پەڕتووکخانە پەڕتووکخانە
گەڕان

کوردیپێدیا پڕزانیاریترین و فرەزمانترین سەرچاوەی کوردییە!


بژاردەی گەڕان

جۆری گەڕان





گەڕان

گەڕانی ورد      کیبۆرد


گەڕان
گەڕانی ورد
پەڕتووکخانە
ناونامە بۆ منداڵانی کورد
کڕۆنۆلۆژیای ڕووداوەکان
سەرچاوەکان
شوێنپێیەکان
دڵخوازەکان
چالاکییەکان
چۆن بگەڕێم؟
بڵاوکراوەکانی کوردیپێدیا
ڤیدیۆ
درەختی پۆلەکان
بابەت بەهەڵکەوت
تۆمارکردنی بابەت
تۆماركردنی بابەتی نوێ
ناردنی وێنە
بیروڕاکانتان
ڕاپرسی
پەیوەندی
کوردیپێدیا چ زانیارییەکی پێویستە!
ستانداردەکان
ڕێساکانی بەکارهێنان
کوالیتیی بابەت
ئامرازەکان
دەربارە
هاوکارانی کوردیپێدیا
چیمان دەربارە وتراوە!
ناوکێشکردن لە ماڵپەڕەکانتاندا
تۆمارکردن / کوژاندنەوەی ئیمێڵ
ئاماری میوانەکان
ئاماری بابەت
وەرگێڕی فۆنتەکان
گۆڕینی ڕێکەوتەکان
پشکنینی ڕێنووس
زمان و شێوەزمانی ڕووپەلەکان
کیبۆرد
لینکە پێویستەکان
ئێکستێنشنی کوردیپێدیا بۆ گووگڵ کڕۆم
کوکیز
زمانەکان
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی - کوردیی سەروو
Kurmancî - Kurdîy Serû
هەورامی
English
Française
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
هەژماری من
چوونەژوورەوە
دەبمە هاوکارتان!
وشەی نهێنیت لەبیرکردووە!
گەڕان تۆمارکردنی بابەت ئامرازەکان زمانەکان هەژماری من
گەڕانی ورد
پەڕتووکخانە
ناونامە بۆ منداڵانی کورد
کڕۆنۆلۆژیای ڕووداوەکان
سەرچاوەکان
شوێنپێیەکان
دڵخوازەکان
چالاکییەکان
چۆن بگەڕێم؟
بڵاوکراوەکانی کوردیپێدیا
ڤیدیۆ
درەختی پۆلەکان
بابەت بەهەڵکەوت
تۆماركردنی بابەتی نوێ
ناردنی وێنە
بیروڕاکانتان
ڕاپرسی
پەیوەندی
کوردیپێدیا چ زانیارییەکی پێویستە!
ستانداردەکان
ڕێساکانی بەکارهێنان
کوالیتیی بابەت
دەربارە
هاوکارانی کوردیپێدیا
چیمان دەربارە وتراوە!
ناوکێشکردن لە ماڵپەڕەکانتاندا
تۆمارکردن / کوژاندنەوەی ئیمێڵ
ئاماری میوانەکان
ئاماری بابەت
وەرگێڕی فۆنتەکان
گۆڕینی ڕێکەوتەکان
پشکنینی ڕێنووس
زمان و شێوەزمانی ڕووپەلەکان
کیبۆرد
لینکە پێویستەکان
ئێکستێنشنی کوردیپێدیا بۆ گووگڵ کڕۆم
کوکیز
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی - کوردیی سەروو
Kurmancî - Kurdîy Serû
هەورامی
English
Française
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
چوونەژوورەوە
دەبمە هاوکارتان!
وشەی نهێنیت لەبیرکردووە!
        
