پەرتووکخانە پەرتووکخانە
گەڕان

کوردیپێدیا پڕزانیاریترین و فرەزمانترین سەرچاوەی کوردییە!


بژاردەی گەڕان





گەڕانی ورد      کیبۆرد


گەڕان
گەڕانی ورد
پەرتووکخانە
ناونامە بۆ منداڵانی کورد
کڕۆنۆلۆژیای ڕووداوەکان
سەرچاوەکان
شوێنپێیەکان
دڵخوازەکان
چالاکییەکان
چۆن بگەڕێم؟
بڵاوکراوەکانی کوردیپێدیا
ڤیدیۆ
درەختی پۆلەکان
بابەت بەهەڵکەوت
تۆمارکردنی بابەت
تۆماركردنی بابەتی نوێ
ناردنی وێنە
ڕاپرسی
بیروڕاکانتان
پەیوەندی
کوردیپێدیا چ زانیارییەکی پێویستە!
ستانداردەکان
ڕێساکانی بەکارهێنان
کوالیتیی بابەت
ئامرازەکان
دەربارە
ئەرشیڤوانانی کوردیپێدیا
چیمان دەربارە وتراوە!
ناوکێشکردن لە ماڵپەڕەکانتاندا
تۆمارکردن / کوژاندنەوەی ئیمێڵ
ئاماری میوانەکان
ئاماری بابەت
وەرگێڕی فۆنتەکان
گۆڕینی ڕێکەوتەکان
پشکنینی ڕێنووس
زمان و شێوەزمانی ڕووپەلەکان
کیبۆرد
لینکە پێویستەکان
ئێکستێنشنی کوردیپێدیا بۆ گووگڵ کڕۆم
کوکیز
زمانەکان
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی
Kurmancî
هەورامی
Zazakî
English
Français
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Fins
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
هەژماری من
چوونەژوورەوە
دەبمە هاوکارتان!
وشەی نهێنیت لەبیرکردووە!
گەڕان تۆمارکردنی بابەت ئامرازەکان زمانەکان هەژماری من
گەڕانی ورد
پەرتووکخانە
ناونامە بۆ منداڵانی کورد
کڕۆنۆلۆژیای ڕووداوەکان
سەرچاوەکان
شوێنپێیەکان
دڵخوازەکان
چالاکییەکان
چۆن بگەڕێم؟
بڵاوکراوەکانی کوردیپێدیا
ڤیدیۆ
درەختی پۆلەکان
بابەت بەهەڵکەوت
تۆماركردنی بابەتی نوێ
ناردنی وێنە
ڕاپرسی
بیروڕاکانتان
پەیوەندی
کوردیپێدیا چ زانیارییەکی پێویستە!
ستانداردەکان
ڕێساکانی بەکارهێنان
کوالیتیی بابەت
دەربارە
ئەرشیڤوانانی کوردیپێدیا
چیمان دەربارە وتراوە!
ناوکێشکردن لە ماڵپەڕەکانتاندا
تۆمارکردن / کوژاندنەوەی ئیمێڵ
ئاماری میوانەکان
ئاماری بابەت
وەرگێڕی فۆنتەکان
گۆڕینی ڕێکەوتەکان
پشکنینی ڕێنووس
زمان و شێوەزمانی ڕووپەلەکان
کیبۆرد
لینکە پێویستەکان
ئێکستێنشنی کوردیپێدیا بۆ گووگڵ کڕۆم
کوکیز
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی
Kurmancî
هەورامی
Zazakî
English
Français
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Fins
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
چوونەژوورەوە
دەبمە هاوکارتان!
وشەی نهێنیت لەبیرکردووە!
        
 kurdipedia.org 2008 - 2024
 دەربارە
 بابەت بەهەڵکەوت
 چالاکییەکانی ڕۆژی
 ڕێساکانی بەکارهێنان
 ئەرشیڤوانانی کوردیپێدیا
 بیروڕاکانتان
 دڵخوازەکان
 کڕۆنۆلۆژیای ڕووداوەکان
 چالاکییەکان - کوردیپێدیا
 یارمەتی
بابەتی نوێ
ژیاننامە
حسێن کەمال نیا
09-10-2024
شادی ئاکۆیی
وێنە و پێناس
وێنەی خانووەکانی دەوروبەری قەڵای هەولێر
07-10-2024
زریان سەرچناری
ژیاننامە
لانە ڕزگار کەمال
07-10-2024
کشمیر کەریم
ژیاننامە
بازیان یونس محێدین
07-10-2024
کشمیر کەریم
پەرتووکخانە
تەنز لەڕۆژنامەنووسیی باشووری کوردستاندا ( 1920-1950)
07-10-2024
کشمیر کەریم
پەرتووکخانە
شیعری بۆنە لە ئەدەبی کوردیدا (کرمانجی ناوەڕاست ) (1914-1945ز)
07-10-2024
کشمیر کەریم
پەرتووکخانە
سەنگ و بەهای بیر لە یەکگرتنی ناولێنراو بە ناولێنەرەوە لەزمانی کوردیدا
07-10-2024
کشمیر کەریم
پەرتووکخانە
یاخیبوون لەشیعری کوردیدا (1970-1991) کرمانجی ناوەڕاست
07-10-2024
کشمیر کەریم
پەرتووکخانە
ڕووناکیە زۆر ڕووناکەکە
06-10-2024
ڕۆژگار کەرکووکی
شوێنەکان
مەلا زیاد
06-10-2024
سەریاس ئەحمەد
ئامار
بابەت
  536,989
وێنە
  110,276
پەرتووک PDF
  20,293
فایلی پەیوەندیدار
  104,208
ڤیدیۆ
  1,567
زمان
کوردیی ناوەڕاست - Central Kurdish 
303,967
Kurmancî - Upper Kurdish (Latin) 
90,153
هەورامی - Kurdish Hawrami 
66,052
عربي - Arabic 
30,942
کرمانجی - Upper Kurdish (Arami) 
18,384
فارسی - Farsi 
10,017
English - English 
7,583
Türkçe - Turkish 
3,669
Deutsch - German 
1,731
لوڕی - Kurdish Luri 
1,690
Pусский - Russian 
1,140
Français - French 
348
Nederlands - Dutch 
130
Zazakî - Kurdish Zazaki 
91
Svenska - Swedish 
72
Español - Spanish 
55
Polski - Polish 
55
Հայերեն - Armenian 
52
Italiano - Italian 
52
لەکی - Kurdish Laki 
37
Azərbaycanca - Azerbaijani 
27
日本人 - Japanese 
21
中国的 - Chinese 
20
Norsk - Norwegian 
18
Ελληνική - Greek 
16
עברית - Hebrew 
16
Fins - Finnish 
12
Português - Portuguese 
10
Тоҷикӣ - Tajik 
9
Ozbek - Uzbek 
7
Esperanto - Esperanto 
6
Catalana - Catalana 
6
Čeština - Czech 
5
ქართველი - Georgian 
5
Srpski - Serbian 
4
Kiswahili سَوَاحِلي -  
3
Hrvatski - Croatian 
3
балгарская - Bulgarian 
2
हिन्दी - Hindi 
2
Lietuvių - Lithuanian 
2
қазақ - Kazakh 
1
Cebuano - Cebuano 
1
ترکمانی - Turkman (Arami Script) 
1
پۆل
کوردیی ناوەڕاست
وشە و دەستەواژە 
125,982
ژیاننامە 
25,820
پەرتووکخانە 
25,702
کورتەباس 
18,376
ڕێکەوت و ڕووداو (کڕۆنۆلۆژیا) 
14,819
پەند و ئیدیۆم 
13,645
شوێنەکان 
12,000
شەهیدان 
11,893
کۆمەڵکوژی 
10,907
هۆنراوە 
10,395
بەڵگەنامەکان 
8,348
وێنە و پێناس 
7,364
ئامار و ڕاپرسی 
4,627
کلتوور - مەتەڵ 
3,149
ناوی کوردی 
2,387
پارت و ڕێکخراوەکان 
1,460
ڤیدیۆ 
1,456
پۆلێننەکراو 
990
بڵاوکراوەکان (گۆڤار، ڕۆژنامە و ...) 
822
کلتوور - گاڵتەوگەپ 
777
کارە هونەرییەکان 
762
شوێنەوار و کۆنینە 
637
فەرمانگەکان  
276
گیانلەبەرانی کوردستان 
274
هۆز - تیرە - بنەماڵە 
188
نەخشەکان 
185
نەریت 
160
ڕووه‌كی كورده‌واری (گژوگیا و دار) 
101
ژینگەی کوردستان 
94
زانستە سروشتییەکان 
80
خواردنی کوردی 
80
دۆزی ژن 
55
مۆزەخانە 
50
یارییە کوردەوارییەکان 
39
بەرهەمە کوردستانییەکان 
38
کەلوپەلی سەربازیی بەکارهاتوو لە کوردستان 
27
گەشتوگوزار 
2
کۆگای فایلەکان
MP3 
323
PDF 
31,432
MP4 
2,558
IMG 
201,832
∑   تێکڕا 
236,145
گەڕان بەدوای ناوەڕۆکدا
ژیاننامە
کاکەی فەلاح
ژیاننامە
مەهاباد قەرەداغی
ژیاننامە
مەلای گەورەی کۆیە
ژیاننامە
یەحیا ئەفەندیی وێنەگر
ژیاننامە
نەسرین فەخری
شوێنەواری کورد لە کتێبخانەکانی مەککە و مەدینەدا
هەر کونج و ڕووداوێکی وڵات، لە ڕۆژهەڵاتەوە تا ڕۆژاوا، لە باکوورەوە تا باشوور... دەبێتە سەرچاوەی کوردیپێدیا!
پۆل: کورتەباس | زمانی بابەت: کوردیی ناوەڕاست - Central Kurdish
بەشکردن
Facebook0
Twitter0
Telegram0
LinkedIn0
WhatsApp0
Viber0
SMS0
Facebook Messenger0
E-Mail0
Copy Link0
نرخاندنی بابەت
نایاب
زۆر باشە
باش
خراپ نییە
خراپ
بۆ ناو لیستی دڵخوازەکان
ڕای خۆت دەربارەی ئەم بابەتە بنووسە!
