پشتی پەردەکانی شۆڕش
- یەلدای شووم
- هەنسکی کۆچ
- دەردەدڵو پیرەوەتی
- شیلەو شیعرێ
- شیعرە هەناسێ
- چنورو کویسانو بەژنیت بووەو شیعرێم مدۆ
- چۆڕاوگەو حەسرەتی
✓ ئامادەو چاپ:....
- تیرۆژ/ شارایەک ڕاگۆڕینەوەی ڕەخنەیی ڕۆشنبیرانە
- کێمنە لانکەی مرۆڤ، مەڵبەندی ئەفسانە، زێدی هونەر
- شارۆ
- پاشارۆ
- دڵۆپەی شیعر
- خەونە شیعر
- شارۆی شیعر
- دینمان ئایینمانە نیشتمان
- نامە عاشڤانەکانی نیما
- حەکیم کاکەوەیس بوو بە قەقنەس
- جافی جوانڕۆ
- خەونەکانی پەیامبەر، بەرگی 2/ عارفانەکانی پەیامبەر
- گاتا: هەورامی و سۆرانی
- زمانی بڕنەو
- تیشکە چیرۆک
- ڕازڵێ
- ئاهوورایی
✓ پەڕتووکی بەردەست:....
- هەورامان و هونەر:
2- سیاچەمانە
3- گۆشی و خاو
4- وردەبەزم و چەپڵە
- پەندی پیر/ شیکاری پەندی پێشینانی هەورامان
- هەلوورە/ شیکاریی یاریی منداڵانی هەورامان
- یەنگە پەخشان/ کۆمەڵێک پەخشانی هەورامی
- ویژدانی بێدار
- دوایین سەفەری زەردەشت
- چێژی مەرگ/ ژیان و بەرهەمی کارۆ
- مانگە شارۆ هەسارا کەرۆ نسارو چەماتەنە
- وانەی ژیان
- ئاوارە و سێبەرەکەی
- ترکستان
- وشەی ڕەسەن
- ناوی ڕەسەن
[1]
جەلیل عەباسی
هەژار کامەلا
نامۍ: هەژار
نازنام: هەژار کامەلا
ساڵۊ پېڎابېیەی: #1966#
یاگۊ پېڎابېیەی: #هۆلېر#
$ژیۋاینامە$
ساڵۊ 1966 چە هۆلېر پېڎابېیەن.
ساڵۊ 1990 چە زانکۆی موسڵ کۆلێجو یاسایش تەمامنان.
ساڵۊ 1987یۆ بېیەن بە پاسۆک.
دماو خېزیاو ئازارو 1991 ماۋېۋ بېیەن بە ۋەرپەرسو مەڵبەڼو هۆلېرو پاسۆکی.
کەسېۋی نەتەۋەیی و نویستۍ و هۊرگېڵنێش هەنۍ. ساڵۊ 2022یۆ چە نەمسا نیشتەجا بېیەن.
[1]
هەژار کامەلا
کەریم خانو زەندی
نامۍ: کەریم خان
نازنام: زەند
$ژیۋاینامە$
کەریم خان، پاشێوە گۆرەو دەسەڵاتدارو داڎپەروەرو کوردییەن، سەڎەی هەژدەهەمەنە ژیوان، پەی ماوەو ویس و هەشت ساڵا شاهییش کەردەن، سنوورو دەسەڵاتیش گردو خاکو ئېرانی و بەشێ فرەو کوردستانی بېیەن، کەریم خان جە تاوەو ناعەدالەتی و ستەمو ئەفغانییەکا کە خاکو ئېرانیشا داگیرکەردەبۍ، دەسش دا کۊشش و گېیانفیدایی، ماوەو هەشت ساڵا خەریک بۍ، چەنی دەسەڵاتی و بەهېزیش، ئڼە پیێوە ڕۊح سووک و خاکی و زرنگ بېیەن، حەزش نەکەردەن پەنەشواچان (شاه) ، بەڵکم واتەنش پەنەم واچدۍ (خزمەتکارو گەلی) .
سەردەمو دەسەڵاتیشەنە باجەش سەرو هیتیاراوە کەم کەردۆ، یارمەتی هەژاراو وەنەقومیایاش دان.
سەردەمو کەریم خانینە، خوڼەواری گەشەشکەردەن.
کەریم خان جە تیرەو (لەک) ین، کە بەشێن جە هوزو بەختیاری.
پایتەختو فەرمانڕەواکەیش (شیراز) بېیەن، بە نامۍ (زەند) ی.