 kurdipedia.org 2008 - 2023
دەربارە
بابەت بەهەڵکەوت
ڕێساکانی بەکارهێنان
هاوکارانی کوردیپێدیا
بیروڕاکانتان
دڵخوازەکان
کڕۆنۆلۆژیای ڕووداوەکان
چالاکییەکان
یارمەتی
بابەتی نوێ
سوپای ئەڵمانیا لە کرماشان ساڵی 1893
شوێن: کرماشان
ڕۆژ یان ساڵی گیرانی وێنەکە: 1893
کەسایەتییەکانی ناو وێنەکە: (نمایشی سەربازانی سوپای ئەڵمانیا لە کرماشانی ڕۆژهەڵاتی کوردستان)
ناوی وێنەگر: ئەنتۆنی ڕووسی [1]
سوپای ئەڵمانیا لە کرماشان ساڵی 1893
زەماوەندێکی کوردەواری لە گوندێکی نزیک شاری مەهاباد ساڵی 1974
شوێن: مەهاباد
ڕۆژ یان ساڵی گیرانی وێنەکە: 1974
کەسایەتییەکانی ناو وێنەکە: (زەماوەندێکی کوردەواری لە گوندێکی نزیک شاری مەهاباد، کە پێدەچێت زەماوەندی ژن هێنان بێت)
ناوی وێنەگر: ئەنوەر یوسفی[1]
زەماوەندێکی کوردەواری لە گوندێکی نزیک شاری مەهاباد ساڵی 1974
خۆپیشاندانی کوردانی سوید دژی ڕژێمی ئێران ساڵی 1979
شوێن: سوید
ڕۆژ یان ساڵی گیرانی وێنەکە: 1979
کەسایەتییەکانی ناو وێنەکە: (خۆپیشاندانی کوردانی سوید دژی ڕژێمی ئێران )
ناوی وێنەگر: (نەناسراو)[1]
خۆپیشاندانی کوردانی سوید دژی ڕژێمی ئێران ساڵی 1979
چەند خانمێکی خەڵکی مەهاباد لە موکریان
شوێن: موکریان
ساڵی گیرانی وێنەکە: ناوەڕاستی سەدەی بیستەم
کەسایەتییەکانی ناو وێنەکە: (چەند خانمێکی خەڵکی مەهاباد بە جلوبەرگی ڕەسەنی ئەو شارە)
ناوی وێنەگر: نەزانراو
[1]
چەند خانمێکی خەڵکی مەهاباد لە موکریان
دانا کامەران
ناو: دانا
ناوی باوک: کامەران
شوێنی لەدایکبوون: سلێمانی
جۆری یای: تۆپی پێ
یانە: یانەی وەرزشی برایەتی
ژیاننامە
یاریزانی تۆپی پێی یانەی وەرزشی برایەتییە لە خولی کوردستان یەکێکە لە گۆڵکارە دیارەکانی
دانا کامەران
ئاکرێ ساڵی 1910
شوێن: ئاکرێ
ڕۆژ یان ساڵی گیرانی وێنەکە: 1910
کەسایەتییەکانی ناو وێنەکە: (نەناسراو)
ناوی وێنەگر: (نەناسراو)[1]
ئاکرێ ساڵی 1910
یەکێتی مەلەوانی ئێراق لقی سلێمانی
یەکێتی مەلەوانی کوردستان ماوەی چەندین ساڵە بەردەوامی هەیە، چەندین چالاکیان ئەنجام داوە بەشداری خولەکانی کوردستان وئێراقیان کردووە.
دکتۆر محەمەد زەهاوی لە ساڵی 2022 وەک سەرۆکی یەکێتی مەلەوانی کوردستان
یەکێتی مەلەوانی ئێراق لقی سلێمانی
کەرکووک ساڵی 1950
شوێن: کەرکووک
ڕۆژ یان ساڵی گیرانی وێنەکە: 1950
کەسایەتییەکانی ناو وێنەکە: (دیمەنی قەڵای کەرکووک)
ناوی وێنەگر: (نەناسراو)[1]
کەرکووک ساڵی 1950
دوو پیاوی کوردی شاری ئورفە ساڵی 1900
شوێن: ئورفە
ڕۆژ یان ساڵی گیرانی وێنەکە: 1900
کەسایەتییەکانی ناو وێنەکە: (دوو پیاوی کوردی شاری ئورفەی باکووری کوردستان، سەیری جیاوازی جلەکانیان و جگەرەکانی دەستیان کە دانەگیرساوە هەر بۆ جوانی خستوویا
دوو پیاوی کوردی شاری ئورفە ساڵی 1900
یانەی وەرزشی خەڵات پێنجوێن
یانەی وەرزشی خەڵات پێنجوێن لە ساڵی 2019 لە شارۆچکەی پێنجوێن دامەزراوە، چەندین یاری دۆستانەو ناوخۆی بەشداری کردووە.
چەندین جۆری یاری هەیە وەک (تۆپی پێ، تۆپی بالە باسکە ، کاراتی، موای تای ،..).
[1]
یانەی وەرزشی خەڵات پێنجوێن
گرووپی شانۆیی قوتابیانی جەمعیەتی زانستی کوردان لە سلێمانی ساڵی 1937
شوێن: سلێمانی
ڕۆژ یان ساڵی گیرانی وێنەکە: 08-04-1937
کەسایەتییەکانی ناو وێنەکە: (ئەوانی ناسراون: یەکەمی لای ڕاست لە ڕێزی پێشەوە عەلی ماستاوە، رێزی پشتەوە یەکم کەس لای چەپ سەید باقی)
ناوی وێنەگر: (
گرووپی شانۆیی قوتابیانی جەمعیەتی زانستی کوردان لە سلێمانی ساڵی 1937
کاروان خالید - کاروان کاراتی
ناو: کاروان
نازناو: کاروان کاراتی
ناوی باوک: خالید
شوێنی لەدایکبوون: ڕانیە
جۆری یاری: کاراتی
پیشە: ڕاهێنەر
یانە: یانەی وەرزشی خەڵاتی پێنجوێن
ژیاننامە
ڕاهێنەری یانەی وەرزشی خەڵاتی پێنجوێنە، 23
کاروان خالید - کاروان کاراتی
ئەحمەد قەڵاتوکی
ناو: ئەحمەد
نازناو: ئەحمەد قەڵاتوکی
شوێنی لەدایکبوون: گوندی قەڵاتوکی شارەدێی شێروان مەزن
یانە: یانەی وەرزشی ڕانییە
جۆری یاری: تۆپی پێ
ژیاننامە
ئەحمەد قەڵاتوک یاریزانی تۆپی پێی یانەی وەرزشی ڕانی
ئەحمەد قەڵاتوکی
چایخانەی ئەوبەری لە کفری ساڵی 1972
شوێن: کفری
ڕۆژ یان ساڵی گیرانی وێنەکە: 1972
کەسایەتییەکانی ناو وێنەکە: (لە چەپەوە: شەهید سیروان، هیجران مەجاحل، شەهید تەیمور، نەجمەدین درێژ، سمایلی عەزیز ئاغا، مەجید خەیات)
ناوی وێنەگر: (نەناسراو)[
چایخانەی ئەوبەری لە کفری ساڵی 1972
کرێکارانی کارگەی فەتاح پاشا لە کەرکووک ساڵی 1926
شوێن: کەرکووک
ڕۆژ یان ساڵی گیرانی وێنەکە: 1926
کەسایەتییەکانی ناو وێنەکە: (کرێکارانی کارگەی فەتاح پاشا، یەکەم کارگە بوو لە هەموو ڕۆژهەڵاتی ناوەڕاست.)
ناوی وێنەگر: (نەناسراو)[1]
کرێکارانی کارگەی فەتاح پاشا لە کەرکووک ساڵی 1926
دوو خانمی خەڵکی کرماشان، ساڵی 1960
شوێن: کرماشان
ساڵی گیرانی وێنەکە: 1960
کەسایەتییەکانی ناو وێنەکە: (دوو خانمی کوردی خەڵکی کرماشان، بە جلوبەرگی ڕەسەنی کوردییەوە)
ناوی وێنەگر: (نەزانراو)
[1]
دوو خانمی خەڵکی کرماشان، ساڵی 1960
بازاڕی هەولێر لە ساڵی 1938
شوێن: بازاڕی هەولێر
ساڵی گیرانی وێنەکە: 1938
کەسایەتییەکانی ناو وێنەکە: نەناسراون
ناوی وێنەگر: نەزانراو
[1]
بازاڕی هەولێر لە ساڵی 1938
عوبێد مەحمود محەمەد
ناو: عوبێد
ناوی باوک: مەحمود محەمەد
شوێنی لەدایکبوون: گوندی سێوسێنان ی شارۆچکەی قەرەداغ
شوێنی کۆچی دوایی: سلێمانی
ژیاننامە
هاووڵاتییەکی گوندی سێوسێنانی شارۆچکەی قەرەداغ بووە، لە ڕێکەوتی 23-03-198
عوبێد مەحمود محەمەد
تریفە ئەمیری
ناو: تریفە
ناوی باوک: ئەمیری
شوێنی لەدایکبوون: مەهاباد
ژیاننامە
خانمە گۆرانیبێژێکی شاری مەهابادی ڕۆژهەڵاتی کوردستانە، بە وتنەوەی گۆرانییەکانی هونەرمەندە کۆچکردووەکان دەستیپێکردووە، خاوەنی چەند گۆر
تریفە ئەمیری
گازێکی ژەهراوی؛ ئەمریکا و عێراق و گازبارانى هەڵەبجە
ناونیشانی پەڕتووک: گازێکی ژەهراوی؛ ئەمریکا و عێراق و گازبارانى هەڵەبجە
ناوی نووسەر: یۆست هیڵتەرمان
ناوی وەرگێڕ: محەمەد حەمەسالح تۆفیق
دەزگای چاپ و پەخش: سەردەم
ساڵی چاپ: 2021
ژمارەی چاپ: چاپی دوو
گازێکی ژەهراوی؛ ئەمریکا و عێراق و گازبارانى هەڵەبجە
کاڵێ سەباح
ناو: کاڵێ
ناوی باوک: سەباح
شوێنی لەدایکبوون: سلێمانی
ژیاننامە
کاڵێ سەڵاح یەکێکە لە خانمە ئەکتەرە دیارەکانی درامای کۆشکی هەنار لە ئێستادا 2023 لە کەناڵی کوردسات پێشکەشدەکرێت، دەرچووی پەیمانگای هونە
کاڵێ سەباح
بێساران جاسم
ناو: بێساران
ناوی باوک: جاسم
شوێنی لەدایکبوون: سلێمانی
ژیاننامە
بێساران جاسم دەرچووی زانکۆی سلێمانی بەشی شانۆ و سینەمایە، یەکێکە لە ئەکتەرە دیارەکانی کوردستان لە چەندین فیلمی سینەمای بەشدارە وەک (
بێساران جاسم
پوختەی یاساکان و فیقهی ئافرەتان
ناونیشانی پەڕتووک: پوختەی یاساکان و فیقهی ئافرەتان
ناوی نووسەر: د. ئەبوبەکر سدیقی
شوێنی چاپ: هەولێر
دەزگای چاپ پەخش: تەفسیر [1]
پوختەی یاساکان و فیقهی ئافرەتان
بیبلۆگرافیای هونەر؛ بەرگی 01
ناونیشانی پەڕتووک: بیبلۆگرافیای هونەر؛ بەرگی 01
نامەی ماستەر و دکتۆراکانی کورد لەبواری هونەر
ناوی ئامادەکار: کاروان عەلی محەمەد
شوێنی چاپ: هەولێر
ساڵی چاپ: 2023
ژمارەی چاپ: چاپی یەکەم [1]
بیبلۆگرافیای هونەر؛ بەرگی 01
چێژوتام لەژیانی خۆت وەرگرە
ناونیشانی پەڕتووک: چێژوتام لەژیانی خۆت وەرگرە
ناوی نووسەر: د. محەمەد عەبدولڕەحمان ئەلعەریفی
ناوی وەرگێڕ: ئەبوبەکر تۆفیق
وەرگێڕان لە زمانی: عەرەبی
ساڵی چاپ: 2010
ژمارەی چاپ: چاپی دووەم [1]
چێژوتام لەژیانی خۆت وەرگرە
ئامار
بابەت 438,152
وێنە 90,205
پەڕتووک PDF 16,355
فایلی پەیوەندیدار 73,810
ڤیدیۆ 557
میوانی ئامادە 44
ئەمڕۆ 35,286
ڕاپرسی
   ڕاپرسی دەربارەی ڕێکخراوی کوردیپێدیا و ماڵپەڕەکەی!
بۆ پێشخستنی کارەکانی ڕێکخراوەکەمان و باشترکردنی ماڵپەڕەکەمان تکایە وەڵامی پرسیارەکانی ئەم ڕاپرسییەمان بدەرەوە..
زۆر سوپاس بۆ هاوکاریتان!
   ڕاپرسی دەربارەی ڕێکخراوی کوردیپێدیا و ماڵپەڕەکەی!
شوێنەکان
ڕواندز
ژیاننامە
مەلا ئەحمەد بانیخێڵانی - ئە...
ژیاننامە
مەلا ناسیح تۆماری
ژیاننامە
فازیل حاجی1
پەڕتووکخانە
سیڤەرنامە - وەشانی 1
قوتابخانەی سۆمەری...قوتابخانەی کوردی کورد خاوەنی یەکەمین قوتابخانەیە‌ لە مێژوودا
بەرهەمەکانتان بە ڕێنووسێکی پوخت بۆ کوردیپێدیا بنێرن. ئێمە بۆتان ئەرشیڤ دەکەین و بۆ هەتاهەتا لە فەوتان دەیپارێزین!
پۆل: کورتەباس | زمانی بابەت: کوردیی ناوەڕاست
بەشکردن
Facebook0
Twitter0
Telegram0
LinkedIn0
WhatsApp0
Viber0
SMS0
Facebook Messenger0
E-Mail0
Copy Link0
  
