پەرتووکخانە پەرتووکخانە
گەڕان
  

کوردیپێدیا پڕزانیاریترین و فرەزمانترین سەرچاوەی کوردییە!


بژاردەی گەڕان




گەڕانی ورد      کیبۆرد


گەڕان
گەڕانی ورد
پەرتووکخانە
ناونامە بۆ منداڵانی کورد
کڕۆنۆلۆژیای ڕووداوەکان
سەرچاوەکان
گەڕان بەدوای ناوەڕۆکدا
گەڕان بە کرتە
شوێنپێیەکان
دڵخوازەکان
چالاکییەکان
چۆن بگەڕێم؟
بڵاوکراوەکانی کوردیپێدیا
ڤیدیۆ
درەختی پۆلەکان
بابەت بەهەڵکەوت
تۆمارکردنی بابەت
تۆماركردنی بابەتی نوێ
ناردنی وێنە
ڕاپرسی
بیروڕاکانتان
پەیوەندی
کوردیپێدیا چ زانیارییەکی پێویستە!
ستانداردەکان
ڕێساکانی بەکارهێنان
کوالیتیی بابەت
ئامرازەکان
دەربارە
ئەرشیڤوانانی کوردیپێدیا
چیمان دەربارە وتراوە!
ناوکێشکردن لە ماڵپەڕەکانتاندا
تۆمارکردن / کوژاندنەوەی ئیمێڵ
ئاماری میوانەکان
ئاماری بابەت
وەرگێڕی فۆنتەکان
گۆڕینی ڕێکەوتەکان
پشکنینی ڕێنووس
زمان و شێوەزمانی ڕووپەلەکان
کیبۆرد
لینکە پێویستەکان
ئێکستێنشنی کوردیپێدیا بۆ گووگڵ کڕۆم
کوکیز
Dark Mode
زمانەکان
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی
Kurmancî
هەورامی
Zazakî
English
Français
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Fins
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
هەژماری من
چوونەژوورەوە
دەبمە هاوکارتان!
وشەی نهێنیت لەبیرکردووە!
گەڕان تۆمارکردنی بابەت ئامرازەکان زمانەکان هەژماری من
گەڕانی ورد
پەرتووکخانە
ناونامە بۆ منداڵانی کورد
کڕۆنۆلۆژیای ڕووداوەکان
سەرچاوەکان
گەڕان بەدوای ناوەڕۆکدا
گەڕان بە کرتە
شوێنپێیەکان
دڵخوازەکان
چالاکییەکان
چۆن بگەڕێم؟
بڵاوکراوەکانی کوردیپێدیا
ڤیدیۆ
درەختی پۆلەکان
بابەت بەهەڵکەوت
تۆماركردنی بابەتی نوێ
ناردنی وێنە
ڕاپرسی
بیروڕاکانتان
پەیوەندی
کوردیپێدیا چ زانیارییەکی پێویستە!
ستانداردەکان
ڕێساکانی بەکارهێنان
کوالیتیی بابەت
دەربارە
ئەرشیڤوانانی کوردیپێدیا
چیمان دەربارە وتراوە!
ناوکێشکردن لە ماڵپەڕەکانتاندا
تۆمارکردن / کوژاندنەوەی ئیمێڵ
ئاماری میوانەکان
ئاماری بابەت
وەرگێڕی فۆنتەکان
گۆڕینی ڕێکەوتەکان
پشکنینی ڕێنووس
زمان و شێوەزمانی ڕووپەلەکان
کیبۆرد
لینکە پێویستەکان
ئێکستێنشنی کوردیپێدیا بۆ گووگڵ کڕۆم
کوکیز
Dark Mode
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی
Kurmancî
هەورامی
Zazakî
English
Français
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Fins
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
چوونەژوورەوە
دەبمە هاوکارتان!
وشەی نهێنیت لەبیرکردووە!