کەریم خان وەختێ کوچی دمایېنش کەرد، نەتەوە چېر دەسەکېش پەیش گرەوێ، چوونکم فەرماندارێ گۆرەو داڎپەروەر بېیەن.[1]
کەریم خانو زەندی
لیژنەو سەرپەرشتی هەرمان و کارو دەگاو گوڵپی
نامۊ بەرھەمی: لیژنەو سەرپەرشتی هەرمان و کارو دەگاو گوڵپی
نامۊ نۋیسەری: هیدایەت مەڵا حسەین (مەڵازادە)
ساڵۊ چاپکەرڎەی: 2023
[1]
لیژنەو سەرپەرشتی هەرمان و کارو دەگاو گوڵپی
کناچە وەشڵانەکێ و بزە لەڕەکێش
نامۊ بەرھەمی: کناچە وەشڵانەکێ و بزە لەڕەکێش
نامۊ نۋیسەری: ڕەئووف سەعیدیان
یاگۊ چاپکەرڎەی: ئێران
ساڵۊ چاپکەرڎەی: 2023
[1]
کناچە وەشڵانەکێ و بزە لەڕەکێش
ڕېبوار جەمال سەگرمە
نامۍ: ڕېبوار
نازنام: ڕېبوار جەمال سەگرمە
نامۊ تاتەی: جەمال سەگرمە
ڕۊ پېڎابېیەی: #01-01-1975#
یاگۊ پېڎابېیەی: #سلېمانییە#
$ژیۋاینامە$
ڕېبوار جەمال سەگرمە
ساڵۊ 1975 چە گەڕەکۊ سەرشەقامو شارو سلېمانییۍ پېڎابېیەن.
ساڵی 1997 چە بەشۊ کورڎیی، کۆلێجو زۋانی، زانکۊو سلېمانییۍ، بڕۋانامەو بەکالۆریۆسیش چە بوارو زۋان و ئەدەبی کورڎیینە هۊرگېرتەن.
هەرمانۊ ئیسەیش مامۊسایی قۊناخۊ ئاماڎەیین چە شارو سلېمانییۍ، چە بوارو ئەدەبی فۆلکلۆرینە 25 ساڵۍ ئەزمۇنش هەن. چڼین وتارۍ و بابەتۍ ئەدەبییش چە ڕۊنامە و گۊۋارەکا هەرېمو کورڎەسانینە چاپۍ کریێنۍ.
بەرهەمە چاپکریێکۍ ئاڎی چە بوارو ئەدەبی فۆلکلۆرینە:
یەکەم: 2003، چەپکێ لە کەلەپووری گوندی ئیسێوە، لە هەرېمو کوردستانی ئێراق، چاپخانەی وەزارەتی ڕۆشنبیریی حکومەتی هەرېمو کوردستان، هەولێر.
دۋەم: 2005، ختکەسوور، پێنج چیرۆکی فۆلکلۆریی کوردیی منداڵان، چاپی یەکەم، چاپخانەی شڤان، چاپی دوەم، چاپخانەی ئاراس، 2007، هەولێر.
یەرەم: 2006، هەندێ میوە و خواردنی فۆلکلۆریی، چاپخانەی وەزارەتی پەروەردە، هەولێر.
چوارەم: 2006، کۆمەڵێک مەتەڵ، چاپخانەی وەزارەتی پەروەردە، هەولێر.
پەنجەم: 2007، کۆمەڵێک یاریی فۆلکلۆریی، چاپخانەی ئاراس، هەولێر.
شېشەم: 2008، پەندی پێشینان، چاپخانەی ئاراس، هەولێر.
حۆتەم: 2011، بازی زێڕین، کۆمەڵێک چیرۆکی ئەفسانەیی، چاپخانەی کارۆ، سلێمانی.
هەشتەم: 2014، مریشکە پەڕبەڵەکە، کۆمەڵێک چیرۆکی منداڵان، چاپخانەی ئینیستیوتی کەلەپوری کورد، سلێمانی.
