Kütüphane Kütüphane
Arama

Kurdipedia Dev Kürtçe bilgi Kaynağıdır


Arama Seçenekleri





Gelişmiş Arama      Klavye


Arama
Gelişmiş Arama
Kütüphane
Kürtçe isimler
Olayların kronolojisi
Kaynaklar
Tarih
Kullanıcı koleksiyon
Etkinlikler
Yardım iste
Kurdipedi yayınları
Video
Sınıflamalar
Olayla ilişkili konu
Öğe kaydı
Yeni başlık kaydı
Görüntü gönder
Anket
Yorumlar
İletişim
Ne tür bilgilere ihtiyacımız var!
Standartlar
Kullanım Koşulları
Ürün Kalitesi
Araçlar
Hakkında
Kurdipedi arşivcileri
Bizim hakkımızda makaleler!
Kurdipedia'yı web sitenize ekleyin
E-posta Ekle / Sil
Ziyaretçi istatistikleri
Makale istatistikleri
Font Çevirici
Takvim - Dönüştürücü
Yazım Denetimi
Sayfaların dil ve lehçeleri
Klavye
Kullanışlı bağlantılar
Google Chrome için Kurdipedia uzantısı
Kurabiye
Diller
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی - کوردیی سەروو
Kurmancî - Kurdîy Serû
هەورامی
Zazakî
English
Française
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
Benim Hesabım
Oturum Aç
Destek verme
Şifremi unuttum
Arama Öğe kaydı Araçlar Diller Benim Hesabım
Gelişmiş Arama
Kütüphane
Kürtçe isimler
Olayların kronolojisi
Kaynaklar
Tarih
Kullanıcı koleksiyon
Etkinlikler
Yardım iste
Kurdipedi yayınları
Video
Sınıflamalar
Olayla ilişkili konu
Yeni başlık kaydı
Görüntü gönder
Anket
Yorumlar
İletişim
Ne tür bilgilere ihtiyacımız var!
Standartlar
Kullanım Koşulları
Ürün Kalitesi
Hakkında
Kurdipedi arşivcileri
Bizim hakkımızda makaleler!
Kurdipedia'yı web sitenize ekleyin
E-posta Ekle / Sil
Ziyaretçi istatistikleri
Makale istatistikleri
Font Çevirici
Takvim - Dönüştürücü
Yazım Denetimi
Sayfaların dil ve lehçeleri
Klavye
Kullanışlı bağlantılar
Google Chrome için Kurdipedia uzantısı
Kurabiye
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی - کوردیی سەروو
Kurmancî - Kurdîy Serû
هەورامی
Zazakî
English
Française
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
Oturum Aç
Destek verme
Şifremi unuttum
        
 kurdipedia.org 2008 - 2024
 Hakkında
 Olayla ilişkili konu
 Kullanım Koşulları
 Kurdipedi arşivcileri
 Yorumlar
 Kullanıcı koleksiyon
 Olayların kronolojisi
 Etkinlikler - Kurdipedia
 Yardım
Yeni başlık
Kütüphane
NEVRUZ BAYRAMI
25-03-2024
Sara Kamele
Kütüphane
Tarihî Kültürel Yönleriyle Bitlis (I. Cilt)
25-03-2024
Rapar Osman Ozery
Kütüphane
Tarihî Kültürel Yönleriyle Bitlis (II. Cilt)
25-03-2024
Rapar Osman Ozery
Kütüphane
TUNCELİ KANUNU (1935) VE DERSİM JENOSİDİ
02-03-2024
Sara Kamele
Kütüphane
ULUSLARARASI KÜRT KADIN KONGRESİ
01-03-2024
Sara Kamele
Biyografi
Mîran Janbar
25-02-2024
Sara Kamele
Biyografi
Adnan Çelik
25-02-2024
Sara Kamele
Biyografi
Erbil Tuşalp
25-02-2024
Sara Kamele
Biyografi
İbrahim Bingöl
25-02-2024
Rapar Osman Ozery
Kütüphane
KÜRT CUMHURİYETİ (1946)
25-02-2024
Rapar Osman Ozery
Istatistik
Makale  514,877
Resim 104,261
Kitap PDF 18,882
İlgili Dosyalar 94,718
Video 1,232
Kısa tanım
Newroz mesajı: Buradayız, a...