گۆڕانکارییەکانی بابەتەکە
Metadata
RSS
گووگڵی وێنەی بابەتی هەڵبژێردراو بکە!
گووگڵی بابەتی هەڵبژێردراو بکە!
Kurmancî - Upper Kurdish (Latin)0
English - English0
عربي - Arabic0
فارسی - Farsi0
Türkçe - Turkish0
עברית - Hebrew0
Deutsch - German0
Español - Spanish0
Français - French0
Italiano - Italian0
Nederlands - Dutch0
Svenska - Swedish0
Ελληνική - Greek0
Azərbaycanca - Azerbaijani0
Catalana - Catalana0
Čeština - Czech0
Esperanto - Esperanto0
Fins - Finnish0
Hrvatski - Croatian0
Lietuvių - Lithuanian0
Norsk - Norwegian0
Ozbek - Uzbek0
Polski - Polish0
Português - Portuguese0
Pусский - Russian0
Srpski - Serbian0
балгарская - Bulgarian0
қазақ - Kazakh0
Тоҷикӣ - Tajik0
Հայերեն - Armenian0
हिन्दी - Hindi0
ქართველი - Georgian0
中国的 - Chinese0
日本人 - Japanese0
شوێنەواری کورد لە کتێبخانەکانی مەککە و مەدینەدا
کورتەباس

شوێنەواری کورد لە کتێبخانەکانی مەککە و مەدینەدا
کورتەباس

محەمەد عەلى قەرەداغى

وانازانم گەلێک لە گەلانی سەرزەوی هەبێت وەک گەلی کورد کەلەپوور و شوێنەوارە شارستانییەکانی تووشی فەوتان و تاڵانی و شێواندن و بەلاڕێدابردن بووبێت، خۆ ئەگەر قەبەیی کەلەپووری ئەم گەلە وڕادەست نەبوونی زانا و ڕۆشنبیرەکانی به و واقیعە نەبوایە کە هەموو ساڵێک یان ناوبەناو دەسەپێنرا بەسەریاندا و ملکەچنەبوونیان نەبوایە بۆ ئەو پلانانەی بۆیان دادەڕێژرا تا ئەو ڕێبازەی بە ویستی خۆیان گرتبوویانە بەر، لێی لادەن، کە ڕێبازی زانست و مەعریفە وڕۆشنبیری بوو، له و پێناوەشدا ئازار و تاڵاوی زۆریان چەشت بەدرێژایی کاروانە دوورودرێژەکەیان و لەنگەرگرتنیان لە ئامێزی حوجرە و مزگەوتەکانیاندا لە دوای هەموو کاولکاريی و تێکدانێک، هەرزوو زیاتر لە جاران دەستیان بە چالاکی دەکردەوە.
جا بەهۆی ئەو قەبەییەوە، ئەمڕۆ هەر پەڕتووکخانەیەکی وڵاتان بپشکنین کەلەپوورێکی زۆری زانایانمان دەبینین کە جێگەی سەرسوڕمان و پێزانینی هەروەها شانازی ڕۆڵەکانیەتی.
لە زووەوە بیر دەکەمەوە و زۆر شوێنیش گەڕاوم و کۆمەڵێک زانیاریم کۆکردووەتەوە له و بوارانەدا کە دواترینیان لە توێی دوو بەرگدا بڵاوم کردووەتەوە بە ناونیشانی (کنوز الکرد في خزائن دار المخطوطات العراقية) ، هێشتاش شێوی گەڕان و پشکنینم دانەناوە تا دەرفەت هەبێت.
کاتێکیش چاوم بە بینینی وتارێکی مامۆستای کەلەپوورناس (عەبدولسەلام ڕەئوف) لە ژمارە (35) ی گۆڤاری (ئەکادیمیای کورد) گەش بووەوە، دەبینم ئەویش هاوڕێبازمە و هەمان ڕێگەی توێژینەوە کە من خەریکیمی و مەبەستمە، ئەویش گرتوویەتییەبەر.
هەرچەندە ئەوەی مامۆستای بەڕێز، دڵۆپێکە لە دەریای پەڕتووکخانەکانی مەککە و مەدینه (الحرمین) ‌ و گەڕان له و پەڕتووکخانانەدا هەروەها پەڕتووکخانەی دیکەی دنیادا پێویستی بە کۆمەڵە بنەما و پایەیەکی تایبەتی به و لایەنە هەیە بۆ توێژینەوەی زانستی، بۆیە دوای ئەوەی مۆڵەت لە مامۆستای بەڕێز وەردەگرم و داوای لێبوردنیشی لێدەکەم دەمەوێت لەسەر سفره ‌ڕازاوەکەی ئەو، هەندێک گوڵەچنی بکەم و پەراوێزێک بۆ توێژینەوەکەی زیاد بکەم، ئەوەندەی لە گەشتەکەمدا بە گوڵزاری زاناکانمان بۆ کۆبووەوە و لە گوڵاوی بۆنخۆشی هزریانم بۆن کردبێت، بەڵکوو ئەوەش ڕۆشناییەک بێت بۆ هەرکەسێک بیەوێت ئەم ڕێگایە بگرێتەبەر و دەستی توێژەرانی ئەم بوارە بەرەو ڕێگای ئاسان و تەخت بگرێت.
شوناسی شوێنەواری کورد
ناشارێتەوە کە زانیاری لەسەر شوناسی شوێنەواری کورد و ناسینی لەپێشینەی توێژینەوە لەسەر شوێنەواری کورد و شارەزایی له و میراتییە بچڕبچڕە تۆز لەسەر نیشتووەی سەر ڕەفەی پەڕتووکخانەی وڵاتان، شارەزاییش لەم شوناسە کارێکی سەختە و تووله ‌ڕێگایەکی تاریکە، چونکە زانایانی کورد بەتایبەتی دێرینەکانیان به ‌زمانی نەتەوەکەی خۆیان نەیاننووسیوە و لە بۆتەقەی ئیسلامدا تواونەتەوه و زمانی خۆیان خستووەتە ئەولاوە، ئەوانەشی کە سەربە شارێک یان هۆزێک بوون، زۆر کەمتر ئاماژەیان پێکردووە لەوانەی هیچ ئاماژەیان بە ناسنامەی خۆیان نەکردووە، هەروەها زۆر لەوانە دوای ئەوەی لە مەڵبەندە زانستییەکاندا نیشتەجێ دەبوون، خۆیان به و شوێنانەوە ناوزەد دەکرد کە ناتوانرێت شوناسی بناسیتەوە وەک: بەغدای، موسڵی، مەدەنی، ڕۆمی...هتد.
لە هەمانکاتدا له ‌ڕابردوودا زۆر شوێن و شار ڕێژەیەکی زۆری کورد تیایاندا نیشتەجێ ببوو، وەک حەڵەب، بۆ نموونە، کە تائێستاش کوردنشین یان زۆرینە کوردی تیادا ماوە، جا ئەگەر زانایەک خۆی بە حەڵەبی ناساند و ناوی نەتەوەکەی نەهێنا، ئەوکات گومان پەیدا دەبێت لەوەی سەر بە چ نەتەوەیەکە، کەچی زانایانی واش دەبینین ناوی خۆیان بەناوی شار و نەتەوەکەشیانەوە ناودەبەن و دەنووسن : فڵانەکەسی حەڵەبی کوردی.
بەڵام ئەوەی دەتوانین له ‌ڕێگەیەوە شوناسی زانایانی کوردی پێ بناسینەوە ئەوەیە کە بەناوی ئەو خێڵ و هۆزانەوە نووسیبێتیان کە لە ناویاندا ژیاون، یان ئەو دەشت و شاخ و ناوچانەی کە لە قەدپاڵ و شیوو و دەشتەکانیاندا پێگەیشتوون، ئەمانەش ئەوەندە زۆرن ناژمێردرێن بە کەس و دوو کەس ناو و ناونیشانیشیان تۆمار ناکرێت، هەروەها ئەو خێڵ و هۆزانە گۆڕانکاریی و توانەوە لەگەڵ خێڵ و هۆزی نزیکیاندا بەسەرهاتووە، وەک: چەلەبی، زەهاوی، زیادی ...هتد، کە دووبارە ناتوانرێت لێیانەوە لە شوناسی خەڵکەکەیان بگەیت بەبێ ناوهێنانی نەتەوەکەیان، ئەمانە تەنیا نموونەن بۆ زۆر ناوی خێڵ و هۆز کە ئەو کەسایەتییە بەڕێزانە سەر بە وان بوون، شوناسە نەتەوەییەکەیان بە تێپەڕبوونی کات ونبووە و ناوی نەتەوەکەیان سڕاوەتەوە. ئەوەشی بۆ زیادکە زۆر زانا هەبووە وازی لە ناوهێنانی نەتەوەی هێناوە و گاڵتەی به و ناوبردنە کردووە، تەنیا ناوی خۆی و باوک‌ و باپیری لا بەس بووە بەبێ باسی نەتەوە و هۆز.
لەگەڵ هەموو ئەمانەشدا ئەوەی ئیشکردن بۆ دۆزینەوەی شوناسی شوێنەواری کورد قورس دەکات هەندێک مێژوونووس به ‌دەستئەنقەست بێت یان نا ئەو ناونیشانەی کە دەبێتە بەڵگەی زانینی نەتەوەی زاناکە دەشێوێنن و لایدەدەن، بەمەش شوێنەواری خاوەن ناونیشانەکە لە نەتەوەی کورد دوور دەخەنەوە و ناونیشانی خەیاڵی یان زۆر دوور لە ناونیشانە ڕاستەقینەکەی پێوە دەلکێنن، هەر بۆ نموونە، خاوەنی فەتوای (بەزازی) و خاوەنی پەڕتووکی (المنخول) م دۆزینەوە بەبێ پەردە و بەڕوونی خۆیان بە کورد ناساندووە، یەکەمیان نووسیویەتی (محەمەد الموصلی الکردی) ، دووهەمیشیان نووسیویەتی (عەبدالغەفور الکردی) ، کەچی لە پەڕتووکی مێژوو و فەرهەنگەکاندا دەخوێنینەوە گۆڕاون بۆ (الکردری) ، نووسراویشە ئەم دووە نیشتەجێی ئەوبەر زێ، یان ئەوبەر ڕووبارن.
