پەرتووکخانە پەرتووکخانە
گەڕان
  

کوردیپێدیا پڕزانیاریترین و فرەزمانترین سەرچاوەی کوردییە!


بژاردەی گەڕان




گەڕانی ورد      کیبۆرد


گەڕان
گەڕانی ورد
پەرتووکخانە
ناونامە بۆ منداڵانی کورد
کڕۆنۆلۆژیای ڕووداوەکان
سەرچاوەکان
گەڕان بەدوای ناوەڕۆکدا
گەڕان بە کرتە
شوێنپێیەکان
دڵخوازەکان
چالاکییەکان
چۆن بگەڕێم؟
بڵاوکراوەکانی کوردیپێدیا
ڤیدیۆ
درەختی پۆلەکان
بابەت بەهەڵکەوت
تۆمارکردنی بابەت
تۆماركردنی بابەتی نوێ
ناردنی وێنە
ڕاپرسی
بیروڕاکانتان
پەیوەندی
کوردیپێدیا چ زانیارییەکی پێویستە!
ستانداردەکان
ڕێساکانی بەکارهێنان
کوالیتیی بابەت
ئامرازەکان
دەربارە
ئەرشیڤوانانی کوردیپێدیا
چیمان دەربارە وتراوە!
ناوکێشکردن لە ماڵپەڕەکانتاندا
تۆمارکردن / کوژاندنەوەی ئیمێڵ
ئاماری میوانەکان
ئاماری بابەت
وەرگێڕی فۆنتەکان
گۆڕینی ڕێکەوتەکان
پشکنینی ڕێنووس
زمان و شێوەزمانی ڕووپەلەکان
کیبۆرد
لینکە پێویستەکان
ئێکستێنشنی کوردیپێدیا بۆ گووگڵ کڕۆم
کوکیز
Dark Mode
زمانەکان
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی
Kurmancî
هەورامی
Zazakî
English
Français
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Fins
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
هەژماری من
چوونەژوورەوە
دەبمە هاوکارتان!
وشەی نهێنیت لەبیرکردووە!
گەڕان تۆمارکردنی بابەت ئامرازەکان زمانەکان هەژماری من
گەڕانی ورد
پەرتووکخانە
ناونامە بۆ منداڵانی کورد
کڕۆنۆلۆژیای ڕووداوەکان
سەرچاوەکان
گەڕان بەدوای ناوەڕۆکدا
گەڕان بە کرتە
شوێنپێیەکان
دڵخوازەکان
چالاکییەکان
چۆن بگەڕێم؟
بڵاوکراوەکانی کوردیپێدیا
ڤیدیۆ
درەختی پۆلەکان
بابەت بەهەڵکەوت
تۆماركردنی بابەتی نوێ
ناردنی وێنە
ڕاپرسی
بیروڕاکانتان
پەیوەندی
کوردیپێدیا چ زانیارییەکی پێویستە!
ستانداردەکان
ڕێساکانی بەکارهێنان
کوالیتیی بابەت
دەربارە
ئەرشیڤوانانی کوردیپێدیا
چیمان دەربارە وتراوە!
ناوکێشکردن لە ماڵپەڕەکانتاندا
تۆمارکردن / کوژاندنەوەی ئیمێڵ
ئاماری میوانەکان
ئاماری بابەت
وەرگێڕی فۆنتەکان
گۆڕینی ڕێکەوتەکان
پشکنینی ڕێنووس
زمان و شێوەزمانی ڕووپەلەکان
کیبۆرد
لینکە پێویستەکان
ئێکستێنشنی کوردیپێدیا بۆ گووگڵ کڕۆم
کوکیز
Dark Mode
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی
Kurmancî
هەورامی
Zazakî
English
Français
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Fins
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
چوونەژوورەوە
دەبمە هاوکارتان!
وشەی نهێنیت لەبیرکردووە!
        
 kurdipedia.org 2008 - 2025
 دەربارە
 بابەت بەهەڵکەوت
 چالاکییەکانی ڕۆژی
 ڕێساکانی بەکارهێنان
 ئەرشیڤوانانی کوردیپێدیا
 بیروڕاکانتان
 دڵخوازەکان
 کڕۆنۆلۆژیای ڕووداوەکان
 چالاکییەکان - کوردیپێدیا
 یارمەتی
بابەتی نوێ
ژیاننامە
عادل محەمەد کەریم
08-02-2025
سروشت بەکر
ژیاننامە
ئاوارە حاجی
08-02-2025
سروشت بەکر
ژیاننامە
بەهرۆز خالید
08-02-2025
سروشت بەکر
پەرتووکخانە
سەرەتایەک بۆ حەیران و کورتەیەک لە ژیانی حەمەد بەگی
08-02-2025
هەژار کامەلا
ڤیدیۆ
زەماوەندی کاک حەمەدی مام عەوڵا لە ئاوایی یاقوش ساڵی 2001
07-02-2025
کشمیر کەریم
ژیاننامە
جەوهەر کانی هەنجیری
07-02-2025
سەریاس ئەحمەد
ژیاننامە
ئایە ئاریان ئەحمەد
07-02-2025
کشمیر کەریم
ژیاننامە
حاجی ئاغا مەجید خان ساوجبڵاغی
07-02-2025
کشمیر کەریم
وێنە و پێناس
محەمەد ئێروانی خەڵکی شاری نەغەدە، ساڵی 1992
07-02-2025
کشمیر کەریم
ژیاننامە
ئارام فەتاح کاکەوڵڵا خەراجیانی
06-02-2025
سروشت بەکر
ئامار
بابەت
  538,430
وێنە
  115,281
پەرتووک PDF
  20,856
فایلی پەیوەندیدار
  111,306
ڤیدیۆ
  1,928
زمان
کوردیی ناوەڕاست - Central Kurdish 
295,326
Kurmancî - Upper Kurdish (Latin) 
91,542
هەورامی - Kurdish Hawrami 
66,588
عربي - Arabic 
33,922
کرمانجی - Upper Kurdish (Arami) 
21,384
فارسی - Farsi 
11,856
English - English 