        
 kurdipedia.org 2008 - 2025
 دەربارە
 بابەت بەهەڵکەوت
 چالاکییەکانی ڕۆژی
 ڕێساکانی بەکارهێنان
 ئەرشیڤوانانی کوردیپێدیا
 بیروڕاکانتان
 دڵخوازەکان
 کڕۆنۆلۆژیای ڕووداوەکان
 چالاکییەکان - کوردیپێدیا
 یارمەتی
بابەتی نوێ
وێنە و پێناس
چاپوک سەید عومەر لەگەڵ کۆمەڵێک پێشمەرگە لە شارەدێی ئاشتی کۆیە لە ساڵی 1987دا
14-06-2025
ئاراس ئیلنجاغی
وێنە و پێناس
بارزان ئاغا و شەهید سەفین نافیع ئاغا و چاپوک سەید عومەر و مەلا ساڵح مەلا سەدر لە ساڵی 1987دا
14-06-2025
ئاراس ئیلنجاغی
وێنە و پێناس
مام جەلال و کۆمەڵێک پێشمەرگە لە بارەگای مەکتەبی سیاسی یەکێتیی نیشتمانیی کوردستان لە توژەڵە لە ساڵی 1982د
14-06-2025
ئاراس ئیلنجاغی
شوێنەوار و کۆنینە
تەل زیندان
13-06-2025
ئاراس ئیلنجاغی
ژیاننامە
سەبریە کەریم عەبدولڕەحمان
13-06-2025
ئاراس ئیلنجاغی
پەرتووکخانە
زاری کرمانجی ژمارە 1-24
13-06-2025
سەریاس ئەحمەد
ژیاننامە
عەباس حەمەدەمین ئۆمەر
13-06-2025
ئاراس ئیلنجاغی
پەرتووکخانە
وانەکانی ئامۆژگاریی
12-06-2025
ئاراس ئیلنجاغی
پەرتووکخانە
سێ توێژینەوەی ئەدەبی
12-06-2025
ئاراس ئیلنجاغی
پەرتووکخانە
لە خەیاڵی نووسینێکدا بووم
12-06-2025
ئاراس ئیلنجاغی
ئامار
بابەت
  556,830
وێنە
  118,497
پەرتووک PDF
  21,412
فایلی پەیوەندیدار
  114,312
ڤیدیۆ
  2,010
زمان
کوردیی ناوەڕاست - Central Kurdish 
301,727
Kurmancî - Upper Kurdish (Latin) 
93,167
هەورامی - Kurdish Hawrami 
67,045
عربي - Arabic 
37,889
کرمانجی - Upper Kurdish (Arami) 
24,869
فارسی - Farsi 
13,555
English - English 
8,253
Türkçe - Turkish 
3,753
Deutsch - German 
1,937
لوڕی - Kurdish Luri 
1,690
Pусский - Russian 
1,144
Français - French 
349
Nederlands - Dutch 
131
Zazakî - Kurdish Zazaki 
91
Svenska - Swedish 
72
Polski - Polish 
56
Español - Spanish 
55
Italiano - Italian 
52
Հայերեն - Armenian 
52
لەکی - Kurdish Laki 
37
Azərbaycanca - Azerbaijani 
27
日本人 - Japanese 
21
中国的 - Chinese 
20
Norsk - Norwegian 
18
Ελληνική - Greek 
16
עברית - Hebrew 
16
Fins - Finnish 
12
Português - Portuguese 
10
Тоҷикӣ - Tajik 
9
Ozbek - Uzbek 
7
Esperanto - Esperanto 
7
Catalana - Catalana 
6
Čeština - Czech 
5
ქართველი - Georgian 
5
Srpski - Serbian 
4
Kiswahili سَوَاحِلي -  
3
Hrvatski - Croatian 
3
балгарская - Bulgarian 
2
हिन्दी - Hindi 
2
Lietuvių - Lithuanian 
2
қазақ - Kazakh 
1
Cebuano - Cebuano 
1
ترکمانی - Turkman (Arami Script) 
1
پۆل
کوردیی ناوەڕاست
وشە و دەستەواژە 
109,254
ژیاننامە 
27,586
پەرتووکخانە 
26,542
کورتەباس 
20,868
ڕێکەوت و ڕووداو (کڕۆنۆلۆژیا) 
15,464
شوێنەکان 
15,012
پەند 
13,747
شەهیدان 
11,880
کۆمەڵکوژی 
11,145
هۆنراوە 
10,596
بەڵگەنامەکان 
8,592
وێنە و پێناس 
8,480
ئامار و ڕاپرسی 
4,628
کلتوور - مەتەڵ 
3,149
ناوی کوردی 
2,587
کلتوور - گاڵتەوگەپ 
2,117
ڤیدیۆ 
1,890
پارت و ڕێکخراوەکان 
1,517
فەرمانگەکان  
1,122
بڵاوکراوەکان (گۆڤار، ڕۆژنامە و ...) 
838
کارە هونەرییەکان 
787
ڕووه‌كی كورده‌واری (گژوگیا و دار) 
765
شوێنەوار و کۆنینە 
704
گیانلەبەرانی کوردستان 
674
ئیدیۆم 
458
یارییە کوردەوارییەکان 
279
نەخشەکان 
226
هۆز - تیرە - بنەماڵە 
195
نەریت 
161
ژینگەی کوردستان 
102
خواردنی کوردی 
95
زانستە سروشتییەکان 
80
دۆزی ژن 
58
مۆزەخانە 
54
بەرهەمە کوردستانییەکان 
45
کەلوپەلی سەربازیی بەکارهاتوو لە کوردستان 
28
گەشتوگوزار 
2
کۆگای فایلەکان
MP3 
552
PDF 
33,612
MP4 
3,258
IMG 
218,567
∑   تێکڕا 
255,989
گەڕان بەدوای ناوەڕۆکدا
ژیاننامە
عەبدولخالق قوتب
ژیاننامە
تارق ڕەمەزان عەززاوی
ژیاننامە
ڕووناک ڕەئوف
ژیاننامە
عەباس لەشکری
ژیاننامە
کامەران نەجم
دوانەی مەحاڵ: مرۆڤی بێگوناه و کۆمەڵگای بێتاوان!
کوردیپێدیا، زانیارییەکانی هێندە ئاسان کردووە! بەهۆی مۆبایڵەکانتانەوە زۆرتر لە نیو ملیۆن تۆمار لە گیرفانتاندایە!
پۆل: کورتەباس | زمانی بابەت: کوردیی ناوەڕاست - Central Kurdish
بەشکردن
Copy Link0
E-Mail0
Facebook0
LinkedIn0
Messenger0
Pinterest0
SMS0
Telegram0
Twitter0
Viber0
WhatsApp0
نرخاندنی بابەت
نایاب
زۆر باشە
باش
خراپ نییە
خراپ
بۆ ناو لیستی دڵخوازەکان
ڕای خۆت دەربارەی ئەم بابەتە بنووسە!
گۆڕانکارییەکانی بابەتەکە
Metadata
RSS
گووگڵی وێنەی بابەتی هەڵبژێردراو بکە!