جاری واش هەیە نەشارەزایی مێژوونووس یان فەرهەنگنووس بە بێژە یان دەربڕینی شوێنی زاناکە دەبێتە هۆیەک لە هۆکانی دوورخستنەوە یان سڕینەوەی ناسنامە کوردییەکەی ئەو شوێنەوارە، دیسان بە نموونە سەیری ناوی (ئیبن خەلەکان) بکە، کە پیتەکانی (خلکان) هەموویان سەر (فتحة) یان هەیە، لە داڕشتنی عەرەبیشدا زۆر سووکە، کەچی هەندێک لە فەرهەنگنووس و مێژوونووسان ئیجتیهادی تێدا دەکەن و خۆیان و قەڵەمەکەشیان ماندوو دەکەن بەرەو ئەنجامگیرییەک کە زۆر دوورە له ‌ڕاستەقینە و ئەوپەڕی جێگەی سەرسوڕمانە کە جارێک بە (ابن خَلَکان) و جارێک بە (ابن خُلکان) و جارێکیتریش (ابن خِلکان) هێناویانە...
جا توێژەری دۆزینەوەی ناسنامەی کورد کە ئەم لەمپەرانە دەبڕێت و تووشی ئەم قۆرتانە دەبێت له ‌ڕێگەیەکی سەختی پڕ خلیسکان و بەرزی و نزمیدا، دەبێت کارامە و شارەزا و بەڵەد و خاوەن ئەزموون بێت تا بەلای ڕاست‌ و چەپی ڕێگاکەدا لانەدا و نەکەوێتە چاڵ و چۆڵی هەڵە و لێتێکچوونەوە.
هەرچەندە خۆشبەختانە زانایانی کورد لە مێژووی درێژی زانستییاندا ئەوەندە جێ پەنجەیان بەناوچاوانی بزووتنەوەی ڕۆشنگەرییەوە جێهێشتووە ئەوەی لێکۆڵەرە دەتوانێت ئەوەندە نیشانە و بەڵگەی ئاشکرا بدۆزێتەوە کە لە ئەنجامدا توێژەر بگەیەنێتە دڵنیایی و ئامانجەکەی بپێکێت، ئەم ئەنجامەش کەم نییە بەڵام لە هەمانکاتدا خواردنی هەموو کەسێکیش نییە و گەیشتن پێی کارێکی ئاسان نییە، مەگەر بۆ کەسانێک ڕاهێنانیان کردبێت لەسەر چۆنیەتی گەڕان و وردبوونەوە و ئەنجامگیری درووست.
چونکە دووری مێژوو و بەرینی زەمینە جوگرافییەکە و زۆری ناو و ناویشانی زانایان و جۆراوجۆری خێڵ و هۆزی زانایان، لێکچوونی ناوەکان و گۆڕانکاری تیایاندا لە شێوەیەکەوە بۆ شێوەیەکی تر ... هەموو ئەمانە پێکەوە یان بەجیاجیا پێویست دەکەن لەسەریان بوەستیت و بە قوڵی وردبیتەوە و بیرکەیتەوە تا دەگەیتە ئەنجامگیرییەک کە دەتگەیەنێتە ئەو نیاز و مەبەستەی هەتە، لێرەدا هەندێک نیشانەی تێپەڕین و ئاماژەکانی ڕێگا دەهێنمەوە کە دەکرێت زیاتریش بکرێت بۆ ڕوونکردنەوەی ڕێگاکە:
1 دەبێت شوێنەوارەکە شیعر بێت یان پەخشان بە زمانی کوردی بێت.
2 دەبێت شوێنەوارەکە هی زانایەکی کوردی ناسراو یان مەزن بێت.
3 دەبێت ڕۆژێک لە ڕۆژان کوردێک خاوەنی بووبێت یان کرابێتە خاوەنی، وەک ئەوەی: میرێک یان... کوردی نووسیبێتەوە (استنساخ) ، یان بۆیانی نووسیبێت (تألیف) .
4 شوێنەوارەکە لەلایەن زانا یان قوتابیەکی کورد لە شوێنێکی ئەم سەرزەويیە کۆپی کرابێت.
5 شوێنەوارەکە لە شوێنێکی ئەم کوردستانەدا نووسرابێتەوە و مۆرکی ئەو شوێنەشی پێوە دیار بێت.
6 خاوەنی شوێنەوارەکە ناوی خۆی دابێتە پاڵ (نازناوەکەی) گوند، شار، شارەدێ، یان ئاوەدانییەکی کوردستان.
7 ناوی خێڵەکە خۆی یان هۆزەکەی، لە خێڵ و هۆزەکانی کوردستان بێت خستبێتە سەر ناوی خۆی، کە زۆرزۆرن بە هیچ شێوەیەک ناژمێردرێن، ڕەنگە ئەم حاڵەتە، یان پەیوەندییە فراوانترین نیشانەی شوناسی کوردبوونی هەر شوێنەوارێک بێت و لە هەمانکاتیشدا لە هەموو بەڵگەکان ئاڵۆزتر و پڕ پێچ‌ و پەناترە.
8 بەڵگەنەویستیشە کە بوترێت زاناکە یان خاوەنی شوێنەوارەکە یان نووسەرەوەکەی یان... خۆیان دابێتە پاڵ نەتەوەی کورد.
9 لە کۆتایی پەراوێز و کۆمێنتی دەستنووسەکاندا، ناو، یان نازناوی زانایانی کوردی پێوە بێت.
10 بێژەی (منلا) زیاتر زانایانی کورد بەکاریان هێناوە، نەمبیستووە زانایانی گەل و نەتەوەکانی دیکە بەکاریان هێنابێت.
جگە لەمانە، دەکرێت بەڵگە و نیشانەی جیاکەرەوەی دیکە بدۆزینەوە لە شێوە و داڕشتن و سیفەتی دیکە کە دەستخەتی زانایانی کورد هەندێک تایبەتمەندیی خۆی هەیە، ئەوەی خەریکیان ببێت و بەدوایاندا بچێت دەیانناسێتەوە.
جاری وا هەیە خوێنەری کارامە هەر بە یەکەم بینینی دەستخەتەکە دەزانێت ئەمە شوێنەواری زانای کوردە، چونکە زانا کوردەکان و ئەوانەش پەڕتووکەکانیان نووسیونەتەوە بەشێوەیەکی تایبەت دەق‌ و پەراوێزی پەڕتووکەکانیان ڕازاندووەتەوە و چەندین جۆر هونەر و چوارچێوەی جیاواز کە لەسەر نووسین و بەشبەشکردنی پەڕتووکەکانیان ڕەنگیان داوەتەوە.
نووسینە دەستخەتەکانی کوردستان تایبەتمەندییەکی دیکەیان هەیە، ئەویش جزوبەندی و ئاماژەکانە کە بە هەندێک ئاماژەی تایبەت ڕێنمایی خوێنەر دەکات بۆ کۆتایی ڕستە و بڕگە، ئەویش بە دانانی نیشانەیە بەسەر موبتەدا و خەبەر، سیفە و مەوسوف، جوملە شەرتییە و موعتەڕیزە.... کە دەنگیان کردوون، ئەم پڕۆسەیە جێگرەوەی پڕۆسەی تەرقیمکردنی ئێستای بووە.
ڕێگەیەکی تری ناسینەوەی شوێنەوار، دۆخی ژینگەیی و تەندرووستییە، چونکە دەستخەتی زانایانی کورد زۆرجار تووشی شێکردن و تەڕبوون و دڵۆپەی باران بوونەتەوە، بەهۆی نەتوانینی پاراستنیان لە باوەڵ و پەڕتووکخانەی قایم و مەحکەمدا و ناوچەکەش بەفر و بارانی زۆری ساڵانەی تێدا باریوە، جا ئەو دەستنووسانەی ئێستا لە پەڕتووکخانەکانی دنیادا هەن و دوورن لە زێد و مەسکەنی ڕاستەقینەی خۆیان دەکرێت بەم نیشانانەدا بناسرێنەوە.
ئەو بەڵگانەی ڕابوورد دەمەوێت پشتڕاستیانکەمەوە بە نیشانەیەکی تر، ئەویش ئەوەیە شوێنەواری زانایانی کورد لە هەر کوێ بینرا، قوڵی نووسینەکەیان و ڕۆچوونیان بەلای زانستە عەقڵییەکاندا نیشانەیەکی دیکەیە، تەنانەت هەندێکیان هەندێکجار تایبەتمەندبوون بە زانست و پسپۆڕییەکی عەقڵی زیاتر لە زانای گەل و نەتەوەکانی دیکە، پەڕتووکی قووڵی فیکر و هەندێک چەمکی سەختیان نووسیوەتەوە کە بۆ زانایانی دیکە نەکراون، ئەم دیاردەیە شتێکی ڕوون و ئاشکرایە تەنانەت بووەتە مایەی تانە و تەشەری زانای نەتەوەکانی دیکە، دەگێڕنەوە زانایەکی عەرەب موناقەشەی ڕەخنەگرانەی لەگەڵ موفتی زەهاویدا دەکرد و پێی دەوت: ئەوە چییە زانا کوردەکان ئەوەندە لە زانستە عەقڵییەکاندا قووڵ دەبنەوە و پشت به و هونەرانە دەبەستن، ئەوەندەی دەڵێن ئەرستۆ وای وت و ئەفڵاتون وای وتوو فڵان وای وت، ناڵێن خوا وایفەرموو، پێغەمبەر وایفەرموو؟ زەهاوی وەڵامی دایەوە: مادام هەردوولا ئامانجەکەیان بەدنیا گەیشتنە کەواتە باشتر وایە ئەرستۆ وتی و ئەفڵاتون وتی دنیا دەستخەن نەک خودا فەرمووی و پێغەمبەر فەرمووی.
تەنانەت هەندێک بنەماڵەی زانیاران هەیە ناوبانگ بە لایەنێک له و زانستە عەقڵییانە دەردەکەن، تەواو ڕووی تێدەکەن و حەزیان لێیەتی و دەبێتە پێناسیان، ئەوەی بگەڕێت دەبینێت ئەرمەوینەکان لەلایەنێکدا تایبەتمەندێتیان وەرگرتووە، کەچی ماردینیەکان لەلایەنێکی دیکەی جگە لەلایەنی ئەرمەوی قووڵ بوونەتەوە.