نۊیەم: 2020، ئەفسانەی کوردیی، دوو بابەتی ئەفسانەیی، بەڕێوەبەرێتی گشتی کتێبخانە گشتییەکان، سلێمانی.[1]
ڕېبوار جەمال سەگرمە
ئاراس ئیلنجاغی
نامۍ: ئاراس
نازنام: ئیلنجاغی
نامۊ تاتەی: عومەر فەتحوڵلا کاوێس مەلاک
ڕۊ پېڎابېیەی: #01-07-1976#
یاگۊ پېڎابېیەی: ئیلنجاغی گەورە
ژیۋاینامە
-نامۍ تەمامە (ئاراس عومەر فەتحوڵلا کاوێس مەلاک) ، نەۋەو بایەزید بەگی شێخانی بن داسنی، زېیاتر چە 200 ساڵا چێۋەڵتەری باوانش پەی دەگاو #ئیلنجاغی گەورە# ئامان و ئاۋەڎانەشا کەرڎېنە، ساڵۊ 1976 دلۍ خېزانېۋی کشتېیارۍ مەیلەۋەڕنېنە چە دەگاو (ئیلنجاغی گەورەی شێخانان- شارەکڵەو #تەقتەق#- قەزاو #کۆیە#) ی پېڎابېیەن، چە تەمەنو (3-4) ساڵینە ۋەرو بېیەی نۆتۍ لچە دەگاکېشانە بەرکریا و ئاۋارەو شارو هۆلېری و کۆیەی و دماجار ساڵۊ 1981 چە (تەقتەق) نیشتەجۍ با و چاگە بە ڕەنجو شانەو تاتېۋی جۊڵای و ئەڎێۋۍ تەۋنکارۍ پەرۋەرڎە بۊ:
وەنەی:
1-قۊناخەکۍ وەنەیی (سەرەتایی1982-1988 و مېیانیی 1989-1991 و ئاماڎەیی1992-1994) یش چە شارەکڵەو (تەقتەق) ی تەمامنێنۍ.
2-ساڵی (1997-1998) بڕۋانامەو بەکالۆریۆسی چە #زانکۆی سەلاحەدین#، کۆلێجو ئادابی، بەشۊ جوگرافیایش بەدەسئاۋرڎەن.
3- (20-10-1998) چە وانگاو (ناوەندی تەواوکاری ئیلنجاغی گەورە) بە کسمو مامۊسایی مەرزیانەرە.
هەرمانۍ ڕۊنامەنۋیسییە:
1- هامنو ساڵۊ (2000) پەی یەکەم جاری چە ڕۊنامەو (#هەنگاو#) ی لۆکاڵینە، کە کۊمەڵېۋ گەنجۍ حزبو زەحمەتکېشا کورڎسانی چە ناوچەو تەقتەقی بەرشادان، یەکەم بابەتەش بە سەربابەتو (تورک وسیاسەتی بەئاو کردنی کوردستان) ۋەڵاکەرڎېنۆ.
2- چە ماۋەو ساڵانی (2001-2002) ئەندامو دەسەو نۋیسەرا مانگنامەو (تەقتەق) ی بېیەن، کە ڕاۋەبەریی ناحیەو تەقتەقی بەردان.
3- ساڵا (2001-2002) هامکار و پەیامکېیانو ڕۊنامەو (#ڕێگای کوردستان#) ی زۋانحاڵو حزبی شیوعی کوردسانی بېیەن.
4- چە ماۋەو ساڵا (2004-2008) سەرنۋیسەرو ڕۊنامە (#تاک#) ی بېیەن، کە مانگانە مېیانگاو ڕۊشنۋیریی تەقتەقی بەرشدان.
5- چە ماۋەو ساڵا (2008-2011) پەیامکېیانو (#کوردستانی نوێ#) زمانحاڵو یەکێتی نیشتمانی کورڎسانی بېیەن.
6- ساڵا (2009-2010) پەیامکېیانو گۊۋارۊ (بەڵگە) ی بېیەن.
7- ساڵۊ 2009 سەرپەرشتیکەرو ۋەڵانامەو (تەقتەقی نوێ) بېیەن.
8-چە ماۋەو ساڵا (2010-2011) پەیامکېیانو پەڕیانەو (پییوکەی میدیا) و یەکێتی نیشتمانی کورڎسانی بېیەن.
9- چە ماۋەو ساڵا (2014-2015) پەیامکېیانو پەڕیانەو (وشە) ی بېیەن.
10- چە ماۋەوساڵا (2014-2015) پەیامکېیانو هەفتەنامەو (وشە) ی بېیەن.
11- چە مېیانو ساڵا (2015-2019) سەرنۋیسەرو گۊۋارۊ (#دکتۆر ڕەئوف#) ی پەروەردەیی بېیەن.
12- چە ساڵۊ 2017یۆ هامکارو (#کوردیپێدیا#) ی هەن.
13- چە ۋەڵاکریاکا و ڕۊنامەکا (هەنگاو، تەقتەق، هاموون، خەرمان، تەقتەقی نوێ، ئامانج، ڕێگا، تاک، ڕێگای کوردستان، ڕزگاری، کوردستانی نوێ، ماڵپەڕی پییوکەی میدیا، ماڵپەڕ وشە، هەفتەنامەی وشە، گۆڤاری چاوی گەنج، گۆۋاری #کەکۆن#، گۆۋاری ساڵانەی دکتۆر ڕەئوف، کوردیپێدیا) بابەتۍ هەمەجۊرېش ۋەڵاکەرڎېنېۋە.
ڕېکۋزیایی
1- ساڵۊ 2004 چە ئەرەمەزنەرا (ناوەندی ڕۆشنبیری تەقتەق) ی بېیەن.