7,936
Türkçe - Turkish 
3,701
Deutsch - German 
1,857
لوڕی - Kurdish Luri 
1,690
Pусский - Russian 
1,144
Français - French 
349
Nederlands - Dutch 
131
Zazakî - Kurdish Zazaki 
91
Svenska - Swedish 
72
Polski - Polish 
56
Español - Spanish 
55
Italiano - Italian 
52
Հայերեն - Armenian 
52
لەکی - Kurdish Laki 
37
Azərbaycanca - Azerbaijani 
27
日本人 - Japanese 
21
中国的 - Chinese 
20
Norsk - Norwegian 
18
Ελληνική - Greek 
16
עברית - Hebrew 
16
Fins - Finnish 
12
Português - Portuguese 
10
Тоҷикӣ - Tajik 
9
Ozbek - Uzbek 
7
Esperanto - Esperanto 
7
Catalana - Catalana 
6
Čeština - Czech 
5
ქართველი - Georgian 
5
Srpski - Serbian 
4
Kiswahili سَوَاحِلي -  
3
Hrvatski - Croatian 
3
балгарская - Bulgarian 
2
हिन्दी - Hindi 
2
Lietuvių - Lithuanian 
2
қазақ - Kazakh 
1
Cebuano - Cebuano 
1
ترکمانی - Turkman (Arami Script) 
1
پۆل
کوردیی ناوەڕاست
وشە و دەستەواژە 
109,151
ژیاننامە 
27,192
پەرتووکخانە 
26,282
کورتەباس 
19,939
ڕێکەوت و ڕووداو (کڕۆنۆلۆژیا) 
15,165
پەند 
13,753
شوێنەکان 
12,961
شەهیدان 
11,944
کۆمەڵکوژی 
10,936
هۆنراوە 
10,548
بەڵگەنامەکان 
8,469
وێنە و پێناس 
7,853
ئامار و ڕاپرسی 
4,628
کلتوور - مەتەڵ 
3,149
ناوی کوردی 
2,583
ڤیدیۆ 
1,808
پارت و ڕێکخراوەکان 
1,470
فەرمانگەکان  
1,119
پۆلێننەکراو 
989
بڵاوکراوەکان (گۆڤار، ڕۆژنامە و ...) 
827
کلتوور - گاڵتەوگەپ 
825
کارە هونەرییەکان 
777
شوێنەوار و کۆنینە 
639
گیانلەبەرانی کوردستان 
544
ئیدیۆم 
390
یارییە کوردەوارییەکان 
279
نەخشەکان 
213
هۆز - تیرە - بنەماڵە 
187
نەریت 
160
ڕووه‌كی كورده‌واری (گژوگیا و دار) 
101
ژینگەی کوردستان 
101
خواردنی کوردی 
88
زانستە سروشتییەکان 
80
دۆزی ژن 
58
مۆزەخانە 
50
بەرهەمە کوردستانییەکان 
38
کەلوپەلی سەربازیی بەکارهاتوو لە کوردستان 
28
گەشتوگوزار 
2
کۆگای فایلەکان
MP3 
551
PDF 
32,831
MP4 
3,142
IMG 
212,457
∑   تێکڕا 
248,981
گەڕان بەدوای ناوەڕۆکدا
ژیاننامە
عەبدولڕەحیم ڕەحمی هەکاری
ژیاننامە
سەلام شێخانی
ژیاننامە
شێخ حەسەن عەواڵانی
ژیاننامە
داریا میکائیلی
ژیاننامە
جەوهەر کانی هەنجیری
کورد دێتە ناو مێژووەوە!!
کوردیپێدیا و هاوکارانی، هەردەم یارمەتیدەردەبن بۆ خوێندکارانی زانکۆ و خوێندنی باڵا بۆ بەدەستخستنی سەرچاوەی پێویست!
پۆل: کورتەباس | زمانی بابەت: کوردیی ناوەڕاست - Central Kurdish
بەشکردن
Copy Link0
E-Mail0
Facebook0
LinkedIn0
Messenger0
Pinterest0
SMS0
Telegram0
Twitter0
Viber0
WhatsApp0
نرخاندنی بابەت
نایاب
زۆر باشە
باش
خراپ نییە
خراپ
بۆ ناو لیستی دڵخوازەکان
ڕای خۆت دەربارەی ئەم بابەتە بنووسە!
گۆڕانکارییەکانی بابەتەکە
Metadata
RSS
گووگڵی وێنەی بابەتی هەڵبژێردراو بکە!
گووگڵی بابەتی هەڵبژێردراو بکە!
Kurmancî - Upper Kurdish (Latin)0
English - English0
عربي - Arabic0
فارسی - Farsi0
Türkçe - Turkish0
עברית - Hebrew0
Deutsch - German0
Español - Spanish0
Français - French0
Italiano - Italian0
Nederlands - Dutch0
Svenska - Swedish0
Ελληνική - Greek0
Azərbaycanca - Azerbaijani0
Catalana - Catalana0
Čeština - Czech0
Esperanto - Esperanto0
Fins - Finnish0
Hrvatski - Croatian0
Lietuvių - Lithuanian0
Norsk - Norwegian0
Ozbek - Uzbek0
Polski - Polish0
Português - Portuguese0
Pусский - Russian0
Srpski - Serbian0
балгарская - Bulgarian0
қазақ - Kazakh0
Тоҷикӣ - Tajik0
Հայերեն - Armenian0
हिन्दी - Hindi0
ქართველი - Georgian0
中国的 - Chinese0
日本人 - Japanese0

عەتا قەرەداغی

عەتا قەرەداغی
#عەتا قەرەداغی#