Kütüphane
Her Şey Silah Zoruyla
Biyografi
Erbil Tuşalp
Kütüphane
ULUSLARARASI KÜRT KADIN KON...
Kütüphane
NEVRUZ BAYRAMI
Bir Kürdün Sahipliği ve Yönetiminde Çıkan İlk Günlük Gazete - Serbestî Gazetesi ve Mevlanzade Rıfat -2
Her fotoğraf yüzlerce kelimeden daha fazlasını anlatır! Lütfen tarihi fotoğraflarımızı koruyun.
Grup: Kısa tanım | Başlık dili: Türkçe
Paylaş
Facebook0
Twitter0
Telegram0
LinkedIn0
WhatsApp0
Viber0
SMS0
Facebook Messenger0
E-Mail0
Copy Link0
Değerlendirme
Mükemmel
Çok iyi
Orta
Kötü değil
Kötü
Favorilerime ekle
Bu makale hakkında yorumunuzu yazın!
Öğenin tarihçesi
Metadata
RSS
Seçilen konunun resmini Google'da arayın!
Seçilen konuyu Google'da arayın.
کوردیی ناوەڕاست0
Kurmancî - Kurdîy Serû0
English0
عربي0
فارسی0
עברית0
Deutsch0
Español0
Française0
Italiano0
Nederlands0
Svenska0
Ελληνική0
Azərbaycanca0
Fins0
Norsk0
Pусский0
Հայերեն0
中国的0
日本人0

Serbestî Gazetesi ve Mevlanzade Rıfat -2

Serbestî Gazetesi ve Mevlanzade Rıfat -2
$Bir Kürdün Sahipliği ve Yönetiminde Çıkan İlk Günlük Gazete: Serbestî Gazetesi ve Mevlanzade Rıfat -2$
(Basın hürriyeti, geçmişleri kirli olanların hiç işlerine gelmez).
Ahmet Muhtar Paşa hükümeti 12 Temmuz 1912’de kurulduktan kısa bir süre sonra af çıkarılır, Mevlanzade Rıfat bu aftan istifade ederek tekrar İstanbul’a döner. “29 Temmuz tarihinde Serbestî İstanbul’da yeniden yayına başalar ancak kısa bir müddet sonra Eylül 1912’de siyasi bir kararla Serbestî’nin yayını durdurulur.” Yorulmaz bir toplumsal hürriyet, basın ve düşünce hürriyeti savunucusu olan Mevlanzade Rıfat durmaz ve dönemin muktedirlerine ve bütün hürriyet taraftarlarına şöyle seslenir: “Evet biz; hürriyetin, hem de sınırsız bir hürriyetin aşığıyız. Bütün vatandaşlarımızı, hatta bütün insanları, ırkı beyaz, sarı veya siyah ile bütün insaniyetin aşkımıza ortak olmalarını isteriz. Hatta mümkün olsa yer küresini bir müşterek vatan haline dönüştürülmüş olduğunu görmek isteriz.”
1912’nin sonlarına doğru Serbestî yayını durdurulduktan sonra, 1913’te M. Rıfat’ın hem şahsi ve hem de fikirsel yaşamında önemli değişiklikler olur. 44 yaşında iken dönemin sarayda yetişmiş, önemli bir kültürel ortamdan gelen ve aktivist bir kadın olan Nuriye Ulviye Hanım’la evlenir. Nuriye Hanım’ın başkanlığında Müdafaa-i Hukuk-i Nisvan Cemiyeti namıyla bir kadınlar cemiyeti kurmuştu ve bu cemiyetin yayın organı olarak da Kadınlar Dünyası adıyla bir dergi çıkartılıyordu. Nuriye Hanım aynı zamanda Kadınlar Dünyası’nın başyazarıydı ve dergideki birçok yazı da kendisi tarafından hazırlanıyordu. Adı geçen derginin 101. sayısından itibaren artık Nuriye Hanım “Mevlan” soyadını kullanmaya başlamıştır. 100. sayıdan sonra Kadınlar Dünyası gazetesi haftalık olarak yayınlanır, bazı sayıları Serbestî matbaasında basılmış, gazetenin başyazılarının çoğu Nuriye Ulviye tarafından yazılmış, farklı sayılarında Bedirhanilerden üç kadın yazmış; Meziyet Bedirhan, Fahriye Bedirhan ve Mes’adet Bedirhan. Bu dönemde M. Rıfat’ın mesaisinin büyük kısmı Kadınlar Dünyası’nın idarehanesinde geçmiştir.