گووگڵی بابەتی هەڵبژێردراو بکە!
Kurmancî - Upper Kurdish (Latin)0
English - English0
عربي - Arabic0
فارسی - Farsi0
Türkçe - Turkish0
עברית - Hebrew0
Deutsch - German0
Español - Spanish0
Français - French0
Italiano - Italian0
Nederlands - Dutch0
Svenska - Swedish0
Ελληνική - Greek0
Azərbaycanca - Azerbaijani0
Catalana - Catalana0
Čeština - Czech0
Esperanto - Esperanto0
Fins - Finnish0
Hrvatski - Croatian0
Lietuvių - Lithuanian0
Norsk - Norwegian0
Ozbek - Uzbek0
Polski - Polish0
Português - Portuguese0
Pусский - Russian0
Srpski - Serbian0
балгарская - Bulgarian0
қазақ - Kazakh0
Тоҷикӣ - Tajik0
Հայերեն - Armenian0
हिन्दी - Hindi0
ქართველი - Georgian0
中国的 - Chinese0
日本人 - Japanese0

دوانەی مەحاڵ: مرۆڤی بێگوناه و کۆمەڵگای بێتاوان!

دوانەی مەحاڵ: مرۆڤی بێگوناه و کۆمەڵگای بێتاوان!
$دوانەی مەحاڵ: مرۆڤی بێگوناە و کۆمەڵگای بێتاوان!$
#ڕێبین ئەحمەد ڕەشید#
گەورەکردنی تاوان و گوناهی کەسیی وەک ماچێکی نێوان دوو خۆشەویست، سفوری کچێک و شەرابخۆری شەرابخۆرێک وایکردووە گوناە و تاوانە گەورە و گشتییەکانی وەک ناعەدالەتیی، زوڵم، درۆ، ڕیابازیی و ماسکپۆشیی بچوکببنەوە یان هەر نەبیندرێن.
سەلەفیی تەوژمی وەهابیی و هەموو ئەوانەی لە منداڵدانی دەزێن و ئیسلامی سیاسیی هەردوو باڵە بێچەک و چەکدارەکەی بەرپرسیاری سەرەکیی ئەم دیدەن بۆ گوناە و هاوکات گەورەترین یارمەتییدەری سەرڕێخستنی ستەمکاریین بۆ سەر شاڕێگەیەک کە بەردەوام لەهەمان بازنەدا دەمانخولێنێتەوە، دەمانکولێنێتەوە و دواتریش دەمانکوڵێنێتەوە.
هەر پێغەمبەرێک کە بووە بە پێغەمبەر لە ئەسەری کوڵان و جۆششی ناخییەوە بووە بە پێغەمبەر نەوەک بە تەکلیف و کۆشش و ئەنجامدانی کۆمەڵێک واجباتی دینیی و ئەخلاقیی، بەقەولی نالی پێش ئەوەی عاقڵبووبێت عاشق بووە، پێش ئەوەی بەشوێن وابجاتدا گەڕابێت بەشون ئیماندا گەڕاوە، پێش ماڵی خودا بەشوێن خودا خۆیدا گەڕاوە:
عاشق هەوەسی مەیکەدە و عیلمی بەسیتە
عاقڵ تەلەبی مەدرەسە و جەهلی مورەککەب
وەزیفەی پێغەمبەرایەتی لەودیو سنوورەکانی بکەو مەکەیەکی وشک و برینگەوە نەبێت لە حەوسەڵەو تەقالای کەسدا نەبووە ئەنجام بدرێت. پێغەمبەرایەتیی پێویستی بەچاکبوونە نەوەک چاکەکردن. چاکە کردن وەک هەر وەزیفەیەکی غەریزیی دیکەی مرۆڤ غەریزەیەکی ئانی و زوو تێپەڕە، بەڵام چاکبوون وەزیفەیەکی ناوەکیی و هەمیشەییە، بەرگەی زەمەن دەگرێت و بەتێپەڕبوونی ڕۆژگار و کاریگەرە دەرەکییەکانی ئەم خۆی وەک ئەوەی کە هەیە ڕادەگرێت و ناکەوێتە ژێر کاریگەریی فەزای دەرەکیی. چاکبوون کاری عیشق و دڵ و سووتانە چاوی لەسوود و بەرژەوەندیی نییە، چاکەکاری کاری ژیری و زیهنە، عەقڵیش زیاتر کاری بە سوودوبەرژەوەندیی هەیە جا بەڕژەوەندییەکە دەروونیی بێت یا جەستەیی. بە قەولی مەحوی پەروانەی دڵ و بولبولی ژیری وا بەو ئاسانییە پێک نایەن:
پەروانەیەک بە بولبولی وا وت کە بوالفضول
سووتانە ئیشی ئەهلی مەحەببەت، نە هوولەهوول
ڕێبەرێکی دینیی، فەرمانڕەوا و حاکمێک تا عەدالەتی ناوەکی لە خودی خۆیدا نەبێت و خۆی لەخۆیدا کەسێکی عەدالەتخواز و موعتەدیل و چاک نەوەک چاکەکار و میانەڕە و نەبێت هەرگیز ناتوانێت عەدالەتی دەرەکیی و چاکەی گشتیی بچەسپێنێت.