ڕەنگە ئەمە ناونیشانێکی سەیر بێت و ئەو پرسیارە درووست بکات: ئایا تاکو ئێستا کورد لە ناو مێژوودا نەبووە؟ بێگومان ڕەنگە زۆر بە خێراییش وەڵامی ئەم پرسیارە بدرێتەوەو پێداگری لەسەر ئەوە بکرێت کە کورد نەک هەر لە ناو مێژوودا نەبووە، بەڵکوو ڕۆڵی گرنگیشی هەبووە لە مێژوودا، بۆ نموونە چەندین مێژوونووسی ئێمە باسی ڕۆڵی کورد دەکەن لە خزمەتی دەوڵەتی ئیسلامیدا. زۆرێک باسی شکاندن یان زەرەرمەندبوونی سوپای دە هەزار کەسی گەزنەفۆن دەکەن لە کاتی تێپەڕینیاندا بە کوردستاندا، زۆرێکیش باسی ئەو خزمەتە زۆرە دەکەن کە کەسانی کورد لە مێژوودا لە ڕووی سیاسی و ئیداری و بەڕێوەبردنەوە، یان لە ڕووی کەلتوورییەوە پێشکەشی عەرەب و فارس و تورکیان کردووە. لێرەدا نامانەوێت بڵێین ئەو خزمەتانە مەگەر لە ڕووی مەعنەوییەوە بۆ ئەو تاکەکەسانەی کە پێشکەشیان کردوون، ئەگینا لە ڕووی مێژووی نەتەوەیی و نیشتمانی کوردییەوە بۆ ئێمە ماناو واتایەکیان نییە. بە دەربڕینێکی سادەو ساکار مێژووی کورد لەو ساتەوە دەست پێدەکات کە کورد وەکوو نەتەوەو بە ناوی کوردەوە بەشداری بکات لە بەرهەمهێنانی شارستانێتیی مرۆڤایەتیدا، چونکە هیچ بەشداریکردنێک بە بێ بوونی شوناسی نەتەوەیی هیچ تۆمارێک بۆ نەتەوە دەستەبەر ناکات. شوناسی نەتەوەییش بە بێ بوونی دەوڵەتی نەتەوە مانایەکی نییە. بۆیە کورد تاوەکو ئێستا هەرچییەکی کردبێت مادەم خاوەنی دەوڵەتی خۆی نەبووەو نییە، واتە لە فەرهەنگی جیهانی شوناسەکاندا شتێک نییە بە ناوی کوردەوە. ئەو شوناسەش ئەگەر لە ئاستێکدا شوناسی کەلتووری بێت، ئەوا لە ئاستێکی تردا شوناسی یاساییە لەو ڕوانگەیەوە کە کورد ناوێکی تۆمارکراو و ئامادەو خاوەن شوناس بێت لە تۆماری نەتەوە یەکگرتووەکانداو ئاڵاکەی لە ڕیزی ئاڵای نەتەوەکانی تردا بشەکێتەوە. لە ڕاستیدا هەر نەتەوەیەک ئەم شوناسە یاساییەی نەبێت، چەندی لە ڕووی کەلتووری و زانستی و وەرزشیشەوە لە پێش بێت، ناوێکی نابێت لە ڕیزی ناوە خاوەن شوناسەکانداو ئەمەش دەیخاتە دەرەوەی مێژوو. بۆ نموونە نووسەرێکی پایەبەرزی وەکوو یەشار کەمال بە نووسەری تورک ناودەبرێت. مەسعود یەڵماز کاتێک گۆڵیک تۆمار دەکات، کۆمێنتەرەکان بە یاریکەری ئەڵمانی بە ڕەگەز تورک ناوی دەبەن. یەڵماز گۆنەی بە دەرهێنەری تورک و بەهمەنی قوبادی بە دەرهێنەری ئێرانی ناودەبرێن، لە کاتێکدا ئەم تاکەکەسە کوردانە لەسەر ئاستی جیهانیش ئامادەبوونی خۆیانیان سەلماندووە. بەڵام ئاشکرایە ئەگەر کورد خاوەنی دەوڵەتی خۆی بووایە، بێگومان هەموو ئەم ناوانەو چەندینی تریش بە کورد و کوردستانی ناودەبران.
ئێمە دەزانین بەدەستهێنانی شوناسێک کە ببێتە بنەما بۆ ئەوەی کورد بێتە ناو مێژووەوە، کۆمەڵێک بنەمای مادی و مەعنەوی پێویستە، بەڵام بە بێ پێکهاتنی دەوڵەتی کورد ئەو بنەمایانە وەکوو مادەی خاو دەمێننەوە. کەواتە لێرەوە دەردەکەوێت هیچ شتێکی کورد نابێت بە سرووشتی و باری ئاسایی وەرناگرێت تا ئەو کاتەی کە کورد دەبێتە خاوەنی دەوڵەتی نەتەوەیی خۆی، چونکە تەنیا لە دەوڵەتدا هەر نەتەوەیەک دەتوانێت گوزارشت لە بوونی خۆی بکات و بکەرێتیی خۆی لەسەر زەمینەی واقیع و لەبەرانبەرو لە تەنیشت ئەوانی تردا بسەلمێنێت. ئێستا با نموونەیەکی سادە بهێنینەوە. لە ماوەی دوو ساڵ و نیوی ڕابردوودا کورد وەکوو یەکەم هێزی کاریگەر توانیویەتی لەبەرانبەر هێزێکی تیرۆریستی وەکوو داعشدا ڕابوەستێت و نەک هەر بەرگری لەخۆی بکات، بەڵکوو ناوەندی سیاسیی جیهانیش دان بەو ڕاستییەدا دەنێت، کە لەبەرانبەر داعشدا کورد بکەری یەکەمە. بەڵام کاتێ دێتە سەر هەر بڕیارێکی نێودەوڵەتی سەبارەت بە داعش و بە چارەنووسی ناوچەکە نەک دەوڵەتە شکستخواردووە بەزیوەکەی بەغدا لەبەرانبەر داعشدا بەڵکوو شێخە خاوەن دەوڵەتەکانی کەنداویش دەنگی فەڕمییان لەو کۆڕو کۆبوونەوانەدا دەبێت و پرسیان پێدەکرێت، کوردیش لەدەرەوەی بازنەکەیە. هۆکارەکەشی ئەوەیە کە کورد ئەو چەترە یاساییەی نییە کە چەتری دەوڵەتە. تاوەکو ئێستاش دەبێ ئەو هاریکارییانەی بۆ هێزی پێشمەرگە لە ڕۆژاواوە دێت، دەبێت بە ڕەزامەندیی بەغدای بەزیو لە بەردەمی داعشدا بگاتە کوردستان. هۆکارەکەش دیسان نەبوونی دەوڵەتی کوردییە.