Erkekler Dünyası
Mevlanzade Rıfat eşine nazire olsun diye sadece bir sayı Erkekler Dünyası (6 Kanun-i Sani 1329/ 19 Ocak 1914) gazetesini çıkartmış. “İki Söz” başlıklı giriş yazısında, bu konudaki düşüncelerini şöyle açıklamıştır: “Erkekler Dünyası basın sahasına atıldı ve vazifesine başladı. İhtimal ki bu isimden, Erkekler Dünyası isminden “Kadınlar Dünyası”na, kadınların meşru mücadelesine zıt bir konum, zıt bir meslek takip olunacağı zannedilsin. Erkekler sırf erkeklik, hayatta sırf erkeklerin mücadelesinde bulunması maksatları hatıra gelsin. Hayır; Erkekler Dünyası, bu hastalıklı fikir ve itikadı takip etmez ve etmeyecektir. Bugün dünyanın her tarafında, hatta Çin’de ve Japonya’da bile ailenin varlığı milletin varlığıdır. Velhasıl insaniyetin tek bir ayakla kemâlâta ve yükselmeye doğru yürüyemeyeceği anlaşılmıştır. Kadına da erkekler gibi hukuk vermek, erkekler gibi hayat mücadelesinde serbest bırakmak lüzumu idrak edilmiştir.
Erkekler Dünyası; beyhude zorbalıklara, tehlikeli gururlara kapılan cahil tabakanın efkâr ve dimağını aydınlatmak ve terbiyeye çalışarak kadın haklarını da daha geniş çerçevede müdafaa edecektir…” Nuriye hanımın dediğine göre, böyle bir derginin yayınlanması düşüncesi M. Rıfat tarafından önerilmiş ve 163. sayıdan itibaren de M. Rıfat’ın kendisi bu gazetenin sorumlu müdürlüğünü üstlenmiştir.
Bu dönemde M. Rıfat’ta görülen diğer bir önemli yenilik ise, fikirsel değişimdir. Daha önceleri Osmanlının kurtuluşu ve Osmanlı milletler sorunun çözümü için savunduğu “İtihad-ı Osmani” çerçevesinde “Adem-i Merkezi” yönetimler oluşturulması gibi çözümlerden uzaklaşır ve mesaisini ağırlıklı olarak Kürd millet sorununun çözümü için harcar. Bu süreçten sonra Kürdistan sorunuyla ilgili arayışları çerçevesinde, dönemin Kürd örgütleri ve çıkardıkları yayınlarla ilişkisi daha da artmış, bu yayınlar aracılığıyla yazmaya ve konuyu tartışmaya başlamıştır. Kürd Talebe Hêvî Cemiyeti’ne bağlı olarak yayınlanan Hetawî Kurd dergisine gönderdiği mektupta şöyle demektedir: Şimdi biz Kürdlere düşen vazife; başımızın çaresine bizzat bakmaktır. Doğal olarak hiçbir Kürd ırkının ölmesini, insanlık içerisinde sönmesini, ırkdaşı tarafından yutulmasını istemez. Bundan ötürü “Başımızın çaresine bizzat bakalım” cümlesine her Kürdün iştirak etmesi lazımdır.” Bu tartışmalar devam ederken Birinci Dünya Savaşı başladığında, siyasi iktidar tarafından bütün Kürd cemiyetleri kapatılır ve onlara bağlı yayınlar da durdurulur. Dört yıllık savaş süresince M. Rıfat’ın görünür bir çalışmasına rastlamadım.