لەمەسنەویدا هاتووە ئەو ڕۆژەی موسا دەکرێتە پێغەمبەر خوداو فریشتەکان بە وردیی چاودێریی دەکەن. موسا شوانی کۆمەڵێک ماڵات دەبێت، ناگەهان کاریلەیەکی بچوک تەرە دەبێت وبەهەموو ئەو هێزەی لەبەدەنیدا هەیە هەڵدێت و ڕادەکات، موساش بەهەموو هێزی بەشوێن ئەم کاریلەیەدا دەکەوێتە غاردان. ئەم ڕادەکاو موساش بە دوایدا، موسا بەتەواویی هیلاک دەکات، عارەق لە ناوچاوانی دەتێکت و هەناسەی سوار دەبێت. کاریلە بڕەستی لێ دەبڕدرێت و خۆی دەدا بەدەست هێز و بازووە گەورە و زەبەلاحەکەی موساوە. خوداو فریشتەکان بەوردیی تەماشای موسا دەکەن. فریشتەکان چاوەڕوانیی ئەوە لەموسا دەکەن شوشەی هێز و قەهر و تووڕەیی نێرانەکەی بڕژێ بەسەر ئەم کاریلە بەستەزمانەدا و تۆڵەی هەموو ئەو ماندوویەتییەی لێبکاتەوە. موسا پێچەوانەی ئەمە دەکات، کاریلە دەخاتە نێو کۆشی و دەستێک بەسەر سەرە بچوکەکەیدا دەهێنێت و پێی دەڵێت: کە بەزەییت بەمندا نەدەهاتەوە خۆت چی؟ بۆچی بەزەییەکت بە خۆتدا نەهاتەوە؟ نابینی چۆن وەک من هەناسەت سوار بووە و لە پێ کەوتوویت. مەولانا دەڵێت کە خودا و فریشتەکان ئەمەیان دی خودا وتی تەواوە خۆیەتی، ئیدی بڕیاری دا موسا دەبێت ببێتە پێغەمبەر و وتی ئەم پیاوە بەکاری پێغەمبەرایەتیی دێت. جارێکی دیکە یکە نەوەیەکی دیکەی ئادەمی نیشانی فریشتەکان دایەوەو سەلماندییەوە کە انی اعلم ما لاتعلمون.
پێغەمبەرایەتی و ڕێبەرایەتیی ئایینی مووسایەکی بازوو بەهێزی ناوێت، ئەوەی کە داخوازیی پێغەمبەرایەتییە هەر پێغەمبەرێک یا ڕێبەرێکی ئیمانیی و دینییە شەفەقەتێکی بەهێزە نەوەک زیرەکیی و زرنگیی و لێهاتوویی. موسا جۆششی هەبوو نەوەک کۆشش، لەودیو سنوورەکانی بکەو مەکە، حەرام و حەڵاڵاڵەوە لە دونیای دەڕوانی. ئەمە بۆ هەموو پێغەمبەرانی دیکەش ڕاستە مەگەر بالمٷمنین ڕؤوف ڕحیم، ڕحمة للعالمین، لوکنت فظا غلیض القلب لانفظوا من حولک چی بە پێغەمبەری ئیسلام دەڵێن؟
بەقەولی نالیی ڕێبەری دینی دەبێت جۆشش و تابی هەبێت لەتاو ئەو ئەرکەی پێی سپێردراوە بۆ ئەوانی دیکە نەوەک مونافەسە و جەدەلی عەقڵیی و نەقڵی و فیقهیی بێمانا:
جۆشش و تابە لەنێو دیدەیی گریانمدا
چ تەنوورێکە لە تەندوورەیی تۆفانمدا
گرنگترین خاڵێک کە ڕێبەری دینی دەخاتە نێو هەڵەی کوشندەوە ئەوەیە ئەوان کۆمەڵگای بێ خەتا و گوناە و هەڵەیان دەوێت، چونکە نایانەوێت بسوتێن ، کۆششیان لەوای دیکە دەوێت بەبێ ئەوەی خۆیان گەردیلەیەک جۆششیان هەبێت بۆیان. چاوەڕوانییەکانیان لە تاک و کۆمەڵگا چاوەڕوانیی خوادیە لە فریشتەکان: چاوەڕوانیی گوناهنەکردن.
لەکاتێکدا خودا خۆی ئەم چاوەڕوانییەی لە مرۆڤ نییە، یەکەمین گەردەکانی ئەو قوڕەی ماهیەتی مرۆڤی پێ شێلدرا گوناە بوو، گەر گوناە نەبێت ناوی الغفوری خودا چی لێبکەین، لەکوێدا تەجەللی بکات؟ ئەم بۆچوونە لای ئیکسیزتانسیالیستەکان وجوودییەکان و پێشتریش لای حافیزی شیرازی هەمان بۆچوون هەن، ئەو باسی یەکەم گوناهی ئادەم دەکات و باس لە دەرچوونی ئادەم دەکات لە بەهەشت باخێک بەهۆی خواردنی سێوێک یا دانەوێڵەیەکەوە، کە گەر ئەو گوناهە نەبوایە درەوشانەوەی ناوەکانی خودا لەم عالەمی کەسرەتەدا گونجاویی پەیدا نەدەکرد و دەڵێت: باوکم واتە ئادەم بەهەشتی بۆ دو دەنک گەنم فرۆشت، پیاو نەبم گەر من گەر ئەم دونیایە و ئەوەی تێیدایە بە دەنکە جۆیەک نەفرۆشم. تەماشای واژەی یەکەم گوناە بکە!