ڕاستە کورد سەرباری هەموو کێشەو کەموکورتییە ناوخۆییەکانی، سەرباری هەموو ئەو قەیرانانەی کە یەخەی گرتووەو بەشێکی درووستکراوی دەرەوەیەو بەشێکیشی کە زۆرەکەیەتی دەرئەنجامی ململانێی نامەشرووعی ناوەوەیەو بەشێکی لە بێ ئەزموونی و نەشارەزاییەوەیەو بەشێکی زیاتریشی لە لاوازیی هەست بە بەرپرسیارێتی کردن و خەریکبوون بە بەرژەوەندی تایبەتی و حیزبییەوەیە. بەشێکی پێوەندی بە ڕۆڵی نەرێنی گەنجی بێ ئەزموون و بێ پاشخانەوەیە کە لە بێبەرنامەیی حیزبی کوردی، یان بە مەبەست گەیەنراونەتە پێگەی لەوجۆرە کە هەڵەکانیان بەرهەمهێنی قەیرانی زیاترە، بەشێکیشی دەرهاوێشتەی ئەو مێژووە ناشیرینەی ململانێی نێوان ئەو نوخبە سیاسییەیە کە نیوسەدەیە لەسەر جەستەو ڕۆحی میللەت ڕق و کینەی خۆیان لە دژی یەکتر خاڵی دەکەنەوە. بەڵام بەهەموو ئەم گرفتانەشەوە، کورد ئێستا پێگەو جێگایەکی هەیە. دەبێ لەوە تێبگەین مێژوو ڕەوتی خۆی دەکات و ئەوەی ئێستا کورد پێیگەیشتووە بەرهەمی ئەو ڕەوتە سرووشتییەیە کە کۆمەڵگە لەپەرەسەندنی خۆیدا پێی دەگات. لەم ڕووەوە دەبێ دڵنیابین ئەگەر کورد خۆی بیەوێت هەموو ئەو قەیرانانە تێدەپەڕێنێت، بەڵام....
کەواتە دەبێ لەسەر وشەی بەڵام ڕابوەستین و بزانین مەبەستمان لەو بەڵامە چییە. پێمباشە سەرنج بۆ ئەوە ڕابکێشم لە بارودۆخی شەڕی داعشدا دنیا ناچاربووە مامەڵەیەکی لەبەرچاو لەگەڵ کورددا بکات. ڕاستە جیهانی بڕیاربەدەست دەزانێت کورد ئەو هێزەیە لەسەر زەمینەی واقیع لە شەڕی تیرۆریستانی داعشدا ئامادەبوونی لەبەرچاوی هەیە، بۆیە بەوجۆرە مامەڵەی لەگەڵ دەکات. بە جۆرێک دەبینین هەولێر لە ڕووی جووڵەی دیپلۆماسییەوە لە هەموو پایتەختەکانی ڕۆژهەڵاتی ناوەڕاست زیاتر دەردەکەوێت و زیاترین سەردان و کۆبوونەوەی سەرۆک و وەزیرو دیپلۆمات و بەرپرسانی جیهان ڕەنگە لەم دوو ساڵەدا لەم شارەی ئێمە و لەگەڵ بەرپرسانی کورددا کرابێت. ئەمەش سەنگ و قورسایی کورد دەسەلمێنێت. بەڵام ئەوەی گرنگە چۆن کورد خۆی کەڵک لەم بایەخدان و بە ناچاری ڕووکردنی دنیای بڕیار بەدەستە بۆ هەولێر لە سوودو بەرژەوەندی نەتەوەیی و نیشتمانی خۆی بەکاردەهێنێت.
ڕەنگە بەهەڵەدا نەچووبین ئەگەر بڵێین سەرباری خراپی باری بابەتی سەبارەت بە کورد، بەڵام کێشەی گەوهەریی ئێمە بە درێژایی مێژوو زیاتر هەڵقوڵاوی باری خۆی، یان ناوخۆیی خۆمان بووە. ئەوەش وایلێکردووین نەتوانین کەڵک لەو کاتانە وەربگرین کە باری بابەتی لەبارو گونجاو بووە. واتە ئێمە خۆمان لە ڕابردوودا نەمانتوانیوە کەڵک لەو هەلانە وەربگرین کە ڕەخساون و ئەگەر کورد یەک دەنگ و یەک بڕیارو یەکگرتوو بوایە لە ڕابردوودا، دەیتوانی کەڵک لە زۆر هەل وەربگرێت و هەنگاوی بەرەو سەربەخۆیی و پێکهێنانی دەوڵەت بنێت، کە ئەوەش تاکە دەروازەیە کورد لێیەوە بێتە ناو مێژووەوە. ئێستاش لەم بارودۆخەدا کە کوردستان بەگشتی و باشوور بەتایبەتی بووەتە جێگای سەرنجی دنیا و نەبەزینی پێشمەرگەو خۆڕاگرییان لەبەرانبەر تیرۆریستانداو نەبوونی هەڵوێستی دیاری ڕەیسیزمانە لەلایەن جەماوەری کوردستانەوە بەرانبەر بەو لێشاوی ئاوارانەی کە سەربە دەوڵەتە داگیرکەرەو وێرانکەرەکانی کوردستانن، دەرگایەکی فراوانی لە بەردەم کورددا کردووەتەوە بۆ ئەوەی هەنگاوی جیدی و چارەنووسسازانە بەرەو ئاییندەی خۆی هەڵبنێت، بەڵام وەک دەبینین تاوەکو ئێستا زەمینەی ناوخۆ لەسەر ئاستی بڕیارو شێوەی کارکردنی نوخبەی سیاسی و حیزبی وەکوو پێویست نییە. ئێمە دەزانین جەماوەر لە زۆر ڕووەوە ئەرکی خۆی جێبەجێ دەکات و ئەگەر سەرکردایەتییەکی نەتەوەیی و نیشتمانیشی هەبێت بە ئاڕاستەی ئامانجی باڵا کە سەربەخۆیی و پێکهێنانی دەوڵەتی کوردی ڕابەرایەتی بکات، ئەوا گومانی تێدا نییە جەماوەر لێبڕاوانە دوای ئەو ئامانجە دەکەوێت. ئێمە گرفت یان قەیرانی لاوازی عەقڵێکی سیاسیمان هەیە کە بتوانێت کەڵک لەو هەلومەرجە بابەتییە وەربگرێت کە ئێستا هاتووەتەپێش کە گەوهەرەکەی ئەمەیە. یەکەم کورد لە باشترین باری ئامادەبووندایە لە ڕوانگەی ئەوانی دەرەوەی کوردەوە. مامەڵەی جیهانی دەرەوە لەگەڵ کورددا ڕاستی ئەم بۆچوونە دەسەلمێنێت. دووەم حکومەتی ناوەندی ئێراق لە خراپترین باریدایە چ لە ڕووی سیاسی و ئیداری و ئابوورییەوە، چ لە ڕووی پێگەی نێودەوڵەتییەوە. بارودۆخی سیاسی و ئابووری و مەسەلەی دیموکراسی و ئازادیش لەو دەوڵەتانەدا کە هەریەکەیان بەشێک لە کوردستانیان داگیرکردووە، خراپەو بە ئاڕاستەی خراپتریش دەڕوات. کورد دەتوانێت کەڵک لەو خاڵە لاوازەی داگیرکەرانی کوردستان بە عەرەب و تورک و فارسەوە وەربگرێت و لە جیاتی گۆرانی گوتن و خەونبینین بە بەغداو تاران و ئەنقەرەو دیمەشقەوە، پێویستە بە واقیعیانە یەکێتی و یەکبوونی کورد لەسەر جوگرافیای کوردستان درووست بکات. بۆ ئەوەی کورد کەڵک لەم بارودۆخە وەربگرێت دەبێ عەقڵی تەسکی حیزبی بەلاوەبنرێت و بچووکی و پاشکۆیی بۆ داگیرکەرانی کوردستان ڕەتبکرێتەوەو لەبری ئەوە هەوڵی درووستکردنی پێوەندیی هاوسەنگ بدرێت لەگەڵ بەغداو تاران و ئەنقەرەدا. هەر حیزب و تاکێکی کورد پێوەندی خۆی و دڵسۆزی خۆی بۆ عەرەب و تورک فارس پێش کارو دڵسۆزی خۆی بۆ کورد و بەرژەوەندی نەتەوەیی و نیشتمانی بخات، دەبێ بزانێت مێژوو ڕەحمی پێناکات و کاتێ کورد دێتە ناو مێژووەوە ئەو فڕێدەدرێتە سەرەنوێلکی مێژووەوە.