نرخاندنی بابەت
نایاب
زۆر باشە
باش
خراپ نییە
خراپ
زۆرتر
بۆ ناو لیستی دڵخوازەکان
ڕای خۆت دەربارەی ئەم بابەتە بنووسە!

گۆڕانکارییەکانی بابەتەکە
Metadata
RSS

گووگڵی وێنەی بابەتی هەڵبژێردراو بکە!
گووگڵی بابەتی هەڵبژێردراو بکە!
وەرگێڕان
Kurmancî - Kurdîy Serû0
English0
عربي0
فارسی0
Türkçe0
עברית0
Deutsch0
Español0
Française0
Italiano0
Nederlands0
Svenska0
Ελληνική0
Azərbaycanca0
Fins0
Norsk0
Pусский0
Հայերեն0
中国的0
日本人0
ئەم بابەتە باشتر بکە!
| |
وەرگێڕ: عیسا بۆتانی

سەرهەڵدان و دامەزراندنی قوتابخانەی سۆمەری لە ‌دەرەنجامی ڕاستەوخۆی داهێنانی شێوازی نووسینی مێخی (بزماری) بوو، کە بووە هۆی پێشکەوتنی شارستانیەت لە و وڵاتەیە دا.

یەکەمین دیکۆمێنتی نووسرای پەیوەست بە قوتابخانە لە شاری (ئۆرۆک/وارۆک) دۆزرایەوە و لەمیانی هەزار خشتی بچووکی قوڕین کە بەشێوازی ڕێنووسی وێنەدار نووسرا بوو؛ بەشێکیان تایبەت بوون بە وانەگوتنەوە و ڕاهێنان و مێژوویان بۆ بەر لە 3000 ساڵی پێش زایین دەگەڕێتەوە. لە و سەردەمەدا بیر لە خوێندن و شێوازەکانی وانەگوتنەوە کراوەتەوە و چەند سەدەیەک لەپاش ئەوە پێشکەوتنی بواری پەروەردەیی بە هێواشی بەڕێوە چووە، تاکو پاش ئەو قۆناغە ژمارەیەک قوتابخانە لەسەرتاسەری وڵاتی سۆمەردا دەرکەوتن و لە شاری شرۆباک کە دەکەوتە نزیک ئۆرۆک وانەی نووسین بەشێوازێکی ڕێکخراو گوتراوەتەوە.

لە ساڵی 1902 و 1903 کاری کنە و پشکنین لە و ناوچەیە کرا و ژمارەیەک لە گلەنووسی قوتابخانە دۆزرانەوە کە مێژوویان بۆ 2500 ساڵی پ.ز دەگەڕایەوە و لە و سەردەمەدا بۆ فێرکردنی قوتابیان بەکار هێنراون، لە ئەنجامی پشکنینەکان بەهەزاران تابلۆی قوڕین دۆزرانە‌وە کە پەیوەندییان بە لایەنی کارگێڕی و ئابووری و هەموو بوارەکانی دیکەی ژیان هەبووە و لەنێو ئەو گلەنووسانەشدا بەشێکیان بە مەبەستی خوێندن و قوتابخانە نووسراونەتەوە و ئەوەیە کە هیچ گومانێک ناهێڵێتەوە لەوەی قوتابخانەکان لەسەرتاسەری ئەو وڵاتە جێی بایەخ بوونە و کاریان بۆ پێشخستنی بواری خوێندن و فێرکردن کردووە.

سەرەڕای ئەوەی ئەو گڵەنووسە قوڕییانە بەس نین بۆ ئەوەی سیستەمی قوتابخانە سۆمەرییەکان و شێوازی بەڕێوەبردنی بزاندرێ کەوا چۆن و بە چ شێوەیەک بووە، بەڵام دۆزینەوەی ئەو ژمارە زۆرەی تابلۆکان کە جۆرەها ڕاهێنانی قوتابخانەییان لەخۆوە گرتووە و لەمیانی وەرگێڕانی بۆ زمانی ئەمڕۆ ئاشکرا بووە کە خشتەکان وەکوو ئەرکی ماڵەوە لەلایەن قوتابییەکانەوە نووسراونەتەوە و بەشێکیان بە دەستخەتی جوان و هەندێکیشیان بە دەستخەتی ناڕێک و ناشرین نووسراون کە ئەمەش بۆ ئاستی زیرەکی و لاوزای قوتابییەکان دەگەڕێتەوە. تەنانەت باس لەوەش دەکرێ کە مامۆستایانی سۆمەریی وتار و نووسینەوەیان لەبارەی شێوازی وانەگوتنەوەی ئەو سەردەمە هەیە، بەهۆی ئەمەوە لە ئێستادا ئەگەر زانیارییەکان کەمیش بن بەڵام بیرۆکەیەکیان تۆمار کردووە کە مەبەست و ئامانج لە خوێندن و قوتابخانەکان چ بووە و لەبارەی قوتابی و دەستەی مامۆستایان و پرۆگرامی خوێندن و شێوازی وانەگوتنەوەی ئەوسا و لەڕێگەی نووسینەوە لەسەر خشتە قوڕییەکان ئەوەیان ڕوونکردۆتەوە.

شوێنەوارناسان بەدواداچوونیان کردووە و ئەوەیان لەلادا ئاشکرا بووە کە مەبەستی سەرەکی لە دامەزراندنی قوتابخانەی سۆمەری بۆ ئامادەکردنی پسپۆران و مەشقی پیشەیی بووە تاکو لە و ڕێیەوە نووسەران بۆ کایەکانی کارگێڕی و بەڕێوەبردنی وڵات و تەنانەت بۆ پەرستگا و کۆشک ئامادە بکرێن، وردە وردە ئەو قوتابخانانە گەشەیان کردووە تاکو پرۆگرامی خوێندنیان فراوانتر بوو و بوونەتە مەڵبەندی زانست و ڕۆشنبیری لە وڵاتی سۆمەر دا.