پدرم ڕوضە ڕضوان بە دو گندم بفروخت
من چرا ملک جهان ڕا بە جوی نفروشم
مەلای جزیریش بەهەمان شێوە پێی وایە یەکەمین شتێک کە یار داوێتی بە دەم ئێمەوە شەراب بووە، لەو ڕۆژەوە ئێمە سەرخۆشین و نائاگایانە کوناە و هەڵە دەکەین، ئەم کارەشی بۆئەوە کردووە خۆی لە عالەمی ژمار و و دژەکاندا اعدا و اضداد دا تەجەللی بکات:
ئەوەل کو یار دامە یەک زەڕە یەک عنایەت
قسمەت مە خەمرو جامە د دەفتەرێ هیدایەت!
ئیبن عەرەبی دەڵێت ئەودەمەی ئێمە سەرخۆش دەبووین ترێ هێشتا درووستنەکرابوو، ئەمە تەسبیتێکی زۆر دەقیقە، گوناە ڕاستەوخۆ پەیوەندیدارە بە بوونی خوداوە، گەر گوناە نەبێت غەفورییەت و ڕەحیمییەتی خودا چی لێدێت؟ هەروەک چۆن هەژاریی و نەبوونی خودا دەکاتە خودایەکی دەوڵەمەند الغنی، زوڵم عەدالەتی خودا نیشان دەدات، بەهەمان جۆر گوناهیش خودا دەکاتە ئەوەی لێبووردە بێت. گوناە و غەفورییەتی خودا دال و مەدلولی یەکترن ئەوە گوناهی من و تۆیە وادەکات خودا غەفور بێت، بە کاملی ناو و سیفەتەکانی خۆیەوە تەجەللی بکات، گەر گوناە نەبێت خودا ناتوانێت غەفور بێت و ئیدی نوقسانی لە کەماڵیدا درووست دەبێت.
خودایەتی خودا داخوازی گوناهکردنە، کۆمەڵگی بێ گوناە نەک هەر نامومیکنە بیرکردنەوە لێشی هێندەی مەحاڵ نەکردەیە. لە کوێدا هەموو فەرمانەکان بوون بە حەرام و حەڵاڵ و ڕۆبۆتاندنی ئینسان بۆ ئەو دوو ڕەکیزەیە ئیدی مرۆڤ لە مرۆڤێتی خۆی دەکەوێت، کە مرۆڤیش لە مرۆقێتی کەوت ئیدی خودا لە خودایەتی دەکەوێت. تەماشای واعیز و پیاوانی دینیی بکە ئەمڕۆ هەموو هەوڵێکیانبۆ بنەبڕکردنی گوناهە یان ژیان لەگەڵ گوناهکردن؟
حەرام و حەڵا سنوورن، بەزاندنیان بەزاندنی سنوورە، ڕێبەری دینی کوشندەترین هەڵەدەکات کاتێک دەیەوێت بە جوینەوەی وشکی تێرمەکانی حەرام و حەڵاڵ، خۆشبەختیی و عەدالەتی ناوەکی بە مرۆڤ بگەیەنێت. ئەو دەبێت کارەکەی بە جۆرێک بێت بە قەولی سەعدیی شیرازی لە حەرام و حەڵاڵی زاهیرییەوە تاک بۆ حەرام و حەڵاڵی ناوەکیی بگوازێتەوە، بیرکردنەوەی وابێت شەراب بە بێ خودا حەڵاڵ و ئاویش بەبێ ئەو حەرام بێت:
من آن نیم کە حلال از حرام نشناسم
شراب با تو حلال است و آب بی تو حرام
من کەسێک نیم حەرام لە حەڵاڵ جیا نەکەمەوە، شەراب لەگەڵ تۆ حەڵاڵ و ئاویش بەبێ تۆ حەرامە.
ڕێبەری دینیی دەبێت ڕیابازیی و تەزویر و ماسک پۆشین بەحەرام بزانێت، دەڵەک و ڕێویی پۆشین بە حەرام بزانێت سەرەتا بۆخۆی و دواتریش تاڕادی برژان و سووتان بۆ ئەوانی دیکە خەمخواردن.
مەلا خدری نالی گەورەترین شاعیری کوردە لەبارەی گوناهناسییەوە قسەی کردبێت. نالیی نەوەک هەر پێی وایە کۆمەڵگایەکی بێگوناە مومکین نییە، ئەو پێی وایە ئێمەو گوناهکردن دووانەیەکی لێکدانەبڕاو و پێکەوە شێلدراوین. ئەوەی نامۆو خراپە ماسک و ڕێیابازیی و داوی تەزویری ڕێبەری دینییە کە دێت لە ڕێگیەوە حوکم لەسەر ئەوانی دیکە دەکات:
خۆشترە عوزری گونەهکاران لە سەد زیکری ڕیا
ئەم بە نەرمی عەفوە عەفوە، ئەو بە توندیی عەف عەفە
گوناهکردن بۆنالی جوانترین نوختەیەکە کە گەورەیی مەعشوق دردەخات. لە قەسیدە بەنێوبانگەکەی ڕێگای حیجازدا کە بۆ پێغەمبەری دەنووسێت، شەفاعەتکردنی ئەو دەبەستێتەوە بە گوناهکردنی خۆیەوە، لەڕێگای گوناهکردنەوە جارێکی دیکە دەیەوێت ڕازی ئەوە بە مەعشوقەکەی بڵێت کە بۆچی ئەم گوناهدەکات:
ڕۆژی جەزا ڕجا بکە بۆ نالیی دەربەدەر
چون لەم جیهان گوناهی گەلێ زۆر و ئەکسەرە
جا ئێوارەیەک دانیشە و تەماشای بەرنامەی واعیز و شێخ و مەلاو باگخوازەکان بکە دەبینیت کە چۆن ژیانی خەڵک لەمەنگەنەی پرسیارو و وڵامی بێ ڕۆح دەدەن و هەموو ئەخلاق واداری دین دەکەن دینەکەش لای خەڵک لە کۆمەڵێک حەرام و حەڵاڵی بێ جیهانبیینیدا کورتدەکەنەوە.