مەسەلەی ناوبانگی کورد لە زانستەکاندا بە هەمیشەیی لە چوارینەیەکی باوو بەناوبانگدا وەک شانازییەکی کورد بە باب‌ و باپیریانەوە دەمێنێتەوە، ئەو چوارینە بەناوبانگە دەڵێت: (ئایینی عەرەب، حوکمڕانی توورک، زانستی کورد، عیتار ئەرنائوت) .
کاتێکیش د.عیماد عەبدوسەلام ئەم بابەتەی باسکردووە شوێنەواری کورد لە توێژینەوەکەیدا زۆر بە پارێزەوە هەنگاوی ناوە و خۆی لە پێچ‌ و پەنای زۆر ناو و ناوداران و شوێنەوارەکانیان لاداوە، تەنیا باسی زانا کوردە زۆر ناودارەکانی کردووە و شوێنەوارەکانیانی لە توێژینەوەکەیدا هێناون، جا بۆئەوەی وانەزانێت زانیاری ناو پەڕتووکخانەکانی حەرەمەین کەمن بەدەگمەن شوێنەواری زانایانی کوردیان لەخۆگرتووە، توێژینەوەکەی پێویستی بە پەراوێزێکە بۆ خستنەڕووی ئەو زانیارییانەی کە باسی نەکردوون، ئاگادارکرابووین لە پەڕتووکخانەکانی حەرەمەین‌ وەک زۆر لە پەڕتووکخانەکانی دنیا دەوڵەمەندن بە شوێنەواری زانایانی کورد و پڕن لە دانراوی دەگمەن و بەهادار، لەبەر هەموو ئەمانە ئەم پەراوێزەمان نووسی.
جا لەبەرئەوەی پەڕتووکخانەکانی حەرەمەین بە هەموو بەشەکانیەوە ژمارەیەکی زۆر شوێنەواری کوردی لەخۆگرتووە، ناتوانرێت لە وتارێکی وەهادا هەموو یان زۆرینەشیان باس بکرێت، بۆیە تەنیا لەسەر پەڕتووکخانەی حەرەمی مەککە دەوەستم و دەکرێت ئەمە ببێت بە نموونەیەکی پەڕتووکخانەکانی دیکە، وەک: پەڕتووکخانەی مەلیک عەبدولعەزیز، پەڕتووکخانەی ڕەوزەی پیرۆز، پەڕتووکخانەی مەککەی موکەڕەمە، .... جگە لەوانیش بەتایبەت پەڕتووکخانەی مەلیک فەهدی گشتی پڕە لە گەنجینەی شوێنەواری کورد و تائێستا زانیارییان لەسەر نییە و ناسنامەیان نادیارن.
ئەوەش لێرەدا ناویان دەهێنم لە پەڕتووکخانەی حەرەمی مەکییە هەرچەندە زۆریشن بەدڵنیاییەوە هەموو شوێنەوارەکانی کورد نییە له و پەڕتووکخانەدا، چونکە کەمیی زانیاری من و ئاگادارنەبوونم لە جێگەی شوێنەوارەکان و بوونی بەڵگە و نیشانە لەسەر پەراوێزی دەستخەتەکان کە فەرهەنگنووسان پشتگوێیان خستووە و ناشارەزایی منیش لەناوی ڕاستەقینەی هۆز و خێڵە کوردەکان کە خاوەنی ئەو شوێنەوارانە دەچنەوە سەریان کە شوێنەواریان لە پەڕتووکخانەکەدا هەن، هەموو ئەوانە بوونە لەمپەر و نەمتوانی ناوی گشت شوێنەوارەکان لێرەدا ڕیز بکەم.
ابن الأثير (ابو السعادات)
مبارک بن أبي الکرم محەمەد الشيباني الزري، المتوفى 606ه.
النهاية في غريب الحديث والأثر
ج/1، ج/2.
الرقم العام: 1258، 1259
جامع الأصول في أحاديث الرسول
325 ق، الرقم العام: 899
حديث
*** *** ***
ابن الأثير الجزري، علي بن محەمەد بن عەبدالکريم
المتوفى سنة: 630ه
الکامل في التأريخ
مجلدان
الرقم العام: 3524 3525
اللباب في معرفة الأنساب
(اللباب في تهذيب الأنساب)
مجلدان
الرقم: 2867 2868
*** *** ***
ابن تيمية (شيخ الاسلام)
احمد بن عەبدالحليم بن عەبدالسلام
المتوفى سنة 728ه
منهاج الاعتدال في نقض کلام أهل الرفض والاعتزال
(الشيعة والقدرية)
186 ق، الرقم العام: 2280
عقائد
ڕسالة الشيخ ابي نصر المنبجي
9ق، الرقم العام: 4620/3
عقائد
منهاج الاعتدال....
(نسخة أخرى)
228ق، الرقم العام: 2281
عقائد
ڕسالة في معنى (لا اله الا الله)
4 ق، الرقم العام: 4621/1
عقائد
ڕسالة في القرآن الذي نتلوه هو صفة له أم لا؟
6ق، الرقم العام: 4620/2
عقائد
الحموية الکبرى
66 ق، الرقم العام: 1337
عقائد
*** *** ***
ابن الجزري، محەمەد بن محەمەد بن محەمەد
المتوفى سنة 832ه
1 المقدمة الجزرية
تأليف: ابن الجزري محەمەد بن محەمەد بن محەمەد
المتوفى سنة 833ه.
2 شرح المقدمة الجزرية
(نسخة أخرى)
3ق، الرقم العام: 2260/2
تجويد وقراءات
3 شرح المقدمة الجزرية
(نسخة أخرى)
22ق، الرقم العام: 3782/1
تجويد وقراءات
4 شرح المقدمة الجزرية
(نسخة أخرى)
24ق، الرقم العام: 424
تجويد وقراءات
5 شرح المقدمة الجزرية
(نسخة أخرى)
8ق، الرقم العام: 3809/7
تجويد وقراءات
6 شرح المقدمة الجزرية
(نسخة أخرى)
5ق، الرقم العام: 3809/7
تجويد وقراءات
7 شرح المقدمة الجزرية
(نسخة أخرى)
5ق، الرقم العام: 442
تجويد وقراءات
8 شرح المقدمة الجزرية
(نسخة أخرى)
9ق، الرقم العام: 441
تجويد وقراءات
10 تقريب النشر في القراءات العشر
122 ق، الرقم العام 249/2
تجويد وقراءات
11 تقريب النشر
ابن الجزري
(نسخة أخرى)
12 المطرزات على شرح الجزرية
160ق، الرقم العام : 440
تجويد وقراءات
13 فتح القريب الحبيب ببيان قراءة الامام حمزة بن الحبيب
19ق، الرقم العام: 437/1
تجويد وقراءات
14 تحبير التيسير
112ق، الرقم العام: 396
تجويد وقراءات
15 تحبير التيسير
(نسخة أخرى)
96ق، الرقم العام: 397
تجويد وقراءات
16 الهداية الى علوم الدراية
13ق، الرقم العام: 2635/2
علوم الحديث
17 العوالى وهي أربعون حديثا
21ق، الرقم العام: 781
علوم الحديث
18 النشر الکبير (النشر في القراءات العشر)
239ق، الرقم العام: 445
تجويد وقراءات
19 الدرة المضية في قراءات الأئمة الثلاثة المرضية
12ق، الرقم العام: 419/2
تجويد وقراءات
*** *** ***
ابن الحاجب (جمال الدين)
عثمان بن عمر، المتوفى سنة: 646ه.
1 مختصر المنتهى
92ق، الرقم العام: 1526
أصو الفقه
2 الأسماء المؤنثة
1ص، الرقم العام: 3830/8
نحو
*** *** ***
ابن خلکان، أحمد بن محەمەد بن ابراهيم
المتوفى: 681ه.
وفيات الأعيان في أنباء أبناء الزمان (تأريخ ابن خلکان)
345ق، الرقم العام: 3549
تراجم
*** *** ***
الآمدي، عەبدالواحد بن محەمەد بن عەبدالواحد
المتوفى سنة: 550ه.
غرر الحکم ودرر الکلم من کلام علي بن أبي طالب ڕضي الله عنه
تأليف: (انتخبه ونحصه) الآمدي، عەبدالواحد بن محەمەد بن عەبدالواحد
المتوفى سنة: 550ه.
112ق، الرقم العام: 3832/22
مواعظ
ب
البرزنجي
جعفر بن حسن بن عەبدالکريم
المتوفى سنة: 1187ه.
1 مولد النبي (صلى الله عليه وسلم) (مولد البرزنجي)
31ق، الرقم العام: 2733/1
سيرة
2 ڕسالة في بيان ما کتبه البرزنجي في حق الشيخ وجوابه للشيخ البطحي
لم يذکر المؤلف
الرقم العام: 3804/9
عقائد
مناقب حمزة سيد الشهداء
(اتحاف السعداء بمناقب سيد الشهداء)
20ق، الرقم العام: 2889
تراجم
*** *** ***
کاک احمد بن محەمەد بن أحمد البرزنجي
المتوفى سنة: 1305ه.
1 فتح الرؤوف في شرح معاني الحروف
35ق، الرقم العام: 4236
لغة
*** *** ***
البرکلي (والبرقلعي والبرکيوى) محەمەد بن علي
المتوفى سنة : 981ه.
1 اظهار الأسرار في النحو
19ق، الرقم العام: 2946
نحو
2 اظهار الأسرار في النحو
(نسخة أخرى)
12ص، الرقم العام: 2949
نحو
3 اظهار الأسرار في النحو
(نسخة أخرى)
39ق، الرقم العام: 295
نحو
4 اظهار الأسرار في النحو
(نسخة أخرى)
40ق، الرقم العام: 2951/1
نحو
5 اظهار الأسرار
(نسخة أخرى)
27ق، الرقم العام: 3085/2
نحو
6 اظهار الأسرار
(نسخة أخرى)
50ق، الرقم العام: 3095/2
نحو
7 اظهار الأسرار في النحو
(نسخة أخرى)
49ق، الرقم العام: 3891/2
نحو
8 اظهار الأسرار
(نسخة أخرى)
28ق، الرقم العام: 3126/3
نحو
9 العوامل في النحو
5ق، الرقم العام: 2951
نحو
10 العوامل في النحو
(نسخة أخرى)
6ق، الرقم العام: 3067
نحو
11 العوامل في النحو
(نسخة أخرى)
7ق، الرقم العام: 3085/3
نحو
12 العوامل في النحو
(نسخة أخرى)
10ق، الرقم العام: 3095/3
نحو
13 جلاء القلوب
تأليف: البرکلي، محەمەد بن ثير علي، المتوفى سنة: 981ه.