لێکۆلەرەوەیەکی ئەڵمانی بەناوی نیکۆڵاس شنایدەر کە پسپۆری بواری نووسینەوەی مێخییە باسی لەوە کردووە کە فێربوون لە قوتابخانەکانی سۆمەریدا نە تەوزیمی و نە ئارەزوومەندانەش بووە، و زۆرینەی قوتابییەکان لە خانەوادە دەوڵەمەندەکان بوونە و مووچەی مامۆستایان لەلایەن ئەو خانەوادانەوە دابین کراوە ... بۆیە خانەوادە هەژارەکان نەیانتوانیوە منداڵەکانیان بخەنە بەر خوێندن و شنایدەر ئەوەشی خستۆتە ڕوو کە ناوی هیچ نووسەرێکی ئافرەت لە و گلەنووسانەدا نەهاتووە و ئەوەش دەیسەڵمێنێت کە قوتابیانی ئەو قوتابخانانە تەنیا کوڕ بوونە.

کە دەگوترێ کورد لە ڕەچەڵەکی سۆمەرییەکانن بەهۆی بەڵگە و دیکۆمێنت و زانیارییە مێژووییەکانە کە لە تابلۆ قوڕییەکاندا هاتوون، سەبارەت بەمە د. مەهدی کاکەیی پسپۆری مێژوو و شاستانیەتە دێرینەکان، دەڵێ: ئەگەر تەنیا کەسێک ئەندامی ئەو تیمە بوایە کە گلەنووس و تابلۆکانی سۆمەرییان خوێندەوە کورد بوایە، ئەوسا بەبێ دوودڵی ئەو تیمە دەیگوت سۆمەرییەکان کوردن، بەڵام لەبەر ئەوەی کوردیان لەگەڵ نەبووە بۆیە هەر کەسەو دێ دەڵێ سۆمەریەکان ئێمەین. هەروها لێکۆڵەرەوەیەکی دیکەی کورد دەڵێ: ئەگەر کەسێکی سۆمەری و کوردێکی ئێستا بەیەکەوە قسە بکەن، ئەوە بە ڕێژەی ٪70 لەیەکتری تێدەگەن، لەبەر ئەوەی هەردوو زمانی سۆمەری و کوردی بەو ڕێژەیە لەیەکترەوە نزیکن و بەشێک لە و وشە کوردییانەی کە ئەمڕۆ کورد بەکاری دێنن لەگەڵ وشە سۆمەرییەکانی ئەوسا نەک هەمان واتا دەدەن بەڵکوو دەقاودەق وەک یەکن.

بە نموونە ئەمانە هەندێ لەو وشە هاوبەشانەی نێوان سۆمەری و زمانی کوردین:

(ئار، ئور-وار/خاک و زێد و نیشتمان) ، (کار-کار/ئیش و کار) ، (بالا-باڵا/بڵند) ، (بالا-باڵ/قۆڵ، پەڕوباڵ) ، (ئا-ئاو/ئاو) ، (ئارابانا-عەرەبانە/عەرەبانە) ، (ئارەزو-ئارەزو/هیوا و داخواز و نزا و پاڕانەوە) ، (گا-گا/نێرەی چێل، گامێش) ، (کال-کال/پیاوی بەتەمەن) ، (کال-کەل/کەلەپیاو، کەلەگەت، گەورە) ، (گلگامش-کەلەگامێش/گامێشی قەبە، کەلەکێوی) ، (گەل-گەل/میللەت، نەتەوە) ، (گشتۆ-گشتی/گشت، هەمووان) ، (گۆت گۆ-گۆتەگۆت/قسەوباس) ، (دڤیسار-نڤیسار/نووسەر) ، (دد-دوو/ژمارە دوو) ، (دەست-دەست/دەست) ، (شەشا-شەش/ژمارە شەش) ، (هەشە-هەشت/ژمارە هەشت) ، (راست-راست/پێچەوانەی خوار) ، (باران-باران/ئاوی باران) ، (سەرکار-سەرکار/سەرپەرشتیاری کار) ، (دار-دار/بنەدار) ، (بەند-بەند/بەندە) ، (جی-جێ/جێگا و شوێن) ، (موش-مێش/مێش و مەگەز) ، (نەنە-نەنە/داپیرە) ، (نەمۆ-نامە/نامە) ، (نەندا-ناندین/نان، خۆراک، لە هەولێر ناندین ماوە) ، (کور-کوور/قۆر، قووڵ) ، (کور-کۆر/کۆرت، قۆرت) ، (را-رۆ/رۆژ) ، (شە-جە/جۆ) ، (دەپ-دەپە/تەپە دار، تابلۆی دار) ، (کو-کۆ-کێو/شاخ، چیا) ، (برا-برا/برا لە دایک و باوک) ، (باپیرا-باپیر/باوکی باوک یان دایک) ، (ئابزو-ئاوزێ/ئاوی زێ، ڕووبار) ، (چیاسۆر-چیای سوور/چیای سوور) ، (مر-مار/مار) ، (سلان-شێلان/شێلانی هەویر) ، (ئارێ-هاڕێ/هاڕین، هاڕینی گەنم) ، (بر-بڕ/بڕین) ، (نو زو-نەزان/نەزان) ، (دۆس-دۆست/دۆست) ، (وێسا-وەستا/شارەزا) .

لەلایەکی دیکەشەوە هەر لەبارەی نزیکی و هاوواتایی وشەکانی کوردی و سۆمەریی، (محەمەد بەکر) لەنووسینێکیدا دەڵێت: ئێمەی کورد بۆ ڕۆژەکانی هەفتە وشەی شەممە بەکاردێنین، ناشزانین و ناشپرسین ئەرێ واتای شەممە چییە؟ شەممە واتای ڕۆژ دەگەیەنێت، لە شەمش (ئوتو) خوداوەندی ڕۆژ خۆری سۆمەرییەوە ماوەتەوە...بابلیەکانیش بەکاریان هێناوە و عەرەب تا ئەمڕۆش بەخۆر دەڵێ شەمس، چۆن بزانین وایە، ئایا زمانی کوردی هێندە ڕەگی لە مێژوودا هەیە؟ تۆ سەرنج بدە لە وشەی شەمشەمەکوێرە ڕێک یانی بە ڕۆژ کوێرە...کەواتە شەمە واتا ڕۆژ و وەلی دێوانەش دەڵێ: (ئەی شەمی شەوان، ئەی شەمی شەوان، ئەی شەمی بەشەوق چل چرای شەوان) . شەمی شەوان....واتا خۆری شەوان، مەدحی یارەکەی بەزیادەوە کردووەو دەڵێ وەک خۆر لەشەودا دەردەکەوی. هەڵە نەبم دڵدارەکەی هەر ناوی شەمسە بووە، کورد بەزۆری واتای شەم بە مۆم بەکاردێنێت، ئەی چۆن بزانین لە کوردستانی کۆندا هەمان ناوی خودای ڕۆژ واتا شەمش بەکارهاتووە؟ بەڵگە چییە.... هیچ پێویست بە خۆماندوو کردن ناکات، لە نووسینی تابلۆکەی دەربەندی بێلولەدا هاتووە: هەر کەسێک ئەم یادگارە لەناوببات خوداوەند شەمش و ئەدەد تۆوی نەهێڵن و لەناوی ببەن.

