د. نەسرەدین ئیبراهیم گۆلى*

کوردستانى ئێستا
بابۆکالێن مە ب خوین و ماندیبوونا خۆە، و ل بن ڕێنمایێن زەردەشتێن خوە ئه و وەلات ئاڤادکرن و زەردەشت تنێ کەسەک و ناڤەک نینە، بەلکو وەکى گەلەک خەلک و نازناڤ و پاشاتى و زنجیرەکە ژ کەسێن ب ڤى ناڤى دهاتنە نیاسن و کارێ وان ئاراستەکرنا نەتەوەیێن ئاریایى بوویە و پترتر ئاراستەک ئاینى بوویە، چونکى ئه و قۆناغ قۆناغا وەرارا ئاستێ هزریا مرۆڤى و قورتالبوون ژ خورافات و درەوا بوویە بەر ب بابەتێن ئاینى و ڕۆحى، یێن بۆ وێ قۆناغێ پێدڤى و بوویە یاسایێن برێڤەبرنا ژیانا مرۆڤان، و دووماهی زەردەشت ژى سپیتمانێ میدى بوویە، ل سالا (660) هەتا (583) سالێن پێشى زاینێ ژیایە، د ژیێ (72) سالیێ ل سەردەستێ داگیرکەران شەهید دبیت.
وەلاتەکێ وەکى کوردستانێ، ئه و وەلاتێ زەنگینێ، ئاکنجیێن وێ مرۆڤێن ڕێنجبەر و شۆلکەر و کەد حەلال، بۆ بنیاتنانا ئەڤرۆیا جیهانێ قوربانى ب ژیانا خوە دان و بۆ مە وەلاتەک مەزن بجه هێلا و دەمێ ئه و د گوپیتکا خوەشیێ و تێرخوارى، خەلکێ نان نەبى و بۆ پارییەکێ نانى ئێکدو دخوارن و کەلتوورێ وان ب ئەگەرێ برسێ و هەژاریێ و نەداریێ ببیە تالانکرن و کوشتن و ڕەڤاندن و فرۆتنا مرۆڤان و نەخاسمە ژن و زارۆ و بیابانێ زۆردار هەمى بهایێن مرۆڤاتیێ ژ وان ستاندبین، تنێ هاتنا ئیسلامێ ل سەر دەستێ محەمەدێ ئەمین (س) ئه و هندەک کرنە مرۆڤ و ل خوەزڤڕاندن.
ئه و ئەمانەت ئەڤرۆ یا کەتیە سەر بەخت و ویژدانا مە. هەر داگیرکەرەکى پشکەکا ژ مە ستاندى و ل ئێک ژ پارچێن وێ سال بۆ سالێ بناڤێ ئاینى هزاران گەنج بۆ چاڤترساندنا وى نەتەوەى و دەستبەردان ژ سۆزا خوە بۆ وى وەلاتى، دهێنە سێدارەدان، بێى هندێ کەس هەبیت پرسیارەکێ لێ بکەت و خەما وان هلگرت. وەلاتێن تڕۆهاتێن دیمۆکراسى هەر جار خوە ب ناڤێ هندێ ئەڤە بابەتەک ناڤخوەیە ژ چارەسەرکرنا وێ ڤەدزن. ل پارچەک دیتر سەدان سالە خەلکێ ماف نینە بێژیت ئەز کوردم، چونکى مەزنترین تاوانە. مەلا سەعیدێ هەمکى، یێ گۆندەکێ باکۆرى کوردستانێ یە و دەهان سالە ئاکنجیێ گوندێ نەرمکێ یە ل کوردستانا باشوور و ئەم وەکى گۆندیەکى خوە هژمار دکەین، ڤەدگێڕت وى دەمێ ل سەردەمێ ڕژێمێن ئاتاتۆرکیا وى وەلاتى (جەندرمە) بى (بێگۆمان ب زۆرى)، ڕۆژەکێ مەزنێ وان ل جهێ جەندرما وان ڕێزدکەت و پرسیارا جهێ ژیار یان گوندێن وان دکەت، و دەمێ دوور دگەهتە وى، ئه و ژى ب بستەهى و ب شانازیڤە دبێژت ئەز کوردم و خەلکێ فلان گ=وندى. دبێژت هێدى من خوە نەدیت و تێر و پڕ هاتمە قوتان، چونکى من دان ب کوردبوونا خوە دا. ل پارچەکا دیتر، وەسا ل بن ناڤێ وەلاتى کوردبوون یا هاتیە ژبیرکرن و باشوورى کوردستانێ ژى ب هەمان دەرد و ژبلى وێ زۆرداریا ل سالێن بیستێ هەتا نۆکە ب هەمى تەرزا لێ دهێتەکرن، چ تشتەک نەماى پێ نەهاتیەکرن، چەندین جاران ئەنفال و تالان و کیمیابارانکرن و …هتد، کوردستانى تنێ پێپکێن ڕاگرتنا دەستهەلات و ئێکپارچەیا ئاخا پیرۆزا (نیشتمانێ عەرەبى یە)، نەک تشتەک دیتر. حەچکۆ ئه و نیشتیمان پیرۆزە بەلێ خوینا هزاران شەهید و بریندار و ڕۆندکێن دەیک و سێوى و بیژن ژن و کچ و زارۆک و مرۆڤێن ئەنفال و کێمیابارنکرى و جینۆسایدکرى و فرۆتى و کریتکریێ کورد نە پیرۆزە و بەر نیشتیمانى عەرەبى ناکەڤت.