30 Ekim 1918’de imzalanan Mondros Ateşkes Antlaşması’ndan hemen sonra M. Rıfat, aktif olarak siyasal ve yayın faaliyetlerine girmiş. Mehmed Emin Âli Bedirhan’la ve diğer arkadaşlarıyla birlikte 22 Teşrin-i Evvel 1334’te (22 Ekim 1918’de) Radikal Avam Fırkası kurmuşlar ve bu partinin yayın organı olarak da İnkılab-ı Beşer adlı bir gazete yayınlamaya başlamış. Bundan yaklaşık iki aylık bir müddet sonra da 17 Kanun-i Evvel 1334’te (17 Aralık 19182’de) Seyid Abdülkadir başkanlığında Kürdistan Teali Cemiyeti (KTC) kurulur. Seyid Abdülkadir ve arkadaşlarının girişimleriyle Mevlanzade Rıfat ve Emîn Âlî Bedirhan ikna edilerek KTC’ine katılmaları sağlanır. Kendi deyişiyle M. Rıfat KTC’nin merkez yönetiminde yer alır. Bu süreçte Serbestî gazetesi, 9 Kanun-i Evvel (Aralık) 1918’de Mevlanzade Rıfat’ın sorumlu müdürlüğünde yeniden yayına başlar. Bu dönemde Serbestî, KTC’nin amaçlarına paralel bir yayın politikası izlemektedir, baş editörü M. Rıfat ve yardımcı editör ise Celadet Bedirhan’dır. Serbestî aralıklarla 1922’lerin sonlarına kadar yayınını sürdürür ve toplam olarak 770 sayı yayınlanır.
KTC’ne bağlı yayın organları ve Serbestî gazetesi bu dönemde, gerek KTC ve faaliyetlerine yönelik ve gerekse de M. Rıfat’ın şahsına yönelik Kemalistlerin asılsız karşıt propagandalarını da teşhir etmeye devam etmiştir. Kürdistan Teali Cemiyeti’nin yayımlanan bir tekzip yazısında, İdareyi Milliye ve Albayrak gazetelerinin “Elazığ Valisi Ali Galip Olayı” gibi asılsız propagandaları çok açık bir şekilde teşhir edilmektedir. “İdareyi Milliye ve Albayrak gazetelerinde yer almış Malatya vakası namında vukua gelen bir hadisenin cereyanından bahseden beyanname, hakikatleri tahrif ile Kürdler hakkında bazı isnatlarda bulunduğundan, yapılan isnatları kemali nefretle reddeder ve Kürdlerden hiç kimsenin Elaziz valisi Ali Galip Beyin harekatına iştirak etmediğini beyan eyleriz.
İdari heyetimiz azasından Mevlanzade Rıfat Bey, Mütarekeden beri İstanbul’u terketmemiştir.
Kürdlerin milli hukukunu tanımak istemeyen her zümre ve bilhassa Teşkilat-ı Milliye ile hiç bir alaka ve rabıtamız (bağımız) yoktur, olamaz. Cemiyetimiz tarafından Paris Konferansı’na Kürdistan hududuyla milli talepleri hakkında verdikleri kararın çıkışına kadar Kürdistan’da sükun ve asayişin devamından başka bir maksat takip etmemekte olduğu izah olunur.” Malum çevrelerin bugün de akademik unvanlarla yazdıkları ve yaptıkları araştırmalarda, M. Rıfat’a iftiralar atıp ateş püskürtmelerinin nedenlerinden biri de geçmişten beri gelen bu karşıtlık ve düşmanlıktır.
Serbestî gazetesi zaman zaman yayına ara verse de Osmanlı son döneminin en uzun ömürlü Kürt gazetesi olup yayın hayatı 12 yıldan fazla sürmüştür. Şüphesiz bu uzun yayın dönemi içerisinde M. Rifat’ın fikirlerinde ve Serbestî’nin yayın politikasında da değişimler olmuştur. Bu değişimler genel olarak üç farklı döneme ayrılarak incelenebilir.
Birinci dönem, gazetenin yayına başladığı zamandan 31 Mart Vakası’na kadar olan süreyi kapsar. Bu süreçteki yayın politikasının temel prensiplerini şöyle sıralamak mümkündür: Tarafsız ve hür bir yayın olmak, Meşrutiyet kazanımlarını korumak, istibdat rejimini tamamen ortadan kaldırmak, “İttihad-ı Osmanî”yi koruyarak “Adem-i Merkeziyeti” sağlamak, İttihat ve Terakki rejimine karşı aktif bir muhalefet yapmak, din ve unsur ayrımını yapmadan baskı altındaki bütün vatandaşların sesi olabilmek.