ئەوەی پەیوەستە بە لایەنی خوێندن و قوتابخانە لە مێژووی سۆمەرییدا و جێ و پێگەی لەبەڕێوەبردنی قوتابخانەکانی ئەو سەردەمەدا هەبووە مامۆستایە، لەمڕووشەوە دوای وردبوونەوە و بەراوردکرنی زمانەوانی و وشەسازیی سەبارەت بە وشەی (مامۆستا) ی ئەمڕۆ و (ئاممیا) ی سۆمەری و پەیوەندییان بەیەکەوە، وەک دەرەنجام بەدیاردەکەوێ کە: ئاممیا لە سۆمەری مامۆستا و شارەزا و برای گەورەیە، (وستات) لە فەیلی بەمانای شارەزا و وەستایە، لە کوردستان بەربڵاوە و هەتا ئێستاش وەستا بەکاردێ، عەرەبیش وەک ئوستە و ٲستاذ بۆ خۆی بردووە؛ کەواتە لێکدانی هەردوو وشە سۆمەری و فەیلی پەهلەویەکە دەبێتە: براگەورەی شارەزا و فێرکەر، مامۆستا، بۆیە دەشێ هەردوو وشەکە دوای پشتبەستن بە و زانیارییانەی لە پەرتووکی (لە گلەنووسەکانی سۆمەر) لەنووسینی (سامۆئیل کەریمەر) دا هاتووە و بە بەراوردکردنەوی لەگەڵ سەرچاوەی دیکە بگەینە ئەو ئەنجامەی کە: پێدەچێت وشەی (مامۆستا) ی ئێستا لە وشەی (ئاممیا) ی کوردی سۆمەری و لێکدانی لەگەڵ وشەی (وستات) ی کوردی پەهلەوی فەیلی هاتبێ، کە هەردووکیان بۆ وشەی مامۆستا و شارەزا و خبیر و فێرکار بەکارهاتووە. کەواتە ئەگەر: (ئاممیاستات، ئاماستا، ماماستا و پاشان بۆ مامۆستا) گۆڕا بێ زۆر بەجێ و ڕێتێچووە، لە کوردی ئێستاش زۆر ئاساییە (ئا) و (ما) جێگۆڕکێ بکەن وەک دەنگ، بۆ نموونە (ئامۆژن و مامۆژن) کە یەک وشەن لە ڕووی مانا و ئاوەڵناوی کۆمەڵایەتییەوە، کە دەکەنە خێزانی مام. وەک ئەگەری یەکگرتنی هەردوو وشەکەش، بەڵگە ئەوەیە کە ئیلامیەکان (ئیلام شار و ناوچەیەکی فەیلی نشینە) لە ڕۆژهەڵاتی وڵاتی سۆمەرەوە هێڕشیان کردۆتە ناوچەی قەڵەمڕەوی سۆمەریەکان و دواتر زمانی سۆمەری وەک زمانی نووسین لەسەردەمی ئەکەدییەکانیش کە بە ڕەچەڵەک سامی بوون هەر کاری پێکراوە، تێکەڵاوی درووست بووە، وەکوو تر ڕەچەڵەکی سۆمەریەکان بۆ باشووری کوردستان و سنووری وڵاتی سۆبار دەگەڕێتەوە، بۆیە یەکەمین نشتیمان و سەرزەمین وشەی (ئاممیا) باشووری کوردستانە و سۆمەریەکان لەگەڵ خۆیان بردویانە بۆ خوارووی میزۆپۆتامیا.

سەبارەت بە پرۆگرامی خوێندن لە قوتابخانەکانی سۆمەریدا ڕوونکراوەتەوە کە بریتی بووە لەدوو بەش، بەشی یەکەمیان دەکرێ بە زانستی ناو ببرێ کە پشتی بە لێکۆڵینەوە بەستووە و بەشەکەی دیکەشی تایبەت بووە بە داهێنان و بەرهەمی وێژەیی.

زانا و شوێنەوارناسەکان لە ئێستادا گرینگی پرۆگرامەکانی خوێندنی ئەو سەردەمە دەزانن کە پەرتووک بووە لەشیوەی گلەنووس کە نەک تەنیا ناوی درەخت و جۆرەها گیانەوەر و ڕووەک و باڵندەی لەخۆوە گرتووە، بەڵکوو ناوی شار و وڵاتانی ئەوسا و بەرد و کانزاکان و جوگرافیا و هاوکێشەی درێژەی ماتماتیک و ئەنجامەکانیشی لەخۆوە گرتووە و زۆرترین بایەخ بە زمانی سۆمەریی دراوە. لەپاش لەناوچوونی شارستانیەتی سۆمەر لەلایەن ئەکەدییەکانەوەش زمان و دەستنووس و دەقە ئەدەبییە‌ سۆمەرییەکان پشتی پێ بەستراوە و و جێی گرینگیان بووە.

ئەگەر لە شێواز و ڕێگاکانی پەروەردەیی قوتابخانە سۆمەرییەکان ورد بینەوە و لەگەڵ ئەمڕۆدا بەراوردی بکەین، بۆمان ڕوون دەبێتەوە کەوا تاکو هەتا ئەمڕۆ هەمان شێواز کاری پێ دەکرێ، ئەمە ئەوە دەگەیەنێت کە سۆمەرییەکان لەڕووی کاری پەروەردەییەوە تا چ ئەندازەیەک داهێنەر و بەتوانا بوونە. لە تابلۆ قوڕینەکاندا هاتووە کە قوتابی لە بەیانی قوتابی چووتە قوتابخانە لەسەری پێویست بووە وانەی ڕۆژی پێشتر بڵێتەوە و دواتر مامۆستا وانەی نوێی لەسەر گڵەنووسەکاندا بۆیان گوتووە و ئەوانیش گوازتوویانەتەوە بۆ سەر تابلۆکانیان.

لەیەکێک لە تابلۆ قوڕینەکان باس لە نموونەیەکی داڕشتن کراوە کە لەلایەن مامۆستاوە نووسراوەتەوە و بە پرسیارێک دەستپێدەکا و دەڵێ: (ئەی قوتابی ڕۆژانە بەیانیان بۆ کوێ دەچویت؟ قوتابی وڵامی داوەتەوە: دەچوومە قوتابخانە. مامۆستا پرسیار دەکا و دەڵێ: چیت دەکرد لە قوتابخانە؟ قوتابی باس باس لە ماڵەوە دەکا و دەڵیت: سەیری گلەنووسەکانم دەکرد و چێشتەکەمم دەخوارد و تابلۆی نوێم دەردەهێنا تاکو بینووسمەوە و تەواوی بکەم، پاشان بۆ وانەی زارەکی یارمەتیان دەدام و ئێوارەش وانەی نووسینم ئامادە دەکرد. کاتێک قوتابخانە تەواو دەبوو دەگەڕامەوە ماڵ و باوکم دەبینی لەوێ دانیشتووە و منیش ئەو وانانەم پیشانی دەدا کە نووسیبووم و باوکیشم پێی دڵخۆش دەبوو. بەیانیان کە لەخە و هەڵدەستام دەچوومە لای دایکم و پێمدەگوت: خواردنەکەمم پێ بدە چونکە دەمەوێ بڕۆمە قوتابخانە و ئەویش دوو کولێرەی دەدامێ و منیش بەرەو قوتابخانە دەکەوتمە ڕێ. مامۆستا پێی دەگوتم بۆچی دواکەوتی؟ منیش چوومە ژوورەوە و لە حزووری مامۆستادا دڵم خورپەی دەکرد و بە ڕێزەوە سڵاوم لێی دەکرد) .