بەلێ پا هێشتا کورد نڤستیی و نەیار دیارە دێ کەنگى خه و ڕابت. بەرى چەند ڕۆژان ئێکێ جامێرەکێ وەکى عەلى قەرەداغى هند خەما وەلاتێ تورکیا هلگرتبى دگۆت ئەمریکا یا ل پشت هاتنا خوارێ یا بهایێ لیرێ تورکیایە. هەکە وەسا یان نەوەسا، هێشتان هندەک هند یێ د خەما پاراستنا ئێکپارچەیا جیهانا عەرەبى و ئیسلامى، تو دێ بێژى ئەم کوردستانى د ناڤ وێ جیهانێ، یێ ل شاما شەریف و چ جاران تاوانێن 16 ئۆکتۆبەر و ڕۆبۆتسکى و قامیشلۆ و عەفرین و کەرکووک و شنگال و حەلەبچە و پاوە و سەقز و شنۆ و نەغەدە و مهاباد و …هتد، ل سەر دەستێ دەستهەلاتدارێن وان وەلاتان نەهاتینە ڕوودان و هەمى پیلانێن ئەمریکا و ڕۆسیا و ئسرائیلێ بووینە و ئیسرائیل، ئەجنە و هەر شەڤ دئێتە بەر خەونا ئێک ئێکێ مە کوردستانیان و دبێژتە مە سوباهى داخوازا دەولەتێ بکەن و ڕیفراندۆمێ بکەن و پارتێن سیاسى دەینن و هەڕن ببنە پێشمەرگە و هەڕن بچووکێن خوە بهێلن و هەڕن ل سەنگەران ل سحێلا و پردێ و کەرکووک و قامیشلۆ و کۆبانێ و شنگالێ و … هتد، کۆم ببن ! ئەڤە کورد چەند بێگانەپەرستە و حەز ژ خوە ناکەت؟ کى د خەما کوردایە، ل دەمەکى د یاسایا هەرێما کوردستانێ، و د ئاخفتنێن سەرکردێن وەکى سەرۆک بارزانی دا هەمى نەتەوە و ئوول و ئایین و مرۆڤ تێدا برا و یەکسان و هەڤپشکن، نەتەوەیێن برا بۆ قڕکرنا مە و ژپێخەمەت سەرەوەریا خوە، ئامادەنە ب هزاران ڕێکخراوێن وەک داعشێ پەروەردە بکەن و ڤڕێبکەنە سەر گۆهێن کوردستانیان و ئەم ژى بۆ وان خەما بخۆین و تاوانا پارە و ئاخ و سەروەریا وان هلگرین. مخابن بۆ کوردستانیان.