جێگای خۆیەتی ئاماژە بۆ ئەو بارودۆخە نادرووستە بکەین کە پەروەردەی شکستخواردووی حیزبی لە کوردستاندا بەرهەمیهێناوە کە ئەویش دەتوانین لە بری پەروەردەی حیزبی بە بەرنامەی حیزب بۆ گەوجاندنی ئەندام و لایەنگرانی ئەو حیزبانە بیدەینە قەڵەم کە بریتییە لە بێبەهاسەیرکردنی نەتەوەو نیشتمان لە پەروەردەی حیزبیدا، کە دەرئەنجامی ئەوەش بریتییە لە ڕووخاندنی بڕواو متمانەی زۆرینەی کادیران و ئەندامان و لایەنگرانی حیزب بە سەربەخۆیی و بە درووستکردنی دەوڵەتی کوردی. بێگومان ئەمەش دوو سەرچاوەی هەیە. یەکەمیان یان ئەوەیە کە ئەم جۆرە حیزبانەی کە ئەم جۆرە پەروەردەیە دەکەن، لە بنەڕەتدا بڕوایان بە سەربەخۆیی کوردستان و درووستبوونی دەوڵەتی کوردی نییە. واتە ئەمانە حیزبی بێ ستراتیژو بێ بەرنامەی نەتەوەیین. هەرئەوەش وایکردووە کە ئەو حیزب و دەستەو گرووپانەی دەکەونە ژێرناوی ئەم کاتیگۆرییەوە لە خراپترین کێشەی ناوخۆدان و بەردەوام لە شپرزەیی و هەڵچووندا بن و ئاڕاستەی ئیشکردنیان نادیارەو پەرت و بڵاون و تەنانەت توانای هیچ جۆرە بڕیاردانێکی ئەوتۆیان نییە و هەر دەستەو گرووپ و تەنانەت هەر چەند بەرپرسێکیان هەریەکە ئاوازێک دەژەنێت. ئەوەش وایکردووە کە جۆرێک لە ونبوون و سەرلێشێواوی لە ناو ئەندام و لایەنگرانی ئەو جۆرە حیزباندا درووست ببێت، کە ئەوەش کاریگەریی نەرێنی لەسەر جەماوەر درووست دەکات. ئێستا کورد لە قۆناغێکدایە بە بۆچوونی هیگڵی ڕۆحی گشتی کۆمەڵگە بەرەو بڵندبوون و گەیشتن بە ئاستی دەوڵەت دەچێت، کاتێک حیزبێک بەرنامەی دەوڵەتی نەبێت، مانای وایە ڕۆحی گشتی بڵندبوو دووچاری سەرکوتکردن و جۆرێک لە لادان دەکات. ئەو پشێوی و ململانێیانەی کە لەنێو حیزبی کوردیدا هەن و بە ئاشکراش ململانێی فیکری و ئایدیۆلۆژی نییە، ئەوە دەرئەنجامی سەرکوتکردن و لادانی ڕۆحی گشتی کۆمەڵگە، یان بەلایەنی کەمەوە لادانی ڕۆحی گشتی ئەندام و جەماوەری حیزبە.
دووەم، یان ئەم حیزبانە خاوەنی بڕیاری خۆیان نین و پەیوەست و وابەستەی داگیرکەرانی کوردستانن لە عەرەب و تورک و فارس، کە ئەویش لەپێناوی بەرژەوەندی حیزبی و تاکەکەسیدایە، نەک بەرژەوەندی نەتەوەیی و نیشتمانی. لە هەردووبارەکەشدا نوخبەی سیاسی و حیزبی بەرپرسیارە چ لە گەوجاندنی جەماوەرو گەیاندنی بەو ئاستەی کە بڕوای بەسەربەخۆیی و دەوڵەت لەق بێت. یان چ ئەوەی کە ڕووبەرێک لە بەرپرس و کادیری باڵاو مامناوەندی حیزبی کوردی ڕاستەخۆو ناڕاستەخۆ شێوەی قسەکردن و دەربڕینەکانیان بەتایبەتی زۆرێک لەوانەی دەنگیان دەگاتە کەناڵە جۆراوجۆرەکانی ڕاگەیاندن، ڕووتکراوە و بەتاڵکراوە بێت لە سادەترین توخم و ڕەگەزی نەتەوەیی و نیشتمانی. بەڵێ ئەوە نوخبەی سەرەوەی سیاسی کوردییە کە ئەو جۆرە پەروەردە حیزبییەیان داهێناوەو خستوویانەتە شوێنی پەروەردەکردنی نەتەوەییانەو نیشتمانییانەی ئەندام و لایەنگران و جەماوەری حیزبەکانیان. ئەمەش لە ئاگاییەوە بێت، یان نائاگایی دەبێتە خزمەت بە بەرژەوەندی داگیرکەرانی کوردستان و کاریگەریی نەرێنیشی لەسەر ئاییندەی نەتەوەو نیشتمان دەبێت.