سەرباری هەموو ئەم قسانە ئێمە بۆ لە گوناە ڕادەکەین؟ بۆچی پینەی دین بەسەر گوناهەکانماندا دادەدەینەوە و دانیان پێدا ناهێنین؟ [1]

کوردیپێدیا بەرپرس نییە لە ناوەڕۆکی ئەم تۆمارە و خاوەنەکەی لێی بەرپرسیارە. کوردیپێدیا بە مەبەستی ئەرشیڤکردن تۆماری کردووە.
ئەم بابەتە 1,183 جار بینراوە
ڕای خۆت دەربارەی ئەم بابەتە بنووسە!
هاشتاگ
بابەتە پەیوەستکراوەکان: 2
1. ڕێکەوت و ڕووداو (کڕۆنۆلۆژیا) 31-08-2022
زمانی بابەت: کوردیی ناوەڕاست
ڕۆژی دەرچوون: 31-08-2022 (3 ساڵ)
پۆلێنی ناوەڕۆک: فەلسەفە / هزر
پۆلێنی ناوەڕۆک: کۆمەڵایەتی
جۆری دۆکومێنت: زمانی یەکەم
جۆری وەشان: دیجیتاڵ
زمان - شێوەزار: کرمانجیی ناوەڕاست
وڵات - هەرێم: باشووری کوردستان
تایبەتمەندییە تەکنیکییەکان
خاوەنی ئەم بابەتە بەسوپاسەوە، مافی بڵاوکردنەوەیی بە کوردیپێدیا بەخشیوە! یان بابەتەکە کۆنە، یاخود بابەتەکە موڵکی گشتییە.
کوالیتیی بابەت: 99%
99%
ئەم بابەتە لەلایەن: ( هومام تاهیر )ەوە لە: 21-01-2023 تۆمارکراوە
ئەم بابەتە لەلایەن: ( زریان سەرچناری )ەوە لە: 22-01-2023 پێداچوونەوەی بۆکراوە و ئازادکراوە
ئەم بابەتە بۆ دواجار لەلایەن: ( ڕۆژگار کەرکووکی )ەوە لە: 05-04-2024 باشترکراوە
ناونیشانی بابەت
ئەم بابەتە 1,183 جار بینراوە
QR Code
کوردیپێدیا پڕزانیاریترین و فرەزمانترین سەرچاوەی کوردییە!
پەرتووکخانە
ڕۆڵی ڕووداوەکانی شنگال لە پێشخستنی دۆزی کورد
پەرتووکخانە
فەیلی-نامە (وەشانی 1)
کورتەباس
زەعیم سدیق ئەو ئەفسەرە دڕندەیەی؛ کە کوشتارگەکەی 09-06-1963ی شاری سلێمانی ئەنجامدا
پەرتووکخانە
وانەکانی ئامۆژگاریی
شوێنەوار و کۆنینە
ئەشکەوتە هەڵکۆڵراوەکانی کفری
وێنە و پێناس
بارزان ئاغا و شەهید سەفین نافیع ئاغا و چاپوک سەید عومەر و مەلا ساڵح مەلا سەدر لە ساڵی 1987دا
پەرتووکخانە
زمانی کورد، بگونجێنە بۆ 0 و 1
پەرتووکخانە
سێ توێژینەوەی ئەدەبی
ژیاننامە
سەبریە کەریم عەبدولڕەحمان
ژیاننامە
ئاڵا کەمال سەعدی مستەفا
وێنە و پێناس
چاپوک سەید عومەر لە دۆڵەڕەقەی ڕانیە لە ساڵی 1983دا
کورتەباس
ئامرازەکانی کۆگەیاندن بەگشتی
ژیاننامە
حەکیم قادر بایز ئیلنجاغى
پەرتووکخانە
لە خەیاڵی نووسینێکدا بووم
شوێنەوار و کۆنینە
گۆڕستانێکی کۆنی مەرگە
ژیاننامە
عەباس حەمەدەمین ئۆمەر
پەرتووکخانە
ژینانامە - وەشانی 2
ژیاننامە
ڕۆیا مستەفا
ژیاننامە
موحسین ڕەئوف عوسمان مەحمود ئیلنجاغى
ژیاننامە
هاوژین عەبدولواحید
کورتەباس
پەروەردەی ئیدارەی خۆبەڕێوەبەری و پەروەردەی سووریا لەسەر تاقیکردنەوەکان ڕێککەوتنیان ئەنجامدا
ژیاننامە
گەشبین کەمال
شوێنەوار و کۆنینە
تەل زیندان
پەرتووکخانە
ئەتڵەسنامە (وەشانی 2)
شوێنەوار و کۆنینە
گۆڕستانی دوین
وێنە و پێناس
مام جەلال و کۆمەڵێک پێشمەرگە لە بارەگای مەکتەبی سیاسی یەکێتیی نیشتمانیی کوردستان لە توژەڵە لە ساڵی 1982د
شوێنەوار و کۆنینە
پاشماوەی کورەیەکی گەچ لە کۆیە
ژیاننامە
کاکل مەحمود کانەبى ئیلنجاغى
وێنە و پێناس
چاپوک سەید عومەر لە دارەبەنی دۆڵەڕەقە لە ساڵی 1981دا
کورتەباس
حەمە سووری
پەرتووکخانە
زاری کرمانجی ژمارە 1-24
وێنە و پێناس
چاپوک سەید عومەر لەگەڵ کۆمەڵێک پێشمەرگە لە شارەدێی ئاشتی کۆیە لە ساڵی 1987دا
ژیاننامە
عەزیز مەلا عومەر ئەبوبەکر ئیلنجاغى
کورتەباس
بەشێک له بیرەوەرییەکانی کوڕی ڕەش
پەرتووکخانە
یەکسانیی کەسانی خاوەنپێداویستیی تایبەت لە بەردەم یاسادا