ئەم بۆ پاراستنا خوە یێن نەچار بووین هزاران قۆربانى و شەهید و ئەنفالان و برینداران پێشکش بکەین، ئه و ئامادەنە هەر جار ب ناڤێ داعشێ و ناڤێن دیتر مە وەک کافر هژمار بکن و دووڤەلانکێن ئیسرائیل و ئەمریکا و … هتد، بدەنە نیاسین و ژبیرا خوە ببەن، ئه و بخوە هەمى پێکڤە و تێکرا بندەستێن ڤان وەلاتانە و سەفارەتێن وان ب ئالایێ وانڤە دگەشت، و ئه و نە کافرن و هەکە ئەم ژ نەچارى و ژ زۆرداریا وان وەلاتێن ب ناڤ ئیسلامى هندى سەرێ دەرزیکەکێ ل وان وەلاتان نێزیک بین، کافرین و کوشتنا مە (واجبە)، و گرتنا ژن و زارۆیێن مە دروستە و تالانکرنا تشتێ مە و هەمى کەرەستێ ناڤمالێ، دروستە، هەتاکو هەکە ئه و مرۆڤ مامۆستایەکێ ئاینى بیت ل مزگەفتەکا باژێڕێ عەفرینێ!
راستى سەیرە گاڤا ئه و تەنگاڤ دبن مە ب کافر و ئیسرائیلى ددەنە نیاسین و ب ڤێ چەندێ خەلکێ ژ شیشان و قرقیزستان و مالیزیا و ئەندۆنیسیا و پاکستان و ئەفغانستانێ و وەلاتێن عەرەبى و ڕۆژهەلاتا ناڤین د هەوارا خوە دئینن، دا وەلاتێ خوە ژ بندەستێ مە بیننە دەر، حەچکۆ ئه و خۆدان مال و ئەم داگیرکەر.
مخابنێ بۆ کوردێن خەمخۆرێن وان و بۆ وان بخوە، کو نەوێرن ل دیرۆکێ بزڤڕن و چەند بەرپەڕێن دیرۆکێ هلبدن، دا ڕاستیا بزانن، چونکى ڕاستى تەحلن و ل گەل بەرژەوەندیێن وان ناگونجن و بهێزترین چەکێ وان تنێ ب کافرناساندنا مە و دارودەستێ ئیسرائیلێ زانینا مەیە و هەتا نوکە کەس نەهاتە د دیرۆکێ دا ببینت کا ئەڤە چیە هەر کەسێ وان کەرب ژێڤە ببت بۆ هندێ بشێن وى بشکێنن ڤیابا وى ب کافر و جوهى بەنە نیاساندن. پێدڤیە سایکۆلۆژیا کوورتر د ڤى بابەتیدا بچیتە خوارێ دا ڕه و ڕیشالێن تیرۆرێ ل دەڤەرێ بهێتەهشککرن، ئارامیا دەروونى و جڤاکى بزڤریتە دەڤەرێ و نەخاسمە وەکى چەند هزار سالێن بابۆکالێن مە شانازیا مەزنترین شارستانیەتێن دەڤەرێ و جیهانێ هەى و ڕێز ل مرۆڤاتیێ دگرت و بەرێن بنیاتا وێ دادڕشتن و ب شان و ملێن خوە خزمەتا هەمیان دکر، بێى جوداهى، وەک چاوا ئەڤرۆ ژ وێ پارچا مەزن تنێ پیچووکەک یا ماى و تێدا مەلیۆنەها ئاوارە و دەربدەر، ب ئارامى و ئاسوودەیى و ل بن سیبەرا پێشمەرگێ قەهرەمان و سەرۆکەکێ مرۆڤدۆستێ وەک بارزانى، بێى جۆداهیا نەتەوەیى و زمانى و ئاینى و هزرى و سەربارى هەمى نەدارى و ئاریشێن ناڤخوەیى و گەفێن سەر ئاسایشا کوردستانێ و هەبوونا تیرۆرێ، وەک قەلایەکێ هاتینە پاراستن و ئەڤ هەرێما یا بۆ مە هەمیان بوویە منارەک دا دەنگێ ستەما ل کوردستانیان دهێتەکرن بگەهینینیە گوهێن جیهانێ. کوردستان یا ل بەندا ڤان پارێزەرێن خەمخۆر بۆ کوردستانێ، ئه و دلسۆزێن بشێن بەرى خەما دوژمنى بخۆن، خەما وەلات و نیشتیمانێ خوە هلگرن.
ژێدەر:خالید، شاخەوان (2017). ڕاگەیاندنى دەوڵەت مافى ڕەواى گەلى کوردستانە، ڕۆژنامەى خەبات، ژمارە (5212 ) لە ( 13/2/2017)، ل. (4).

*پرۆفیسۆری ە. /پسپۆری سایکۆلۆژیای پێداگۆگی/فاکۆلتیی پەروەردە/ زانینگەی زاخۆ[1]