ئەمە نموونەیەکی نووسینەوەی داڕشتنە کە مێژووەکەی بۆ سێ هەزار ساڵ دەگەڕێتەوە و کە سەیری شێوازی مامۆستا لە ڕاهێنانی قوتابی دەکەی کە چۆن ویستوویەتی وا لەقوتابی بکا بتوانێت گوزارشت بکا، دەبینی چەندە شێوازێکی سەرکەوتووە ... تا ئەمڕۆشی لەگەڵدا بێت ئەم شێوازە لەلایەن زۆرینەی مامۆستایان کاری پێدەکرێ و لەڕووی زانستی فێرکردیشەوە بە ڕێگایەکی ڕاست و سەرکەوتوو هەژمار دەکرێ.

سەرباری لایەنە باشەکانی بواری فێرکردن لە قوتابخانە سۆمەرییەکان دا، لە و دیکۆمێنت و تابلۆ قوڕییانە باس لە کەسایەتی مامۆستا کراوە کە نموونەی خراپیان تێدا بووە و باس لە حاڵەتی وا کراوە کە مامۆستا بە ڕەفتاری توند هەڵسوکەوتی لەگەڵ قوتابیاندا کردووە و بەدار لێی داون، لە گڵەنووسەکاندا باس کراوە کە لەبەرانبەر قسەکردنی قوتابی لە پۆل و یان ڕاکردنی لە قوتابخانە توندوتیژی لەبەرانبەر کراوە و تەنانەت کاتێک مامۆستا بە قوتابی گوتووە (دەستخەتت خراپە و لێی ڕازی نیم) و بەدار لێی داوە، قوتابییەکە نەیتوانیووە بەرگەی ئەمە بگرێت و بە باوکی گوتووە مامۆستاکەی بانگهێشتی ماڵ بکات و دیاری پێ بدا، لە گڵەنووسەکەدا وەها هاتووە کە: باوکەکە بە گوێی کوڕەکەی کرد و بانگهێشتی کرد و لە شوێنی باش داینا و قوتابییەکەی خزمەتی کرد، ئەو نووسینانەی فێری بووبوو لە تابلۆ قوڕینەکانی پیشانی باوکی دا و باوکەکەش مەی دایە مامۆستاکە و خواردنی باش و پۆشاکی نوێ و دیاری پێی دا و ئەموستیلەی خستە پەنجەی، مامۆستاکە بە و سەخاوەت و میواندارییە دڵخۆش بوو و دڵنیایی دایە قوتابییەکە و پێیگوت: (ئەی گەنج، لەبەر ئەوی تو بە قسەکانمت کرد و ئامۆژگارییەکانمت پشتگوێ نەخست لەوانەیە لە هونەری نووسیندا بگەیتە لووتکە و زۆر باش فێری ببی و لەوانەشە لەنێو براکانتدا ببیتە سەرکردە و سەرۆکی هەموو هاوڕێکانت، خۆزیا لەنێو هاوڕێکانت ببیتە خاوەنی بڵندترین پایە... بەڕاستی لە ئەنجامدانی ئەرکەکانی قوتابخانەدا زۆر باش بوویت و تۆ بوویتە پیاوی زانست) .

مامۆستای زانکۆیەکی ئەمریکی لەبارەی ئەم نووسینەدا دەڵیت: بەم نامەیە ڕۆژانی قوتابخانە بە وشەی هاندان و ئومێدبەخشین کۆتایی دێت، ئەمە لەلایەن مامۆستاکەوە نووسراوەتەوە کە هەرگیز خەونی بەوە نەبینیووە کە ئەو دەقەی لەبارەی ڕۆژانی قوتابخانە نووسیوەتەوە و لەسەردەمی ئەودا خەڵک بینویانە لەپاش چوار هەزار ساڵ دووبارە لەلایەن مامۆستای زانکۆیەکی ئەمریکییەوە گیانی دەخرێتەوە بەر و دەخوێنرێتەوە.[1]
ئەم بابەتە 90 جار بینراوە
سەرچاوەکان
[1] ماڵپەڕ | کوردیی ناوەڕاست | www.gulanmedia.com
بابەتە پەیوەستکراوەکان: 7
پۆل: کورتەباس
زمانی بابەت: کوردیی ناوەڕاست
ڕۆژی دەرچوون: 09-08-2022
پەڕتووک - کوورتەباس: پەروەردە
پەڕتووک - کوورتەباس: زمانەوانی و ڕێزمان
پەڕتووک - کوورتەباس: مێژوو
جۆری دۆکومێنت: وەرگێڕدراو
جۆری وەشان: چاپکراو
زمان - شێوەزار: کرمانجیی ناوەڕاست
تایبەتمەندییە تەکنیکییەکان
کوالیتیی بابەت: 87%
87%
 30%-39%
خراپ
 40%-49%
خراپ
 50%-59%
خراپ نییە
 60%-69%
باش
 70%-79%
زۆر باشە
 80%-89%
زۆر باشە
 90%-99%
نایاب
87%
ئەم بابەتە لەلایەن: ( هەژار کامەلا )ەوە لە: 03-01-2023 تۆمارکراوە
ئەم بابەتە لەلایەن: ( زریان سەرچناری )ەوە لە: 09-01-2023 پێداچوونەوەی بۆکراوە و ئازادکراوە
ئەم بابەتە بۆ دواجار لەلایەن: ( زریان سەرچناری )ەوە لە: 09-01-2023 باشترکراوە
گۆڕانکارییەکانی بابەتەکە
ناونیشانی بابەت
ئەم بابەتە بەپێی ستانداردەکانی کوردیپێدیا هێشتا ناتەواوە و پێویستیی بە داڕشتنەوەی بابەتی و زمانەوانیی زۆرتر هەیە!
ئەم بابەتە 90 جار بینراوە