بێگومان ئێستا بارودۆخی بابەتی لەباشترین باریدایە بۆ ئەوەی کورد بڕیاری سەربەخۆیی و پێکهێنانی دەوڵەتی خۆی بدات لە باشووری کوردستاندا. ئەوەش پێش هەموو شتێک دەبێ هەوڵبدرێت زەمینەسازی ناوخۆیی بۆ بکرێت کە بریتییە لە چارەسەرکردنی کێشەکانی ناوخۆ چ کێشە سیاسییەکان و چ کێشە ئابووری و داراییەکان. بە جۆرێک کە چارەسەرکردنی کێشەکانی ناوخۆ ببێتە دەروازەی زەمینەسازی بۆ یەکێتی و یەکبوونی ناوخۆ کە مەرجی یەکەمین و پێویستە بۆ ئەوەی کورد وەکوو یەکەیەکی یەکگرتوو بڕیاری چارەنووسسازانەی خۆی بدات. کاتێک ئەمەش پێکدێت ڕێگای یەکەمین بۆ بڕیاردانێکی لەم جۆرە گفتوگۆی هێمن و بابەتییانەو شارستانییانەیە لەگەڵ دەوڵەتی ئێراقی تا بتوانرێت بە ئاشتی و بە ڕێککەوتن کوردستان لە ئێراقی عەرەبی جیابکرێتەوە، کە ئەوەش لەبەرژەوەندی ئێستاو ئاییندەی هەردوولادەبێت. بێگومان کورد لێرەوە لەم دەروازەوەو تەنیا لەم دەروازەوە دێتە ناو مێژووەوەو بەشداری بنیادنانی شارستانێتی مرۆڤایەتی دەکات، وەکوو بوویەکی خاوەن شوناس و ئامادە لە ڕیزی ئەو نەتەوانەدا کە خاوەنی دەوڵەتی سەربەخۆی خۆیانن.
وەکو گوتمان بارودۆخی بابەتی لەبارە، ئەگەر دەمانەوێت بێینە ناو مێژووەوەو چیتر لە پەراوێزدا نەمێنینەوە پێویستە زەمینە بۆ بڕیاردانی سەربەخۆیی ئامادەبکەین، ئەویش بەوە دەبێت کە لەپێناوی یەکێتی و یەکبوونی هەموو نەتەوەدا هەموو کۆسپ و بەربەستەکان بڕووخێندرێن. بەرپرسیارێتی یەکەمیش لە ڕوخاندنی بەربەستەکان و زەمینەخۆشکردن بۆ ئەو یەکێتی و یەکبوونە کە زەمانەتی بڕیاردانی سەربەخۆیی و پاراستنی ئەنجامی بڕیارەکەش دەکات، پارتی دیموکراتی کوردستانە. بۆیە پێویستە پارتی لەپێناوی ڕێکخستنی ماڵی کورددا هیچ هەنگاوێک بە تەنازول نەزانێت و پێویستە بە جۆرێک کاربکات کە نەشیاو (مستحیل) بکات بە شیاو (ممکن) . چونکە نەتەوە دەکەوێتە سەرووی هەموو حیزبەکانەوە بە پارتیشەوە، کەواتە هەموو حیزبەکان ئامرازن لەپێناوی ئامانجی باڵای نەتەوەدا، ئەگەر بە ڕاست بڕوامان بەم بۆچوونە هەبێت، دەبێ خواستی تەسکی حیزبی بکوژین، هەتا ئامانجی باڵای نەتەوەیی لە دایک بێت و گەشە بکات و بژی.[1]

کوردیپێدیا بەرپرس نییە لە ناوەڕۆکی ئەم تۆمارە و خاوەنەکەی لێی بەرپرسیارە. کوردیپێدیا بە مەبەستی ئەرشیڤکردن تۆماری کردووە.
ئەم بابەتە 719 جار بینراوە
ڕای خۆت دەربارەی ئەم بابەتە بنووسە!
هاشتاگ
سەرچاوەکان
[1] ماڵپەڕ | کوردیی ناوەڕاست | www.gulanmedia.com
بابەتە پەیوەستکراوەکان: 4
زمانی بابەت: کوردیی ناوەڕاست
ڕۆژی دەرچوون: 01-02-2017 (8 ساڵ)
پۆلێنی ناوەڕۆک: کۆمەڵناسی
پۆلێنی ناوەڕۆک: وتار و دیمانە
پۆلێنی ناوەڕۆک: ڕەخنەی سیاسی
جۆری دۆکومێنت: زمانی یەکەم
زمان - شێوەزار: کرمانجیی ناوەڕاست
وڵات - هەرێم: کوردستان
تایبەتمەندییە تەکنیکییەکان
کوالیتیی بابەت: 99%
99%
ئەم بابەتە لەلایەن: ( هەژار کامەلا )ەوە لە: 09-01-2023 تۆمارکراوە
ئەم بابەتە لەلایەن: ( زریان سەرچناری )ەوە لە: 22-01-2023 پێداچوونەوەی بۆکراوە و ئازادکراوە
ئەم بابەتە بۆ دواجار لەلایەن: ( زریان سەرچناری )ەوە لە: 22-01-2023 باشترکراوە
ناونیشانی بابەت
ئەم بابەتە بەپێی ستانداردەکانی کوردیپێدیا هێشتا ناتەواوە و پێویستیی بە داڕشتنەوەی بابەتی و زمانەوانیی زۆرتر هەیە!
ئەم بابەتە 719 جار بینراوە
QR Code
کوردیپێدیا پڕزانیاریترین و فرەزمانترین سەرچاوەی کوردییە!