2- چە ساڵۊ2008یۆ ئەندامی بەشدارو لقو سلېمانییۊ (سەندیکاو ڕۊنامەنۋیسا کورڎسانی) هەن.
3- چە مېیانو ساڵا (2015-2019) ینە ئەندامو (بنکەو خێروازیی دکتۆر ڕەئوفی) ی بېیەن و چە ساڵۊ 2010 یۆ ڕاۋەبەرو هەمان بنکەی بېیەن.
4- ئەندامو (کۊمەڵەو ئینسایکلۆپیدیاو کوڎدسانی) هەن و چە هەر دۋە کۆنفراسەکەو (2012-2014) و کۊمەڵەکېنە بەشداربېیەن.
5- چە ساڵۊ 2012یۆ ئەندامو بنکەو کۆیەو ( ڕوناکبیری گەلاوێژ) هەن.
ۋېیارو نۋیستەی
بېژگە چە ئانەیە کە بابەتېۋەش چەبارەو (شارەکڵەو تەقتەق) ی پەی ئینسکلۆپێدیاو شارو هۆلېری نۋیستېنە، دەسنۋیسی ئاماڎەکریاچش پەی هەر دۋە ناحیەو سێگردکان و تەقتەقی تاییبەت بە ئینسکلۆپێدیاو کۆیەی پەی کۆمەڵەی ئینسایکلۆپێدیاو کورڎەسانی ئاماڎەکەرڎن، هەرپاسە یەک دەسنۋیسی ئاماڎەکریاش پەی چاپی هەن، پی ناما:
1- دەسکەنە، کۆمەڵێک بابەتی جۆراوجۆری بڵاوکراوەی ڕۆژنامە و گۆڤارەکان و بابەتی بڵاونەکراوەیە.
تا ئەمڕۆ (9) بەرهەمی چاپ و بڵاوکراوەتەوە وەک:
1- #تەق تەق پەلکە زێڕینەی کەنار زێی بچووک#، تیراژ 500 دانە، چاپخانەی یاد، سلێمانی، مایسی 2007ز.
2- #حاجی کرمانجێک لەوپەڕی مەزنیدا#، تیراژ 1000دانە، چاپخانەی پەیوەند، سلێمانی، شوباتی 2012ز.
3- #کەسایەتی دکتۆر ڕەئوف؛ ژیان و کار و هەڵوێستی مرۆڤدۆستانەی#، تیراژ1000دانە، چاپخانەی کەمال، سلێمانی، مایسی 2012ز.
4- #پارتیزانەکانی کەرکوک#، بەدواداچون وبیرەوەری، تیراژ1000دانە، چاپخانەی کەمال، سلێمانی، ئابی 2012ز.
5- #ساتوقەڵا هەرێمی ئیدۆ#، تیراژ500دانە، چاپخانەی کەمال، سلێمانی، شوباتی 2013ز.
6- #سێگردکان و سێبەرنشینەکانی#، تیراژ500دانە، چاپخانەی یاد، سلێمانی، کانونی دووەمی 2014ز.
7- #زێودەر#، لێکۆڵینەوەیەکی مەیدانی مێژوویی و جوگرافی و ئابوری و کۆمەلایەتی، تیراژ500دانە، چاپخانەی یاد، سلێمانی، تشرینی یەکەمی 2014ز.
8- #مێرجاڕ#، لێکۆلینەوەیەکی مێژویی و سیاسی یە، لەسەر 50 ساڵ خەباتی ئیلنجاغیەکان (1940-1990) .
9- #ئاراسنامە#، شيکردنەوەی پەند و ئيديۆمی کۆکراوەيە لە کورديپێديادا تۆمارێکی داتابەيسی-ديجيتاڵيە بەهاوکاری هاوکارانی بڵاوکراوەتەوە.
10- #سەرپەرشتیاری پەروەردەیی له بەردەم گۆڕانکاری نوێدا#، 2019 لەکوردیپێدیادا بڵاوکراوەتەوە.
[1]
ئاراس ئیلنجاغی
زریان عەلی
نامۍ: زریان
نامۊ تاتەی: عەلی
ڕۊ پېڎابېیەی: #27-10-1989#
یاگۊ پېڎابېیەی: #ھۆلېر#
$ژیۋاینامە$
ساڵۊ 1989 چە شارو (ھۆلېر) ی پېڎابېیەنا.
ئەرشیۋکەرو ڕېکۋزیاو #کوردیپێدیا#ین.
ئەندامو دەسەو ڕاۋەبەریی گرۇپۊ کتێبخانەی PDFین.