ڕۆژەڤ
ڕواندز
ڕواندز یەکێکە لە شارەکانی هەرێمی کوردستان-ئێراق، لە ناوچەیێکی شاخاوی هەڵکەوتووە، لەبەری ڕۆژهەڵاتی بەسەر خەرەند دادەڕوانێت و لەبەری ڕۆژاواش خارەڕەش. بە چیاکانی زۆزک و هەندرێن و ئارموشە و کۆڕەک دەورە دراوە، بە دووری (104) کم دەکەوێتە باکووری ڕۆژهەڵاتی شاری هەولێر.
بەپێی سەرچاوە مێژووییەکان ئەم شارە لە سەردەمی (ئۆراتوو) یەکاندا بنیاتنراوە، لە سەدەی (8پ.ز) پایتەختی دەوڵەتی (مەساسیر) بووە.
ڕۆژانی فەرمانڕەوایی میر محەمەد (پاشای گەورە) (1813-1836ز) بە ماوەی زێڕینی ئەم شارە دادەنرێت، کە لەم ماوەیەدا پ
ڕواندز
مەلا ئەحمەد بانیخێڵانی - ئەبو سەرباز
ئەندامی سەرکردایەتیی حشع و حشک
تێکۆشەری شیوعی ئەحمەد بانیخێڵانی (ئەبو سەرباز)
لە 28-5-1925 دێی فەقێ جنە لەدایک بووە و لە 29-3-2013 ستۆکهۆڵم کۆچی کردووە
لە گەرمیان و دەوروبەری مەلا قادر باوکی ئەبوسەرباز ناوبانگی دەرکردبوو. جێگای ڕیز و تەقدیری خەڵکی بوو. لەو خێزانە مەلایە تێکۆشەری شیوعی هاوڕێ ئەحمەد ئەبو سەرباز لە دایک بووە و ڕێچکەی مەلایەتی وازلێهێنا و بیروباوەڕی شیوعی یاتی هەڵبژارد و لە قوتابخانەی حیزبی لە مۆسکۆ و بولگاریا فەلسەفەی مارکسی لینینی خوێند و گەیشتە ئەندامی لێژنەی مەرکەزی بەناوبان
مەلا ئەحمەد بانیخێڵانی - ئەبو سەرباز
مەلا ناسیح تۆماری
قارەمانێکی ون، مەلا ناسیح تۆماری سەربازێکی ونی ڕێبازی کوردایەتی و نیشتمانپەروەری خوالێخۆشبوو (ناسیح مەجید فەقێ ئۆمەر) ە، ناسراو بە (مەلا ناسیح تۆماری) ساڵی (1942) لە گوندی (تۆمار) ی شارەدێی (شوان) ی پارێزگای کەرکووک لە خانەوادەیەکی زەحمەتکێشی کورد هاتووەتە ژیانەوە.
لە منداڵییەوە لە گوندەکەی خۆی خراوەتە بەر خوێندنی ئایینی، لە تەمەنی لاوی پەیوەندی دەکات بە باڵی مەکتەبی سیاسی پارتی دیموکراتی کوردستان دەبێتە کادیرێکی دیاری شۆڕشی ئەیلوول و دۆستێکی نزیکی خانەوادەی مام جەلال، تا نسکۆی شۆڕشی ئەیلوول در
مەلا ناسیح تۆماری
فازیل حاجی1
ناو: فازیل
نازناو: فازیل حاجی
شوێنی لەدایکبوون: سلێمانی
شوێنی کۆچی دوایی: سلێمانی
ڕۆژی کۆچی دوایی: 27-03-2021
ژیاننامە
هاوڵاتییەکی دێرینی شاری سلێمانییە کە یاریزانی تۆپی پێی یانەی وەرزشی سلێمانی بووە.
27-03-2021 بە نەخۆشی کۆچی دوایی کردووە.
[1]
فازیل حاجی1
سیڤەرنامە - وەشانی 1
ناونیشانی پەڕتووک: سیڤەرنامە
تایبەتە بەو بابەتانەی کە ڕێکخراوی کوردیپێدیا پەیوەندیدار بە ڕێککەوتننامەی سیڤەر، ئەرشیڤی کردوون.
ئەم بایندەرە، سەرئەنجامی کاری بەردەوامی چەند ساڵەی ئەرشیڤوانانی کوردیپێدیایە. بەبڵاوکردنەوەی ئەم بەرهەمە کوردیپێدیا هیچ دەستکەوتێکی ماددی پەیداناکات. تکایە لە کاتی سوودوەرگرتن لەم بایندەرە لە تۆژینەوە و نووسینەکانتاندا، ئاماژە بە ناوی ئەم بایندەرە، ژمارەی وەشان، ساڵی دەرچوون و کوردیپێدیا بکەن.
جۆری چاپ: دیجیتاڵ
دەزگای پەخش: ڕێکخراوی کوردیپێدیا
ساڵی چاپ: 2023
ژمارەی
سیڤەرنامە - وەشانی 1
بابەتی نوێ
سوپای ئەڵمانیا لە کرماشان ساڵی 1893
شوێن: کرماشان
ڕۆژ یان ساڵی گیرانی وێنەکە: 1893
کەسایەتییەکانی ناو وێنەکە: (نمایشی سەربازانی سوپای ئەڵمانیا لە کرماشانی ڕۆژهەڵاتی کوردستان)
ناوی وێنەگر: ئەنتۆنی ڕووسی [1]
سوپای ئەڵمانیا لە کرماشان ساڵی 1893
زەماوەندێکی کوردەواری لە گوندێکی نزیک شاری مەهاباد ساڵی 1974
شوێن: مەهاباد
ڕۆژ یان ساڵی گیرانی وێنەکە: 1974
کەسایەتییەکانی ناو وێنەکە: (زەماوەندێکی کوردەواری لە گوندێکی نزیک شاری مەهاباد، کە پێدەچێت زەماوەندی ژن هێنان بێت)
ناوی وێنەگر: ئەنوەر یوسفی[1]
زەماوەندێکی کوردەواری لە گوندێکی نزیک شاری مەهاباد ساڵی 1974
خۆپیشاندانی کوردانی سوید دژی ڕژێمی ئێران ساڵی 1979
شوێن: سوید
ڕۆژ یان ساڵی گیرانی وێنەکە: 1979
کەسایەتییەکانی ناو وێنەکە: (خۆپیشاندانی کوردانی سوید دژی ڕژێمی ئێران )
ناوی وێنەگر: (نەناسراو)[1]
خۆپیشاندانی کوردانی سوید دژی ڕژێمی ئێران ساڵی 1979
چەند خانمێکی خەڵکی مەهاباد لە موکریان
شوێن: موکریان
ساڵی گیرانی وێنەکە: ناوەڕاستی سەدەی بیستەم
کەسایەتییەکانی ناو وێنەکە: (چەند خانمێکی خەڵکی مەهاباد بە جلوبەرگی ڕەسەنی ئەو شارە)
ناوی وێنەگر: نەزانراو
[1]
چەند خانمێکی خەڵکی مەهاباد لە موکریان
دانا کامەران
ناو: دانا
ناوی باوک: کامەران
شوێنی لەدایکبوون: سلێمانی
جۆری یای: تۆپی پێ
یانە: یانەی وەرزشی برایەتی
ژیاننامە
یاریزانی تۆپی پێی یانەی وەرزشی برایەتییە لە خولی کوردستان یەکێکە لە گۆڵکارە دیارەکانی
دانا کامەران
ئاکرێ ساڵی 1910
شوێن: ئاکرێ
ڕۆژ یان ساڵی گیرانی وێنەکە: 1910
کەسایەتییەکانی ناو وێنەکە: (نەناسراو)
ناوی وێنەگر: (نەناسراو)[1]
ئاکرێ ساڵی 1910
یەکێتی مەلەوانی ئێراق لقی سلێمانی
یەکێتی مەلەوانی کوردستان ماوەی چەندین ساڵە بەردەوامی هەیە، چەندین چالاکیان ئەنجام داوە بەشداری خولەکانی کوردستان وئێراقیان کردووە.
دکتۆر محەمەد زەهاوی لە ساڵی 2022 وەک سەرۆکی یەکێتی مەلەوانی کوردستان
یەکێتی مەلەوانی ئێراق لقی سلێمانی
کەرکووک ساڵی 1950
شوێن: کەرکووک
ڕۆژ یان ساڵی گیرانی وێنەکە: 1950
کەسایەتییەکانی ناو وێنەکە: (دیمەنی قەڵای کەرکووک)
ناوی وێنەگر: (نەناسراو)[1]
کەرکووک ساڵی 1950
دوو پیاوی کوردی شاری ئورفە ساڵی 1900
شوێن: ئورفە
ڕۆژ یان ساڵی گیرانی وێنەکە: 1900
کەسایەتییەکانی ناو وێنەکە: (دوو پیاوی کوردی شاری ئورفەی باکووری کوردستان، سەیری جیاوازی جلەکانیان و جگەرەکانی دەستیان کە دانەگیرساوە هەر بۆ جوانی خستوویا