İkinci dönem olarak adlandırdığım süreç, M. Rıfat’ın Mısır sürgünüyle başlayıp Paris Atina ve tekrar İstanbul’a dönüşle devam eder, Bursa’ya sürgün ve 1912’lerin sonlarında yayın faaliyetlerinin durdurulmasına kadarki süreyi kapsar. Serbestî, Paris’te Şerif Paşa’nın maddi desteğiyle yayımlanır. Bu durumu öğrenen dönemin yöneticileri ilgili birimlere şöyle bir uyarıda bulunurlar: “Mevlanzâde Rıfat tarafından Paris’te yayınlanan Serbestî gazetesi hükümet aleyhinde neşriyat yaptığından yurda sokulmaması ve dağıtımının yasaklandığı.”
Üçüncü dönem ise, yaklaşık beş yıllık aradan sonra 1918’de Kürdistan Teali Cemiyeti (KTC)’nin yayın organı olarak yeniden yayınlanmasından 1922’lere kadar devam eden süreyi kapsar. Bu dönemdeki yazar kadrosunun önemli bir bölümü KTC’nin üyeleridir. Bedirhan kardeşlerden Celadet gazetenin yardımcı editörü, Kamuran ise köşe yazarıdır. Şair Abdurrahman Rahmi Hakkari de gazetede yazan önemli Kürd kalemlerinden biridir. KTC’nin bölünmesi sürecinde Emin Âlî Bedirhan ile birlikte bağımsızlık yanlısı Kürtd Teşkilatı İçtimaiye Cemiyeti’nde yer alır. Bu devrede Mevlanzâde Rıfat, Kürt milliyetçi hareketinin merkezinde yer almış, bir taraftan örgütlü ve siyasi çalışmaları yürütürken bir yandan da Serbestî gazetesinin yayınını sürdürmüştür.
İstanbul’un Ankara Hükümeti’nin denetimine geçmesiyle birlikte birçok Kürt aydını ve siyasetçisi gibi M. Rıfat da İstanbul’u terk etmek zorunda kalmıştır. Böylece Serbestî gazetesinin yayını son bulur. Lozan Antlaşması’nın imzalanmasından sonra, o da sürgün edilen 150’likler listesinde yer alır ve Halep’e yerleşir. M. Rıfat, İkinci Meşrutiyet’in ilanından sonra Osmanlı siyasal ve basın hayatında aktif olarak yer almış, aynı zamanda Kürt milliyetçi hareketinin öncülüğünü yapan önemli şahsiyetlerden biri olup gazeteci, yayıncı, yazar ve siyasetçi kimlikleriyle tanınmaktadır. M. Rıfat, Serbestî Gazetesi’nin yanı sıra Hukuk-i Umûmiye, İnkılab-i Beşer, Âkil, Ahalî, Meşrûtiyet, Faruk, Cihad, Kadınlar Dünyası, Erkekler Dünyası vd. gazete ve dergilerin de sahipliği veya belli dönemlerde sorumlu müdürlüğünü yapmış, aynı zamanda farklı gazete ve dergilerde de çok sayıda yazısı yayımlanmıştır. Bu konuda daha fazla bilgi edinmek için, İBV yayınlarında çıkan “Mevlanzade Rifat û Serbestî” adlı kitabımdan istifade edebilirsiniz.
Kürdistan İstiklal Komitesi’nin örgütlemesiyle Şeyh Said’in sahadaki liderliğinde gerçekleşen 1925 Kürd hareketi sürecinde ve sonrasında, birçok siyasi ve diplomatik girişimlerde yer almış. Bu amaçla 11 Mayıs 1926’da Çerkez Ethem ve İhsan Nuri’yle birlikte Bağdat’a ziyarette bulunmuşlar. Halep’teyken kurulan Xoybûn (Hoybun-Bağımsızlık) örgütü çalışmalarına katılmış. Mevlanzade Rıfat’ın kalbi yaşanan baş döndürücü gelişmeler, ihanetler ve yenilgilere fazla dayanamamış ve 8 Eylül 1930’da geçirdiği kalp krizi sonucu hayata veda etmiştir.