[1]
زریان عەلی
ڕۆژگار کەرکووکی
نامۍ: ڕۆژگار
نازنام: ڕۆژگار کەرکووکی
نامۊ تاتەی: عیماد
ڕۊ پېڎابېیەی: #01-06-1996#
یاگۊ پېڎابېیەی: #کەرکووک#
ئەڕشیڤگەرو ڕېکۋزیاو کوردیپێدیای.
=KTML_Link_Facebook_Begin=https://www.facebook.com/groups/363119081243579/?ref=share=KTML_Link_Facebook_Between=ڕاۋەبەرو گرووپی کتێبخانەی (PDF)=KTML_Link_Facebook_End=
$پەیوەندی$
=KTML_Link_Facebook_Begin=https://www.facebook.com/rozhgar.karkuki.5=KTML_Link_Facebook_Between=فەیسبووکی: ڕۆژگار کەرکووکی =KTML_Link_Facebook_End=
=KTML_Email_Begin=rozhgarkarkuki48@gmail.com=KTML_Email_Between=rozhgarkarkuki48@gmail.com=KTML_Email_End=
=KTML_Tel_Link_Begin=009647509744770=KTML_Tel_Link_Between=009647509744770=KTML_Tel_Link_End=
ڕۆژگار کەرکووکی
سەریاس ئەحمەد
نامۍ: سەریاس
نامۊ تاتەی: ئەحمەد
ڕۊ پېڎابېیەی: 01-03-1981
یاگۊ پېڎابېیەی: دەربەندفەقەرە
$ژیۋاینامە$
ڕۊ 01-03-1981 چە دەگاو (دەربەندفەقەرە)ی پېڎابېیەن. قۊناخەکۍ وەنەیش چە شارو سلېمانییۍ تەمامنێنۍ. ساڵۊ 2007 چە زانکۊ سلېمانییۍ کۆلێجو زۋانی بەشۊ کورڎییش تەمامنان. ئیسە چە ناوچەو شارباژێری مامۊساو زۋانی کورڎیی و وانە ماچۊۋە.
ھامکات ئەندامېۋی چالاکا چە ڕېکۋزیاو کوردپێدیاینە.
[1]
سەریاس ئەحمەد
هاوڕێ باخەوان
نامۍ: هاوڕێ
نازنام: باخەوان
نامۊ تاتەی: قادر ڕەسوڵ
نامۊ ئەڎێ: قومری حەمە شەمەیی
ڕۊ پېڎابېیەی: #28-02-1966#
یاگۊ پېڎابېیەی: #سلېمانییە#
$ژیۋاینامە$
نامۍ تەمامە (هاوڕێ قادر ڕەسوڵ) .
ڕەۋانشاڎ باباو من #رەسوڵە خڕە# چە ساڵەکا دەهەی ۋیسو سەڎەی ۋیسەمینە دماو چەدەسدای تەمامو بنەماڵەکەیش چە ڕۇداۋېۋەنە چە پشدەرۆ پەی سلېمانییۍ ئامان. بە ئۊسایی خشت و هەڕکاریی و باخەۋانیی گوزەرانو ژیۋای وېش و خېزانە گۆرەکەییش مسۆگەر کەرڎەن.
ڕەۋانشاڎ تاتەو من ئۊسا قادر ڕەسوڵ مەحمود چە سلېمانییە پېڎابېیەن و ماۋېۋی فرە ئۊساو یانەکەرڎەی و دماتەر کۆنتراتیش کەرڎەن. فرەو گەرماۋەکا سلېمانییۍ و سینەما دڵشاد ئاڎی درۊسی کەرڎېنۍ. بەداخۆ ئیسە چە ژیۋاینە نەمەنەن.
ئەڎاو من خاتۇ قومری شەمەییە هەر چە سلېمانییە پېڎابېیېنە. ڕەۋانشاڎ تاتەو ئاڎۍ (حەمە شەمەیی) چە دەهەو سی سەڎەی ۋیسەمی چە شارەزۇرۆ پەی سلېمانییۍ ئامان و کسمش کۇتاڵۋرەشی و بارزگارنی تەماکۊی بېیەن.
من ڕۊ 28و فێبریوەری ساڵۆ 1966 چە گەڕەکو (گۆیژە) و شارو سلېمانییۍ پېڎابېیەنا.
$یاگۊ نیشتەنی و باری خېزانی$
ڕۊ 5و مارتو 1992 وڵاتم جېیائاست و بەرەو سۇریە و دماتەر لوبنان ڕاکۆتا و چە کۊتایی ئا ساڵېنە چە وڵاتی هۆڵاندی سېیانېۋە. چا کاتۆ چنی (بەناز جۆڵا) ی هامسەرېم چاگە مژیۋمۍ و کوڕېۋ و کناچېۋەما بەنامۍ (میتان و ئارتین) ی هەنۍ.