63ق، الرقم العام: 2447
مواعظ
14 جلاء القلوب
30ق، الرقم العام: 2448
مواعظ
15 جلاء القلوب
(نسخة أخرى)
48ق، الرقم العام: 2449
مواعظ
16 جلاء القلوب
(نسخة أخرى)
56ق، الرقم العام: 3887/5
مواعظ
17 الطريقة المحەمەدية
148ق، الرقم العام: 2483
مواعظ
18 الطريقة المحەمەدية
(نسخة أخرى)
163ق، الرقم العام: 249
مواعظ
19 الطريقة المحەمەدية
(نسخة أخرى)
الرقم العام: 2484
مواعظ
20 الطريقة المحەمەدية
(نسخة أخرى)
197ق، الرقم العام: 2485
مواعظ
21 الطريقة المحەمەدية
(نسخة أخرى)
180ق، الرقم العام: 2486
مواعظ
22 الطريقة المحەمەدية
(نسخة أخرى)
212ق، الرقم العام: 2487
مواعظ
23 الطريقة المحەمەدية
(نسخة أخرى)
137ق، الرقم العام: 2488
مواعظ
24 الطريقة المحەمەدية
(نسخة أخرى)
200ق، الرقم العام: 2489
مواعظ
25 الطريقة المحەمەدية
(نسخة أخرى)
231ق، الرقم العام: 2491
مواعظ
26 الطريقة المحەمەدية
(نسخة أخرى)
175ق، الرقم العام: 2492
مواعظ
27 الطريقة المحەمەدية
(نسخة أخرى)
144ق، الرقم العام: 2493
مواعظ
28 الطريقة المحەمەدية
(نسخة أخرى)
154ق، الرقم العام: 2159/1
مواعظ
29 أربعون حديثاً
(نسخة أخرى)
10ق، الرقم العام: 734
حديث
30 شرح الأربعين حديثاً
87ق، الرقم العام: 1061/2
الحديث
31 شرح الأربعين حديثاً
(نسخة أخرى)
220ق، الرقم العام: 1062
حديث
32 امتحان الأذکياء في شرح لب الالباب للبيضاوي
151ق، الرقم العام: 2969
نحو
33 امتحان الاذکياء....
(نسخة أخرى)
120ق، الرقم العام: 2970
نحو
34 امتحان الاذکياء....
(نسخة أخرى)
130ق، الرقم العام: 2971
نحو
35 کفاية المبتدي في التصريف
4، 5ق، الرقم العام: 3171/1
صرف
36 کفاية المبتدي في التصريف
(نسخة أخرى)
14ق، الرقم العام: 4498/6
صرف
37 معدل الصلاة
19ق، الرقم العام: 2139
فقه حنفي
38 معدل الصلاة
(نسخة أخرى)
26ق، الرقم العام: 2140
فقه حنفي
39 معدل الصلاة
(نسخة أخرى)
12ق، الرقم العام: 1791/2
فقه حنفي
40 انقاذ الهالکين
18ق، الرقم العام: 2429
مواعظ
41 انقاذ الهالکين
(نسخة أخرى)
33ق، الرقم العام: 3842/1
مواعظ
42 انقاذ الهالکين
(نسخة أخرى)
21ق، الرقم العام: 3834/5
مواعظ
43 ايقاظ النائمين وإفهام القاصرين
6ق، الرقم العام: 1791/4
مواعظ
44 ايقاظ النائمين وإفهام القاصرين
(نسخة أخرى)
7ص، الرقم العام: 3843/2
مواعظ
45 ايقاظ النائمين وإفهام القاصرين
(نسخة أخرى)
5ق، الرقم العام: 3759/3
مواعظ
46 شرح لکلام البرکوي في التوحيد
15ق، الرقم العام: 2940/8
عقائد
47 ڕسالة في العقائد
33ق، الرقم العام: 135
عقائد
48 شرح لب الألباب في علم الاعراب
116ق، الرقم العام: 3921/2
نحو
49 ذخر المتأهلين والنساء في تعريف الاطهار والدماء
12ق، الرقم العام: 3759/1
فقه حنفي
50 امعان الانطار في شرح المقصود في الصرف
26ق، الرقم العام: 2972
صرف
51 مفتاح الفلاح
26ق، الرقم العام: 2384
مواعظ
52 الدر اليتم في علم التجويد
4ق، الرقم العام: 2986/2
تجويد وقراءات
ض
الضارثردي أحمد بن الحسن
المتوفى سنة 746ه.
1 شرح الشافية في الصرف
28ق، الرقم العام: 3145
صرف
2 شرح الشافية
(نسخة أخرى)
272ق، الرقم العام: 4345
صرف
3 شرح الشافية
(نسخة أخرى)
211ق، الرقم العام: 3148
صرف
*** *** ***
سعدى ضلبى، سعد الله بن عيسى
المتوفى سنة: 945ه.
1 حاشية على العناية شرح الهداية
تأليف: سعدى ضلبى، سعد الله بن عيسى
المتوفى سنة: 945ه.
جزآن، الرقم العام: 1831 1832
فقه حنفى
2 حاشية سعدى ضلبى، على تفسير البيضاوي
في مجلدين
الرقم العام: 578 579
تفسير
*** *** ***
عمر بن احمد الضلي
1 شرح الخلاصة في الحساب (شرح الرسالة البهائية)
تأليف: عمر بن احمد الجلبي (1)
55ق، الرقم العام: 3651/1
حساب
2 شرح الخلاصة في الحساب
(نسخة أخرى)
80ق، الرقم العام: 3925/2
حساب
*** *** ***
الحاجري، عيسى بن سنجر بن بهرام
المتوفى سنة: 632ه.
1 بلبل الغرام الکاشف عن لثام الانسجام (قصيدة منه)
1ص، الرقم العام: 4085/1
أدب
ح
الحريري (ربما الأصح الحيدري) الصفوي، حيدر بن أحمد
المتوفى سنة: 1129ه.
1 تعليق على حاشية مصلح الدين اللاري على شرح القاضي مير على هداية الحکمة
204ص، الرقم العام: 3888
منطق
*** *** ***
الحصکفي، محەمەد بن علي بن محەمەد
المتوفى سنة: 1088ه.
1 افاضة الأنوار على شرح منار الأنوار
65ق، الرقم العام: 1469/1
أصول الفقه
د
الدواني (جلال الدين) ، محەمەد بن أسعد الصديقي
المتوفى سنة: 918ه.
1 ڕسالة في اثبات الواجب
47ق، الرقم العام: 1271/1
عقائد
2ڕسالة في اثبات الواجب
(نسخة أخرى)
29ق، الرقم العام: 1272/1
عقائد
3 ڕسالة في اثبات الواجب
(نسخة أخرى)
28ق، الرقم العام: 1273/1
عقائد
4 ڕسالة في اثبات الواجب
(نسخة أخرى)
46ق، الرقم العام: 1274/3
عقائد
5 ڕسالة في اثبات الواجب
(نسخة أخرى)
24ق، الرقم العام: 3703/2
عقائد
6 ڕسالة في اثبات الواجب
(نسخة أخرى)
19ق، الرقم العام: 1371/2
عقائد
7رسالة في اثبات الواجب
(نسخة أخرى)
20ق، الرقم العام: 1270/2
عقائد
8رسالة في اثبات الواجب
(نسخة أخرى)
23ق، الرقم العام: 1360/3
عقائد
9رسالة في اثبات الواجب
(نسخة أخرى)
21ق، الرقم العام: 1325/3
عقائد
10رسالة في اثبات الواجب
(نسخة أخرى)
13ق، الرقم العام: 1325/1
عقائد
11 انموذج العلوم
29ق، الرقم العام: 2799/3
معارف عامة
12 شرح العقائد العضدية
58ق، الرقم العام: 1314/2
عقائد
13 شرح ديباجة طوالع الانوار للبيضاوي
5ق، الرقم العام: 4146/5
عقائد
14 شرح الزوراء
205ق، الرقم العام: 1344/14
عقائد
15 الزوراء وحاشيتها الحوراء
29ق، الرقم العام: 1246
عقائد
16رسالة في أفعال العباد
4ق، الرقم العام: 1344/9
عقائد
17رسالة في أفعال العباد
(نسخة أخرى)
4ق، الرقم العام: 1344/9
عقائد
18 الزوراء (نبذة من الحقائق وزبدة الدقائق)
3ق، الرقم العام: 1344/18
عقائد
19رسالة في محصل التوحيد
1ص، الرقم العام: 1244/12
شرح تهذيب المنطق والکلام
41ق، الرقم العام: 1371/1
منطق
20 شرح تهذيب المنطق والکلام
(نسخة أخرى)
41ق، الرقم العام: 4159/1
المنطق
21 شرح تهذيب المنطق والکلام
(نسخة أخرى)
20ق، الرقم العام: 3825/5
المنطق
22 شرح تهذيب المنطق والکلام
(نسخة أخرى)
28ق، الرقم العام: 4158/1
المنطق
23 شرح تهذيب المنطق
(نسخة أخرى)
11ق، الرقم العام: 4132/5
المنطق
24 شرح تهذيب المنطق
(نسخة أخرى)
24ق، الرقم العام: 3697/2
المنطق
25 حاشية الدواني على حاشية الجرجاني على شرح الايجي لمختصر المنتهى
60ق، الرقم العام: 1492/1
أصول الفقه
26 شرح الزوراء
205ق، الرقم العام: 1344/14
عقائد
27 شرح العقائد العضدية
58ق، الرقم العام: 1314/2
عقائد
28 شرح هياکل النور
69ق، الرقم العام: 1397/1
عقائد
29 شرح هياکل النور
(نسخة أخرى)
82ق، الرقم العام: 1399
عقائد
30 شرح هياکل النور
(نسخة أخرى)
90ق، الرقم العام: 1841/1
عقائد
31 شرح ڕسالة الجوهر
المفارق المسمى بالعقل الکل لنصير الطوسي
6ق، الرقم العام: 3732/5
منطق
32 دقائق على ڕسالة اثبات الجوهر للطوسى
4ق، الرقم العام: 3909/1
فلسفة
33 ڕسالة في تشييد الصلاة على
2ق، الرقم العام: 2929/2
ادعية
34 حاشية الدواني على شرح مسعود الشرواني لآداب الفاضل شمس الدين السمرقندي
105ق، الرقم العام: 4144/5
آداب البحث
35 حاشية الدواني على شرح مسعود...