پەرتووکخانە
هەڵەبجە و سەمای نۆتەکان
ژیاننامە
ژێنەر حەمەفاروق فەتاح
وێنە و پێناس
عەبدوڵڵا ڕەحمان زادە و کەریم ڕەحمان زادە، شاری نەغەدە ساڵی 2002
ژیاننامە
ڕاز زەکی
پەرتووکخانە
ڕۆڵی ڕووداوەکانی شنگال لە پێشخستنی دۆزی کورد
کورتەباس
لیژنەی پەیوەندییەکانی پەڕڵەمانی ئێراق: کۆمپانیای ئای کیو ئینتەرنێت بەقاچاخ دەهێنن و دەیدەنە هاووڵاتییان
پەرتووکخانە
زمانی کورد، بگونجێنە بۆ 0 و 1
ژیاننامە
ئایە ئاریان ئەحمەد
پەرتووکخانە
ئەوەی دیتم و بیستم؛ بەگی 01
وێنە و پێناس
چەند پیاوێکی دانیشتووی شاری نەغەدە، ساڵی 1972
پەرتووکخانە
فەیلی-نامە (وەشانی 1)
شوێنەوار و کۆنینە
پردی کەڵهۆرت
ژیاننامە
جەوهەر کانی هەنجیری
ژیاننامە
ئاوارە حاجی
کورتەباس
شێوەکارێکی کورد بە شێوازێکی سەرنجراکێش تابلۆی وریا حەمەکەریم دەکێشێت
پەرتووکخانە
مێژووی جیهان؛ لە پێش تەقینەوە گەورەکەوە تا دروستبوونی زەوی
شوێنەوار و کۆنینە
نەخشی بەردینی ئەشکەوتی سەلمان، یان پەرەستگای تاریشا
ژیاننامە
ئارام فەتاح کاکەوڵڵا خەراجیانی
وێنە و پێناس
پیرانشار، لاجان، گوندی لکبن ساڵی 1901
کورتەباس
مانگرتنی مامۆستایان لەنێوان ڕاستی و چەواشەکاریدا
ژیاننامە
حاجی ئاغا مەجید خان ساوجبڵاغی
ژیاننامە
بەهرۆز خالید
شوێنەوار و کۆنینە
قەڵای میرزا
پەرتووکخانە
ژینانامە - وەشانی 2
پەرتووکخانە
هەڵەبجە و موزیک؛ بیرەوەری و یاد
کورتەباس
لە باکووری کوردستان و تورکیا '50 مامۆستای زمانی کوردی پیشەکەیان گۆڕیوە'
کورتەباس
داستانی مەم و زین و زەمبیل فرۆش لە چەند دەستنووسێکی ئەڵمانیدا
شوێنەوار و کۆنینە
پردی قەڵاتاسیان
ژیاننامە
عادل محەمەد کەریم
پەرتووکخانە
مەتەڵنامە (وەشانی 2، بەشی 1 لە 2 )
وێنە و پێناس
خێزانێکی شاری مەهاباد ساڵی 1984
وێنە و پێناس
تەها گوڵابی و میرزا سدیق عەلایی، شاری نەغەدە
پەرتووکخانە
سەرەتایەک بۆ حەیران و کورتەیەک لە ژیانی حەمەد بەگی
ژیاننامە
گوڵناز عەزیز قادر
شوێنەوار و کۆنینە
گۆڕدخمە سان ڕۆستەم

ڕۆژەڤ
ژیاننامە
عەبدولڕەحیم ڕەحمی هەکاری
06-09-2010
هاوڕێ باخەوان
عەبدولڕەحیم ڕەحمی هەکاری
ژیاننامە
سەلام شێخانی
12-02-2019
هاوڕێ باخەوان
سەلام شێخانی
ژیاننامە
شێخ حەسەن عەواڵانی
23-10-2018
هاوڕێ باخەوان
شێخ حەسەن عەواڵانی
ژیاننامە
داریا میکائیلی
11-02-2023
شادی ئاکۆیی
داریا میکائیلی
ژیاننامە
جەوهەر کانی هەنجیری
07-02-2025
سەریاس ئەحمەد
جەوهەر کانی هەنجیری
 چالاکییەکانی ڕۆژی
بابەتی نوێ
ژیاننامە
عادل محەمەد کەریم
08-02-2025
سروشت بەکر
ژیاننامە
ئاوارە حاجی
08-02-2025
سروشت بەکر
ژیاننامە
بەهرۆز خالید
08-02-2025
سروشت بەکر
پەرتووکخانە
سەرەتایەک بۆ حەیران و کورتەیەک لە ژیانی حەمەد بەگی
08-02-2025
هەژار کامەلا
ڤیدیۆ
زەماوەندی کاک حەمەدی مام عەوڵا لە ئاوایی یاقوش ساڵی 2001
07-02-2025
کشمیر کەریم
ژیاننامە
جەوهەر کانی هەنجیری
07-02-2025
سەریاس ئەحمەد
ژیاننامە
ئایە ئاریان ئەحمەد
07-02-2025
کشمیر کەریم
ژیاننامە
حاجی ئاغا مەجید خان ساوجبڵاغی
07-02-2025
کشمیر کەریم
وێنە و پێناس
محەمەد ئێروانی خەڵکی شاری نەغەدە، ساڵی 1992
07-02-2025
کشمیر کەریم
ژیاننامە
ئارام فەتاح کاکەوڵڵا خەراجیانی
06-02-2025
سروشت بەکر
ئامار
بابەت
  538,430
وێنە
  115,281
پەرتووک PDF
  20,856
فایلی پەیوەندیدار
  111,306
ڤیدیۆ
  1,928
زمان
کوردیی ناوەڕاست - Central Kurdish 
295,326
Kurmancî - Upper Kurdish (Latin) 
91,542
هەورامی - Kurdish Hawrami 
66,588
عربي - Arabic 
33,922
کرمانجی - Upper Kurdish (Arami) 
21,384
فارسی - Farsi 
11,856
English - English 
7,936
Türkçe - Turkish 
3,701
Deutsch - German 
1,857
لوڕی - Kurdish Luri 
1,690
Pусский - Russian 
1,144
Français - French 
349
Nederlands - Dutch 
131
Zazakî - Kurdish Zazaki 
91
Svenska - Swedish 
72
Polski - Polish 
56
Español - Spanish 
55
Italiano - Italian 
52
Հայերեն - Armenian 
52
لەکی - Kurdish Laki 
37
Azərbaycanca - Azerbaijani 
27
日本人 - Japanese 
21
中国的 - Chinese 
20
Norsk - Norwegian 
18
Ελληνική - Greek 
16
עברית - Hebrew 
16
Fins - Finnish 
12
Português - Portuguese 
10
Тоҷикӣ - Tajik 
9
Ozbek - Uzbek 
7
Esperanto - Esperanto 
7
Catalana - Catalana 
6
Čeština - Czech 
5
ქართველი - Georgian 
5
Srpski - Serbian 
4
Kiswahili سَوَاحِلي -  
3
Hrvatski - Croatian 
3
балгарская - Bulgarian 
2
हिन्दी - Hindi 
2
Lietuvių - Lithuanian 
2
қазақ - Kazakh 
1
Cebuano - Cebuano 
1
ترکمانی - Turkman (Arami Script) 
1
پۆل
کوردیی ناوەڕاست
وشە و دەستەواژە 
109,151
ژیاننامە 
27,192
پەرتووکخانە 
26,282
کورتەباس 
19,939
ڕێکەوت و ڕووداو (کڕۆنۆلۆژیا) 
15,165
پەند 
13,753
شوێنەکان 
12,961
شەهیدان 
11,944
کۆمەڵکوژی 
10,936
هۆنراوە 
10,548
بەڵگەنامەکان 
8,469
وێنە و پێناس 
7,853
ئامار و ڕاپرسی 
4,628
کلتوور - مەتەڵ 
3,149
ناوی کوردی 
2,583
ڤیدیۆ 
1,808
پارت و ڕێکخراوەکان 
1,470
فەرمانگەکان  
1,119
پۆلێننەکراو 
989
بڵاوکراوەکان (گۆڤار، ڕۆژنامە و ...) 