$وەنەی$
- هەر چە سلېمانییە وەنەی سەرەتایی و ئاماڎەیی – ڕشتەو وێژەی (ئەدەبی) تەمامنان.
- ساڵۊ 1984 پەی بەشۆ یاساو کۆلیجو یاسای و ڕامیاریی زانکۆی موسڵ لۋانا. ساڵۊ 1986 ۋەرو بەشدارینەکەرڎەی چە ئەرەئارڎەی هامنانەو سەربازیی ڕژېمو بەعسی ئەرەگېری، پەی ماۋەو 2 ساڵا چە زانکۊ بەرکریانۍ و ساڵۊ 1988 کۆتاۋە وەنەی و ساڵۊ 1990 کۆلیجو یاسایم تەمامنا. هەر چە هەمان ساڵەچەنە بېیا بە پارېزەر و دماو ماۋېۋی کەمی وازمئارد.
- بەدەسئاۋرڎەی لیسانسو ئایتی چە هۆڵەندا.
- بەشداریکەرڎەی چڼین خولېنە و بەدەسئاۋرڎەی بڕۋانامۍ چە بوارەکا: ئایتی، ڕاۋەبەریی زانیاری، ڕاۋەبەریی پڕۆژا و پرۆژۍ ئایتییۍ پەیۋەڼیداری بە هەرمانۍ و بوارۍ یاسایی و دادگا مېیاندۆڵەتییەکا.
$نۋیستەی و هەرمانۊ ڕۊجنامەگەریی$
من چە تەمەنو زاڕۊڵەییمۆ حەزم چە ئەۋەوەنەی و نۋیستەی هۊربەسۍ کەرڎەن، بەڵام تاکو ئیسە تاقە دېڕېۋەهۊنیێم ۋەڵانەکەرڎېنۆ. هامنو 1978 بەشېۋو یانەکەیما سۊت و چا کاتەنە دەفتەرو هۊنیاکا منیچ بېیەن بە سۊتەمەنی ئێری و ئیتر هیچی تەر پەی سەرو هۊربەس-نۋیسی دەسمنەبەرڎۆ.
دماتەر دەسمکەرڎ بە ئەۋەوەنەی قۇڵو تارېخی و ڕامیاری و یەکەمین پەیجۊری تارېخیی وېم ساڵۊ 1986 نۋیست. ئا پەیجۊرییەمە چە سەردەمو ئەنفالەکانە چنی دەفتەرو یاڎاۋەرییەکاو پېشمەرگایەتیم چە دەگاو (شەمە) و شارەزووری شاردۆ، بەڵام بەداخۆ دماتەر فۆتېیێ و هەرگیز دەسمنەکۆتېۋە.
$چالاکیی ڕامیاریی$
چە دلېڕاسیی دەهەو هەشتاو سەڎەی ۋیسەمینە بېیا بە ئەندامو (پاسۆک) ی، چ پېسەو ڕکۋستەی، چ پېسەو پېشمەرگەی. دلۍ ڕېزەکا (پاسۆک) ینە بەنامۍ (ئامانج) یۆ ئەژناسیانۍ. بڕېۋ جارۍ فرە چالاک بېنۍ و بڕېۋ جارېچ سست. بەڵام ۋەڵۍ ئانەیە کە پاسۆک چنی بڕېۋ حیزبا تەری یۊگېرۊ، من چە پاسۆکایەتی وازمئارڎ.
$هەرمانە$
- چە 1998 تاکو 2003 چە چڼ کۆمپانیێۋی هۆڵندیی و مېیاننەتەۋەینە پېسەو بەرنامەسازی هەرمانەم کەرڎېنە.
- ماۋەو 12 ساڵا کارمەڼو ڕېکۋیاو نەتەۋە یۊگېرتەکا بېیەنا و دمایین هەرمانەم چە دادگاو لاهای سەرۊکو بەشو پەشتگیریی دادگای بېیەنا.
- دماتەر پەی ماۋەو دۋۍ ساڵا چە (دادگاو کۆسۆڤۆ) ینە ڕاۋەبەرو بەرنامەو Legal Workflow بېیەنا.
- چە ساڵۊ 2021یۆ بە تەمامیی هەرمانۊ وېم پەی کوردیپێدیای تەرخانە کەرڎېنە.
$بابەتە ۋەڵاکریێکۍ من$
1. لێکۆڵینەوەیەک لەسەر ڕاپەڕینەکەو ۋەهارو 1991و نشۇرو کورڎەسانی - چاپی یەکەم - هۆڵەندا - 1994.