ڕۆژەڤ
ژیاننامە
عەبدولخالق قوتب
07-11-2008
هاوڕێ باخەوان
عەبدولخالق قوتب
ژیاننامە
تارق ڕەمەزان عەززاوی
07-01-2009
هاوڕێ باخەوان
تارق ڕەمەزان عەززاوی
ژیاننامە
ڕووناک ڕەئوف
29-11-2009
هاوڕێ باخەوان
ڕووناک ڕەئوف
ژیاننامە
عەباس لەشکری
31-12-2013
هاوڕێ باخەوان
عەباس لەشکری
ژیاننامە
کامەران نەجم
24-10-2013
هاوڕێ باخەوان
کامەران نەجم
 چالاکییەکانی ڕۆژی
بابەتی نوێ
وێنە و پێناس
چاپوک سەید عومەر لەگەڵ کۆمەڵێک پێشمەرگە لە شارەدێی ئاشتی کۆیە لە ساڵی 1987دا
14-06-2025
ئاراس ئیلنجاغی
وێنە و پێناس
بارزان ئاغا و شەهید سەفین نافیع ئاغا و چاپوک سەید عومەر و مەلا ساڵح مەلا سەدر لە ساڵی 1987دا
14-06-2025
ئاراس ئیلنجاغی
وێنە و پێناس
مام جەلال و کۆمەڵێک پێشمەرگە لە بارەگای مەکتەبی سیاسی یەکێتیی نیشتمانیی کوردستان لە توژەڵە لە ساڵی 1982د
14-06-2025
ئاراس ئیلنجاغی
شوێنەوار و کۆنینە
تەل زیندان
13-06-2025
ئاراس ئیلنجاغی
ژیاننامە
سەبریە کەریم عەبدولڕەحمان
13-06-2025
ئاراس ئیلنجاغی
پەرتووکخانە
زاری کرمانجی ژمارە 1-24
13-06-2025
سەریاس ئەحمەد
ژیاننامە
عەباس حەمەدەمین ئۆمەر
13-06-2025
ئاراس ئیلنجاغی
پەرتووکخانە
وانەکانی ئامۆژگاریی
12-06-2025
ئاراس ئیلنجاغی
پەرتووکخانە
سێ توێژینەوەی ئەدەبی
12-06-2025
ئاراس ئیلنجاغی
پەرتووکخانە
لە خەیاڵی نووسینێکدا بووم
12-06-2025
ئاراس ئیلنجاغی
ئامار
بابەت
  556,830
وێنە
  118,497
پەرتووک PDF
  21,412
فایلی پەیوەندیدار
  114,312
ڤیدیۆ
  2,010
زمان
کوردیی ناوەڕاست - Central Kurdish 
301,727
Kurmancî - Upper Kurdish (Latin) 
93,167
هەورامی - Kurdish Hawrami 
67,045
عربي - Arabic 
37,889
کرمانجی - Upper Kurdish (Arami) 
24,869
فارسی - Farsi 
13,555
English - English 
8,253
Türkçe - Turkish 
3,753
Deutsch - German 
1,937
لوڕی - Kurdish Luri 
1,690
Pусский - Russian 
1,144
Français - French 
349
Nederlands - Dutch 
131
Zazakî - Kurdish Zazaki 
91
Svenska - Swedish 
72
Polski - Polish 
56
Español - Spanish 
55
Italiano - Italian 
52
Հայերեն - Armenian 
52
لەکی - Kurdish Laki 
37
Azərbaycanca - Azerbaijani 
27
日本人 - Japanese 
21
中国的 - Chinese 
20
Norsk - Norwegian 
18
Ελληνική - Greek 
16
עברית - Hebrew 
16
Fins - Finnish 
12
Português - Portuguese 
10
Тоҷикӣ - Tajik 
9
Ozbek - Uzbek 
7
Esperanto - Esperanto 
7
Catalana - Catalana 
6
Čeština - Czech 
5
ქართველი - Georgian 
5
Srpski - Serbian 
4
Kiswahili سَوَاحِلي -  
3
Hrvatski - Croatian 
3
балгарская - Bulgarian 
2
हिन्दी - Hindi 
2
Lietuvių - Lithuanian 
2
қазақ - Kazakh 
1
Cebuano - Cebuano 
1
ترکمانی - Turkman (Arami Script) 
1
پۆل
کوردیی ناوەڕاست
وشە و دەستەواژە 
109,254
ژیاننامە 
27,586
پەرتووکخانە 
26,542
کورتەباس 
20,868
ڕێکەوت و ڕووداو (کڕۆنۆلۆژیا) 
15,464
شوێنەکان 
15,012
پەند 
13,747
شەهیدان 
11,880
کۆمەڵکوژی 
11,145
هۆنراوە 
10,596
بەڵگەنامەکان 
8,592
وێنە و پێناس 
8,480
ئامار و ڕاپرسی 
4,628
کلتوور - مەتەڵ 
3,149
ناوی کوردی 
2,587
کلتوور - گاڵتەوگەپ 
2,117
ڤیدیۆ 
1,890
پارت و ڕێکخراوەکان 
1,517
فەرمانگەکان  
1,122
بڵاوکراوەکان (گۆڤار، ڕۆژنامە و ...) 