827
کلتوور - گاڵتەوگەپ 
825
کارە هونەرییەکان 
777
شوێنەوار و کۆنینە 
639
گیانلەبەرانی کوردستان 
544
ئیدیۆم 
390
یارییە کوردەوارییەکان 
279
نەخشەکان 
213
هۆز - تیرە - بنەماڵە 
187
نەریت 
160
ڕووه‌كی كورده‌واری (گژوگیا و دار) 
101
ژینگەی کوردستان 
101
خواردنی کوردی 
88
زانستە سروشتییەکان 
80
دۆزی ژن 
58
مۆزەخانە 
50
بەرهەمە کوردستانییەکان 
38
کەلوپەلی سەربازیی بەکارهاتوو لە کوردستان 
28
گەشتوگوزار 
2
کۆگای فایلەکان
MP3 
551
PDF 
32,831
MP4 
3,142
IMG 
212,457
∑   تێکڕا 
248,981
گەڕان بەدوای ناوەڕۆکدا
کوردیپێدیا پڕزانیاریترین و فرەزمانترین سەرچاوەی کوردییە!
پەرتووکخانە
هەڵەبجە و سەمای نۆتەکان
ژیاننامە
ژێنەر حەمەفاروق فەتاح
وێنە و پێناس
عەبدوڵڵا ڕەحمان زادە و کەریم ڕەحمان زادە، شاری نەغەدە ساڵی 2002
ژیاننامە
ڕاز زەکی
پەرتووکخانە
ڕۆڵی ڕووداوەکانی شنگال لە پێشخستنی دۆزی کورد
کورتەباس
لیژنەی پەیوەندییەکانی پەڕڵەمانی ئێراق: کۆمپانیای ئای کیو ئینتەرنێت بەقاچاخ دەهێنن و دەیدەنە هاووڵاتییان
پەرتووکخانە
زمانی کورد، بگونجێنە بۆ 0 و 1
ژیاننامە
ئایە ئاریان ئەحمەد
پەرتووکخانە
ئەوەی دیتم و بیستم؛ بەگی 01
وێنە و پێناس
چەند پیاوێکی دانیشتووی شاری نەغەدە، ساڵی 1972
پەرتووکخانە
فەیلی-نامە (وەشانی 1)
شوێنەوار و کۆنینە
پردی کەڵهۆرت
ژیاننامە
جەوهەر کانی هەنجیری
ژیاننامە
ئاوارە حاجی
کورتەباس
شێوەکارێکی کورد بە شێوازێکی سەرنجراکێش تابلۆی وریا حەمەکەریم دەکێشێت
پەرتووکخانە
مێژووی جیهان؛ لە پێش تەقینەوە گەورەکەوە تا دروستبوونی زەوی
شوێنەوار و کۆنینە
نەخشی بەردینی ئەشکەوتی سەلمان، یان پەرەستگای تاریشا
ژیاننامە
ئارام فەتاح کاکەوڵڵا خەراجیانی
وێنە و پێناس
پیرانشار، لاجان، گوندی لکبن ساڵی 1901
کورتەباس
مانگرتنی مامۆستایان لەنێوان ڕاستی و چەواشەکاریدا
ژیاننامە
حاجی ئاغا مەجید خان ساوجبڵاغی
ژیاننامە
بەهرۆز خالید
شوێنەوار و کۆنینە
قەڵای میرزا
پەرتووکخانە
ژینانامە - وەشانی 2
پەرتووکخانە
هەڵەبجە و موزیک؛ بیرەوەری و یاد
کورتەباس
لە باکووری کوردستان و تورکیا '50 مامۆستای زمانی کوردی پیشەکەیان گۆڕیوە'
کورتەباس
داستانی مەم و زین و زەمبیل فرۆش لە چەند دەستنووسێکی ئەڵمانیدا
شوێنەوار و کۆنینە
پردی قەڵاتاسیان
ژیاننامە
عادل محەمەد کەریم
پەرتووکخانە
مەتەڵنامە (وەشانی 2، بەشی 1 لە 2 )
وێنە و پێناس
خێزانێکی شاری مەهاباد ساڵی 1984
وێنە و پێناس
تەها گوڵابی و میرزا سدیق عەلایی، شاری نەغەدە
پەرتووکخانە
سەرەتایەک بۆ حەیران و کورتەیەک لە ژیانی حەمەد بەگی
ژیاننامە
گوڵناز عەزیز قادر
شوێنەوار و کۆنینە
گۆڕدخمە سان ڕۆستەم

Kurdipedia.org (2008 - 2025) version: 16.25
| پەیوەندی | CSS3 | HTML5

| کاتی ئافراندنی لاپەڕە: 0.453 چرکە!