2. پڕۆژەی پارتی نەتەوەیی کورد - چاپی یەکەم - هۆڵەندا - 1994. چاپی دووەم - هۆڵەندا - 1995. چاپی سێیەم - هەولێر - 2002 - لەبڵاوکراوەکانی ڕۆژنامەی میدیا – چاپخانەی ئۆفسێتی هەولێر.
3. کوردستان... نیشتمانی یەکەمینی سۆمەرییەکانە - چاپی یەکەم - هۆڵەندا - 1996. چاپی دووەم – دەزگای چاپ و بڵاوکردنەوەی ئاراس – کوردستان هەولێر – چاپخانەی وەزارەتی پەروەردە – ژمارەی سپاردن: 91 - 2003.
4. هاوڕێنامە بۆ مێژووی کوردستان و کورد (یەکەمین کڕۆنۆلۆژیای زانستیی پەی کوردستان و کورد) – چاپی یەکەم – بنکەی چاپ و پەخشی سەردەم - زنجیرە (16) - چاپخانەی ڕوون – سلېمانییە – 1999.
5. ئاڵای کورد بۆچی نا؟! تاکوکەی؟! - چاپی یەکەم - دەزگای چاپ و پەخشی سەردەم - زنجیرە (117) - سلېمانییە - 2001.
6. ڕۆژی شۆڕش یان ڕۆژی تیرۆر - چاپی یەکەم – ئۆکتۆبەری 2003 – چاپخانەی وەزارەتی ڕۆشنبیری – ژمارەی سپاردن: 301 - کوردستان – هەولێر.
7. وشە پەڕتەوازەکان - بەرگی 1 – سەرجەمی 100 وتار و کورتە لێکۆڵینەوەیە کە لەنێوان ساڵانی 1995 و 2005دا چە گۆڤار و ڕۆژنامە و ماڵپەڕە کوردی و بێگانەکانی کوردستان و هەندەراندا بڵاوکراونەتەوە - ژمارەی سپاردنی (1994) ی ساڵۊ (2008) ی پێدراوە – چاپخانەی سیما - 2009 – کوردستان – سلېمانییە.
8. وشە پەڕتەوازەکان - بەرگی 2 – چاپی ئەلەکترۆنی.
9. وشە پەڕتەوازەکان - بەرگی 3 - چاپی ئەلەکترۆنی.
10. وشە پەڕتەوازەکان - بەرگی 4 - چاپی ئەلەکترۆنی.
11. ئەدەبیاتی کاژیک – کۆکراوەی بڵاوکراوەکانی کاژیک – چاپی ئەلەکترۆنی.
12. بەراووردەکانی ژیان - پرس و ڕایەکی بەراووردکارییە بۆ بەرەو نەتەوەییبوون - 2009 - چاپی ئەلەکترۆنی.
13. دەستوورم واهی خوێندەوە - کۆمەڵێک ڕەخنە و تێبینیی یاسایی، زمانەوانی و لۆجیکییە لەسەر پڕۆژەی دەستووری هەرێمی کوردستان - 2009 - چاپی ئەلەکترۆنی.
14. زمانی کورد، بگونجێنە بۆ 0 و 1 – 2014 – چاپی ئەلەکترۆنی.
15. ڕۆڵی ڕووداوەکانی شنگال چە پێشخستنی دۆزی کورد - 2016 - چاپی ئەلەکترۆنی.
16. دور احداث شنکال في تطوير القضية الکردية، ترجمة ميران حسين - 2016 - چاپی ئەلەکترۆنی.
17. من و کوردایەتی؛ (سەرەتایەک بۆ گفتوگۆی ئەفسانەکانی کوردایەتی) - 2018 - چاپی ئەلەکترۆنی.
چە دەیان پڕۆژە ئەرشیڤییە گۆرانە بەشداریی سەرەکییم کەرڎەن و چە ۋەڵاکریاکا کوردیپێدیاینە ۋەڵێکریێنێ. (بابەتە پېۋەڼدریاکا – پەڕتووکخانەی تەماشەکەرە)
هەرپاسە فرەو وتارا و کوڵە پەیجۊرییا کە چە ڕۊجنامە و گۊۋار و پەڕیانە کورڎیی و بېیانییەکانە چە ساڵۊ 1995 تاکو ئیسە ۋەڵێکریێنێ.
#کوردیپێدیا#
چە ساڵۊ 2008ینە ڕېکخراوی کوردیپێدیام مەرزنانەرە.