دوو پیاوی کوردی شاری ئورفە ساڵی 1900
یانەی وەرزشی خەڵات پێنجوێن
یانەی وەرزشی خەڵات پێنجوێن لە ساڵی 2019 لە شارۆچکەی پێنجوێن دامەزراوە، چەندین یاری دۆستانەو ناوخۆی بەشداری کردووە.
چەندین جۆری یاری هەیە وەک (تۆپی پێ، تۆپی بالە باسکە ، کاراتی، موای تای ،..).
[1]
یانەی وەرزشی خەڵات پێنجوێن
گرووپی شانۆیی قوتابیانی جەمعیەتی زانستی کوردان لە سلێمانی ساڵی 1937
شوێن: سلێمانی
ڕۆژ یان ساڵی گیرانی وێنەکە: 08-04-1937
کەسایەتییەکانی ناو وێنەکە: (ئەوانی ناسراون: یەکەمی لای ڕاست لە ڕێزی پێشەوە عەلی ماستاوە، رێزی پشتەوە یەکم کەس لای چەپ سەید باقی)
ناوی وێنەگر: (
گرووپی شانۆیی قوتابیانی جەمعیەتی زانستی کوردان لە سلێمانی ساڵی 1937
کاروان خالید - کاروان کاراتی
ناو: کاروان
نازناو: کاروان کاراتی
ناوی باوک: خالید
شوێنی لەدایکبوون: ڕانیە
جۆری یاری: کاراتی
پیشە: ڕاهێنەر
یانە: یانەی وەرزشی خەڵاتی پێنجوێن
ژیاننامە
ڕاهێنەری یانەی وەرزشی خەڵاتی پێنجوێنە، 23
کاروان خالید - کاروان کاراتی
ئەحمەد قەڵاتوکی
ناو: ئەحمەد
نازناو: ئەحمەد قەڵاتوکی
شوێنی لەدایکبوون: گوندی قەڵاتوکی شارەدێی شێروان مەزن
یانە: یانەی وەرزشی ڕانییە
جۆری یاری: تۆپی پێ
ژیاننامە
ئەحمەد قەڵاتوک یاریزانی تۆپی پێی یانەی وەرزشی ڕانی
ئەحمەد قەڵاتوکی
چایخانەی ئەوبەری لە کفری ساڵی 1972
شوێن: کفری
ڕۆژ یان ساڵی گیرانی وێنەکە: 1972
کەسایەتییەکانی ناو وێنەکە: (لە چەپەوە: شەهید سیروان، هیجران مەجاحل، شەهید تەیمور، نەجمەدین درێژ، سمایلی عەزیز ئاغا، مەجید خەیات)
ناوی وێنەگر: (نەناسراو)[
چایخانەی ئەوبەری لە کفری ساڵی 1972
کرێکارانی کارگەی فەتاح پاشا لە کەرکووک ساڵی 1926
شوێن: کەرکووک
ڕۆژ یان ساڵی گیرانی وێنەکە: 1926
کەسایەتییەکانی ناو وێنەکە: (کرێکارانی کارگەی فەتاح پاشا، یەکەم کارگە بوو لە هەموو ڕۆژهەڵاتی ناوەڕاست.)
ناوی وێنەگر: (نەناسراو)[1]
کرێکارانی کارگەی فەتاح پاشا لە کەرکووک ساڵی 1926
دوو خانمی خەڵکی کرماشان، ساڵی 1960
شوێن: کرماشان
ساڵی گیرانی وێنەکە: 1960
کەسایەتییەکانی ناو وێنەکە: (دوو خانمی کوردی خەڵکی کرماشان، بە جلوبەرگی ڕەسەنی کوردییەوە)
ناوی وێنەگر: (نەزانراو)
[1]
دوو خانمی خەڵکی کرماشان، ساڵی 1960
بازاڕی هەولێر لە ساڵی 1938
شوێن: بازاڕی هەولێر
ساڵی گیرانی وێنەکە: 1938
کەسایەتییەکانی ناو وێنەکە: نەناسراون
ناوی وێنەگر: نەزانراو
[1]
بازاڕی هەولێر لە ساڵی 1938
عوبێد مەحمود محەمەد
ناو: عوبێد
ناوی باوک: مەحمود محەمەد
شوێنی لەدایکبوون: گوندی سێوسێنان ی شارۆچکەی قەرەداغ
شوێنی کۆچی دوایی: سلێمانی
ژیاننامە
هاووڵاتییەکی گوندی سێوسێنانی شارۆچکەی قەرەداغ بووە، لە ڕێکەوتی 23-03-198
عوبێد مەحمود محەمەد
تریفە ئەمیری
ناو: تریفە
ناوی باوک: ئەمیری
شوێنی لەدایکبوون: مەهاباد
ژیاننامە
خانمە گۆرانیبێژێکی شاری مەهابادی ڕۆژهەڵاتی کوردستانە، بە وتنەوەی گۆرانییەکانی هونەرمەندە کۆچکردووەکان دەستیپێکردووە، خاوەنی چەند گۆر
تریفە ئەمیری
گازێکی ژەهراوی؛ ئەمریکا و عێراق و گازبارانى هەڵەبجە
ناونیشانی پەڕتووک: گازێکی ژەهراوی؛ ئەمریکا و عێراق و گازبارانى هەڵەبجە
ناوی نووسەر: یۆست هیڵتەرمان
ناوی وەرگێڕ: محەمەد حەمەسالح تۆفیق
دەزگای چاپ و پەخش: سەردەم
ساڵی چاپ: 2021
ژمارەی چاپ: چاپی دوو
گازێکی ژەهراوی؛ ئەمریکا و عێراق و گازبارانى هەڵەبجە
کاڵێ سەباح
ناو: کاڵێ
ناوی باوک: سەباح
شوێنی لەدایکبوون: سلێمانی
ژیاننامە
کاڵێ سەڵاح یەکێکە لە خانمە ئەکتەرە دیارەکانی درامای کۆشکی هەنار لە ئێستادا 2023 لە کەناڵی کوردسات پێشکەشدەکرێت، دەرچووی پەیمانگای هونە
کاڵێ سەباح
بێساران جاسم
ناو: بێساران
ناوی باوک: جاسم
شوێنی لەدایکبوون: سلێمانی
ژیاننامە
بێساران جاسم دەرچووی زانکۆی سلێمانی بەشی شانۆ و سینەمایە، یەکێکە لە ئەکتەرە دیارەکانی کوردستان لە چەندین فیلمی سینەمای بەشدارە وەک (
بێساران جاسم
پوختەی یاساکان و فیقهی ئافرەتان
ناونیشانی پەڕتووک: پوختەی یاساکان و فیقهی ئافرەتان
ناوی نووسەر: د. ئەبوبەکر سدیقی
شوێنی چاپ: هەولێر
دەزگای چاپ پەخش: تەفسیر [1]
پوختەی یاساکان و فیقهی ئافرەتان
بیبلۆگرافیای هونەر؛ بەرگی 01
ناونیشانی پەڕتووک: بیبلۆگرافیای هونەر؛ بەرگی 01
نامەی ماستەر و دکتۆراکانی کورد لەبواری هونەر
ناوی ئامادەکار: کاروان عەلی محەمەد
شوێنی چاپ: هەولێر
ساڵی چاپ: 2023
ژمارەی چاپ: چاپی یەکەم [1]
بیبلۆگرافیای هونەر؛ بەرگی 01
چێژوتام لەژیانی خۆت وەرگرە
ناونیشانی پەڕتووک: چێژوتام لەژیانی خۆت وەرگرە
ناوی نووسەر: د. محەمەد عەبدولڕەحمان ئەلعەریفی
ناوی وەرگێڕ: ئەبوبەکر تۆفیق
وەرگێڕان لە زمانی: عەرەبی
ساڵی چاپ: 2010
ژمارەی چاپ: چاپی دووەم [1]
چێژوتام لەژیانی خۆت وەرگرە
ئامار
بابەت 438,152
وێنە 90,205
پەڕتووک PDF 16,355
فایلی پەیوەندیدار 73,810
ڤیدیۆ 557
میوانی ئامادە 44
ئەمڕۆ 35,286
ڕاپرسی
   ڕاپرسی دەربارەی ڕێکخراوی کوردیپێدیا و ماڵپەڕەکەی!
بۆ پێشخستنی کارەکانی ڕێکخراوەکەمان و باشترکردنی ماڵپەڕەکەمان تکایە وەڵامی پرسیارەکانی ئەم ڕاپرسییەمان بدەرەوە..
زۆر سوپاس بۆ هاوکاریتان!
   ڕاپرسی دەربارەی ڕێکخراوی کوردیپێدیا و ماڵپەڕەکەی!

Kurdipedia.org (2008 - 2023) version: 15.03
| پەیوەندی | CSS3 | HTML5

| کاتی ئافراندنی لاپەڕە: 1.375 چرکە!