838
کارە هونەرییەکان 
787
ڕووه‌كی كورده‌واری (گژوگیا و دار) 
765
شوێنەوار و کۆنینە 
704
گیانلەبەرانی کوردستان 
674
ئیدیۆم 
458
یارییە کوردەوارییەکان 
279
نەخشەکان 
226
هۆز - تیرە - بنەماڵە 
195
نەریت 
161
ژینگەی کوردستان 
102
خواردنی کوردی 
95
زانستە سروشتییەکان 
80
دۆزی ژن 
58
مۆزەخانە 
54
بەرهەمە کوردستانییەکان 
45
کەلوپەلی سەربازیی بەکارهاتوو لە کوردستان 
28
گەشتوگوزار 
2
کۆگای فایلەکان
MP3 
552
PDF 
33,612
MP4 
3,258
IMG 
218,567
∑   تێکڕا 
255,989
گەڕان بەدوای ناوەڕۆکدا
کوردیپێدیا پڕزانیاریترین و فرەزمانترین سەرچاوەی کوردییە!
پەرتووکخانە
ڕۆڵی ڕووداوەکانی شنگال لە پێشخستنی دۆزی کورد
پەرتووکخانە
فەیلی-نامە (وەشانی 1)
کورتەباس
زەعیم سدیق ئەو ئەفسەرە دڕندەیەی؛ کە کوشتارگەکەی 09-06-1963ی شاری سلێمانی ئەنجامدا
پەرتووکخانە
وانەکانی ئامۆژگاریی
شوێنەوار و کۆنینە
ئەشکەوتە هەڵکۆڵراوەکانی کفری
وێنە و پێناس
بارزان ئاغا و شەهید سەفین نافیع ئاغا و چاپوک سەید عومەر و مەلا ساڵح مەلا سەدر لە ساڵی 1987دا
پەرتووکخانە
زمانی کورد، بگونجێنە بۆ 0 و 1
پەرتووکخانە
سێ توێژینەوەی ئەدەبی
ژیاننامە
سەبریە کەریم عەبدولڕەحمان
ژیاننامە
ئاڵا کەمال سەعدی مستەفا
وێنە و پێناس
چاپوک سەید عومەر لە دۆڵەڕەقەی ڕانیە لە ساڵی 1983دا
کورتەباس
ئامرازەکانی کۆگەیاندن بەگشتی
ژیاننامە
حەکیم قادر بایز ئیلنجاغى
پەرتووکخانە
لە خەیاڵی نووسینێکدا بووم
شوێنەوار و کۆنینە
گۆڕستانێکی کۆنی مەرگە
ژیاننامە
عەباس حەمەدەمین ئۆمەر
پەرتووکخانە
ژینانامە - وەشانی 2
ژیاننامە
ڕۆیا مستەفا
ژیاننامە
موحسین ڕەئوف عوسمان مەحمود ئیلنجاغى
ژیاننامە
هاوژین عەبدولواحید
کورتەباس
پەروەردەی ئیدارەی خۆبەڕێوەبەری و پەروەردەی سووریا لەسەر تاقیکردنەوەکان ڕێککەوتنیان ئەنجامدا
ژیاننامە
گەشبین کەمال
شوێنەوار و کۆنینە
تەل زیندان
پەرتووکخانە
ئەتڵەسنامە (وەشانی 2)
شوێنەوار و کۆنینە
گۆڕستانی دوین
وێنە و پێناس
مام جەلال و کۆمەڵێک پێشمەرگە لە بارەگای مەکتەبی سیاسی یەکێتیی نیشتمانیی کوردستان لە توژەڵە لە ساڵی 1982د
شوێنەوار و کۆنینە
پاشماوەی کورەیەکی گەچ لە کۆیە
ژیاننامە
کاکل مەحمود کانەبى ئیلنجاغى
وێنە و پێناس
چاپوک سەید عومەر لە دارەبەنی دۆڵەڕەقە لە ساڵی 1981دا
کورتەباس
حەمە سووری
پەرتووکخانە
زاری کرمانجی ژمارە 1-24
وێنە و پێناس
چاپوک سەید عومەر لەگەڵ کۆمەڵێک پێشمەرگە لە شارەدێی ئاشتی کۆیە لە ساڵی 1987دا
ژیاننامە
عەزیز مەلا عومەر ئەبوبەکر ئیلنجاغى
کورتەباس
بەشێک له بیرەوەرییەکانی کوڕی ڕەش
پەرتووکخانە
یەکسانیی کەسانی خاوەنپێداویستیی تایبەت لە بەردەم یاسادا

Kurdipedia.org (2008 - 2025) version: 16.58
| پەیوەندی | CSS3 | HTML5

| کاتی ئافراندنی لاپەڕە: 1.062 چرکە!