$پەیۋەڼی$
=KTML_Link_External_Begin=http://www.bakhawan.com=KTML_Link_External_Between=http://www.bakhawan.com=KTML_Link_External_End=
=KTML_Link_Facebook_Begin=https://www.facebook.com/bakhawan=KTML_Link_Facebook_Between=فەیسبووکی هاوڕێ باخەوان=KTML_Link_Facebook_End=
=KTML_Email_Begin=hawreh@bakhawan.com=KTML_Email_Between=hawreh@msn.com=KTML_Email_End=
=KTML_Tel_Link_Begin=0031654710293=KTML_Tel_Link_Between=0031654710293=KTML_Tel_Link_End=
=KTML_Tel_Link_Begin=009647503268282=KTML_Tel_Link_Between=009647503268282=KTML_Tel_Link_End=
هاوڕێ باخەوان
زریان سەرچناری
نامۍ: زریان
نازنام: سەرچناری
ڕۊ پېڎابېیەی: #17-12-1975#
یاگۊ پېڎابېیەی: #سلېمانییە#
$ژیۋاینامە$
ڕۊ 17-12-1975 چە گەڕەکۊ سەرچنارو شاری سلېمانییۍ پېڎابېیەن.
بە بنەچە خەڵکو #قەرەداخ#ی هەن،
قۊناخۊ وەنەی سەرەتایی و مېیانیش چە سەرچنار تەمامنێنە.
بەرشېیەو پەیمانگاو پنەیاۋنای مامۊسایاو سلېمانییۍ هەن.
ماۋەو شش ساڵا چە هەندەران ژیۋان.
ئاڎ ئیسە (2022) چە کورڎسان نیشتەجا هەن، هامسەرییش کەرڎەن و دۋۍ زاڕۊڵېش هەنۍ؛ محەمەد و ئەلیاس.
زریان بڕۋانامەو دیبلۆمیش چە زۋان و ئەدەبی عەرەبینە هەن، چڼین بابەتۍ و پەیجۊریېش چە زۋانی عەرەبییۆ پەی زۋانی کورڎیی هۊرگېڵنێنۍ.
هەرپاسە چە زۋانی ئینگلیزی و فارسینە شارەزاییش هەن.
چە ڕېکۆتو 25-05-2018 ئەندامو ڕېکۋزیاو کوردیپێدیای هەن.
[1]
زریان سەرچناری
شەرارە شەمامی
نامۍ: شەرارە
نازنام: شەمامی
$ژیۋاینامە$
خاۋەنۊ بڕوانامەو فرەکولتۇریی (Multicultural competence) زانکۊو نەرویجی.
بڕۋانامەی تاییبەتیی ۋەرگېرتەی چە تڼوتیژیی، تراوماتیک سترس، ۋەرگېرتەی چە وېکوشتەی و گرفتۍ کۊچەریی و کۆچبەراش هەن.
هەرپاسە چە بوارو زانستو پەرۋەرڎەی و ڕامیاری دۆڵەتیی و مېیان-دۆڵەتیینە بڕۋانامەو بەکالۆریۆسیش چە زانکۊو نەرویجی بەدەسئاۋرڎەن.
بەشۍ یەکەمە چە یەرۍ بەشا ماستەر پرۆگرامو health and social informatics
لیسانسەکەیش international child Developement programme، تاییبەت بە پرۆگرامو ڕاوێژکاریی و ڕانمایی ئەڎا و تاتا هەن. هامکات ئاڎە
خاۋەنۊ بڕوانامەو resource management system- Mikrosoft Visma og RS
مامۊسایی ئی زۋانا: نەرویجی، کوردی و فارسی هەنە و
چە بوارەکا چارەسەرکەرۍ کۊمەڵایەتییە (Social theraphist) و فېرکەرۍ کۊمەڵایەتیی (social educator) بەشۊ پارېزنای نۊجەۋانا و گەنجا نەرویجیی و کۆچبەرانە تێڕاپۊیتکەرەنە، هەرپاسە ڕاۋەبەرو (leader) بەشۊ پارېزنای نۊجەۋانۍ و گەنجۍ تەنیێ و بېسەرپەرشتۍ نەرویجییۍ و کۆچبەرا هەنە [1]
شەرارە شەمامی
ئامارۍ
بابەتۍ 456,858
ۋېنۍ 93,599
کتېبۍ PDF 16,750
فایلی پەیوەڼیدار 77,636
ڤیدیۆ 835
چی کاتەنە
8
سەردانیکەرۍ سەرو پەلیانەو کوردیپێدیایۆ ھەنۍ!
ئارۊ 4,388
Kurdipedia.org (2008 - 2023) version: 14.58
|
پێۋەڼی
|
CSS3
|
HTML5
|
کاتو وەشکەرڎەی لاپەڕەی: 1.625 چرکە(چرکۍ)!
گېڵای | کوردیپێدیا)
چە گوگڵ پەی بابەتۍ دەسنیشانکریێ گېڵە!
چە گوگڵ پەی ۋېنە پەیۋەستا بە بابەتۍ دەسنیشانکریێ گېڵە
ئەژەنیەی