Ali Birnci, Tarihin Gölgesinde Meşahir-i Meçhuleden Birkaç Zât, Dergah Yayınları, 2001, s. 383
Mevlanzade Rıfat, Hakkı-ı Vatan Yahut Tariki Mücahedede Hakikat Ketm Edilemez (Vatan Hakkı Yahut Mücadele Yolunda Hakikat Gizlenemez), Serbesti Matbaası, İstanbul, 1328
Erkekler Dünyası, İki söz, No: 1, s. 2, Pazartesi, 6 Kanuni Sani 1329 (19 Ocak 1914)
Hetawî Kurd, sayı: 2, 21 Teşrin-i Sani Sene 1329
Mevlanzâde Rifat; Türkiye İnkılabının İçyüzü, Pınar yayınları. İstanbul, 2000, s. 270
Kurdistan, No: 15, 29 Teşrin-i Evvel 1335, s. 190
BOA, 604-97, 30-05-1325 (H).
Dîyarî Kurdistan, no: 16, 11 Mayıs 1926[1]
Bu başlık 868 defa görüntülendi
HashTag
Kaynaklar
[1] İnternet sitesi | Türkçe | https://candname.com
İlgili Dosyalar: 1
Bağlantılı yazılar: 16
Başlık dili: Türkçe
Yayın tarihi: 28-11-2022 (2 Yıl)
Belge Türü: Orijinal dili
İçerik Kategorisi: Raport
İçerik Kategorisi: Edebi
İçerik Kategorisi: Tarih
Lehçe : Türkçe
Özerk: Türkiye
Şehirler: İstanbul
Yayın Türü: Born-digital
Teknik Meta Veriler
Ürün Kalitesi: 99%
99%
Bu başlık Sara Kamele tarafından 25-12-2022 kaydedildi
Bu makale ( Rapar Osman Ozery ) tarafından gözden geçirilmiş ve yayımlanmıştır
Bu başlık en son Rapar Osman Ozery tarafından 26-12-2022 tarihinde Düzenlendi
Başlık Adresi
Bu başlık Kurdipedia Standartlar göre eksiktir , düzenlemeye ihtiyaç vardır
Bu başlık 868 defa görüntülendi
Bağlantılı dosya - Sürüm
Tür Sürüm Editör Adı
Fotoğraf dosyası 1.0.168 KB 25-12-2022 Sara KameleS.K.

Gerçek
Kısa tanım
Newroz mesajı: Buradayız, ayaktayız ve politikalarınıza “HAYIR” diyoruz!
08-10-2022
Sara Kamele
Newroz mesajı: Buradayız, ayaktayız ve politikalarınıza “HAYIR” diyoruz!
Kütüphane
Her Şey Silah Zoruyla
24-02-2024
Sara Kamele
Her Şey Silah Zoruyla
Biyografi
Erbil Tuşalp
25-02-2024
Sara Kamele
Erbil Tuşalp
Kütüphane
ULUSLARARASI KÜRT KADIN KONGRESİ
01-03-2024
Sara Kamele
ULUSLARARASI KÜRT KADIN KONGRESİ
Kütüphane
NEVRUZ BAYRAMI
25-03-2024
Sara Kamele
NEVRUZ BAYRAMI
Yeni başlık
Kütüphane
NEVRUZ BAYRAMI
25-03-2024
Sara Kamele
Kütüphane
Tarihî Kültürel Yönleriyle Bitlis (I. Cilt)
25-03-2024
Rapar Osman Ozery
Kütüphane
Tarihî Kültürel Yönleriyle Bitlis (II. Cilt)
25-03-2024
Rapar Osman Ozery
Kütüphane
TUNCELİ KANUNU (1935) VE DERSİM JENOSİDİ
02-03-2024
Sara Kamele
Kütüphane
ULUSLARARASI KÜRT KADIN KONGRESİ
01-03-2024
Sara Kamele
Biyografi
Mîran Janbar
25-02-2024
Sara Kamele
Biyografi
Adnan Çelik
25-02-2024
Sara Kamele
Biyografi
Erbil Tuşalp
25-02-2024
Sara Kamele
Biyografi
İbrahim Bingöl
25-02-2024
Rapar Osman Ozery
Kütüphane
KÜRT CUMHURİYETİ (1946)
25-02-2024
Rapar Osman Ozery
Istatistik
Makale  514,877
Resim 104,261
Kitap PDF 18,882
İlgili Dosyalar 94,718
Video 1,232

Kurdipedia.org (2008 - 2024) version: 15.33
| İletişim | CSS3 | HTML5

| Sayfa oluşturma süresi: 0.125 saniye!