(نسخة أخرى)
22ق، الرقم العام: 4243/2
آداب البحث
*** *** ***
الدياربکري، حسين بن محەمەد
المتوفى سنة: 966ه.
1 ڕسالة في ذرع الکعبة المعظمة وبيان مساحة المسجد الحرام
6ق، الرقم العام: 3491/1
تأريخ
2 ڕسالة في ذرع الکعبة المعظمة وبيان
(نسخة أخرى)
8ق، الرقم العام: 3292/1
تأريخ
3 الخميس في أحوال أنفس نفسين
(تأريخ الخميس)
تأليف: الدياربکري، حسين بن محەمەد
المتوفى سنة: 966ه.
527ق، الرقم العام: 3446
تأريخ
4 الخميس في أحوال أنفس....
(نسخة أخرى)
402ق، الرقم العام: 3447
تأريخ
*** *** ***
الديلمي شهردار بن شيرويه بن شهردار
المتوفى سنة: 509ه.
1 ڕسالة في أصحاب الألوف والمئين من المحدثين
18ق، الرقم العام: 805/3
علوم الحديث
2 مسند الفردوس
1ص، الرقم العام: 2784/3
حديث
ز
الزيادي، علي بن يحيى
المتوفى سنة: 1024ه.
1 حاشية على فتح الوهاب شرح منهاج الطالبين
204ق، الرقم العام: 1662
فقه شافعى
*** *** ***
عيسى بن عەبدالرحمن السکتاني
المتوفى سنة: 1061ه.
1 حاشية السکتاني على شرح السنووسية
140ق، 1232
عقائد
2 حاشية السکتاني على شرح السنووسية
140ق، الرقم العام: 1332
عقائد
*** *** ***
السنجاري، على بن تاج الدين بن تقي الدين الحنفي المکي
المتوفى سنة: 1125ه.
1 منايح الکرم في اخبار مکة والبيت ولاة الحرم
في ثلاثة أجزاء
الرقم العام: 3535 3537
تأريخ
2 منايح الکرم في اخبار مکة والبيت ولاة الحرم
(نسخة أخرى)
الرقم العام: 3538
تأريخ
3 الأدلة الواضحة على المثالب الفاضحة
112ق، الرقم العام: 1276
ڕدود
*** *** ***
السهروردي، عەبدالقاهر بن عەبدالله البکر
المتوفى سنة : 563ه.
1 آداب المريدين
36ق، الرقم العام: 2285/1
تصوف
*** *** ***
السهروردي عمر بن محەمەد بن عەبدالله
المتوفى سنة: 632ه.
1 اعلام الهدى وعقيدة ارباب التقى
1ق، الرقم العام: 2497/17
عقائد
2 اعلام الهدى وعقيدة ارباب التقى
(نسخة أخرى)
11ق، الرقم العام: 2427/17
عقائد
3 وصية شهاب الدين السهروردي
4ق، الرقم العام: 3881/8
مواعظ
4 وصية شهاب الدين السهروردي
(نسخة أخرى)
5ص، الرقم العام: 3877/8
مواعظ
5 عوارف المعارف
تأليف: السهروردي
427ق، الرقم العام: 2497/1
تصوف
6 عوارف المعارف
(نسخة أخرى)
197ق، الرقم العام: 2498
تصوف
7 ڕسالة في الفقر والغنى
105ق، الرقم العام: 2497/5
تصوف
8رسالة في السير والطير
3ق، الرقم العام: 2497/4
تصوف
9 ڕسالة في السلوک
2ق، الرقم العام: 2497/7
تصوف
10 ڕسالة في الحث على اتخاذ الشيخ ذي البصيرة
2ق، الرقم العام: 2497/9
تصوف
11 الرحيق المختوم لذوي العقول والفهوم
6ق، الرقم العام: 2497/14
تصوف
12، تعليقة في قوله : (ازهد فيما عند الناس يحبک الناس)
2ق، الرقم العام: 2497/6
تصوف
13 اجوبة اسئلة في التصوف
2ق، الرقم العام: 2497/2
تصوف
*** *** ***
السهروردي، ابو الفتوح شهاب الدين يحيى بن حبيش بن أمير
المتوفى سنة: 587ه.
1 قصيدة للسهروردي
1ص، الرقم العام: 4085/5
بلاغة
2 أوراد السهروردي
2ق، الرقم العام: 2877/9
ادعية
3 هياکل النور
10ص، الرقم العام: 30909/5
عقائد
ع
العراقي (زين الدين) الحافظ عەبدالرحيم بن الحسين بن عەبدالرحمن
المتوفى سنة: 806ه.
1 الفية العراقي في أصول الحديث
44ق، الرقم العام: 739
علوم الحديث
2 الفية العراقي في أصول الحديث
(نسخة أخرى)
100ص، الرقم العام: 3777/1
علوم الحديث
3 الفية العراقي في أصول الحديث
(نسخة أخرى)
87ص، الرقم العام: 3903/8
علوم الحديث
4 نظم الدرر السنية في السيرة الزکية
56ق، الرقم العام: 2472
سيرة
5 نظم الدرر السنية في السيرة الزکية
(نسخة أخرى)
23ق، الرقم العام: 4524
سيرة
6 نظم الدرر السنية في السيرة الزکية
(نسخة أخرى)
22ق، الرقم العام: 2743
سيرة
7 تخريج أحاديث أحياء علوم الدين
263ق، الرقم العام: 887
علوم الحديث
8 تخريج أحاديث أحياء علوم الدين
(نسخة أخرى)
152ق، الرقم العام: 888
علوم الحديث
9 تخريج أحاديث أحياء علوم الدين
(نسخة أخرى)
179ق، الرقم العام: 889
علوم الحديث
10 شرح الفية العراقي
169ق، الرقم العام: 770
علوم الحديث
11 ثبت بشيوخ العراقي
26ق، الرقم العام: 3875/4
علوم الحديث
*** *** ***
العمادي، حامد بن على بن ابراهيم
المتوفى سنة: 1171ه.
ڕسالة مصباح الفلاح في دعاء الاستفتاح
69ق، الرقم العام: 3799/1
فقه
*** *** ***
العمادي محەمەد بن عمرو بن علي بن احمد
کان حيا سنة 762ه.
1 مبرز المعاني في شرح قصيدة حرز الاماني
229ق، الرقم العام: 434
تجويد وقراءات
*** *** ***
ابو السعود، محەمەد بن محەمەد بن مصطفى العمادي
المتوفى سنة: 982ه.
1 ارشاد العقل السليم الى مزايا الکتاب الکريم
(تفسير أبي السعود)
ج1: 429ق.
ج2: 346ق.
الرقم العام: 479، 480
تفسير
2 ارشاد العقل السليم....
(نسخة أخرى)
ج1: 110ق
الرقم العام: 483
تفسير
3 ارشاد العقل السليم....
(نسخة أخرى)
ج1: 95ق
الرقم العام: 482
تفسير
4 ارشاد العقل السليم....
(نسخة أخرى)
ج1: 198ق
الرقم العام: 481
تفسير
5رسالة في المسح على الخفين
10ص، الرقم العام: 3823/5
فقه
*** *** ***
العمادي عەبدالرحمن بن محەمەد بن محەمەد الدمشقي
المتوفى سنة: 1051ه.
1 الروضة الريا فيمن دفن بداريا من الصحابة والتابعين
13ق، الرقم العام: 2818/1
تراجم
2 الروضة الريا فيمن دفن بداريا
(نسخة أخرى)
14ق، الرقم العام: 2819
تراجم
ک
الکاکي (قوام الدين) محەمەد بن محەمەد بن احمد السنجاري
المتوفى سنة: 749ه.
1 عيون المذاهب الأربعة الکاملي
172ق، الرقم العام: 1982
فقه حنفي
*** *** ***
الکتاني محەمەد عەبدالحي بن عەبدالکبير الکتاني
1 ثبت محەمەد عەبدالحي بن عەبدالکبير الکتاني
25ق، الرقم العام: 791
علوم الحديث
2 اجازة لعەبدالستار بن عەبدالوهاب الدهلوي،
المتوفى سنة: 1355ه.
المجيز: الکتاني، محەمەد بن عەبدالکبير بن محەمەد بن عەبدالواحد، المتوفى سنة: 1327ه.
1ق، الرقم العام: 754/4
اجازات
*** *** ***
ابن جماعة الکتاني، عەبدالعزيز بن محەمەد بن ابراهيم الکتاني
المتوفى سنة: 767ه.
1 الاربعون التساعية
(تساعية ابن جماعة)
8ق، الرقم العام: 793/1
الحديث
*** *** ***
ابن جماعة (بدرالدين) محەمەد بن ابراهيم بن سعدالله
المتوفى سنة: 733ه.
1 تحرير الاحکام في تدبير جيش الاسلام
46ق، الرقم العام: 3800/15
فقه
*** *** ***
الکتاني عمر بنرسلان بن نصر البلقيني
المتوفى سنة: 805ه.
1 تراجم البخاري
46ق، الرقم العام: 2779/1
تراجم
*** *** ***
الکردي، محەمەد بن ملا ابي بکر بن محەمەد
کان حيا سنة: 1048ه.
الدرة المضية في شرح الکواکب الدرية في مدح خير البرية
159ق، الرقم العام: 3280
سيرة، مدائح
*** *** ***
محەمەد بن شهاب بن يوسف الکردي
المتوفى سنة: 827ه.
1 الجامع الوجيز المشهور بالفتاوى البزازية
586ق، الرقم العام: 2004
فتاوى
2 الجامع الوجيز ..
(نسخة أخرى)
214ق، الرقم العام: 2005
فتاوى
3 الجامع الوجيز المشهور بالفتاوى البزازية
449ق، الرقم العام: 2006
فتاوى
حيرة الفقهاء
تأليف: الکردي، عەبدالغفار بن لقمان
المتوفى سنة: 562ه.
10ق، الرقم العام: 2092/14
فقه حنفي
اجازة لصالح بن حيدر الکردي بجميع ما يجوز لهروايته بشرطه المعتبر عن اهله
المجيز: الاثري محەمەد بن احمد بن محەمەد الحنفي البخاري،
کتب بخط معتاد کتبها عەبدالستار الدهلوي
2ق، الرقم العام: 760/2
اجازات
الافاضة المدنية في الارادة الجزئية
المؤلف: ابو الحسن الصغير، محەمەد صادق السندي
المتوفى سنة: 1187ه.
17ق، الرقم العام: 1288/3
عقائد
اجازة لصالح بن الملا حيدر الکردي
المتوفى سنة: 1218ه.
المجيز: مصطفى العلواني
کتبت بخط عەبدالستار الدهلوي
1ق، الرقم العام: 760/3
اجازات
*** *** ***
الکردي (شمس الائمة) محەمەد بن محەمەد عەبدالستار
المتوفى سنة: 642ه.
الرد على أبي حامد الغزالي، المنخول
52ق، الرقم العام: 2267
ڕدود
الرد على أبي حامد الغزالي، (المنخول)
52ق، الرقم العام: 2267
ڕدود
المنخول
(نسخة أخرى)
86ق، الرقم العام: 2268
ڕدود
المنخول
(نسخة أخرى)
46ق، الرقم العام: 2269
ڕدود
5 کتاب الحق المبي في ادحاض شبه المبطلين
66ق، الرقم العام: 3816/5
ڕدود
*** *** ***
الکرکوکي، خليل القادري
1 ڕوضة المريدين في الآداب الصوفية
38ق، الرقم العام: 2324
تصوف
*** *** ***
ابراهيم بن حسن (برهان الدين) الگۆرانى الشهرزوري
المتوفى سنة: 1101ه.
1 امداد ذوي الاستعداد
سلوک مسلک السداد
38ق، الرقم العام: 1286
عقائد
2 مسلک السداد الى مسألة خلق أفعال العباد
20ق، الرقم العام: 1285/6
عقائد
شرح ارجوزة في الجبر والمقابلة (الياسمينية)
2ق، الرقم العام: 3936/10
جبر
م
المارديني ابو الفضل شهاب الدين احمد
المادرينى عمر بن محەمەد امين
المتوفى سنة: 1268ه.
ابحاث لطيفة في طرائف المکلفين
9ق، الرقم العام: 2799/4
عقائد
*** *** ***
المارديني، محەمەد بن فخرالدين عثمان
المتوفى سنة: 871ه.
1 البحر المواج في شرح المنهاج
224ق، الرقم العام: 1638
فقه شافعي
*** *** ***
سبط المارديني، محەمەد بن محەمەد
المتوفى سنة: 907ه.
1 شرح مختصر على المقدمة الرحبية
31ق، الرقم العام: 2257/2
فرائض
2 شرح مختصر على المقدمة الرحبية
(نسخة أخرى)
20ق، الرقم العام: 4771
فرائض
3 شرح مختصر على المقدمة الرحبية
(نسخة أخرى)
32ق، الرقم العام: 4462
فرائض
4 شرح مختصر على المقدمة الرحبية
(نسخة أخرى)
33ق، الرقم العام: 4358
فرائض
5 ارشاد الفارض الى کشف الغوامض في الفرائض
137ق، الرقم العام: 4047
فرائض
6 شرح اللمع في الحساب
25ق، الرقم العام: 3662
حساب
مختصر جليل من کتاب معالم التنزيل
في جزئين
ج1: 368ق، الرقم العام: 706
ج2: 372ق، الرقم العام: 707
*** *** ***
ابن جرجيس الموصلي، محەمەد بن جرجيس الموصلي
کان حيا سنة 1217ه.
الواني محەمەد بن مصطفى
المتوفى سنة: 1000ه.
نقد الدرر حاشية على الدرر والغرر لملا خسرو
تأليف: الواني، محەمەد بن مصطفى
المتوفى سنة: 1000ه.
288ق، الرقم العام: 2193
فقه حنفى
الحاشية:
1 فقد کانت المحاضرة التي ألقيتها في المجمع العلمي العراقي بعنوان (العنوان المفقود أو المولود المرتقب) وليدة مخاض بعض هذه الأفکار، کما ان معظم ما نشر لي في کتاب (بووژاندنەوەی مێژووی زانایانی کورد لە ڕێگەی دەستخەتەکانیانەوه احياء تأريخ علماء الاکراد من خلال مخطوطاتهم) بأجزائه التسع ثمارا للذي اشغلتني منذ سنوات على هذا المسلک واثمر ما ثمر.
2 واستقيت معلوماتي هذه من: ( (الفهرس المختصر لمخطوطات مکتبة الحرم المکي الشريف 1 4، اعداد ومراجعة محەمەد بن احمد مطيع الرحمن، عادل بن جميل بن عەبدالرحمن عيد، اشراف الدکتور محەمەد باجودة مدير مکتبة الحرم المکي الشريف، مطبوعات مکتبة الملک الفهد الوطنية، السلسلة الثالثة 14270) ) .
پەراوێز
(1) هذا وهم من المفهرس إذ الصحيح (الجلي) أو (الضلي) ، لدينا أسرتان عليتان إحداهما (الأسرة الجلية) القاطفة في کويسنجق والثانية (الأسرة الضلية المائية) .[1]

کوردیپێدیا بەرپرس نییە لە ناوەڕۆکی ئەم تۆمارە و خاوەنەکەی لێی بەرپرسیارە. کوردیپێدیا بە مەبەستی ئەرشیڤکردن تۆماری کردووە.
ئەم بابەتە 871 جار بینراوە
ڕای خۆت دەربارەی ئەم بابەتە بنووسە!
هاشتاگ
سەرچاوەکان
[1] ماڵپەڕ | کوردیی ناوەڕاست | xalkurd.org
بابەتە پەیوەستکراوەکان: 3
1. ڕێکەوت و ڕووداو (کڕۆنۆلۆژیا) 25-09-2022
1. وشە و دەستەواژە مەککە
زمانی بابەت: کوردیی ناوەڕاست
ڕۆژی دەرچوون: 25-09-2022 (2 ساڵ)
پۆلێنی ناوەڕۆک: کلتوور / فۆلکلۆر
پۆلێنی ناوەڕۆک: فەلسەفە / هزر
پۆلێنی ناوەڕۆک: ئایین و ئاتەیزم
جۆری دۆکومێنت: زمانی یەکەم
جۆری وەشان: دیجیتاڵ
زمان - شێوەزار: کرمانجیی ناوەڕاست
وڵات - هەرێم: سعودیە، عەرەبستان
تایبەتمەندییە تەکنیکییەکان
کوالیتیی بابەت: 86%
86%
ئەم بابەتە لەلایەن: ( هەژار کامەلا )ەوە لە: 25-01-2023 تۆمارکراوە
ئەم بابەتە لەلایەن: ( زریان سەرچناری )ەوە لە: 28-01-2023 پێداچوونەوەی بۆکراوە و ئازادکراوە
ئەم بابەتە بۆ دواجار لەلایەن: ( زریان سەرچناری )ەوە لە: 28-01-2023 باشترکراوە
ناونیشانی بابەت
ئەم بابەتە بەپێی ستانداردەکانی کوردیپێدیا هێشتا ناتەواوە و پێویستیی بە داڕشتنەوەی بابەتی و زمانەوانیی زۆرتر هەیە!
ئەم بابەتە 871 جار بینراوە
کوردیپێدیا پڕزانیاریترین و فرەزمانترین سەرچاوەی کوردییە!
وێنە و پێناس
وێنەی خانووەکانی دەوروبەری قەڵای هەولێر
ژیاننامە
حسێن کەمال نیا
شوێنەوار و کۆنینە
گۆڕدخمە سان ڕۆستەم
وێنە و پێناس
دوو خوێندکاری شاری سلێمانی لە ڕۆمانیا ساڵانی حەفتاکانی سەدەی بیستەم
کورتەباس
جەژنی جەمای کوردانی ئێزدی لە لالش ساڵی 2024
کورتەباس
سوپای ئیسرائیل: ژنێکی ئێزدی لە غەززە ڕزگارکرا و نێردرایەوە ئێراق
شوێنەوار و کۆنینە
پردی دیجلە
پەرتووکخانە
مەتەڵنامە (وەشانی 2، بەشی 1 لە 2 )
پەرتووکخانە
کۆڵبەرنامە - وەشانی 2
ژیاننامە
مامۆستا عومەر عەلی
وێنە و پێناس
چەند گەنجێکی گوندی باناڵێ ساڵی 1986
پەرتووکخانە
ژینانامە - وەشانی 2
وێنە و پێناس
خولی بەخێوکردنی هەنگ ساڵی 2001 ڕێنمایی کشتوکاڵی شارباژێڕ
شوێنەوار و کۆنینە
زیندان سلێمان... شوێنی تەقوای زەردەشتییەکان
ژیاننامە
بازیان یونس محێدین
کورتەباس
چیرۆکی هەوڵی تیرۆرکردنی مەلا مستەفا بارزانی؛ '50 بۆمب نەیانتوانی سەرۆکی کوردان بکوژن'
شوێنەوار و کۆنینە
کۆشکی حەوش کوروو
ژیاننامە
عەقید شاڵاو مەحمود
ژیاننامە
لەنیا دارا
پەرتووکخانە
یاخیبوون لەشیعری کوردیدا (1970-1991) کرمانجی ناوەڕاست
پەرتووکخانە
ڕووناکیە زۆر ڕووناکەکە
ژیاننامە
ڤەژین دیوالی بەرواری
کورتەباس
بیرمەندێکی عێراقی: تاوەکو پرسی کورد و فەڵەستین چارەسەر نەکرێت ناوچەکە سەقامگیر نابێت
پەرتووکخانە
شیعری بۆنە لە ئەدەبی کوردیدا (کرمانجی ناوەڕاست ) (1914-1945ز)
شوێنەوار و کۆنینە
قەڵای ئامەد
پەرتووکخانە
سەنگ و بەهای بیر لە یەکگرتنی ناولێنراو بە ناولێنەرەوە لەزمانی کوردیدا
ژیاننامە
تالیب محەمەد ئەمین
پەرتووکخانە
تەنز لەڕۆژنامەنووسیی باشووری کوردستاندا ( 1920-1950)
وێنە و پێناس
چەند کەسایەتییەکی کورد لە کۆلێژی یاسا لە بەغدا ساڵی 1973
ژیاننامە
لانە ڕزگار کەمال
پەرتووکخانە
سیاسەت و پلانی زمان بۆ هەرێمی کوردستان
ژیاننامە
بارین ئیدریس
ژیاننامە
ئەژین ئەحمەد ڕەشید
کورتەباس
شێرەژن
پەرتووکخانە
شوێنەوارنامە - وەشانی 3

ڕۆژەڤ
ژیاننامە
کاکەی فەلاح
07-11-2008
هاوڕێ باخەوان
کاکەی فەلاح
ژیاننامە
مەهاباد قەرەداغی
30-10-2009
هاوڕێ باخەوان
مەهاباد قەرەداغی
ژیاننامە
مەلای گەورەی کۆیە
01-02-2010
هاوڕێ باخەوان
مەلای گەورەی کۆیە
ژیاننامە
یەحیا ئەفەندیی وێنەگر
12-05-2022
زریان سەرچناری
یەحیا ئەفەندیی وێنەگر
ژیاننامە
نەسرین فەخری
26-08-2022
زریان سەرچناری
نەسرین فەخری
 چالاکییەکانی ڕۆژی
بابەتی نوێ
ژیاننامە
حسێن کەمال نیا
09-10-2024
شادی ئاکۆیی
وێنە و پێناس
وێنەی خانووەکانی دەوروبەری قەڵای هەولێر
07-10-2024
زریان سەرچناری
ژیاننامە
لانە ڕزگار کەمال
07-10-2024
کشمیر کەریم
ژیاننامە
بازیان یونس محێدین
07-10-2024
کشمیر کەریم
پەرتووکخانە
تەنز لەڕۆژنامەنووسیی باشووری کوردستاندا ( 1920-1950)
07-10-2024
کشمیر کەریم
پەرتووکخانە
شیعری بۆنە لە ئەدەبی کوردیدا (کرمانجی ناوەڕاست ) (1914-1945ز)
07-10-2024
کشمیر کەریم
پەرتووکخانە
سەنگ و بەهای بیر لە یەکگرتنی ناولێنراو بە ناولێنەرەوە لەزمانی کوردیدا
07-10-2024
کشمیر کەریم
پەرتووکخانە
یاخیبوون لەشیعری کوردیدا (1970-1991) کرمانجی ناوەڕاست
07-10-2024
کشمیر کەریم
پەرتووکخانە
ڕووناکیە زۆر ڕووناکەکە
06-10-2024
ڕۆژگار کەرکووکی
شوێنەکان
مەلا زیاد
06-10-2024
سەریاس ئەحمەد
ئامار
بابەت
  536,989
وێنە
  110,276
پەرتووک PDF
  20,293
فایلی پەیوەندیدار
  104,208
ڤیدیۆ
  1,567
زمان
کوردیی ناوەڕاست - Central Kurdish 
303,967
Kurmancî - Upper Kurdish (Latin) 
90,153
هەورامی - Kurdish Hawrami 
66,052
عربي - Arabic 
30,942
کرمانجی - Upper Kurdish (Arami) 
18,384
فارسی - Farsi 
10,017
English - English 
7,583
Türkçe - Turkish 
3,669
Deutsch - German 
1,731
لوڕی - Kurdish Luri 
1,690
Pусский - Russian 
1,140
Français - French 
348
Nederlands - Dutch 
130
Zazakî - Kurdish Zazaki 
91
Svenska - Swedish 
72
Español - Spanish 
55
Polski - Polish 
55
Հայերեն - Armenian 
52
Italiano - Italian 
52
لەکی - Kurdish Laki 
37
Azərbaycanca - Azerbaijani 
27
日本人 - Japanese 
21
中国的 - Chinese 
20
Norsk - Norwegian 
18
Ελληνική - Greek 
16
עברית - Hebrew 
16
Fins - Finnish 
12
Português - Portuguese 
10
Тоҷикӣ - Tajik 
9
Ozbek - Uzbek 
7
Esperanto - Esperanto 
6
Catalana - Catalana 
6
Čeština - Czech 
5
ქართველი - Georgian 
5
Srpski - Serbian 
4
Kiswahili سَوَاحِلي -  
3
Hrvatski - Croatian 
3
балгарская - Bulgarian 
2
हिन्दी - Hindi 
2
Lietuvių - Lithuanian 
2
қазақ - Kazakh 
1
Cebuano - Cebuano 
1
ترکمانی - Turkman (Arami Script) 
1
پۆل
کوردیی ناوەڕاست
وشە و دەستەواژە 
125,982
ژیاننامە 
25,820
پەرتووکخانە 
25,702
کورتەباس 
18,376
ڕێکەوت و ڕووداو (کڕۆنۆلۆژیا) 
14,819
پەند و ئیدیۆم 
13,645
شوێنەکان 
12,000
شەهیدان 
11,893
کۆمەڵکوژی 
10,907
هۆنراوە 
10,395
بەڵگەنامەکان 
8,348
وێنە و پێناس 
7,364
ئامار و ڕاپرسی 
4,627
کلتوور - مەتەڵ 
3,149
ناوی کوردی 
2,387
پارت و ڕێکخراوەکان 
1,460
ڤیدیۆ 
1,456
پۆلێننەکراو 
990
بڵاوکراوەکان (گۆڤار، ڕۆژنامە و ...) 
822
کلتوور - گاڵتەوگەپ 
777
کارە هونەرییەکان 
762
شوێنەوار و کۆنینە 
637
فەرمانگەکان  
276
گیانلەبەرانی کوردستان 
274
هۆز - تیرە - بنەماڵە 
188
نەخشەکان 
185
نەریت 
160
ڕووه‌كی كورده‌واری (گژوگیا و دار) 
101
ژینگەی کوردستان 
94
زانستە سروشتییەکان 
80
خواردنی کوردی 
80
دۆزی ژن 
55
مۆزەخانە 
50
یارییە کوردەوارییەکان 
39
بەرهەمە کوردستانییەکان 
38
کەلوپەلی سەربازیی بەکارهاتوو لە کوردستان 
27
گەشتوگوزار 
2
کۆگای فایلەکان
MP3 
323
PDF 
31,432
MP4 
2,558
IMG 
201,832
∑   تێکڕا 
236,145
گەڕان بەدوای ناوەڕۆکدا
کوردیپێدیا پڕزانیاریترین و فرەزمانترین سەرچاوەی کوردییە!
وێنە و پێناس
وێنەی خانووەکانی دەوروبەری قەڵای هەولێر
ژیاننامە
حسێن کەمال نیا
شوێنەوار و کۆنینە
گۆڕدخمە سان ڕۆستەم
وێنە و پێناس
دوو خوێندکاری شاری سلێمانی لە ڕۆمانیا ساڵانی حەفتاکانی سەدەی بیستەم
کورتەباس
جەژنی جەمای کوردانی ئێزدی لە لالش ساڵی 2024
کورتەباس
سوپای ئیسرائیل: ژنێکی ئێزدی لە غەززە ڕزگارکرا و نێردرایەوە ئێراق
شوێنەوار و کۆنینە
پردی دیجلە
پەرتووکخانە
مەتەڵنامە (وەشانی 2، بەشی 1 لە 2 )
پەرتووکخانە
کۆڵبەرنامە - وەشانی 2
ژیاننامە
مامۆستا عومەر عەلی
وێنە و پێناس
چەند گەنجێکی گوندی باناڵێ ساڵی 1986
پەرتووکخانە
ژینانامە - وەشانی 2
وێنە و پێناس
خولی بەخێوکردنی هەنگ ساڵی 2001 ڕێنمایی کشتوکاڵی شارباژێڕ
شوێنەوار و کۆنینە
زیندان سلێمان... شوێنی تەقوای زەردەشتییەکان
ژیاننامە
بازیان یونس محێدین
کورتەباس
چیرۆکی هەوڵی تیرۆرکردنی مەلا مستەفا بارزانی؛ '50 بۆمب نەیانتوانی سەرۆکی کوردان بکوژن'
شوێنەوار و کۆنینە
کۆشکی حەوش کوروو
ژیاننامە
عەقید شاڵاو مەحمود
ژیاننامە
لەنیا دارا
پەرتووکخانە
یاخیبوون لەشیعری کوردیدا (1970-1991) کرمانجی ناوەڕاست
پەرتووکخانە
ڕووناکیە زۆر ڕووناکەکە
ژیاننامە
ڤەژین دیوالی بەرواری
کورتەباس
بیرمەندێکی عێراقی: تاوەکو پرسی کورد و فەڵەستین چارەسەر نەکرێت ناوچەکە سەقامگیر نابێت
پەرتووکخانە
شیعری بۆنە لە ئەدەبی کوردیدا (کرمانجی ناوەڕاست ) (1914-1945ز)
شوێنەوار و کۆنینە
قەڵای ئامەد
پەرتووکخانە
سەنگ و بەهای بیر لە یەکگرتنی ناولێنراو بە ناولێنەرەوە لەزمانی کوردیدا
ژیاننامە
تالیب محەمەد ئەمین
پەرتووکخانە
تەنز لەڕۆژنامەنووسیی باشووری کوردستاندا ( 1920-1950)
وێنە و پێناس
چەند کەسایەتییەکی کورد لە کۆلێژی یاسا لە بەغدا ساڵی 1973
ژیاننامە
لانە ڕزگار کەمال
پەرتووکخانە
سیاسەت و پلانی زمان بۆ هەرێمی کوردستان
ژیاننامە
بارین ئیدریس
ژیاننامە
ئەژین ئەحمەد ڕەشید
کورتەباس
شێرەژن
پەرتووکخانە
شوێنەوارنامە - وەشانی 3

Kurdipedia.org (2008 - 2024) version: 15.92
| پەیوەندی | CSS3 | HTML5

| کاتی ئافراندنی لاپەڕە: 0.546 چرکە!